Is instructie geven leren mogelijk maken?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Is instructie geven leren mogelijk maken?"

Transcriptie

1

2 Is instructie geven leren mogelijk maken? Janson Dolf het perspectief van de leerling als basis voor de reken /wiskunde instructie

3 Hoe zit je hier?

4 Dave Jonassen (University i of Missouri i Columbia 2005) Gagne believed that "the central point of education is to teach people to think, to use their hi rational powers, to become better problem solvers" (1980, p. 85). Most educators, like Gagne, regard problem solving as the most important learning outcome from lf life. Why? Because most people, especially professionals and tradespeople, p are rewarded in their careers for their abilities to solve problems. No one is paid for memorizing information and completing examinations. Unfortunately, very little education and training requires learners to solve problems, and virtually none engages the kinds of problem solving encountered in the real world. At best, education and training efforts engage learners in well structured (textbook) problems, while real world problems are nearly always ill structured.

5 Leren is een probleem oplossen

6 zo2m2vzw&feature=related related

7 Problem solving: li ideal Identifying potential problems Defining and representing the problem Exploring possible strategies Acting on those strategies Looking back and evaluating the effects of those activities (Bransford& Stein. 1983)

8 Problem solving? Leerlingen uit groep drie werken aan de volgende opgave: An heeft 23 kralen. Ze wil een snoer van 18 kralen maken. Hoeveel kralen houdt ze over? Suzanne denkt even na en begint dan systematisch terug te tellen, één eraf is tweeëntwintig, twee eraf is eenentwintig, enzovoort. Lang voordat ze daarmee klaar is zit Dave al met zijn vinger omhoog. En voordat Suzanne haar telwerk heeft afgerond, start de nabespreking. De pennen worden neergelegd en Dave krijgt de beurt. Hij antwoordt: vijf. Op de vraag hoe hij daaraan komt zegt hij: Achttien plus twee is twintig en twintig plus drie is drieëntwintig, en twee en drie is samen vijf. De juf, die weet dat Suzanne moeite heeft met rekenen, vraagt haar het antwoord te herhalen. Maar Suzanne kijkt haar niet begrijpend aan. Je moet wel opletten, zegt de juf. Wat gaat hier mis? Koeno Gravemeijer in Willem Bartjens 22 (4)

9 Problem solving? li Op een kwekerij moeten 1200 jonge plantjes worden verdeeld over een stukje grond van 75 vierkante meter. Hoeveel plantjes komen er op elke vierkante meter?

10 Representing the problem En nu nog die 1200 plantjes...

11 Taak van de leerling Wat ben ik nu te weten gekomen? Deed ik dit efficiënt? context Waar gaat dit over? Hoe ziet het er uit? identificatie leer moment Hoe pak ik dit aan? planning oplossing bewerking uitvoering verticaal mathematiseren rekenvaardigheid Hoe reken ik dit (sneller/korter/handiger) uit?

12 Nu met 25% korting! Wat doe je eerst? skateboard van 89,= voor

13 Taak van de leerling Is het antwoord goed? context Correctie moment oplossing uitvoering bewerking rekenvaardigheid Hoe reken ik dit uit?

14 Wat wil je zien? Goede les? Duidelijke uitleg Snel aan het werk Weinig fouten Goede sfeer Tijd voor zwakken Op tijd klaar Rol leraar Instrueren Organiseren Controleren Motiveren Ondersteunen Aanmoedigen

15 Kortom... Overzicht en beheersing Organisatie en planning Leerlingen als storende factor...?

16 Leren als probleem oplossen Is er dan een probleem? Wat is het probleem? Wat is een oplossing?

17 Vind de X

18 cw_hwkg&feature=player_detailpage er

19 Leerstof als oplossing Als dit een oplossing is, wat is dan het probleem? Meten Breuken

20

21

22

23

24 Comfortzone kennissysteem voldoet of lijkt te voldoen Zone van naaste ontwikkeling(ssprong) a. óf kennissysteem staat licht onder druk b. óf beheersbaar discomfort; vluchten en vechten hoort hierbij om ontwikkelingssprong g te maken Zone van (voortdurend) discomfort kennissysteem schiet tekort verzetten vermijden verlammen

25 Leercyclus 4 Integreren Toepassen Vieren Delen Oriënteren Ontdekken Problematiseren 1 3 Generaliseren Evalueren Bewijzen Oefenen Systematisch onderzoeken 2

26 Pijlers Een krachtige leeromgeving gvoor rekenen/wiskunde is gebaseerd op tussendoelen en leerlijnen. is aantrekkelijk en uitdagend. houdt rekening met basisbehoeften van kinderen. Is een plek waar leren kinderen mathematiseren. is gebaseerd op sociaal constructivisme. Is een plek waar een leraar woont. is geschakeld. (Vincent Klabbers Panama 2010)

27 bekommernissen Concerns van de leraar Ken ik mijn leerlingen Heb ik overzicht over de leerstof(lijnen) Weet ik de cruciale momenten Herken ik de essentie van een context/probleemt/probleem Hoe voorkom ik dat ik teveel aan het woord ben Hoe activeer ik de kinderen Hoe combineer ik tekst, beeld en ervaring Hoe laat ik de kinderen reflecteren

28 ACTIVEREND instructiemodel i Leraar: Ophalen voorkennis Oriëntatie op essentie Begeleide oefening en samenwerkend leren Zelf verder oefenen (evt. met begeleiding) Terugblik Leerlingen: Duo: herken ik het probleem? Ontdekken: wat is ervoor mij te leren? Begrijp ik de kern? Weten wij hoe we elkaar kunnen helpen? Oefenen in duo s (evt. onder toezicht) Herken ik wat ik nu kan? Snap ik wat ik nog moet oefenen?

29 Instructie om leren mogelijk te maken Zonder kennen geen herkennen Begin met argeloze nieuwsgierigheid en moedig die aan. Benut ervaringen en beelden die deze kinderen kennen. Laat het probleem verwoorden. Laat ze allemaal naar oplossingen zoeken en die samen afwegen.

30 Benoem (inventariseer) dan met elkaar wat er hieraan te leren is. Laat zien, of zoek op in de methode, hoe dt dat de komende tijd terug komt. Maak een overzicht (poster) waarop kan worden bijgehouden wat er wordt geleerd en hoe het probleem zo steeds verder wordt opgelost.

31 Creëer een sfeer van wij zijn aan het ontdekken, onderzoeken oeken en leren, en dat is leuk! Kijk regelmatig met kinderen terug: wat weten we al, wat kunnen we al, hoever hebben we het probleem al opgelost?

32 Benut kansen om te variëren in moeilijkheidsgraad. Bedenk / verzamel vragen die aanzetten tot nieuwe ontdekkingen. Gebruik een methode maar volg hem Gebruik een methode, maar volg hem niet op de voet.

33 Probeer eens een andere weg...

34 Bedankt voor je aandacht

35

36

9-10-2013. voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs. Dolf Janson. www.jansonadvies.nl 1

9-10-2013. voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs. Dolf Janson. www.jansonadvies.nl 1 voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Dolf Janson www.jansonadvies.nl 1 energie 9-10-2013 Teken eens het verloop van het energieniveau van je leerlingen tijdens een ochtend. tijd Hoe komen

Nadere informatie

*..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv

*..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Welke beeld heb jij bij activerende didactiek? Neem eerst even denktijd. Vergelijk daarna met je buur. Dolf Janson..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv

Nadere informatie

* Kleuters uitdagen werkt!

* Kleuters uitdagen werkt! voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs * Kleuters uitdagen werkt! Dolf Janson Kleuter is een ontwikkelingsfase Kleuter is geen leeftijdsaanduiding Wat betekent dit voor jonge kinderen met

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat

Je bent jong en je wilt wat Je bent jong en je wilt wat Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong een vve-masterclass opbrengstgericht werken Doel masterclass a. aandacht voor ontwikkelingsvoorsprong, b. uitwisselen van ervaringen,

Nadere informatie

Blij met je groepsplan? - NRCD en wat merken de leerlingen daarvan? E D C B A

Blij met je groepsplan? - NRCD en wat merken de leerlingen daarvan? E D C B A voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs drie groepen op basis van Cito vier groepen op basis van coachingbehoefte zes groepen op basis van analyse van de taak n groepen op basis van de match

Nadere informatie

ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015

ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 ONDERZOEKSVAARDIGHEDEN Havo congres 5 februari 2015 DET VAN GILS d.vangils@aps.nl Naam Datum Verschillen havo/vwo (bron: SLO) Havo Vwo Kennis moet relevant zijn Kennis is middel Ondernemen Organiseren

Nadere informatie

rijk onderwijs in de 21e eeuw

rijk onderwijs in de 21e eeuw rijk onderwijs in de 21e eeuw Dolf Janson WPO artikel 8: schoolloopbaan 1. Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Het wordt afgestemd

Nadere informatie

Denken (zeer) begaafde leerlingen aleer zij doende zijn, en al doende denken zij dan nog? Drs. Hanneke van Dasler

Denken (zeer) begaafde leerlingen aleer zij doende zijn, en al doende denken zij dan nog? Drs. Hanneke van Dasler Denken (zeer) begaafde leerlingen aleer zij doende zijn, en al doende denken zij dan nog? Drs. Hanneke van Dasler Voorstellen? drs. Hanneke van Dasler Psycholoog Nip, Kind/Jeugd en therapeut ECHA Specialist

Nadere informatie

Diep in de problemen. Rogier Bos & Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht. Hogeschool Utrecht

Diep in de problemen. Rogier Bos & Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht. Hogeschool Utrecht Diep in de problemen zitten Rogier Bos & Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht 02-02-2019 Hogeschool Utrecht Doelen van deze werkgroep Probleemoplossen ervaren Probleemoplossen observeren

Nadere informatie

Differentiëren met een groepsplan

Differentiëren met een groepsplan Differentiëren met een groepsplan Dolf Janson 1 verschil maken recht doen aan verschillen afstemmen op verschillen adaptief onderwijs inspelen op onderwijsbehoeften onderwijs passend maken Recht doen aan

Nadere informatie

conferentie passend onderwijs en begaafdheid 11/

conferentie passend onderwijs en begaafdheid 11/ voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs leren en talentontwikkeling de functie van doelen de vorm van doelen rollen van leraar en leerling misverstanden en valkuilen mogelijkheden en aanbevelingen

Nadere informatie

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt

Nadere informatie

conferentie Passend onderwijs en begaafdheid 11/

conferentie Passend onderwijs en begaafdheid 11/ voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs leren en talentontwikkeling de functie van doelen de vorm van doelen rollen van leraar en leerling misverstanden en valkuilen mogelijkheden en aanbevelingen

Nadere informatie

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken

Rekenen: ook in de andere vmbo vakken Rekenen: ook in de andere vmbo vakken verdiepingsconferenties Freudenthal Instituut Korte inhoud werkgroep Het onderhouden en uitbreiden van rekenvaardigheden is een belangrijk thema in klas 3 en 4 van

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

op (afnemende) sturing Een interventie gericht op docenten bij het opleiden en begeleiden van studenten naar zelfstandig beroepsbeoefenaars.

op (afnemende) sturing Een interventie gericht op docenten bij het opleiden en begeleiden van studenten naar zelfstandig beroepsbeoefenaars. op (afnemende) sturing Een interventie gericht op docenten bij het opleiden en begeleiden van studenten naar zelfstandig beroepsbeoefenaars. Auteur: Anneke Lucassen Zelfevaluatie begeleiden bij zelfstandig

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE BÈTAVAKKEN

OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE BÈTAVAKKEN OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE BÈTAVAKKEN Bijeenkomst 1 19 maart 2018 INTRODUCTION TO CULTURE AND DIVERSITY 2 Actieve starter Op tafel ligt een envelop met kaartjes Bekijk ze en ga er mee aan de slag Maak

Nadere informatie

Stap 2 Leeractiviteiten ontwerpen

Stap 2 Leeractiviteiten ontwerpen Stap 2 Leeractiviteiten ontwerpen Bij het ontwerpen van een leeractiviteit is het belangrijk dat je vertrekt vanuit het doel dat je ermee hebt. Het overzicht leeractiviteit organiseren geeft een aantal

Nadere informatie

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN - Situering - Lkr over binnenklasdifferentiatie - Binnenklasdifferentiatie? - Leerplannen - Binnenklasdifferentiatie in wiskunde Hilde De Maesschalck 8 oktober

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

W E R K B O E K 2 B L O K _Wiskanjers_Ljr2.indb :21

W E R K B O E K 2 B L O K _Wiskanjers_Ljr2.indb :21 WERKBOEK 2 BLOK 3 2-3-13_Wiskanjers_Ljr2.indb 1 15-02-16 14:21 De maal- en deeltafel van 2, 10 en 5 Les 13 Dit kan ik al! Ik kan het keer- of maalteken benoemen en correct gebruiken. Ik kan de maal- en

Nadere informatie

Welkom bij de workshop van groep 7 8!

Welkom bij de workshop van groep 7 8! Welkom bij de workshop van groep 7 8! Doelen van deze ouderavond: U krijgt een idee hoe uw kind les krijgt in groep 7 of 8. U ervaart zelf de manier waarop wij lesgeven (directe instructiemodel). U krijgt

Nadere informatie

ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ

ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ Verlengde instructie nader bekeken Ceciel Borghouts 21 januari 2011 Indeling van de lezing Wat verstaat men onder (verlengde) instructie?

Nadere informatie

Quick scan method to evaluate your applied (educational) game. Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation Model)

Quick scan method to evaluate your applied (educational) game. Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation Model) WHAT IS LITTLE GEM? Quick scan method to evaluate your applied (educational) game (light validation) 1. Standardized questionnaires Validated scales from comprehensive GEM (Game based learning Evaluation

Nadere informatie

Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips

Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips Met deze voorbeelden van taken voor de wiskundelessen willen wij verschillende ideeën illustreren. Ten eerste geven zij een idee wat bedoeld wordt met hele-taakeerst

Nadere informatie

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie 23 januari 2013 13.30 16.00 uur Berber Klein Orthopedagoog & docent speciale onderwijszorg Vrije Universiteit: faculteit psychologie en pedagogiek b.klein@vu.nl

Nadere informatie

Samen rekenen... alleen!

Samen rekenen... alleen! veel Inside 2-99 Samen rekenen... leuker dan alleen! Rekenen met een tutor: wat wil je nog meer? Agnes Vosse Dit artikel is eerder gepubliceerd in Willem Bartjens, jaargang 17, januari 1998 1. Inleiding

Nadere informatie

Ik tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016. Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10!

Ik tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016. Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016 Ik tel tot 10! Wat: Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10! Plaats: CPS, Amersfoort (8 min. lopen vanaf NS Amersfoort-Schothorst) Wanneer:

Nadere informatie

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Presentatie Alledaags Rekenen Nieuwegein woensdag 21 november 2012 Giel Hanraets en Vincent Jonker deel 0 PROGRAMMA Programma 1. Korte schets van de

Nadere informatie

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Omschrijving Verwijzing naar Doelgroep Opsteller Intern document die uitleg geeft over het activerende directe instructiemodel. Vaardigheidsmeter Betrokken

Nadere informatie

Creatief denken. 11 maart 2016

Creatief denken. 11 maart 2016 11 maart 2016 Rekenen-wiskunde en creatief denken SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling NRCD 11 maart 2016 Marc van Zanten, SLO & UU http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-eeuwse-vaardigheden/

Nadere informatie

ECHTE. Het belang van open vragen in de rekenles VRAGEN KRIS VERBEECK

ECHTE. Het belang van open vragen in de rekenles VRAGEN KRIS VERBEECK ECHTE VRAGEN KRIS VERBEECK Vragen naar de Het belang van open vragen in de rekenles Tijdens de rekenles worden veel vragen gesteld die geen echte vragen zijn. Het gaat dan om het reproduceren van één antwoord

Nadere informatie

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde De bedoeling van dit document is leerkrachten handvatten te geven bij het inpassen van het werken met Nieuwsrekenen in de reguliere rekenmethode.

Nadere informatie

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde De bedoeling van dit document is leerkrachten handvatten te geven bij het inpassen van het werken met Nieuwsrekenen in de reguliere rekenmethode.

Nadere informatie

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde De bedoeling van dit document is leerkrachten handvatten te geven bij het inpassen van het werken met Nieuwsrekenen in de reguliere rekenmethode.

Nadere informatie

POP Martin van der Kevie

POP Martin van der Kevie Naam student: Martin van der Kevie Studentnr.: s1030766 Studiefase: leerjaar 1 Datum: 18 okt 2009 Interpersoonlijk competent Overzicht wat leerlingen bezig houdt dit kun je gebruiken tijdens de les. Verder

Nadere informatie

H u i s w e r k b e l e i d

H u i s w e r k b e l e i d H u i s w e r k b e l e i d Voor maken. sommige een Voor kinderen aantal anderen kinderen een is complexe het levert huiswerk huiswerk taak echter waarbij geen een zij problemen bron een beroep van op,

Nadere informatie

Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat?

Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? GP goes OGW Met OGW willen we de ontwikkeling van leerlingen zo goed mogelijk stimuleren. Dat vraagt van de docent én school

Nadere informatie

Coalitielid met hart en ziel

Coalitielid met hart en ziel Coalitielid met hart en ziel Samenwerken vind ik belangrijk omdat... Peter Rooze 29 januari 2011 Teambuilding en samenwerking. Resultaten: 1. Kennismaking met - motieven van - collega s. 2. Betere samenwerking.

Nadere informatie

mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren

mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren Doelen Aan het eind van deze masterclass: Ken je het belang en de plek van begrijpend lezen/luisteren binnen het onderwijs Ken je de belangrijkste

Nadere informatie

En, wat hebben we deze les geleerd?

En, wat hebben we deze les geleerd? Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:

Nadere informatie

PLG Leerkrachten. 8 december PLG Leerkrachten (2) Agenda

PLG Leerkrachten. 8 december PLG Leerkrachten (2) Agenda PLG Leerkrachten (2) PLG Leerkrachten 8 december 2010 vs 1.0 100422 Agenda 1. Introductie 1.1: Programma en doelen schooljaar 2010-2011 1.2: Terugblik PLG 1 en huiswerk 1.3: Doelen vandaag 1.4: De verbinding

Nadere informatie

Dalton in kinderopvang

Dalton in kinderopvang Dalton in kinderopvang Kindcentra Agenda Kindcentra Gehoord tijdens visitatie Fris! De moeder van Max: Bij andere kinderdagverblijven staat of valt alles met hoe de pedagogisch medewerker zich voelt. HIER

Nadere informatie

Kies Actief Rapportage van Femke Peeters

Kies Actief Rapportage van Femke Peeters Kies Actief Rapportage van Femke Peeters De huidige school van Femke Peeters Summa College Eindhoven Eindhoven Huidige opleiding: MBO, klas 3, richting Economie Kies Actief Geef richting aan je loopbaan!

Nadere informatie

Workshop Omgaan met Cito-taal in rekenopdrachten

Workshop Omgaan met Cito-taal in rekenopdrachten Workshop Omgaan met Cito-taal in rekenopdrachten 31 oktober 2012 13.30-16.00 uur Willeke Beuker Elselien Boekeloo Met dank aan Berber Klein Vooraf: Probeer te onthouden Een krant is beter dan een weekblad.

Nadere informatie

IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN

IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN 1 2 3 4 5 A Samen werken (spelen) Hierbij is het samenwerken nog vooral doel en nog geen middel. Er is nog geen sprake van taakdifferentiatie. De taak ligt vooraf

Nadere informatie

Van een verdeling naar een stambreuk

Van een verdeling naar een stambreuk Van een verdeling naar een stambreuk Domein - Verhoudingen: breuken Plaats in de leerlijn - Br 1.2 - Br 1.5 - Br 2.4 Moment van aanbieden - Tweede helft jaargroep 7 Doel De leerlingen - Br 1.2: (Her)kennen

Nadere informatie

1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat

1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat KIJKWIJZER PEDAGOGISCH-DIDACTISCH HANDELEN IN DE KLAS School : Vakgebied : Leerkracht : Datum : Groep : Observant : 1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat (SBL competenties 1 en 2) 1.1* is

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven

Nadere informatie

COACHINGSVAARDIGHEDEN. Maarten Van de Broek

COACHINGSVAARDIGHEDEN. Maarten Van de Broek COACHINGSVAARDIGHEDEN Maarten Van de Broek Effect op gecoachte bevestiging groei Ondersteuning status quo Effect bedreiging uitdaging Ondersteuning door actief luisteren Met je lichaam Open houding, oogcontact,

Nadere informatie

Excellentie in ontwikkeling

Excellentie in ontwikkeling Excellentie in ontwikkeling Kleuters uitdagen werkt gesprekskaarten Deze kaarten zijn bedoeld als een spiegel. Kan ik deze uitspraken nazeggen, of gaan ze niet over mij? En, als ik ze zou willen na zeggen

Nadere informatie

Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN: 9076824274

Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN: 9076824274 Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN: 9076824274-2 - Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 3 INLEIDING 4 DOELEN 4 WERKWIJZE 4 BESCHRIJVING VAN DE LEERLIJNEN 6

Nadere informatie

Joos Vandewalle. wiskunde voor iedereen

Joos Vandewalle. wiskunde voor iedereen Joos Vandewalle wiskunde voor iedereen Hoe kan je het wiskundig denken laten groeien en bloeien bij alle leerlingen? Joos Vandewalle Op basis van de ideeën van Jo Boaler Youcubed Mythes over wiskunde Mythes

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

Nieuwsbrief groep 3 december 2014

Nieuwsbrief groep 3 december 2014 Nieuwsbrief groep 3 december 2014 Hierbij ontvangt u van ons de nieuwsbrief van december. Nieuws uit de groep: We hebben de woorden van kern 5 bijgevoegd in de nieuwsbrief. Het is belangrijk om deze woorden

Nadere informatie

Getal en Ruimte wi 1 havo/vwo deel 1 hoofdstuk 4 Didactische analyse door Lennaert van den Brink (1310429)

Getal en Ruimte wi 1 havo/vwo deel 1 hoofdstuk 4 Didactische analyse door Lennaert van den Brink (1310429) Getal en Ruimte wi 1 havo/vwo deel 1 hoofdstuk 4 Didactische analyse door Lennaert van den Brink (1310429) - een lijst met operationele en concrete doelen van de lessenserie, indien mogelijk gerelateerd

Nadere informatie

Wat is aanleiding? Leerbaarheid? Signalen en vragen. Leerbaarheid? 1-4-2014. Diagnostische gesprekken in de rekenles. Welke signalen merk je?

Wat is aanleiding? Leerbaarheid? Signalen en vragen. Leerbaarheid? 1-4-2014. Diagnostische gesprekken in de rekenles. Welke signalen merk je? Welke signalen merk je? Is het nieuw of speelt het al langer? Diagnostische gesprekken in de rekenles Wat wil je te weten komen? Is het structureel of een incident? Op zoek naar het startpunt voor ontwikkeling

Nadere informatie

Rekenen op de rand van de krant

Rekenen op de rand van de krant Welkom Rekenen op de rand van de krant Presentatie door: Karin Snoodijk (Joyce Kruys) VO MBO conferentie Rondom Rekenen Wat maakt een contextsom zo moeilijk? Toen het schip leeg was stak het 640 cm boven

Nadere informatie

Onderdeel nummer 5 Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen

Onderdeel nummer 5 Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen Lesbeschrijving Overzicht Leerjaar 1 Vak Rekenen en wiskunde Domein Verhoudingen Onderdeel nummer 5 Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen Lesnummer 22 Titel van de les Hoe verdelen we de chocoladereep?

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is

Doel van deze presentatie is Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)

Nadere informatie

Masterplan Dyscalculie - Utrecht

Masterplan Dyscalculie - Utrecht voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Hoe ziet dat er volgens jou uit? Wat heb jij nodig om dat te kunnen? Geringe motivatie Grote vaardigheid INSPIREREN DELEGEREN Vergroot de motivatie

Nadere informatie

Vragen stellen in de reken-wiskundeles

Vragen stellen in de reken-wiskundeles Vragen stellen in de reken-wiskundeles Marc van Zanten, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO & Universiteit Utrecht: Panama, O&T, Faculteit Sociale Wetenschappen Inleiding Dit hoofdstuk

Nadere informatie

IEP NLP MASTERS OPLEIDING 2004

IEP NLP MASTERS OPLEIDING 2004 `PRESENTEREN VANUIT EEN ENERGIEVELD VAN RUST` IEP NLP MASTERS OPLEIDING 2004 Waarom heb ik dit gemodelleerd? Ik ben nu ruim 6 jaar werkzaam als sporttrainer, tijdens dit werk sta ik veel voor groepen mensen

Nadere informatie

Wiskunde in beeld. Werkcollege visualiseren en representeren Annette Markusse, Jan Willem van Slijpe, Fokke Munk 1

Wiskunde in beeld. Werkcollege visualiseren en representeren Annette Markusse, Jan Willem van Slijpe, Fokke Munk 1 Wiskunde in beeld Werkcollege visualiseren en representeren 2-2-2019 Annette Markusse, Jan Willem van Slijpe, Fokke Munk 1 programma Een start op eigen niveau Een rekengesprekje met een kleuter en zijn

Nadere informatie

Vragenlijst leerlingen Eureka! Oberon & Eureka!, januari 2012

Vragenlijst leerlingen Eureka! Oberon & Eureka!, januari 2012 Vragenlijst leerlingen Eureka! Oberon & Eureka!, januari 2012 Toelichting Beste leerling, Jij zit in de Eureka!-klas. We zijn benieuwd naar jouw mening. Die kun je geven in deze vragenlijst. Die bestaat

Nadere informatie

Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs

Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs PLG Interne begeleiders 26 november 2009 Berber Klein & Henk Logtenberg Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs PLG Rekenspecialisten De AGENDA 1. Ervaringen uitwisselen Gebruik maken van elkaars ervaringen

Nadere informatie

Rol van de leerkracht

Rol van de leerkracht Rol van de leerkracht Beweging Doormiddel van interessante vragen oriënteer je samen met de leerlingen op het onderwerp van de les. Samen met de leerlingen bekijk je wat er zou gebeuren tijdens de les.

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

REKENVAARDIGHEID BRUGKLAS

REKENVAARDIGHEID BRUGKLAS REKENVAARDIGHEID BRUGKLAS Schooljaar 008/009 Inhoud Uitleg bij het boekje Weektaak voor e week: optellen en aftrekken Weektaak voor e week: vermenigvuldigen Weektaak voor e week: delen en de staartdeling

Nadere informatie

Executieve functies in de klas: interventies

Executieve functies in de klas: interventies Executieve functies in de klas: interventies Door Wijnand Dekker, gezondheidszorgpsycholoog Anneke Dooyeweerd, pedagoog/coach Inleiding In de vorige nieuwsbrief omschreven we wat er wordt verstaan onder

Nadere informatie

Gemiddelde. Gemiddelde

Gemiddelde. Gemiddelde Aantal respondenten: 79 Leerlingen 2014 Vensters PO -- - + ++ Schoolklimaat 3,2 BHoe graag ga je naar school? 3,0 3 9 50 17 BHoe veilig voel je je op school? 3,3 1 6 38 34 BHoe duidelijk vind je de regels

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 3 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie in instructie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 3 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie in instructie Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 3 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie in instructie Programma Doelen en programma toelichten Terugblik op huiswerkopdracht Wat

Nadere informatie

Differentiatie in de VWO praktijk Kleine ingrepen, grote effecten

Differentiatie in de VWO praktijk Kleine ingrepen, grote effecten Differentiatie in de VWO praktijk Kleine ingrepen, grote effecten VWO Conferentie Utrecht, 29 januari 2015 Johan Keijzerj.keijzer@aps.nl VREEMDE VOORWERPEN Wat kan het opleveren om op deze manier een training

Nadere informatie

1 Download: Beertjesaanpak Stippestappen Stop-denk-doe Methode

1 Download: Beertjesaanpak Stippestappen Stop-denk-doe Methode Beertjesaanpak Stippestappen Stop-denk-doe Methode De beertjesaanpak begeleiding van kinderen met werkhoudingsproblemen (Bron: Kinderen met Aandachts- en werkhoudingsproblemen van Kaat Timmermans) Voor

Nadere informatie

Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen.

Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen. Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen. Leerstijlentest van David Kolb Mensen, scholieren dus ook, verschillen nogal in de wijze waarop ze leren. Voor

Nadere informatie

TALENTPUNT. Een Development Program speciaal voor HR professionals

TALENTPUNT. Een Development Program speciaal voor HR professionals FOCUS ON THE FUTURE Je bent een HR professional met veel ambitie en je wilt succesvol(ler) zijn. Je bent gericht op de nieuwste HR ontwikkelingen en nieuwsgierig naar hoe andere HR professionals zaken

Nadere informatie

Strategiekaarten. Deze strategiekaarten horen bij de ThiemeMeulenhoff-uitgave (ISBN 978 90 557 4642 2): Rekenen: een hele opgave, deel 2

Strategiekaarten. Deze strategiekaarten horen bij de ThiemeMeulenhoff-uitgave (ISBN 978 90 557 4642 2): Rekenen: een hele opgave, deel 2 Deze strategiekaarten horen bij de ThiemeMeulenhoff-uitgave (ISBN 978 90 557 4642 2): Joep van Vugt Anneke Wösten Handig optellen; tribunesom* Bij optellen van bijna ronde getallen zoals 39, 198, 2993,..

Nadere informatie

HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING

HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING In het schooljaar2013-2014 staat onder andere een beleidsplan over huiswerk centraal. Met dit nieuwe beleidsplan krijgen de leerkrachten een afgewogen werkinstrument ter beschikking.

Nadere informatie

Basisdocument instructie in een stamgroep. Instructie en groepsnormen

Basisdocument instructie in een stamgroep. Instructie en groepsnormen Basisdocument instructie in een stamgroep Instructie en groepsnormen Onderzoek naar effectief onderwijzen heeft een aantal onderwijsgedragingen geïdentificeerd, die tezamen kunnen worden getypeerd als

Nadere informatie

Toepassingsgebied: Deze procedure heeft betrekking op alle situaties waarin de leerkracht sterk sturend optreedt.

Toepassingsgebied: Deze procedure heeft betrekking op alle situaties waarin de leerkracht sterk sturend optreedt. DE OVERSTAP BAS-project Ontwikkelingslijn: Instructie en Feedback Ontwikkelingsveld 2: Effectieve Instructie Vastgesteld: maart 2008 BAS Doel: Het doel van deze procedure is het geven van een effectieve

Nadere informatie

Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 8: : met openbaar vervoer binnen de eigen regio Thema 8 1 Introles De leerling kan de in de Digitaal materiaal is regio voorkomende

Nadere informatie

Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo.

Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo. Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo.nl Waarom mensen niet? Dus wat kun je doen? Ze weten niet

Nadere informatie

Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm

Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm Leren door samen te doen Workshop ouderbetrokkenheid 3 juni 2015 https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=gutm8xnh7dm Samen uw kind stimuleren om Te doen en te ondervinden Acties te ondernemen

Nadere informatie

Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden

Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Bij het begeleiden van leeractiviteiten kun je twee aspecten aan het gedrag van leerkrachten onderscheiden, namelijk het pedagogisch handelen en het didactisch handelen.

Nadere informatie

COTEACHEN EN NIEUWSBEGRIP

COTEACHEN EN NIEUWSBEGRIP COTEACHEN EN NIEUWSBEGRIP STEUNPUNT ONDERWIJS. 2012-2013 Ad Kappen Wat is coteaching? Samen op basis van evenwaardigheid / gelijkwaardigheid een les opstellen, geven, analyseren. Coteachen is geen collegiale

Nadere informatie

Juf ik weet het niet meer

Juf ik weet het niet meer Juf ik weet het niet meer Voorbeelden uit de praktijk Wijnand Dekker Praktijk Dekker & Dooyeweerd, Ede www.dekkerdooyeweerd.nl info@dekkerdooyeweerd.nl Wat vertellen kinderen ons?! Je eigen naam schrijven,

Nadere informatie

Vaste aanpak contextopgaven met Vakbegrip en Nieuwsrekenen

Vaste aanpak contextopgaven met Vakbegrip en Nieuwsrekenen Welkom Vaste aanpak contextopgaven met Vakbegrip en Nieuwsrekenen Presentatie door: Karin Snoodijk VO-MBO conferentie Rekenen in Zorg & Welzijn Doel: zelf aan de slag met een vaste aanpak voor contextopgaven

Nadere informatie

Werkvormen voor automatisering bij rekenen

Werkvormen voor automatisering bij rekenen Workshop Automatiseren Werkvormen voor 8 september 2010 Henk Logtenberg Hogeschool Windesheim Agenda (1) 1. Introductie 1.1 Voorstellen 1.2 Warming - up 1.3 Doelen vandaag 2. Delen van kennis en ervaringen

Nadere informatie

Hoe werkt advies? Ze weten niet wat Ze weten niet waarom Ze weten niet hoe. HersenletselCongres 2014 3 november

Hoe werkt advies? Ze weten niet wat Ze weten niet waarom Ze weten niet hoe. HersenletselCongres 2014 3 november HersenletselCongres 2014 3 november Disclosure belangen sprekers C1 Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Motiveren tot gedragsverandering; wat is lastig en wat kun je als professional doen? (potentiële)

Nadere informatie

Middelen om reflectie te oefenen

Middelen om reflectie te oefenen Middelen om reflectie te oefenen Bril Vooraf: Tijdens: Achteraf: - Wat kan ik al? - Wat is de bedoeling? - Waar ga ik tegenaan lopen? (zal ik het afkrijgen?) - Waar moet ik allemaal aan denken? - Herhaal

Nadere informatie

Vormgeving van SLB in de praktijk

Vormgeving van SLB in de praktijk Vormgeving van SLB in de praktijk Inhoudsopgave Inleiding...2 Het eerste leerjaar...2 Voorbeeld Programmering Studieloopbaanbegeleiding (SLB) niveau 3-4...3 POP en Portfolio...8 Vervolg...10 Eisma-Edumedia

Nadere informatie

Inhoud Voor de leerling Voor de leraar Algemeen

Inhoud Voor de leerling Voor de leraar Algemeen Vogel ABC Inhoud Voor de leerling... 2 Inleiding... 2 Aanpak... 2 Opdracht... 3 Evaluatie-formulier (groep 3-4)... 4 Voor de leraar... 5 Instructie en feedback... 5 Verbinding met hele groep... 5 Beoordeling...

Nadere informatie

Misschien VIND je het vervelend, maar het is wel echt nodig om hier goed mee bezig te zijn. Waarom? Daarover hieronder en op de volgende dia s meer!

Misschien VIND je het vervelend, maar het is wel echt nodig om hier goed mee bezig te zijn. Waarom? Daarover hieronder en op de volgende dia s meer! Wat is huiswerk? Misschien VIND je het vervelend, maar het is wel echt nodig om hier goed mee bezig te zijn. Waarom? Daarover hieronder en op de volgende dia s meer! Eérst even wat huiswerk echt IS: -

Nadere informatie

Een krachtige praktijkgerichte leeromgeving: dé uitdaging voor LOB

Een krachtige praktijkgerichte leeromgeving: dé uitdaging voor LOB Een krachtige praktijkgerichte leeromgeving: dé uitdaging voor LOB LOB/loopbaanleren Hoe krijgt LOB/loopbaanleren vorm? Doel De leerling maakt zijn eigen loopbaanontwikkeling inzichtelijk door middel van

Nadere informatie