Nederlandse Filologie

Transcriptie

1 Nederlandse Filologie Seminarie Oude Brieven Rik Vosters Centrum voor Linguïstiek 01/14/2008 Herhaling titel van presentatie 1

2 Herhaling: opdrachten Seminariewerk 3 opdrachten voor thuis: één transcriptie drie correcties een taalkundige analyse 3 contactmomenten: di. 5 oktober Afwezig vorige les? website contact opnemen vandaag di. 30 november belangrijk: werkstudenten en niet-taalkundigen -> even contact opnemen belang van het seminariewerk

3 Transcriptieopdracht Bespreking van de transcriptieopdracht i. waarover ging de brief? ii. wat was moeilijk? iii. wat viel je op?

4

5 Aandachtspunten Werk nauwgezet, lees de transcriptierichtlijnen grondig na voor je begint Twee soorten tags:» <n>naam</n> <ambig>tekst</ambig>» <<ed: opmerking>> <<illeg>> Gebruik WNT: geen arrondifsement Leuven, geen gepersten koninck!

6 Transcriptierichtlijnen Hoofding FILE: SCR: ADR: DATE: PLA1: PLA2: PAGS: WOCO: OPME: briefnummer, zoals op het manuscript naam van de schrijver + alle mogelijke informatie (beroep, leeftijd, woonplaats,...) naam/namen geadresseerde(n) de datum/data waarop de brief is geschreven plaats waar de brief is geschreven (indien geweten) plaats waar de brief naartoe gestuurd is aantal pagina s in origineel document aantal woorden in transcriptie (incl. tags, excl. hoofding) eventuele eigen opmerkingen

7 Soldatenbrieven Historische achtergrond Oostenrijkse Nederlanden + prinsbd. Luik 1794: 1795: 1804: 1815: slag bij Fleurus Franse republiek Franse keizerrijk slag bij Waterloo Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

8 Soldatenbrieven Franse legerwet: dienstplicht ook voor Vlaamse mannen ( conscrits ) vrijstelling als broer onder de wapens brieven bewaard als bewijsstukken Soldatenbrieven 317 exemplaren in Rijksarchief Brugge naar: Departement van de Leie ( Dépt. de la Lys ) uit: Pruisen, Pommeren, Sardinië, Noord-Italië, Spanje,... Project Jan van Bakel (Nijmegen) samenwerking Leiden & Brussel

9 Soldatenbrieven Bakel, J. van. (1977). Vlaamse soldatenbrieven uit de Napoleontische tijd. Brugge: Orion. inleiding de brieven

10 !"#$%&'"()*"+&($,-."/00000")&*"1)&$&*"(&$2$,-.3&*"4$%&*3" 1&8".&*:;1&*3&"&&*"A&7-99%A"B%&-.!C)&$=!"#&:,&9!#$%&(&*",8":%A".&A&*:"D2")'.&:&*":E*&$"F%&':2&"2&" G&97)&A&*=

11 Soldatenbrieven De taalkundige achtergrond manuscripten» auctor intellectualis! auctor manualis egodocumenten» brievenboekjes lagere sociale klassen» indirecte weergave van taalgebruik analfbeten» vaak geaddresseerd aan derden» opgeschreven zoals gedicteerd (minder formalistisch)

12 Opdracht 2: correcties Doel: drie opgegeven brieven corrigeren (lijst met verdeling brieven per student) eigen minicorpus van drie brieven voor later hist.-taalkundig onderzoekje => voor hele groep samengevoegd

13 Opdracht 2: correcties Werkwijze: Website Jan van Bakel Zoek jouw brieven a.h.v. het filenummer Kopieer tekst naar Word-document Klik op icoontjes Zie de originelen en sla de afbeeldingen van de brieven op Kijk transcriptie na, verbeter waar nodig, voeg tags toe, maak een hoofding

14

15 Opdracht 2: correcties Let vooral op: verbeteren van de bestaande transcriptie» accenten» verbeterde schrijffouten, doorhalingen, enz.» y, ij, ÿ ey, eij, eÿ enz.» regeleindes toevoegen» bladspiegel Tags Hoofding

16 Praktische Opdracht 2: afspraken correcties Praktische afspraken Correcties: drie brieven (=> lijst) Inleveren:» ten laatste op dinsdag 16 november 2010 (16:00)» per met het Word-document als bijlage, aan een afgedrukte versie inleveren bij het secretariaat TALK (postvakje Rik Vosters)

17 Zie voor meest recente lijst met correctieopdrachten per student.

18 Opdracht 3: taalkundige studie Praktische info tijdens laatste seminarieles Nu al achtergrondinformatie vrije keuze van thema op basis van (deel van) klassikaal onderzoekscorpus korte historisch-taalkundige studie o.b.v. eigen onderzoekscorpus bv. correspondentie klanken - grafemen: => spellingvariatie

19 Opdracht 3: taalkundige studie

20 Opdracht 3: taalkundige studie Korte analyse: in welke taalkundige contexten komen bepaalde spellingvarianten voor? kies een of enkele interessante gevallen:» bv. <ae> of <aa> in gesl. syll. t.o.v. <a> in open syllabe?» bv. [t], [X] of [z]: anlaut! inlaut! auslaut?» bv. [Ei]: verdeling <ij>/<y> en <ei>/<ey>/...» bv. [h]: hypercorrectie, uitspraak?

21 Opdracht 3: taalkundige studie Ook andere onderwerpen: dubbele negatie: omdat hij ervan niet en weet lidwoorden: opbouwen van het gebruikte artikelsysteem (naamvallen, geslachten,...) verkleinwoorden bezitsvormen (het geld van Jan, Jans geld, Jan zijn geld) volgorde hww. + volt. deelwoord (omdat ik hem heb gezien / gezien heb) ev. in verband brengen met schrijfervaring, onderwijs,... (eerder socio-historische context) [~ artikel Fairman]

22 Opdracht 3: taalkundige studie Verplichte literatuur:» Vandenbussche, W. (2002). "The standardization of Dutch orthography in lower, middle and upper class documents in 19th century Flanders". In: Linn, A. & McLelland, N. (eds.). Standardization. Studies from the Germanic languages. Amsterdam / New York: John Benjamins. Pp Aanvullende literatuur:» artikel Elspaß (2007) => Duits» artikel Fairman (2005) => Engels (artikels beschikbaar op de website)

23 Samenvatting Wat moet je thuis nu doen? Opdracht 2: correcties» de drie correcties maken en per doorsturen» deadline: dinsdag 16 november 2010 Opdracht 3: taalkundige studie» het artikel van Vandenbussche (2002) (en ev. de twee optionele artikels) lezen voor de volgende les» tijdens het verbeterwerk nadenken over spellingvariatie