Welkom in Anderland Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording (JMV)

Transcriptie

1 Welkom in Anderland Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording (JMV)

2 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 2 van 128

3 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 3 van 128 Inhoudsopgave I. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG... 5 I.1 UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGLEGGING... 5 I.2 PROFIEL VAN DE ORGANISATIE... 8 I.2.1 Algemene identificatiegegevens... 8 I.2.2 Structuur van het concern... 8 I.2.3 Kerngegevens I.3 MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMEN I.4 GOVERNANCE I.4.1 Bestuur en toezicht I.4.2 Ondernemingsraad I.4.3 Cliëntenbeleid (co-creatie) I.5 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES I.5.1 Leiderschap, strategie en algemeen beleid I.5.2 Kwaliteitsbeleid I.5.3 Medewerkers I.5.4 Financieel beleid II. DIGIMV / ZICHTBARE ZORG III. JAARREKENING III.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (NA RESULTAATBESTEMMING) III.2 RESULTATENREKENING III.3 KASSTROOMOVERZICHT III.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING III.5 TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER III.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA III.7 OVERZICHT LANGLOPENDE SCHULDEN PER III.8 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING III.9 OVERIGE GEGEVENS III.10 BIJLAGEN JAARREKENING: DIVERSE VERANTWOORDINGEN EN CONTROLEVERKLARING ACCOUNTANT IV. AFKORTINGEN

4 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 4 van 128

5 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 5 van 128 I. Maatschappelijk verslag I.1 Uitgangspunten van de verslaglegging De geschiedenis van de Mutsaersstichting begint met de oprichting van Herstellingsoord Mutsaersoord in De Rooms-katholieke Bond voor Spoor- en Tramwegpersoneel St. Raphaël beantwoordde daarmee de roep om een herstellingsoord voor de bondsleden en hun gezinnen op te richten. Het betrof vooral maatschappelijke zorg voor vermoeide bondsleden en hun vrouwen en kinderen die in armoedige omstandigheden leefden als gevolg van sociale achterstanden. Zij konden in een gezonde omgeving weer krachten opdoen, om na een verblijf van een aantal weken uitgerust naar huis te gaan. Naarmate deze functie naar de achtergrond geraakte werd de medische en sociale kennis ingezet om ook anderen met lichamelijke klachten en psychische problemen te gaan verzorgen. Door de jaren heen veranderde de doelgroep hierdoor, en de activiteiten en functies van de Mutsaersstichting. Het herstellingsoord kreeg meer en meer een regionale rol voor opvoedingsproblemen bij gezinnen met medische en psychische klachten. Vele ontwikkelingen volgden, van samenwerking tot fusies en bestuurlijke integratie. Behalve in Venlo, werden de activiteiten van de Mutsaersstichting gaandeweg ook gevraagd in Roermond, Wessem, Weert en Venray. Na een zoektocht van vele jaren, kwam in 2003 de bijzondere combinatie van jeugd GGz, jeugdhulpverlening, onderwijs en vrouwenopvang tot stand. De Mutsaersstichting ontwikkelde zich vervolgens door naar een full service organisatie met een maatschappelijke oriëntatie en biedt expertise op het gebied van (sociale)kindergeneeskunde, complexe (ortho-)pedagogische vraagstukken, jeugd- en volwassenenpsychiatrische zorg, speciaal onderwijs, opleidingen en onderzoek. De organisatie is er in geslaagd om een veelheid aan financieringsstromen en wetgeving met bijbehorende verantwoordingsverplichtingen te verbinden tot één primair proces. De Mutsaersstichting is in de loop van de jaren een vangnetorganisatie geworden en biedt door de bundeling van expertise op uiteenlopende complexe probleemgebieden een adequaat antwoord. Deze innovatie, met de benodigde organisatorische hervormingen, is in samenspraak met cliënten tot stand gekomen en vormt nu het fundament van een moderne ketengeoriënteerde organisatie die partnerschap stelt boven concurrentiekracht. Open in en met de samenleving. Dat helpt om de kwaliteiten van kinderen, jongeren en ouders te stimuleren, zodat deze in staat zijn een eigen toekomstperspectief te ontwikkelen. Door het samen creëren van kansen lukt het veelal een lastige periode, waarin gezinnen kwetsbaar zijn, te overwinnen. Dit Jaardocument voldoet aan de verantwoordingseisen op basis van de regeling verslaglegging WTZi, de Richtlijn 655 Zorginstellingen, alsook aan een aantal andere wettelijke informatie- en verantwoordingsverplichtingen zoals de Kwaliteitswet, de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen, de Klachtwet, de Wet op bijzondere medische verrichtingen en de Wet CBS. Let op: voor instellingen voor Jeugd en Opvoedhulp is 2013 het tweede verslagjaar. Basis voor het jaardocument jeugdzorg is het convenant dat op 12 december 2011 is gesloten tussen alle betrokken partijen: VWS, IJZ, CBS, IPO, de stadsregio's Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, Jeugdzorg Nederland en LCFJ. Het jaardocument is daarmee het document waarmee ook instellingen voor Jeugd en Opvoedhulp verantwoording afleggen over hun prestaties. Het is bedoeld om de transparantie van de jeugdzorg te bevorderen. Een ander doel is het verminderen van de administratieve lasten door harmonisering van verantwoordingsvragen. Instellingen die zorg bieden die jaarverantwoordingplichtig is op grond van de WTZi (zoals GGZ) en de Wet op de Jeugdzorg kunnen zich via één jaarverantwoording verantwoorden. De Jeugdwet is de Eerste Kamer gepasseerd. Daarmee is de wettelijke verankering van het jaardocument Jeugdzorg een feit.

6 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 6 van 128 In dit Jaardocument van de Mutsaersstichting wordt in het maatschappelijke verslag en in de jaarrekening ook voorzien in de (wettelijke) verantwoording voor de centrumgemeente Venlo (Vrouwenopvang/WMO). Voor de Mutsaersstichting is de regelgeving voor verslaglegging WTZi, de Richtlijn 655 Zorginstellingen, leidend. Waar dit wettelijk verplicht is voorziet dit Jaardocument Mutsaersstichting in de gevraagde verslaglegging. Primair wordt de regeling Jaarverantwoording Zorginstellingen op gevolgd, die geldt voor de gezondheidszorgsector (AWBZ en Zorgverzekeringwet). Hoewel een maatschappelijk verslag voor de gezondheidssector is vervallen met ingang van het verslagjaar 2012, blijft de Mutsaersstichting ook voor deze sector een maatschappelijk verslag publiceren. Het Jaardocument bestaat uit drie onderdelen: Het maatschappelijk verslag, DigiMV en de jaarrekening. DigiMV is een webenquête en kwam tot het verslagjaar 2013 neer op een vergaande integratie van verschillende enquêtes/vragenlijsten van het CBS, het Ministerie van VWS, en de brancheorganisaties voor de sectoren GGz en Jeugdzorg. Zorginstellingen leveren elk jaar kwaliteitsgegevens aan om de kwaliteit van de zorg transparant en vergelijkbaar te maken. Over het verslagjaar 2012 is dit verlopen via het DigiMV-portaal. Per 1 januari 2013 is het programma Zichtbare Zorg gestopt en opgegaan in het Kwaliteitsinstituut in oprichting. Meer informatie is te vinden op de website van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ). Met ingang van 2013 zal het Kwaliteitsinstituut openbare databestanden verstrekken aan derden. Het Kwaliteitsinstituut neemt hiervoor in het overgangsjaar 2013 de dataportaal over van het programmabureau Zichtbare Zorg. De Zichtbare Zorg website blijft benaderbaar voor informatie over de aanlevering van kwaliteitsgegevens in de periode , maar wordt niet meer geactualiseerd. Met ingang van 2013 (het overgangsjaar) wordt voor de JGGZ de kernset kwaliteitsgegevens deels uitgevraagd door de Inspectie gezondheidszorg (IGZ). Dit deel betreft de basisset risico-indicatoren GGZ en verslavingszorg Over bij wie de aanlevering van de rest de kernset prestatieindicatoren GGZ moet gebeuren bestond einde 2013 nog onduidelijkheid. Half februari 2014 maakte het Landelijk Platform GGz bekend op welke webportaal over verslagjaar 2013 de cijfers op de effectiviteitindicatoren en CQI/ cliënttevredenheid aangeleverd moeten worden voor 1 mei De rapportage op de kernset kwaliteitsgegevens GGz en Verslavingszorg, in 2012 nog onderdeel van het Jaardocument, wordt dus over 2013 helaas separaat uitgevraagd en dan ook nog door twee verschillende instanties. De indicatoren 1.2 b ernst problematiek, 1.8 somatische screening, 1.11 tijdig contact na ontslag uit kliniek, 2.1 Beschikbaarheid medicatie overzicht en indicator 2.4 worden door de IGZ zelf uitgevraagd. De andere indicatoren door het Landelijk Platform GGz. Ook de Inspectie Jeugdzorg (IJz) voert naast wat in DiGiMV wordt uitgevraagd ook nog eigen uitvragen uit met eigen vragenlijsten, waarbij wordt afgeweken van eerder in de branche landelijk vastgestelde standaarden en/of deels gegevens dubbelop worden uitgevraagd maar dan net weer in een ander format, en jaarlijks weer nieuwe indelingen items. Hiermee is jammer genoeg de vergaande integratie van verschillende enquêtes/vragenlijsten van het CBS, het Ministerie van VWS, en de brancheorganisaties voor de sectoren GGz en Jeugdzorg in het JMV verloren gegaan. De oorspronkelijke bedoeling om de administratieve last terug terugdringen is verloren gegaan. De administratieve last is onevenredig toegenomen en nieuwe schotten zijn ontstaan die elk apart met eigen vragen komen. Waar instanties separaat uitvragen worden helaas steeds weer nieuwe en ook weer andere extra vragen bedacht, die de overhead van zorginstellingen belasten. De inrichting van geautomatiseerde informatieproducten die goed aansluiten op de uitgevraagde definities/format is kostenintensief. De kosten van het borgen van een goede input nemen veel meer dan evenredig toe naarmate er meer verschillende informatieproducten worden uitgevraagd. Worden deze werkelijk gebruikt als stuurinformatie? Is de veranderingsklok stil gezet? Een middel (regulering) lijkt tot doel geworden en leidt tot overregulering. Dit wordt geïllustreerd door de lopende discussie in Nederland over het onthouden van een goedkeurende accountantsverklaring in diverse sectoren als gevolg van systeemproblematiek. Overregulering maakt het betrokken actoren steeds moeilijker om door de bomen het bos te zien.

7 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 7 van 128 Het Jaardocument/DigiMV vraagt om gegevens op concernniveau. Waar wij gegevens specifiek per onderdeel beschikbaar hebben, laten wij die gegevens zien. Dit heeft tot gevolg dat door de Mutsaersstichting (financiële en personele) cijfers zijn gegeven op concernniveau. Als deze vergeleken worden met (GGz-) instellingen, die alleen in de zorgsector werkzaam zijn, vraagt dit om verbijzondering. Dit geldt ook bij de vergelijking met instellingen voor Jeugd&Opvoedhulp. De Mutsaersstichting legt in dit document, zoals bedoeld, primair verantwoording af op concernniveau. In DigiMV wordt voornamelijk branchespecifieke informatie uitgevraagd over de GGz, de Jeugdzorg of over de Mutsaersstichting op instellingsniveau. De informatie in het Jaardocument inclusief DigiMV is openbaar. Over de openbaarheid van branchespecifieke informatie die via DigiMV is uitgevraagd beslissen de brancheorganisaties. Het Jaardocument is schriftelijk en elektronisch gedeponeerd bij het CIBG en na 1 juni van elk verslagjaar voor elke burger digitaal in te zien op Daar is tevens DigiMV in te zien en is de regelgeving voor de jaarverslaglegging te vinden. Met het opstellen en uitbrengen van het jaarverslag nemen we de kans zowel naar binnen (intern) als naar buiten (extern) zichtbaar te maken wat we hebben gedaan om onze voornemens ('beleid als belofte') waar te maken. We evalueren onszelf in dit document en leggen aan de lezer verantwoording af. Via de volledige publicatie van dit Jaardocument op leggen wij verantwoording af aan de Inspecties voor Gezondheidszorg en Jeugdzorg, de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, betrokken cliëntenraden, de Provincie Limburg, centrumgemeente Venlo, zorgverzekeraars (m.n. UVIT en CZ) en het Zorgkantoor Noord-Limburg.

8 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 8 van 128 I.2 Profiel van de organisatie I.2.1 Algemene identificatiegegevens Naam: Mutsaersstichting Adres: Postweg 88 (was: Schaapsdijkweg 56) Postcode: 5915 HB (was: 5913 PB) Plaats: Venlo Postadres: Postbus 242, 5900 AE, Venlo Telefoonnummer: (vanuit het buitenland: ) Identificatienummer NZa: Nummer KvK: adres: info@mutsaersstichting.nl Internetpagina: I.2.2 Structuur van het concern De Mutsaersstichting is een stichting naar Nederlands recht. De Mutsaersstichting heeft één bestuurder en wordt bestuurd volgens het 'Raad van Toezichtmodel'. De bestuurder is verantwoordelijk voor het besturen van de organisatie (strategiebepaling, positionering en allocatie van middelen). De Mutsaersstichting werkt niet met onderaannemers wat betreft de uitvoering van de zorg. In werkconferenties met medewerkers uit alle sturingslagen wordt sinds 2005 gewerkt aan de vormgeving van een organisatieontwikkeling waardoor steeds meer ruimte voor zelfsturing effectief benut wordt. Dit is een interactief proces volgens het principe van Denk Me(e)-de-zeggenschap. Zo worden de cliëntenraad, de ondernemingsraad, medewerkers van netwerkpartners en externe adviseurs doorlopend geconsulteerd om een meer op de vraag gerichte werkwijze van flankerend beleid te voorzien volgens de principes van de lerende organisatie. Flexibiliteit, variatie en doelgerichtheid staan daarin centraal. Dit proces heeft met ingang van 2011 geleid tot een aanvulling op het beleid Toon & Koers (de beleidsvisie uit 2005): het Werkdocument Organisatieontwikkeling Welkom in Anderland. De implementatie van Anderland heeft voor cliënten, stakeholders en medewerkers ruimte gegenereerd. Hierna staat welke gedachten daarbij leidend zijn. Welkom in Anderland Stel je eens voor : dat je aan een organisatie verbonden mag zijn of bij een organisatie mag werken waar je zelf professionele verantwoordelijkheid mag nemen. Dat je dat samen met collega-professionals mag doen, voor cliënten, partners en stakeholders? dat je samen met collega s voor klanten een vind/werkplaats of een bron van producten en diensten mag vertegenwoordigen, mag creëren, dat je die producten en diensten mag inzetten, en passend en op maat mag maken? dat je als professional ook oog mag hebben voor de laagjes in de organisatie waar het ijs nog dun is en waar bij klanten soms sprake is van frustratie of van ergernis en dat jij voor het oplossen van die dunne ijslaagjes zelf initiatief ontplooit en opbrengsten zichtbaar kunt verbeteren? dat die organisatie voor jou, samen met jou, een vindplaats en een bron van inkomen en ontwikkeling is.

9 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 9 van 128 Dat die ontwikkeling voor jou soms gepaard gaat met zoeken, het nog niet helemaal weten, met frustratie en conflict, maar dat je ertoe wordt uitgenodigd om je professionele verantwoordelijkheid in te zetten ten behoeve van de noodzakelijke volgende stap op weg naar verbetering? dat jij je ten aanzien van de primaire processen in die organisatie voor een belangrijk deel zelf mede-eigenaar mag noemen. Mede-eigenaar met professioneel verantwoordelijkheidsgevoel. Dat je er mede-eigenaar mag zijn van de vindplaatsen en bronnen van winst, maar ook van verlies; dientengevolge ook van het voorkomen van verlies en het genereren van duurzame opbrengsten en winsten? dat je de hier geschetste visie mag uitdragen naar en verbinden met de samenleving, zodat je ten behoeve van diezelfde samenleving zelf, samen met je organisatie, een vindplaats en een bron van welvaart kunt worden en zult zijn. Dat je als professional, vergelijkbaar met de kleine bonte specht, ook harde noten mag kraken en zaken mag verbeteren daar waar je organisatie maatschappelijk gezien zorgt voor vervuiling en ellende die te voorkomen zou zijn? dat jij je professionele talenten, je wijze van zijn, heel je vermogen tot leiderschap zou mogen inzetten om deze perspectieven en ontwikkelingsstromen in goede banen te leiden en dat je daarbij zelf de unieke vindplaats en de bron bent van kennis, ervaring, ideeën, verbetering en verandering? dat je als professioneel leider middelen en doelen zodanig mag coördineren en inzetten dat heel je professionele en maatschappelijke omgeving zelf een duurzame stroom van inkomen, talent, ontwikkeling, producten en diensten (grondstoffen) en investeringskapitaal wordt, is en blijft? dat je als betrokken professional de duurzaamheid van al deze bronnen op duurzame, constructieve wijze leert beïnvloeden en bronnen van macht en kracht leert zien, inzien en doorzien? Dan heten wij, je collega s van De Mutsaersstichting, je van harte welkom in Anderland, het professionele organisatieland waarin De Mutsaersstichting ook de komende jaren weer op unieke wijze zijn Toon (voort)zet en zijn Koers (in) richt. Ondernemerschap in de organisatie, flexibiliteit en marktgerichtheid zijn bevorderd door een leiderschapsstijl en organisatievorm gericht op het decentraliseren van het ondernemerschap in de organisatie en het aansluiten op lokale markten. De Mutsaersstichting heeft om die reden vier sturingslagen teruggebracht tot twee sturingslagen (Welkom in Anderland): 1. bestuurder 2. teamcoördinatoren. De werksoorten Jeugd-GGz, jeugdzorg (voorheen jeugdhulpverlening) en vrouwenopvang (nieuwe afkorting GiA in verband met inhoudelijke doorontwikkeling) zijn binnen de Mutsaersstichting geïntegreerd in één primair proces. De primaire processen zijn ondergebracht in resultaatverantwoordelijke eenheden, die onder de verantwoordelijkheid vallen van teamcoördinatoren (functie) met een teamvertegenwoordigers (taak). Ondersteunende activiteiten of hun uitbesteding zijn ondergebracht in teams, tevens onder verantwoordelijkheid van een teamcoördinator. De facilitaire diensten zijn grotendeels uitbesteed. Medezeggenschap van cliënten wordt vormgegeven uitgaande van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen. Medezeggenschap van medewerkers uitgaande van de WOR. De ondernemingsraad en de cliëntenraad van de Mutsaersstichting functioneren op concernniveau. Er zijn geen deelraden op onderdeelniveau. De Mutsaersstichting heeft een cliëntenraad, een jeugdraad en een samenwerkingsovereenkomst met Anders Sterk (zie I.4.3).

10 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 10 van 128 Organogram verticaal horizontaal

11 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 11 van 128 I.2.3 I Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering De Mutsaersstichting is te typeren als een full service organisatie, met expertise op het gebied van jeugdhulpverlening, jeugd GGz, kindergeneeskunde, kinder- en jeugdpsychiatrie en vrouwenhulpverlening, en expertise op het gebied van onderwijs, opleidingen en onderzoek. Vanuit haar maatschappelijke oriëntatie richt de Mutsaersstichting zich op ondersteuning, begeleiding en behandeling van kwetsbare doelgroepen die commercieel niet aantrekkelijk zijn. De Mutsaersstichting onderscheidt zich door vroeginterventies, een full service filosofie, een geïntegreerd aanbod vanuit één primair proces en een systeemgeoriënteerde en vraaggerichte benadering. Door te kijken naar kwaliteiten van kinderen, jongeren, maar ook ouders en gezinnen helpt de Mutsaersstichting bij de ontwikkeling van toekomstperspectief, het creëren van kansen en het innemen van een eigen plaats in de samenleving. Met name de ingebruikname van de nieuwbouw De Waaier in 2013 heeft tot vervolgstappen geleid om de integrale visie op de klantvriendelijkheid niet alleen intern, maar vooral ook extern nog verder te gaan benadrukken. Immers, voor alle activiteiten in de nieuwbouw geldt hetzelfde beginsel. Dit beginsel gaat er vanuit dat niet het aanbod leidend is, maar de vraag van de cliënt. De context van deze vraag is daarin bepalend. In deze context wordt vanuit het gezichtspunt Multifocus de gelegenheid geboden om een situatie te beoordelen vanuit verschillende invalshoeken. In zekere zin heeft dit uiteraard raakvlakken met het bio-, socio-, medisch model en de systeemtheorie. De bundeling van expertise biedt meer perspectief op de ontwikkeling van direct passende oplossingen bij cliëntvraagstukken. Vooral door de integratie van het gehele sociale domein bij de beoordeling van een hulpvraag en het samen zoeken naar een levensperspectief treedt er een paradigmaverschuiving op. Inmiddels raken steeds meer medewerkers hiermee vertrouwd en leren te denken vanuit een verschuiving van verkokerde inhoudelijke paradigma s naar een Multifocus: Van symptoom naar patroon, van persoon naar perspectief, van registratie naar relatie, van een momentopname naar een levensfaseplan. Terugkerende noties hierin zijn: voor welk probleem is dit de oplossing, de oplossing werd een probleem ; dit problematiseren vergroot het probleemoplossend vermogen. Een probleem wordt niet automatisch overgenomen, het wordt gelaten waar het thuis hoort. Deze gedachtegang heeft ertoe geleid dat de Mutsaersstichting / Anderland niet meer past binnen het traditionele beeld van een zorginstelling. Niet voor niets is in Anderland dan ook gekozen voor statements zoals: Geen kind meer op straat; geen gezin in de kou. Wij spreken aan en zijn aanspreekbaar. Ontzorg met zorg. Dit is vastgelegd in de attitude die beschreven staat in Anderland, samengevat in drie kernbegrippen: Niet afwentelen Een ander niet passeren Geen verrassingen. Nu deze uitgangspunten in het gedrag geborgd raken, gaan andere waarden zichtbaar worden. Deze zijn samen te vatten in: Betrokkenheid Er op kunnen rekenen Volharding. Duurzame oplossingen. De Mutsaersstichting werkt op scholen en in wijken complementair aan of geïntegreerd met lokale voorzieningen. In 2013 vanuit locaties in Venlo, Wessem/Roermond, Venray en Weert. Continu wordt gestreefd naar integrale ketens met - waar dit kosteneffectief is - gezamenlijke huisvesting met maatschappelijke partners, met name speciaal onderwijs. In Roermond is de activiteit gehuisvest in de Spoorzoeker, een school voor speciaal onderwijs; tevens zijn er activiteiten ten behoeve van het OPDC (Orthopedagogisch didactisch centrum) in Roermond. In Horn in de Lataste school. In Wessem en Venray is een integrale samenwerkingsvorm op locatie beschikbaar met de Wijnberg onderwijsexpertise lzk-so (langdurig zieke kinderen speciaal onderwijs).

12 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 12 van 128 In Weert hebben de Ortolaan/Aloysius Stichting, de Mutsaersstichting, de Wijnberg en Op Maat hun krachten gebundeld in het Kwartet. Zij hebben een gezamenlijke locatie (Kwartet) in Weert op de Dr. Kuyperstraat met een zorg- en onderwijspakket voor jeugdigen en kinderen. Vanuit alle genoemde locaties zijn ambulante, deeltijd- en onderwijsmodulen beschikbaar. In Venlo zijn mogelijkheden voor 24-uurs-opnamen, logeren en kleinschalig wonen beschikbaar naast deeltijdbehandeling en een integrale samenwerkingsvorm op locatie met de Wijnberg (SBO en VSO). De Mutsaersstichting biedt een totaalpakket aan zorg met de volgende sectoren/werksoorten: Jeugdzorg (jeugdhulpverlening); Geestelijke Gezondheidszorg voor Kinderen en Jeugdigen (Jeugd-GGz), inclusief een logeerafdeling, kleinschalig wonen en een preventie-/dienstverleningstaak. De Mutsaersstichting heeft hiervoor een toelating WTZi (Wet Toelating Zorginstellingen); Gezinshulpverlening en behandeling bij Geweld in Afhankelijkheidsrelaties (GiA) Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) Noord- en Midden-Limburg; AWARE, veiligheidsproject voor slachtoffers van huiselijk geweld (in samenwerking met de politie); Intensief casemanagement daders/slachtoffers huiselijk geweld, in opdracht van gemeenten in Limburg. De vraag van de cliënt is bij de Mutsaersstichting leidraad voor het handelen. De cliënt (kind, jeugdige, volwassene) is een mondige en verantwoordelijke burger en wordt als zodanig invloed gegeven en aangesproken. Tegelijkertijd wordt erkend dat de cliënt graag een goed advies krijgt en dat niet elke cliënt als mondige burger door het leven gaat. Cliënten en hulpverleners worden gezien als gelijkwaardige partners tijdens de behandeling; hulpverleners moeten als dichtbij ervaren worden door de cliënt. Wij spreken burgers en instanties aan in het belang van gezinnen en kinderen, de Mutsaersstichting is daarop aanspreekbaar. We werken vanuit een systeemtheoretische aanpak, omdat deze aanpak betekenis toevoegt aan de diagnose en richting geeft aan de behandeling. Behandeling is verbonden aan (vroeg)preventie; beiden zijn primair gericht op het vergroten en in stand houden van zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Nog te weinig wordt (h)erkend dat vroeginterventies vanuit de (J)GGz waardevaste investeringen zijn in de samenleving c.q. gezinnen; in twee opzichten: 1. Door diagnostiek en behandeling in te zetten wanneer kinderen nog jong zijn, kunnen problemen gemakkelijker oplossen en worden (ernstiger) stoornissen voorkomen. 2. Een eenvoudige diagnostisch screening als vroeginterventie gericht op de volwassenen / ouders bij de eerste signalen van huiselijk geweld of (kinder) mishandeling kan veel leed -en vooral ernstige traumatisering- voorkomen! Ernstige psychopathologie kan uitgesloten worden zonder deze uitgebreid te diagnosticeren. Waar dit speelt voorkomt de screening (soms jarenlange) vruchteloze interventies van de wijk of lokale voorzieningen. Reeds lange tijd is multidisciplinair werken ons uitgangspunt, één gezin, één plan en één regie zijn uitwerkingen van een geïntegreerde benadering. Professionals zijn proceseigenaren, vrij om in samenwerking met de cliënt binnen de organisatorische kaders het werk in te richten. Zij zien de voordelen van vroeg interveniëren en hebben oog voor een gezonde balans tussen het primum non nocere (bovenal niet schaden, uit de eed van Hippocrates) en bemoeizorg families at risk. Hierbij werken onze professionals intensief samen met netwerkpartners om de continuïteit en brede inzet van expertise te kunnen waarborgen die nodig is voor het bieden van hulp aan gezinnen waar sprake is van meervoudige problematiek. Dit biedt mede de motivatie waarom de Mutsaersstichting ook op het gebied van preventie en dienstverlening actief wil zijn. We geven voorlichting en cursussen over allerlei onderwerpen, organiseren ouderavonden en onderhouden contacten met ouderverenigingen. Vooral het onderwijs verdient onze speciale aandacht. Juist daar bestaat een steeds grotere grote behoefte aan deskundigheidsbevordering en vaardigheidstrainingen voor het werken met kinderen en jeugdigen.

13 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 13 van 128 Jaarlijks melden zich tussen de 1800 en 2000 gezinnen met een hulpvraag, waarvoor de Mutsaersstichting een vangnetorganisatie is met een brede bundel van expertises. Op het gebied van criminaliteitsbestrijding (safeguard children), leerstoornissen, infant health, trauma en eetstoornissen zijn bijzondere zorgprogramma s ontwikkeld. Deze ontwikkeling wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek en opleidingplaatsen in samenwerking met universiteiten en hogescholen. Voorlichting, preventie, consultatie, diagnostiek, begeleiding, behandeling, verblijf, begeleid wonen, logeren en onderwijs bij somatische, psychosomatische en/of psychiatrische problemen en/of huiselijk geweld; elke combinatie van zorgmodulen is mogelijk: ambulant, in deeltijd of 24-uurs opname, lokaal, op school of op een locatie van de Mutsaersstichting. Jeugdzorg, Jeugd-GGz en Vrouwenhulpverlening worden in het primair proces geïntegreerd. Zorgprogammacombinaties (zpc s) met het speciaal onderwijs van de Wijnberg en de Ortolaan/Aloysius Stichting worden op casusniveau zonder schotten aangeboden aan kinderen/jeugdigen en hun systeem, wat neerkomt op één gezin, één plan en één regie. Zonder schotten wil zeggen: er wordt zonder verwijzingen direct met elkaar samengewerkt onder regie van één behandelcoördinator/casemanager. De functie vrouwenhulpverlening (onderdeel Gezinshulp na GiA) van de Mutsaersstichting bestaat o.a. uit een maatschappelijke opvang voorziening die gefinancierd wordt vanuit de centrumgemeente Venlo en voor een ander gedeelte vanuit de AWBZ door het Zorgkantoor Noord-Limburg. De volgende toelatingen zijn van toepassing voor de gezinsopvang: 24-uurs crisisopvang met 24-uurs begeleiding (vrouwen en hun kinderen); 24-uurs woonvoorziening met partiële begeleiding/nazorg; behandeling en begeleiding aan vrouwen met GGz-indicatie; preventieve activiteiten op het gebied van huiselijk geweld. De Mutsaersstichting investeert onder regie van de gemeente Venlo continu in een traject Vrouwenhulpverlening Nieuwe Stijl. Vanuit de landelijke proeftuin Vastgoed voor Vrouwenopvang vond verdere verkenning en landelijke uitwisseling plaats. Doel is te komen tot nieuwe concepten die meegroeien met veranderingen in doelgroep en benadering van huiselijk geweld in de toekomst. Na de landelijke voorbereidingen is in Noord- en Midden-Limburg het traject Vrouwenhulpverlening Nieuwe Stijl operationeel geworden. Belangrijke doelstellingen zijn het regionaliseren en ambulantiseren van de opvang, naast een professionalisering van hulpverlening. Het project loopt door tot In Venlo hanteren we al enige jaren de geregistreerde Multifocusmethode: een systemische gezinsaanpak waarbij er een driesporenbeleid wordt ingezet met daarnaast de consequente toepassing van systemische/systeemgerichte interventies (bv. gezinsgesprekken). Tevens worden deze gezinnen tenminste één jaar gevolgd. Mede op initiatief van MOvisie zijn organisaties binnen en buiten Nederland gevraagd om te participeren in het project Family Justice Centers in Europe. De Mutsaersstichting is gevraagd om deel te nemen aan het project. De Mutsaersstichting vertegenwoordigt hierbij één van de Europese pilotregio s. De Mutsaersstichting heeft samen met anderen een concept-notitie gepresenteerd met het doel te informeren over de ontwikkeling, huidige stand van zaken, en mogelijkheden voor doorontwikkeling van de aanpak huiselijk geweld binnen de regio Venlo. Daarnaast zijn de uitgangpunten, het concept en de planning van het project Family Justice Centers in Europe beschreven. In 2013 is het vervolgproject van start gegaan: From a chain to safeguard children. De Mutsaersstichting is gevraagd om deel te nemen aan de ontwikkeling van dit project en werkt mee aan de ontwikkeling van een Europees draaiboek en training om kinderen in Europa beter te beschermen tegen allerlei vormen van mishandeling, misbruik en geweld. De Mutsaersstichting is tevens betrokken bij een Europees project Huiselijk Geweld / Strangulatie. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden Limburg (SHG) is als frontoffice grotendeels door centrumgemeente Venlo gefinancierd en wordt beheerd door de Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting voert een aantal taken deels nog voor eigen rekening uit. Intensief casemanagement daders/slachtoffers huiselijk geweld Casemanagers van de Mutsaersstichting zijn actief in de gemeente Venlo en de overige gemeenten in Noord-Limburg. Met centrumgemeente Venlo wordt jaarlijks vooraf de inzet vastgelegd in een subsidiebeschikking. Subsidie is verleend voor trajecten casemanagement in het kader van een tijdelijk huisverbod of het voorkomen ervan.

14 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 14 van 128 De overige gemeenten krijgen, uitgaande van een licentie met prijsafspraak, telkens achteraf een traject intensief casemanagement in rekening gebracht. Voor de bedrijfsvoering, uitgaande van vaste arbeidsovereenkomsten en een CAO, heeft een vaste jaarlijkse productieafspraak vooraf de voorkeur. Dit biedt een basis voor de (doorontwikkeling) van kwaliteit van het hulpaanbod en de medewerkers. Door bezuinigingen is dit onder druk komen staan. Bedrijfsvoering uitgaande van oproepcontracten (met freelancers) is gezien de complexiteit van de hulpverlening niet mogelijk en werkt tegelijk sterk prijsverhogend, omdat in een krappe arbeidsmarkt Zelfstandigen Zonder Personeel (ZZP) doorgaans veel duurder zijn. Meermalen stuit bemoeizorg jeugdigen/families at risk op huiselijk geweld en wordt dit via het Veiligheidshuis naar intensief casemanagement omgezet. Intensief casemanagement is te zien als een onderdeel van de ketenaanpak Huiselijk geweld. In deze keten kan door overleg, in en tussen het veiligheidshuis en het SHG, gekozen worden uit: bemoeizorg, screening of een intensieve interventie. De door de Mutsaersstichting ontwikkelde methode Multifocus vormt een centrale leidraad bij de uitvoering van intensief casemanagement. Na uitvoering van de Venlose pilot Tijdelijk Huisverbod komen ook gezinnen met ernstige problematiek uit de andere gemeenten in Noord-Limburg via het Steunpunt Huiselijk Geweld in aanraking met intensief casemanagement vanuit de Mutsaersstichting. Dit als laatste redmiddel in een vastgelopen hulpverleningsproces. In de gemeenten in Midden-Limburg en in Venray wordt door de gemeenten samengewerkt met andere aanbieders. Intensief casemanagement met Multifocus is een systeemgeoriënteerde hulpmethode die zich in de pilot bewezen heeft. Inmiddels zijn bij meer dan 700 casussen interventies gepleegd, de methode is geregistreerd als evidence based. Vanwege grote betrokkenheid van de Mutsaersstichting bij deze problematiek worden meer uren ingezet dan zijn gesubsidieerd. Waar deze methode is ingezet, is het aantal gezinnen dat terugviel in huiselijk geweld sterk gereduceerd. Het transgenerationele karakter van huiselijk geweld is op initiatief van bestuurder Goedhart verbeeld in de film Zingen in het donker. De film laat hulpverleners, daders en slachtoffers zien dat het zaak is de (transgenerationele) vicieuze cirkel van huiselijk geweld te doorbreken. Voor de film Zingen in het donker en de methode Focus wordt grote belangstelling getoond, met name internationaal. Omdat in Nederland de groep jeugdigen vanaf 12 jaar met een blijvende psychische beperking en emotionele stoornissen steeds groter wordt en deze groep, ondanks een goede behandeling, langerdurende (woon)ondersteuning nodig heeft om te kunnen omgaan met hun beperking of handicap, blijft de Mutsaersstichting AWBZ-plaatsen kleinschalig wonen aanbieden. Met Daelzicht werkt de Mutsaersstichting samen aan een zorgprogramma voor licht verstandelijk gehandicapten met emotionele stoornissen. Met kortcyclische interventies wordt bereikt dat deze jeugdigen zich goed voelen en meekunnen komen tijdens hun dagbesteding, school en werk.

15 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 15 van 128 I Productie, personeel en opbrengsten Geleverde zorg Alle onderdelen van de Mutsaersstichting hebben de afgesproken productie gerealiseerd, rekening houdend met substitutie in de keten en met de volledige realisatie van de uitbreiding van de afspraken ten opzichte van Door de Mutsaersstichting/jeugdzorg kon het aantal wachtenden langer dan 9 weken aan de voordeur in 2013 (zoals verplicht door de Provincie Limburg) opnieuw op 0 worden gehouden. Dit ondanks dat de afgelopen jaren door de Mutsaersstichting in opdracht van de provincie Limburg bezuinigingen in de Jeugdzorg Limburg moesten worden doorgevoerd, als gevolg van een landelijke budgetherverdeling. En, in de aanloop naar de transitie jeugdzorg per 1 januari 2015 (waardoor opnieuw gemiddeld door de jeugdzorginstellingen 15% van het budget moet worden ingeleverd) heeft de provincie Limburg in 2013 herhaaldelijk aangedrongen om alvast te starten met bezuinigingen. Op de onderdelen Vrouwenhulpverlening en Intensief casemanagement zijn de afspraken met centrumgemeente Venlo gerealiseerd. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg wordt door centrumgemeente Venlo gefinancierd. De Mutsaersstichting heeft het beheer voortgezet en ondersteunt daar de regie op dit deel van de hulpverleningsketen. Het aantal meldingen bij SHG-en is veel lager dan de landelijke incidentiecijfers huiselijk geweld bekend bij politie en uit onderzoek. Het SHG Noord- en Midden- Limburg blijft daarom aandacht besteden aan het intensiveren van de samenwerking met partners en het aanbieden van voorlichting aan ketenpartners en burgers. In 2013 zijn er door de gemeenten aan het SHG Noord- en Midden-Limburg extra middelen beschikbaar gesteld voor de volgende activiteiten: Uitbreiden reguliere taken van het frontoffice SHG als gevolg van de Wet Meldcode. Resultaat: Het aantal meldingen en contacten is in 2014 explosief gestegen. De verwachting is dat dit vanwege de invloed van de meldcode een blijvend fenomeen is. Ontwikkelen actieplan Ouderenmishandeling Noord- en Midden-Limburg. Resultaat: Actieplan. Ontwikkelen plan voor samenwerking AMK en SHG. Resultaat: Diverse uitwisselingen en verkenningen hebben plaatsgevonden. Het AMK en het SHG sluiten m.i.v aan bij de gemeentelijke werkgroep AMHK. Er is een startconferentie voorbereid die begin 2014 plaatsvindt. Uitbreiden reguliere taken in samenwerking met ketenpartners / deelname aan expertiseoverleg in veiligheidshuizen Noord- en Midden-Limburg. Deelname aan briefing van politiemeldingen de veiligheidshuizen Noord- en Midden-Limburg en doorontwikkeling van werkwijze ten behoeve risicotaxatie, snel onderzoek en de warme doorverwijzing van problematiek. Resultaat: het SHG was in het veiligheidshuis Noord participant bij de doorontwikkeling en uitvoering van de screening huiselijk geweld waar nieuwe casuïstiek getriageerd wordt. Daarnaast is het SHG participant in het expertiseoverleg Huiselijk geweld Noord. Het Veiligheidshuis Midden-Limburg heeft in 2013 geen gebruik gemaakt van het actieve aanbod van het SHG Noord- en Midden-Limburg om mee te werken aan het evalueren-/door ontwikkelen van de aanpak huiselijk geweld. Ook is geen gebruik gemaakt van het aanbod om deel te nemen aan briefings of screeningen huiselijk geweld waarin nieuwe casuïstiek getriageerd wordt. In 2014 is het SHG door het veiligheidshuis Midden uitgenodigd om in maart 2014 aan te haken bij een wekelijks overleg voor partners waar nieuwe cliënten besproken kunnen worden. Dit komt neer op een wekelijkse screening. Extra AWARE apparaten. Resultaat: de noodzakelijke extra apparaten zijn aangeschaft. AWARE staat voor Abused Women Active Response Emergency. Door AWARE kunnen vrouwen en inmiddels ook mannen die te maken hebben met huiselijk geweld in hun leefomgeving sneller alarmeren waardoor ze zich veiliger voelen in de thuissituatie. Voorlichting met betrekking tot de implementatie van de meldcode. Resultaat: Er is voorlichting verzorgd.

16 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 16 van 128 Onderzoek in samenwerking met het AMK en gemeenten of de invoering van de meldcode is gerealiseerd (0-meting). Resultaat: de 0-meting is in overleg met gemeenten geannuleerd. Wel is er een Quickscan geweest bij gemeenten. Daarnaast zijn in de enquête Ouderenmishandeling vragen meegenomen over bekendheid met de meldcode. Het SHG heeft in 2013 in de samenwerking met ketenpartners waardevolle ervaringen en expertise uitgewisseld over de aanpak van specialistische vormen van geweld. De aandachtsfunctionarissen van het SHG raken steeds meer ingebed in de regio Noord- en Midden- Limburg en er is intensieve regionale samenwerking op gang gekomen rondom mensenhandel, seksueel geweld en ouderenmishandeling. Door expertise rondom deze thema s actief onder de aandacht te brengen en ketenpartners te stimuleren tot melden ontstaat er een uitvoeringspraktijk met ketenpartners die de aanpak van huiselijk geweld voor deze specifieke doelgroepen aanzienlijk kan verbeteren. Het actief zijn in en het contact met de regio s geeft inzichten in wat werkt. Het SHG benut zo, in samenwerking met haar ketenpartners en het AMK, de landelijke en regionale expertise en best practices ten behoeve van de doorontwikkeling van een effectieve ketenaanpak bij huiselijk geweld in Noord- en Midden-Limburg. De systemische werkwijze die het SHG Noord- en Midden-Limburg de afgelopen jaar heeft toegepast bij het onderzoeken en afhandelen van de meldingen is hierbij een belangrijke pijler. Het SHG werkt actief aan inbedding in de regio en daar waar werkelijk samenwerking tot stand komt, zien we in 2013 de vraag/het aantal meldingen toenemen. In 2014 is het SHG uitgenodigd om in het voorjaar 2014 aan te haken bij een wekelijks overleg voor partners waar nieuwe cliënten besproken kunnen worden. Wanneer de expertise van het SHG Noord- en Midden-Limburg wordt benut, zal het aantal meldingen in de regio Midden-Limburg verder toenemen.

17 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 17 van 128 Kerngegevens capaciteit en productie GGz Aantal 2013 Aantal 2012 Aantal kinderen GGz in behandeling op 31 december Aantal feitelijke bedden/stoelen GGz (AWBZ + ZVW + Logeren) op 31 december inclusief 5 op BOPZ aangemerkte bedden, waarvan: > deeltijdplaatsen (stoelen) > kleinschalig wonen (bedden) Aantal verzorgingsdagen inclusief kleinschalig wonen en BOPZ in verslagjaar, waarvan: > verzorgingsdagen begeleid wonen/ribw > BOPZ-dagen Aantal deeltijdbehandelingen GGz in verslagjaar Aantal in verslagjaar geopende DBC s (uit MIS; niet uit DIS) Aantal in verslagjaar gesloten DBC s (uit MIS; niet uit DIS) Jeugdzorg Aantal 2013 Aantal 2012 Aantal plaatsen Aantal in zorg per 1 januari Aantal nieuw ingeschreven Gebruikscijfer (afspraak: 381 / 406) Gemiddelde verblijfsduur in maanden 8,5 9,5 Aantal op wachtlijst > 9 weken per 31 december 0 0 Blijf van mijn Lijf Capaciteit: 18 plaatsen, waarvan 12 crisisplekken en 6 plaatsen begeleid wonen (39 bedden incl. kinderbedden) Aantal aanwezigen vrouwen per 1 januari Aantal kinderen Aantal Aantal Totaal aantal vrouwen in begeleiding gehad met opname Totaal aantal kinderen in begeleiding gehad met opname Gemiddelde opnameduur (in dagen) Bezettingsgraad (in %) 85% 100%

18 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 18 van 128 Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg Aantal 2013 Aantal 2012 Aantal telefonische meldingen Unieke cliënten Intensief casemanagement Aantal in zorg per 1 januari Aantal Aantal Aantal nieuw ingeschreven (incl. screeningen) waarvan met tijdelijk huisverbod Aantal uitgeschreven Aantal in zorg op 31 december Bemoeizorg family at risk Noord- en Midden-Limburg Aantal in zorg per 1 januari Aantal nieuw ingeschreven Aantal uitgeschreven Aantal 2013 Aantal Aantal in zorg per 31 december Kerngegevens personeel en resultaat Mutsaersstichting totaal Aantal 2013 Aantal Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december Aantal fte personeelsleden in loondienst op 31 december Bedrijfsopbrengsten in verslagjaar: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Overige bedrijfsopbrengsten en subsidies Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Totaal bedrijfslasten Resultaat

19 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 19 van 128 I Werkgebied De Mutsaersstichting is werkzaam in de regio Noord- en Midden-Limburg en heeft activiteiten geconcentreerd in Venlo, Wessem/Roermond, Venray en Weert. In Weert, Horn en Roermond gebeurt dit op het terrein van een school voor speciaal onderwijs. Er is sprake van een steeds verdergaande netwerkinbedding door ambulantisering gekoppeld aan vroeginterventies en huisvesting decentraal samen met maatschappelijke partners (m.n. speciaal onderwijsorganisaties) Voor het onderdeel Vrouwenhulpverlening komen aanmeldingen deels vanuit andere delen van Nederland. Sinds 2010 is landelijk en in de regio het traject Vrouwenhulpverlening Nieuwe Stijl ingezet, waardoor er meer vrouwen en hun kinderen in de eigen regio worden geholpen. Het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg is werkzaam voor de regio Noord- en Midden-Limburg.

20 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 20 van 128 I.3 Maatschappelijk ondernemen De Mutsaersstichting verricht activiteiten op het terrein van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deels hangen deze activiteiten samen met de kerntaken van de Mutsaersstichting op het terrein van Jeugd-GGz, jeugdzorg en vrouwenopvang, deels vloeien ze voort uit de bedrijfsvoering (milieu/ duurzaamheid) en deels gaat het om zelfgekozen, 'niet verplichte' bijdragen aan de samenleving. Zondag 1 september 2013: Mutsaersstichting doet mee aan Open Dag Grote Heide Elk jaar in september wordt in Venlo de Open Dag Grote Heide georganiseerd, met deelname van tal van organisaties die op een of andere manier aan dit schitterende natuurgebied zijn gelieerd. Van hondenclub tot zweefvliegclub, van scouting tot landschapsbeheer. In 2013 was de open dag op zondag 1 september en de Mutsaersstichting en de Wijnberg deden voor het eerst mee. De open dag sluit immers perfect aan bij het beleid om zo transparant mogelijk te opereren en bij het streven omwonenden en belangstellenden meer te betrekken bij wat zich op het terrein afspeelt. Maar ook past de open dag precies bij het maatschappelijk milieu- en natuurbeleid dat de Mutsaersstichting en de Wijnberg hoog in het vaandel hebben en steeds nadrukkelijker aan de dag leggen. De Mutsaersstichting is bekend bij elke Venlonaar, maar wat zich 'op de berg' eigenlijk precies afspeelt - en vooral wat voor spectaculaire innoverende plannen er allemaal op stapel staan - dat weten maar weinigen. Het is dan ook een hele mond vol wat we doen: (sociale) kindergeneeskunde, steun bij complexe opvoedingsvraagstukken, psychiatrische zorg voor jeugdigen en volwassenen, speciaal onderwijs, aanpak huiselijk geweld, vrouwenopvang, opleidingen en onderzoek. Om de wisselwerking met milieu en maatschappij te bevorderen is flink geïnvesteerd. Zo is op het terrein Schaapsdijkweg/Postweg Venlo de afgelopen tijd van alles gebeurd. Ondoordringbaar bos is gesnoeid en in contact gebracht met de omgeving, voor verouderde gebouwen kwamen nieuwe gebouwen in de plaats, met heel veel aandacht voor het milieu: onderkomens, maar ook fietsenstallingen, kregen groene daken; wadi's (waterinfiltratie in de bodem) zorgen ervoor dat schoon water niet in het riool verdwijnt. En we zijn er nog lang niet... Op de berg is het de bedoeling dat uiteindelijk de oorspronkelijke heide er weer bloeit. Het terrein, oeverwal van oude zee, verandert geleidelijk in een campus. Nu al leren kinderen de natuur te waarderen, kunnen ze heerlijk spelen, boomklimmen en klauteren en verbouwen ze hun eigen groente en fruit.

21 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 21 van 128 Dit alles mede dankzij de Aspergerie en de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg (IKL). De Mutsaersstichting en De Wijnberg willen heel Venlo hiervan laten profiteren en heeft dit alles op 1 september tussen 11 uur en 17 uur te laten zien. Op het terrein was een parcours uitgezet waarlangs bezoekers met alle facetten van de spectaculaire plannen kennis konden maken. Open dag parcours terrein Schaapsdijkweg/Postweg Venlo Door de Steunstichting Vrienden van de Mutsaersstichting is de afgelopen jaren projecten voor kinderen in onder meer Congo, Gambia, Burkina Faso (schoolproject Saaba) en Srebrenica gefinancierd. Ook werd al eens geld beschikbaar gesteld voor de aanschaf van 600 muskietennetten tijdens de jaarlijkse radio-uitzending van 3FM Serious Request. Deze en andere activiteiten passen uitstekend bij de plaats van de Mutsaersstichting in de samenleving. Wij vinden niet alleen de kinderen die aan ons toevertrouwd zijn belangrijk, maar ook kinderen elders op de wereld. De kinderen van de Mutsaersstichting worden bovendien zoveel mogelijk bij activiteiten betrokken in de vorm van educatie. We laten ze zien waar geld of goederen terechtkomen en wat ermee gebeurt. Congo HBO-project van Mantwan Sampidi In 2013 ontving Mantwan Sampidi / Toon van Buren wederom financiële steun voor zeven studenten/ studentes van de Bawòng uit de chefferie Itunda, afkomstig uit elk van de zevenwijken/gefuseerde dorpen van Itunda. In Congo zijn deze studenten druk: de drie die dit jaar eindexamen doen voor hun 3- jarige hbo - op kosten van Mutsaers - lieten weten de beloofde extra 150 euro voor examenkosten graag te willen ontvangen. Maar Mantwan Sampidi / Toon van Buren laat ze nog wachten totdat de extra koeien gekocht en betaald zijn.

22 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 22 van 128 Iets waar hij ook al maanden op zit te wachten. Dat geld voor de koeien (3000 euro) is er al - bij zijn klasgenoot Pater Leon - maar over de vervoerskosten is nog niets afgesproken. Bibiche (zie foto) is in september 2012 begonnen met het 1e jaar 'licentiaat'. Haar is indertijd in beloofd (!) dat zij de gehele cyclus Informatica mocht doen, zodra ze klaar was met de middelbare school. Ze is nu dus over de helft. Haar foto is van twee jaar geleden. Over het vervangen van de drie die nu eindexamen doen is nog niets duidelijk. In ieder geval komen er geen nieuwe studenten voor 3 jaar - hoogstens voor 2 jaar en dan moet de familie zien hoe ze verder aan het geld komen. Er zijn tenslotte ook studenten die helemaal geen beurs krijgen - en toch studeren. De meest recente lichting 'Mutsaers'-studenten (4 in getal) hebben er van de zomer hun eerste jaar (van de driejarige opleiding) opzitten. De Mutsaersstichting wisselt kennis uit met jeugdhuis Traguta in Bydgoszcz, een stad met inwoners in Noordwest Polen. Dit hebben Wieslaw Guzinski, de directeur van het Poolse jeugdhuis, en bestuurder Matthieu Goedhart van de Mutsaersstichting begin 2013 overeengekomen. De Mutsaersstichting steunt de collega-instelling reeds enkele jaren door materialen, waaronder kleding, te zenden en zo nu en dan de transportkosten van humanitaire organisaties voor Polen te financieren. Ook is het dyslexieprogramma van de Mutsaersstichting in het Pools vertaald. Het jeugdhuis Traguta biedt onderdak aan kinderen tussen drie en twintig jaar met vergelijkbare sociale en geestelijke problematiek als bij de Mutsaersstichting. Tevens worden er jonge delinquenten opgevangen en geresocialiseerd. De intensivering van de samenwerking leidt tot uitwisseling expertise, m.n. op het gebied van werken met een mix van doelgroepen. De Mutsaersstichting is sterk verankerd in netwerken. Het hulpaanbod is vertaald in zorg-(onderwijs) arrangementen, die zich lenen voor trajectfinanciering. Op de locaties Venray, Venlo, Wessem/ Roermond en Weert werkt de Mutsaersstichting in de behandeling samen met de Wijnberg (speciaal basis- en voortgezet onderwijs), en de Aloysius Stichting Jeugdzorg Onderwijs. Tevens zijn er verbindingen met Gilde-praktijkopleidingen en het Orthopedagogisch Didactisch Centrum Roermond (OPDC). De Mutsaersstichting koerst in diverse gemeenten in Noord- en Midden-Limburg met samenwerkingspartners al jarenlang op het recent ingezette landelijk beleid richting een integraal en stepped-care zorg-onderwijs aanbod dat aansluit op lokale behoeften. Het Kwartet in Weert is juist hiervoor opgezet, samen met lokale partijen en de gemeente Weert, en is daarmee een succesvolle voorloper. Leerkrachten en hulpverleners versterken elkaar in Het Kwartet in een oplossings- en cliëntgerichte benadering. Specialisten worden alleen waar dit iets extra voor het kind en gezin oplevert ingezet. In Het Kwartet gebeurt dit veelal korter dan voorheen omdat ouders en kinderen in hun eigen kracht worden gestimuleerd en er laagdrempelig in een vroege fase met een integraal zorg-onderwijsaanbod kan worden geïntervenieerd. Ouders en kinderen ervaren dit als een passend antwoord op hun hulpvragen en voelen zich gestimuleerd in hun eigen kracht. Uitgaande van cijfers, benchmarkgegevens en het profiel van de Mutsaersstichting/Het Kwartet geldt dat de doelgroep van de Mutsaersstichting voornamelijk samengestelde problematiek laat zien en met name bij bemoeizorg jeugdigen.families at risk, of bij de interventies bij huiselijk geweld. Daarbij zijn er op meerdere levensgebieden van het gezin problemen. Deze gezinnen zijn om die reden juist baat bij integrale zorg-onderwijstrajecten die de Mutsaersstichting samen met anderen verzorgt. In deze gevallen wordt lokaal meer gevraagd dan waartoe lokaal beleid in staat is.

23 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 23 van 128 Het was een feest! We kijken terug op een mooi feest waar talent van kinderen centraal stond. Een feest van erkenning en herkenning van talenten in vele vormen. Hieronder een aantal foto's en de video's van de workshops. Wilt u met ons samenwerken of heeft u vragen? Neem dan contact op met de samenwerkende onderwijsorganisaties. Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs Roermond In 2012 is in Hasselt het Europese project Form a chain and break the circle of domestic violence afgesloten. The project Form a chain, break the circle, introduced on the European level by the Belgian Home Affairs Ministry, was coordinated by the Belgian Province of Limburg, with the partnership of the Dutch Mutsaersstichting, the Swedish City of Malmö, the Spanish National Police and the Hungarian Ministry of Interior. The project was financed with the support of the European Commission s ISEC Programme, which is aimed at contributing to citizens security by preventing and combating crime. In 2013 is het vervolgproject van start gegaan: From a chain to safeguard children. De Mutsaersstichting is gevraagd om deel te nemen in de ontwikkeling van dit project en werkt mee aan de ontwikkeling van een Europees draaiboek en training om kinderen in Europa beter te beschermen tegen allerlei vormen van mishandeling, misbruik en geweld. De Mutsaersstichting is betrokken bij een Europees project Huiselijk Geweld / Strangulatie. In 2013 is onverminderd ingezet op het voldoen aan de HKZnormen. Processen en protocollen zijn verbeterd en vanuit de plando- check- act cyclus wordt structureel gewerkt aan verbetering van de zorg. Dit heeft in februari 2013 wederom geleid tot continuering van de HKZ-certificaten. Metingen van de cliënttevredenheid en medewerkerstevredenheid worden structureel gedaan. De cliënttevredenheidwaardering scoort structureel bovengemiddeld goed, hoger dan een 9. De speciale film Zingen in het Donker met naast Carice van Houten rollen voor Frank Lammers, Aart Staartjes en Gaite Jansen, is inmiddels vijf jaar geleden gemaakt en wordt nog steeds veel gevraagd. De film toont op indringende wijze hoe verstoorde relaties in een familie tot een dramatische ontknoping leiden. De toeschouwer ervaart hoe de grens tussen slachtoffer en dader kan vervagen. Huiselijk geweld gaat over van generatie op generatie.

24 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 24 van 128 Voor alles verdienen de slachtoffers en de daders inzicht te krijgen in de impact ervan op hun eigen leven, dat van hun kinderen én hun kleinkinderen. De film is meertalig ondertiteld en heeft een internationaal podium verworven. In België, Polen, Italië, Macedonië, Duitsland, Zuid-Amerika, Rusland, Brazilië en de Verenigde Staten is en wordt de film vertoond en wordt verder gevraagd. Diverse delegaties uit het buitenland hebben Venlo bezocht om een indruk op te doen van de Nederlandse aanpak van huiselijk geweld. Zij toonden zich zeer geïnteresseerd in de Venlose aanpak, die wordt gekenmerkt door snelle interventie en aandacht voor slachtoffers én daders. De ketenaanpak van hulpverlening, politie en justitie, met de mogelijkheid van een tijdelijk huisverbod, wijkt af van wat men thuis gewend is. Deze bezoeken passen uitstekend in de ambitie om het Venlose model breed (internationaal) uit te dragen. De inzet van de film Zingen in het Donker raakt iedereen. Huiselijk geweld staat in Nederland en internationaal volop in de belangstelling. Medewerkers leverden daaraan in 2013 opnieuw een zeer actieve bijdrage onder andere via PR vanuit het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG), zangeres Do, het tonen van de film Zingen in het Donker, het presenteren van de methode Multifocus in cursussen en werkbijeenkomsten in binnen- en buitenland. 250 huisartsen zijn getraind. De Hogeschool Holland en de huisartsenopleiding van de Universiteit Maastricht gebruiken Multifocus in het curriculum. De heer Goedhart en GiA-hulpverleners leverden op diverse congressen een bijdrage door lezingen te geven over het bestrijden van geweld in afhankelijkheidsrelaties. De Venlose aanpak is een succes. Hieraan is in 2013 opnieuw duidelijk gevolg gegeven met de presentatie van de film Trapped, de aanvraag voor Europees project Form a chain to safeguard children, een zeer actieve deelname in het Europees project pilot Family Justice Concept en de medewerking vanuit de Mutsaersstichting aan de documentaire Code Rood NCRV. De Mutsaersstichting is internationaal gevraagd om deel te nemen in de ontwikkeling van het Family Justice Concept (FJC) binnen en buiten Nederland. In een volgens het Family Justice Concept (FJC) georganiseerde hulpverleningsketen zijn (gespreid over de regio!) alle voorzieningen aanwezig om slachtoffers en hun kinderen direct ondersteuning te bieden. Zo wordt voorkomen dat zij van de ene naar de andere instantie worden doorverwezen. In drie Europese landen worden zes FJC-projecten ontwikkeld en gemonitord. Twee initiatieven daarvan ontwikkelen zich in Nederland: één in Venlo en één in Tilburg. De synergie die dit Venlose initiatief zoekt te ontwikkelen in de interne en externe keten is versneld door nieuwe huisvesting van de vrouwenopvang per september 2013 op de Postweg. Dit biedt weer extra mogelijkheden tot het verder ontwikkelen van het integraal met ketenpartners (gaan) aanbieden van vrouwenhulpverlening, jeugdhulp, jeugd-ggz en outreachende ambulante vormen van hulpverlening na huiselijk geweld in een Family Justice Concept concept. Vroeginterventies, ook wat betreft forensisch onderzoek en gezinsbehandeling, worden in de nieuwe huisvesting gefaciliteerd. Gewerkt wordt aan een landelijk dekkende inbedding van deze activiteiten in een regionaal Family Justice Concept (FJC), waarbij de noodzakelijke diverse schakels van hulp na GiA in de regio en in Nederland optimaal worden uitgelijnd. Nogmaals, niet door alles op 1 locatie te huisvesten, maar juist door wat er is logisch met elkaar te verbinden in een regionale en transregionale keten 1. Nu gaat nog veel veiligheid, geld, tijd, energie en levenslust verloren door het ontbreken van(voldoende) regie op de keten. Als alle partijen zich voegen naar 1 architect op de keten en direct in de crisisfase 1 regisseur (met voldoende kennis van zaken) per casus inzetten, is het inrichten van een integrale keten kinderspel. 1 Voor een uiteenzetting hoe dit kan, lees: Pride en Joy van Alex Knight en Multifocus van Matthieu Goedhart en Joep Choy.

25 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 25 van 128 Het idee achter een FJC faciliteert deze ontwikkeling. Voor zowel de jeugdzorg, de JGGz als de vrouwenhulpverlening, is het FJC een belangrijke ontwikkeling. De regio heeft samen met internationale partners op die manier een pioniersrol in Europa in de multidisciplinaire aanpak van familiaal geweld. Op 27 maart 2012 refereerde Minister van Veiligheid en Justitie dhr Opstelten op het nationaal Veiligheidscongres naar de Multifocus aanpak als best practice voor de aanpak van huiselijk geweld. Voor de hand ligt om de samenwerking tussen de ketenpartners in te richten als een waardeketen (Goedee & Entken, 2008). Hierbij geldt de cliëntvraag als uitgangspunt voor de ontwikkeling van een integrale maatwerkoplossing. De pijlers en successen waarop de huidige samenwerking berust, kunnen hierbij worden doorontwikkeld richting een integrale aanpak voor huiselijk geweld (Goedee, in Wyckmans et al., 2012). In deze waardeketen werken de verschillende partners met elkaar samen op basis van elkaars toegevoegde waarde. Met andere woorden, iedere partner kan op basis van de eigen inzet, vaardigheden en expertise zijn specifieke rol hebben in het leveren van maatwerkoplossingen in complexe huiselijk geweld casuïstiek met het doel dergelijk geweld te stoppen en/of te voorkomen. Zoals in de visie op de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling van de G4 (Pattje, 2013) is beschreven, biedt het FJC-concept mogelijkheden om de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling te integreren, zodat sprake is van een systeemgerichte benadering. Op zondag 13 oktober 2013 liep een team van de Mutsaersstichting mee in de Halve Marathon van Eindhoven. Met een gezelschap van 8 lopers, gehuld in nieuwe zwarte outfits voorzien van het logo van de Mutsaersstichting. Dit was dit een repetitie voor de Marathon in New York op 3 november Daarna reisde het team, ondersteund door Vrienden van de Mutsaersstichting, af naar New York en heeft deelgenomen aan de marathon New York om, evenals in 2012 toen zangeres Do erbij was, sponsorgeld bijeen te lopen voor de strijd tegen huiselijk geweld. Om Multifocus verder te ontwikkelen en te verbreiden is meer geld nodig dan uit reguliere financieringsbronnen kan worden verkregen. Vandaar dat de stichting Vrienden van de Mutsaersstichting op allerlei manieren steun zoekt. Voor meer informatie en donaties: Het sponsorgeld dat bijeen is gelopen, is bedoeld voor meer wetenschappelijk onderzoek, de opzet van een leerstoel inter-persoonlijk geweld en een studie naar de invloed van huiselijk geweld op de ontwikkeling van jonge kinderen. Bovendien wil de vriendenclub de methodiek Krachtige Kinderen, die kinderen helpt die getraumatiseerd zijn, verder ontwikkelen. Naar een pro-actieve methodiek om huiselijk geweld te stoppen Ondanks de verhoogde professionele aandacht voor huiselijk geweld, blijven bepaalde incidenten voorkomen waarover achteraf wordt gezegd dat ze voorkomen hadden kunnen worden. Om hieraan tegemoet te komen, is Bureau Beke een onderzoek gestart om te komen tot een pro-actief instrument om op basis van signalen de situatie binnen risicogezinnen inzichtelijk te maken. Strikt genomen hoeft dan nog niet eens sprake te zijn van huiselijk geweld, maar de mogelijkheid dat huiselijk geweld kan ontstaan is dan al genoeg. Om te komen tot een pro-actief instrument wordt gebruik gemaakt van literatuuronderzoek, dossieronderzoek in het elektronisch dossier REGAS en het politiesysteem BVH en interviews. De bedoeling van het onderzoek is te komen tot de eerste contouren voor een pro-actief signaleringsinstrument voor professionals.

26 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 26 van 128 Effectonderzoek: Multifocus werkt! Werkt Multifocus? Sinds 2007 zijn bijna 700 families in de regio geholpen aan de hand van de Multifocus methode. De Venlose aanpak neemt hierbij de familie als uitgangspunt en tonen de volgende resultaten: o cliënten waarderen de zeer snelle reactie van de casemanager; o de rust en veiligheid in gezinnen wordt hersteld; o succesvolle doorverwijzingen vinden plaats naar de regulier hulpverlening; o beperkt aantal recidives (9%). In 2011 heeft een evaluatie plaatsgevonden over de eerste 300 cliënten. (Jansen en Hoogeveen, 2011). Kinderen en jeugdigen in behandeling bij de Mutsaersstichting bedanken het Nationaal Fonds Kinderhulp, KidzBase en het Lambert Versterren Fonds voor hun bijzondere (financiële) inzet voor kinderen en jeugdigen, die daardoor meer kansen krijgen om normaal op te groeien! Dit zijn extra s die juist veel betekenen, ook voor hun ouders. Hallo ik heet Jory Hallo allemaal, Wij zijn Louise en Annie. Het eten is erg lekker. We willen nog wat beter keukengerei. Samen begeleiden wij op maandagmiddag de kookgroep. We overleggen met de kinderen wat ze willen koken en aan de hand daarvan wordt er een boodschappenlijstje gemaakt. De boodschappen worden gehaald door vrijwilligers van Kidz-base die zorgen er voor dat de boodschappen maandagmiddag in het Logeerhuis staan. Tussen de kookmiddagen door zorgt Louise ervoor dat het te koken recept uitgewerkt is. Zo kan iedereen aan de hand van het recept (werkwijze) zien wat hij of zij moet doen. Voor aanvang van de kookworkshop worden er afspraken gemaakt wie wat gaat doen. Zo leert iedereen samenwerken om zo een lekkere maaltijd te maken en daarna gezellig met z n allen te eten. Na afloop verdelen we de taken om alles wat we gebruikt hebben ook weer op te ruimen. Dit is af en toe wel lastig omdat niemand graag opruimt, maar het moet wel gebeuren. We hebben samen weer een nieuw recept bedacht voor de volgende keer. Als we klaar zijn gaat iedereen weer terug naar de groep. Hoi ik heet Shirley Louise en Annie Hoi hoi ik ben Melissa Ik heb mijzelf opgegeven voor het koken omdat ik koken zelf heel erg leuk vind. Ik vind het leuker dan ik had gedacht, maar soms is het een beetje druk. Leiding heeft mij opgegeven voor het koken. Ik heb mijzelf niet opgegeven. Ze dachten dat ik het wel leuk zou vinden. Ik vind koken niet leuk.

27 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 27 van 128 In het zorgprogramma Eetstoornissen is tot stand gekomen in samenwerking met het team van het programma Weet & Beweeg (geen dieetprogramma) van Cardea Jeugdzorg. Dit is een jeugdzorgorganisatie in de regio Zuid-Holland Noord. Zeer aan te bevelen is dit verband: de publicatie Kinderen over obesitas, Hoe kom je eraan en kom je er vanaf? 1 Er gelden afspraken over op welke punten de Mutsaersstichting het vervoer van kinderen van en naar de locaties Mutsaersstichting wel of niet faciliteert. De bedoeling is om deze afspraken waar nodig coulant toe te passen. Insteek is dat in principe de ouders het vervoer verzorgen. Brengen en halen kan deel uit maken van het behandeltraject. Jongeren, die zelfstandig kunnen reizen, moeten dit blijven doen of (weer) leren. De behandelcoördinator (of groepsleiding namens deze) bespreekt dit met de ouders en jongeren. De vervoerafspraken zijn: 1. Ouders zijn verantwoordelijk voor het vervoer naar en van de Mutsaersstichting. 2. Kinderen van 4 jaar en ouder maken op schooldagen altijd gebruik van het leerlingenvervoer van de gemeentes. Ouders vragen dit aan. 3. Het vervoer van kinderen jonger dan 4 jaar en het vervoer van kinderen van 4 jaar en ouder op schoolvrije dagen en woensdagmiddagen is de verantwoordelijkheid van ouders. 4. Wanneer ouders van kinderen, beschreven onder punt 3, niet in staat zijn zelf het vervoer van hun kind te verzorgen, dan mogen ze gebruik maken van het Mutsaersvervoer. We maken geen onderscheid tussen JHV- en GGz-kinderen. In het kader van de Psychosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (PSHOR) werkt de Mutsaersstichting -onder regie van de GHOR- nauw samen met andere zorgorganisaties. Er wordt regelmatig een bijdrage geleverd aan oefeningen en soms ook meegewerkt aan inzet in de regio. Preventie is een kerntaak van de Jeugd-GGz én speerpunt van de Openbare GGz, waarbij in toenemende mate aansluiting gevonden wordt bij maatschappelijke organisaties. In dit kader past ook de uitvoering door de Mutsaersstichting van bemoeizorg jeugdigen/families at risk, mogelijk gemaakt met subsidie van centrumgemeente Venlo. De Mutsaersstichting voert een actief opleidings- en stagebeleid. Door stagiaires en studenten de kans te geven in onze instelling werkervaring op te doen. Zo ontstaat een gezonde dynamiek van overdracht van kennis en ervaringen in twee richtingen. Het komt tegemoet aan een maatschappelijke verantwoordelijkheid maar het houdt ook de eigen organisatie levendig en op ontwikkeling gericht. De Mutsaersstichting werkt in RINO Zuid-Nederland mee aan opleiding en bijscholing en heeft een erkenning als praktijkopleidinginstelling voor de opleidingen gezondheidszorgpsycholoog en orthopedagoog-generalist. Omdat in Nederland de groep jongeren vanaf 16 jaar met een blijvende psychische beperking steeds groter wordt en deze groep ondanks een goede behandeling langerdurende (woon-)ondersteuning nodig heeft om te kunnen omgaan met hun beperking of handicap heeft de Mutsaersstichting met Mensana RIBW Noord- en Midden-Limburg en de Wijnbergschool een integraal zorgarrangement uitgewerkt dat de leefgebieden wonen, scholing en werk, gezondheid en sociale relaties/gezin bestrijkt. In Venray werkt de Mutsaersstichting op deze manier samen met Mensana in een beschermende woonvorm voor jongeren vanaf 16 jaar (LOCUS). In het LOCUS-programma vormt begeleiding en behandeling GGz een geïntegreerde aanpak onder de verantwoordelijkheid van één hoofdbehandelaar. Dit wordt gerealiseerd door samenwerking tussen Mensana en de Mutsaersstichting. De hoofdbehandelaar binnen de Mutsaersstichting en Mensana is één en dezelfde persoon. Het aanbod van het LOCUS programma is gericht op vier componenten: diagnostiek, training en educatie, individuele behandeling en therapie en zorg voor de omgeving van de cliënt. Het aanbod wordt door een gecombineerde inzet van de Gz-psycholoog, orthopedagoog generalist en de (dagelijkse) begeleiders van de cliënten, met specifieke deskundigheid voor deze doelgroep gerealiseerd. Mensana en de Mutsaersstichting hebben in 2013 het project afgerond waardoor het LOCUS-programma verder is uitgewerkt in een zorgprogramma LOCUS. 1 Van Inger Boxsem en Wout Jan Balhuizen, Uitgeverij Kosmos.

28 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 28 van 128 De Mutsaersstichting investeert in netwerken voor samenwerking met integrale vroeghulp, waaronder VieCuri, medisch centrum voor Noord-Limburg, de onderwijsbegeleidingsdiensten BCO en Consent, MEE, onderwijs en gemeenten. De Mutsaersstichting onderhoudt contacten met woningbouwcorporaties in verband met kleinschalig wonen (AWBZ/WMO) en (begeleid) wonen na vrouwenopvang. De notitie Jongeren die de jeugdzorg verlaten van de Stichting Jeugdzorgvragers en de Motie nazorg jeugdzorg hebben, ondanks duidelijke vragen om ontwikkelingsactiviteiten op het gebied van Kamers met kansen al jarenlang nauwelijks gehoor gekregen. Op dit gebied ontbreekt nog steeds een concreet hulpaanbod in de meeste gemeenten. Het blijkt lastig om voor dit type sectordoorsnijdende voorzieningen een (structurele) financiële basis te vinden. De Mutsaersstichting heeft periodiek overleg met financiers: beleidsambtenaren van de Provincie Limburg op basis van een tertiaalrapportage op de jaarafspraken; over (de realisatie van) productieafspraken met representanten van de zorgverzekeraars (UVIT, CZ en Menzis COA), medewerkers van het Zorgkantoor Noord-Limburg en centrumgemeente Venlo. De Mutsaersstichting participeert in: Bestuurlijk Overleg met de provincie Limburg; de brancheorganisaties Jeugdzorg Nederland, in GGz Nederland (Jeugd-GGz) en in de Federatie Maatschappelijke Opvang (vrouwenopvang/steunpunt Huiselijk Geweld); Blok Zuid Kinder- en Jeugdpsychiatrische Ziekenhuizen in (het bestuur van) Overleg.jz en vanuit dit samenwerkingsverband werkende Limburgse werkgroepen en overlegvormen. ZAT s en eerste aanzetten tot CJG s; Platform Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Noord- en Midden-Limburg; Diverse overleggen Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg (o.a. Veiligheidshuizen); Overleg.jz Limburg waar bestuurders van de zorgaanbieders en BJZ ontwikkelingen bespreken en afstemming zoeken; Op de site Servicepunt Jeugdzorg Limburg zijn korte films te vinden die laten zien hoe het er in de Limburgse jeugdzorg zoal aan toe gaat. Kinderen, jongeren, ouders en hulpverleners vertellen hun eigen verhaal; kijk mee en zie wat hun ervaringen zijn met bepaalde vormen van jeugdzorg. Daar is het filmpje over de jeugdraad van de Mutsaersstichting te zien en het filmpje over Zorg en onderwijs onder één dak in Het Kwartet te Weert. Kijk op De locatie Schaapsdijkweg van de Mutsaersstichting in Venlo is 84 jaar oud en bevat cultureel erfgoed. Onderzocht is hoe dit erfgoed behouden en toegankelijk gemaakt kan worden voor het publiek. Het terrein is opnieuw op verschillende punten aangepakt. Het oorspronkelijke karakter van het terrein is in grote mate hersteld en ook aantrekkelijk gemaakt voor bezoekers. Het aantal bezoekers dat komt genieten van het landschapspark Schaapsdijkweg neemt nog steeds toe. Dit ondersteunt onze inspanning om de Mutsaersstichting weer terug te geven aan de bewoners van Venlo, die in het verleden met hart en ziel deze stichting op de kaart hebben gezet. De invloed van de fysieke omgeving op het welzijn van jeugdigen wordt onderschat. Jeugdzorg met een positieve uitstraling laat de Mutsaersstichting niet alleen zien door de terreininrichting, maar ook met de inrichting van de gebouwen. Zo wordt de ontvangst op de verschillende locaties gedomineerd door veelkleurige schilderijen van Jean Paul Marsman. Deze vrolijke veelkleurigheid komt terug in de huisstijl en de website. De Mutsaersstichting heeft verschillende stappen gezet om het terrein in Venlo meer toegankelijk te maken voor kinderen, ouders en de omgeving. Zo is het Mutsaersoord weer zichtbaar vanuit de stad. In Venlo was het terrein dicht bebost en mede daardoor onttrokken aan het zicht. Met de inzet van elementen als vijverpartijen, moestuinen, cradle to cradle en over enkele jaren een centrale groene arena die moet gaan dienen als ontmoetingsplek, zet de Mutsaersstichting het groenconcept consequent door. Mutsaersstichting voert groen en duurzaamheid hoog in het vaandel.

29 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 29 van 128 De Mutsaersstichting heeft een Certificaat duurzame Energie. Hierbij draagt de Mutsaersstichting bij aan de productie van duurzame energie, en aan beperking van de uitstoot aan broeikasgassen. Hiermee wordt invulling gegeven aan het voornemen in het inkoopbeleid om meer duurzaam te gaan inkopen. De Mutsaersstichting heeft daartoe ook contact gelegd met Joop Karremans, promotor van Fairliefd in Venlo. U vraagt zich af: wat is dat? Heeft het iets te maken met verliefd? Met fair trade, eerlijke handel? Inderdaad, een woordspeling. Verliefd op FAIR, op eerlijk. Eerlijke handel, rechtvaardige samenleving. Allemaal grote woorden, terwijl de betekenis heel eenvoudig is.

30 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 30 van 128 I.4 Governance I.4.1 I Bestuur en toezicht Governancecode De statuten van de Mutsaersstichting voorzien in een Raad van Toezichtstructuur. De Mutsaersstichting heeft één bestuurder. De Raad van Toezicht (RvT) houdt integraal toezicht op het beleid van de bestuurder en op de algemene gang van zaken in de stichting. Onder 'stichting' wordt in dit verband verstaan de rechtspersoon van de Mutsaersstichting en tevens de door deze krachtens haar (statutaire) doelstelling geëxploiteerde instelling en voorzieningen. De Raad van Toezicht en de bestuurder van de Mutsaersstichting onderschrijven de algemene opvattingen in de zorg over goed bestuur, toezicht en verantwoording ('good governance') zoals samengebundeld in de zorgbrede governancecode. De opvattingen van de zorgbrede governancecode zijn enerzijds (nader) geconcretiseerd in de statuten en anderzijds in het reglement voor de Raad van Toezicht. De bestuurder verricht zijn werkzaamheden onder toezicht van de Raad van Toezicht en binnen het kader van de statuten. Conform deze statuten heeft de bestuurder een bestuursreglement opgesteld dat door de Raad van Toezicht goedgekeurd is. I Bestuurder De Mutsaersstichting heeft een eenhoofdige Raad van Bestuur, kortweg de bestuurder. Binnen wettelijke en statutaire bestuurlijke verantwoordelijkheden is drs. M. Goedhart, arts, de bestuurder. De bestuurder is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de stichting, het functioneren van de stichting in al haar geledingen en de dagelijkse gang van zaken. Om deze verantwoordelijkheid vorm te kunnen geven, heeft de bestuurder via functieomschrijvingen een goed functionerend intern systeem van toewijzing van bevoegdheden opgesteld. Bij de vervulling van zijn taak richt de bestuurder zich naar het belang van de stichting, waarbij onder 'stichting' in dit verband wordt verstaan de rechtspersoon van de Mutsaersstichting en tevens de door deze krachtens haar (statutaire) doelstelling geëxploiteerde instelling en voorzieningen. De bestuurder houdt daarbij rekening met het feit dat de stichting als zorgorganisatie een onderneming is met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid. In de uitvoering van het meerjaren beleid is dit tot uitdrukking gekomen. Met het beleid Welkom in Anderland is hierin nog verder gegaan. De arbeidsvoorwaarden van de bestuurder zijn bepaald en vastgesteld door de Raad van Toezicht, waarbij de adviesregeling van de NVTZ en het in de 2 e kamer vastgestelde wetsvoorstel Wet Normering Topinkomens (WNT) uitgangspunt zijn. De beloning van de bestuurder blijft binnen deze kaders. In het kader van de Wet op de Jaarverslaglegging wordt deze beloning elk jaar transparant in dit jaardocument opgenomen. In het verslagjaar hebben volgens een vast schema bijeenkomsten plaatsgevonden met de bestuurder en de ondernemingsraad.

31 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 31 van 128 I Raad van Toezicht De Mutsaersstichting wordt bestuurd volgens het Raad van Toezichtmodel. In het verslagjaar werd via een vastgestelde procedure het functioneren van de Raad van Bestuur en het samenspel tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht getoetst. Een jaarlijks terugkerende activiteit. Zo ook heeft de Raad van Toezicht het jaarlijks overleg gevoerd met de externe accountant, dit naar aanleiding van de jaarrekening en de managementletter. De Raad van Toezicht ziet er in het bijzonder op toe dat de uitvoering van het bestuursbeleid strookt met de vastgestelde beleidsplannen en -uitgangspunten. De Raad van Toezicht en de bestuurder maken daarbij afspraken over de ijkpunten die door de Raad van Toezicht gehanteerd worden en evalueren jaarlijks de stand van zaken. De Raad van Toezicht heeft vastgesteld dat de uitvoering van het bestuursbeleid in 2013 strookte met de vastgestelde beleidsplannen en -uitgangspunten. De Raad van Toezicht dankt alle medewerkers voor hun goede inzet. De in 2013 behaalde resultaten geven reden om trots te zijn. De Raad van Toezicht hanteerde daarbij het meerjarenbeleid Toon & Koers, Welkom in Anderland, het jaarplan 2013 en het INK-model als richtinggevende kaders. De onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Toezicht wordt geborgd door toepassing van de statuten en het reglement Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht hanteert conform dit reglement een profielschets voor benoeming van nieuwe leden. In 2013 vond er een wijziging plaats in de samenstelling van de Raad van Toezicht. De heer Vroomen is na een zittingstermijn van 8 jaar per 1 juli afgetreden als lid en de heer Rijnders is per 1 november toegetreden als lid van de Raad van Toezicht. Het beleid ten aanzien van bezoldiging van toezichthouders en de manier waarop dit in praktijk wordt gebracht, staat in de notitie Honorering Raad van Toezicht en is gebaseerd op het daarop betrekking hebbend advies van de NVTZ. De bezoldiging van de toezichthouders blijft binnen deze kaders. Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2013: De heer H. Roumen De heer J. Vermeeren Mevrouw R. Doedel Mevrouw J. van den Nouwland De heer E. Peters De heer F. Rijnders Voorzitter Vicevoorzitter Lid Lid Lid Lid De Raad van Toezicht heeft in 2013 zes maal vergaderd. De voortgang van veranderingen en consequenties van diverse maatregelen zijn uitvoerig aan de orde geweest. Daarmee is de Raad van Toezicht nauw betrokken geweest bij, en goed geïnformeerd over de ontwikkelingen van de organisatie. Onderwerpen die de Raad van Toezicht in het verslagjaar heeft besproken: evaluatie functioneren van de Raad van Toezicht en beoordeling bestuurder door de Raad van Toezicht; boardletter van accountant en interim-gegevens; tertiaalcijfers; jaardocument annex jaarrekening 2012 en accountantscontrole; jaarplan en begroting 2014; kennis- en expertisecentra Roermond en Weert, transitie jeugdzorg, samenwerking Mutsaersstichting en Mondriaan GGZ, samenwerking Mutsaersstichting en Rubicon, pilot Family Justice Concept, werkbezoeken binnen de Mutsaersstichting, statutenwijziging, bezoldiging topfunctionarissen in relatie tot WNT, huisvestingskosten jeugdzorginstellingen, regionale verkenning tot samenwerkingspartners, personeelsaangelegenheden, scholing Raad van Toezicht, effecten inkoopbeleid 2014, interne verhuizing c.q. ingebruikname nieuwbouw, belevingsonderzoek beleidsplan Anderland, open dag de Groote Heide, juridische aangelegenheden, langlopende financiering, huisvestingsplannen en visie terreinontwikkeling. De Raad van Toezicht heeft verder het toezicht onderhouden via specifiek overleg met de bestuurder en/of de controller (a.i.) en door kennis te nemen van in- en externe informatie. Daarnaast heeft de Raad van Toezicht het jaarlijks overleg gehad met de ondernemingsraad en de cliëntenraad en periodiek met de gedeputeerde van de Provincie Limburg.

32 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 32 van 128 I.4.2 Ondernemingsraad De ondernemingsraad (OR) en de bestuurder maken gebruik van moderne vormen van medewerkerparticipatie. Met het project Doe me(e)-de-zeggenschap werkt de OR samen met een contactpersoon per werkoverleg. De OR stimuleert in samenwerking met zijn contactpersonen alle medewerkers om actief betrokken te zijn bij verscheidene medezeggenschapsonderwerpen. Daarnaast wordt met nieuwsberichten, het wekelijks spreekuur, de OR-notulen op intranet en het jaarverslag van de OR, het contact met medewerkers onderhouden. Ook bezoekt de OR regelmatig alle locaties voor gesprekken met medewerkers. De Ondernemingsraad (OR) ziet vanuit Anderland volop mogelijkheden om het beleid van de Mutsaersstichting mede richting, vorm en inhoud te geven. Dit uit zich in een proactieve benadering van diverse advies- en instemmingonderwerpen. De OR publiceert zelf een jaarverslag 2013 waarin meer informatie te lezen is. I.4.3 Cliëntenbeleid (co-creatie) Cliëntenparticipatie/co-creatie vindt allereerst plaats op het niveau van de individuele behandeling en begeleiding, dus in de relaties tussen de hulpverlener(s) en de cliënt met zijn systeem. Wij geven behandeling en begeleiding vorm nadat hierover met de cliënt overeenstemming is bereikt. Bij de evaluatiebespreking evalueert de behandelcoördinator met de cliënt hoe deze de hulpverlening en bejegening waardeert. Dit is vastgelegd in het verslag van dit gesprek en leidt waar nodig tot verbeteringen. Bij de afsluiting van de behandeling zijn ouders en kinderen (vanaf 12 jaar) gevraagd om een exitvragenlijst in te vullen, waarin ook is gevraagd naar de waardering van de hulpverlening en bejegening. De scores op deze vragenlijsten zijn halfjaarlijks gebundeld in een rapport. Op de website van de Mutsaersstichting zijn de uitkomsten gepubliceerd. De cliëntenraad blijft betrokken bij de cursus Cliënten trainen medewerkers die al meerdere jaren met succes wordt verzorgd. In 2013 was de waardering op het aspect bejegening opnieuw zeer hoog (een 9,5 gemiddeld!), zowel bij ouders als bij jeugdigen. Het onderdeel Blijf/Vrouwenopvang noteerde op het aspect bejegening gemiddeld een 9,8. Afgemeten aan landelijke cijfers blijft dit op een zeer hoog niveau. Cliëntenraad In het afgelopen jaar was op het gebied van jeugdzorg en jeugd GGZ opnieuw heel veel in beweging. Het rijk en de provincie gaan taken overhevelen naar de gemeenten en deze gemeenten krijgen minder geld om die taken uit te voeren. Er is niet alleen sprake van een transitie (overdracht van taken), maar zeker ook van een transformatie (innovatie om meer te kunnen doen met minder middelen). Dit complexe proces moet op 1 januari 2015 zijn afgerond. Er is heel veel werk aan de winkel, ook voor de cliëntenraad, en tijdens de verbouwing gaat de verkoop gewoon door. De cliëntenraad ontleent haar bestaansrecht en bevoegdheden aan het gestelde in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) en aan de nadere regels en afspraken in een samenwerkingsovereenkomst met de Raad van Bestuur. De cliëntenraad overlegt periodiek met de bestuurder en brengt gevraagd en ongevraagd advies uit aan die bestuurder. Het doel van de cliëntenraad is het behartigen van belangen van cliënten en hun ouders/verzorgers. Waar mogelijk werken wij nauw samen met de Stichting Anders Sterk, die eveneens opkomt voor de belangen van jeugdigen die op zorg zijn aangewezen. De cliëntenraad bestond in 2013 uit 5 personen, aangevuld met twee leden uit de jeugdraad. Vanuit het CliëntenAdviesBureau is voor ons een medewerker beschikbaar voor een brede ondersteuning. In het afgelopen jaar is gebleken dat deze bezetting het maar net mogelijk maakt om een aantal onderwerpen inhoudelijk te bespreken en gefundeerd over deze onderwerpen te adviseren. Tot onze spijt heeft de heer Gubbels aangegeven om met ingang van 2014 te stoppen met de cliëntenraad; echter in het afgelopen jaar is mevrouw Groeneweg de raad komen versterken.

33 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 33 van 128 De cliëntenraad vergadert maandelijks. Bij deze vergaderingen is de secretaris van de bestuurder aanwezig waardoor er korte communicatielijnen zijn. In vergaderingen bespreekt de cliëntenraad met medewerkers uit de organisatie actuele ontwikkelingen en/of inhoudelijke thema s. Deze constructieve en iets minder formele wijze van samenwerking is voor alle partijen een effectieve en prettige werkwijze. In 2013 heeft de cliëntenraad samen met de jeugdraad een aantal onderwerpen opgepakt. Enkele thema s stonden centraal: de ontwikkelingen in de jeugdzorg (transitie en transformatie), de huisvesting/nieuwbouw en het leefklimaat, en het versterken van de relatie met onze achterban. De cliëntenraad heeft in 2013 richting gemeenten en provincie actief het gesprek gezocht om vroegtijdig te worden betrokken bij ontwikkelingen die van groot belang zijn voor de zorg van de cliënten. De voorgenomen overdracht van taken op het gebied van jeugdzorg van het rijk en de provincie naar gemeenten is een hele opgave en vraagt opnieuw bezuinigingen. De cliëntenraad wil nauw betrokken worden bij dit proces om het belang van de cliënten onder de aandacht te houden. Deelgenomen is aan een tweetal bijeenkomsten van de Stichting Jeugdzorgvragers, één bijeenkomst in Midden-Limburg en één bijeenkomst in Noord-Limburg. In deze bijeenkomsten heeft de cliëntenraad de belangen van de jeugdigen en hun ouders/verzorgers onder de aandacht gebracht van gemeenten die met ingang van 1 januari 2015 verantwoordelijk worden voor de gehele jeugdzorg. Ook zijn zorgen over enkele ontwikkelingen uitgesproken: blijft de jeugdzorg voldoende toegankelijk en hoe wordt omgegaan met de privacy van jeugdigen en hun ouders/verzorgers? Daarnaast heeft de cliëntenraad overleg gevoerd met het Zorgkantoor Noord- en Midden-Limburg, een belangrijke financier van de jeugdzorg. Ook is met een ambtelijk vertegenwoordiger van de gemeente Venlo (centrumgemeente voor Noord- en Midden-Limburg) overleg gevoerd over de mogelijkheid om duurzaam te kunnen adviseren over de veranderingen binnen de jeugdzorg. Naast de ontwikkelingen in de jeugdzorg, staan er ook ingrijpende veranderingen binnen de vrouwenopvang op stapel. Eén van de leden van onze raad heeft zitting in een klankbordgroep van het zogenoemde Regionaal Kompas en kan hier de belangen van de cliënten behartigen. Verder is er ingesproken tijdens een raadsbijeenkomst van de gemeente Venlo en mede op basis van deze inbreng is er een wijziging in de verordening aangebracht. Op verzoek van de cliëntenraad is de verhoging van de eigen bijdrage voor de vrouwenopvang voorlopig van de baan. Een motie om de hogere bijdrage te voorkomen, is medio december 2013 aangenomen door de gemeenteraad. Politiek Venlo deelt de opvatting dat een hogere eigen bijdrage negatieve gevolgen heeft voor de toegankelijkheid van de vrouwenopvang. Vrouwen zijn door de extra kosten minder snel geneigd om de veiligheid op te zoeken. In 2013 heeft de Mutsaersstichting de jaarlijkse offerte aan de zorgverzekeraar aangeboden voor de dienstverlening in Basis hiervoor vormde de inkoopvoorwaarden van de zorginkopers. De cliëntenraad heeft over de jaarlijkse offerte aan de zorgverzekeraar van de Mutsaersstichting positief geadviseerd. Voor de raad is het contact met jeugdigen en ouders/verzorgers van groot belang om het werk goed te kunnen doen. Het contact met jeugdigen loopt prima via de jeugdraad. Met de informatiebijeenkomsten over de nieuwbouw heeft de raad een begin gemaakt met het versterken van het contact met ouders/verzorgers. Dit contact gaat de raad uitbreiden door een soort klankbordgroep rond de nieuwbouw samen te stellen uit ouders/verzorgers. Deze groep kan dan samen met de cliëntenraad de Mutsaersstichting adviseren over nieuwe ontwikkelingen rondom of in de nieuwbouw. Het contact met de achterban probeert de raad ook te versterken door werkbezoeken; zo is een bezoek gebracht aan de locatie in Wessem (referaatbijeenkomst) en de vrouwenopvang. En enkele leden hebben een uitstapje gemaakt naar de jeugdraad. Veiligheid is een zeer belangrijk goed voor de jeugdigen. Enkele signalen vanuit de jeugdraad zijn besproken. De cliëntenraad is tevreden over de manier waarop de Mutsaersstichting naar aanleiding van deze gesprekken actie heeft ondernomen. Verder heeft de raad enkele malen contact gehad met een tweetal studenten dat een onderzoek heeft uitgevoerd naar ouderparticipatie. Bij het verder vormgeven van ons contact met de achterban wil de cliëntenraad gebruik maken van de uitkomsten van dit onderzoek. Om de achterban te informeren en om de cliëntenraad te verbreden, heeft de cliëntenraad in 2013 een flyer gemaakt die op verschillende locaties onder de aandacht is gebracht. Daarnaast zijn een tweetal advertenties geplaatst om nieuwe leden te werven. Het positieve resultaat is dat een drietal personen interesse heeft getoond in het werk van de cliëntenraad.

34 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 34 van 128 Jeugdraad De jeugdraad, bestaande uit gemiddeld vijf leden, vergadert om de twee weken en heeft het afgelopen jaar zonder overleg met haar contactpersoon (een teamcoördinator) gefunctioneerd. Dit contact is met ingang van 2014 weer opgepakt. De overleggen functioneren prima, mede door de korte lijnen. Vele wisselingen in leden in 2013 hebben geen invloed gehad, er was steeds sprake van een stabiele bezetting. De groepsleiding van de residentiële groepen blijft een stimulerende rol spelen in het benaderen van (nieuwe) leden. Twee leden van de jeugdraad hebben ook zitting in de cliëntenraad. De ondersteuning van de jeugdraad geschiedt door dezelfde persoon als die van de cliëntenraad waardoor een goede informatie-uitwisseling wordt gewaarborgd. De jeugdraad heeft in 2013 veel onderwerpen besproken: Veiligheid rondom de nieuwbouw en op het terrein Vrijetijdsbesteding (in overleg met activiteitencommissie) Vertrouwenspersoon (overleg met betreffende medewerkers van het AKJ en PVP) Nieuwbouw (inrichting en huisregels) Terreininrichting en aanwezige voorzieningen Aanvragen van accounts t.b.v. school Contact met de vrouwenopvang (samen leven in de nieuwbouw); besloten om een jeugdige van de vrouwenopvang in de jeugdraad op te nemen Knelpunten bij ontwikkeling van VSO de Wijnberg Deze onderwerpen zijn door de jeugdraad zelf aangestipt en opgepakt of verlengd naar de cliëntenraad en via deze weg opgepakt. De jeugdraad is zeer tevreden over de werkwijze waarbij per onderwerp de betreffende coördinator of deskundige wordt uitgenodigd in de jeugdraad. Dit versterkt de korte lijnen en geeft snel resultaat. Deze werkwijze en de zichtbare resultaten stimuleren de leden van de jeugdraad om zich in te zetten voor het algemeen belang van alle jeugdigen binnen de Mutsaersstichting. De bereidheid om zich buiten de jeugdraadsvergaderingen in te zetten voor andere activiteiten van de jeugdraad en/of de cliëntenraad is dan ook groot. Wegwijzer cliëntenraden jeugdzorg Er is een website voor de cliëntenraden in de jeugdzorg in Limburg. Op deze site kunnen de cliëntenraden van de jeugdzorginstellingen gegevens uitwisselen. De leden van de cliënten- en jeugdraad van de Mutsaersstichting zijn voor de bewuste site geautoriseerd en kunnen zo kennisnemen van alle beschikbare gegevens. Stichting Anders Sterk De Mutsaersstichting heeft een partnershipovereenkomst met de Stichting Anders Sterk. De betekenis van de naam Anders Sterk is: Anders: onze kinderen zijn anders dus ook onze manier van omgaan met je kind. De opvoeding en de specifieke problematiek is anders. Sterk: samen sterk, voor en met elkaar en voor onze kinderen. Samen met lotgenoten is mevrouw Sijbers al 10 jaar actief met de Stichting Anders Sterk. Anders Sterk is ontstaan op initiatief van mevrouw Sijbers. Daarvoor heeft zij zich ook bijna 10 jaar als vrijwilliger ingezet in de cliëntenraad van de Mutsaersstichting. Eind 2013 heeft de Stichting Anders Sterk laten weten in 2014 haar activiteiten stop te moeten zetten, o.a. omdat de subsidies zijn stopgezet. De bijdrage van de Mutsaersstichting alleen is niet voldoende. De Mutsaersstichting zal Anders Sterk als partner missen!

35 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 35 van 128 I.5 Beleid, inspanningen en prestaties I.5.1 I Leiderschap, strategie en algemeen beleid Meerjarenbeleid In 2010 is de balans opgemaakt van vijf jaar Toon & Koers en is een vervolg meerjarenbeleid voorbereid met conferenties en stakeholderinterviews. Het beleid Toon & Koers is met ingang van 2011 aangevuld met het Werkdocument Organisatieontwikkeling Welkom in Anderland (kort: Anderland). Met recht een aanvulling omdat in dit Werkdocument Organisatieontwikkeling een aantal stappen is geformuleerd die de Mutsaersstichting als lerende organisatie verder brachten op het in 2005 uitgestippelde pad. Omdat een organisatie congruent dient te zijn aan haar omgeving en bij voorkeur proactief anticipeert, diende dit pad opnieuw geëffend te worden. Er is op diverse beleidsterreinen al veel veranderd en het huidige regeringsbeleid spreekt duidelijke taal over de gewenste beleidslijn. Aan samenwerkingsvormen dicht bij de burger in de wijk. Directe participatie van alle betrokkenen staat centraal. Participatie die uitgaat van het organiseren van hulp die begint bij de voordeur, of zelfs achter de voordeur van cliënten. Hulp die van daaruit wordt opgeschaald naar de wijk, regionaal en tenslotte bovenregionaal. Dit vraagt niet alleen om andere structuren, maar vooral om een fundamentele kanteling in de attitude van iedereen die in de nieuwe ketens betrokken wil zijn. Door al eerder deze uitgangspunten vanuit onze visie op hulpverlenen in praktijk te brengen, heeft de Mutsaersstichting hierin het nodige bereikt en zijn we voorbereid op deze verandering. De echte verandering bij de Mutsaersstichting wordt de komende periode dan ook niet bepaald door bevlogen taalgebruik of geformuleerde ambities als de beste koop of de cliënt als manager in navolging van het organiseren van de marktstrategie cliëntintimiteit, maar gewoon een heel alledaags principe wat kunnen we voor elkaar betekenen in de zin van hoe kunnen we ons mede-eigenaar van een probleem van een ander blijven voelen, zonder dit probleem over te nemen. Het aangaan van verbindingen met externe ketenpartners wordt bewust nagestreefd. De Mutsaersstichting ontwikkelt daarmee haar van oudsher bekende rol in de regionale netwerken ten volle. Zo stimuleert de Mutsaersstichting al jaren een werkvorm in de regio, die de één-kind-één-plan gedachte tot volle wasdom laat komen. De Mutsaersstichting heeft een ingrijpend veranderingsproces achter rug. De koers daarvan is beschreven in de nota Toon & Koers. Alle belanghebbenden hebben destijds dit beleid en de daaropvolgende veranderingen positief ontvangen. De kern in het veranderproces Toon & Koers was 'actoren verbinden en ontwikkelen'. Daarbij gaat het om eigenaarschap van processen, een kritische houding in een transactionele organisatie en maatschappelijke slagvaardigheid en betrokkenheid. Nu kan worden geconstateerd dat deze ontwikkelingen zeer duidelijk hun beslag hebben gekregen. De organisatie, in 2005 nog met 4,5 hiërarchische lagen, is in de beleidsperiode doorgekanteld naar een organisatie met twee sturingslagen. Extra aandacht en training op dit punt heeft de ontwikkelingsmogelijkheden voor medewerkers verder verruimd. Medewerkers hebben een grote inzet geleverd, terwijl het ziekteverzuim omlaag is gebracht en nog steeds laag is. Daarmee is geïllustreerd dat medewerkers zich in grote mate eigenaar voelen van de nieuwe cultuur en werkwijzen. Er is ruimte gekomen om problemen op te lossen in de teams zelf. Medewerkers trainen medewerkers, willen kennis delen en zijn bezig met vernieuwing. Medewerkers wenden hun expertise nu ook aan om preventieve en politiek-maatschappelijke activiteiten in het belang van de doelgroepen te ontplooien. De meest sprekende voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van een Steunpunt Huiselijk Geweld, intensief casemanagement bij huiselijk geweld, systeemgeoriënteerd werken vanuit vraaggericht perspectief en bemoeizorg families at risk. De Mutsaersstichting heeft zich ontwikkeld tot een bundel van expertise voor kinderen, jeugdigen, ouders en gezinnen waar diagnostiek, behandeling, begeleiding, opvang en onderwijs geïntegreerd aangeboden wordt, aanvullend op lokaal beleid, ondersteunend aan anderen. De verkokering tussen de werksoorten is opgeheven nu we werken met één geïntegreerd primair proces en zorgprogramma s. De één-kind-één-plan gedachte heeft duidelijk gestalte gekregen. Sinds 2007 worden in één primair proces jeugdzorg en Jeugd-GGz integraal aangeboden in combinatie met onderwijsmodules.

36 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 36 van 128 Dit primaire proces wordt uitgevoerd in zelfstandige units, die lokaal-/subregionaal maatwerk kunnen leveren. De werking van dit integraal primair proces wordt via interne controles regelmatig geëvalueerd onder de hoede van een werkgroep Primair Proces, wat leidt tot continue verbeteringen. Uit pragmatische overwegingen zijn de zorgprogramma s van de Mutsaersstichting in zorgprogrammacombinaties (zpc's) ondergebracht. In 2013 onderscheidt de Mutsaersstichting elf zorgprogramma s. Deze zijn op de site van de Mutsaersstichting in te zien, inclusief een uitgebreid moduleboek en een beslisboom. De zpc s worden uitgevoerd uitgaande van het intern geïntegreerd primair proces (interne keten) en waar nodig vanuit de grote keten met andere instellingen. De omschakeling van een eigen facilitair bedrijf naar de inkoop van diensten is een eigentijdse vormgeving die binnen de Mutsaersstichting vorm heeft gekregen. Outsourcing van het grootste deel van de facilitaire dienstverlening is nu de praktijk. Een smal Servicepunt Facilitaire Zaken is conform de afspraken en besluitvorming overgebleven. I Algemeen beleid 2013 Als lerende organisatie hebben medewerkers uit diverse teams in diverse werkconferenties/projecten een tussenbalans opgemaakt van de organisatieontwikkeling/ Anderland, o.a. met een werkbelevingonderzoek, interviews zijn op video opgenomen. De videopresentatie leidde tot (h)erkenning en verbetering van de dynamiek. Ook met tal van sessies adventure-ervaringsleren hebben medewerkers hun attitude verder op pad geholpen naar Anderland en is de interne ketenkwaliteit sterk verbeterd. Werkprocessen zijn herijkt en beter beschreven. De compliance op wettelijke normen van toepassing op de deelterreinen jeugd-ggz, jeugdzorg en vrouwenopvang is aangescherpt, waar wordt afgeweken wordt dit goed gemotiveerd en verantwoord. Uit de Sociale Innovatie Monitor, die in 2012 en 2013 door de Universiteit van Maastricht is uitgevoerd, blijkt dat de Mutsaersstichting meerdere jaren op een rij op de meetpunten beter scoort dan vergelijkbare organisaties. Centrum = zeer zwakke score op de 6 meetpunten Dichter bij buitenrand = sterkere score op de 6 meetpunten Blauwe lijn = score Mutsaersstichting Rode lijn = gemiddelde score sector Groene lijn = gemiddelde score Limburg

37 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 37 van 128 In 2013 is de afgesproken productie met zorgverzekeraars en het Zorgkantoor gerealiseerd. Voor de jeugdzorg golden in 2013 behalve een wachttijdnorm (0 wachtenden > 9 weken) verder nog geen landelijke prestatiecriteria. Deze wachttijdnorm is in 2013 gerealiseerd, ondanks subsidiekortingen van de Provincie Limburg de afgelopen jaren. In verband met spoedplaatsingen is in 2013 eenmaal gebruik gemaakt van de Urgentieregeling van de provincie Limburg. Het afgesproken gebruikscijfer jeugdzorg is ruim gerealiseerd. Eind 2013 waren er geen wachtenden op jeugdzorg langer dan 9 weken. Ons streven blijft om deze resultaten op wachtlijsten te consolideren in volgende jaren ondanks aangekondigde bezuinigingen. Andere instellingen gebruiken de Mutsaersstichting als expertisecentrum en vangnetorganisatie in de regio, nadat zij zelf zonder succes (herhaaldelijk) een hulpaanbod hebben gedaan. Bij de jeugdeenheden zijn in 2013 toenemend kinderen en jeugdigen met ernstige gedragsproblematiek aangemeld. De aanpassing hierop van het behandelbeleid is besproken met de Inspectie jeugdzorg en de Inspectie gezondheidszorg. De Mutsaersstichting wil deze trend keren door lokaal in (speciaal) onderwijs en in de wijken beschikbaar te zijn met vroegdiagnostiek en -interventies die erger kunnen voorkomen. De Mutsaersstichting heeft uitvoering gegeven aan de ambities en doelen uit het Beleidskader Jeugdzorg Limburg en meer in het bijzonder het Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg Limburg Op een afgesproken format heeft de Mutsaersstichting per tertiaal aan de Provincie Limburg gerapporteerd over de inhoudelijke en financiële resultaten. Deze tertiaalrapportages zijn besproken in een overleg met beleidsambtenaren van de Provincie Limburg. In de sector Maatschappelijke Opvang (Blijf van mijn Lijf) bestaan regionaal (nog geen landelijke) afspraken over prestatiecriteria. Het hele veld van OGGz c.q. bemoeizorg (collectieve preventie) is overgeheveld uit de AWBZ naar de WMO. We zijn er in 2013 opnieuw in geslaagd om een afspraak met Gemeente Venlo als centrumgemeente te maken wat betreft de uitvoering van bemoeizorg jeugdigen/families at risk in Noord- en Midden-Limburg. In het kader van ICT in control heeft de Mutsaersstichting eind 2012/begin 2013 een quickscan laten uitvoeren door een gekwalificeerde partij. De quickscan is gemaakt om een momentopname van de ICT van de Mutsaersstichting te maken en deze te vergelijken met hetgeen in de markt gebruikelijk is op diverse vlakken (benchmark op gebruikers, financieel, personeel, applicaties, infrastructuur, leveranciers). Ook was de scan bedoeld om eventuele blinde vlekken bloot te leggen. De uitkomsten zijn vastgelegd in het document ICT quickscan december In conclusies is te lezen dat de ICTinrichting van de Mutsaersstichting, vergeleken met andere zorgaanbieders in Limburg, goed voorbereid is op de toekomst. Verbeterpunten zijn in kaart gebracht en zijn versneld opgepakt. I.5.2 I Kwaliteitsbeleid Algemeen De Mutsaersstichting gebruikt het INK-model als aanvulling op het HKZ-model. Zowel het INK-model als het HKZ-model zijn gebaseerd op de PDCA-cyclus; beiden beogen procesbeheersing en aantoonbare resultaten. Het INK-model heeft een duidelijkere klantfocus (dan HKZ) en biedt ook een ambitieus toetsingskader voor managementontwikkeling. De Mutsaersstichting heeft zich sinds 2005 in INK-termen ontwikkeld tot een 'Fase 3 organisatie'. Een Fase 3 organisatie wordt gekenmerkt door een systeemoriëntatie: Er wordt samenhangend op alle niveaus gewerkt aan een verbetering van de organisatie als geheel; De Plan-Do-Check-Act-cyclus (PDCA) wordt toegepast in primaire, ondersteunende en besturingsprocessen; Klantenfocus is dominant; Problemen worden voorkomen in plaats van verholpen. Begin 2005 heeft de Mutsaersstichting de eerste meting gedaan naar de fase van het INK-proces waarin de Mutsaersstichting verkeerde. Toen werd geconcludeerd dat er sprake was van een 'INKfase één organisatie' op alle negen 'INK-gebieden'. Een 'INK-fase één organisatie' wordt gekenmerkt door een oriëntatie op activiteiten: In zijn eigen werksituatie streeft iedereen er naar zijn eigen werk zo goed mogelijk uit te voeren; Vakmanschap wordt hoog gewaardeerd en door opleidingen ondersteund; Als er klachten zijn probeert de organisatie deze te verhelpen.

38 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 38 van 128 Via de HKZ-certificeringen is bereikt dat de processen op orde zijn. De in 2005 voorgenomen INKfase-3-organisatie is een feit. In 2006 is de basis gelegd voor verbindingen en ontwikkeling. In 2007 en 2008 zijn deze verbindingen en ontwikkeling verder geborgd in de organisatie en in systemen. Een zichtbaar bewijs waren de HKZ-JGGz-certificering eind 2007 en de HKZ-certificeringen op jeugdzorg en vrouwenopvang in juni Als doel was in 2005 gesteld dat de Mutsaersstichting in 2008 op alle onderdelen en locaties HKZ-gecertificeerd is. Dit doel is gerealiseerd. De score op cliënttevredenheid blijft de afgelopen jaren op een hoog niveau. Afstemmingskwaliteit intern én extern borgen blijft een thema. In 2013 heeft DNV de jaarlijkse externe HKZ-toetsing uitgevoerd. DNV heeft gerapporteerd dat de Mutsaersstichting kwaliteitszorg op HKZ-niveau uitstekend borgt. Ook in het DNV-rapport 2013 is toegelicht hoe de Mutsaersstichting presteert op het zelf gekozen extra aandachtsgebied, dat is getoetst door DNV: Systemisch/contextueel werken als onderdeel van het werken met zorgprogramma s in de Mutsaersstichting wordt meer dan voldoende beheerst. DNV is een organisatie die serieus werk maakt van kwaliteitsdenken. Het was stimulerend om van de DNVauditoren te horen dat het experiment Family Justice Centers, waarop de Mutsaersstichting actief inzet, een doorbraak kan bewerkstelligen in systemisch werken met ketenpartners huiselijk geweld. De Deurnedagen en de locatiebezoeken van de bestuurder worden zeer gewaardeerd, omdat medewerkers zich op deze manier betrokken voelen bij de beleidsvorming. Het auditrapport is voor belangstellenden op te vragen. Uit een arbeidsinspectiebezoek in 2013 kwam naar voren dat het veiligheidsdenken van medewerkers zich goed heeft ontwikkeld. De organisatie is van een reactieve (na elk incident ondernemen wij actie), via een berekenende (wij hebben systemen om alle risico s te managen) wijze van werken naar een proactieve manier van werken gegroeid (wij zijn alert op mogelijke risico s). Een toegenomen alertheid is ook aangetoond in interne audits. Wat betreft de veiligheid van cliënten onderhoudt de Mutsaersstichting meldsystemen (Meldingen Incidenten Cliëntenzorg; Meldingen Incidenten Medewerkers; Signaleringen op afwijkingen van afgesproken kaders; Klachten; tekens van ongenoegen; calamiteiten/bhv) die op HKZ-criteria zijn getoetst. In de arbocatalogus van de jeugdzorg staat dat werkgevers maatregelen moeten nemen om hun medewerkers te beschermen tegen agressie en geweld. Dan gaat het bijvoorbeeld om het schrijven van goede protocollen en registreren van incidenten. Maar ook om maatregelen die de competentie van medewerkers vergroten. Een methodiek implementeren als het Gedragsclassificatiemodel ontworpen door orthopedagoog en klinisch psycholoog de heer P. Termaat (zie publicaties op website Mutsaersstichting) is één van de manieren om dat te doen. Een competente medewerker leidt niet alleen tot betere zorg, maar ook tot betere arbeidsomstandigheden. Aldus staat vermeld in de flyer Aanpakken & voorkomen van agressie van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (december 2013). Projecten worden volgens een vast format beschreven en worden gemonitord via de Planning en Control-cyclus. Medewerkers zijn getraind in projectmatig werken. I Kwaliteit van zorg Cliënten bij de Mutsaersstichting hebben een functioneel hulpverleningsplan. Bij interne controles wordt aandacht gegeven aan de vraag, op welke punten hulpverleningsplannen aansluiten op ontwerpeisen. Dit leidt tot verbetermaatregelen die we monitoren. De formule van een 'full-service centrum' c.q. een integraal primair proces van de Mutsaersstichting is praktijk geworden. De units werken met instroomcoördinatoren die voor verwijzers en scholen rechtstreeks telefonisch bereikbaar zijn voor informatie en consultatie. De werking van het nieuwe integraal primair proces wordt doorlopend geëvalueerd in de samenwerking met de Wijnberg, basisschool voor speciaal onderwijs (zie hierna onder alliantieontwikkeling). GGz-stagiaires werken bij het team Vrouwenhulpverlening (voorheen Blijf). Dit bevordert de bekendheid tussen vrouwenhulpverlening en JGGz over en weer. Een gezondheidszorgpsycholoog van het onderdeel Jeugd-GGz neemt deel aan cliëntbesprekingen bij het team Vrouwenhulpverlening. Voor GGz-expertise op gebied van volwassenen onderhoudt het team Vrouwenhulpverlening contacten met de RCG Venlo van GGz Noord- en Midden-Limburg.

39 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 39 van 128 Voor complexe casuïstiek of behandelingen met afbreukrisico heeft de Mutsaersstichting voor hulpverleners een interne helpdesk ingericht: de Helpdesk Cliëntgebonden Complexe Casussen. Jaarlijks evalueert deze commissie het verloop en leidt daaruit in samenspraak met betrokken teamcoördinatoren verbeterpunten af. De Mutsaersstichting hecht veel waarde aan begeleiding van omgang in echtscheidingssituaties (BOR) om problemen voor de betrokken kinderen te minimaliseren. Tot 2008 werd het aanbod BOR door de Raad voor de Kinderbescherming aangeboden. De Raad voor de Kinderbescherming heeft destijds de Mutsaersstichting benaderd met de vraag het BOR-aanbod over te nemen in het behandel- en begeleidingsaanbod. De Mutsaersstichting heeft dit verzoek opgepakt met een tweejarig pilotproject BOR in samenwerking met de Rechtbank, Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg en Mutsaersstichting. Een BOR-traject is geslaagd als ouders in staat zijn zelfstandig of met hulp van derden duurzaam omgang met hun kind weten te realiseren. Eind 2012, begin 2013 zijn alle trajecten geanalyseerd. Begin 2013 is op geleide van de ervaringen met het pilotproject van de Mutsaersstichting een Limburgs BOR-project ingericht met ondersteuning van het Servicepunt Jeugdzorg Limburg. Medio 2013 is Limburg breed dit project BOR gestart waarmee dit hulpaanbod regulier onderdeel kan worden van jeugdzorg. De ontwikkeling van Triple P als methodiek heeft ertoe geleid dat Triple P in het zorgaanbod van de Mutsaersstichting als groepsmethodiek wordt aangeboden. De Mutsaersstichting heeft vanuit de ambulante teams aansluiting gevonden bij de ontwikkeling en uitvoering van de CJG-functies. Hierdoor wordt de aansluiting op expertise van de Mutsaersstichting geborgd. De Loverboyaanpak van de Mutsaersstichting is ingebed in het intern beleid Seksualiteit en het beleid Geweld in Afhankelijkheidsrelaties (GiA). De interne aandachtsfunctionaris GiA, die tevens is verbonden aan het team GiA en het Steunpunt Huiselijk Geweld, kan intern en extern worden geconsulteerd. Er is een nauwe samenwerking met de politie Venlo en op signalen wordt direct gereageerd. De Mutsaersstichting wil dat de Loverboy-meldpuntfunctie wordt meegenomen in de toekomstige Meldpunten Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Het tweede uitvoeringsjaar van de pilot Sport-Zorgtraject bij de Mutsaersstichting, de eerste pilot op dit gebied in de Limburgse jeugdzorg, is met succes afgerond. Wat betreft het doel van de pilot geldt in zijn algemeenheid: sport en spel inzetten als bijdrage aan een gezonde ontwikkeling van kinderen en jongeren met psychische en gedragsproblemen. De Mutsaersstichting werkte in de pilot samen met het Huis voor de Sport, lokale sportverenigingen en de Wijnberg, basisschool voor speciaal onderwijs. De Mutsaersstichting zal, met ondersteuning van het Huis voor de Sport, begin 2014 een eindrapportage van het sport-zorgtraject aan de provincie Limburg aanbieden over de projectperiode van 1 januari tot en met 31 december Het project Opvoedinloop Peel en Maas heeft zich bewezen als essentiële functie van Jeugdstation. De uitvoering ligt in handen van Vorkmeer en de Mutsaersstichting en het opereert onder de vlag van en in nauwe samenwerking met partners van Jeugdstation. De kracht van de integrale samenwerking met ketenpartners komt hier tot zijn recht. Er vindt een unieke samenwerking plaats tussen medewerkers met verschillende achtergronden, ervaringen en met een eigen deskundigheid. Zij zijn allen gefocust op het vergroten van het zelfoplossend vermogen van de opvoeders in Peel en Maas. Begin 2014 wordt onderzocht op welke wijze de Opvoedinloop structureel ingebed kan worden. Gedacht wordt aan een CJG. Op het terrein van onderzoek en zorgontwikkeling werkt de Mutsaersstichting samen met de afdelingen pediatrie en psychiatrie van de Universiteit van Maastricht en Fontys Hogescholen Tilburg. Maastricht University Medical Center (MUMC) voerde in 2012 en 2013 in nauwe samenwerking met de Mutsaersstichting een dubbel promotieonderzoek uit naar de precieze relatie tussen trauma in de kindertijd en de ontwikkeling van psychotische klachten op latere leeftijd. Mirjam Wouda, kinder- en jeugdpsychiater, en Nathalie Jansen, psychologe, voerden dit dubbel promotieonderzoek uit met de afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie van het Maastricht UMC+, internationaal gerenommeerd op het gebied van gen-omgevingsstudies en psychotische stoornissen.

40 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 40 van 128 In 2013 is de instroom van deelnemers (ouders en jongeren) in balans gekomen door intensieve wervingsacties door Nathalie Jansen op scholen in Noord- en Midden-Limburg. Er zijn voldoende deelnemers geïnterviewd. De dataverzameling is goed verlopen en biedt rijk materiaal. De volgende stap is de academische data-analyse, het schrijven van onderzoekspapers en de promoties. Afhankelijk daarvan wordt een vervolg onderzoeksontwerp gemaakt in Voor de Jeugd Ervaring Studie (JES) bezoek ik een Turkse mevrouw en haar zoon. Bij de uitleg over het onderzoek vroeg ze verbaasd: Ga jij met mij over MIJN leven praten? Dat heeft waarschijnlijk nog nooit iemand gedaan Die middag spreek ik haar voor het laatst en als ik aan het afsluitende gesprek begin met haar zoon gaat ze even naar de supermarkt. In plaats van met boodschappen komt ze terug met een bloemstuk dat ze mij in mijn handen stopt. Ik word er verlegen van en zeg dat dit niet hoeft omdat ik gewoon mijn werk doe en daarvoor betaald word. Dit komt van hiér zegt ze, en ze wijst op haar hart. Daar kon ik geen nee tegen zeggen, ik heb haar hartelijk bedankt en daags erna een kaartje gestuurd. Het bloemstuk staat in de keuken van de afdeling. Het kersje op de slagroomtaart De Mutsaersstichting heeft in eigen beheer een handleiding Gedragsclassificatie ontwikkeld met een cursus die leerkrachten, hulpverleners en andere beroepsopvoeders traint methodisch om te gaan met probleemgedrag van kinderen. De methode is uniek omdat deze verschillende hulpvormen zoals psychologie, psychiatrie en orthopedagogiek bundelt en geclassificeerd aanbiedt, om verwarring tussen de hulpvormen te voorkomen. Orthopedagoog en klinisch psycholoog de heer P. Termaat schreef de handleiding. De hulpverleners van de Mutsaersstichting zijn getraind in het werken met dit gedragsclassificatiemodel. De cursus en handleiding wordt inmiddels ook ingezet door andere instellingen. De Mutsaersstichting verzorgt voor de NVRG de opleiding tot Partner, Relatie en Gezinstherapeut met een specifieke module voor geweld in afhankelijkheidsrelaties. Als onderdeel van het kwaliteitsbeleid en als vast onderdeel van het primair proces zijn in 2013 'C-vragenlijsten' uitgezet in de jeugdeenheden en vrouwenopvang. De totaaluitkomst op de C-vragenlijst was voor jongeren en ouders in 2013 gemiddeld ruim een 9. Het responspercentage was lager dan vorig jaar, omdat in de 2e helft van 2013 met digitale vragenlijsten is gewerkt. Voor het team Vrouwenhulpverlening was de totaaluitkomst 9,6. In opmerkingen bij de vragen zijn naast enkele kritische opmerkingen veel complimenten gegeven over de behandeling en bejegening. De exitvragenlijst jeugdzorg is geïntegreerd in de C-vragenlijst jeugdzorg die door de Mutsaersstichting aan cliënten wordt voorgelegd. De score van de Mutsaersstichting in 2013 op de exitvragenlijst jeugdzorg op de factor Resultaat en toekomst is 3,18 voor jongeren en 3,22 voor ouders/verzorgers; de maximumscore is 4. De score op de factor Verloop hulpverlening is 3,39 voor jongeren en 3,49 voor ouders/verzorgers; de maximumscore is 4. In april 2013 heeft de Inspectie Gezondheidszorg de Mutsaersstichting bezocht in het kader van het project Terugdringen separeren. In mei 2013 heeft de Inspectie Gezondheidszorg met de Mutsaersstichting in het kader van haar reguliere toezichthoudende taak het periodiek jaargesprek gevoerd met de bestuurder, de 1 e geneeskundige, hulpverlener, groepsleiding en een afvaardiging van de cliëntenraad. Onderwerpen die de inspectie aan de orde heeft gesteld zijn: zorg-, knelpunten en risico s m.b.t. de transitie/continuïteit, samenwerking met ketenpartners, het veiligheidsmanagementsysteem, de meldcode kindermishandelingen en huiselijk geweld. Door de Mutsaersstichting wordt aan de inspectienormen voldaan. Zorgen zijn gedeeld over de landelijke krappe capaciteit voor de uitvoering van BOPZ-opnames, de bezuinigingen bij BJZ, de hogere drempel die na bezuinigingen wordt opgeworpen voor (tijdelijke) doorverwijzingen naar een jeugdforensische kliniek of gesloten jeugdzorg. Dit leidt tot fricties in de uitvoering van klinische zorg en toepassing van BOPZ-kaders waar vroeginterventie of een snelle doorverwijzing beter op zijn plaats was geweest. De Inspectie Gezondheidszorg is gevraagd om met de Mutsaersstichting deze knelpunten onder de aandacht te blijven brengen van verantwoordelijke bewindspersonen en instanties. Het percentage cliënten bij wie de behandeling/begeleiding (ambulant of residentieel) is afgesloten met als opgegeven reden van afsluiting 'eenzijdige beëindiging door cliënt' was in ,7 %, in ,8 %; in ,2 %.

41 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 41 van 128 Het percentage beëindigen van de behandeling/begeleiding (ambulant of residentieel) door de instelling ondanks dat de doelen uit het behandelplan nog niet zijn bereikt was 2% in In de meeste gevallen was de reden van beëindiging zorg dat er geen overeenstemming was te bereiken over het behandelplan, of was de reden dat ouders onvoldoende wilden meewerken. Doelrealisatie en benchmarking: Sinds 2008 heeft de Mutsaersstichting, onder leiding van de heer Termaat, ervaring opgedaan met de monitoring van doelrealisatie in het primair proces aan de hand van ASEBA (Achenbach System of Empirically Based Assessment). Het hoofdaccent lag tot 2012 op inhoudelijke ontwikkeling door het meten van uitkomsten in het primair proces ondersteunend aan de behandeling; en het analyseren op welke wijze dit via aggregatie van gegevens het proces van modularisering en zorgprogrammering kon ondersteunen. Welk aanbod werkt wel, wat niet, onder welke omstandigheden? In de inkooponderhandelingen voor de DBC gefinancierde zorg werd eind 2011 duidelijk dat deelname met ROM-gegevens aan de benchmark GGz een harde inkoopvoorwaarde was geworden voor verzekeraars. Dat betekende dat de Mutsaersstichting qua ondersteunende ICT en processen een forse inhaalslag moest maken met het alsnog aanleveren van ROM-gegevens aan de Stichting Benchmark GGz (SBG). Dit heeft de Mutsaersstichting eerder bewust afgehouden, omdat eerst duidelijk moest worden wat dit inhoudelijk bijdraagt aan de kwaliteit van zorg. Evenwel, wanneer de Mutsaersstichting niet in staat was voor augustus 2012 over 20% van de in 2011 afgesloten DBC s voor- en nametingen aan te leveren bij de Stichting Benchmarking GGz (SBG) en op half september 2012 onvoldoende op koers lag om minimaal 30% van de in 2012 afgesloten DBC s volledig aan te leveren bij SBG, dan werd zij voor 3% gekort op de DBCproductieafspraak. In 2012 is daarop binnen de Mutsaersstichting met succes een project Routine Outcome Measering (ROM) conform de proceseisen van de SBG gestalte gegeven. Het project hangt inhoudelijk sterk samen met het Project Jeugdzorg Limburg werkt aan effectiviteit (zie hierna). In het ROM-project ging het vooral om het in orde maken van techniek: het beschikbaar stellen van een ROM applicatie, het realiseren van koppelingen, terwijl het tot dan meer ging om het inbedden van ROM in het primaire proces en het proces van zorgprogramma-optimalisatie. De vereiste scoringspercentages voor 2011 (bij 20% een voor- en eindmeting) en 2012 (30 %) zijn gerealiseerd, waarmee aan de opgelegde taakstelling van de zorgverzekeraar is voldaan. De haalbaarheid van de taakstelling voor het scoringspercentage 2013 en volgende jaren staat wat betreft de K&J-psychiatrie ter discussie. De K&J-psychiatrie heeft een heterogene doelgroep: kinderen / jongeren van 0-18 jaar, variërend in leeftijd én met allerlei typen aandoeningen die vallen onder cure, care/epa etc. Met ROM is het lastig dit allemaal recht te doen. Bovendien vragen zorgverzekeraars paradoxaal genoeg een focus op kortlopende behandelingen en die mogen niet meetellen mee in de ROM-systematiek. Voor de doorontwikkeling van het ROM instrumentarium in de GGZ hebben de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP), het Landelijk Platform GGz, Stichting Benchmark GGZ, GGZ Nederland en Zorgverzekeraars Nederland in 2013 belangrijke afspraken gemaakt. De expertraden die belast zijn met de doorontwikkeling zijn verder aan de slag. In juni 2013 is deelgenomen aan een landelijk congres georganiseerd over Routine Outcome Monitoring (ROM). Het congres ging over de belangrijkste doelstelling van ROM, namelijk de toepassing ten behoeve van de behandeling van patiënten. De druk op de respons (het scoringspercentage) voelt vooral in de K&J-psychiatrie als een hete adem in de nek. Om goede adviezen te kunnen geven over het doorontwikkelen van ROM en benchmarken in dit zorgdomein is verder wetenschappelijk onderzoek noodzakelijk. Er is in de K&J-psychiatrie nog te weinig informatie bekend om een goed advies te kunnen geven aan bijvoorbeeld SBG over welk meetdomein het primaire meetdomein zou moeten worden. Daarnaast is het de vraag of het mogelijk is in de K&Jpsychiatrie om te rommen met de instrumenten die gebruikt worden voor de benchmark. De huidige geadviseerde meetinstrumenten zijn niet echt geschikt voor het meten van verandering. Er is wel behoefte aan een instrument dat dit wel doet, maar dat lijkt er nog niet te zijn. Welke instrumenten (stoornisspecifiek) zouden moeten meelopen en wat is daarbij het meest relevant om te meten? De wens is ook om het systeem in beeld te brengen, door het meten van psychopathologie bij de ouders en ouderlijke stress. Het pleidooi van de K&J-psychiatrie: een voldoende lange empirische periode om verder onderzoek te doen naar de zeggingskracht van de data. In aansluiting hierop gaan we binnen de Mutsaersstichting vanaf 2014 een op specifieke doelgroepen (programma s) gericht meetinstrumentarium inzetten, dit in aanvulling op de algemene lijsten die verplicht zijn vanwege ROM.

42 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 42 van 128 Bij de Mutsaersstichting stonden eind 2013 geen kinderen en jeugdigen langer dan negen weken te wachten op jeugdzorg. Bij de Mutsaersstichting is het aantal wachtenden aan de (JGGz-) voordeur relatief laag ten opzichte van andere jeugdzorgaanbieders, terwijl het aantal verwijzingen naar JGGz op een hoog niveau is gebleven. Voor de zorgprogramma s leerstoornissen en eetstoornissen waren er wel wachtlijsten. Onder andere doordat het aan de achterdeur nog te dikwijls moeilijk valt om een doorverwijzing te realiseren, is in 2013 de behandelduur nog steeds te lang. Dit geeft druk op de interne wachttijden bij modules die nodig zijn in de behandeling van nieuwe cliënten. De Mutsaersstichting vervult een achtervangfunctie voor de zwaardere gevallen in Limburg en Zuid- Oost-Brabant. Kinderen en jeugdigen met complexe problemen worden ook door collegazorgaanbieders jeugdzorg uiteindelijk, helaas te dikwijls nog via een acute opname, naar de Mutsaersstichting doorverwezen. Hoewel het opnamebeleid erop gericht is dat er direct afspraken gemaakt worden over de terug- of doorverwijzing uitgaande van te verwachte zorgscenario s, is in 2013 steeds duidelijker geworden dat zich steeds meer een nieuwe vraag naar langerdurende behandeling in combinatie met verblijf voordoet die nergens goed onderdak vindt: cliënten die langerdurend prikkelgevoelig zijn, waarbij verblijf in een prikkelarme ruimte langerdurend noodzakelijk is geworden. Hiervoor is nu op beperkte schaal een aparte prikkelarme omgeving op individuele basis beschikbaar. Door deze prikkelarme omgeving is een minder ingrijpende benadering mogelijk. De Mutsaersstichting wil in 2014 onderzoeken op welke wijze deze groeiende groep een meer passende verblijfssetting kan worden aangeboden. Daarnaast vraagt de toegenomen instroom van jeugdigen met ernstig acting-out-problematiek om een speciale afdeling, waarbij ook intermitterend een gesloten jeugdzorgkader direct beschikbaar is, maar dan niet langer dan strikt nodig en met trajectbenaderingen die soepel aansluiten op gesloten jeugdzorg. Het herhaalde aanbod van de Mutsaersstichting aan de provincie Limburg en zorgverzekeraars om hiertoe een passende afdeling in te richten, waardoor collega-instellingen en ook bestaande afdelingen van de Mutsaersstichting niet meer worden overvraagd, vindt nu al jarenlang geen gehoor. Dit leidde onnodig tot meer recidives, acute hulpvragen buiten kantooruren, weglopen van jeugdigen en rondzingen van acting out problematiek in de wijk en tussen instanties. Voor gemeenten wordt jaarlijks een integrale GiA-jaarrapportage gemaakt. GiA staat voor Geweld in Afhankelijkheidsrelaties. In de rapportage wordt verslag gedaan van de verschillende activiteiten van de Mutsaersstichting op dit gebied. Deze is voor belangstellenden in te zien. De Mutsaersstichting beheert het Steunpunt Huiselijk Geweld Noord- en Midden-Limburg en bevordert o.a. via participatie in casusoverleg in veiligheidshuizen de ketenkwaliteit van de hulpverlening die ingeschakeld wordt voor slachtoffers en daders huiselijk geweld na een melding. Voor zover hierbij kinderen en jeugdigen zijn betrokken wordt de Mutsaersstichting ingeschakeld als backoffice. Het aantal cliënten die gemeld hebben/ waarvoor gemeld is, is fors toegenomen. De forse stijging in 2013 is het gevolg van de toenemende bekendheid van de meldcode bij professionals. De meldcode is medio 2013 ingevoerd. Daarnaast hebben er ten gevolge van de landelijke campagnes ook meer burgers gebeld met verzoek om anonieme melding of advies. Het aantal onderzoekscontacten per melding (binnengekomen bij het SHG) is de afgelopen jaren met bijna 75% toegenomen. Dit is het gevolg van toenemend verbreden van het onderzoek van slachtoffergericht werken naar systeemen context gericht werken door het SHG. In 2013 zijn er door de gemeenten extra middelen beschikbaar gesteld om complexe meldingen systemisch op te pakken waarbij alle betrokkenen in het gezin op geleide van de veiligheid al dan niet samen gesproken worden. Door de intensivering van de samenwerking met het Veiligheidshuis Noord-Limburg is het aantal meldingen door instanties ook toegenomen. Het betreft hier vooral politiemeldingen. Vanwege de toename van het aantal politiemeldingen zal vanaf 2014 aparte registratie op politiemeldingen plaatsvinden. Op verzoek van gemeenten in Noord- en Midden- Limburg heeft het SHG met haar ketenpartners een actieplan ouderenmishandeling tot stand gebracht. In 2013 is overleg tussen medewerkers van het SHG en het AMK geïntensiveerd in het kader van een verkenning van toekomstige samenwerking in een Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. In de regio Midden heeft het SHG geparticipeerd in het expertiseoverleg huiselijk geweld Midden. Daarin worden lopende zaken besproken die binnen het veiligheidhuis Midden zijn gemeld. Samenwerking met het veiligheidshuis Midden heeft plaatsgevonden rondom burgermeldingen huiselijk geweld.

43 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 43 van 128 In het najaar 2013 waren er opvallend veel meldingen van burgers met een hoog risico uit de regio Midden Limburg waarbij intensieve samenwerking noodzakelijk was met de zorg en strafketen om de veiligheid in deze gezinnen te waarborgen. Het SHG Noord- en Midden-Limburg is in Midden-Limburg in 2013 nog niet gevraagd deel te nemen aan briefings of screeningen huiselijk geweld waarin nieuwe casuïstiek getriageerd wordt. In 2014 is het SHG uitgenodigd om in maart 2014 aan te haken bij een wekelijks overleg voor partners waar nieuwe cliënten besproken kunnen worden. Dit komt neer op een wekelijkse screening. Het Veiligheidshuis Midden-Limburg heeft in 2013 geen gebruik gemaakt van het actieve aanbod van het SHG Noord- en Midden-Limburg om mee te werken aan het evalueren / door ontwikkelen van de aanpak huiselijk geweld. Het SHG heeft in 2013 in de samenwerking met ketenpartners waardevolle ervaring en expertise uitgewisseld over de aanpak van specialistische vormen van geweld. De aandachtsfunctionarissen van het SHG raken steeds meer ingebed in de regio Noord- en Midden- Limburg en er is intensieve regionale samenwerking op gang gekomen rondom mensenhandel, seksueel geweld en ouderenmishandeling. Het is duidelijk in het Veiligheidshuis Noord-Limburg op welke zorgmeldingen ook preventief een screening en casemanagement is in te zetten. Wanneer casemanagers en/of politie van mening zijn dat een (vroeg)interventie is aangewezen, krijgt deze aanzet vanuit het Veiligheidshuis Noord-Limburg dikwijls een gevolg. De Multifocusmethode sluit goed aan bij de eisen die aan screeningen en casemanagement worden gesteld. De samenwerking in deze keten tussen de strafrechtelijke en bestuursrechtelijke maatregelen en hulpverlening verliep goed. Bij elke casus heeft direct een vroeghulpverlener vanuit de reclassering contact met de casemanager, zodat de inhoudelijke afstemming over het advies aan de rechter is geborgd. De aanwijzing van de rechter bevat op die manier direct alle noodzakelijke dwang- en drangmaatregelen waardoor hulpverlening beter op gang komt en blijft. De inhoudelijke afstemming tussen de hulpofficier van justitie en de casemanagers is vanaf het eerste begin intensief, wat de casemanager bijzonder helpt in het contact met de pleger. Zijn interventies kunnen daardoor meer overtuigend, doortastend en slagvaardiger zijn. Aan het overleg van ketenpartners met de casemanager op dag acht na de zorgmelding om het advies over de in te zetten zorg en de eventuele verlenging van een huisverbod te onderbouwen wordt door bijna alle partners goed deelgenomen. Bij de inzet van intensief casemanagement (zonder of met huisverbod) zijn net als voorgaande jaren meer uren per casus nodig dan worden vergoed door de gemeenten. Het tijdig overdragen van casuïstiek aan ketenpartners blijft moeilijk vanwege het niet tijdig of niet duurzaam beschikbaar zijn van een aansluitend aanbod. Het blijft lastig om in een tijd van bezuinigingen een balans te vinden tussen de needs en demands van de aanpak van huiselijk geweld. De Mutsaersstichting zet op verzoek van het casusoverleg in het veiligheidshuis op zorgmeldingen preventief screeningen in. In een aantal gevallen volgt dan daarop een traject intensief casemanagement na evaluatie van de screening in het Veiligheidshuis. Daarmee wordt regelmatig ook de inzet van intensief casemanagement voorkomen. De uitkomsten van deze screeningen worden in alle gevallen in het Veiligheidshuis Noord-Limburg besproken. In alle gevallen ligt de beslissing of intensief casemanagement (= inclusief een screening) wordt ingezet in het Veiligheidshuis. Screeningen die de Mutsaersstichting inzet en die niet tot een beslissing intensief casemanagement leiden waren voor eigen rekening. Het oogmerk is dat screening over het algemeen sneller ter plekke in te zetten is na een zorgmelding en waar nodig daaropvolgend intensief casemanagement te starten. Hierdoor kan zich een patroon ontwikkelen waarbij er steeds meer grip komt op de voorliggende problematiek. Preventief en proactief handelen voorkomen huisverboden en ad hoc maatregelen en recidieven, die aanleiding vormen voor overhaast en disproportioneel handelen. Deze vroeginterventies zijn waardevaste investeringen in de samenleving c.q. gezinnen. Een eenvoudige diagnostische screening als vroeginterventie gericht op de volwassenen / ouders bij de eerste signalen van huiselijk geweld of (kinder-)mishandeling kan veel leed -en vooral ernstige traumatisering- voorkomen! Ernstige psychopathologie kan uitgesloten worden zonder deze uitgebreid te diagnosticeren. Waar dit speelt voorkomt de screening (soms jarenlange) vruchteloze interventies in de wijk of lokale voorzieningen. Wanneer dat nodig is, biedt de Mutsaersstichting een veilige plek voor vrouwen en kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, eergerelateerd geweld en/of vormen van seksueel geweld. Ook andere vrouwen met seksegerelateerde problemen zoals tienermoeders en al of niet verslaafde (ex)- prostituees die opvang en/of begeleiding nodig hebben, vinden bij de Mutsaersstichting tijdelijk onderdak en hulp.

44 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 44 van 128 Waar het gaat om acute crises rondom slachtoffers en daders huiselijk geweld is nog steeds mee uitvoering gegeven aan een landelijk dekkend netwerk van noodplaatsen. Dit systeem staat in een aantal regio s ter discussie nu o.a. in Amsterdam wordt gewerkt met opvang van vrouwen in de eigen regio in Oranjehuizen. Een soortgelijke werkwijze is in Noord- en Midden-Limburg al (deels in de ambulante vorm) ingevoerd onder de noemer Vrouwenhulpverlening Nieuwe Stijl. De vraag is, welke ruimte er op termijn nog nodig is voor crisisopvang van vrouwen van buiten de regio. De Mutsaersstichting heeft een behandelprogramma voor jonge kinderen die slachtoffer of getuige zijn van huiselijk geweld en daardoor getraumatiseerd zijn (Geweldige kinderen). Dit programma vindt steeds meer internationaal erkenning. De Mutsaersstichting bouwt voor Geweldige kinderen bruggen tussen instanties in de regio omdat zij beschikt over een interne keten van Jeugd-GGz, jeugdzorg, speciaal onderwijs en maatschappelijke ondersteuning inclusief een Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld. Kinderen die huiselijk geweld hebben meegemaakt en (met hun moeder) in een vrouwenopvang verblijven, kunnen onopgemerkt later ernstige verstoringen tonen in hun ontwikkeling. Voor deze kinderen is een goed samenspel tussen opvang, jeugdzorg en jeugd-ggz en hun gezin noodzakelijk. In het verslagjaar is dit 'samenspel' verder uitgewerkt. Dit heeft geleid tot een laagdrempelige lokale aanvulling: het programma Krachtige kinderen. Het GiA-team is daarin zeer actief, zowel binnen als buiten de Mutsaersstichting. We bieden een vorm van groepshulpverlening voor mannelijke plegers van huiselijk partnergeweld, een groepscursus met een draaiboek voor de trainers en een werkboek voor de deelnemers. De cursus levert een bijdrage aan het terugdringen van recidive van huiselijk geweld. Huiselijk geweld staat in Nederland volop in de belangstelling. De Mutsaersstichting levert daaraan een zeer actieve bijdrage onder andere via PR vanuit het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG), het presenteren van de film Zingen in het Donker, de doorontwikkeling van de methode Multifocus en het presenteren van de methode Multifocus op diverse bijeenkomsten en congressen. De bestuurder en hulpverleners van de Mutsaersstichting (o.a. de heer H. Giebels) leverden op diverse congressen en ook in bijeenkomsten met huisartsen een bijdrage door lezingen en masterclasses te geven over het bestrijden van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Het boek 'Multifocus, de kracht van verbinden', van Matthieu Goedhart en Joep Choy (systeemtherapeut en organisatieadviseur) biedt daarbij een praktische leidraad. Er is zowel door het casemanagement en het SHG geparticipeerd in de pilot Code Rood. Facility Support levert de schoonmaak bij de Mutsaersstichting. Facility Support werkt met vaste bedrijven om alle denkbare facilitaire diensten aan te kunnen bieden aan hun klanten. Voor de schoonmaak werkt Facility Support samen met Temco Euroclean. Facility Support zet veel meer in op controle en toezicht. Het werkprogramma is in overleg opnieuw opgezet en berekend. Tevens zijn alle huidige schoonmaakmaterialen ingewisseld voor nieuwe kwaliteitsproducten. De achterstand is weggewerkt. Er worden externe controles gehouden om de kwaliteit te borgen. Hieruit blijkt dat het resultaat van de schoonmaak sterk verbeterd is. Ook zijn er nauwelijks nog klachten. I Klachten Klachten In 2013 heeft de klachtencommissie van 13 personen een klachtbrief ontvangen (op een caseload van meer dan 2000 gezinnen). Eén klachtbrief, over discrepantie tussen de werkelijke hulpverlening en de voorlichting/pr, was gericht aan de organisatie. Deze is met opmerkingen uit een gesprek van de klachtencommissie met instemming van partijen doorgestuurd naar de bestuurder en is door de bestuurder opgepakt. Eén klachtbrief betrof een schadeclaim en is niet ontvankelijk verklaard en doorgestuurd naar de bestuurder. De schadeclaim is niet gehonoreerd. Eén klachtbrief is niet ontvankelijk verklaard (klachten zijn reeds behandeld in 2012). 4 klachtbrieven zijn teruggetrokken. 6 klachtbrieven met 8 onderdelen; daarvan waren vier onderdelen gegrond en vier ongegrond.

45 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 45 van 128 In het verslagjaar 2013 heeft de klachtencommissie bij de zes klachtbehandelingen met een uitspraak in alle gevallen gebruik gemaakt van de reglementaire mogelijkheid om na de eerste behandeltermijn (30 werkdagen) de behandeling van de klacht te verlengen met 20 werkdagen. Van deze 6 uitspraken waren er 5 niet gereed in de tweede termijn. Hierover is steeds overleg geweest met de klager. De klachtencommissie heeft de redenen van termijnoverschrijdingen geanalyseerd. Het blijkt regelmatig zeer moeilijk om een zitting op een voor ieder geschikt moment te plannen. Soms vragen klagers zelf om een extra termijn of vraagt het onderzoek van een klacht (of een reactietermijn op een vraag) meer tijd. De klachtencommissie gaat waar mogelijk de duur van de behandeltermijn terug te dringen, o.a. door een limiet te stellen aan reactietermijnen. In de klachtenregeling is gewaarborgd dat de klager en degene over wie wordt geklaagd, worden gehoord. Klager en beklaagde kunnen zich bij de behandeling van een klacht laten bijstaan door een derde. Daarnaast worden aan de beklaagde in de meeste gevallen door de klachtencommissie vooraf schriftelijk vragen gesteld met betrekking tot de klacht en worden de gegeven antwoorden aan de klager toegestuurd, zodat beiden beschikken over dezelfde informatie voor de hoorzitting. In een aantal gevallen is er een samenvatting van de klachtonderdelen verzonden aan de klagers, waarna deze in een zitting zijn vastgesteld. Ook zijn een aantal keren de aantekeningen van de zitting verzonden aan de klagers en beklaagden waarop gereageerd kon worden. Voorzitter en leden van de klachtencommissie zijn onafhankelijk en mogen niet als werknemer in dienst zijn. Wel kunnen oud-medewerkers in aanmerking komen voor het lidmaatschap mits ze langer dan drie jaar uit dienst zijn. Op dit moment is er 1 oud-medewerker lid/voorzitter. Op 1 juli 2012 was de heer J. Schellekens aftredend, hij heeft zich toen nog voor een jaar aan de klachtencommissie verbonden. In de tweede helft van 2013 is de heer Schellekens teruggetreden als lid. Het complete jaarverslag van de klachtencommissie is voor belangstellenden op te vragen. De maatregelen/verbeteracties naar aanleiding van klachten en de status van afhandeling in elke kwartaalrapportage aan leidinggevenden worden viermaandelijks gemonitord in de P&C-cyclus van de Mutsaersstichting. Het zichtbaar maken van klachten en tekens van ongenoegen beschouwt de Mutsaersstichting als een kans om de kwaliteit van zorg te verbeteren. De organisatie stelt over elk kalenderjaar een openbaar verslag op (artikel 68 Wet op de Jeugdzorg) waarin tevens een keer per twee jaar is opgenomen de mening van klagers wat betreft het verloop van de klachtbehandeling: 93% van de jongeren vindt dat klachten naar tevredenheid worden afgehandeld. Bij ouders is dit 86%. I Vertrouwenspersonen voor cliënten Op initiatief van de Mutsaersstichting hebben de Stichting Patiënten Vertrouwens Persoon (PVP) voor de GGz -landelijk uitvoerder van de functie vertrouwenspersoon voor kinderen-, en de Stichting Advies en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ), voor de Provincie Limburg -uitvoerder van de functie vertrouwenspersoon jeugdzorg voor kinderen en hun ouders-, ervoor gekozen om de invulling van de functie vertrouwenspersoon voor het onderdeel JGGz goed aan te sluiten op de uitvoering van de soortgelijke functie voor het onderdeel Jeugdzorg van de Mutsaersstichting. Temeer omdat beide onderdelen door de Mutsaersstichting in een geïntegreerd primair proces worden uitgevoerd. Het resultaat is een herkenbare beschikbaarheid van de functie vertrouwenspersoon voor alle jeugdeenheden van de Mutsaersstichting. Er is een gezamenlijke folder verspreid en een gezamenlijke poster. De heer Geurts is de vertrouwenspersoon JGGz bij de Mutsaersstichting vanuit de Stichting PVP. In 2013 heeft vertrouwenspersoon de heer Geurts de locatie Venlo regelmatig bezocht. Er hebben tien cliënten en één groep gebruik gemaakt van PVP-diensten op de locatie. In totaal ging het om vijf vragen en zeven klachten. In vergelijking met het vorige jaar is het aantal vragen en klachten verminderd. Het totale aantal is iets gedaald, van zes vragen en elf klachten in 2012 naar twaalf vragen/klachten in Op 21 januari vond bij de Mutsaersstichting de première plaats van de twee voorlichtingsfilms, die de Stichting PVP in samenwerking met het AKJ en met medewerking van de Mutsaersstichting heeft gemaakt om de kinderen en jeugd in Nederland die opgenomen zijn in een GGz-instelling te informeren over de functie en taken van de vertrouwenspersonen. De première werd eveneens in samenwerking met de Mutsaersstichting georganiseerd.

46 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 46 van 128 In de loop van het jaar is de film actief ingezet om de cliënten van de Mutsaersstichting te informeren. Dat leidde tot meer aandacht bij de kinderen en jongeren voor de voorlichting en tot meer begrip. Er zijn in 2013 in totaal elf voorlichtingen aan cliënten gegeven, een ruime verdubbeling ten opzichte van de vijf voorlichtingen in Bij de landelijke PVP-helpdesk zijn evenals in 2012 geen vragen of klachten van cliënten van de Mutsaersstichting binnen gekomen. In 2013 is de Stichting PVP gestart met zogenaamd thematisch onderzoek met betrekking tot de toepassing van de wet Bopz. Op basis van dat onderzoek kan de vertrouwenspersoon in de instelling waar hij of zij werkzaam is vaststellen of tekortkomingen in de structuur en het functioneren van de organisatie voorkomen voor zover deze tekortkomingen aan de rechten van cliënten afbreuk doen. In de verslagperiode heeft de vertrouwenspersoon in de instelling twee onderzoeken gedaan. De eerste betrof de toepassing van Middelen en/of Maatregelen (artikel 39 Bopz) en de tweede Dwangbehandeling (artikel 38c Bopz). Notities waarin de bevindingen zijn voorgelegd aan de Middelen of Maatregelen Commissie binnen de Mutsaersstichting. Deze commissie adviseert waar verbeteringen nodig zijn.. Mevrouw Tindemans is de vertrouwenspersoon jeugdzorg bij de Mutsaersstichting vanuit de Stichting AKJ. De vertrouwenspersoon is voor 13 uur werkzaam bij de Mutsaersstichting. Deze uren zijn bedoeld voor de jeugdigen van de Blauwe groep, Carre 1, 3, 4/5 en Waaier C, F en E1. De vertrouwenspersoon is in principe elke week één dag aanwezig bij de Mutsaersstichting. Bovenstaande groepen worden twee keer per maand bezocht. Voor de Blauwe groep is een uitzondering gemaakt, omdat het hier om een andere doelgroep gaat (dagbehandeling). De vertrouwenspersoon mailt de groepsleiding van de Blauwe groep eenmaal per maand een datumvoorstel. De groepsleiding vraagt dan aan de jeugdigen wie er behoefte heeft aan een gesprek met de vertrouwenspersoon. Is die behoefte er, dan komt de vertrouwenspersoon langs, is die behoefte er niet, dan bezoekt de vertrouwenspersoon de groep niet maandelijks maar één keer per twee tot drie maanden. Er hangt een poster van de vertrouwenspersoon in de groepen waarop contactinformatie staat. Op deze manier kunnen de jeugdigen contact opnemen met de vertrouwenspersoon als ze niet aanwezig is. De ouders van de jeugdigen van de Mutsaersstichting worden ondersteund vanuit het regiokantoor in Sittard door mevrouw Peters en/of mevrouw Den Heijer. De jeugdigen en groepsleiding zijn goed op de hoogte van het bestaan van de vertrouwenspersoon. De bezoeken van de vertrouwenspersoon vinden op vaste dagen plaats; dit zorgt voor structuur en duidelijkheid voor de jeugdigen. De vertrouwenspersoon brengt de ene keer een kort bezoek aan de groep, de andere keer neemt ze deel aan een activiteit of eet ze mee. Dit zorgt voor een stukje vertrouwen en bekendheid bij de jeugdigen. De vertrouwenspersoon brengt de jongere kinderen op de hoogte van haar functie via een prentenboek van het AKJ. Dit sluit goed aan bij hun belevingswereld. Ook heeft de vertrouwenspersoon met de groepsleiding van de 12- groepen afgesproken dat ze per keer met 1 of 2 kinderen apart iets gaat ondernemen. Er kan worden gedacht aan het lezen van een boekje over emoties, een spelletje spelen, buiten wandelen etc. De vertrouwenspersoon heeft dit als zeer prettig ervaren. Ook de groepsleiding en de kinderen zijn enthousiast over deze werkwijze. Deze manier van werken zorgt ervoor dat de kinderen tijdens een individueel moment een gesprekje kunnen voeren met de vertrouwenspersoon, dat op een ongedwongen manier verloopt. Vooral voor de jongere kinderen wordt het op deze manier duidelijker dat de vertrouwenspersoon er is om bijvoorbeeld ook over emoties te praten. Bij twee 12+ groepen, Villa Kakelbont en Moby Dick, heeft de vertrouwenspersoon afgesproken om af en toe samen met een jeugdige te gaan koken. Ze stellen het menu samen op. De vertrouwenspersoon eet dan mee met de groep. Dit zorgt ervoor dat er op een laagdrempelige manier contact wordt gemaakt met de jeugdige(n). De Mutsaersstichting staat open voor het AKJ. Verbetersuggesties worden opgepakt. In november is de vertrouwenspersoon aangesloten bij een BAO-overleg. Besproken is dat de vertrouwenspersoon het komende jaar onderzoekt hoe de jeugdigen de verhuizing hebben ervaren. In december is de vertrouwenspersoon aanwezig geweest bij de jeugdraad, de voorlichtingsfilm van het AKJ en de PVP is bekeken en besproken. Omdat de vertrouwenspersoon de notulen ontvangt van de jeugdraad, blijft ze op de hoogte van de ontwikkelingen die zich daar afspelen. In 2013 hebben er iets meer cliënten gebruik gemaakt van de vertrouwenspersoon, ten opzichte van Het aantal vragen en problemen is sterk vermeerderd in vergelijking met De meeste vragen gingen over de werkwijze van het AKJ, dat is te koppelen aan de wisseling van de vertrouwenspersoon. Bij het kennismaken met de jeugdigen zal er meestal worden besproken of het helder is wat de functie inhoudt.

47 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 47 van 128 De meeste problemen hadden betrekking op de woonsituatie/groep/groepsgenoten en familie/thuis. 12 van de 26 klachten gingen over de uitvoering van de hulpverlening. Dit is een groot verschil met vorig jaar, toen gingen 10 van de 23 klachten namelijk over de bejegening. De vertrouwenspersoon heeft dit jaar zes ouders geadviseerd en/of ondersteund bij vragen of klachten over de Mutsaersstichting. Wat de vertrouwenspersoon opviel is dat het voorkwam dat ze een brief richtte aan een medewerker, en dat er door een andere medewerker werd gereageerd op de brief, zonder verdere uitleg. Vrijwel alle klachten, vragen of problemen die in gesprekken met een hulpverlener zijn besproken, werden opgelost. Uit de cijfers blijkt dat de cliënt twee keer vond dat het gesprek niet tot een oplossing had geleid. Er zijn dit jaar drie klachten behandeld (van één klager) bij de klachtencommissie, deze zijn alle drie gegrond verklaard. Het AKJ is dus één keer betrokken geweest bij de klachtencommissie. Wat niet in de cijfers betreffende de Mutsaersstichting terugkomt is hoeveel jeugdigen vragen/klachten hadden die betrekking hadden op Bureau Jeugdzorg. De meeste contacten die de vertrouwenspersoon had met jeugdigen, gingen niet over klachten, vragen of problemen, maar vonden plaats tijdens de groepsbezoeken. Deze contacten stonden vooral in het kader van voorstellen, voorlichten en een vertrouwensband opbouwen. Het kan zijn dat een cliënt meerdere klachten heeft. Uit de cijfers kan niet worden geconcludeerd hoeveel personen er klachten hebben ingediend. Niet alle klachten die de cliënten bij de vertrouwenspersoon aangeven, worden ook als zodanig geuit naar de hulpverleners of diens leidinggevende, maar worden wel als klacht in de cijfers van het AKJ opgenomen. De klachten kunnen bijvoorbeeld ook als uitingen van onvrede worden gezien. Soms is een gesprek met de vertrouwenspersoon, waarin bijvoorbeeld de werkwijze van de instelling verhelderd wordt, voldoende om deze onvrede of klachten weg te nemen. I Veiligheid Veiligheid is een belangrijk issue in de GGz, jeugdzorg en het onderwijs. GGZ Nederland kent een veiligheidprogramma en ook in het onderwijs begint structureel aandacht voor veiligheid te komen. De training agressieregulatie volgens de PAC-methode is een door de Mutsaersstichting ontwikkelde methode die zijn nut inmiddels volop heeft bewezen. De training is (in de diverse varianten) zinvol voor elke hulpverlener. De PAC-methode is in 2013 in boekvorm gepubliceerd: Dè geïntegreerde aanpak bij agressiehantering cursusboek. De auteurs zijn de heer F. Murmans, mevrouw M. Schulte en de heer P.Termaat. Vanaf 2001 ontwikkelde de heer Murmans binnen de Mutsaersstichting een methode voor agressiehantering op basis van literatuurstudie, ervaringen en bij- en nascholing. Nadat hij jarenlang deze cursus aan de praktijk toetste en bijstelde vindt nu borging van uitbreiding plaats in samenwerking met mevrouw Schulte en met ondersteuning van de heer Termaat. Eén uitvloeisel hiervan is deze handleiding ter ondersteuning van de trainingen. De training is inmiddels een onderdeel van de opleidingscarrousel, er is een toenemende vraag van ketenpartners en het zal een onderdeel worden van het GGZ-preventieplan dat momenteel door de Mutsaersstichting wordt ontwikkeld. Dit past goed in de visie en het beleid van de Mutsaersstichting om de expertise van medewerkers in de vorm van cursussen en trainingen extern te gaan aanbieden. In 2011 is een geïntegreerd Veiligheidsplan van kracht geworden, waarin de samenhang tussen alle aspecten van veiligheid waar de Mutsaersstichting zich voor inzet, inzichtelijk is gemaakt. Per onderwerp zijn doelstellingen voor geformuleerd. Deze doelstellingen sloten aan bij de jaarplannen van de Mutsaersstichting. Dit veiligheidsplan heeft o.a. geleid tot een geïntegreerde ontwikkeling van alle aspecten die bijdragen aan het versterken van de cliëntveiligheid.

48 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 48 van 128 Beleidsontwikkeling in relatie tot cliëntveiligheid is ontwikkeld op de volgende gebieden: problematisch middelengebruik, meldcode GAR (Geweld in Afhankelijkheid Relaties), seksualiteit en veiligheid, suïcidepreventie. Veel onderwerpen die bijdragen aan de cliëntveiligheid zijn geborgd in de P&Ccyclus. Eind 2013 is een voortschrijdend actueel beleidsplan gemaakt voor 2014 en volgende jaren. Het beleid Seksualiteit Mutsaersstichting en een bijbehorend implementatieplan zijn medio 2011 vastgesteld. De aanbevelingen uit dit beleid die zijn gerealiseerd: Aandachtsfunctionarissen seksualiteit zijn aangesteld en geschoold. Het thema seksualiteit is opgenomen in het primair proces en komt structureel aan bod gedurende de behandeling. Medewerkers hebben in het primair proces aandacht voor het thema seksualiteit. Voorlichtingsmateriaal is aangeschaft en beschikbaar voor cliënten en medewerkers. Vertrouwenspersonen voor cliënten en medewerkers zijn bekend bij medewerkers van de Mutsaersstichting (o.a. door middel van verwijsknop op intranet, folders en zichzelf voorstellen in het werkoverleg van de teams). Huisregels zijn aangepast met betrekking tot seksualiteit. Er is een cursusboek voor de scholing van medewerkers ontwikkeld. Medewerkers zijn getraind. Op 14 mei 2013 presenteerde de Commissie Rouvoet het Kwaliteitskader Voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg. Het Kwaliteitskader sluit aan bij de aanbevelingen van de Commissie Samson. Het Kwaliteitskader biedt een concreet en toetsbaar actieplan om seksueel misbruik in de jeugdzorg te voorkomen. De Mutsaersstichting is blij dat in het kwaliteitskader ook expliciete aandacht is voor de bevordering van een gezonde seksuele ontwikkeling van de jeugd. De Mutsaersstichting voldoet aan het Kwaliteitskader Voorkomen Seksueel Misbruik. De Verklaring omtrent Gedrag (VOG) wordt gevraagd voorafgaand aan elke indiensttreding. Met ingang van 2014 wordt de VOG vijfjaarlijks opnieuw aangevraagd voor werknemers. De jeugdraad kan jaarlijks het instrument veiligheidsbarometer inzetten om de ervaren veiligheid van jeugdigen op leefgroepen te laten toetsen. Voor het laatst heeft de jeugdraad hiervan gebruik gemaakt in Elk voorjaar bespreekt de ondersteuner van de jeugdraad met de raad of een nieuwe inzet op zijn plaats is. De Mutsaersstichting heeft een interne Meldcode GiA (Geweld in Afhankelijkheid relaties) vastgesteld. De Meldcode GiA Mutsaersstichting is een hulpmiddel dat gebruikt wordt bij vermoedens van GiA. De implementatie van de Meldcode GiA Mutsaersstichting is begin 2013 afgerond, zodat deze bij alle medewerkers van de Mutsaersstichting bekend is. Er is een interne aandachtfunctionaris GiA naast de drie interne aandachtsfunctionarissen Seksualiteit en Intimiteit. De Mutsaersstichting neemt structureel preventieve maatregelen die erop gericht zijn om agressieincidenten te voorkomen of zo veel mogelijk terug te dringen. Het betreft o.a. agressietrainingen voor medewerkers en agressie als terugkerend thema op het werkoverleg en bij intervisie. Waar relevant, is agressie als aandachtspunt opgenomen in de individuele behandelovereenkomst van de cliënt. Elke unit heeft richtlijnen over hoe medewerkers met agressie om kunnen en mogen gaan. Agressieen geweldincidenten worden systematisch gemeld en geanalyseerd. De Mutsaersstichting neemt ook curatieve maatregelen om de negatieve gevolgen van traumatische ervaringen en agressie-incidenten voor medewerkers tot een minimum te beperken door een goede opvang van medewerkers. In de arbocatalogus van de jeugdzorg staat dat werkgevers maatregelen moeten nemen om hun medewerkers te beschermen tegen agressie en geweld. Dan gaat het bijvoorbeeld om het schrijven van goede protocollen en registreren van incidenten. Maar ook om maatregelen die de competentie van medewerkers vergroten. Een methodiek implementeren als het Gedragsclassificatiemodel ontworpen door orthopedagoog en klinisch psycholoog de heer P. Termaat (zie publicaties op website Mutsaersstichting) is één van de manieren om dat te doen. Een competente medewerker leidt niet alleen tot betere zorg, maar ook tot betere arbeidsomstandigheden. Aldus staat vermeld in de flyer Aanpakken & voorkomen van agressie van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (december 2013). De Mutsaersstichting analyseert elke vier maanden de gegevens over (bijna)incidenten/fouten die zich in de cliëntenzorg voordoen. Deze analyses leiden tot correctieve en preventieve maatregelen om het aantal en de intensiteit van incidenten te verminderen. De effectiviteit van de maatregelen wordt gevolgd. In november 2013 is een vernieuwd meldsysteem in gebruik genomen.

49 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 49 van 128 Het gekozen systeem ondersteunt de bereidheid om te melden en bevordert de doelmatigheid en kwaliteit van registratie en analyse. Het verder creëren van een veiligheidscultuur, het veranderen van gedrag en stimuleren van professionals om anders naar het eigen werk te kijken zijn aspecten die verder aandacht vragen bij het werken aan veiligheid. Beïnvloeden van de eigen mogelijkheden van medewerkers om veilig te werken en verantwoordelijkheid te nemen lopen als een rode draad door dit beleid en dragen bij aan het professioneel handelen van de medewerkers. Eind 2013 heeft EXO Executive Options een risicoanalyse uitgevoerd met behulp van workshops en interviews met de sleutelfunctionarissen binnen de Mutsaersstichting, met een afhankelijkheidanalyse, een dreiginganalyse, een kwetsbaarheidanalyse en een risicoweging. Deze volledige risicoanalyse is vertaald naar een verbeterplan, dat in 2014 wordt geïmplementeerd. Voor medewerkers is er een externe onafhankelijke vertrouwenspersoon. Deze is werkzaam bij de ArboUnie. Medewerkers kunnen voor hulp en advies bij deze vertrouwenspersoon terecht als zij een probleem ervaren op het gebied van ongewenste omgangsvormen. Wat betreft de bedrijfshulpverlening (BHV) wordt gewerkt met een jaarplan en viermaandelijkse evaluaties van het onderhoud en de doorontwikkeling van de BHV-organisatie. Er is veel aandacht voor bijscholing en oefeningen. De Mutsaersstichting heeft een privacyreglement in het kader van de Wet op de Bescherming Persoonsgegevens. Het is opgesteld op basis van voorbeelden van GGz Nederland, de MO-groep, de KNMG en al eerder bestaande privacyreglementen van de Mutsaersstichting. De verwerking van persoonsgegevens is gemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens.

50 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 50 van 128 I.5.3 Medewerkers Het besef van een eigen identiteit en een helder perspectief op de omgeving zijn belangrijke condities voor mensen die samen een organisatie vormen en succesvol willen zijn. In de missie van de Mutsaersstichting wordt de bestaansgrond van de van de Mutsaersstichting aangegeven; haar maatschappelijke toegevoegde waarde, haar identiteit en betekenisgeving nu en in de toekomst. Om haar missie te realiseren heeft de Mutsaersstichting belangrijke principes geformuleerd in verschillende visies. Van iedere medewerker werkzaam bij de Mutsaersstichting wordt verwacht dat deze zich committeert aan deze visies; Besturingsvisie: Zelf organiseren De Mutsaersstichting werkt als eenheid, maar geeft veel ruimte en verantwoordelijkheid aan de kleinste organisatorische eenheid: het team en de teamcoördinator. De Mutsaersstichting heeft meerwaarde voor onderdelen in de (interne) keten en andersom. Het gezamenlijke richtsnoer is: toegevoegde waarde bieden voor de kwaliteit van de relatie cliënt hulpverlener (als eerste) en voor andere belanghebbenden (als tweede). Ondernemerschap, aanspreekbaarheid en samenwerking zijn belangrijke sturingscriteria. Een open sfeer waarin de uitwisseling op basis van wederzijds respect en gelijkwaardigheid plaatsvindt geeft ook telkens nieuwe energie en versterkt het vertrouwen in een gezamenlijke opdracht en het vinden van nieuwe creatieve oplossingen waarmee direct belanghebbenden zich kunnen identificeren. Het emotionele en denkvermogen van betrokkenen wordt zo beter benut en gericht. Zo n organisatiecontext neergezet met medewerkers en cliënten werkt bovendien uitnodigend en stimulerend op coproducenten die op dezelfde wijze willen presteren. Ieders bijdrage wordt gewaardeerd en gestimuleerd in het bewustzijn van ik ben omdat wij zijn. HRM visie: Trots op eigen werk Medewerkers staan voor cliënten en hun vraagstelling. Zij willen echte toegevoegde waarde leveren. Willen steeds beter presteren. Zijn ondernemend en daarop aanspreekbaar (toetsbaar). Zij tonen durf om voor de cliënt en voor zichzelf op te komen. Daarbij stellen ze zich kwetsbaar op en gedragen zich toegankelijk. Ze nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces en dat van hun team. Daarin worden ze ondersteund. Ze leveren een actieve bijdrage aan een gezonde ontwikkeling (ook financieel) van de organisatie. De Mutsaersstichting zorgt goed voor medewerkers, gaat met hen in dialoog en geeft hen invloed. Kwaliteit van het werk Ziekteverzuim In samenwerking met de Wijnberg is de dienstverlening van de huidige dienstverlener, ArboUnie, in vergelijking met andere aanbieders, geëvalueerd. Resultaat is dat opnieuw voor de Arbo Unie is gekozen. De rol van de bedrijfsarts is hier uiteindelijk doorslaggevend geweest. De Mutsaersstichting en de Wijnberg maken nu op uniforme wijze werk van verzuim. Het ziekteverzuim was in 2013 gemiddeld 4,4%. In vergelijking met het landelijke verzuimpercentage in de branche scoort de Mutsaersstichting goed. In 2013 was het verzuim landelijk 4,89%. Net als in 2013 ligt voor komend jaar de focus op stabilisatie, analyse en preventie van verzuim. Werving en Selectie Vergeleken met 2012 zien we een lichte stijging (0,7%) van de instroom in Deze lichte stijging is met name te verklaren door werving van medewerkers met specifieke kennis en de tijdelijke instroom van ervaren professionals om extra productie te realiseren. Ook in 2013 is er een lichte stijging van de uitstroom.

51 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 51 van 128 Op 1 januari 2013 waren er 337 medewerkers in dienst bij de Mutsaersstichting. Van deze medewerkers heeft 90% een vast dienstverband en 10% een tijdelijk dienstverband. Eind 2013 heeft de Mutsaersstichting een flexibele schil van 4,25%. De flexibele schil is gekwalificeerd als percentage tijdelijke contracten ten opzichte van de begroting. Arbeidsomstandigheden In 2013 is gebouw de Waaier in gebruik genomen. Naar aanleiding van de ingebruikname van het (nieuwe) gebouw de Waaier is eind 2013 de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) geactualiseerd en getoetst. De uitvoering hiervan heeft in eigen beheer plaatsgevonden en medewerkers en leidinggevenden zijn actief betrokken. In de RI&E is aandacht besteed aan huidige en toekomstige knelpunten waarmee teams in 2014 zelf aan de slag kunnen. Eind 2012 heeft de inspectie SZW (voorheen arbeidsinspectie) een bezoek gebracht aan een drietal locaties van de Mutsaersstichting waarbij de focus lag op Werkdruk, Agressie & Geweld en Arbeidstijden. Op basis hiervan heeft de inspectie aangegeven dat we een verdiepend onderzoek naar werkdruk moeten uitvoeren in de ambulante teams. In 2013 is er veel aandacht besteed aan de manier waarop, en de methode waarmee we de werkdruk en werkstress willen onderzoeken. In de eerste helft van 2014 zal de uitvoering van het verdiepend onderzoek plaatsvinden. Aansluitend op Anderland zal het onderzoek benaderd worden vanuit de eigen verantwoordelijkheid van de medewerkers. Tevens moet het leiden tot een korte en bondige rapportage met concrete actiepunten voor zowel werknemer als werkgever. Ter verbetering van de planning en control cyclus op het gebied van arbeidsomstandigheden is het arbeidsomstandighedenproces voor de Mutsaersstichting nader uitgewerkt en beschreven. Dit vormt de basis voor activiteiten van het Arboplatform en zorgt voor systematische aandacht voor de arbeidsomstandigheden. Vertrouwenspersoon (VP) voor haar medewerkers De Mutsaersstichting heeft een vertrouwenspersoon (VP) voor haar medewerkers. Deze vertrouwenspersoon heeft als functie medewerkers op te vangen en te begeleiden wanneer een medewerker ongewenst gedrag ervaart in zijn of haar werkomgeving. De VP luistert naar de klacht van de medewerker en bespreekt met hem/haar welke stappen genomen kunnen worden. De medewerker beslist zelf welke stappen hij/zij wil en kan nemen. Alles wat door de medewerker aan de VP wordt medegedeeld wordt als zeer vertrouwelijk beschouwd. Ook in mobiliteitstrajecten kan de VP als onafhankelijke gesprekspartner dienen voor medewerkers. Medewerkers die twijfelen over het al dan niet aangaan van een loopbaantraject om buiten de organisatie aan de slag te gaan, kunnen hierover een gesprek voeren met de VP. Het biedt de medewerker ruimte om in een veilige setting zijn/haar twijfels en mogelijkheden te bespreken waardoor er meer duidelijkheid ontstaat om weloverwogen een keuze te maken. Opleiding en Scholing Speerpunten voor het opleidingsplan 2013 waren behalve de gangbare opleidingsactiviteiten in het kader van de opleidingscarrousel voor nieuwe medewerkers o.a. het verder optimaliseren van veilig werken en Professionalisering Jeugdzorgmedewerker naar aanleiding van de ontwikkelingen in de Wet op de Jeugdzorg. Het veilig werken en terugdringen van het aantal agressie-incidenten staat al een aantal jaren hoog op de agenda. In 2010 is in het kader van het project Dwang en Drang de interne Preventie en Interventietraining ontwikkeld. In 2013 zijn behalve medewerkers van de (leef)groepen ook ambulante medewerkers en medewerkers van zorgsecretariaten getraind in de toepassing van de ontwikkelde methodiek. Door de opgedane ervaring en de steeds verder ontwikkelde en verbeterde methodiek is afgelopen jaar de methodiek door de interne docenten beschreven en inmiddels beschikbaar in boekvorm. Om blijvend de aandacht te vestigen op dit thema heeft de Mutsaersstichting zich aangemeld voor het landelijk onderzoek opvolging van agressie. Het onderzoek richt zich op welke stappen volgen bij incidenten en hoe ziet de (juridische) aanpak van de agressor eruit? De uitkomsten van dit onderzoek zullen gebruikt worden voor het in kaart brengen van verbeterpunten. Tevens is in 2013 de nieuwe gedigitaliseerde meldingsprocedure voor agressie-incidenten geïmplementeerd. Hierdoor kan beter zicht worden verkregen op het effect van de training op het meldgedrag van medewerkers. In verband met de landelijke ontwikkelingen professionalisering Jeugdzorg hebben zich afgelopen jaren ruim 200 professionals van de Mutsaersstichting aangemeld voor registratie in het kwaliteitsregister voor de Jeugdzorgwerker. Vanaf eind 2013 vindt elke vijf jaar herregistratie plaats.

52 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 52 van 128 Speerpunten voor het opleidingsplan waren o.a. het verder inbedden en eigen maken van het systeemgericht werken, seksualiteit binnen de 24-uurszorg, veilig werken en het optimaliseren van resultaten van projectmatig werken. De opleidingskosten bewegen zich rond de norm van 3% van de personeelsgebonden kosten. Om het systeemgericht werken binnen de Mutsaersstichting verder vorm te geven is in 2009 een groep medewerkers gestart met het specialistische scholingstraject tot NVRG geregistreerd systeemtherapeut en in 2012 is een groep met de training Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling gestart. Een aantal deelnemers uit deze laatste groep hebben belangstelling getoond om zich verder te specialiseren tot NVRG geregistreerd systeemtherapeut. Binnen de Mutsaersstichting is afgelopen twee jaar veel aandacht besteed aan het thema omgaan met seksualiteit binnen de 24-uurs jeugdzorg. Er is een visiedocument en een gedragcode opgesteld. Daarnaast is een protocol opgesteld voor behandelaren waarin staat hoe om te gaan met seksuele intimidatie of misbruik, waar cliënten en medewerkers terecht kunnen met vragen. Twee opgeleide aandachtsfunctionarissen seksualiteit dragen zorg voor borging van het beleid en het protocol. De aandachtsfunctionarissen hebben een intern scholingsaanbod seksualiteit; Horen, Zien en Praten voor groepsleiders ontwikkeld. Dit scholingsaanbod is er op gericht om de kennis en expertise op het gebied van de seksuele ontwikkeling van onze cliënten te vergroten, het vroegtijdig kunnen signaleren van probleemgedrag en grensoverschrijdend gedrag op seksueel gebied en het trainen van vaardigheden om hier adequaat mee om te gaan. Deze scholing is vanaf 2012 opgenomen in de bijen nascholingscarrousel. Ook in 2013 was de Mutsaersstichting praktijkopleidinginstelling voor verschillende opleidingen, waaronder de op leiding tot GZ psycholoog, Orthopedagoog Generalist en Psychotherapeut. In 2014 zal de Mutsaersstichting tevens een opleidingsplaats aanbieden voor de opleiding tot klinisch psycholoog. De afgelopen jaren slaagt de Mutsaersstichting er steeds beter in om vrijwilligers in te zetten op uiteenlopende taken. Er wordt gewerkt een vrijwilligersovereenkomsten.

53 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 53 van 128 I.5.4 I Financieel beleid Hoofdlijnen van (financieel) beleid De Mutsaersstichting is georganiseerd in relatief zelfstandige units die lokaal maatwerk kunnen leveren. Er zijn teams geformeerd en voor elk team is op basis van het teamcompetentiemodel een teamcoördinator aangewezen. De facilitaire diensten zijn grotendeels uitbesteed. Basis voor het jaarplan 2013 was de kaderbrief 2013 en het Werkdocument Organisatieontwikkeling Welkom in Anderland. De afgelopen jaren is door de Mutsaersstichting veel energie gestoken in het op orde krijgen van de interne organisatie, zowel zorginhoudelijk als organisatorisch. De medewerkers hebben een enorme ontwikkeling ondergaan. Zelfsturing is leidend. Operationele facilitaire functies zijn grotendeels uitbesteed en overgebleven functies zijn samengevoegd in een smal servicepunt (SFZ). Het functioneren van de Planning en Control cyclus is verder verbeterd. Het verder professionaliseren van de interne organisatie krijgt ook de komende periode aandacht. Uitgaande van het jaarplan is een begroting opgesteld. Uitgangspunt voor de interne begroting was de gerealiseerde productie over het jaar voorafgaand aan het verslagjaar alsmede de herziene afspraken met de verschillende financiers. Vervolgens heeft maandelijks monitoring en rapportage plaatsgevonden op de gerealiseerde productie en de exploitatie. Risicomanagement wordt door de Mutsaersstichting ervaren als een belangrijk onderdeel van goed ondernemerschap. Er is een bedrijfsnoodplan aanwezig. Brand-, arbeidsveiligheid-, infectie- en kwaliteitsrisico's zijn in kaart gebracht en worden beheerst. Risicomanagement is essentieel voor goed bestuur van organisaties. Integriteit, transparantie en expliciete verantwoordelijkheid van bestuur en staf voor de kwaliteit van de interne beheersing en het risicomanagement staan hierbij centraal. Daarvoor zijn twee internationale regelingen normatief: COSO-ERM en NEN-ISO Deze internationale richtlijnen benoemen de principes en componenten waaraan intelligent risicomanagement moet voldoen. In de nieuwe HKZcertificatieschema s is een veiligheidsmodule ontwikkeld die aansluit op de NTA 8009:2007 en is een verdiepingsslag op het thema cliënt-/patiëntveiligheid gemaakt. De Mutsaersstichting voldoet aan de eisen in de veiligheidsmodule, aldus DNV. Gedurende het verslagjaar zijn interne controles en HKZ-audits uitgevoerd. Verbetermaatregelen en ook preventieve maatregelen naar aanleiding van de uitkomsten van de interne controles en HKZaudits zijn uitgevoerd. Het in 2012 reeds geïmplementeerde veiligheidsbeleid anticipeerde op nieuwe kwaliteitseisen. De bestuurder is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico's die verbonden zijn aan de activiteiten van de stichting waaronder de financiering van de stichting. Hij heeft met de Raad van Toezicht themabijeenkomsten waarin de strategie van de Mutsaersstichting wordt geanalyseerd, o.a. in verband met de toenemende marktwerking. De afgelopen jaren zijn professionaliseringsslagen gemaakt op het gebied van risicomanagement en control. Organisatiebreed zijn risico s in kaart gebracht en zijn beheersmaatregelen uitgezet. De kwaliteit van de sturingsinformatie is verbeterd. De kwaliteit van de inkoop is in control waardoor ook weer in 2013 aanzienlijke besparingen zijn gerealiseerd. Dit wordt in 2014 verder gecontinueerd door ingezette verbeteracties, mede op aangeven van de managementrapportages van de externe accountant en de verbeterplannen van de interne controle functionaris. Met een treasurystatuut en periodieke bijeenkomsten van de treasurycommissie worden beheersbare rente- en financieringsrisico s geborgd. Tevens wordt goed gestuurd op het niveau van het werkkapitaal. Gezien de interne (huisvestingsplan) en externe (marktwerking, financiering op basis van DBC s en jeugdzorgtrajecten) trends, is dit een belangrijke ontwikkeling. De aandacht en uitvoering van de treasuryfunctie heeft zich in 2013 opnieuw vertaald in positieve treasuryresultaten. Periodieke afstemming heeft plaatsgevonden door een interne taxcommissie met een afvaardiging van de Belastingdienst, wat de compliance op toepassing van belastingregels bevordert. De jeugdzorg in Nederland wordt gekenmerkt door een absolute achterstand qua voorzieningen. Desondanks zijn er bezuinigingen geweest en ook weer nieuwe aangekondigd. Zonder voldoende additionele financiering vanuit de jeugdzorg heeft De Mutsaersstichting de afgelopen jaren wat betreft het onderdeel jeugdzorg al langer bestaande knelpunten aangepakt, zoals wachtlijsten en structureel achterstallig onderhoud op tal van fronten. De huisvesting en brandveiligheid zijn op niveau gebracht. Om de huisvesting structureel op orde te krijgen, afgestemd op wat van jeugdzorg wordt verwacht, was echter veel meer nodig (zie de aparte paragraaf over huisvesting).

54 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 54 van 128 Rondom de verdeelsleutelproblematiek jeugdzorg hebben landelijke onderzoeken plaatsgevonden. In 2011 is duidelijk geworden dat de Provincie Limburg geconfronteerd wordt met een structurele budgetkorting. Het te bezuinigen bedrag is uitgesmeerd over twee jaar. In miljoen euro en in ,2 miljoen euro. Tijdens de behandeling van de provinciale Programmabegroting 2012 op 4 november 2011, hebben Provinciale Staten in unanimiteit een amendement aangenomen met de opdracht aan GS om met inzet van een extra budget van 2,7 miljoen euro aanvullende ambities toe te voegen aan de Programmabegroting 2012 (Versnellingsagenda). De aanwending van dit budget heeft de provincie Limburg gekoppeld aan haar beleidskader Jeugdzorg Van de zijde van de Mutsaersstichting is in het overleg over de bezuinigingen herhaaldelijk aangegeven, dat de bezuinigingen een ideale kans vormen om door te pakken met als uitgangspunt het beleidskader Jeugdzorg Limburg. Dit document biedt een duidelijk perspectief op vernieuwing, waarbij ook de verdeling van het provinciale jeugdzorgbudget tussen Noord- en Zuid-Limburg kan worden geharmoniseerd. De opgestelde transitiearrangementen in het kader van de transitie Jeugdzorg zetten de eerder genoemde stelling van de Mutsaersstichting kracht bij. De regiobudgetten in 2015 per jeugdige blijken in Zuid-Limburg 50% hoger te liggen dan in Noord- en Midden-Limburg. Binnen de regio Noord- en Midden-Limburg blijken op basis van dezelfde transitiearrangementen de budgetten per jeugdige in Midden-Limburg 20 tot 30% hoger te zijn dan in Noord-Limburg. De optelsom wijst vervolgens uit dat budgetten per jeugdige in Zuid-Limburg bijna 100% hoger liggen dan in Noord-Limburg. De besluitvorming over de landelijke bekostigingskaders voor jeugdzorg was weliswaar afgerond, maar provincies gaven zeer uiteenlopend invulling aan de bekostigingsparameters. Het lijkt er nu op dat deze verscheidenheid nog zal toenemen vanaf het moment dat de gemeenten verantwoordelijk worden voor de jeugdzorg. De hoop is erop gevestigd dat veel gemeenten gaan kiezen voor intergemeentelijk beleid op een schaal waardoor de inkoop van jeugdzorg borgt dat de kwaliteit van de zorg voor jeugdigen tenminste op het huidige niveau blijft. De Mutsaersstichting opteert voor een bekostigingssystematiek in de jeugdzorg met trajectfinanciering, die op hoofdlijnen aansluit op registraties en declaratiesystematiek die gelden voor de verantwoording naar GGz en gemeenten. Eind 2013 was er nog geen duidelijkheid over de continuïteit van zorg c.q. financiering met ingang van de transitie/decentralisatie/transformatie in Er worden alom zorgen geuit over de voortgang in het decentralisatieproces. In de eerste rapportage van de landelijke Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd (januari 2013) zijn de kritische succesfactoren voor het welslagen van deze operatie op een rij gezet en is gerapporteerd op de voortgang op deze punten. Er is een budgetkorting aangezegd, maar het financiële kader waarmee gemeenten moeten gaan werken en welke productieafspraken de gemeenten gaan overnemen van de provincie en eventuele landelijke contractering van JGGz is bij het einde van het verslagjaar niet te voorspellen. Aangekondigd is dat een efficiencykorting en eigen bijdrage 'jeugdzorg breed' wordt ingevoerd. In de (Jeugd-)GGz is sprake van verdergaande marktwerking. De sector (Jeugd-)GGz wil verder met de invoering van prestatiebekostiging. Rondom de prestatiebekostiging zijn door de zorgverzekeraars de voorstellen helaas niet overgenomen die waren ontwikkeld om met bandbreedtes de onvolkomenheden uit de GGz-DBC-productstructuur op te lossen wat betreft de kinder- en jeugdpsychiatrie. UVIT en CZ vertegenwoordigen de zorgverzekeraars in het inkoopoverleg in het kader van de Zorgverzekeringwet. Er is in 2013 gerekend met DBC s was het laatste overgangsjaar. Het overleg met de inkopers van VGZ en CZ heeft geen definitieve oplossing opgeleverd voor de onvolkomenheden van de DBC-systematiek wat betreft de kinder- en jeugdpsychiatrie. Zorgverzekeraars voeren strikt beleid op basis van een overkoepelende systematiek, waarbij volwassenen en kinderen binnen dezelfde kaders worden beoordeeld en gecontracteerd, met daarnaast als uitgangspunt dat zorg voor kinderen vooraf planbaar is. Dit leidt in de praktijk tot steeds grotere tegenstellingen tussen de zorginhoudelijke professionals en instructies vanuit de ondersteunende dienst, die gebaseerd zijn op de afspraken en verwachtingen van zorgverzekeraars. Met het zorgkantoor is apart overlegd over de inkoop in het kader van de AWBZ. Vanaf 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor alle cliënten die op dit moment al extramurale begeleiding ontvangen in de AWBZ. Gemeenten zijn niet verplicht om Europees aan te besteden. Bovendien worden de regels voor aanbesteding van sociale voorzieningen (waaronder thuiszorg, welzijnsvoorzieningen en begeleidingsarrangementen) versoepeld. Gemeenten zullen waarschijnlijk deels afzien van de traditionele inkoop van producten. De invoering van de WMO-kanteling en de transitie

55 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 55 van 128 van de functie Begeleiding maakt ketensamenwerking (met onderwijs en jeugdzorg) en maatwerk op lokaal niveau steeds belangrijker. In de aanloop naar de transitie jeugdzorg en door het feit dat het gros van de indicaties nog steeds van Bureau Jeugdzorg afkomstig is, blijven de overeengekomen afspraken met het zorgkantoor in 2014 ten aanzien van productieverantwoording, declaratieverkeer en uitzondering van de AZR van kracht. In de WMO-sector werken gemeenten vooral met aanbestedingen met een bepaalde termijn met uitzondering van zorgactiviteiten waarvoor al historische subsidieverplichtingen bestaan, zoals in het geval van Blijf/Vrouwenhulpverlening Mutsaersstichting. De Mutsaersstichting heeft in zowel 2009, 2010 en 2011 fors geïnvesteerd in de doorontwikkeling van werkzame hulpvormen bij huiselijk geweld. Dit is ondersteund door de film Zingen in het donker. De hulpverlening bij huiselijk geweld van de Mutsaersstichting is na de pilot ingekocht door de centrumgemeente Venlo. De evaluatie vormde voor alle gemeenten in de regio Noord-Limburg (m.u.v. Venray) aanleiding om te kiezen voor de beste prijs-kwaliteit en intensief casemanagement bij huiselijk geweld en in te kopen bij de Mutsaersstichting. Gemeenten zijn geconfronteerd met een forse bezuinigingstaakstelling. Het is noodzakelijk om met elkaar de schaarste via co-creaties zo goed mogelijk te vertalen in effectieve ondersteuningsarrangementen. De Mutsaersstichting is in de afgelopen jaren via de invoering van het meerjarenbeleid Toon & Koers en met het beleid Welkom in Anderland als aanvulling, goed voorbereid op vormen van marktwerking door een efficiënte en flexibele bedrijfsvoering in combinatie met een doorlopende productontwikkeling. De Mutsaersstichting kan flexibel schakelen op wensen van zorgverzekeraars en gemeenten zonder de samenhang in de keten geweld aan te doen. Dit wordt steeds meer gewaardeerd. Hierdoor is de verwachting dat de Mutsaersstichting interessant blijft voor zorginkopers. I Positie op balansdatum Algemeen Het verslagjaar 2013 is met een positief resultaat van EUR (2012: ; 2011: EUR ; 2010: EUR ) afgesloten. De som der bedrijfsopbrengsten zijn licht toegenomen ten opzichte van 2012 met 0,71% (2012: groei 6,5%; 2011: groei 6,2%) naar EUR Na jaren van groei zijn de bedrijfsopbrengsten in 2013 gestabiliseerd, wat passend is in het huidige tijdsgewricht. In de komende jaren zullen door de marktontwikkelingen en bezuinigingsopdrachten de bedrijfsopbrengsten een dalende trend laten zien, indien geen nieuwe opbrengstenstromen en/of activiteiten worden aangeboord. Gezien de positieve resultaatontwikkeling in 2011 en 2012 betekent dit dat de groei in opbrengsten gepaard is gegaan met een relatief lagere groei in het kostenniveau. De personeelsratio (personeelskosten/opbrengsten) is in 2013 toegenomen, vooral als gevolg van gewenst beleid met betrekking tot de flexibele schil en vanwege het feit dat door invoer van de DBC-systematiek de marges voor de K&J slechter zijn geworden ten opzichte van de NZA bekostiging in 2012 en daarvoor. Liquiditeit en Financiering De liquiditeitspositie is in 2013 verbeterd. Naast een positieve operationele kasstroom, wordt dit veroorzaakt door het aantrekken van (langlopende) financiering voor de in 2012 gepleegde nieuwbouw, die in eerste instantie gefinancierd is uit lopende middelen. De liquiditeitspositie per balansdatum is ruim, omdat de lening per 30 december 2013 is gefinaliseerd en uitgeboekt. Belangrijke uitgangspunten die ten grondslag liggen aan de aangetrokken leningportefeuille zijn comfort, flexibiliteit, spreiding van renterisico s en looptijd. Door het bereikte resultaat is Mutsaersstichting op de belangrijke financiële posities voldoende voorbereid om snel te kunnen acteren in een onzekere en onvoorspelbare markt. Mutsaersstichting voert een scherp treasurybeleid, passend bij de omvang van de organisatie. De administraties en registraties worden steeds verder aangescherpt. Tevens is maandelijks een update van een liquiditeitenbegroting aanwezig, op basis waarvan tijdig is bijgestuurd en actief treasurybeleid is gevoerd. In 2014 blijft dit aspect onverminderd aandacht vragen, mede omdat sturing op liquiditeiten een onmisbaar aspect is in de huidige markt van toenemende risico s, de overgang naar DBCfinanciering en voor het benaderen van de kapitaalmarkten. In 2011 is de Mutsaersstichting lid van het Waarborgfonds geworden, wat voordelen biedt bij het aantrekken van financiering en het beheersen van (lagere) financieringslasten. Borging door het

56 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 56 van 128 Waarborgfonds is een belangrijke indicator voor een financiële gezonde basis en goed beheer. Dat deze basis bij de Mutsaersstichting goed is per balansdatum is een feit. Uit de landelijk uitgevoerde stresstest door de externe accountant blijkt dat Mutsaersstichting op alle zes gedefinieerde belangrijke (financiële) ratio s voldoet, daar waar de gemiddelde GGZ-instelling voldoet aan slechts drie van deze ratio s. Solvabiliteit In de jaren 2009 tot en met 2013 is de vermogenspositie verbeterd van EUR 4.2 mln (2009) naar EUR 8,8 mln (2013) als gevolg van gewenst beleid. In 2013 is de financiële positie van de Mutsaersstichting verbeterd. Door de goede vermogenspositie, zoals opgebouwd in de afgelopen jaren, blijft er sprake van een solvabiliteitsratio van boven 25% (zowel voor de ratio eigen vermogen / balanstotaal als eigen vermogen / opbrengsten ). Dit is een prima maar ook wenselijke uitgangspositie om tegemoet te komen aan de eisen die externe stakeholders zoals de banken en het waarborgfonds stellen aan de vermogenspositie van een instelling en de onzekerheden in externe financieringskaders waarmee de Mutsaersstichting als geïntegreerde instelling te maken heeft. Volgens het vigerende treasurystatuut van de Mutsaersstichting wordt gestreefd naar een solvabiliteit van 25%. Financieringsstroom: Jeugdhulpverlening Vanaf 1992 geschiedt de subsidiëring jeugdhulpverlening door de Provincie Limburg. In de jaarrekening 2013 is gegeven de gerealiseerde productie uitgegaan van de tot op het moment van schrijven van dit rapport meest definitieve subsidiebeschikking. De over het verslagjaar 2013 en vorige jaren toegekende subsidies zijn geheel bevoorschot in 2013, waardoor geen vordering meer bestaat op de Provincie Limburg, buiten de lopende vastgoedproblematiek en hieraan gerelateerde discussies. In 2013 heeft Mutsaersstichting een subsidie toegekend gekregen van EUR 2,5 mln ten behoeve van het oplossen van vastgoedproblematiek. Deze subsidie wordt in de komende jaren (uiterlijk 2015) aangewend om de meest actuele problemen (gedeeltelijk) op te lossen. De uitwerking van de subsidie loopt tot en met 2015 (impairment) respectievelijk Na deze periode wordt verantwoording afgelegd aan de Provincie over deze subsidie, die breed inzetbaar is ten behoeve van het oplossen van vastgoedvraagstukken en problematiek. Financieringsstroom: AWBZ / ZVW In 2013 zijn door de splitsing tussen AWBZ en Zorgverzekeringswet (ZVW) wederom met meerdere partijen productieafspraken gemaakt. In de AWBZ is het budget in de herschikkingsronde gehandhaafd. Reeds in 2012 zijn een deel van de AWBZ-aanspraken binnen de mogelijkheden van de vigerende beleidsregels voor een bedrag van EUR overgeheveld naar de ZVW. Voor wat betreft de ZVW wordt het wettelijk budget in 2013 voor het eerst gerealiseerd en afgerekend op basis van de DBC-systematiek en niet meer op de NZA-budgetparameters. Door het landelijk bekende DBC-gat met betrekking tot Kind&Jeugd moeten meer zorgprestaties worden geleverd voor realisatie van dezelfde opbrengsten. De zorgverzekeraars hebben hier geen rekening mee gehouden, waarmee implementatie van de DBC-systematiek een bezuinigingsmaatregel is voor de sector.

57 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 57 van 128 In het jaar 2013 is voor het laatste jaar sprake van afspraken met een representerende zorgverzekeraar (VGZ). Dat betekent dat de productierealisatie en daarmee samenhangende over- of onderproductie wordt bezien ten opzichte van de totaalafspraak die met de representant wordt gemaakt. In 2014 is het representatiemodel afgeschaft en dient Mutsaersstichting afspraken te maken met alle individuele zorgverzekeraars. Dat betekent dat het totale ZVW-budget wordt versnipperd naar veel kleinere mini-budgetten, waarmee het risico op over- of onderproductie en daarmee het risico op niet declarabele zorg, voor instellingen steeds groter wordt en moeilijker beheersbaar. De bureaucratie neemt als gevolg van deze maatregelen verder toe, zowel aan de zijde van de aanbieders als aan de zijde van de zorgverzekeraar leidt dit tot fors hogere inspanningen en vraag naar (ondersteunend) personeel. De genoemde ontwikkelingen hebben geresulteerd in de volgende budgetmutaties in 2013 ten opzichte van 2012 en 2011, zie onderstaande tabel. Wettelijk budget AWBZ / ZVW: Wettelijk budget ZVW Wettelijk budget AWBZ Totaal Wettelijk budget Het wettelijk budget 2013 is op basis van garantiebudget bepaald aan de hand van de met het zorgkantoor en zorgverzekeraars afgesproken productieplafond. De overproductie die Mutsaersstichting realiseert wordt een risico, omdat deze niet meer achteraf declarabel is. Tevens wordt voor het eerst rekening gehouden met enkele verlieslatende producten. Vanwege de overgang van NZA-parameters naar DBC-bekostiging is sprake van een eenmalige verrekening voor zorgprestaties, die geleverd zijn op reeds in kalenderjaar 2012 geopende DBC s. Voor deze prestaties is een verrekenfactor van toepassing, wat voor Mutsaersstichting leidt tot een eenmalige verrekening in het jaar 2013 van EUR Deze eenmalige verrekening is, samen met eenmalige verrekeningen uit voorgaande jaren, opgenomen in de post vorderingen uit hoofde van financieringstekort en wordt naar verwachting in de loop van 2014 ontvangen van zorgverzekeraars. Financieringsstroom: MVO / WMO In 2013 zijn de subsidies voor Maatschappelijke Vrouwen Opvang, Steunpunt Huiselijk Geweld, family at risk/bemoeizorg (OGGz-gelden) en Casemanagement door Gemeente Venlo (deels) gecontinueerd. Tevens zijn door de Noord-Limburgse gemeenten (m.u.v. Venray) trajecten casemanagement ingekocht bij de Mutsaersstichting. De afgesproken producties zijn in voldoende mate gerealiseerd. Eind 2013 is een aanvullende subsidie toegekend voor activiteiten in het SHG ter hoogte van EUR , ter compensatie van de reeds opgestarte en belopen activiteiten in Op totaalniveau is de gerealiseerde subsidie in 2013 in verhouding tot voorgaande jaren als volgt: MVO / WMO: Maatschappelijke Opvang / Vrouwenopvang Steunpunt Huiselijk Geweld Jeugdigen at risk Case management Totaal subsidies MVO / WMO

58 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 58 van 128 Aan de Mutsaersstichting is in 2010 een extra subsidie voor vijf jaar, jaarlijks euro, toegekend om het aanbod voor vrouwenopvang te vernieuwen. De ontwikkeling heeft vertraging opgelopen en met de subsidiegever is deze subsidieverstrekking geherevalueerd. De uitkomst hiervan is dat Mutsaersstichting in de jaren 2013 en 2014 een subsidie krijgt van euro in plaats van euro vanwege de bezuinigingen bij de gemeente Venlo. De jaren 2010 tot en met 2012 zijn definitief verantwoord en afgerekend in de jaarrekening De resterende subsidie wordt besteed en verantwoord in de jaarrekening 2013 en 2014 en is niet in bovenstaande tabel meegenomen, maar wel als specificatie in de jaarrekening. I Toekomstverwachtingen Belangrijk is dat de Mutsaersstichting voldoende innovatieve kracht heeft behouden om opdrachtgevers te blijven interesseren voor vernieuwingen in de hulpverlening. Uit de Sociale Innovatie Monitor, die in 2012 en 2013 door de Universiteit van Maastricht is uitgevoerd, blijkt dat de Mutsaersstichting meerdere jaren op een rij op de meetpunten beter scoort dan vergelijkbare organisaties. De sector Jeugdzorg wordt ook in de komende jaren geconfronteerd met vele externe ontwikkelingen. De druk op financiële kaders blijft bestaan. De impact hiervan zal pas de komende jaren voelbaar zijn. In het perspectief van de transitie die de jeugdzorg gaat maken (verschuiving verantwoordelijkheid van provincie naar gemeenten in 2015) is het waarschijnlijk dat een wijziging in bekostiging wordt ingevoerd. Ook betekent deze transitie dat productieafspraken op lokaal niveau dienen te worden gemaakt en nieuwe toetreders zullen aansluiten. Daarnaast wordt Mutsaersstichting geconfronteerd met tariefkortingen in de cure- en caresector, die een financiële impact zullen hebben. Financiële risico's en onzekerheden waarmee de Mutsaersstichting steeds meer wordt geconfronteerd. Voor de transitie jeugdzorg staan in het Beleidskader Jeugdzorg Limburg elf ijkpunten genoemd voor een warme overdracht. Er zijn evenwel nog geen aanwijzingen dat de kwaliteit van de zorg voor jeugdigen tenminste op het huidige niveau blijft bij de overdracht op 1 januari Er is geen garantie dat de professional dan voldoende is voorbereid. Hebben gemeenten dan op orde waarvoor ze verantwoordelijk zijn per 1 januari 2015? Is intersectorale zorg gegarandeerd? Zijn de risico s van de overdracht voor jeugdigen, instellingen, professionals en overheden in beeld en is daarop passend beleid te verwachten? Is de betrokkenheid van jeugdzorgvragers bij de beleidsontwikkeling geborgd? In het Beleidskader Jeugdzorg Limburg staat dat er landelijk 117 mogelijke risico s in beeld zijn gebracht: risico s voor de cliënt en kwaliteit, bijvoorbeeld welke zorgaanbieders zijn door gemeenten gecontracteerd? Risico s voor frictiekosten, zoals wacht- en kapitaallasten, waar gemeenten contracten niet (geheel) overnemen; technische risico s en financiële risico s. Er is eind 2013 nog geen zicht op (initiatieven tot) adequate beheersmaatregelen. De provincie heeft begin 2013 een brief aan de zorgaanbieders gestuurd waarin de beëindiging van de subsidierelatie jeugdzorg is aangekondigd met ingang van Bezwaren van diverse zorgaanbieders zijn geuit, dit mede omdat gedurende het beleidsjaar 2014 volledig inzet van personeel nodig is voor de afgesproken doelrealisatie. Niet duidelijk is hoe zorgaanbieders jeugdzorg rekening moeten gaan houden met gunningen van meerdere samenwerkingsverbanden van gemeenten. Relevant hierbij is de wetgeving op het gebied van aanbesteding: zijn producten onderling vergelijkbaar en hoe wordt ingekocht voor risicogezinnen met onvoorspelbare escalaties. De effecten van de introductie van normatieve huisvestingscomponent (NHC) en de impact daarvan op de waardering van het vastgoed is tot uitdrukking gebracht in de jaarrekening 2013, evenals de overgangsregelingen voor vergoedingen van kapitaallasten in de cure- en caresector. In het jaar 2014 zullen naar verwachting geen grote nieuwbouwtrajecten plaatsvinden voor volledige rekening en risico van de Mutsaersstichting, tenzij de uitkomst van de structuur- en terreinvisie andere uitkomsten en perspectieven biedt (zie separate paragraaf huisvesting hieronder). Wel zullen investeringen op ICTgebied worden gedaan. Zo wordt geïnvesteerd in een nieuw platform gericht op efficiënte en effectieve zorgverlening onder de containerterm Mutsaersstichting Online. Voor gedeeltelijke financiering van deze activiteiten is een projectsubsidie ontvangen vanuit de Provincie. De toekomstige financieringsbehoefte wordt op basis van liquiditeitsplanning bepaald.

59 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 59 van 128 I Huisvesting Vastgoedproblematiek Jeugdzorg Vanuit hun specifieke verantwoordelijkheid voor de provinciaal gefinancierde jeugdzorg hebben Provinciale Staten op 2 november 2012 een motie aangenomen. Hierin worden Gedeputeerde Staten opgeroepen om de problematiek van het verouderd en deels leegstaand vastgoed voor de provinciaal gefinancierde jeugdzorgaanbieders te inventariseren, een plan van aanpak voor de oplossing van de problematiek te ontwikkelen en dit op korte termijn in een inhoudelijk en financieel voorstel aan Provinciale Staten voor te leggen. De finale besluitvorming hierover door Provinciale Staten heeft in december 2013 plaats gevonden, hetgeen voor de Mutsaersstichting inhoudt dat zij ultimo ,5 miljoen heeft ontvangen. Dit bedrag is beschikbaar gesteld t.b.v. de afwaardering van de boekwaarde van de locatie Wessem, het achterstallig onderhoud van de Pijler en de Vleugel èn de sanering van het Carré en het voormalig keukengebouw op de locatie Venlo. De verantwoording van de besteding van deze subsidie vindt plaats in de jaarrekening. Huisvesting vrouwenopvang (onderdeel GIA) In de loop van 2013 zijn twee locaties voor de huisvesting van de vrouwenopvang uit de exploitatie genomen; het betreft in deze een locatie waarvan de huurovereenkomst eindigde en een locatie in eigendom, die te koop werd aangeboden. Op een nieuwe locatie is een leefgroep geschikt gemaakt voor de huisvesting van de vrouwenopvang. Een derde locatie verliest begin 2014 de functie voor de huisvesting van de vrouwenopvang; ook hier betreft het een locatie in eigendom, die te koop wordt aangeboden. Eind 2013 is gestart met de langetermijnvisie voor de huisvesting van de vrouwenopvang, waarbij de verwachting is dat een aantal bungalows (nu deels leegstand of in gebruik bij de dagopvang) hiervoor geschikt gemaakt worden. Nieuwbouw de Wijnberg en de Velddijk In het begin van 2013 ontstond er een verschil van inzicht tussen de Wijnberg/de Mutsaersstichting enerzijds en SSONML anderzijds over de KEC-ontwikkeling. Dit betekende ook een vertraging in de gemeentelijke besluitvorming over de noodzakelijke nieuwbouw van de Wijnberg. Kennis- en expertisecentra (KEC) De Mutsaersstichting streeft samen met o.a. onderwijsorganisaties en gemeenten naar het verwezenlijken van een netwerk van Kennis- en Expertise Centra (afgekort KEC) voor jongeren in de leeftijd van 0 t/m 23 jaar met een specifieke leer- en/of ontwikkelingsvraag. In deze centra is sprake van één organisatie met een gemeenschappelijke aansturing en gemeenschappelijke teams, waarbij personeel en middelen van de betrokken organisaties flexibel inzetbaar zijn voor het geheel. Er is sprake van een optimaal gezamenlijk gebruik van ruimten. De exploitatie, het personeel en de middelen zijn gemeenschappelijk. Kennis en expertise worden niet alleen binnen het KEC ontwikkeld en toegepast, maar ook actief ter beschikking gesteld aan andere onderwijs- en zorgaanbieders in de regio. In Weert, waar de Mutsaersstichting nu gehuisvest is op een tijdelijke locatie, is in 2012 het proces om tot nieuwbouw te komen voortvarend opgepakt. Dit heeft geleid tot een door alle partners geaccordeerd programma van eisen (voor 320 leerlingen met zorgvragen) en een afgerond locatieonderzoek. De gemeenteraad heeft in mei 2013 besloten een bouwvoorbereidingkrediet beschikbaar te stellen onder de voorwaarden dat er zekerheid, al dan niet met subsidie van de Provincie Limburg, dient te bestaan over de financiële dekking en er een, door de partners binnen het KEC, ondertekende samenwerkingsovereenkomst dient te zijn. In januari 2014 heeft de Provincie Limburg een subsidie toegekend en in het 1 e kwartaal van 2014 wordt de samenwerkingsovereenkomst getekend. Hierdoor zal in het 2 e kwartaal van 2014 met de planontwikkeling gestart worden; het KEC Weert is naar verwachting eind 2016 / begin 2017 operationeel. De betrokken partners in Weert zijn: Meerderweert (Speciaal Basis Onderwijs), de Wijnberg, de Aloysius Stichting, SSONML (de Maaskei, cluster 3) en de Mutsaersstichting.

60 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 60 van 128 De gemeente Venray heeft besloten de Droom van Venray te evalueren. Op grond van evaluatie wordt nader beleid ontwikkeld. De gemeente Roermond heeft t.b.v. de realisatie van het KEC Roermond van de Provincie Limburg een subsidie ter hoogte van 1,2 miljoen euro ontvangen. De gemeenteraad van Roermond heeft in haar vergadering van 22 februari 2013 het definitieve krediet voor de nieuwbouw beschikbaar gesteld. In 2013 is dan ook voortvarend gewerkt aan de verdere planontwikkeling, is de bestemmingsplanprocedure in gang gezet en is de aanbestedingsprocedure opgestart. Het definitief ontwerp is inmiddels door de betrokken partners goedgekeurd en vastgesteld, de gewijzigde bestemming van de planlocatie zal in februari 2014 door de gemeenteraad worden vastgesteld en de selectiefase van de Europese aanbesteding is afgerond. In het 1 e kwartaal van 2014 wordt gestart met de gunningfase van de Europese aanbesteding, die in het 2 e kwartaal zal worden afgerond. De start van de bouw is gepland op 18 augustus 2014, waarna het KEC Roermond met ingang van het schooljaar operationeel zal zijn. De betrokken partners in Roermond zijn: de Wijnberg, de Aloysius Stichting, Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs 3102 en de Mutsaersstichting. De nieuwbouw van de Wijnberg op de locatie Venlo biedt ook de kans om een KEC te realiseren. Structuurvisie locatie Venlo In 2013 is ook een lange termijn structuurvisie tot stand gekomen aansluitend op de zorg- en onderwijsontwikkelingen. In deze structuurvisie is nadrukkelijk gekeken naar waar de toekomstige functies zullen plaatsvinden en binnen welke gebouwen deze het beste gehuisvest kunnen worden. Het Mutsaersoord, een gemeentelijk monument, speelt hierbij een essentiële rol. Bovendien heeft een inventarisatie plaatsgevonden van de, grotendeels verouderde, ondergrondse infrastructuur; structurele vervanging hiervan is absoluut noodzakelijk gebleken. De structuurvisie bevat tevens een samenhangende planning en een investeringsoverzicht. Onderdelen uit de structuurvisie worden in de 1 e helft van 2014 nader onderzocht op haalbaarheid en waar mogelijk al geïmplementeerd.

61 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 61 van 128 II. DIGIMV / ZICHTBARE ZORG Digitaal heeft de Mutsaersstichting gegevens GGZ en jeugdzorg gepubliceerd in DigiMV op m.b.t.: Algemene gegevens en jaarrekening; Gegevens instelling/organisatorische eenheid; Gegevens bestuurder; Gegevens toezichthouders; Per 1 januari 2013 is het programma Zichtbare Zorg gestopt en opgegaan in het Kwaliteitsinstituut in oprichting. Meer informatie is te vinden op de website van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ). Met ingang van 2013 zal het Kwaliteitsinstituut openbare databestanden verstrekken aan derden. Het Kwaliteitsinstituut neemt hiervoor in het overgangsjaar 2013 de dataportaal over van het programmabureau Zichtbare Zorg. De Zichtbare Zorg website blijft benaderbaar voor informatie over de aanlevering van kwaliteitsgegevens in de periode , maar wordt niet meer geactualiseerd. Met ingang van 2013 (het overgangsjaar) wordt voor de JGGZ de kernset kwaliteitsgegevens deels uitgevraagd door de Inspectie gezondheidszorg (IGZ). Dit deel betreft de basisset risico-indicatoren GGZ en verslavingszorg Over bij wie de aanlevering van de rest de kernset prestatieindicatoren GGZ moet gebeuren bestond einde 2013 nog onduidelijkheid. Half februari 2014 maakte het Landelijk Platform GGz bekend op welke webportaal over verslagjaar 2013 de cijfers op de effectiviteitindicatoren en CQI/ cliënttevredenheid aangeleverd moeten worden voor 1 mei De rapportage op de kernset kwaliteitsgegevens GGz en Verslavingszorg, in 2012 nog onderdeel van het Jaardocument, wordt dus over 2013 helaas separaat uitgevraagd en dan ook nog door twee verschillende instanties. De indicatoren 1.2 b ernst problematiek, 1.8 somatische screening, 1.11 tijdig contact na ontslag uit kliniek, 2.1 Beschikbaarheid medicatie overzicht en indicator 2.4 worden door de IGZ zelf uitgevraagd. De andere indicatoren door het Landelijk Platform GGz. Ook de Inspectie Jeugdzorg (IJz) voert naast wat in DiGiMV wordt uitgevraagd ook nog eigen uitvragen uit met eigen vragenlijsten, waarbij wordt afgeweken van eerder in de branche landelijk vastgestelde standaarden en/of deels gegevens dubbelop worden uitgevraagd maar dan net weer in een ander format, en jaarlijks weer nieuwe indelingen items. Hiermee is jammer genoeg de vergaande integratie van verschillende enquêtes/vragenlijsten van het CBS, het Ministerie van VWS, en de brancheorganisaties voor de sectoren GGz en Jeugdzorg in het JMV verloren gegaan. De oorspronkelijke bedoeling om de administratieve last terug terugdringen gaat verloren. Waar instanties separaat uitvragen worden helaas steeds weer nieuwe en ook weer andere extra vragen bedacht, die de overhead van zorginstellingen belasten. De inrichting van geautomatiseerde informatieproducten die goed aansluiten op de uitgevraagde definities/format is kostenintensief. De kosten van het borgen van een goede input nemen veel meer dan evenredig toe naarmate er meer verschillende informatieproducten worden uitgevraagd. Worden deze werkelijk gebruikt als stuurinformatie?

62 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 62 van 128 III. JAARREKENING III.1 Balans per 31 december 2013 (na resultaatbestemming) ACTIVA Ref. 31-dec dec-12 Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten Vorderingen uit hoofde van financieringstekort Vorderingen uit hoofde van subsidies Jeugdzorg Overige vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa Ref. 31-dec dec-12 PASSIVA Eigen vermogen 9 Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden (nog voor meer dan een jaar) Kortlopende schulden (ten hoogste 1 jaar) Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Overige kortlopende schulden Totaal passiva

63 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 63 van 128 III.2 Resultatenrekening 2013 BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Omzet DBC's / Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg Ref Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten AWBZ (exclusief subsidies) Niet-gebudgetteerde zorgprestaties (exclusief DBC's / DBCzorgproducten Omzet DBC's asielzoekers Omzet Jeugdzorg Subsidies (inclusief overige Wmo-prestaties) Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve maatschap. opvang/vrouwenopvang/hg Bestemmingsreserve jeugdhulpverlening Algemene reserve Mutsaersstichting

64 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 64 van 128 III.3 Kasstroomoverzicht 2013 Kasstroom uit operationele activiteiten Ref Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen bijzondere waardevermindering mutaties voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen: - mutatie onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten & trajecten Jeugdzorg vorderingen vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot kortlopende schulden (excl. schulden aan banken) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Buitengewoon resultaat Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden Mutatie overige langlopende schulden (a fonds perdu) Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen

65 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 65 van 128 III.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 1. Algemeen Gegevens rechtspersoon De Mutsaersstichting is statutair gevestigd te Venlo en heeft haar feitelijke hoofdvestiging op Postweg 88 ten Venlo. Activiteiten De Mutsaersstichting is een fullservice centrum, met diverse locaties in Noord- en Midden-Limburg. Van daaruit biedt de stichting vroeginterventies, geïndiceerde jeugdhulpverlening en geestelijke gezondheidszorg aan kinderen en jongeren, evenals maatschappelijke opvang en begeleiding aan vrouwen en hun kinderen. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi, de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, in het bijzonder RJ 655 inzake de jaarverslaggeving door zorginstellingen, en Titel 9 Boek 2 BW. Voorts is de jaarrekening in overeenstemming met de voorschriften ingevolge de Tijdelijke Subsidieverordening Jeugdzorg Limburg / Subsidieverordening Provincie Limburg, alsmede de bepalingen in bijlage 4 van de Regeling bekostiging Jeugdzorg. Voor zover relevat is bij specifieke jaarrekeningposten toegelicht als deze uit specifieke voorschriften van subsidies voortvloeien. Continuïteit Gegeven de financiële positie van de Mutsaersstichting is deze jaarrekening opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Er hebben zich gedurende het verslagjaar geen schattingswijzigingen voorgedaan. Verbonden rechtspersonen De jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling van Mutsaersstichting. Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht. Op grond van artikel 7, lid 5 van de Regeling verslaggeving WTZi is 'Onderwijsstichting de Wijnberg te Venlo', die tevens als verbonden partij kan worden aangemerkt, buiten de consolidatie gebleven: De Wijnberg levert onderwijsexpertise lzk so en is een REC 4 school voor langdurig zieke kinderen met vooral ernstige psychische problemen. De transacties tussen de Wijnberg en de Mutsaersstichting hebben betrekking op het proces van zorgverlening en administratieve diensten. Doorbelasting over en weer vindt plaats tegen kostprijs. Op grond van artikel 7, lid 6 van de Regeling verslaggeving WTZi is 'Steunstichting Vrienden van de Mutsaersstichting', die tevens als verbonden partij kan worden aangemerkt, buiten de consolidatie gebleven: Deze Stichting heeft tot doel het verwerven en beheren van fondsen, middelen en gelden en deze te besteden voor activiteiten en voorzieningen, die niet gedekt worden door de reguliere financiering van de voorzieningen, en strekken tot het bevorderen van het algemeen welzijn van de cliënt. De transacties tussen de Steunstichting en de Mutsaersstichting, voor zover deze voorkomen, vinden plaats tegen kostprijs.

66 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 66 van Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de stichting zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. Er wordt rekening gehouden met bijzondere waardeverminderingen; dit is het geval als de boekwaarde van het actief (of van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort) hoger is dan de realiseerbare waarde ervan. Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen gedurende de geschatte toekomstige gebruiksduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waardeverminderingen die op balansdatum worden verwacht. Voor de vaststelling of voor een materieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar onderstaande paragraaf "Bijzondere waardeverminderingen vaste activa". Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de verwachte toekomstige gebruiksduur en bijzondere waardeverminderingen. De vervaardigingsprijs bestaat uit de aanschaffingskosten van grond- en hulpstoffen en kosten die rechtstreeks toerekenbaar zijn aan de vervaardiging inclusief installatiekosten. Rentelasten gedurende de bouw worden niet geactiveerd. Sinds 2009 is sprake van een transitiefase voor de bekostiging van de materiële vaste activa die tot op heden in aanmerking komen voor integrale nacalculatie. Het huidige, in beginsel risicoloze bekostigingssysteem wordt vervangen door een systeem van prestatiebekostiging. Kapitaallasten moeten voortaan gedekt worden via een component in de integrale tarieven. Hierdoor ontstaan nieuwe risico s voor het vastgoed, zoals exploitatierisico s (leegstand, onderbezetting), boekwaarderisico s (marktontwikkeling), en het risico van afwaardering bij exploitatieverliezen (impairment). Afschrijvingstermijnen worden op de economische levensduur gebaseerd en niet meer op de oude bekostigingssystematiek.

67 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 67 van 128 De volgende afschrijvingspercentages (in procenten van de aanschafwaarde minus eventuele restwaarde) worden hierbij gehanteerd (indien de economische levensduur van een actief tussentijds wijzigt wordt hier het afschrijvingspercentage op aangepast): Bedrijfsgebouwen : - Terreinvoorzieningen 10% - Gebouwen 3,3% - Verbouwingen 5% Machines en installaties : 10% Andere vaste bedrijfsmiddelen : 10 %. Voor zover subsidies of daaraan gelijk te stellen vergoedingen zijn ontvangen als eenmalige bijdrage in de afschrijvingskosten, zijn deze als vooruitontvangen bedrag onder de overlopende passiva opgenomen. Financiële vaste activa De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. Bijzondere waardeverminderingen vaste activa Vaste activa dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen met een duurzaam karakter. Dit doet zich voor bij wijzigingen in omstandigheden die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa, die eventueel nog in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde van de toekomstige netto-kasstromen (gerelateerd aan vastgoed) die het actief naar verwachting zal genereren, of de bij de verkoop te realiseren directe opbrengstwaarde indien deze hoger is. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde (= hoogste van de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen en anderzijds de directe opbrengstwaarde), worden bijzondere waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Voor de bepaling van de realiseerbare waarde is bij het contact maken van de kasstromen gerekend met een disconteringsvoet van 5% (2012: 5%). Een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt direct als last verwerkt in de winst- en verliesrekening. De Mutsaersstichting heeft op basis van doorlichting van de vastgoedportefeuille een bijzondere waardevermindering verwerkt van EUR : - Gebouw de Waaier EUR Locatie Wessem EUR Gebouwen magazijn / oude wasserij EUR Overig EUR Ultimo 2013 heeft Mutsaersstichting subsidie van ontvangen van de Provincie Limburg om vastgoedproblematiek uit het verleden op te lossen. Dit kan betrekking hebben op impairment, achterstallig onderhoud danwel renovatie/nieuwbouw. De verwerking van de realisatie van deze subsidie is cf. hetgeen hiervoor beschreven ten aanzien van eenmalige bijdrage in afschrijvingskosten of wordt rechtstreeks in de exploitatie opgenomen ter compensatie van impairmentlasten. Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. Vervreemding van vaste activa Voor verkoop beschikbare activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde.

68 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 68 van 128 Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten De onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten worden gewaardeerd op basis van de verwachte opbrengstwaarde van het deel van de DBC's / DBC-zorgproducten dat op 31 december 2013 is geleverd. Op de onderhanden projecten worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht. Voor voorzienbare verliezen op de onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBCzorgproducten wordt een voorziening op de waardering in mindering gebracht. Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de geamortiseerde kostprijs (nominale waarde). Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Een eventuele voorziening wordt statisch bepaald. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Eigen vermogen Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt tussen Kapitaal, Collectief gefinancierd gebonden vermogen en Niet collectief gefinancierd gebonden vermogen. Kapitaal Onder kapitaal is opgenomen het bij oprichting van de Mutsaersstichting ingebracht kapitaal. Collectief gefinancierd gebonden vermogen Onder Collectief gefinancierd gebonden vermogen is opgenomen dat deel van het eigen vermogen, wat is opgebouwd uit in het verleden behaalde en aan het vermogen toegevoegde exploitatieresultaten binnen de segmenten ZVW en AWBZ. Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Onder Niet collectief gefinancierd vrij vermogen is opgenomen dat deel van het eigen vermogen, waarover de bevoegde organen binnen de statutaire doelstellingen van de Mutsaersstichting vrij kunnen beschikken. Bestemmingsreserves (niet collectief gefinancierd vrij vermogen) De vorming van bestemmingsreserves geschiedt op basis van besluitvorming door het bestuur, waarbij tevens het beleid ten aanzien van deze reserves is vastgesteld. Dotaties aan en onttrekkingen uit deze reserves geschieden conform dit vastgestelde beleid. De volgende bestemmingsreserves zijn in de jaarrekening 2013 gevormd: Bestemmingsreserve Maatschappelijke Opvang / Vrouwenopvang / Huiselijk Geweld Deze bestemmingsreserve is gevormd ten behoeve van innovatie en aanpassing omtrent de huidige voorzieningen voor vrouwenopvang, alsmede de financiering van onze activiteiten op het gebied van huiselijk geweld. De inzet die wij plegen op het terrein van huiselijk geweld zal bij beëindiging van de subsidie een doorloop kennen waarvoor geen zekerheid van financiële dekking bestaat. Daarnaast is de besluitvorming over toekenning van subsidies rond huiselijk geweld zeer traag, waardoor activiteiten worden ondernomen waar nog geen directe financiële dekking tegenover staat. De cliënt vraagt echter om handhaving van het hulpverleningstraject. Bestemmingsreserve jeugdhulpverlening Deze bestemmingsreserve is gevormd ten behoeve van de ontwikkeling van fullservice centra in de regio en spreiding van de voorzieningen.

69 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 69 van 128 Voorziening voor andere uitgestelde beloningen - jubileumuitkering Uitgestelde beloningen zijn beloningen betaalbaar op termijn (langer dan één jaar) onder voorwaarde van voortduring van het dienstverband. Voor CAO-gerelateerde jubileumuitkeringen is een voorziening opgenomen van De voorziening voor uitgestelde beloningen - jubileumuitkering is gewaardeerd tegen de contante waarde van de verplichtingen uit hoofde van de regelingen en dient als langlopend te worden beschouwd. Bij de berekening is rekening gehouden met de volgende aspecten: de (achterliggende) diensttijd, de leeftijden, het verwachte verloop en de overlevingskansen van het huidige personeelsbestand; de hoogte van de verwachte uitkeringen inclusief sociale lasten en de toerekening daarvan volgens de projected unit credit methode aan de diensttijd tot en met balansdatum (diensttijdevenredige toerekening); de disconteringsvoet voor de berekening van de contante waarde bedraagt 2,0% (2012: 2%). Onderhoudsvoorziening Gedurende het jaar 2009 is er voor elk gebouw van de Mutsaersstichting een meerjarenonderhoudsplan uitgewerkt. Hieruit kon geconstateerd worden dat er sprake was van veel achterstallig onderhoud. Deze meerjarenonderhoudsplannen vormen de basis van waaruit in 2010 een start is gemaakt met het, qua fysieke gesteldheid en functionaliteit, op peil brengen van de gebouwen. Aanvullend op het aan panden gerelateerd achterstallig onderhoud heeft in 2013 een statusbepaling plaatsgevonden van de ondergrondse infrastructuur. Hieruit is gebleken dat genoemde infra niet meer voldoet aan de normen/eisen die op dit moment aan dergelijke voorzieningen worden gesteld. Ook dit achterstallig onderhoud is in de voorziening opgenomen. In het verleden is ten onrechte geen rekening gehouden met onderhoud van ondergrondse infrastructuur. Hiertoe heeft in 2013 een eenmalige inhaaldotatie plaatsgevonden voor de jaren 2007 t/m Voor de onderhoudsuitgaven op basis van de meerjarenonderhoudsplannen wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De omvang van de voorziening per 31 december 2013 van is gebaseerd op deze actuele lange termijn onderhoudsplannen. Deze voorziening is tegen nominale waarde opgenomen. Voorziening langdurig zieken De voorziening langdurig zieken is gevormd voor zieke medewerkers per balansdatum 2013 die naar verwachting tot einde dienstverband of aanvang WIA ziek zijn. Deze voorziening is tegen nominale waarde opgenomen.

70 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 70 van 128 Voorziening LFB / PLB Vanuit de CAO GGZ is een verplichting ontstaan voor medewerkers die ultimo 2013 in dienst zijn, alsmede de medewerkers die op aan bepaalde criteria voldeden zoals leeftijd en aantal jaren dienstverband binnen de sector. Deze medewerkers hebben, indien voldaan aan bepaalde criteria, recht op extra uren. Deze uren kunnen worden opgenomen voor extra vrije uren, sparen in het Levensfasebudget (LFB) of storting op de levenslooprekening van de medewerker. Op basis van RJ is voor deze beloning met opbouw van rechten een voorziening opgenomen, gebaseerd op de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de materiële verplichtingen af te wikkelen. De gevormde voorziening LFB/PLB is opgebouwd op basis van de volgende componenten: de regulier opgebouwde rechten, de in het kalenderjaar opgebouwde rechten voor het gehele personeelsbestand ad (2012: ). de specifieke overgangsregeling: werknemers die op peildatum voldoen aan de leeftijdscategorie en per langer dan 10 jaren in dienst zijn. Deze personen hebben recht op een eenmalige storting van 200 uur in het PLB, naar rato van het dienstverband, wanneer zij 55 jaar worden ad (2012: ). de algemene overgangsregeling: werknemers die peildatum jaar of ouder waren hebben jaarlijks meer verlofrechten. Omdat dit recht is opgebouwd voor wordt hiervoor een voorziening opgenomen van (2012: ). Bij de berekening is rekening gehouden met de volgende aspecten: de (achterliggende) diensttijd, de leeftijden, het verwachte verloop en de overlevingskansen van het huidige personeelsbestand; de hoogte van de verwachte uitkeringen inclusief sociale lasten; de disconteringsvoet voor de berekening van de contante waarde bedraagt 2,0% (2012: 2%). Langlopende leningen Langlopende schulden worden opgenomen voor de geamortiseerde kostprijs (nominale waarde). Kortlopende schulden Kortlopende schulden worden opgenomen voor de geamortiseerde kostprijs (nominale waarde).

71 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 71 van Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. De in de resultatenrekening verantwoorde subsidiebedragen betreffen de voorlopig toegekende bedragen voor Deze bijdragen dienen door de subsidiënt nog definitief vastgesteld te worden. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Overheidssubsidies (anders dan als vergoeding voor zorgverlening) Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de winst-en-verliesrekening in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. Omzet jeugdzorg Onder subsidies jeugdzorg worden de baten verantwoord uit hoofde van geleverde prestaties op het gebied van verleende jeugdzorg. Als realisatiemoment geldt het moment waarop de betreffende prestaties op grond van de geldende voorschriften of richtlijnen gedeclareerd kunnen worden bij de subsidiegever. Omzet curatieve GGZ Algemeen Handreiking omzetverantwoording: systeemcomplexiteit leidt tot generieke onzekerheden Bij het bepalen van de DBC-omzet 2013 heeft Mutsaersstichting de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling gevolgd zoals opgenomen in paragraaf III.4 van de jaarrekening, die zijn gebaseerd op de handreiking omzetbepaling curatieve GGz Door de systeemcomplexiteit en landelijke problematiek is sprake van onzekerheden in de omzetverantwoording Oorzaak en achtergrond systeemcomplexiteit Met ingang van 2013 is voor de curatieve geestelijke gezondheidzorg prestatiebekostiging ingevoerd op basis van de DBC-systematiek. In de periode 2008 tot en met 2012 is reeds gebruik gemaakt van de DBC systematiek voor de incasso van het budget, maar vanaf 2013 zijn de DBC s ook bepalend voor de omzet in de jaarrekening. De systematiek kent inherente beperkingen waardoor in de periode 2008 tot en met 2012 geen goedkeurende verklaringen bij de DBC verantwoordingen konden worden verstrekt. Deze generieke landelijke risico s en onduidelijkheden zijn nog steeds van toepassing. De risico s en onduidelijkheden hebben met name betrekking op de registratie- en facturatiebepalingen. Deze bepalingen bevatten diverse open normen, waarvan een aantal gedurende- en na afloop van het boekjaar nader is geduid door de regelgevers. Het met terugwerkende kracht volledig voldoen aan achteraf vastgestelde nadere duidingen is onmogelijk en de consequenties zijn niet betrouwbaar in te schatten. Risico s en onduidelijkheden hangen onder meer samen met inzet van de hoofdbehandelaar, de toepassing van normtijden, de verwijsregistratie, de inzet van ervaringsdeskundigen in de behandeling, de inhoud van de geleverde zorg, de aanpassingen in de productstructuur, voortschrijdend inzicht over gepast gebruik, verzekerde zorg en onderscheid eerste en tweede lijn, de status van de validatiemodule, en de juistheid van de indeling van de geregistreerde dagen in de juiste tariefcategorie. Objectieve juistheid van de registratie en declaraties is niet altijd eenduidig controleerbaar De facturatie staat sinds afgelopen jaar onder extra toezicht vanwege de aanpak van de vermeende zorgfraude. Het gebrek aan heldere normstelling maakt de controle van GGz instellingen op facturen echter complex en niet eenduidig; dit wordt bevestigd door uiteenlopende beoordelingen en controle-uitkomsten van verschillende zorgverzekeraars en de NZa. Het vergroot de onzekerheid voor belanghebbenden in de zorg.

72 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 72 van 128 Toelichting op de onzekerheden 2013 meer in detail en de wijze waarop hier mee om is gegaan door Mutsaersstichting De Raad van Bestuur heeft de omzet en daarbij behorende balansposten naar beste weten bepaald en daarbij rekening gehouden met belangrijke schattingsfactoren en onzekerheden die landelijk een rol spelen en ook bij Mutsaersstichting van toepassing zijn. De genoemde sectorbrede onzekerheden cumuleren en leiden tot onzekerheden in de jaarrekening. De Raad van Bestuur kan het individuele effect van deze sectorbrede onzekerheden op de betrouwbaarheid van de omzetverantwoording in de jaarrekening 2013 van Mutsaersstichting niet opheffen gegeven de landelijke systeemcomplexiteit. Veldpartijen hebben gedurende 2013 en eerder aan VWS/NZa de landelijke onzekerheden gemeld, veroorzaakt door enkele specifieke aspecten. Onderstaand wordt de relevantie ervan voor de jaarrekening 2013 van Mutsaersstichting toegelicht: a) Terugwerkende kracht aanpassingen c.q. aanscherpingen door nadere duidingen NZa en zorgverzekeraars en normonduidelijkheid over registratie- en declaratieregels. Dit geeft inherent onzekerheid over de juistheid van registratie en facturatie van een deel van de verantwoorde zorgomzet. Mutsaersstichting en de daarvoor verantwoordelijk psychiaters en behandelaars hebben gedurende 2013 naar beste weten de registratie en facturatiebepalingen geïnterpreteerd en toegepast. Onjuistheden, verschillende interpretaties maar ook onvolledigheden zijn echter niet uitgesloten. Door de inrichting van onze administratieve organisatie, de door ons uitgevoerde interne controles, controles van zorgverzekeraars en/of naar aanleiding van vragen van patiënten zijn onjuistheden en onvolledigheden waar nodig door ons gecorrigeerd. Van de hieruit voortvloeiende risico s en verplichtingen is een zo nauwkeurig mogelijke schatting gemaakt. Hierbij is gebruik gemaakt van de uitkomsten van controles, alsmede historische ervaringscijfers van zowel reguliere als specifieke controles. b) Schadelast(deel)plafond(s) kunnen wijzigen als gevolg van diverse contractafspraken (ROM scores, inzet ervaringsdeskundige, maximaal bedrag per unieke patiënt, patiëntmix) Mutsaersstichting heeft diverse contractafspraken gemaakt met de zorgverzekeraar die van invloed kunnen zijn op het totale schadelastplafond en de eventuele deelplafonds voor schadejaar Voor een groot deel kan per balansdatum nog geen exacte inschatting gemaakt worden van de uitkomsten van deze contractafspraken en de gevolgen daarvan voor de schadelast(deel)plafond(s). c) Schadelastprognoses zorgcontractering 2013 die inherent onzekerheden bevatten Door Mutsaersstichting zijn uit hoofde van de zorgcontractering 2013 met zorgverzekeraars afspraken gemaakt over de zorgverlening op schadelastjaar. Daarbij is een inschatting gemaakt van de verwachte realisatie van deze contractafspraken. Deze inschatting is met onzekerheden omgeven omdat nog geen ervaring bestaat met dergelijke prognoses in de GGZ. Met de uitkomsten van de schadelastprognose in combinatie met afspraken is rekening gehouden bij de bepaling van de opbrengstverantwoording 2013 in lijn met de Handreiking. d) Inschatting effecten materiële controles. De effecten van materiële controles zijn onzeker als gevolg van laat op gang gekomen materiële controles in 2013, nog uit te voeren controles door zorgverzekeraars met terugwerkende kracht op onze facturen. Daarbij komt dat een groot deel van de verantwoorde omzet nog onderdeel uitmaakt van het onderhanden werk waaraan nog tot eind 2014 kan worden gewerkt, leidend tot facturatie uiterlijk in 2015 en materiële controles in de jaren daarna. Mutsaersstichting heeft naar beste weten een zo nauwkeurig mogelijke inschatting gemaakt van de hieruit voortvloeiende risico s en verplichtingen en deze verwerkt in de berekende omzet. Daarbij is rekening gehouden met ervaringsgegevens omtrent afwijzingen, uitkomsten van interne controles, materiële controles door zorgverzekeraars en de inschatting van de mate waarin problematiek rond bijvoorbeeld verwijsregistratie, hoofdbehandelaarschap en de juistheid van de indeling van de geregistreerde dagen in de juiste tariefcategorie daadwerkelijk tot afwijzingen zal leiden. e) De waardering van het Onderhanden werk DBC bevat inherente onzekerheden, mede in relatie tot contracteringsafspraken, in de registratie en waardering. Voor de (grondslag van) waardering van het onderhanden werk per 31 december 2013 verwijzen wij naar de waarderingsgrondslagen terzake. Wij attenderen op de bijzonderheid dat een inschatting gemaakt moest worden van de vraag of sprake is van een verlieslatend contract, waarbij ook de onzekerheden genoemd in deze toelichting een rol spelen.

73 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 73 van 128 f) De afwikkeling van vorderingen en schulden uit het oude budget tijdperk. Dit kan onzekerheden inhouden omtrent de balanspost nog in tarieven te verrekenen financieringsverschil. Mutsaersstichting heeft naar beste weten rekening gehouden met alle relevante factoren die naar de inschatting van de Raad van Bestuur van belang zijn en gaat uit van definitieve vaststelling en verrekening van de huidige opgenomen positie ad Hierbij zijn de volgende zaken van belang: 1. Effecten uit materiële controles inzake DBC s opgelegd door zorgverzekeraars na 31 december 2012 met betrekking tot en met de jaren 2012 en eerder zijn verwerkt in de balanspost nog in tarieven te verrekenen financieringsverschil, aangezien deze in de nacalculatie DBC s 2013 (in te dienen uiterlijk 1 juni 2015) zullen worden opgenomen als te verrekenen bedrag. 2. De Raad van Bestuur veronderstelt dat de reeds door de NZa vastgestelde ZVW budgetten tot en met boekjaar 2012 niet meer wijzigingen naar aanleiding van de hiervoor genoemde materiele controles. g) Het bedrag dat voortvloeit uit de nacalculatie doorloop DBC s 2012, zoals opgenomen in de omzet 2013 (indien van toepassing) en waarvan goedkeuring van het berekende bedrag door Mutsaersstichting door de NZa nog niet heeft plaatsgevonden. Mutsaersstichting heeft naar beste weten de berekening van de vergoeding uit hoofde van deze regeling gemaakt in lijn met de beleidsregels en nadere aanwijzingen terzake en gaat uit van definitieve vaststelling en verrekening van de huidige opgenomen positie ad Hierbij bedraagt de correctiefactor 19,24% welke is gebaseerd op de berekeningswijze van de NZa. Het budget 2012 op basis waarvan de rekenfactor is berekend is definitief vastgesteld en er is geen bezwaarprocedure daaromtrent onderhanden. Wij gaan er van uit dat correcties uit de materiële controle geen effect meer zullen hebben op de rekenfactor. h) Nacalculatie op correcties op voor 2013 geopende DBC s Hiervoor is een verrekeningsmogelijkheid in de nacalculatie DBC s 2013 maar onduidelijk is wat hier precies onder zal vallen en hoe lang hier onzekerheid blijft over nog uit te voeren materiële controles na 1 juni 2015 over DBC s geopend voor 31 december i) Het bedrag dat voortvloeit uit de overgangsregeling NHC, zoals opgenomen in de omzet 2013 (indien van toepassing) en waarvan goedkeuring door de NZa van het door Mutsaersstichting berekende bedrag nog niet heeft plaatsgevonden. Mutsaersstichting heeft naar beste weten de berekening van de vergoeding uit hoofde van deze regeling gemaakt in lijn met de beleidsregels en nadere aanwijzingen terzake en gaat uit van definitieve vaststelling en verrekening van de huidige opgenomen positie ad /-. j) Gebruik van normtijden en indeling deelprestaties verblijf naar verblijfsklassen Mutsaersstichting registreert de daadwerkelijke tijd voor de behandelingen. Mutsaersstichting heeft voor de deelprestaties verblijf afspraken gemaakt met de zorgverzekeraar welke leidend zijn geweest bij de indeling van de deelprestaties verblijf naar verblijfsklassen. k) Verwijsregistratie Onder de toetsingscriteria in het controleprotocol nacalculatie doorloop DBC s GGZ 2012 en nacalculatie DBC s GGZ 2013 is opgenomen dat er voor iedere cliënt een geldige verwijzing dient te zijn. De wijze van administratieve verantwoording is vormvrij. Daarbij is onduidelijk waaraan die verwijzing zou moeten voldoen en waaraan de verwijsregistratie zou moeten voldoen. Dit thema krijgt meer aandacht van NZa en zorgverzekeraars blijkens controles. Dit leidt ook daadwerkelijk tot correcties. Deels ontstaan nieuwe interpretaties en regels. Daarbij komt dat in de GGZ relatief veel sprake is van chroniciteit waardoor de verwijzing reeds enkele jaren geleden is afgegeven, of waardoor de behandelrelatie nog stamt uit het AWBZ tijdperk. Mutsaersstichting stelt zich op het standpunt dat - gelet op de wijze van registreren en de uitkomsten van de interne controles de verwijsregistratie van voldoende niveau is en heeft om die redenen geen voorziening opgenomen voor eventuele effecten uit materiele controles die toezien op de verwijsregistratie. Onderdeel van de onzekerheden is de situatie van cliënten met een chronische DBC die reeds jarenlang in zorg zijn en waarvoor geen actuele verwijzing beschikbaar is. l) Hoofdbehandelaarschap Wie hoofdbehandelaar mag zijn is voor 2012 en 2013 niet landelijk geregeld. In het voorjaar 2013 zijn contracten met zorgverzekeraars voor 2013 getekend met zeer scherpe eisen ten aanzien van wie hoofdbehandelaar mocht zijn, echter wel met de kanttekening dat nog coulance zou komen op basis van de landelijke ontwikkelingen op dit punt. Een coulanceregeling ten aanzien van het hoofdbehandelaarschap zou nog breed door verzekeraars worden gecommuniceerd.

74 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 74 van 128 In de beleidsregels van de NZa voor 2013 is voor het eerst opgenomen dat een hoofdbehandelaar face to face tijd moet hebben met de cliënt. Het is niet mogelijk om (volledig) aan achteraf nader ingevulde eisen te voldoen. De eventuele financiële gevolgen hiervan kunnen niet goed worden ingeschat. Mutsaersstichting stelt zich op het standpunt dat - gelet op de wijze van registreren, de uitkomsten van de interne controles en voornoemde toezegging van ZN het begrip hoofdbehandelaarschap voldoende is ingericht en heeft om die redenen geen voorziening opgenomen voor eventuele effecten uit materiële controles die toezien op hoofdbehandelaarschap. De onzekerheden bij de hiervoor genoemde factoren versterken elkaar. Deze factoren worden in de handreiking omzetbepaling curatieve GGz 2013 behandeld. Mutsaersstichting heeft de handreiking gevolgd; desondanks blijft de jaarrekening 2013 inherent materiële onzekerheden bevatten. Voor de aard en inhoud van genoemde regelingen en dilemma s meer in detail wordt verwezen naar de regelgeving van de NZa terzake, de handreiking omzetbepaling curatieve GGz 2013, de brief van Coziek aan VWS d.d. 12 september 2013 en de NBA Alert Controleverklaringen bij de financiële overzichten 2013 van aanbieders van curatieve GGZ zorg. De uiteindelijke uitkomsten zullen blijken uit de uitkomsten van materiële controles, de eindafrekeningen met zorgverzekeraars, eindafrekeningen met de NZa en een eventuele definitieve overschrijding van het macroomzetplafond en kunnen materieel afwijken van de in deze jaarrekening opgenomen bedragen gebaseerd op de beste schatting. Personeelskosten Periodiek betaalbare beloningen Lonen en salairssen en andere personeelslasten worden verantwoord in de periode waarin personeel op grond van de arbeidsvoorwaarden het recht op beloning verkrijgt. Sociale lasten worden toegerekend aan dezelfde periode als de lonen en salarissen waaraan deze sociale lasten direct kunnen worden toegerekend. Pensioenen De Mutsaersstichting heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De Mutsaersstichting heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. De Mutsaersstichting heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

75 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 75 van 128 Afschrijvingen Immateriële vaste activa en materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen wordt niet afgeschreven. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Boekwinsten en -verliezen uit de incidentele verkoop van materiële vaste activa (waarover wordt afgeschreven) zijn begrepen onder de afschrijvingen. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa en de terugname hiervan worden onder deze rubriek verantwoord. Zie verder de toelichting op deze post in paragraaf Overige bedrijfkosten De overige bedrijfskoten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente worden meegenomen Grondslagen van segmentering In de jaarrekening wordt overeenkomstig RJ 655 en RJ 640 en de voor de Stichting van toepassing zijnde subsidievoorwaarden een segmentatie van de resultatenrekening gemaakt in de volgende segmenten: 1. ZVW; 2. AWBZ; 3. Jeugdhulpverlening; 4. MVO / WMO; 5. Overig. Bij de verdeling van de resultatenrekening per bedrijfssegment is aangesloten op de activiteiten van het bedrijfsproces in relatie tot de financieringsstromen. De verdeling van indirecte kosten over de te onderscheiden zorgsoorten geschiedt op basis van werkelijke opbrengsten 2013 (gerealiseerde productieparameters). Posten specifiek toerekenbaar aan een bepaald segment zijn rechtstreeks toebedeeld aan het desbetreffende segment.

76 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 76 van Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Het geldmiddelenbegrip bestaat uit de liquide middelen vermeerderd met schulden aan kredietinstellingen.

77 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 77 van 128 III.5 Toelichting op de balans per 31 december 2013 ACTIVA 1. Immateriële vaste activa De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Overige Totaal immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Overige Totaal Boekwaarde per 1 januari Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Boekwaarde per 31 december 0 0 Aanschafwaarde Cumulatieve waardeverminderingen Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 0 0 Gehanteerde afschrijvingspercentages 2,5% Toelichting: De immateriele vaste activa betreft aanloop- en rentekosten van gepleegde nieuwbouw in het verleden.

78 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 78 van 128 ACTIVA 2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op mva Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Boekwaarde per 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de WTZi-vergunningplichtige vaste activa, de WTZimeldingsplichtige vaste activa en de WMG-gefinancierde vaste activa per activagroep wordt verwezen naar de mutatieoverzichten welke als bijlage zijn opgenomen onder Onder zijn mutatieoverzichten opgenomen welke zijn gebaseerd op de economische levensduur. Het verschil tussen de afschrijvingen verwerkt in de balans en resultatenrekening betreft afschrijvingen op a fonds perdu gefinancierde gebouwen gymzaal, Velddijk, deeltijdlocaties Wessem en Venlo en (deels) nieuwbouw residentiële voorziening Venlo (zie ook overige langlopende schulden) Het verschil tussen de afschrijvingen verwerkt in de mutatieoverzichten en betreft hogere bedrijfseconomische afschrijvingen dan de afschrijvingen in de nacalculatie. De Mutsaersstichting heeft op basis van doorlichting van de vastgoedportefeuille een bijzondere waardevermindering verwerkt van EUR : - Gebouw de Waaier EUR Locatie Wessem EUR Gebouwen magazijn / oude wasserij EUR

79 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 79 van 128 ACTIVA 3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Nacalculeerbare aanloopkosten Totaal financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: Nalculeerbare aanloop-kosten Totaal Boekwaarde per 1 januari Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardevermindering Boekwaarde per 31 december 0 0

80 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 80 van 128 ACTIVA 4. Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten Af: ontvangen voorschotten Af: voorziening onderhanden projecten Af: afromen overproductie verslagjaar Totaal onderhanden projecten De specificatie per onderhanden project is als volgt weer te geven: Gerealiseerde project- Stroom DBC's / DBC-zorgproducten kosten en Af: Af: Af: Saldo per toegereken- verwerkte afromen ontvangen 31 dec de winst verliezen overproductie voorschotten Onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten Totaal (onderhanden projecten) Toelichting: Voor een toelichting op de posten "verwerkte verliezen" en "voorziening overproductie" wordt verwezen naar de toelichting op de omzet curatieve GGZ welke is opgenomen onder de grondslagen van resultaatbepaling.

81 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 81 van 128 ACTIVA 5. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en schulden uit hoofde van financieringsoverschot ZVW t/m totaal Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Betalingen/ontvangsten Subtotaal mutatie boekjaar Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per toelating): c c c a AWBZ t/m totaal Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Subtotaal mutatie boekjaar Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per toelating): c c c a Totaal t/m totaal Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Subtotaal mutatie boekjaar Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per toelating): c c c a a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars\zorgkantoren c= definitieve vaststelling NZa Waarvan gepresenteerd als: 31-dec dec-12 - vorderingen uit hoofde van financieringstekort schulden uit hoofde van financieringsoverschot

82 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 82 van 128 Specificatie financieringsverschil in het boekjaar 31-dec dec-12 Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Af: ontvangen voorschotten Af: gefactureerde DBC's / DBC-zorgproducten Af: mutatie OHW Af: overige ontvangsten Totaal financieringsverschil Specificatie financieringsverschil per financieringsvorm 31-dec dec-12 Financieringsverschil AWBZ Financieringsverschil DBC-financiering Totaal financieringsverschil Het budget Zorgverzekeringswet 2013 bedraagt Het budget AWBZ 2013 bedraagt Totaal budget Toelichting: * Financieringsverschil AWBZ 2013 betreft verschil tussen de definitieve nacalculatie 2013 en de door het zorgkantoor betaalde voorschotten. * Financieringsverschil ZVW 2013 betreft de eenmalige vergoeding ("rekenfactor partje B") ad. EUR over doorloop DBC's 2012 en de overgangsregeling inzake NHC / kapitaallasten ad. EUR /-.

83 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 83 van 128 ACTIVA 6. Vorderingen uit hoofde van subsidies Jeugdzorg 31-dec dec-12 Provincie Limburg Totaal te verrekenen subsidies Toelichting: Subsidiejaar Stadium van vaststelling Provincie Limburg Projectsubsidie pilot sport- en beweegaanbod voor jongeren met gedragsproblemen 2011 Verzoek tot vaststelling

84 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 84 van 128 ACTIVA 7. Overige vorderingen De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Vorderingen op debiteuren Vorderingen op zorgverzekeraars Nog te factureren omzet DBC's / DBC-zorgproducten Ziekengelden Fietsenplan Diverse vorderingen Subsidie gemeente Venlo (casemanagement / Proeftuin Totaal overige vorderingen Toelichting: Onder de vorderingen en overlopende activa is een bedrag van ,- inbegrepen ter vordering op verbonden partij onderwijsstichting de Wijnberg en ,- ter vordering op verbonden partij stichting Vrienden van de Mutsaersstichting. De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht, bedraagt ,- (2012: ,-) voor mogelijk oninbare vorderingen op zorgverzekeraars ( ,-) en overige debiteuren ( ,-). 8. Liquide middelen De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Bankrekeningen Spaarrekeningen Kassen Giro Totaal liquide middelen Toelichting: Op de betaalrekening bij Rabobank werd een rekening-courant krediet verstrekt tot ,-. Over debetsaldi binnen de overeengekomen limiet van het krediet in rekening-courant geldt een rentetarief vastgesteld op basis van het gemiddeld eenmaands Euribor-tarief vermeerderd met een individuele opslag ad. 1,00% per jaar (per 2014; 1,4% - per 2015; 1,5%). Met betrekking tot bovengenoemd rekening-courant krediet is Mutsaersstichting met de huisbankier een bankgarantie en contragarantie overeengekomen, groot , ter garantstelling jegens de gemeente Venlo inzake een langlopende financiering. Deze garantstelling kent een looptijd tot 15 juli De overige liquide middelen staan ter vrije beschikking van de Mutsaersstichting. Mutsaersstichting heeft jegens de huisbankier enkele zekerheden afgegeven: - Verpanding vordering op derden (pandgever en debiteur Mutsaersstichting); - Solvabiliteitsratio, te allen tijde minimaal 15% van het (geconsolideerde) balanstotaal; - Debt Service Coverage ratio te allen tijde minimaal 1,2.

85 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 85 van 128 PASSIVA 9. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: 31-dec dec-12 Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen Kapitaal Saldo per Resultaat- Overige Saldo per Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-2013 bestemming mutaties 31-dec-13 Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Saldo per Resultaat- Overige Saldo per Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-2013 bestemming mutaties 31-dec-13 Reserve aanvaardbare kosten: AWBZ en ZVW Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Saldo per Resultaat- Overige Saldo per Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-2013 bestemming mutaties 31-dec-13 Algemene reserve Mutsaersstichting Bestemmingsreserve MVO / WMO / Huiselijk geweld Bestemmingsreserve Jeugdhulpverlening Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Toelichting: De algemene reserve Mutsaersstichting is gevormd vanuit het segment "Overig" uit de toelichting op de resultatenrekening. Dit segment bestaat uit overige dienstverlening van de Mutsaersstichting welke geen zorggerelateerde financiering kent.

86 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 86 van 128 PASSIVA 10. Voorzieningen Saldo per Dotatie Onttrekking Vrijval Saldo per Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan dec-13 Voorziening voor: - groot onderhoud persoonlijk budget levensfase jubileumverplichtingen langdurig zieken Totaal voorzieningen Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-13 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar) Toelichting per categorie voorziening: Voor de toelichting op de voorzieningen wordt verwezen naar de algemene grondslagen 11. Langlopende schulden De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Schulden aan banken Overige langlopende schulden Totaal langlopende schulden (nog voor meer dan een jaar) Het verloop is als volgt weer te geven: 31-dec dec-12 Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen Stand per 31 december Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar) Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage overzicht langlopende schulden. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Toelichting: De verstrekte zekerheden ten aanzien van de nieuwe financiering bij Rabobank luiden als volgt: hypothecaire zekerheid op gebouw de Waaier; pandrecht op de vorderingen.

87 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 87 van 128 PASSIVA Het verloop van de overige langlopende schulden is als volgt weer te geven: Stand per 1 januari Af: Vrijval bouwimpuls jeugdzorginstellingen Af: Vrijval de Velddijk Af: Vrijval Gymzaal Stand per 31 december Toelichting: De overige langlopende schulden betreft om-niet ter beschikking gestelde gelden door de Gemeente Venlo (de Velddijk en Gymzaal). Deze gelden zijn geïnvesteerd in vaste activa (De Velddijk en de gymzaal voor de LZK-school De Wijnberg), waarbij de afschrijvingskosten niet drukken op de exploitatierekening, maar de overige langlopende schulden doen verminderen. Indien binnen 40 jaar, door een terugloop van het aantal leerlingen de LZK-school geen behoefte meer heeft aan het gebouw, of het gebouw niet meer volledig kan benutten en gebruik door derden van het gebouw niet tot de mogelijkheden behoort, heeft de Mutsaersstichting uiteindelijk de verplichting de resterende boekwaarde van het gebouw, uitgaande van een 40-jarige lineaire afschrijving, aan de Gemeente Venlo terug te betalen. In 2009 heeft Mutsaersstichting een subsidietoekenning gekregen uit hoofde van de bouwimpuls voor zorginstellingen van het Ministerie van Jeugd en Gezin. De totale subsidiebeschikking bedraagt t.b.v. 3 projecten. De afschrijvingskosten van betreffende projecten drukken niet op de exploitatierekening, maar doen de langlopende schulden verminderen. De mutatie vrijval bouwimpuls jeugdzorginstellingen wordt verklaard door een verwerkte bijzondere waardevermindering met betrekking tot locatie Wessem. Deze waardevermindering doet (deels) de langlopende schulden verminderen.

88 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 88 van 128 PASSIVA 12. Overige kortlopende schulden De specificatie is als volgt: 31-dec dec-12 Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden: Te betalen BTW Te betalen rente Nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen Totaal overige kortlopende schulden Toelichting: Onder de kortlopende schulden is een bedrag van 1.000,- inbegrepen ter verplichting jegens verbonden partij onderwijsstichting de Wijnberg.

89 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 89 van Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten Het verloop is als volgt weer te geven: 31-dec dec-12 Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte Bij: investeringsruimte verslagjaar Beschikbare investeringsruimte 31 december Lopende investeringsprojecten leggen het volgende beslag op de beschikbare investeringsruimte: 0 Toelichting: Per 31 december 2013 is geen sprake van lopende investeringsprojecten welke beslag leggen op bovenvermelde beschikbare investeringsruimte. Meerjarige verplichtingen De Mutsaersstichting heeft de volgende meerjarige verplichtingen uit hoofde van lopende contracten en overeenkomsten. betaalbaar betaalbaar betaalbaar Totaal binnen 1 jaar 1-5 jaar na 5 jaar 31-dec-13 Huur onroerend goed Huur inventaris Leasecontracten vervoersmiddelen Onderhouds- en servicecontracten Totaal Overige: Mutsaersstichting heeft een garantstelling jegens Stichting Aloysius afgegeven, groot max , inzake het realiseren van een Regionaal Kennis- en Expertisecentrum (KEC).

90 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 90 van 128 III.6 Mutatieoverzicht materiële vaste activa Kosten van concessies, Kosten op- vergunningen Kosten van richting en Kosten van en rechten van goodwill die uitgifte van onderzoek en intellectuele van derden is Totaal aandelen ontwikkeling eigendom verkregen Overige Stand per 1 januari aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar - investeringen herwaarderingen afschrijvingen bijzondere waardeverminderingen terugname geheel afgeschreven activa.aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december Afschrijvingspercentage 2,5%

91 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 91 van 128 Andere vaste Materiële vaste bedrijfs- bedrijfsactiva in middelen, uitvoering en Niet aan het Bedrijfs- technische en vooruitbetalingen bedrijfsproces gebouw en en Machines en administratieve op materiële dienstbare Totaal terreinen installaties uitrusting vaste activa materiële activa Stand per 1 januari aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar - investeringen herwaarderingen afschrijvingen bijzondere waardeverminderingen terugname geheel afgeschreven activa.aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december Afschrijvingspercentage 3,3 / 5 / 10% 10,0% 10,0% 0,0%

92 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 92 van 128 WTZi-vergunningsplichtige vaste activa NZa-IVA Grond Terrein- Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Onderhanden Subtotaal Totaal voorzieningen gebouwen bouwingen Projecten vergunning Stand per 1 januari aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar - investeringen herwaarderingen afschrijvingen extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd terugname geheel afgeschreven activa.aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december Afschrijvingspercentage 0,0% 5,0% 2,0% 5,0% 5,0% 0,0%

93 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 93 van 128 WTZi-meldingsplichtige vaste activa Trekkings Onderhanden Subtotaal Instand- Onderhanden Subtotaal Subtotaal rechten Projecten houding Projecten meldingsplichtige activa Stand per 1 januari aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar - investeringen herwaarderingen afschrijvingen terugname geheel afgeschreven activa.aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december Afschrijvingspercentage 10,0%

94 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 94 van 128 WMG-gefinancierde vaste activa Terrein- Gebouwen Installaties Inventaris Vervoer- Automati- Subtotaal voorzieningen middelen sering WMG Stand per 1 januari aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari Mutaties in het boekjaar - investeringen herwaarderingen afschrijvingen terugname geheel afgeschreven activa.aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december Afschrijvingspercentage 5,0% 2,0% 5,0% 10,0%

95 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 95 van 128 Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten Projectgegevens Investeringen Goedkeuringen Nummer t/m 2013 Nominaal Briefnummer onder- bedrag Indexe- Aangepaste Datum Omschrijving WTZi-type t/m gereed handen WTZi ring WTZi goedkeuring Jaar van oplevering 1 nvt nvt Elektrotechnische aanpassing residentiële voorziening de Waaier 2 nvt nvt Verbouwing vergaderlokaal Pijler WTZi-vergunningplichtige vaste activa Niet WTZi- / WMG gefinancierde vaste activa Totaal

96 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 96 van 128 III.7 Overzicht langlopende schulden per Leninggever Datum Hoofdsom Soort lening Restschuld 31 december 2012 Nieuwe leningen in 2013 Aflossing in 2013 Restschuld 31 december 2013 Restschuld over 5 jaar Resterende looptijd in jaren eind 2013 Totale looptijd Werkelijkerente Aflossingswijze Aflossing 2014 Gestelde zekerheden % 1) ABN Amro Bank N.V ) Friesch- Groningsche Hypotheekbank N.V ) Rabobank Groep ) Rabobank - leningdeel A 5) Rabobank - leningdeel B onderhandse 3,97% lineair 0 Borgstelling gemeente Venlo* onderhandse 4,36% Borgstelling lineair gemeente Venlo* Euribor onderhandse + 1% lineair 0 Hypothecaire Hypothecair 2,11% zekerheid gebouw lineair "de Waaier" Hypothecaire Hypothecair 2,70% zekerheid gebouw lineair "de Waaier" Hypothecaire Hypothecair zekerheid gebouw ,20% lineair "de Waaier" 6) Rabobank - leningdeel C Totaal

97 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 97 van 128 III.8 Toelichting op de resultatenrekening SEGMENT 1 - ZVW BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Omzet DBC's / Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg Niet-gebudgetteerde zorgprestaties (exclusief DBC's / DBCzorgproducten Omzet DBC's asielzoekers Subsidies (inclusief overige Wmo-prestaties) Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten

98 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 98 van 128 SEGMENT 2 - AWBZ BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten AWBZ (exclusief subsidies) Niet-gebudgetteerde zorgprestaties (exclusief DBC's / DBCzorgproducten Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Reserve aanvaardbare kosten

99 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 99 van 128 SEGMENT 3 - Jeugdhulpverlening (Jeugdzorg) BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Omzet Jeugdzorg Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Bestemmingsreserve Jeugdhulpverlening Verantwoording productieparameters 2013 Aantal clienten Raming 2013 Realisatie 2013 Stand per 1 januari Instroom Uitstroom Stand per 31 december

100 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 100 van 128 Provincie Limburg 2013 P*Q uitgedrukt in zorgaanspraken en BE's Naam instelling: Mutsaersstichting Zorgaanspraken BKE Omschrijving Kostprijs per bke o.b.v. Begroting Realisatie 2013 aantal bke's tm Realisatie 2013 totaal 1. Jeugdhulp thuis individueel JH2-A Ambulante specialistische jeugdhulp 251, JH3-A Ambulante therapeutische jeugdhulp 292, JH4 Jeugdhulp crisis 217, Totaal Jeugdhulp op accommodatie JH2-B Specialistische jeugdhulp bij de zorgaanbieder 223, zorgaanbieder individueel JH3-B Therapeutische jeugdhulp bij de zorgaanbieder 264, Totaal Jeugdhulp op accommodatie JH2-C Specialistische groepshulp 18, zorgaanbieder, groep JH2-D Specialistische groepshulp zwaar 28, JH3-C Therapeutische groepshulp 26, Totaal 0-4. verblijf 24 uurs VF2 Behandelgroep kamertraining centrum - VF3 Behandelgroep gezinshuis licht - VF4 Behandelgroep gezinshuis - VF5 Behandelgroep fasehuis - VF6 Behandelgroep - VF7 Behandelgroep zwaar 328, VF8 Behandelgroep crisis 376, VF9 Gesloten behandelgroep - Totaal Verblijf zorgaanbieder deeltijd VF1 Dagbehandeling 32, Verblijf pleegouder deeltijd PL1 7. Verblijf pleegouder 24 uurs PL2 8. Observatiediagnostiek OD Observatiediagnostiek 2.624, Totaal Toelichting: - De bekostigingssystematiek is in ontwikkeling en biedt een richting om als volledige afrekensystematiek te kunnen functioneren. Vooralsnog richt de Mutsaersstichting zich in overleg met de Provincie op een traject tot "trajectfinanciering". Omdat Mutsaersstichting multi-divers gefinancierd is, is het gedeeltelijk mogelijk de primaire registratie in te richten op basis van de gehele set met rekenregels van één financier. Dit geldt voor alle financiers. Dit is inherent aan een multi-divers gefinancierde instelling. Hierdoor dienen ten behoeve van de verantwoording op basis van P*Q omrekeningen te worden gemaakt naar BKE's. Tevens is hierbij rekening gehouden met de ongelijke verdeling van productie over financiers als gevolg van een trage en/of onjuiste indicatiestelling door Bureau Jeugdzorg. Dit is en blijft regelmatig onderwerp van gesprek, eveneens bij alle financiers. - De prijzen (P) zijn conform de prijzen welke zijn gehanteerd in de met de Provincie besproken begroting voor 2013.

101 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 101 van 128 SEGMENT 4 - MVO / WMO BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Niet-gebudgetteerde zorgprestaties (exclusief DBC's / DBCzorgproducten Subsidies (inclusief overige Wmo-prestaties) Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Bestemmingsreserve maatschap. Opvang/vrouwenopvang/HG

102 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 102 van 128 SEGMENT 5 - OVERIG BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING RESULTAAT BOEKJAAR RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Algemene reserve Mutsaersstichting

103 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 103 van 128 Aansluiting totaal resultaat met resultaat segmenten Resultaat volgens gesegmenteerde resultatenrekeningen: SEGMENT 1 - ZVW SEGMENT 2 - AWBZ SEGMENT 3 - Jeugdhulpverlening (Jeugdzorg) SEGMENT 4 - MVO / WMO SEGMENT 5 - OVERIG Resultaat volgens resultatenrekening

104 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 104 van 128 BATEN 16. Omzet DBC's / Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Productieafspraken verslagjaar Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten 0 - materiële kosten 0 - normatieve kapitaalslasten Beleidsmaatregelen overheid: - generieke budgetkortingen Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente 0 - afschrijvingen 0 - doorbelasting kapitaallasten vanuit AWBZ Overige mutaties: - budgetoverheveling AWBZ-GGZ ("Knip in de GGZ) Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Omzet DBC's / wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg Toelichting: Met ingang van verslagjaar 2013 is sprake van definitieve invoering van de prestatiebekostiging (DBCsystematiek), waardoor cf. RJ 655 het verloopoverzicht wettelijk budget ZVW niet meer van toepassing is. De mutatie ten opzichte van wettelijk budget 2012 is op regel "productieafspraken verslagjaar" verantwoord. Het totaal verantwoord bedrag ad. EUR bestaat onder meer uit gefactureerde DBC's 2013, mutatie onderhanden werk DBC's en de overgangsregeling kapitaallasten / NHC 2013.

105 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 105 van 128 BATEN 17. Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten AWBZ (exclusief subsidies) Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Productieafspraken verslagjaar Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente afschrijvingen doorbelasting kapitaallasten vanuit GGZ Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten AWBZ (exclusief subsidies) Toelichting: Correcties voorgaande jaren betreft correctie op de nacalculatie 2012

106 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 106 van 128 Mutsaersstichting TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING BATEN 18. Niet-gebudgetteerde zorgprestaties (exclusief DBC's / DBC-zorgproducten) De specificatie is als volgt: Eigen bijdragen en betalingen cliënten voor niet-verzekerde zorg en opbrengsten uit aanvullende zorgverzekering Persoonsgebonden en -volgende budgetten Overige niet-gebudgetteerde zorgprestaties Totaal Omzet DBC's asielzoekers De specificatie is als volgt: Gefactureerde omzet DBC's / DBC-zorgproducten Totaal

107 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 107 van 128 BATEN 20. Omzet jeugdzorg De specificatie is als volgt: Rijkssubsidies Jeugdzorg 0 0 Provinciale subsidies Jeugdzorg Gemeentelijke subsidies Jeugdzorg 0 0 Overige subsidies Jeugdzorg 0 0 Totaal Nadere specificatie 20. Omzet jeugdzorg Provinciale subsidies Jeugdzorg Provincie Limburg - doeluitkering Provincie Limburg - projectsubsidies Toelichting: Bovenstaande omzetstroom bevindt zich in een transitiefase (per 1 januari 2015) richting gemeenten. Deze overgang heeft voor Mutsaersstichting tot gevolg dat momenteel nog geen duidelijkheid bestaat over de bekostiging van deze zorg in de periode na 1 januari 2015 en de omvang van frictiekosten die samenhangen met deze transitie.

108 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 108 van 128 BATEN 21. Subsidies (inclusief overige Wmo-prestaties) De specificatie is als volgt: Rijkssubsidies Subsidie opleidingsfonds 2e tranche Subsidie stagefonds zorg Gemeentelijke subsidies Gemeente Venlo - Blijf v/m Lijf, SHG en bemoeizorg Gemeente Venlo - VO nieuwe stijl Gemeente Venlo - casemanagement Gemeente Peel en Maas - opvoedinloop / jeugdstation Diverse gemeentes - trajecten casemanagement Overige subsidies Subsidie stichting Palet i.l Overig 0 Totaal Overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt: Overige dienstverlening: - Automatisering LZK (incl. glasvezelaansluiting) Overige opbrengsten (waaronder vergoeding voor uitgeleend personeel en verhuur onroerend goed): - Huur LZK Stichting Koninklijke Kentalis SSONML Spring kinderopvang Overige huuropbrengsten Overige bedrijfsopbrengsten Totaal Toelichting: De mutatie van de overige bedrijfsopbrengsten wordt verklaard door eenmalige teruggave omzetbelasting 2012 EUR en verkoop van grond locatie Venlo ad. EUR

109 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 109 van 128 LASTEN 23. Personeelskosten De specificatie is als volgt: Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten: Subtotaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: Segment 1: ZVW Segment 2: AWBZ Segment 3: Jeugdhulpverlening Segment 4: MVO / WMO 150,3 149,2 29,1 5,7 75,4 110,3 24,8 14,5 Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden 279,6 279,7 24. Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt: Nacalculeerbare afschrijvingen: - immateriële vaste activa materiële vaste activa financiële vaste activa Overige afschrijvingen: - immateriële vaste activa materiële vaste activa Totaal afschrijvingen Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare 2013 afschrijvingslasten Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening waarvan nacalculeerbare afschrijvingen In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa WTZi-meldingsplichtige vaste activa WMG-gefinancierde vaste activa Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa

110 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 110 van 128 LASTEN 25. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa De specificatie is als volgt: Bijzondere waardeverminderingen van: - immateriële vaste activa materiële vaste activa financiële vaste activa Totaal Toelichting: Ultimo 2013 heeft Mutsaersstichting een subsidie ontvangen van de Provincie Limburg inzake vastgoedproblematiek. Voor de verwerking van deze subsidie wordt verwezen naar de algemene grondslagen. 26. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt: Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten Onderhoud en energiekosten: - Onderhoud Energiekosten gas Energiekosten stroom Energie transport en overig Subtotaal Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen Totaal overige bedrijfskosten

111 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 111 van 128 LASTEN 27. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt: Rentebaten Rentelasten Totaal financiële baten en lasten

112 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 112 van Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie? Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie? Eenhoofdig De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2013 is als volgt: M.T.A. Goedhart Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit Ja Ja van het bestuur? 3 Zo nee: Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? N.v.t. N.v.t. 4 Is deze gewezen bestuurder sindsdien nog in dienst van uw organisatie (Zo ja: dan dienen de gegevens N.v.t. N.v.t. 5 Wat over de is de bezoldiging aard van de van (arbeids)overeenkomst? deze gewezen bestuurder Onbepaalde tijd Onbepaalde tijd 6 Welke salarisregeling is toegepast? NVZD-regeling NVZD-regeling 7 Wat is de deeltijdfactor? (percentage) 100% 100% 8 Beloning (incl. salaris, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en andere vaste toelagen) 9 a. Waarvan: verkoop verlofuren b. Waarvan: nabetalingen voorgaande jaren c. Waarvan: incidenteel inkomen Wat is de totale som van de eventuele vergoedingen in natura (o.a. huisvesting, auto (mede) voor privégebruik, laagrentende leningen, etc.)? Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen Werkgeversbijdrage sociale verzekeringspremies Voorzieningen ten behoeve van beloning betaalbaar op termijn (o.a. werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU, sabbatical, aanvulling sociale uitkering, arbeidsongeschiktheidsuitkering, etc.) Winstdelingen en bonusbetalingen N.v.t. N.v.t. Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband 14 N.v.t. N.v.t. 15 Totaal bezoldiging (8 t/m 14, excl. 8a en b)

113 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 113 van 128 De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2013 is als volgt: Naam H. Roumen J. Vermeeren L. Vroomen E. Peters 1 Vanaf welke datum was de toezichthouder voor het eerst in de huidige functie van toezichthouder werkzaam binnen de organisatie? 2 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van de Ja Nee Nee Nee Raad van Toezicht geweest? 3 Nevenfunctie(s) 4 Beloning (incl. salaris, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en andere vaste toelagen) 5 Wat is de totale som van de eventuele vergoedingen in natura (o.a. huisvesting, auto (mede) voor privégebruik, laagrentende leningen, etc.)? 6 Vaste en variabele onkostenvergoedingen Werkgeversbijdrage sociale verzekeringspremies Voorzieningen ten behoeve van beloning betaalbaar op termijn (o.a. werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU, sabbatical, aanvulling sociale uitkering, arbeidsongeschiktheidsuitkering, etc.) 9 Winstdelingen en bonusbetalingen Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband 11 Totaal bezoldiging (4 t/m 10) Naam R. Doedel J. v.d. Nouwland F. Rijnders 1 Vanaf welke datum was de toezichthouder voor het eerst in de huidige functie van toezichthouder werkzaam binnen de organisatie? 2 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van de Nee Nee Nee Raad van Toezicht geweest? 3 Nevenfunctie(s) 4 Beloning (incl. salaris, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en andere vaste toelagen) 5 Wat is de totale som van de eventuele vergoedingen in natura (o.a. huisvesting, auto (mede) voor privégebruik, laagrentende leningen, etc.)? 6 Vaste en variabele onkostenvergoedingen Werkgeversbijdrage sociale verzekeringspremies Voorzieningen ten behoeve van beloning betaalbaar op termijn (o.a. werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU, sabbatical, aanvulling sociale uitkering, arbeidsongeschiktheidsuitkering, etc.) 9 Winstdelingen en bonusbetalingen Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband 11 Totaal bezoldiging (4 t/m 10)

114 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 114 van Wet Normering Topinkomens (WNT) De bezoldiging van de functionarissen die over 2013 in het kader van de WNT verantwoord worden, is als volgt: 1 Functionaris (functienaam) M.T.A. Goedhart (RvB) H. Roumen (voorzitter RvT) J. Vermeeren (RvT) L. Vroomen (RvT) 2 In dienst vanaf (datum) 1-sep-04 1-jul-10 1-jul apr-05 3 In dienst tot (datum) Nvt Nvt Nvt 30-jun-13 4 Deeltijdfactor (percentage) 100% 100% 100% 100% 5 Bruto-inkomen (incl. salaris, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en andere vaste toelagen) Winstdelingen en bonusbetalingen Totaal beloning (5 en 6) Werkgeversbijdrage sociale lasten Bruto-onkostenvergoeding (vast en variabel) Voorzieningen ten behoeve van beloningen Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband (in ) Nvt Nvt Nvt Nvt Totaal bezoldiging in kader van de WNT (7 tm. 11) J. v.d. 1 Functionaris (functienaam) E. Peters (RvT) R. Doedel (RvT) Nouwland (RvT) F. Rijnders (RvT) 2 In dienst vanaf (datum) 1-jul-10 1-jul-10 1-feb-11 1-nov-13 3 In dienst tot (datum) Nvt Nvt Nvt Nvt 4 Deeltijdfactor (percentage) 100% 100% 100% 100% 5 Bruto-inkomen (incl. salaris, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en andere vaste toelagen) Winstdelingen en bonusbetalingen Totaal beloning (5 en 6) Werkgeversbijdrage sociale lasten Bruto-onkostenvergoeding (vast en variabel) Voorzieningen ten behoeve van beloningen Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband (in ) Nvt Nvt Nvt Nvt Totaal bezoldiging in kader van de WNT (7 tm. 11) Nog niet aangenomen aanpassingswet Het normenkader rondom de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen Publieke en Semipublieke Sector (hierna: WNT) is bekrachtigd in het Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 26 februari 2014, nr en de Regeling van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 26 februari 2014, nr De Aanpassingswet WNT is als onderdeel van dit normenkader nog niet formeel aangenomen door de Eerste Kamer. Voor het opmaken van de jaarrekening is in lijn met de mededeling van de minister van BZK d.d. 12 februari 2014, gepubliceerd in de Staatscourant d.d. 18 februari 2014, de Aanpassingswet WNT wel als onderdeel van het normenkader gehanteerd. Interim-functionarissen Ten aanzien van interim-functionarissen die geen topfunctie vervullen heeft Mutsaersstichting gebruik gemaakt van de mogelijkheid die paragraaf 6 van de Beleidsregels toepassing WNT biedt inzake de volledige openbaarmaking van deze interim niet topfunctionarissen. Op basis van de Beleidsregels toepassing WNT (inclusief de wijziging van paragraaf 6 volgens besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 12 maart 2014, nr kán en hoeft Mutsaersstichting niet volledig te voldoen aan de verplichting voor openbaarmaking van deze interim niet topfunctionarissen zoals voorgeschreven in artikel 4.2 lid 2c van de WNT (inclusief verwerking Aanpassingswet).

115 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 115 van Honoraria accountant De honoraria van de accountant over 2013 zijn als volgt: 1 Controle van de jaarrekening Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) Fiscale advisering Niet-controlediensten Totaal honoraria accountant Transacties met verbonden partijen Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de instelling, haar deelnemingen en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen. Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet-zakelijke grondslag. De bezoldiging van de bestuurders en toezichthouders is opgenomen onder punt 28.

116 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 116 van 128 III.9 Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De raad van bestuur van Mutsaersstichting heeft de jaarrekening 2013 vastgesteld in de vergadering van 19 mei De raad van toezicht van de Mutsaersstichting heeft de jaarrekening 2013 goedgekeurd in de vergadering van 19 mei Statutaire regeling resultaatbestemming Het resultaat is conform de weergegeven resultaatverdeling toegevoegd aan de (bestemmings)reserves. Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening Gebeurtenissen na balansdatum Er is geen sprake van gebeurtenissen na balansdatum, die een materiële invloed hebben op de feitelijke situatie per balansdatum. Controleverklaring De controleverklaring is opgenomen op de pagina's na de handtekeningen van de bestuurder en RvT.

117 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 117 van 128 III.10 Bijlagen jaarrekening: diverse verantwoordingen en controleverklaring accountant Verantwoording van het in de exploitatie opgenomen Vrouwenopvang 2013 gefinancierd vanuit de Gemeente Venlo Subsidiebedrag 2013 Toegekende subsidie 2013 Vrouwenopvang/hulpverlening (brief gem.venlo met kenmerk MOSAM / 12/15313 d.d ) Totaal Totaal kosten Vrouwenopvang 2013 Personele kosten Omschrijving Totaal Personeel in loondienst Inzet personeel Personeel niet in loondienst Inzet TC Totaal personele kosten Materiele kosten Omschrijving Totaal Andere personele kosten reiskosten woon-werk, opleidingskosten Algemene kosten drukwerk, kantoorbenodigdheden, reis-/verblijfskosten, kosten tolk Cliëntgebonden kosten kosten ontspanning/recreatie, huishoudelijke kosten Huisvestingskosten kosten gebouwen, gas-water-elektra, onderhoud Totaal materiële kosten Overige opbrengsten Omschrijving Totaal Eigen bijdrage vrouwenopvang Totaal overige opbrengsten Totaal kosten Vrouwenopvang

118 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 118 van 128 Bijlagen Verantwoording van het in de exploitatie opgenomen Steunpunt Huiselijk Geweld 2013 gefinancierd vanuit de Gemeente Venlo Subsidiebedrag 2013 Toegekende subsidie 2013 Basisfuncties Steunpunt Huiselijk Geweld (brief gem.venlo met kenmerk MOSAM / 12/15313 d.d ) Toegekende subsidie 2013 extra middelen Steunpunt Huiselijk Geweld (brief gem.venlo met kenmerk MOSAM / 13/5375 d.d ) Totaal Totaal kosten SHG 2013 Personele kosten Omschrijving Totaal Personeel in loondienst Inzet personeel Personeel niet in loondienst Inzet TC Totaal personele kosten Materiele kosten Omschrijving Totaal Andere personele kosten reiskosten woon-werk, opleidingskosten Algemene kosten drukwerk, kantoorbenodigdheden, reis-/verblijfskosten Clientgebonden kosten kosten Pagina persoonsbeveiliging Mutsaersstichting Totaal materiële kosten Totaal kosten SHG

119 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 119 van 128 Bijlagen Verantwoording van het in de exploitatie opgenomen Bemoeizorg 'at risk' 2013 gefinancierd door de Gemeente Venlo Subsidiebedrag 2013 Toegekende subsidie 2013 voor het uitvoeren van Bemoeizorg Youth at Risk (brief gem.venlo met kenmerk MOSAM / 12/15313 d.d ) Kosten 2013 Aantal uitgevoerde trajecten Urenbesteding Tarief Totaal Totaal Personele kosten Omschrijving Totaal PNIL Inzet TC Totaal personele kosten Materiële kosten Omschrijving Totaal Overig Opslag voor huisvesting, telefoon, cursussen, deskundigheidsbevordering Totaal materiële kosten Totaal kosten bemoeizorg

120 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 120 van 128 Bijlagen Verantwoording van het in de exploitatie opgenomen project casemanagement 2013 gefinancierd door de Gemeente Venlo Subsidiebedrag 2013 Toegekende subsidie 2013 voor het uitvoeren van Casemanagement in het kader van Tijdelijk huisverbod (inclusief "grijze" trajecten en screeningen; brief gem.venlo met kenmerk MOSAM / 12/15313 d.d ) Aanvullende subsidie 2013 voor het uitvoeren van Casemanagement in het kader van Tijdelijk huisverbod (inclusief "grijze" trajecten en screeningen; brief gem.venlo met kenmerk MOVZV / 13/16411 d.d ) Totaal Grijze trajecten is casemanagement zonder een tijdelijk huisverbod Kosten 2013 Personele kosten Aantal trajecten Urenbestedin Tarief Totaal ICM met huisverbod ICM Screeningen Totaal Materiële kosten Omschrijving Totaal PNIL Inzet TC Overig Opslag voor huisvesting, telefoon, cursussen en deskundigheidsbevordering Totaal materiële kosten Totaal kosten Casemanagement

121 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 121 van 128 Bijlagen Verantwoording van het in de exploitatie opgenomen project Vrouwenopvang Nieuwe Stijl 2013 gefinancierd door de Gemeente Venlo Kosten medewerkers Urenbesteding Kosten Activiteiten Personeel in loondienst: Medewerker S.D Projectondersteuning Medewerker R.D Extra inzet Medewerker M.L Extra inzet Medewerker M.T Extra inzet Personeel niet in loondienst: Mevr. S.T Projectleiding Dhr. E. v.d. L. 0 0 Juridische kosten Dhr. P.F Onderzoek huisvesting 25% overhead Totaal kosten medewerkers * 25% overhead bestaat uit ondersteuning van de bestuurder, de afd. Zorgontwikkeling en EAD. Opleidingskosten Aantal medewerkers Kosten Scholing AWBZ/overig 0 0 Totaal opleidingskosten 0 Materiële kosten Omschrijving Kosten Kosten opleiding/reisk.w.w. kosten exploitatie Advieskosten Advieskosten VO-nieuwe stijl Kosten inrichting Kosten inrichting, verhuizing en bewoning Totaal materiële kosten Huisvestingskosten Omschrijving Kosten Kapitaallasten 2013 Afschrijving- en rentekosten huisvesting Totaal huisvestingskosten Totaal kosten project Proeftuin

122 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 122 van 128

123 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 123 van 128 Dit jaardocument, inclusief jaarrekening 2013, is vastgesteld door de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht van de Mutsaersstichting heeft het JMV 2013 goedgekeurd in de vergadering van 28 mei Dit jaardocument wordt digitaal voor 1 juni 2014 gedeponeerd via de CIBG deponeerfaciliteit op Ondertekend door bestuurders en toezichthouders Bestuurder Dhr. M.T.A. Goedhart Voorzitter Raad van Toezicht Dhr. H. Roumen Vicevoorzitter Raad van Toezicht Dhr. J. Vermeeren Toezichthouder Dhr. F. Rijnders Toezichthouder Dhr. E. Peters Toezichthouder Mw. J. van den Nouwland Toezichthouder Mw. R. Doedel Toelichting Uit privacyoverwegingen en fraudegevoeligheid van de handtekeningen van leden van uw Raad van Bestuur en Raad van Toezicht worden de handtekeningen niet in de digitale versie van het Jaardocument opgenomen. Het digitaal handtekeningenformulier van het CIBG wordt gebruikt bij de deponering bij het CIBG. De handtekeningen worden niet getoond in het archief jaardocumenten. Controleverklaringen

124 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 124 van 128

125 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 125 van 128

126 Jaardocument Mutsaersstichting 2013 Pagina 126 van 128