Hoe vooruitziend is ondernemend Vlaanderen?

Transcriptie

1 Hoe vooruitziend is ondernemend Vlaanderen? Resultaten ETION-Toekomstenquête 2016 Jochanan Eynikel Expert toekomstdenken, ETION

2 Opzet ETION-Toekomstenquête Bevraging van 274 bedrijfsleiders en eindverantwoordelijken in organisaties uit Vlaanderen en Brussel: 1. Welke trends en ontwikkelingen zijn volgens ondernemers het meest relevant voor de toekomst? 2. Hoe anticiperen ondernemingen op de toekomst? 2

3 Profiel respondenten (n = 274) GROOTTE BEDRIJF 4% 1% ACTIVITEIT Productie 23% 37% 40% Minder dan 50 medewerkers Tussen de 50 en 250 medewerkers Meer dan 250 medewerkers 26% 42% 27% Diensten Producten en diensten Social profit Overheid BESLISSINGSCENTRUM FINANCIËLE SITUATIE LAATSTE 3 JAAR 15% 8% Verbeterd België 33% Stabiel gebleven Het buitenland 59% Verslechterd 85% 3

4 Waar liggen ondernemers wakker van? (top 10 meest & minder relevant) GEOPOLITIEKE VERANDERINGEN AUTOMATISERING KENNISWERK (A.I., DEEP LEARNING ) CONSOLIDATIE VAN INDUSTRIEËN GLOBALISERING VAN MARKTEN TRANSPARANTIE VAN INFORMATIE NIEUWE GEZINSSAMENSTELLINGEN INVLOED VAN BURGERINITIATIEVEN VERLIES AAN BIODIVERSITEIT Vraagstelling: Welke trends/omgevingsfactoren acht u vandaag het meest relevant voor de toekomst van uw organisatie? WIJZIGENDE REGELGEVING MOBILITEIT WAR FOR TALENT E-COMMERCE VERGRIJZING BIG DATA TECHNOLOGIE TERRORISME WATERSCHAARSTE PRIVACY-UITDAGINGEN NANOTECHNOLOGIE NATIONALISME 4% 3% 3% 2% 5% 5% 3% 6% 6% 20% 19% 19% 23% 23% 23% 27% 26% 37% 41% GENETICA 2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 4

5 Trends: opvallende vaststellingen Regelgeving en mobiliteit voor 4 op de 10 ondernemingen prioritair voor de toekomst Overheid spelbepaler in meest relevante trends en omgevingsfactoren voor ondernemers: nl. regelgeving, mobiliteit, geopolitiek Sterke aanwezigheid tech. trends in top 10 (E-commerce, A.I., big data), maar privacy opvallend weinig relevant Specifieke ecologische uitdagingen als waterschaarste en biodiversiteit worden weinig relevant geacht voor toekomst ondernemingen 5

6 Hoe anticiperen bedrijven op de toekomst? 80% 75% 72% 70% 60% 50% 43% 40% 30% 20% 32% 21% 19% 12% 11% 10% 0% 5% 2% 2% 3% 6% Vraagstelling: Welke werkvormen heeft uw organisatie al toegepast om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen? 6

7 Werkvormen: opvallende vaststellingen 94% van ondernemers neemt gerichte initiatieven om te anticiperen op trends en toekomstige ontwikkelingen Enkel SWOT-analyse (75%) en brainstorming (72%) echt gangbaar in bedrijfswereld als werkvorm om te anticiperen op de toekomst Kleine helft (43%) van ondernemingen doet actief aan trendopvolging Specifieke werkvormen voor toekomstverkenning weinig tot niet toegepast zoals scenariodenken (19%), Future Search (5%) en backcasting (2%) 7

8 Hoe vaak en hoe ver denkt men vooruit? FREQUENTIE VAN TOEKOMSTDENKEN TIJDSHORIZON BIJ TOEKOMSTVERKENNINGEN 22% 4% 34% Meermaals per jaar 15% 4% 13% 1 tot 2 jaar 1 keer per jaar 3 tot 5 jaar Om de 2 à 3 jaar 6 tot 10 jaar Uitzonderlijk Meer dan 10 jaar 40% 68% 74% van ondernemers doet minstens 1x per jaar een denkoefening over lange termijn toekomst van organisatie Slechts 1 op 5 ondernemingen kijkt verder dan 5 jaar vooruit 8

9 Met wie? Betrokken bij toekomstverkenningen 90% 83% 80% 78% 70% 60% 54% 50% 47% 42% 39% 40% 30% 20% 10% 2% 0% 32% 32% 19% 13% 12% 10% 9% 7% 4% 4% 3% 4% Vraagstelling: Wie betrekt u bij toekomstverkennende initiatieven zoals weergegeven in vraag 2? 9

10 Stakeholders: opvallende vaststellingen Toekomstdenken is in eerste plaats een taak voor de top (8 op de 10 met CEO en directie) Uitvoerend personeel in 4 op de 10 organisaties betrokken Klanten zijn meest betrokken externen. Meer nog dan kaderleden en medewerkers (!) Indirecte stakeholders zoals overheden, ngo s, vakbonden of investeerders zelden betrokken bij toekomstverkenningen invloed overheden op trends! 10

11 Tevreden? Heel tevreden; 4% Heel ontevreden; 1% Ontevreden; 6% Neutraal; 39% Tevreden; 50% Vraagstelling: Hoe tevreden bent u met de resultaten van toekomstverkenningen? 11

12 Knelpunten 1. Druk op kortetermijnresultaten 46% 2. Onzekerheid over toekomstige ontwikkelingen 43% 3. Moeilijkheid om toekomstverkenningen te vertalen naar acties 29% 4. Te weinig tijd 27% 5. Meerwaarde is moeilijk meetbaar 23% 6. Gebrek aan eigen expertise om toekomstverkenningen te begeleiden 20% 7. Gebrek aan kennis van trends en omgevingsfactoren 19% 8. Moeilijkheid om langetermijnstrategie flexibel te houden 15% 9. Moeilijkheid om ons personeel te betrekken 14% 10. Te weinig zicht op relevantie van trends voor onze organisatie 10% 11. Wij ervaren geen noemenswaardige knelpunten 7% 12. Moeilijkheid om externe stakeholders te betrekken 7% 13. Andere: geen impact hebben / competenties ontbreken 2% Vraagstelling: Welke knelpunten ervaart uw organisatie bij toekomstverkenningen? 12

13 Algemene conclusies Ondernemend Vlaanderen denkt vooruit, maar weet niet goed hoe Ondernemingen betrekken internen, klanten en directe business partners maar weinig andere stakeholders Ondernemingen kijken niet zo ver vooruit Druk op korte termijn verhindert denken op lange termijn. 13