Innovatiekrediet. Jaarverslag >> Als het gaat om innovatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Innovatiekrediet. Jaarverslag 2011. >> Als het gaat om innovatie"

Transcriptie

1 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011 >> Als het gaat om innovatie

2 Inhoudsopgave Innovatiekrediet in 2012: vermogen om te innoveren 4 Terugblik op 2011 en vooruitblik naar Hoe werkt het Innovatiekrediet? 8 GreenPeak Technologies B.V. Energiezuinige chips voor consumentenapparaten 10 IQ Medical Ventures B.V. Slimme vinding voor gescheiden longventilatie 13 ProFibrix Poedermix stelpt bloedingen bij operaties 14 HyGear Waterstof opwekken in minifabriekjes 17 Airborne Dieper olieboren met composietbuizen van Airborne 18 SIM Industries Vluchtsimulator voor Airbus A Anthuriumkwekerij Evanty Procesinnovatie anthuriumkwekerij 22 Synthon Innovatieve kankermedicijnen 23 Wila B.V. Digitale aansturing kantpersgereedschap 24 Quooker Quooker: kokend water direct uit de kraan 25 Bijlage A: Aanvragen, afwijzingen en toewijzingen 27 Bijlage B: Omvang van de Kredietportefeuille 30 Bijlage C: Krediettoewijzingen nader verklaard 32 Bijlage D: Financering van de toegwezen projecten 35 Bijlage E: Gerealiseerde financieringen in Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

3 Voorwoord Innovatie is méér dan alleen een technische verbetering. Innovatie kan gebruikers zodanige voordelen bieden, dat het een bestaande markt met gevestigde spelers ingrijpend verstoort en daarmee enorme waarde creëert voor de nieuwkomer. In dit jaarverslag leest u diverse verhalen van Nederlandse ondernemingen die, mede dankzij het Innovatiekrediet, een commercieel succes wisten te behalen. En het biedt belangrijke informatie over het aanvragen van een eigen Innovatiekrediet. Het Innovatiekrediet bood SIM-Industries essentiële financiële ondersteuning van de beoogde snelle ontwikkelstrategie, terwijl de onderneming tegelijkertijd al flink groeide. De aanzienlijke investeringen die gepaard gaan met de ontwikkeling van de producten in de luchtvaart, zouden bij onvoldoende financiële armslag een rem op de toekomstige groei hebben veroorzaakt. Het Innovatiekrediet is hiermee voor SIM-Industries in een cruciale fase van uiterst belang geweest. SIM-Industries heeft door de opbouw van een unieke portfolio van producten een disruptie in de markt van professionele vliegsimulatoren teweeggebracht. Hierdoor kon de onderneming razendsnel een leidende positie verwerven, met gevolg dat het in november 2011 onderdeel werd van Lockheed Martin. Daarmee is verdere groei in Nederland gewaarborgd. Het eerder ontvangen Innovatiekrediet kon dankzij het buitengewone succes al begin 2012 worden afgelost en door minister Verhagen direct opnieuw worden verstrekt aan een volgende innovatieve onderneming: Aeon Astron Europe. Ook voor de toekomst blijft het belangrijk dat bedrijven zoals SIM-Industries, die door hun innovatieve aanpak een commercieel uitstekende positie kunnen verwerven, ondersteuning krijgen. Het Innovatiefonds MKB+ - waar het Innovatiekrediet onderdeel van uitmaakt - stelt ook u als ondernemer in staat uw innovatieve ideeën makkelijker en sneller om te zetten in rendabele nieuwe producten, processen en diensten! Frank uit den Bogaard Ceo SIM-Industries B.V. 3 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

4 Innovatiekrediet in 2012: vermogen om te innoveren Het Innovatiekrediet is een regeling van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie die wordt uitgevoerd door Agentschap NL. Met deze regeling kunnen ontwikkelingsprojecten voor nieuwe producten, processen of diensten worden gefinancierd, waar een sterke businesscase aan ten grondslag ligt. Het krediet is risicodragend en hoeft alleen te worden terugbetaald als de ontwikkeling slaagt. Het Innovatiekrediet, onderdeel van het Innovatiefonds MKB+, bouwt voort op de succesvolle TOK-regeling. Het krediet is bestemd voor de financiering van ontwikkelingsprojecten die leiden tot het nieuwe product, proces of dienst waarop de businesscase is gebaseerd. Het kan gaan om een technische ontwikkeling of de ontwikkeling van een medicijn of medisch product, waarbij nog een klinische studie is vereist. Het gaat om projecten die wellicht meer technische risico s met zich meebrengen, maar die van groot belang zijn voor de toekomst van uw bedrijf. Met het Innovatiekrediet kan voor MKB-bedrijven 35 procent van de ontwikkelingskosten worden gefinancierd en voor niet- MKB-bedrijven 25 procent. Zowel starters als bestaande bedrijven kunnen gebruik maken van het Innovatiekrediet. Voor bestaande bedrijven is het krediet aantrekkelijk vanwege het risicodragende karakter en de lage rente. Met het krediet kunnen deze bedrijven hun R&D budget verhogen en kan de drempel worden verlaagd om kansrijke ontwikkelingsprojecten eerder op te pakken en sneller uit te voeren. Voor starters kan het Innovatiekrediet een essentieel onderdeel zijn om hun financiering rond te krijgen. Vaak blijkt dat het verkrijgen van een Innovatiekrediet ook helpt bij het vinden van andere investeerders, omdat de plannen zijn goedgekeurd door de overheid. Bijkomend voordeel voor starters is dat er geen verdere verwatering van hun belang plaatsvindt. De hoofddoelstelling van het Innovatiekrediet is het bevorderen van economische groei door het versterken van de innovatiekracht van Nederlandse ondernemingen. Omdat economische groei voorop staat, wordt bij de beoordeling van een kredietaanvraag eerst gekeken naar de onderliggende businesscase. Deze moet sterk zijn en goed onderbouwd worden. Daarnaast wordt gekeken naar de ondernemer achter de plannen, die in staat moet zijn om het project en de onderneming tot een succes te maken. Pas daarna wordt gekeken naar de techniek en het ontwikkelingstraject waarvoor de financiering feitelijk wordt gevraagd. Kenmerken Het Innovatiekrediet is een risicodragend krediet voor het MKB voor de ontwikkeling van een nieuw product, proces of dienst. Mocht het project in technische zin mislukken, dan hoeft het geleende bedrag niet te worden terugbetaald. Het Innovatiekrediet bedraagt maximaal 35 procent van de totale ontwikkelingskosten voor MKB-ondernemers. De overige 65 procent moet dus op een andere manier worden gefinancierd. Voor MKB+ bedraagt het maximale krediet 25 procent. De minimale projectomvang bedraagt euro. Het maximale kredietbedrag bedraagt 5 miljoen euro. De lening is rentedragend. De rente wordt tijdens de looptijd bijgeschreven en dus achteraf betaald. Voor bestaande bedrijven met een goed continuïteitsperspectief is de rente in procent; voor starters is de rente 7 procent; voor klinische projecten geldt een opslag van 3 procent. De maximale projectduur bedraagt vier jaar. Het krediet wordt in tranches beschikbaar gesteld, aan de hand van de milestones in het project. Voor producten met een certificeringsbehoefte kan de projectduur met maximaal twee jaar verlengd worden. Als het project is afgerond en de commerciële fase aanbreekt, wordt begonnen met de aflossing van het krediet. 4 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

5 Vooraf wordt een terugbetaalschema overeengekomen. Aflossing vindt plaats in maximaal tien jaar na afronding van het project. Uiteraard blijft het mogelijk dat een project in technische zin is geslaagd maar dat het geen commercieel succes wordt. In dat geval moet het krediet wél worden terugbetaald. Om voor het Innovatiekrediet in aanmerking te komen zijn geen harde zekerheden vereist zoals verpanding van voorraden, debiteuren, onroerend goed, machines of inventaris. Wel vragen wij pandrecht op de kennis en prototypen die uit het project voortkomen totdat het krediet is afgelost. De besluitvorming op een aanvraag vindt in de regel plaats tussen de 8 tot 12 weken. Voor een uitgebreide uitleg over het gehele Innovatiekrediet traject kunt u in dit jaarverslag terecht op pagina 8 en 9. Aanvraagprocedure Door middel van een Quickscan kan een ondernemer snel advies krijgen of het indienen van een kredietaanvraag zinvol is. In de Quickscan wordt gevraagd om de plannen waarvoor financiering wordt gevraagd kort toe te lichten. De Quickscan kan worden ingevuld op onze website: Een adviseur van Agentschap NL neemt vervolgens telefonisch contact op met de ondernemer om de Quickscan te bepreken en een inschatting te maken of het project zou kunnen passen binnen het Innovatiekrediet en of het zinvol is een kredietaanvraag in te dienen. Een kredietaanvraag bevat een businessplan, een projectplan en een financieel plan. Na ontvangst van de aanvraag maakt een adviseur van Agentschap NL een afspraak met de ondernemer om de aanvraag te bespreken. Aan het eind van dit gesprek is de adviseur meestal in staat de slaagkans in te schatten. Verder geeft hij aan welke informatie nog nodig is voor een definitieve beoordeling. 5 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

6 Terugblik op 2011 en vooruitblik naar 2012 Budgetbenutting in 2011: volledig beschikbare budget in kredieten gestoken. In 2011 zijn 39 kredieten verleend, waarvan er één niet benut is en acht verhogingsaanvragen waren. Per saldo zijn er dus 30 nieuwe projecten mede door het Innovatiekrediet gefinancierd. Een duidelijke toename t.o.v. de 24 nieuwe projecten in Met die toewijzingen is het budget ook volledig benut. Voor klinische projecten was 15,5 miljoen beschikbaar, dat is toegekend aan 15 aanvragen; voor technische projecten 32 miljoen, dat besteed wordt aan 23 projecten. Het percentage van krediet-toekenningen is gestegen in 2011 In 2011 zijn 82 aanvragen afgehandeld. Van die 82 is met 39 bijna de helft toegekend (48 procent). Dat is een toename t.o.v (36 procent) en 2010 (42 procent). Het aantal afwijzingen bedroeg 22 (27 procent) en het aantal intrekkingen 21 (25 procent). Portfolio van projecten groeit en de aflossing in het Innovatiefonds MKB+ begint Eind 2011 waren er 76 projecten in de ontwikkelingsfase met een totaal toegezegd krediet van bijna 133 miljoen, waarvan al 74 miljoen uitgekeerd is en nog 59 miljoen uit te keren is tijdens de rest van de projectduur. Het aantal afgesloten projecten bedroeg in 2011 zeven, een duidelijke toename t.o.v. voorgaande jaren (in 2009 en 2012 ieder één). Het vastgestelde krediet bedroeg in 2011 bijna 13 miljoen, waarmee het totaal vastgestelde krediet ruim 17 miljoen bedraagt. Daadwerkelijk afgelost tot en met 2011 is ruim 1,7 miljoen (inclusief ontvangen rente). Dit zal in de komende jaren belangrijk toenemen doordat meer projecten in de aflossingsfase terecht komen. Hierdoor kunnen nieuwe projecten gefinancierd worden. Projectfinanciering in 2011: overwegend nieuw kapitaal Van de in 2011 toegewezen projecten zijn we nagegaan hoe de overige financiering gerealiseerd wordt. De totale omvang van de projecten waaraan in 2011 financiering is toegezegd bedraagt 202 miljoen. Daarvan financiert het Innovatiekrediet bijna 65 miljoen (32 procent) en is daarmee de grootste financieringsbron, op de voet gevolgd door investeringen in eigen vermogen door Venture Capitalists, die bijna 64 miljoen (31,5 procent) bijdragen. De resterende financiering komt voor tweederde ( 50 miljoen) ook van buiten de onderneming (van leningen van aandeelhouders, of eigen vermogen van informals en ROM's en soms door een banklening of een subsidie), terwijl een derde daarvan (ongeveer 10 procent van het totaal) door de ondernemingen zelf gefinancierd wordt. Hieruit blijkt dat de projecten overwegend door nieuw kapitaal gefinancierd worden. Toewijzingen nader bekeken Van de krediettoewijzingen in 2011 komt ongeveer de helft uit de topsector high tech systemen en materialen en een derde uit de topsector life sciences. Uit de topsectoren chemie, tuinbouw, creatieve industrie en logistiek is geen enkele toewijzing tot stand gebracht, wel zijn er aanvragen uit deze sectoren geweest. In 2012 zal extra aandacht aan deze sectoren gegeven worden om het doen van aanvragen uit deze sectoren te stimuleren. Uiteindelijk is het Innovatiekrediet voor alle sectoren bedoeld. Opvallend is dat het aandeel toewijzingen van kleine (met minder dan 5 FTE) bedrijven is gedaald naar 10 stuks (25 procent), terwijl dat in 2010 met 13 stuks nog de grootste categorie was (44 procent). In 2012 is het aandeel van gevestigde bedrijven toegenomen, zowel qua aantal toewijzingen (van 52 naar 59 procent) als qua budget (van 57 procent naar 72 procent). Dit lijkt erop te wijzen dat de bekendheid van het Innovatie krediet onder bestaande bedrijven toeneemt. 6 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

7 In de geografische spreiding van de krediettoewijzingen valt op dat de positie van Noord-Brabant met zowel de meeste toewijzingen als het grootste budget is overgenomen door Zuid-Holland, met Noord-Brabant als een goede tweede. Noord-Holland heeft de derde positie van Utrecht overgenomen. Het aantal provincies zonder krediettoewijzing is stabiel gebleven op vier; daarbij zijn Drente, Friesland en Zeeland op nul gebleven; is Groningen van één naar nul gegaan en Overijssel van nul naar twee. Dit jaar hebben we naar enkele nieuwe aspecten gekeken. Het blijkt dat bijna alle toewijzingen (37) gericht zijn op productinnovaties; de andere twee categorieën (procesinnovatie en diensteninnovatie) komen ieder slechts een keer voor. Het gemiddeld toegekende krediet bedraagt 1,22 miljoen. De toegekende kredietomvang is in driekwart van de gevallen boven het halve miljoen euro. En maar vier projecten hebben een omvang onder 1 miljoen. Twee projecten hebben het maximale krediet van 5 miljoen verkregen. Daarmee lijkt het of de regeling minder bedoeld zou zijn voor kleinere projecten. Het tegendeel is het geval: in 2012 kan het Innovatiekrediet juist ook voor nóg kleinere projecten dan voorheen (vanaf ) aangevraagd worden. Vooruitblik 2012: meer mogelijkheden voor ondernemers In 2012 is de regeling van het Innovatiekrediet verruimd. De belangrijkste wijzigingen zijn: De minimale projectomvang van het project is gehalveerd naar Ook bedrijven groter dan MKB kunnen in aanmerking komen, en krijgen dan een maximale kredietondersteuning van 25 procent van de projectkosten. Projecten met een certificeringnoodzaak mogen in overleg maximaal twee jaar langer duren. De terugbetaling kan over maximaal 10 jaren uitgespreid worden. Het beschikbare budget is verdubbeld naar 95 miljoen. Het Innovatiekrediet wordt met ingang van 1 januari 2012 gefinancierd uit het Innovatiefonds MKB+. Daarbij heeft het een revolverend karakter, waarbij de aflossingen opnieuw benut kunnen worden. Ook aflossingen van voorgangers van het Innovatiekrediet komen in dit fonds. Op 6 februari 2012 heeft zich het eerste mooie voorbeeld hiervan voorgedaan. De aflossing in één keer van SIM Industries is door de Minister doorgegeven aan een nieuwe kredietnemer: het Leidse bedrijf Aeon Astron Europe. 7 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

8 Hoe werkt het Innovatiekrediet? In het aanvraagtraject voor een Innovatiekrediet worden uw plannen grondig beoordeeld. Onderdeel van een volledig beoordelingstraject zijn twee gesprekken met de behandelaars van Agentschap NL, het eerste aan het begin van de beoordeling op kantoor bij Agentschap NL en het tweede bij u op het bedrijf in de eindfase van de beoordeling. Het is een interactief proces, waarin er om aanvullende informatie kan worden gevraagd en waarin u de gelegenheid heeft uw aanvraag verder toe te lichten en te onderbouwen op punten die in de initiële aanvraag nog ontbraken en die belangrijk zijn voor de beoordeling. In de interviews met ondernemers verderop in dit jaarverslag kunt u lezen hoe ondernemers dit traject hebben ervaren. Het is een stevig traject, maar wel logisch gezien de omvang van de financiering. Een aantal ondernemers geeft aan dat het heeft geleid tot betere plannen. Dat kan dan weer helpen bij het aantrekken van andere financiering. Reden voor de grondige aanpak is dat we overtuigd willen zijn dat de plannen succesvol kunnen worden gerealiseerd en daarmee bijdragen aan het doel van de regeling: economische groei die voortkomt uit innovatieve producten, processen of diensten. Hieronder wordt een beschrijving gegeven van het beoordelingsproces en de gang van zaken in de beheerfase als u een krediet heeft gekregen. Na ontvangst van de ingevulde quickscan neemt een projectadviseur van Agentschap NL telefonisch contact met u op. Aan de hand van deze quickscan bespreekt de projectadviseur uw project met u en geeft u een inschatting of het zinvol is een aanvraag in te dienen. Indienen van een aanvraag Voor het indienen van een aanvraag gebruikt u het aanvraagformulier dat op de website beschikbaar is. Als bijlagen ontvangen wij bij voorkeur de reeds bij u beschikbare informatie zoals een businessplan, projectplan en financieringsplan. Ook andere relevante informatie kan worden bijgevoegd. U kunt dan bijvoorbeeld denken aan een haalbaarheids studie, marktonderzoek of jaarcijfers van de onderneming. Ook afgesloten contracten, samenwerkingsovereenkomsten en intentieverklaringen kunnen deel uitmaken van de plannen. U kunt uw aanvraag gedurende het hele jaar indienen. Uw aanvraag wordt individueel beoordeeld; er vindt geen onderlinge vergelijking plaats. Quickscan Indien u twijfelt of er voldoende aansluiting is tussen uw ontwikkelingsproject en de doelstellingen en eisen van het Innovatiekrediet, dan raden wij u aan ons vooraf om een advies te vragen. U vindt hiervoor op de website ( een zogenaamde Quickscan. 8 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

9 Behandeling van uw aanvraag Na ontvangst van de aanvraag zal een adviseur van Agentschap NL een afspraak maken om de aanvraag met u te bespreken. Dit gesprek vindt plaats op het kantoor van Agentschap NL. De behandelaars hebben als voorbereiding op dit gesprek uw plannen grondig doorgenomen. Na afloop van dit gesprek krijgt u een indruk van de slaagkans van uw kredietaanvraag. Ook wordt dan besproken welke aanvullende informatie eventueel nog benodigd is voor een definitieve beoordeling van uw kredietaanvraag. U krijgt twee weken tijd om deze informatie aan te leveren. Na ontvangst van de aanvullende informatie wordt de analyse voltooid op basis van de beschikbare informatie en wordt deze intern besproken. Dan wordt ook bepaald of het zinvol is om een tweede gesprek met de onderneming te hebben, de zogenaamde management meeting, om de laatste onduidelijkheden of aandachtspunten te bespreken. Daarna volgt een besluit over uw kredietaanvraag, waarvoor in de regel ook vooraf advies wordt gevraagd aan de kredietcommissie van het Innovatiekrediet. Bij de besluitvorming wordt getoetst of het project voldoet aan de doelstellingen en criteria van het Innovatiekrediet. Kredietverlening We streven ernaar u binnen 8-12 weken, maar uiterlijk binnen 16 weken na het indienen van de aanvraag, schriftelijk te berichten over de besluitvorming. Als uw aanvraag voor een Innovatiekrediet wordt toegekend staat in deze brief het maximale kredietbedrag genoemd met de voorwaarden waaronder dit aan u wordt verstrekt. Rapportages Tijdens de ontwikkeling blijven wij graag op de hoogte door uw tussenrapportages. Hierin vragen wij om de voortgang van het project, de voorbereiding op de commerciële activiteiten, de actuele marktperspectieven en uw financiële positie en prognoses. De rapportages zullen zoveel mogelijk samenvallen met de natuurlijke beslismomenten en mijlpalen in het project. Op basis hiervan wordt beoordeeld of de plannen nog steeds perspectiefrijk zijn en de kredietverstrekking wordt gecontinueerd. U bent verplicht het project volgens de ingediende plannen uit te voeren. Indien tussentijds blijkt dat moet worden afgeweken van het oorspronkelijke projectplan kunt u een verzoek indienen tot wijziging van dat plan. Op dat moment wordt beoordeeld of de vooruitzichten nog voldoende zijn om het project in de gewijzigde vorm voort te zetten. Voorschotten Het krediet wordt gefaseerd uitgekeerd in de vorm van voorschotten. Deze voorschotten worden bepaald op basis van de begroting van de projectkosten voor de komende ontwikkelingsfase. De voorschotten worden uitgekeerd in kwartaaltermijnen. Vaststelling Aan het einde van het project wordt het definitieve kredietbedrag vastgesteld. Dit gebeurt aan de hand van uw opgave van de gemaakte en betaalde projectkosten. Hierbij moet een accountantsverklaring worden toegevoegd. Zonodig vindt een verrekening plaats met de uitbetaalde voorschotten. Terugbetaling Het krediet moet in maximaal tien jaar na beëindiging van het innovatieproject worden terugbetaald. Het terugbetaalschema wordt bepaald bij kredietverlening aan de hand van uw cashflowen liquiditeitsprognoses. De terugbetaaltermijn kan dus korter zijn dan tien jaar. Ook bij tussentijdse wijzigingen in de commerciële perspectieven van het project is het van belang dat u ons daarover informeert. Indien het door deze wijzigingen niet meer verantwoord is om het project voort te zetten kunt u een verzoek indienen tot stopzetting van het project. 9 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

10 Battery-free Zigbee Energiezuinige chips voor consumentenapparaten Cees Links is een van de vaders van Wi-Fi. In 1988 smeedde hij samen met een aantal collega s in een cafetaria in Nieuwegein de eerste plannen voor draadloze communicatie, anno 2012 weten we bijna niet meer beter. Nu richt Links zich met zijn bedrijf GreenPeak Technologies op de ontwikkeling van low-power ZigBee: ultra energiezuinige datacommunicatie voor kleine apparaten in huis, zoals afstandsbedieningen, lichtschakelaars en thermostaten. Alle apparaten in huis eenvoudig bedienen Eigenlijk is het heel vreemd dat een auto wel centrale deurvergrendeling heeft, en een huis niet, vindt Links. Daarom ontwikkelt GreenPeak sinds 2005 energiezuinige chips voor afstandsbedieningen van consumentenapparaten. Hiermee kun je bijvoorbeeld de verlichting in het hele huis, de deurvergrendeling en de thermostaat bedienen. Het energieverbruik van de chips is heel laag, waardoor batterijen veel langer mee gaan. Soms zelfs langer dan het apparaat zelf. ZigBee heeft vrijwel alle voordelen van Wi-Fi, maar verbruikt veel minder energie. Alleen de datasnelheid van ZigBee is minder hoog dan die van Wi-Fi, maar dat is voor deze toepassingen geen probleem. Innovatiekrediet bracht bal aan het rollen GreenPeak ontwikkelde de energiezuinige chips met behulp van het Innovatiekrediet. Links: We hebben hier heel veel aan gehad. Naast de financiële ondersteuning heeft het ons ook geholpen om investeerders over de streep te trekken. Agentschap NL vroeg ons om een businesscase op te stellen, waardoor we informatie over het project ook helder aan mogelijke investeerders konden presenteren. Het Innovatiekrediet heeft de bal absoluut aan het rollen gebracht. Ik durf zelfs te stellen dat GreenPeak zonder Agentschap NL misschien niet van de grond was gekomen. Projectdetails Onderneming GreenPeak Technologies B.V. Opgericht 2005 Omzet Aantal medewerkers 50 Project Battery-free ZigBee Projectkosten Innovatiekrediet Project gereed 2008 Eerste commerciële successen Het project waarvoor GreenPeak het Innovatiekrediet aanvroeg, is eind 2008 afgerond. De ontwikkeling van dit soort innovaties is altijd een langdurig traject, vertelt Links. Maar inmiddels boeken we commercieel succes met onze chips. We hebben in 2010 en belangrijke klanten binnengehaald: Sony en Comcast, de grootste kabelmaatschappij van de VS. In december 2011 hadden we in totaal 2 miljoen chips geproduceerd. Aan het einde van 2012 moeten dat er 10 miljoen zijn. Blijven innoveren GreenPeak groeide sinds 2005 van 5 naar 50 werknemers en heeft naast de vestiging in Utrecht ook een vestiging in Zele (België). In 2010 heeft GreenPeak een nieuw Innovatiekrediet aangevraagd en gekregen om de chips nog verder te kunnen optimaliseren. Als gevolg van die toewijzing is aflossing van het eerste krediet uitgesteld. Links: We willen het energieverbruik van de chips met nog een factor 10 verminderen. Onze eerste chips worden nu verkocht, maar wij zijn alweer met de volgende generatie chips bezig. Innovatie gaat altijd door. 10 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

11 11 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

12 12 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

13 EZ-Blocker Slimme vinding voor gescheiden longventilatie Soms is het nodig longen onafhankelijk van elkaar te beademen. Bijvoorbeeld bij infecties of voor een thoracale ingreep. Traditionele producten daarvoor zijn relatief groot en hebben daardoor ook een groter risico op letsel. Een Amsterdamse anesthesioloog bedacht daarom de EZ-Blocker: een praktisch instrument voor longventilatie en -isolatie. IQ Medical Ventures BV geloofde in de vinding en bracht de EZ-Blocker op de markt. Medische vindingen vermarkten Artsen komen vaak met goede ideeën om ingrepen beter en veiliger te maken, zegt Johan Remmerswaal, medeoprichter en directeur van IQ Medical Ventures BV in Delft. De stap van een idee naar een verkoopbaar medisch product is groot. Het vraagt om een lange adem en fikse investeringen. Grote bedrijven zijn vaak niet ingericht om premature vindingen tot wasdom te brengen en wachten liever tot er een kant-en-klaar product ligt. Wij vinden dat goede concepten een kans verdienen. IQ Medical Ventures BV selecteert ideeën van medisch specialisten, patenteert de technologie, ontwikkelt prototypes, en brengt ze uiteindelijk als volwaardige producten op de markt. Remmerswaal: Meestal verkopen we een bewezen productconcept binnen 3 jaar na de marktintroductie. Met het geld dat we daarmee ophalen, doen we weer nieuwe investeringen. Uiteraard heeft de arts die een product heeft uitgevonden recht op royalty s. Daar maken we vooraf goede afspraken over. Enthousiaste reacties van toonaangevende artsen De EZ-blocker was het eerste anesthesiologische product dat IQ Medical Ventures BV op de markt bracht. Bij longisolatie of -ventilatie gebruikten artsen tot nu toe instrumenten met 1 buis die ze inbrengen in de linker- of rechterbronchus, legt Remmerswaal uit. Het kost vaak veel moeite om deze Double Lumen Tubes te plaatsen en daardoor ontstaat soms letsel. Minder traumatisch zijn de bronchusblockers, maar die zijn lastig te plaatsen. De EZ-blocker is ook een bronchusblocker, maar heeft 2 aftakkingen en zit daarom altijd goed. Door een ballon op te blazen in de linker- of rechteraftakking kan de arts na plaatsing nog kiezen welke long hij wil ventileren of isoleren. Met het Innovatiekrediet kon IQ Medical Ventures BV een prototype ontwikkelen. De eerste reacties vanuit de markt zijn volgens Remmerswaal uitstekend. Een aantal toonaangevende artsen heeft zich al positief uitgelaten over de EZ-Blocker. We brachten het product eind 2009 op de markt en hebben nu al een marktaandeel van 10 procent. De prestaties van het instrument tonen we binnenkort aan met de publicatie van onze clinical trial. Vooruitlopend daarop zijn we al in gesprek met geïnteresseerde bedrijven over de overname van het product. Geloof in je product Met de ontwikkeling van medische producten is heel veel geld gemoeid, benadrukt Remmerswaal. Bij de EZ-blocker viel dat nogal mee, maar toch lopen we als investeerder een enorm risico. Het Innovatiekrediet is daarom een uitkomst voor ons. De lening, die we dit jaar nog gaan aflossen, heeft het zeker makkelijker gemaakt om andere investeerders over de streep te trekken. Maar we willen niet afhankelijk zijn van het Innovatiekrediet. Als je creatief genoeg bent en echt gelooft in het product dat je ontwikkelt, lukt het altijd om investeerders te overtuigen. Projectdetails Onderneming IQ Medical Ventures B.V. Opgericht 2007 Omzet 2011 Niet vrijgegeven Aantal medewerkers 5 Project Ontwikkeling en marktintroductie van de EZ-blocker Projectkosten Innovatiekrediet Project gereed Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

14 Fibrocaps Poedermix stelpt bloedingen bij operaties Bloedingen bij operaties moeten snel worden gestopt. Daarvoor gebruiken chirurgen al jaren producten die gebaseerd zijn op twee lichaamseigen stollingsfactoren: fibrinogeen en trombine. Die moeten apart van elkaar in een diepvries of koelkast worden bewaard. Het stollingsmiddel is daardoor nooit onmiddellijk inzetbaar. Dat kan handiger dacht het bedrijf ProFibrix en ontwikkelde Fibrocaps. Dit nieuwe product bestaat uit een poedermix van de twee stollingsfactoren die bij een bloeding direct klaar is voor gebruik. Nieuwe toepassing van bestaand patent Voor ik voor mezelf begon, was ik al ruim 25 jaar werkzaam in de bloedstolling als biochemicus, vertelt Jaap Koopman, oprichter en Chief Scientific Officer bij het Leidse ProFibrix. Toen ik net startte als ondernemer onderzocht ik mogelijkheden om allerlei vormen van fibrinogeen te produceren met recombinant DNA-technologie. Al snel ontdekte ik dat dit project te duur en te risicovol was om mee te starten. Koopman wilde sneller de markt op kunnen en legde contact met een Engels bedrijf dat een poedermix van fibrinogeen en trombine had ontwikkeld en gepatenteerd. Het bedrijf deed er niets mee en ik zag toepassingsmogelijkheden voor het stollen van bloedingen. Ik kocht een exclusieve licentie op het patent en legde daarmee de basis voor Fibrocaps en ProFibrix. Klinische test succesvol doorlopen ProFibrix ging voortvarend te werk en zette de vinding uit Engeland snel om naar een eigen product. De basis voor Fibrocaps is een poedermix van kleine bolletjes fibrinogeen en trombine. Het grote voordeel van dit droogpoeder is dat beide stollingsfactoren in één potje zitten en dat het bewaard kan worden op kamertemperatuur. Bij de vorige generatie producten moesten fibrinogeen en trombine tot het laatste moment gescheiden blijven en bewaard worden in de koelkast of diepvries. De chirurg moest wachten tot ze gehaald en ontdooid waren. Met Fibrocaps hoeft dat niet meer. Hij strooit het poeder uit het potje direct op de bloedende wond of klikt het potje op een speciaal ontworpen spuit. Dat het product werkt, heeft ProFibrix bewezen in de klinische testfase II waar het getest is bij vaat-, orthopedische en leverresectie-chirurgie. Koopman: De resultaten zijn veelbelovend. Het is nu wachten op goedkeuring van de Food and Drug Administration in Amerika om door te mogen gaan met de laatste grootschalige test in fase III. We verwachten dat de Fibrocaps in 2014 op de markt zijn. Projectdetails Onderneming ProFibrix Opgericht 2004 Omzet 2011 Niet vrijgegeven Aantal medewerkers 25 Project Ontwikkeling en marktintroductie Fibrocaps Projectkosten Innovatiekrediet Project gereed 2012 Tijdwinst door Innovatiekrediet Het Innovatiekrediet van Agentschap NL heeft de ontwikkeling van Fibrocaps in een stoomversnelling gebracht. Koopman: De ontwikkeling van een medisch product vraagt om een grote investering. Tot nu toe hebben we al tientallen miljoenen euro s geïnvesteerd en voor de komende testfase hebben we een nog een flink bedrag nodig. Had ProFibrix het krediet niet gekregen, dan had dat gevolgen gehad volgens Koopman. De ontwikkeling had langer geduurd en we hadden minder uitgebreid kunnen testen. Met een kleinere afzetmarkt tot gevolg. Bovendien geeft het private investeerders een goed gevoel als de overheid al meedoet, waardoor we de benodigde investeringen eenvoudiger bij elkaar konden krijgen. We maken nu afspraken met Agentschap NL over de aflossing en dienen een nieuwe aanvraag in voor de laatste testfase. 14 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

15 15 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

16 16 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

17 HGS-L Waterstof opwekken in minifabriekjes Waterstof is een schoon en onuitputtelijk alternatief voor fossiele brandstoffen. Maar omdat waterstof een gas is, is het transport ervan lastig en dus duur. HyGear bedacht een oplossing voor dit infrastructuurprobleem: decentrale opwekking van waterstof. Het bedrijf ontwikkelt machines die overal waterstof kunnen maken uit aardgas, zodat die niet meer hoeft te worden vervoerd. Infrastructuurprobleem was een kans Nu fossiele brandstoffen op dreigen te raken, moeten we op zoek naar andere oplossingen, zegt Marinus van Driel, CEO van HyGear. Er zijn hoge verwachtingen van de waterstofeconomie, waarin waterstof de belangrijkste energiedrager is. Maar het is de vraag wanneer die er komt. Daarom richten wij ons op bestaande markten; waterstof wordt bijvoorbeeld al toegepast in de boterproductie voor het harden van vetten. Het infrastructuurprobleem van waterstof was voor ons een kans, dus daar zijn we ingedoken. HyGear startte met de ontwikkeling van waterstofgeneratoren die overal waterstof kunnen produceren. Zo kan elk bedrijf een eigen waterstoffabriek plaatsen, waardoor het transport geen probleem meer is. Van concept tot prototype Het Innovatiekrediet hielp bij de verdere ontwikkeling van het concept tot prototype en het ondersteunde HyGear bij de marktbewerking. Zonder de hulp van Agentschap NL hadden we ons product nooit zo snel op de markt gekregen, zegt Van Driel. Het was erg prettig dat Agentschap NL de voortgang van het project in de gaten hield. Onze contactpersonen bij NL Innovatie waren langdurig betrokken en dachten mee over onze businesscase. HyGear heeft het project inmiddels afgerond en start dit jaar nog met de aflossing van het krediet. Overigens is Van Driel niet alleen maar lovend over het huidige innovatiebeleid. Het Innovatiekrediet biedt ruimte voor innovatie, maar alleen voor projecten die voldoende commercieel perspectief hebben. Ik vind dat innoveren in Nederland nog makkelijker en toegankelijker moet zijn. Ook in deze tijd moeten innovatieve geesten worden gestimuleerd. Waterstofgenerator biedt nieuwe kansen HyGear maakt inmiddels winst op de waterstofgeneratoren. De komende 2 jaar willen we ten minste 20 systemen produceren. Dat gaat zeker lukken, want we hebben al meer dan de helft hiervan in opdracht gekregen. HyGear heeft de afgelopen jaren een flinke groei doorgemaakt: van 3 tot 60 werknemers in minder dan 10 jaar tijd. En het bedrijf wil nog veel verder groeien. Met de waterstofgeneratoren heeft HyGear voldoende ingangen voor nieuwe producten. Zo kan van het waterstofmengsel dat de generator maakt ook synthetische olie worden geproduceerd. En de technologie om waterstof schoon te maken kan ook worden toegepast voor het schoonmaken van biogas. Van Driel: Genoeg kansen dus om dit avontuur voort te zetten. Projectdetails Onderneming HyGear Opgericht 2003 Omzet Aantal medewerkers 60 Project Ontwikkeling van HGS-L Projectkosten Innovatiekrediet Project gereed Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

18 Pilotlijn Riser Dieper olieboren met composietbuizen van Airborne Airborne brengt in 2012 de thermoplastische composieten buis op de markt. Hiermee kunnen oliemaatschappijen op veel grotere diepten olie winnen dan met de stalen buizen die in omloop zijn. Arno van Mourik, oprichter en CEO van Airborne: Er is vanuit oliemaatschappijen veel vraag naar zulke buizen. We verwachten dan ook honderden miljoenen euro s winst te gaan maken. Sterke, lichte en flexibele buizen Nieuwe olievelden worden steeds vaker in gebieden gevonden die moeilijk toegankelijk zijn, bijvoorbeeld in zeer diep water. Meer dan 2 kilometer waterdiepte is geen uitzondering meer. Oliemaatschappijen staan hierdoor voor nieuwe uitdagingen. De buizen waarmee ze olie produceren uit deze reservoirs moeten bestand zijn tegen een enorme waterdruk. Een klassieke stalen buis wordt in diep water door de lengte echter veel te zwaar. Daarom ontwierp Airborne een thermoplastische composieten buis. Van Mourik: Onze buizen zijn enorm sterk en erg licht, waardoor ze op grote diepte kunnen opereren. Door het beperkte gewicht van de buizen kunnen oliemaatschappijen veel meer of veel langere systemen aan hun schepen of platformen hangen. Ook zijn de buizen makkelijker te installeren en op te rollen. Van pilotlijn naar fabriek Airborne ontwikkelde in 10 jaar tijd de basistechniek en de productieprocessen achter de thermoplastische composieten buizen. In eerste instantie richtte Airborne zich op buizen om operaties mee uit te voeren op de zeebodem. Daar kwam later de ontwikkeling van permanent te installeren productiebuizen (risers) bij. Aanvankelijk sponsorden zeven oliemaatschappijen dat programma, waaronder Shell. In 2007 bood Agentschap NL met het Innovatiekrediet het startkapitaal om een pilotlijn te bouwen, waarmee Airborne de produceerbaarheid en de performance van de buissystemen kon aantonen. Van Mourik: Reden voor Holland Private Equity om als minderheidsaandeelhouder mee te gaan doen. Inmiddels heeft het bedrijf een fabriek gebouwd in IJmuiden, waar 80 man binnenkort aan de slag gaan met de productie van de buizen. Voor het ontwikkelingsprogramma van de riser ontving Airborne een nieuw Innovatiekrediet van Agentschap NL. We verwachten voor honderden miljoenen euro s aan omzet te gaan realiseren. Projectdetails Onderneming Airborne Opgericht 1995 Omzet 2011 Niet vrijgegeven Aantal medewerkers 200, 45 voor de olietak Project Pilotlijn riser Projectkosten Innovatiekrediet 1ste Innovatiekrediet 2de Project gereed December 2011 Zonder Innovatiekrediet geen composietbuizen Inmiddels is Airborne begonnen met de afbetaling van het eerste Innovatiekrediet van Agentschap NL. Van Mourik weet zeker dat Airborne zonder het krediet de buizen niet in de markt had kunnen zetten. Zonder de pilotlijn hadden we de werking van ons proces niet kunnen aantonen en nooit investeerders gevonden. Ook reduceert het krediet risico s: als het mis gaat, wordt het omgezet in een subsidie. Dat trekt investeerders over de streep. Een zeer krachtig middel dus. Ik raad andere bedrijven dan ook zeker aan eens naar de mogelijkheden van het Innovatiekrediet te kijken. 18 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

19 19 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

20 Verkorte interviews 20 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

21 Simulator Vluchtsimulator voor Airbus A320 SIM Industries ontwikkelde een vluchtsimulator voor de Airbus A320. Een technologisch hoogstandje, want zo n simulator moet het dynamische gedrag van uiteenlopende situaties zeer natuurgetrouw kunnen nabootsen. De ontwikkeling ervan is bijna complexer dan die van een vliegtuig. Bekijk hier het interview 21 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

22 Procesinnovatie Procesinnovatie anthuriumkwekerij Anthuriumkwekerij Evanty ontwikkelde een procesinnovatie voor anthuriumplanten. Het proces van opkweek tot veiling klaar maken van de planten is geautomatiseerd en geoptimaliseerd. Hierdoor kan de kwekerij werken met een minimum aan menselijke inspanning en een maximum aan rendement. De inzet zorgt voor een productieverhoging van 15 procent. Bekijk hier het interview 22 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

23 Medicijnen Innovatieve kankermedicijnen Het biofarmaceutische bedrijf Synthon ontwikkelt innovatieve medicijnen tegen uiteenlopende vormen van kanker. De medicijnen hebben veel minder bijwerkingen en kunnen effectiever kankercellen doden dan de huidige chemotherapeutica. Hierdoor reduceert het tumorvolume bij meer dan 90 procent van de kankerpatiënten. Bekijk hier het interview 23 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

24 TIPS Digitale aansturing kantpersgereedschap Wila B.V. produceert kantpersgereedschappen, waarmee metalen platen omgezet kunnen worden tot driedimensionale producten. Het bedrijf ontwikkelde het innovatieve Tool Identification & Positioning System (TIPS), om kantpersgereedschap digitaal aan te sturen. TIPS zorgt voor een makkelijkere en betere instelling van gereedschappen in de kantbankpers door automatische gereedschapherkenning en exacte positiemeting. Zonder tussenkomst van operators. Het resultaat: een hogere productiviteit. Bekijk hier het interview 24 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

25 Quooker Quooker: kokend water direct uit de kraan De Quooker van Henri Peteri B.V. is een extra kraan op het aanrecht, waar direct kokend water uitkomt. Het water wordt verhit tot 110 graden door een dompelaar in een thermosfles. Inmiddels is de quooker een gewaardeerde koopkhulp, waarmee je bijvoorbeeld snel koffie of thee zet, een tomaatje ontvelt, een vis pocheert of bouillon maakt. Bekijk hier het interview 25 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

26 Bijlagen 26 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

27 Bijlage A: Aanvragen, afwijzingen en toewijzingen In 2011 zijn in totaal 96 aanvragen verwerkt. Daarvan kwamen er 17 uit In 2011 werden 71 nieuwe en 8 verhogingsaanvragen gedaan. 4 Aanvragen werden wegens onvolledige informatie niet in behandeling genomen. 82 Aanvragen zijn afgehandeld en 10 zijn er voor definitieve afhandeling doorgeschoven naar Aantal aanvragen en uitkomst per jaar Nieuwe aanvragen Klinische Technische Verhogingsaanvragen Klinische Technische Totaal afgehandelde aanvragen Klinische Technische Goedgekeurd Klinische Technische Afwijzingen Klinische Technische Ingetrokken Klinische Technische Aanvragen in behandeling einde jaar Klinische Technische In 2011 is een aanvraag ingetrokken. Daarmee komt het netto aantal toegekende kredieten per ultimo 2011 op 38 (waarvan 24 technisch). 27 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

28 In onderstaande grafieken worden de binnengekomen en afgehandelde aanvragen per jaar weergegeven en wordt het cumulatieve verloop over de jaren weergegeven Soort aanvraag Nieuw Verhoging Verloop aanvragen cumulatief Intrekkingen Afwijzingen Toewijzingen In behandeling ultimo Verloop aanvragen cumulatief (in %) Intrekkingen Afwijzingen Toewijzingen In behandeling ultimo Uitkomst besluit Intrekking Afwijzing Toewijzing 28 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

29 In de volgende tabel staat het overzicht van toegepaste afwijzingsredenen. Elke afwijzing kan op meerdere afwijzingsredenen gedaan zijn. Afwijzingsredenen* Aantal afwijzingen Aantal keren van afwijzingsreden* Financiering niet aangetoond Geen vertrouwen in economisch e/o technisch succes Economische haalbaarheid niet aangetoond Technische haalbaarheid niet aangetoond Project voldoet niet aan de definitie Einde regeling in Niet voldoen aan wettelijke voorschriften Twijfel aan bijdrage Nederlandse economie Projectomvang te klein Twijfel aan vermogen om terug te betalen * meerdere afwijzingsgronden per afwijzing mogelijk In de volgende grafiek zijn de afwijzingsredenen per jaar als percentage van het totale aantal afwijzingsredenen in dat jaar weergegeven Verdeling afwijzingsredenen per jaar in procenten (%) Met behandeltermijn wordt bedoeld: de termijn tussen in behandelingname en het nemen van een besluit. Overig Definitie Econ Hbh Techn hbh Succes Financiering Behandeltermijn Gemiddelde behandeltermijn in weken 10,3 13,0 14,0 12,8 Budgetbenutting per jaar Beschikbaar budget, Miljoen 20,3 37,5 47, ,5 Aangevraagd krediet, Miljoen 60,8 135,3 96,3 133,3 Toegekend krediet, Miljoen 19,3 39,1 46,9 + 8,1 2 47,5 Benuttingsgraad, % Dit betreft eenmalig extra budget voor duurzame technische ontwikkeling door niet-mkb. 29 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

30 Bijlage B: Omvang van de Kredietportefeuille In ontwikkelingsfase Projectportefeuille in aantallen Cumulatief Aantal projecten in beheer op 1 januari Toename in jaar Ingetrokken (niet benut door aanvrager) in jaar Afgesloten in jaar (vaststelling) Aantal projecten in beheer op 31 december In commerciële fase Projectportefeuille in aantallen Cumulatief Aantal projecten in beheer op 1 januari Toename in jaar Kwijtgescholden in jaar Volledig afgelost in jaar Aantal projecten in beheer op 31 december Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

31 In ontwikkelingsfase Projectportefeuille in toegezegd krediet ( x 1000) Cumulatief Toegezegd krediet op 1 januari Toezeggingen in jaar Intrekkingen in jaar Vaststellingen in jaar Toegezegd krediet op 31 december Waarvan daadwerkelijk uitgekeerd in jaar Waarvan nog uit te keren op 31 december In commerciële fase Terugbetaling krediet ( x 1000) Cumulatief Af te lossen krediet op 1 januari Vastgesteld in jaar Afgelost in jaar Kwijtgescholden in jaar Af te lossen krediet op 31 december Renteontvangsten in jaar Totaal inkomsten in jaar Percentage retour / terugbetalingsgraad van toegezegd krediet 1% 31 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

32 Bijlage C: Krediettoewijzingen nader verklaard Toewijzingen naar topsector in 2011 Aantal Krediet # % % Energie 1 2, ,5 Tuinbouw en uitgangsmaterialen (grondstoffen) Agro-food 3 7, ,7 Chemie Life sciences 13 33, ,7 Hightech materialen en systemen 20 51, ,0 Creatieve industrie Logistiek Water 1 2, ,5 Overig (niet-topsector) 1 2, ,6 Totaal Toewijzingen naar bedrijfsgrootte in 2011 Aantal Krediet # % % , , , , , , , , , , , , > Totaal In 2011 is een aanvraag ingetrokken. Daarmee komt het netto aantal toegekende kredieten per ultimo 2011 op 38 (waarvan 24 technisch). 4 In 2011 is een toegekend krediet met omvang EUR ingetrokken. Daarmee komt het totale toegekende kredietbedrag ultimo 2011 op EUR Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

33 Toewijzingen naar bedrijfsfase in 2011 Aantal Krediet # % % Starter (<6 jaar) Gevestigd bedrijf Totaal Toewijzingen per provincie in 2011 Aantal Krediet # % % Drenthe Flevoland 2 5, ,4 Friesland Gelderland 4 10, ,7 Groningen Limburg 4 10, ,3 Noord-Brabant 7 17, ,3 Noord-Holland 7 17, ,0 Overijssel 2 5, ,3 Utrecht 2 5, ,0 Zeeland Zuid-Holland 11 28, ,1 Totaal Toewijzingen naar projectdoel in 2011 Aantal Krediet # % % Product 37 94, ,6 Proces 1 2, ,0 Dienst 1 2, ,5 Totaal Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

34 Toewijzingen naar kredietomvang in 2011 Aantal Krediet # % % < , , , , , , , , , , , , , ,6 Totaal Toewijzingen naar projectomvang in 2011 Aantal Krediet # % % < , , , , , ,9 > , ,0 Totaal Toewijzingen naar projectdoorlooptijd in 2011 Aantal Krediet # % % < 12 maanden 3 7, , , , , , , ,5 > , ,7 Totaal In 2011 is een aanvraag ingetrokken. Daarmee komt het netto aantal toegekende kredieten per ultimo 2011 op 38 (waarvan 24 technisch). 4 In 2011 is een toegekend krediet met omvang EUR ingetrokken. Daarmee komt het totale toegekende kredietbedrag ultimo 2011 op EUR Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

35 Bijlage D: Financiering van de toegewezen projecten Van de toegewezen projecten is nagegaan hoe het financierinsplan is samengesteld. In de volgende figuren wordt dit weergegeven in geld en in procenten. In het geval van verhogingsaanvragen wordt voor die projecten naar het nieuwe financieringsplan voor het hele project gekeken. In totaliteit bedraagt de benodigde financiering bijna 202 miljoen. IK ,958 IK eerder 16,693 Anders 3,017 Cash uit omzet 18,799 Bankfaciliteit 7,900 Leningen van aandeelhouders 18,657 Nieuw EV van ROM s 2,870 Nieuw EV van VC s 63,664 Nieuw EV van informals 15,598 Liquide 6, Beoogde financieringsbronnen in miljoenen ( ) ,3 Cash uit omzet 1,5 Anders 8,3 IK eerder 23,8 IK ,9 Bankfaciliteit 9,3 Leningen van aandeelhouders 1,4 Nieuw EV van ROM s 3,2 Liquide 7,7 Nieuw EV van informals Beoogde financieringsbronnen in procenten (%) 31,6 Nieuw EV van VC s 35 Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

36 Bijlage E: Gerealiseerde financieringen 2011 Technisch Bedrijf Aard van de Onderneming Krediet ( ) Airborne Composite Tubulars B.V. Akeso Medical Imaging B.V. AlcmAir Partners B.V. Anagear B.V. Anteryon International B.V. Basfood BMEYE B.V. Cergentis Met een volledig geautomatiseerd productieproces levert Airborne Composite Tubulars composiet buizen aan de olieen gasindustrie. Het project betreft een volgende generatie buissysteem om olie of gas van de boorput op de zeebodem te transporteren naar het drijvende platform op zee. Akeso ontwikkelt een innovatieve reumatoïde artritis (RA) scanner. Die maakt het mogelijk om de behandeling van RA nauwkeuriger af te stellen, wat op de lange termijn leidt tot minder pijn en functieverlies en lagere kosten door minder ziekte en arbeidsverzuim. Het medische technologie bedrijf AlcmAir Partners ontwikkelt de VitaQ, een nieuwe generatie anesthesie en beademingsapparatuur. Deze ontwikkeling geeft de arts veel meer controle (zuurstofverbruik patiënt en onbloedige hartfunctiemeting) over de interacties tijdens operaties en op de intensive care afdeling, waardoor de patiënt veel nauwkeuriger beademd of onder narcose gebracht kan worden. Anagear is een high tech starter die zich richt op de ontwikkeling en verkoop van intelligente power management chips, om het stroomverbruik in veel toepassingen die door een batterij worden gevoed te reduceren. Anteryon ontwikkelt en produceert high-tech optische oplossingen, zoals lasers, scanners, precisie glas en met Wafer Optics : lenzen voor mobiele telefoons en bewegingsdetectie. Anteryon doet dit op basis van zijn kern technologieën: het repliceren van glas, het aanbrengen van oppervlakte structuren en het assembleren van optische mechanische en optische elektronische elementen. eleaf ontwikkelt een instrument met nauwkeurige data over water en vegetatie van elk landoppervlak om watergebruik, voedselproductie en milieubelasting te optimaliseren. eleaf is samenvoeging van Basfood in Eindhoven en Waterwatch in Wageningen. Bmeye is actief in de ontwikkeling en verkoop van nietinvasieve, directe ((hart)slag op slag) hemodynamische monitoroplossingen voor de klinische omgeving. Cergentis is een spin-off van het Hubrecht Instituut / de KNAW en ontwikkelt een unieke genetische analyse techniek waarmee gericht, goedkoop en snel klinisch relevante genen volledig geanalyseerd kunnen worden. Cergentis belooft daarmee een belangrijke rol te vervullen in erfelijkheidsdiagnostiek en in personalised medicine (het maken van gerichte therapiekeuzes op basis van de genetische kenmerken van een patiënt) Innovatiekrediet Jaarverslag 2011

Innovatiekrediet: Vermogen om te. René den Boer Manager Kredieten, Agentschap NL. 25 juli 2011

Innovatiekrediet: Vermogen om te. René den Boer Manager Kredieten, Agentschap NL. 25 juli 2011 Innovatiekrediet: Vermogen om te innoveren René den Boer Manager Kredieten, Agentschap NL 25 juli 2011 Inhoud Een rijke historie: Van TOK naar Innovatiekrediet 5 jaar ervaring met Uitdagerskrediet en Innovatiekrediet

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 23199 21 december 2011 Regeling van de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 13 december 2011, nr.

Nadere informatie

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk

FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 25 in opdracht van FOCUS op speur- en ontwikkelingswerk Het gebruik van de WBSO in 25 Inhoud Inleiding 3 Effect WBSO 4 Toegekende aanvragen

Nadere informatie

Crowdfunding, lenen van echte mensen

Crowdfunding, lenen van echte mensen Crowdfunding, lenen van echte mensen Stap voor stap. 1 Welkom bij Capital Circle Financiering krijgen zou makkelijk en snel moeten gaan, zodat u zich bezig kunt houden met de dingen waar het echt om gaat

Nadere informatie

3. Beoogd effect Versterken van de regionale economie en de concurrentiekracht van het Flevolandse

3. Beoogd effect Versterken van de regionale economie en de concurrentiekracht van het Flevolandse ** Aan Provinciale Staten Onderwerp Financieringsinstrumenten MKB: nieuwe TMI-regeling en Kredietfaciliteit Besluitvormingsronde Statendag 18 december 2013 (ov) / 15 januari 2014 Agendapunt 1. Beslispunten

Nadere informatie

Innovatiekrediet. Jaarverslag 2010. >> Als het gaat om innovatie

Innovatiekrediet. Jaarverslag 2010. >> Als het gaat om innovatie Innovatiekrediet Jaarverslag 2010 >> Als het gaat om innovatie Inhoudsopgave Innovatiekrediet: vermogen om te innoveren 4 Terugblik op 2010 en vooruitblik naar 2011 6 Hoe werkt het innovatiekrediet? 8

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35310 13 december 2013 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 11 december 2013, nr. WJZ/13207573, tot wijziging

Nadere informatie

De juiste partners voor uw innovaties

De juiste partners voor uw innovaties De juiste partners voor uw innovaties Een project van: Ondernemer met innovatieplan Juiste partner(s) Kennis Financiering Ondernemers Overheid Onderzoekers Onderwijs Innovatief idee verdient partnerschap

Nadere informatie

gezien het voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders van 15 november 2016, kenmerk SBH/ ;

gezien het voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders van 15 november 2016, kenmerk SBH/ ; Nr. 1748803 - II De RAAD van de gemeente Dordrecht; Raadsgriffie Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT gezien het voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders van 15 november 2016, kenmerk SBH/1739468;

Nadere informatie

Kansen voor Financiering in de Zaanstreek. 7 december 2015

Kansen voor Financiering in de Zaanstreek. 7 december 2015 Kansen voor Financiering in de Zaanstreek 7 december 2015 Kansen voor Financiering 2 Maar zo kan het ook! 3 Kansen voor Financiering Noord-Holland Gezamenlijk initiatief van Provincie Noord-Holland en

Nadere informatie

Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv

Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Met de helpende hand van de overheid meer kans van slagen Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Het is voor bedrijven nog steeds lastig om geld te lenen bij een bank. Maar u

Nadere informatie

CROWDFUNDINGSPLATFORMEN

CROWDFUNDINGSPLATFORMEN Als je aan de gang Ga gaat voor met je crowdfunding droom! Geniet vraag je van je wellicht de reis! af welk platform past bij mij? Dit schrijven helpt je op weg. CROWDFUNDINGSPLATFORMEN WELKE PAST MIJ?

Nadere informatie

Bridging The Gap EquiCon Corporate Finance. Financiering van Innovatie

Bridging The Gap EquiCon Corporate Finance. Financiering van Innovatie Financiering van Innovatie Introductie Fred Hoogeland financieringsspecialist (> 25 jr ervaring) van equity tot rekening courant van starters tot groeiers en bedrijfovernames Evelyn Overduin business &

Nadere informatie

Succesvol financieren

Succesvol financieren Informatieblad 06-07-14 Succesvol financieren Het is voor bedrijven nog steeds lastig om geld te lenen bij een bank. Maar u bent tegenwoordig voor een financiering niet meer alleen afhankelijk van de bank.

Nadere informatie

Succesvol financieren

Succesvol financieren Lentink Accountants/Belastingadviseurs brengt onder uw aandacht Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Huizen, november 2013 1 Introductie Het is voor bedrijven nog steeds lastig

Nadere informatie

Financieringsmogelijkheden Overheid. Utrecht, 3 oktober René Kamphuis

Financieringsmogelijkheden Overheid. Utrecht, 3 oktober René Kamphuis CE Financieringsmogelijkheden Overheid Utrecht, 3 oktober 2016 René Kamphuis Voor Informatie en advies, financiering, netwerken, het vinden van zakenpartners en wet- en regelgeving. Financieringsinstrumenten

Nadere informatie

Subsidies in de regio

Subsidies in de regio Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese

Nadere informatie

MEMO Crowdfunding Algemeen

MEMO Crowdfunding Algemeen MEMO Crowdfunding Algemeen Introductie Door middel van deze memo willen wij u graag nader informeren over (de mogelijkheden van) crowdfunding. Crowdfunding heeft zich de afgelopen jaren in Nederland ontwikkeld

Nadere informatie

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:

RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s: RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers

Nadere informatie

Advieswijzer. Verdien geld met innovatie. 26-01-2016 Denk ondernemend. Denk Bol.

Advieswijzer. Verdien geld met innovatie. 26-01-2016 Denk ondernemend. Denk Bol. Advieswijzer Verdien geld met innovatie 26-01-2016 Denk ondernemend. Denk Bol. Als ondernemer bent u op zoek naar mogelijkheden om de toegevoegde waarde van uw bedrijf te vergroten. U denkt na over hoe

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor Q1 2018

Graydon Kwartaalmonitor Q1 2018 Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud Als u ooit een bedrijf heeft gestart, dan is de kans het grootst dat u dat in het eerste kwartaal van het jaar heeft gedaan. Veel ondernemers starten traditiegetrouw

Nadere informatie

Financiering. (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden. Financiering - MCN

Financiering. (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden. Financiering - MCN Financiering (Alternatieve) Financiering en Voorwaarden Financiering - MCN De kapitaalmarkt in Beweging Toegang tot bancaire financiering meer onder druk Investeerders schuiven op in het gat dat banken

Nadere informatie

Take-off: een introductie

Take-off: een introductie Take-off: een introductie Valorisation Grant vs Take-off Voorheen: VG fase I max. 25.000,- euro subsidie haalbaarheidsstudie/marktverkenning aanvrager universiteit VG fase II max. 200.000,- euro subsidie

Nadere informatie

Ontwikkeling leerlingaantallen

Ontwikkeling leerlingaantallen Ontwikkeling leerlingaantallen Elk jaar wordt op 1 oktober het leerlingaantal van elke basisschool geregistreerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (). Op basis van deze leerlingtelling wordt de bekostiging

Nadere informatie

Provincies, natuurlijk doen! Aanvulling BBL-oud-grond

Provincies, natuurlijk doen! Aanvulling BBL-oud-grond Provincies, natuurlijk doen! Aanvulling BBL-oud-grond Aanvullend advies aan het Interprovinciaal Overleg over de verdelingsvraagstukken samenhangend met de BBL-oud-grond Juni 2013 Inhoud 1 Inleiding 2

Nadere informatie

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2017 vs 2016

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2017 vs 2016 MAAKT HET WAAR Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2017 vs 2016 Geldshop, onafhankelijk adviseur en bemiddelaar in consumptief krediet, heeft een grootschalig onderzoek gedaan naar leningaanvragen voor

Nadere informatie

Nick de Vries. Partner Relatiemanager

Nick de Vries. Partner Relatiemanager Nick de Vries Partner Relatiemanager Wat doet Funding Circle? INVESTEERDERS Rente en Aflossing 1% sevice fee Retail platform KREDIETNEMERS SME Income Fund 2% - 5% afsluitkosten MKB Institutionele Investeerders

Nadere informatie

KWARTAALMONITOR JULI Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

KWARTAALMONITOR JULI Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland KWARTAALMONITOR JULI 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 HERSTELLENDE MARKT HUNKERT NAAR HERZIENINGEN 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS ONVERMINDERD POPULAIR 5 JONGE

Nadere informatie

Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (TKI mkb-versterking en Mkb innovatiestimulering Topsectoren) - Subsidieregeling sterktes in innovatie

Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (TKI mkb-versterking en Mkb innovatiestimulering Topsectoren) - Subsidieregeling sterktes in innovatie Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (TKI mkb-versterking en Mkb innovatiestimulering Topsectoren) - Subsidieregeling sterktes in innovatie Doel van het onderdeel Mkb Innovatiestimulering Topsectoren (MIT)

Nadere informatie

Succesvol financieren

Succesvol financieren Lentink Accountants/Belastingadviseurs brengt onder uw aandacht Succesvol financieren Alternatieve financieringsvormen voor uw bv Huizen, april 2014 1 Introductie Het is voor bedrijven nog steeds lastig

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal Graydon kwartaal monitor Kwartaal 1 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Per branche Overzicht Q3 216, Q4 216 en Q1 6 Starters per branche 7 Faillissementen per branche 8 Opheffingen per branche 9 Netto-groei

Nadere informatie

Ideeën Plannen. Het is tijd voor de NOM! Ambities

Ideeën Plannen. Het is tijd voor de NOM! Ambities I N V E S T E R E N I N O N T W I K K E L I N G Ideeën Plannen Het is tijd voor de NOM! Ambities Missie De NOM is de permanente katalysator van economische ontwikkeling in Noord-Nederland. Dit is niet

Nadere informatie

Navigatie topsectoren

Navigatie topsectoren Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:

Nadere informatie

Eerste helft 2018 & Q Graydon kwartaal monitor

Eerste helft 2018 & Q Graydon kwartaal monitor Eerste helft & Q2 Graydon kwartaal monitor Eerste helft & Q2 1 Eerste helft & Q2 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Faillissementen per branche 23 Opheffingen per branche 24 Netto-groei per branche 25 Overzicht

Nadere informatie

Crowdfunding, lenen van echte mensen

Crowdfunding, lenen van echte mensen Crowdfunding, lenen van echte mensen Stap voor stap. 1 Welkom bij Capital Circle Financiering krijgen zou makkelijk en snel moeten gaan. U kunt zich dan bezig houden met de dingen waar het echt om gaat

Nadere informatie

Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2012

Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2012 Rapportage beoordelen en incidenteel belonen 2012 Oktober 2013 Samenvatting Provinciebreed wordt er in 2012 met 91% van de medewerkers een planningsgesprek gevoerd, met 81% een voortgangsgesprek en met

Nadere informatie

(op te stellen door kredietnemer in combinatie met het vaststellingsverzoek bij afronding/beëindiging van het project)

(op te stellen door kredietnemer in combinatie met het vaststellingsverzoek bij afronding/beëindiging van het project) Model verslag vaststelling Innovatiekrediet (op te stellen door kredietnemer in combinatie met het vaststellingsverzoek bij afronding/beëindiging van het project) Agentschap NL 18-6-2013 -Het vaststellingsverslag

Nadere informatie

Financiering van innovaties

Financiering van innovaties Financiering van innovaties Volgorde en taak van financiers en de financiële opties Mark Poldner, directeur Commerciële Zaken Rabobank Noord-Holland Noord 1 Inhoud 2 I Introductie Rabobank Groep 3 Rabobank

Nadere informatie

Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland

Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland AANVRAAGFORMULIER Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland AANVRAAGFORMULIER: Innovatieadviesproject Aanvraagformulier voor subsidieaanvragen voor projecten gericht op het uitvoeren

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland

AANVRAAGFORMULIER Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland AANVRAAGFORMULIER Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland AANVRAAGFORMULIER: R&D samenwerkingsproject Aanvraagformulier voor subsidieaanvragen voor projecten gericht op het

Nadere informatie

Verdien geld met innovatie. Welke mogelijkheden heeft u? whitepaper

Verdien geld met innovatie. Welke mogelijkheden heeft u? whitepaper 26.01.16 Verdien geld met innovatie Welke mogelijkheden heeft u? whitepaper In dit whitepaper: Als ondernemer bent u op zoek naar mogelijkheden om de toegevoegde waarde van uw bedrijf te vergroten. U denkt

Nadere informatie

Simone Vermeulen. Een goede businesscase start met een stakeholders analyse

Simone Vermeulen. Een goede businesscase start met een stakeholders analyse Simone Vermeulen Een goede businesscase start met een stakeholders analyse Syntens Innovatiecentrum Nieuwe verbindingen, nieuwe business 12-10-2012 > Onafhankelijke sparringpartner voor MKB-ondernemers

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 65 65 33april 2009 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 25 maart 2009, nr. WJZ / 9057818, tot wijziging

Nadere informatie

Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland

Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland AANVRAAGFORMULIER Subsidieregeling MKB innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland AANVRAAGFORMULIER: Haalbaarheidsproject Aanvraagformulier voor subsidieaanvragen voor projecten gericht op het uitvoeren

Nadere informatie

Nationaal Leenonderzoek Analyse van tienduizenden leningaanvragen uit 2016

Nationaal Leenonderzoek Analyse van tienduizenden leningaanvragen uit 2016 Nationaal Leenonderzoek Analyse van tienduizenden leningaanvragen uit 2016 Geldshop heeft uitgebreid onderzoek naar leningaanvragen in Nederland 2016 uitgevoerd. In totaal werd de data van 29.501 aanvragen

Nadere informatie

Financiering in het MKB

Financiering in het MKB M201004 Financiering in het MKB Onderzoek naar de financieringsbehoefte per provincie Johan Snoei Abdelfatah Ichou Zoetermeer, maart 2010 Financiering in het MKB Financieringsbehoefte in het MKB verschilt

Nadere informatie

MKBi-Groeifonds Obligaties

MKBi-Groeifonds Obligaties MKBi-Groeifonds Obligaties Brede kennis en ervaring in zowel de financiële wereld als het ondernemerschap is de basis van het MKBi Groeifonds Geef het mkb de juiste impuls met het MKBi Groeifonds! Meer

Nadere informatie

.., Algemene Rekenkamer. BEZORGEN De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Gen era a Binnenhof 4 2513 AA Den Haag

.., Algemene Rekenkamer. BEZORGEN De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Gen era a Binnenhof 4 2513 AA Den Haag Algemene Rekenkamer.., BEZORGEN De Voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGen era a Binnenhof 4 2513 AA Den Haag Lange Voorhout 8 Postbus 20015 2500 EA Den Haag T 070 3424344 070 3424130 voorlichting@rekenkamer.nl

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Opvallend in deze figuur is het grote aantal bedrijven met een vergunning voor exact 340 stuks melkvee (200 melkkoeien en 140 stuks jongvee).

Opvallend in deze figuur is het grote aantal bedrijven met een vergunning voor exact 340 stuks melkvee (200 melkkoeien en 140 stuks jongvee). Ontwikkeling melkveebedrijven in Utrecht, Gelderland en Brabant Analyse van mogelijke groei van melkveebedrijven op basis van gegevens van CBS en provincies Het CBS inventariseert jaarlijks de feitelijk

Nadere informatie

Steeds minder startersleningen beschikbaar

Steeds minder startersleningen beschikbaar RAPPORT Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar Uitgevoerd in opdracht van www.starteasy.nl INHOUD Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar

Nadere informatie

Graydon studie: Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven Q3 2015.

Graydon studie: Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven Q3 2015. Graydon studie: Betaalgedrag Nederlands bedrijfsleven. Inleiding Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen. We hebben opnieuw een absoluut record te pakken sinds onze metingen begin 2002: het betaalgedrag

Nadere informatie

Najaarsseminar VAB Geld als Water

Najaarsseminar VAB Geld als Water Najaarsseminar VAB Geld als Water 7 november 2013 Lodewijk Kolfschoten Stelling 1 Mijn klanten willen alleen maar bankfinanciering Page 2 Crowdfunding Page 3 Wat is crowdfunding? Een alternatieve wijze

Nadere informatie

Projectplan MKB Roadmaps 3.0

Projectplan MKB Roadmaps 3.0 Projectplan MKB Roadmaps 3.0 In 2013 is MKB Roadmaps voor het eerst opgestart, met als doelstelling om (aspirant) ondernemers te helpen om de zakelijke kant van hun innovatie te ontwikkelen. Wegens succes

Nadere informatie

Meer Investplan. Meer Rendement. Meer Zekerheid. Meer Invest B.V. Boeingavenue 215 1119 PD Schiphol-Rijk E-mail: Info@meerinvest.

Meer Investplan. Meer Rendement. Meer Zekerheid. Meer Invest B.V. Boeingavenue 215 1119 PD Schiphol-Rijk E-mail: Info@meerinvest. Meer Rendement Meer Zekerheid Meer Invest B.V. Boeingavenue 215 1119 PD Schiphol-Rijk E-mail: Info@meerinvest.nl Kvk: 61887331 2 Onze Visie Uw opgebouwde kapitaal op de bank zetten loont tegenwoordig niet

Nadere informatie

Gedeputeerde staten van Drenthe, Fryslân en Groningen. gelet op de ASV SNN 2016;

Gedeputeerde staten van Drenthe, Fryslân en Groningen. gelet op de ASV SNN 2016; Subsidieregeling van 20 december 2016 houdende regels betreffende de subsidiering van kennisontwikkeling in het midden- en kleinbedrijf in de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen. Gedeputeerde staten

Nadere informatie

IPC voor architecten - REKENEN AAN DUURZAAMHEID

IPC voor architecten - REKENEN AAN DUURZAAMHEID IPC voor architecten - REKENEN AAN DUURZAAMHEID Innoveren op architectenbureaus met behulp van IPC- subsidie Op 14 juni 2013 kan er opnieuw worden ingeschreven voor de IPC- regeling. Deze subsidieregeling

Nadere informatie

Persoonlijke gegevens van Wethouders

Persoonlijke gegevens van Wethouders Persoonlijke gegevens van Wethouders Dit document bevat de volgende gegevens van wethouders: Aantal wethouders naar gemeentegrootte 1998-2014 Aandeel wethouders naar politieke partij 1998-2014 Aandeel

Nadere informatie

CALL FOR PROPOSALS. Die initiatieven versterken we met geld. Wij helpen ideeën te realiseren met financiële ondersteuning tot ,- per project.

CALL FOR PROPOSALS. Die initiatieven versterken we met geld. Wij helpen ideeën te realiseren met financiële ondersteuning tot ,- per project. CALL FOR PROPOSALS HET VOGIN FONDS STEUNT KANSRIJKE INNOVATIEVE INITIATIEVEN OP HET GEBIED VAN KENNIS- & INFORMATIE(TECHNOLOGIE) MET MAATSCHAPPELIJKE MEERWAARDE Die initiatieven versterken we met geld.

Nadere informatie

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan:

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan: In deze toelichting vindt u een handreiking voor een businesscase specifiek gericht op innovatie (met uitsluiting van fieldlabs) (1) of fieldlabs (2) of koolstofarme economie (3). 1. Voor Innovatie: Het

Nadere informatie

Verdeling en inzet Gelderse Revolverende Middelen 12 maart 2013

Verdeling en inzet Gelderse Revolverende Middelen 12 maart 2013 Verdeling en inzet Gelderse Revolverende Middelen 12 maart 2013 Door: Hans Wouters Programma energietransitie Provincie Gelderland Geactualiseerde verdeling 100 mln Verdeling nog te bestemmen revolverende

Nadere informatie

Regiobericht 1.0 Noord

Regiobericht 1.0 Noord Economie, innovatie, werk en inkomen 1 Kenmerken van het landsdeel Het landsdeel Noord bestaat uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. De provincies werken samen in het Samenwerkingsverband

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 24-10-2013 1 7 Inleiding. Eind

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen met de Rabobank.

Duurzaam ondernemen met de Rabobank. Duurzaam ondernemen met de Rabobank. Ron Droste, commercieel directeur. Rabobank Den Haag en omgeving Rabobank en duurzaamheid Coöperatieve organisatievorm Klant- en maatschappelijk belang als uitgangspunt

Nadere informatie

2. Lees nu de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp.

2. Lees nu de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. Tekst lezen 1. Lees de tekst nog niet! Maak eerst deze vraag: Wat weet je van de aardbevingen in Groningen? Schrijf het op in de linkerkolom. Wat weet ik van de aardbevingen? Wat ben ik te weten gekomen?

Nadere informatie

Certificaat van aandelen in ISG Groeifonds BV

Certificaat van aandelen in ISG Groeifonds BV Belangrijkste Informatie over de belegging Certificaat van aandelen in ISG Groeifonds BV Van ISG Groeiffonds BV Dit document helpt u de risico s, de kosten, en het rendement van de belegging beter te bedrijpen.

Nadere informatie

Voucherregeling BIHTS Aanvraagformulier

Voucherregeling BIHTS Aanvraagformulier Building Integrated High Tech Systems Parkstad Limburg Voucherregeling BIHTS Aanvraagformulier Versie V2NL Titel project Aanvrager Status aanvraag Concept Definitief Versie Datum Aanvraag voucher BASIS

Nadere informatie

Leningen oversluiten Het oversluitonderzoek

Leningen oversluiten Het oversluitonderzoek Leningen oversluiten Het oversluitonderzoek Geldshop, onafhankelijk adviseur en bemiddelaar in consumptief krediet, heeft in het eerste kwartaal van 2017 onderzoek gedaan naar leningen voor het oversluiten

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

1 Hoe liggen de verhoudingen tussen funder/financier en de overheid?

1 Hoe liggen de verhoudingen tussen funder/financier en de overheid? 18 december 2014 FAQ s informatiebijeenkomst nieuwe aanbieders van mkb-financiering Op 10 november heeft een informatiebijeenkomst plaatsgevonden voor ongeveer 70 geïnteresseerden in de oproep tot het

Nadere informatie

Gesubsidieerd zaken doen in Duitsland. Effecten van NIOF subsidies en een nadere analyse van het vermarkten van producten binnen dat kader

Gesubsidieerd zaken doen in Duitsland. Effecten van NIOF subsidies en een nadere analyse van het vermarkten van producten binnen dat kader Gesubsidieerd zaken doen in Duitsland Effecten van NIOF subsidies en een nadere analyse van het vermarkten van producten binnen dat kader Inhoudsopgave 1. Inleiding 3. Analyse 3 3. Inzicht in Noord-Nederlandse

Nadere informatie

Fiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren

Fiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren Fiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren Private equity/investeringsfonds Ampere Equity Fonds Aandeelhouders zijn APG, PGGM, Delta Lloyd and Rabobank. Focus op productie duurzame

Nadere informatie

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Bouwstenen van Bedrijvenbeleid Hoofdstuk: Topsectoren In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Klik hier voor de handleiding van deze presentatie Versie maart

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal

Graydon Kwartaalmonitor. Kwartaal Graydon kwartaal monitor Kwartaal 3 216 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Overzicht per branche 6 Vergelijking Q1-216, Q2 216 en Starters per branche 7 Opheffingen per branche 8 Faillissementen per branche

Nadere informatie

KWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

KWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland KWARTAALMONITOR APRIL 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 VRAAG NAAR FLEX BLIJFT STIJGEN, MAAR VOOR HOELANG? 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS OOK IN 2017 ONVERMINDERD

Nadere informatie

PRODUCT > PROTOTYPE. In 3 stappen van idee naar markt PRODUCT > PROTOTYPE > PRODUCEREN PRODUCT > PROTOTYPE > PRO

PRODUCT > PROTOTYPE. In 3 stappen van idee naar markt PRODUCT > PROTOTYPE > PRODUCEREN PRODUCT > PROTOTYPE > PRO PRODUCT > PROTOTYPE > PRO PRODUCT > PROTOTYPE > PRODUCERE PRODUCT > PROTOTYP PRODUCT > PROTOTYPE > PRODUCEREN PRODUCT > PROTOTYPE > PROD PRODUCT > PROTOTYPE > PRO PRODUCT > PROTOTYPE > PRODUCEREN { In

Nadere informatie

Noord-Holland heeft hoogste startersquote

Noord-Holland heeft hoogste startersquote Vooruitzicht Starters Noord-Holland heeft hoogste startersquote Ontwikkeling aantal starters onzeker door nieuwe wetgeving Fors meer taxichauffeurs door nieuwe taxiwet en Uber Ontwikkeling aantal starters

Nadere informatie

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Vodafone Power to you Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren Atlas Copco

Nadere informatie

Wie kan subsidie aanvragen? Iedere rechtspersoon of natuurlijke persoon kan LEF subsidie aanvragen, mits ingeschreven in de Kamer van Koophandel.

Wie kan subsidie aanvragen? Iedere rechtspersoon of natuurlijke persoon kan LEF subsidie aanvragen, mits ingeschreven in de Kamer van Koophandel. Veelgestelde vragen LEF 6 nov 2015 Waarom een Lokaal Economisch Fonds? De gemeente stimuleert de economie en werkgelegenheid in Utrecht. Het Lokaal Economische Fonds, met een budget van 8 miljoen euro,

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015

Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015 Leenonderzoek Verbouwingen De cijfers 2016 vs 2015 Geldshop, onafhankelijk adviseur en bemiddelaar in consumptief krediet, heeft een grootschalig onderzoek gedaan naar leningaanvragen voor het leendoel

Nadere informatie

STICHTING CROWD FOR CURE

STICHTING CROWD FOR CURE STICHTING CROWD FOR CURE Hoofdlijnen meerjarenplan 2016-2019 1. INLEIDING 1.1. AANLEIDING De farmaceutische industrie heeft gezorgd voor veel nieuwe medicijnen, waarmee steeds meer aandoeningen goed kunnen

Nadere informatie

Aanvulling BBL-oud-grond Provincies, natuurlijk doen! Onder embargo. 2

Aanvulling BBL-oud-grond Provincies, natuurlijk doen! Onder embargo. 2 1. Inleiding Voor de verdeling van de middelen uit de hoofdlijnennotitie van het ministerie van EZ ( 200 miljoen) is advies gevraagd aan onze commissie (Commissie Jansen-2). Dit advies is uitgebracht in

Nadere informatie

Crowdfinance Crowdfunding met financieel rendement in Nederland

Crowdfinance Crowdfunding met financieel rendement in Nederland Crowdfinance 2016 Crowdfunding met financieel rendement in Nederland CROWDFINANCE 2016 www.crowdfundmarkt.nl www.crowdfundpanel.com i OVER ONS Beleggers in crowdfunding staan bij Crowdfundmarkt.nl en Crowdfundpanel.com

Nadere informatie

Jouw persoonlijke financiering intake rapport

Jouw persoonlijke financiering intake rapport Jouw persoonlijke financiering intake rapport Jouw persoonlijke financiering intake rapport Gefeliciteerd! Je hebt de eerste stap gezet in The Funding Network van Symbid; de snelste en meest efficiënte

Nadere informatie

Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland

Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland Presentatie 8 februari 2017 Provincie Gelderland Provinciale Staten Commissie Economie, Energie en Milieu Linze Rijswijk,

Nadere informatie

JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland

JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 NÚ KAN DE WERKLOOSHEID OMLAAG 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS STIMULEREN GROEI BEDRIJVEN 5 OMZETONTWIKKELING

Nadere informatie

P r o v i n c i e F l e v o l a n d

P r o v i n c i e F l e v o l a n d Aan: Provinciale Staten Vergadering commissie: 20 april 2006 Onderwerp: Aanvraag landelijke regeling Seed Capital Technostarters : lening Early Stage Fonds Flevoland Agendapunt: 7.b.1 Lelystad: 17 maart

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor Q3 2018

Graydon Kwartaalmonitor Q3 2018 Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud De economie zit duidelijk in de lift. Na eerdere positieve berichten over de groeiende omvang van het Nederlandse bedrijfsleven, blijkt ook uit deze Graydon

Nadere informatie

Overheidsregelingen. bij zakelijke kredietverlening. Borgstellingskrediet. De Europese Investeringsbank (EIB)

Overheidsregelingen. bij zakelijke kredietverlening. Borgstellingskrediet. De Europese Investeringsbank (EIB) Overheidsregelingen bij zakelijke kredietverlening De Europese en Nederlandse overheden helpen ondernemers op verschillende manieren om zo economische groei en innovatie te stimuleren. Enkele subsidies

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Ondernemingsfinanciering

Ondernemingsfinanciering Een beknopt overzicht van de financieringsmogelijkheden die de overheid u kan bieden. Ondernemingsfinanciering Introductie Als ondernemer moet u snel en eenvoudig kunnen zien hoe de overheid kan helpen

Nadere informatie

Zencap de innovatieve online marktplaats voor bedrijfsfinanciering

Zencap de innovatieve online marktplaats voor bedrijfsfinanciering Persmap 2015 Zencap de innovatieve online marktplaats voor bedrijfsfinanciering Onze missie Succesvolle ondernemers hebben mensen nodig die in hen geloven en die hen de benodigde mielen ter beschikking

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 202 203 32 637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 42 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

OVEREENKOMSTIG DE BESLUITEN VAN MEI 2010 VERSIE

OVEREENKOMSTIG DE BESLUITEN VAN MEI 2010 VERSIE OVEREENKOMSTIG DE BESLUITEN VAN MEI 2010 VERSIE 12/05/2010 Beleidsplan voor de Stichting Collectieve Marorgelden Israel (SCMI) Tel Aviv, mei 2010 1 van 6 . 1. Achtergrond De ter inleiding in het beleidsplan

Nadere informatie

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011;

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011; Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 6 maart 2018, nr. 773758-1042276, tot vaststelling van de Uitvoeringsregeling subsidie MKB innovatiestimulering topsectoren Noord-Holland 2018. Gedeputeerde

Nadere informatie

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011;

Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening Noord-Holland 2011; Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 15 maart 2016, nr. 773758/773770 tot vaststelling van de Uitvoeringsregeling subsidie MKB innovatiestimulering topsectoren Noord-Holland 2016 Gedeputeerde

Nadere informatie

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid WERKTIJDVERKORTING 2017 Een onderzoek naar het beroep door ondernemingen in 2017 op art. 8 van het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen 1945 maart 2018

Nadere informatie