A.J. van Wingerden (Arjan), voorzitter (BAM Infraconsult, namens bouwbedrijven) Bestuurleden

Transcriptie

1 2

2 Inhoudsopgave Bestuurleden 2013 Bestuurleden Voorwoord 4 Adviesgroep 6 Commissie Communicatie Standaards Bouw- & Installatiebranche 8 Werkgroepen 10 Werkgroep Artikelen met variabelen en samengestelde artikelen Werkgroep Webservices Werkgroep Tegenbonnen S@les in de Bouw & Installatie-Dag Samenwerkingsverbanden 16 GS1 Nederland ETIM BAB Activiteiten S@les 18 Nieuwsbrieven Voorlichtingen Dienstverlening S@les 19 Helpdesk S@les Keurmerk Artikelbestand Vooruitblik Uitbreiding dienstverlening Diverse thema s Deelnemersoverzicht per 31 december A.J. van Wingerden (Arjan), voorzitter (BAM Infraconsult, namens bouwbedrijven) W.P. Voskamp (Wim), vice-voorzitter (Mastermate, namens groothandel) A.W.J. Borst (Ton) secretaris/penningmeester (A.C. Borst Bouw, namens bouwbedrijven) E.W.J.M. Lamers (Frenk) (CRH Bouwmaterialen, namens groothandel) W.J.F.G. Daris (Wilgard) (t/m medio 2013, in maart 2014 vervangen door H.A. (Eric) van Drimmelen, Houtgroep van Drimmelen) (Jongeneel, namens groothandel) F.J.H. van Meijel (Frans) (Van Meijel Automatisering, namens service-providers) A. Huizing (Bert) (Dyka, namens industrie) J.S.S. Duindam (Joppe) (Bouwend Nederland, namens bouwbedrijven) Vacature vertegenwoordiger bouwbedrijven Directie M.P. Wabeke (Rien), directeur D.I.M. Schuurman (Desirée), directie-assistent Stichting S@les in de Bouw Ruurloseweg LA Vorden T E info@salesindebouw.nl I 2 3

3 Voorwoord Namens het bestuur Hierbij bieden wij u als deelnemer van de stichting S@les in de Bouw het jaarverslag 2013 aan. Dit jaarverslag geeft een beeld van de activiteiten van S@les in de Bouw en de talrijke mensen en bedrijven, die hierbij betrokken zijn. Ook treft u een overzicht aan van het weer gegroeide aantal deelnemers. En naast een terugblik krijgt u ook een doorkijkje naar onze plannen voor Arjan van Wingerden Voorzitter Namens de directie S@les in de Bouw is het acroniem voor Samenwerking tussen Afnemers Leveranciers En Softwarehuizen in de Bouw. Deze samenwerking is voorwaarde voor succesvol elektronisch zaken doen tussen bedrijven in de keten van de bouwen installatiebranche. De naam S@les is in 2003 gekozen, omdat commerciële medewerkers verantwoordelijk voor in- of verkoop de initiators moeten zijn van de elektronische afhandeling van commerciële transacties. Gebruik van een ICTterm voor het project zou commerciële medewerkers afschrikken was destijds de gedachte. Nu ruim 10 jaar later in een tijd waarin iedereen via smartphone en tablet bijna 24-uur per dag online bereikbaar is zien we een tempoversnelling in het elektronisch zakendoen. De vicieuze cirkel van 2003, waarin afnemers, leveranciers en softwarehuizen op elkaar wachtten om te starten lijkt doorbroken. Het zijn niet meer alleen de early adapters, maar nu ook de commerciële medewerkers van de followers, die meehelpen om de S@les-kar te trekken en daarmee voor een enorm sneeuwbal effect zorgen in het elektronisch zaken doen, waar alle deelnemers van profi teren. Het jaar 2013 is voor S@les in de Bouw een goed jaar geweest. Het aantal deelnemers is weer verder doorgegroeid, ondanks het feit dat -treurig genoeg- ook een aantal leden failliet is gegaan. Het gebruik van de berichten is aanzienlijk toegenomen blijkt uit de enquête, die we onder deelnemers hebben gehouden. Desondanks zijn we er nog niet en is elektronisch zaken doen nog lang niet overal gemeengoed. Ook behoeft de berichtenstandaard verfi jning en uitbreiding om een breder gebruik te garanderen. Toename gebruik XML-berichten in 2013 De keten De gesprekken met stichting ETIM en stichting GS1 Nederland over nadere samenwerking kunnen naar verwachting in 2014 ook formeel worden bekrachtigd. Vooruitlopend hierop zal de S@les in de Bouw & Installatie- Dag in 2014 weer gezamenlijk worden georganiseerd. Het bestuur van S@les in de Bouw heeft een visie document vastgesteld, waarin de positie van S@les in de Bouw voor de komende jaren wordt geschetst. Dit visie document is een dynamisch document dat regelmatig kan worden aangepast. De kern is dat S@les in de Bouw samen met GS1 de beheerder is van de comminicatiestandaards en het identifi ceren van artikelen in de bouw en installatiesector. Rien Wabeke Directeur Het bestuur Rien Wabeke S@LES is acroniem voor Samenwerking tussen Afnemers, Leveranciers En Serviceproviders 4 5

4 Adviesgroep De adviesgroep adviseert het bestuur/de directie over strategische en tactische zaken. Dit kan op verzoek van bestuur/directie en op eigen initiatief. De adviesgroep wordt voorgezeten door de bestuursvoorzitter van in de Bouw. Tevens zijn bij bijeenkomsten van de adviesgroep een ander bestuurslid en de directeur van aanwezig. De adviesgroep is tweemaal bijeen geweest en heeft het bestuur en directie onder meer geadviseerd inzake: De afstemming tussen BIM en de standaards van in de Bouw en ETIM Visie document met plaatsbepaling van in de Bouw nu en in de toekomst Uniform loket voor standaards voor classifi catie, identifi catie en communicatie Haalbaarheid en wenselijkheid van één platform voor bericht-uitwisseling Principe van open standaards Beleid Onvoldoende draagvlak voor E-business platform bouw- en installatiesector Uit onderzoek dat door Garansys is gedaan in opdracht van in de Bouw en 2BA blijkt dat verschillende partijen in de keten een andere mening hebben over een centraal E-Business Platform. Er is een duidelijke tweedeling te herkennen: een meerderheid van de aannemers, installateurs en ERP leveranciers ziet voordelen in het implementeren van een sector-brede hub en een meerderheid van voornamelijk de grotere groothandels en een enkele fabrikant zien die voordelen niet. Het inzetten op een hub is alleen haalbaar wanneer voldoende partijen uit de hele keten hieraan meewerken. Als we kijken naar de terugkoppeling op de vraag of partijen zich aan zouden sluiten bij een hub wanneer deze eenmaal gerealiseerd is, zien we dat er een breder draagvlak is. Ook partijen die geen eigen voordeel zien zouden aansluiten overwegen. De omvang en daaraan gerelateerde kosten zijn hierbij een belangrijke factor. Ook hier geldt dat de grotere groothandel aangeeft niet mee te willen doen met dit initiatief. Sector brede hub vs. basis hub Partijen die veel voordeel zien van een hub hebben voorkeur voor een hub met veel functionaliteit (sector brede hub) terwijl partijen die geen of weinig voordeel zien van een hub alleen iets zien in een hub met minimale functionaliteit (basis hub) waar geen of minimale kosten mee gemoeid zijn. Sector brede hub functionaliteit, die door de meeste voorstanders wordt gevraagd: Basis postkantoor, met Buffering van berichten Validatie van berichten Transformatie van en naar de standaard Garantie op vertrouwelijkheid en versleuteling van berichten Leden van de adviesgroep: A.Overeem (André), 4PS B.Smeets (Björn), DuraVermeer M. van den Bouwhuijsen (Martien), Bouwbedrijf van den Bouwhuijsen M.D.M. Janssen (Maarten), BouwInfosys G. Gritter (Geert), Imabo Concordia (t/m 2013) H.P. van Hagen (Henk Peter), CRH Bouwmaterialen L. Drewes (Lennart), Jongeneel I. Grevel (Ivo), StruykVerwo H.J. van Leussen (Henk), Van Buuren Groep B.F.R. de Bevere (Bastiaan), Ballast Nedam W. de Kruijf (Wim), BAM Building SMART IFD/IFC Concepten Bibliotheek NL ETIM NL Groothandel Conceptenbibliotheek Opdrachtgevers Bouwbedrijven Projectenbibliotheek Architecten BIM model Groothandel Installateurs Adviseurs Groothandel Producten bibliotheek Productdata Fabrikant Productdata Fabrikant Productdata Fabrikant Productdata Fabrikant Productdata Fabrikant 6 7

5 Commissie Communicatie Standaards Bouw- & Installatiebranche Het doel van de commissie is het beheer en onderhoud van de berichtenstandaard voor bouw- en installatiebranche. Voor specifieke onderwerpen kan de commissie besluiten een werkgroep in te stellen, die voorstellen uitwerkt. GS1 beschrijft de standaards en zorgt voor afstemming met andere sectoren en internationale ontwikkelingen. In 2013 zijn 3 werkgroepen actief geweest met de volgende onderwerpen: Standaard voor webservice Gebruik artikelen met variabelen en opties, waar de GTIN-systematiek niet werkt Werken met de digitale leverbon op bouwplaats Leden van de commissie: M.P. Wabeke (Rien), S@les in de Bouw, voorzitter P. Zwakhals (Peter), ETIM-Uneto-VNI, secretaris-notulist J. Westerkamp (Jan), GS1 Nederland L. Boortman (Loek), GS1 Nederland R.M.J. Kessels (Ron), Saint-Gobain H. Hilker (Hans), Jongeneel E. Geurts (Eddy), Oosterberg D. Hoekstra (Daniëlle), Technische Unie M. Katerbarg (Michan), Wavin G. Vermeulen (Gerard), Ballast Nedam J. Mansvelder (Johanna), Destil M. van der Helm (Max), Stiho A. Haeser (Arian), 2BA M.N. Kreijenbroek (Martin), 2BA H.P. van den Akker (Hans-Peter), L.I.C. P. van de Sande (Peter), M.S.G. Nederland C. Zijlstra (Cor), OneTrail J.L. Walrave (Hans), Syntess Software L. Stok (Leonard), Kraan H. Wind (Hendricus), ZET solutions P. van Rijnsoever (Peter), Monier S@les berichten In onderstaande tabel staan de standaards. Bedrijven moeten altijd de nieuwste en de voorlaatste versie kunnen ondersteunen, zodat overgang naar nieuwe versies soepel verloopt. Met de validatietool op de website van S@les in de Bouw kunnen deelnemers de XML-berichten testen. Berichten zijn in ASCII alleen beschikbaar in oude versies voor de installatiesector. Dat geldt ook voor de artikel/prijslijst in Excel voor de bouw. Doorontwikkeling vindt plaats in XML, niet in ASCII of Excel. S@les standaardiseert, ETIM classifi ceert en GS1 identifi ceert de berichten Procedure Change Requests (CR) Iedere deelnemer van S@les in de Bouw of deelnemer/(lid van) participant van ETIM kan een verzoek indienen tot aanpassingen van de standaard middels een Change Request (CR). De CR wordt geplaatst op de S@les-ETIM Portaal, waar commentaar kan worden gegeven door belanghebbenden. De CR wordt vervolgens besproken in de commissie, die de CR toetst op draagvlak binnen (een relevant deel van) de sector en samenhang met de actuele versie. De commissie heeft de volgende mogelijkheden: a. Het verzoek wordt gehonoreerd en voorgedragen voor de eerstvolgende nieuwe versie van de standaard. b. Nader onderzoek doen. c. Afwijzen Berichten Nieuwe versie Bestaande versies Bestaande versies voor Bouw- en Bouwsector Installatiesector Installatiesector Artikelbericht INSBOU003 BOU003 INS008 Productbericht INSBOU003 - INS008 Conditiebericht INSBOU Offerte INSBOU Offerte aanvraag INSBOU Order INSBOU003 BOU003 INS008 Orderbevestiging INSBOU003 BOU002 INS008 Verzendbericht INSBOU003 BOU002 INS008 Factuur INSBOU003 BOU002 INS009 Verzamelfactuur INSBOU003 BOU

6 Werkgroepen Werkgroep artikelen met variabelen en samengestelde artikelen Van standaardartikelen kan men vooraf een artikel/prijslijst maken conform de GS1 codesystematiek. Artikelen met variabele eenheden zijn producten, waarvan één of meer variabelen moeten worden ingevuld door de klant om ze uniek te maken. De waarde van de variabele ligt doorgaans binnen een bepaalde range. Bijvoorbeeld tussen 5 en 500 mm of een RAL-nummer. Als alle mogelijke unieke artikelen uit de range worden opgenomen wordt de artikel/prijslijst oneindig. Hetzelfde probleem doet zich voor met de samengestelde artikelen. Samengestelde artikelen zijn artikelen die zijn samengesteld uit meerdere standaardartikelen en/of artikelen met variabele eenheid, die samen Leden van de werkgroep Artikelen met variabelen M.P. Wabeke (Rien), S@les in de Bouw, voorzitter J. Westerkamp (Jan), GS1 Nederland L. Boortman (Loek), GS1 Nederland D. Hoekstra (Daniëlle), Technische Unie R.M.J. Kessels (Ron), Saint-Gobain Distribution the Netherlands een uniek artikel vormen. Dit kan leiden tot oneindig veel verschillende combinaties. De werkgroep heeft nog niet het ultieme voorstel kunnen formuleren. In 2013 is de werkgroep verschillende keren bijeen geweest. Er is gekeken naar bestaande en bewezen oplossingen nationaal en internationaal. Ook is gekeken of het toevoegen van ETIM-kenmerken aan het basisproduct een oplossing kan bieden. Daarnaast zijn randvoorwaarden vastgelegd, zodat de oplossing niet te complex wordt om te implementeren. Vanwege de complexiteit is besloten om de aanpak te veranderen en de insteek te kiezen vanuit de praktijk bij verschillende bedrijven in de werkgroep. T. Vossen (Tom), Vossen Natuursteen A. Donkers (Adri), Kingspan Unidek A. Haeser (Arian), 2BA M.N. Kreijenbroek (Martin), 2BA O. van Wort (Otto), Houtgroep Van Drimmelen In 2014 is hiermee gestart en lijkt een oplossing in zicht. Werkgroep Webservices De opdracht voor de werkgroep luidt: Maak richtlijnen voor het gebruik en de inrichting van, communicatieprotocollen voor SMTP ( ), AS2 (EDI) en webservices; Beschrijf de functionaliteit van de te standaardiseren webservices. De werkgroep heeft de opdracht uitgevoerd en functionaliteit beschreven van de webservices voor het opvragen van voorraad- en de prijsinformatie van artikelen. Het advies zal in 2014 beschikbaar komen en worden toegevoegd aan de standaards. Leden van de werkgroep Webservices P. Zwakhals (Peter), ETIM-Uneto-VNI, voorzitter G. Kamsteeg (Gerard), Technische Unie R.M.J. Kessels (Ron), Saint-Gobain Distribution the Netherlands A. Haeser (Arian), 2BA E. Geurts (Eddy), Oosterberg C. Zijlstra (Cor), Onetrail J.L. Walrave (Hans), Syntess Software G. Vermeulen (Gerard), Ballast Nedam M.N. Kreijenbroek (Martin), 2BA C. Zijlstra (Cor), Onetrail S. van der Eijnde (Sjon), ComActivity Benelux BV Werkgroep Tegenbonnen De werkgroep had de opdracht om procedures vast te stellen, waardoor het niet langer nodig is om door uitvoerder getekende bonnen bij de factuur te voegen. De ontwikkelde procedure houdt onder meer in dat de leverancier een XMLleverbon stuurt naar de aannemer, die door uitvoerder in zijn eigen systeem wordt geaccordeerd. De XML-factuur matcht met de leverbon en kan direct worden verwerkt. Deze XML-leverbon maakt al langer onderdeel uit van de standaards van S@les in de Bouw. Het laten vervallen van de getekende papieren bon bespaart een leverancier en een uitvoerder ieder al gauw tien minuten werk. Een snelle rekensom leert dat deze besparingen kunnen oplopen tot miljoenen euro s per jaar voor de branche. Voor de wapeningsbranche is een aanvullende procedure vastgesteld, die in de praktijk moet worden getest. De wapeningsbranche levert doorgaans arbeid inclusief materiaal. Leden van de werkgroep tegenbonnen P. van Houwelingen (Piet), VWN, Van Noordenne Staal B. Stevens (Bert), BAM Wegen B. Smeets (Björn), DuraVermeer D. Knegt (Dick), BallastNedam H.P. van den Akker (Hans-Peter), WVN, L.I.C. I. Grevel (Ivo), StruykVerwo M. Calis (Miquel), Dyka J. Middel (Jan), Kijlstra M. Katerbarg (Michan), Wavin P. Brands (Paul), KWS Infra M.P. Wabeke (Rien), S@les in de Bouw Tijdrovende uitvoerdersbon dankzij uniforme digitale oplossing verleden tijd Jaarlijks worden miljoenen facturen Deze oplossing volgens de en zogenaamde uitvoerdersbonnen standaards van S@les in de Bouw tussen aannemers en leveranciers sluit aan op de trend, waarbij de heen en weer gestuurd. Dit zorgt elektronische uitwisseling tussen voor veel extra handelingen en leveranciers en aannemers een grote administratieve rompslomp. vlucht neemt. Aangenomen wordt Met het digitale alternatief van dat de gehele bouwketen dankzij de S@les in de Bouw is dat voorgoed vereenvoudigde werkwijze miljoenen verleden tijd. euro s per jaar kan besparen

7 in de Bouw & Installatie-Dag 2013 Tijdens de landelijke in de Bouw & Installatie-Dag werd de bouwen installatiesector bijgepraat over de kansen en noodzaak van elektronisch zakendoen. Centraal stonden actuele en toekomstige ontwikkelingen rondom E-business op strategisch niveau, bekeken vanuit verschillende invalshoeken en toegelicht aan de hand van praktijksituaties. Dat het verbeteren van digitale informatie-uitwisseling in de bouw een breed gedragen doel is, bleek wederom uit de hoge opkomst. Maar op komen dagen is niet genoeg, zo hielden sommige sprekers hun gehoor voor. Jullie praten over samenwerking maar tot nu toe heb ik nog geen sikkepit zien veranderen. Elektronisch zakendoen: juist nu, was het thema van de in de Bouw & Installatie-Dag. in de Bouw organiseert in samenwerking met ETIM en GS1 Nederland de bijeenkomst, onder leiding van dag-voorzitter Ilja Werkhoven van Vernieuwing Bouw, om aandacht te vragen voor een urgent probleem in de bouw- en installatiesector. Doordat in de bouwkolom tussen ketenpartners nog massaal op een ouderwetse manier wordt gecommuniceerd, met bonnen, faxen en velletjes papier, loopt de sector jaarlijks heel veel geld mis. Papieren tijger Bij de eerste spreker, Aart van Gelder van de Orange Climate Group, leek het geduld wel op. Hij schetste kort de toekomst van ETIM als classifi catiestandaard voor de bouw- en installatiesector en vertelde over de relatie tussen 2BA en BAB (Branchebreed Artikel Bestand) en de toekomst van BIM in de bouw. Maar alle afkortingen betekenen niks zo lang de sector niet wezenlijk verandert, waarschuwde Van Gelder. Wie als solist opereert, blijft een papieren tijger. Wie samenwerkt, kan een ijzeren vuist maken., zei hij tegen het verzamelde bouwpubliek. Onderlinge loyaliteit Het probleem in de bouwsector is dat er een cultuur bestaat waarbij ketenpartners wel erg met elkaar bezig zijn, maar niet op de goede manier. Onderling wordt er spijkerhard onderhandeld tot de laagste prijs is bereikt. Aart van Gelder van de Orange Climate Group: Wie als solist opereert, blijft een papieren tijger. Wie samenwerkt, kan een ijzeren vuist maken. Deze blinde focus op prijs, het gebrek aan onderlinge loyaliteit en de ouderwetse, slechte manier van informatieuitwisseling zorgen samen voor een giftig mengsel, stelde hoogleraar Jack van der Veen. Hij doceert Supply Chain Management aan de Universiteit Nijenrode. Focus op de klant Van der Veen zei in de opening van zijn praatje: Jullie praten over samenwerking maar tot nu toe heb ik nog geen sikkepit zien veranderen. De zaal reageert -enigszins betrapt- met gegrinnik. Volgens Van der Veen leidt de slechte onderlinge communicatie ertoe dat het belangrijkste uit beeld verdwijnt: de focus op de klant. Degene die uiteindelijk de rekening betaalt krijgt volgens hem onvoldoende aandacht. Vroegtijdig afstemmen In de pauze zei Van der Veen: Er is een vechtcultuur ontstaan waarin niemand de ander iets gunt. Daar gaat alle energie in zitten en dat is niet goed. De oplossing is dat alle betrokkenen, van leveranciers, installateurs tot bouwers veel vroeger in het proces samen aan tafel moeten gaan zitten. Pas als beslissingen vroegtijdig worden afgestemd, kunnen faalkosten voorkomen worden. Men moet ook veel meer naar de kosten en niet naar de prijs kijken. Jack van der Veen, hoogleraar Supply Chain Management Nijenrode: Pas als beslissingen vroegtijdig worden afgestemd, kunnen faalkosten voorkomen worden. Transparantie in de bouw Voor die onderlinge afstemming zijn inmiddels tal van fraaie technische oplossingen voorhanden, van BIM tot BAB. in de Bouw werkt voor elektronisch zakendoen samen met GS1. De standaarden die ook in andere sectoren zoals de retail worden gebruikt, vormen een betrouwbare basis voor de uitwisseling van artikelinformatie tussen leveranciers, installateurs en bouwbedrijven. Denk aan barcodes en gemeenschappelijke databases waarin op uniforme wijze artikeldata wordt vastgelegd en gedeeld. Qua techniek staat transparantie in de bouw dus niets in de weg, herhaalde bestuursvoorzitter Arjan van Wingerden van in de Bouw nog maar eens: Iedereen ziet het belang van uniforme berichtenstandaards. Voorlopers Wat de bouw mist, is de voortrekkersrol die Albert Heijn in de retail heeft vervuld. Theo Vermeer van foodgroothandel Sligro was op het podium aanwezig om, als vreemde eend in de bijt, lessen te delen uit de retailsector. Vermeer benadrukte dat makkelijke vergelijkingen snel mank gaan. Er bestaan grote verschillen tussen beide branches en de food is al decennia bezig met het op een lijn brengen van de artikeldata en onderlinge communicatie. Ook de structuur van de markt is wezenlijk anders met enkele zeer grote supermarktbedrijven en talloze leveranciers, groothandels en fabrikanten

8 De wil om samen te werken Volgens Vermeer lag de sleutel voor een oplossing in de bouw bij wilskracht. De belangrijkste les is dat de wil moet ontstaan om samen te werken. In de bouw moet de eerste stap wellicht van de kant van de klant komen. Die moet tegen de leverancier zeggen dat er anders gewerkt moet gaan worden. Op tijd klaar Björn Smeets van bouwbedrijf DuraVermeer geldt als één van de voorlopers. Hij benadruke het gezamenlijke voordeel dat de sector kan bereiken door de processen beter op elkaar af te stemmen en gebruik te maken van gemeenschappelijke databases voor artikeldata. Om ketenpartners in beweging te brengen, eist DuraVermeer dat de leveranciers zich voorbereiden op samenwerken met standaarden. Smeets: Als je hier niet op tijd klaar voor bent, kunnen we geen zaken meer doen. Smeets zag overigens ook bij de grote concurrenten op dit moment veel ten goede veranderen. Iedereen is er op z n eigen manier druk mee bezig. Bouwfraude Volgens Smeets was er nog wel een obstakel als het om samenwerken gaat: veel bouwpartners zijn nog huiverig om met elkaar aan tafel te zitten omdat ze nog steeds beducht zijn voor de verdachtmakingen van prijsafspraken. Wat dat betreft ebt het effect van de bouwfraude nog steeds na., zei Smeets. Innovaties Ab Sluys, hoofd inkoop van Unica, sprak juist zijn vertrouwen uit. Ook hij vond dat er meer moet worden samengewerkt, men eerder met elkaar om tafel moet gaan zitten en vooral: beter moet communiceren. We kunnen enorm verbeteren en dat spel begint al bij de aanvraag van de offerte. Door met voorkeurspartners te werken, kun je veel beter samenwerken omdat je meer op elkaar ingespeeld raakt. Sluys zei dat dit de enige weg is die de bouw kan bewandelen: Er vinden momenteel zo veel innovaties plaats, denk aan slimme belichtingssystemen met LED, dat integratie van kennis en informatie steeds belangrijker wordt om producten op het juiste moment op de juiste plaats te krijgen. Het moderne werken gaan we niet tegenhouden. En dat moeten we ook helemaal niet willen. Afsluiter van de dag en innovatiespecialist Frans-Jozef Rutjes kan dat alleen maar beamen: Wie te lang wacht met innoveren, is uiteindelijk te laat. (Bron: artikel Matthijs van der Pol) Wie te lang wacht met innoveren, is uiteindelijk te laat

9 Samenwerkingsverbanden GS1 Nederland in de Bouw fungeert als loket voor GS1 Nederland in de bouw- en installatiesector. GS1 Nederland maakt deel uit van de wereldwijde GS1- organisatie en ontwikkelt internationale standaarden voor de identifi catie en het vastleggen en delen van gegevens in meer dan 100 landen. In de wereld zijn ruim 2 miljoen bedrijven in 30 verschillende sectoren aangesloten bij GS1 international. Bij GS1 Nederland zijn Nederlandse bedrijven aangesloten en maken gebruik van de GS1-standaarden. Bedrijven die deelnemer zijn van S@les in de Bouw zijn automatisch deelnemer van GS1 Nederland. GS1 Nederland is een not-for-profi t organisatie die - samen met S@les in de Bouw - verbeteringen in de bouw- en installatiesector wil realiseren. GS1 Nederland kent de (internationale) markt en heeft toegang tot een nationaal en internationaal kennisnetwerk. In 2014 is het voornemen om een business case uit te voeren gericht het gebruik van het GS1-palletlabel en de elektronische pakbon (Despatch Advice) in het proces van goederenontvangst. GS1 Codes Barcodes zijn niet meer weg te denken uit logistieke, administratieve en commerciële processen. Een barcode is een vertaling van cijfers naar streepjes die doorverwijzen naar (product)informatie. Deze informatie gaat bijvoorbeeld over naam van het product, om welke variant het betreft (bijvoorbeeld 500 gram of 1 kilo) en ook welk prijskaartje eraan hangt. Met GS1 codes (GTIN) worden producten, wereldwijd uniek geïdentifi ceerd. Om deze codes met een scanner te kunnen lezen, moeten ze worden omgezet in een symbool: een barcode. De merkhouder kent de unieke GTIN toe aan zijn producten op basis van het aansluitnummer dat door GS1 wordt verstrekt. GLN-codes Zoals producten uniek worden geïdentifi ceerd met een GTIN worden adressen uniek geïdentifi ceerd met een GLN (Global Location Number). In de berichten van S@les in de Bouw worden alle vaste locaties geïdentifi ceerd met een GLN. S@les in de Bouw verstrekt de GLN aan haar deelnemers op basis van de door GS1 Nederland verstrekte range nummers. Branchebreed Artikel Bestand (BAB) S@les in de Bouw heeft gestimuleerd dat de ETIM-classifi catie, die voor de installatiesector gemeengoed is nu ook voor bouwproducten wordt ontwikkeld. Dit vereenvoudigt het zoeken in artikelbestanden aanzienlijk. Hierdoor kan ook in de bouw gewerkt gaan worden met centraal toegankelijke artikelbestanden, zoals bijvoorbeeld 2BA, EZ Base en HIBIN datapool, die gezamenlijk optrekken. De stuurgroep BAB is hiervan de aanjager. ETIM De stichting ETIM heeft als doelstelling het opzetten, ontwikkelen en vaststellen van de artikelclassifi catie voor de installatiebranche. De systematiek van classifi ceren behelst een logische, eenduidige indeling van producten in verschillende artikelklassen en het vastleggen van de selectieve producteigenschappen in de klasse. Artikelclassifi catie maakt het mogelijk om op een standaard manier productgegevens en handelsgegevens te identifi ceren en elektronisch uit te wisselen tussen de diverse handelspartijen. ETIM gaat deze systematiek nu ook ontwikkelen Leden van de stuurgroep BAB: J. Duindam (Joppe) (voorzitter), Bouwend Nederland M. Eijkhout (Michel), Heijmans M. Kalis (Michel), Velux W. van Meurs (Willem), Polvo B.V. D. Duffels (Dennis), VBI B. Smeets (Björn), Dura Vermeer H. Schaap (Henk), CRH Structural P. van Heijgen (Peter), Hibin E. Rickelman (Erik) (plv. vz.), Empuls Adviesgroep M. Calis (Miquel), Dyka T. Sietsema (Titia), Uneto-VNI voor bouwproducten. Het vaststellen van de communicatiestandaards voor de installatiesector, de andere doelstelling van ETIM, wordt nu door S@les in de Bouw ingevuld, waardoor een logische taakverdeling ontstaat

10 Activiteiten Dienstverlening Digitale nieuwsbrieven Er zijn vijf digitale nieuwsbrieven gemaakt voor deelnemers en zes voor een brede groep relaties. Voorlichtingen 15 t/m 17 oktober BetonVakdagen en Schilder, Glas en Afbouw-dagen in Gorinchem 20 juni Voorlichtingsbijeenkomst in de Bouw voor afdeling Alblasserwaard/Vijfheerenlanden. 5 september voorlichtingsbijeenkomst met 4PS bij Nijhuis Bouw. 8 regionale voorlichtingsbijeenkomsten met Admicom. 3 oktober voorlichting met BouwInfosys 22 mei kennismakingsavond Destil 20 juni bijeenkomst elektronisch factureren met S@les in de Bouw samen met Kraan, Bouwend Nederland en ZET solutions Spreekuren Alkmaar Diverse bijeenkomsten samen met Stiho over elektronisch zakendoen. Diverse presentaties voor woningcorporaties Helpdesk De helpdesk is veelvuldig geraadpleegd. Met service providers en leveranciers is de afspraak gemaakt dat vragen over de uitwisseling van elektronische berichten van deelnemers eerst worden voorgelegd aan de helpdesk als onafhankelijke partij. De meeste vragen hebben betrekking op de interpretatie van de standaard en problemen met de verwerking van de berichten. Vaak is niet duidelijk waar een probleem ontstaat. Doordat veel meldingen binnenkomen kan de helpdesk meestal snel helpen, omdat het al eerder is voorgekomen. Tevens wordt waar nodig contact opgenomen met de partij waar het probleem ontstaat. Hierdoor wordt voorkomen dat andere klanten of leveranciers met hetzelfde probleem worden geconfronteerd. Vragen over de uitwisseling van elektronische berichten van deelnemers worden voorgelegd aan de S@les helpdesk als onafhankelijke partij

11 Dienstverlening Artikelbestand Leveranciers die artikelbestanden aanbieden aan klanten kunnen een Keurmerk behalen. Dit Keurmerk geeft aan dat het bestand van de leverancier is getest en voldoet aan de XMLberichtenstandaard. Daarnaast is gecheckt of de gegevens van ieder artikel goed en consistent zijn ingevuld. Het gaat hier om de artikelomschrijving, bruto- en netto prijsinformatie, bestelinformatie, logistieke informatie, coderingen en eenheden. Het keurmerk wordt toegekend voor een half jaar. Voor het verstrijken van dit half jaar moet een nieuw bestand worden aangeleverd voor een test en kan het Keurmerk worden verlengd. Alleen deelnemers van in de Bouw kunnen een keurmerk krijgen. Dit Keurmerk geeft aan dat het bestand van de leverancier is getest en voldoet aan de XML-berichtenstandaard De volgende bedrijven en hun vestigingen mochten in 2013 het Keurmerk voeren Baars & Bloemhoff Bakker Nijboer BBN Bouwmaterialen BMN BouwCenter Concordia BouwCenter Donkervoort BouwCenter Eiland de Wild BouwCenter Logus-De Hoop BouwCenter Mijnster BouwCenter Nijhof BouwCenter Rab BouwCenter Rotterdam BouwCenter Sassenheim BouwCenter Vos BouwCenter Waltman BouwCenter Wassenaar Bouwmaat Nederland B.V. Breur Ijzerhandel Rivium Burghouwt Bouwbeslag BV Cementbouw De Boo Destil Dirk Stam IJzerwaren Dubson Dyka BV Elfrings Den Haag Erven Feenstra Sneek Gerritse IJzerwaren BV Giebels Groenhart Group B.V. Gunters en Meuser Holtgrefe Hollandse IJzerwarenhandel Imabo Logus Koninklijke Jongeneel Klunder KMC Afbouwmaterialen Kruyt B.V. Leeuwbouw Lekkerkerker Leys B.V. Mastermate NVB-bedrijven Polvo Raab Karcher Raadsma Ijzerhandel Redblok Regts Professional Stiho Stoel van Klaveren Struyk Verwo Stuc Center Van Buuren Van der Winkel Van Dijk IJzerwaren Meppel Van Neerbos Veldmans Technische Handels onderneming VNB-bedrijven Voskamp Groep 20 21

12 Vooruitblik 2014 Uitbreiding dienstverlening Het aantal deelnemers dat de weg naar de helpdesk weet te vinden neemt snel toe met de toename van het gebruik van elektronische berichten. Dit komt mede doordat in de Bouw met softwarehuizen en leveranciers de afspraak heeft gemaakt dat zij klanten met vragen over elektronische communicatie eerst doorsturen naar de helpdesk. Hierdoor krijgt in de Bouw de mogelijkheid om te zorgen dat allen de standaard goed gebruiken en juist interpreteren. Tevens komen wensen vanzelf binnen. Het beperkt veel extra werk en irritatie voor afnemers, leveranciers en softwarehuizen, doordat voorkomen wordt dat goedbedoelde oplossingen, bij aansluiting van de volgende leverancier of klant weer tot nieuwe problemen leiden. Ook leggen softwarehuizen en leveranciers steeds vaker eerst hun vraag over interpretatie van de standaard bij de helpdesk neer, daar waar voorheen vaak zelf een verkeerde interpretatie was geprogrammeerd. Dat dit hoog wordt gewaardeerd blijkt ook uit de ledenenquête, waarin 75% van de respondenten de dienstverlening van in de Bouw met 7 of hoger waardeert (en 4% met een onvoldoende). Voor de informatievoorziening geldt dit voor 85% van de respondenten, (2% geeft een onvoldoende). Verhoging van de kwaliteit en efficiency van de dienstverlening wordt nagestreefd door: 1. De website aan te passen 2. Meer informatie te plaatsen op de S@les-portal met duidelijke richtlijnen en ervaringen 3. Het stappenplan voor starters te vernieuwen 4. Het verkrijgen van inzicht in aard en aantal vragen, zodat hier efficiënter op kan worden ingespeeld. 5. Gebruikersbijeenkomsten te organiseren voor leden rond leverancier of softwarehuis. 6. De dienstverlening op locatie te beperken tot maximaal een halve dag per deelnemer. Voor uitgebreide begeleiding kan men terecht bij commerciële bureaus, zoals Novaq

13 Diverse thema s Enquête Stichting S@les in de Bouw wil graag inzicht hebben in de ontwikkeling van het gebruik van de XML-berichten. Daarom wordt jaarlijks een enquête gehouden onder de leden, waarin het gebruik van de XML-berichten in kaart wordt gebracht. Het gebruik van de standaard is ten opzichte van 2013 sterk toegenomen. Met name de groei in het gebruik van de XML-facturen is spectaculair te noemen. De toename van het aantal XML-pakbonnen is pas de laatste maand van 2013 gestegen, nadat het project tegenbon is afgerond. Het gebruik van de XML-orders en orderbevestigingen blijven daarbij achter. Van de XML-artikelbestanden hebben we nog geen vergelijking. Per categorie vindt u hieronder een samenvatting en vergelijking met Leveranciers/Fabrikanten (Het percentage van de respodenten dat het bericht gebruikt) 70% 40% VERZONDEN XML-FACTUREN 29% 26% 27% 22% 25% 35% ONTVANGEN XML-ORDERS VERZONDEN XML-ORDER BEVESTIGINGEN Achter de inlog op onze website vindt u de volledige enquêteresultaten. Woningcorporaties Woningcorporaties die zelf materialen inkopen bij de groothandel kunnen gebruik maken van de S@les-standaard. Inmiddels maakt een beperkt aantal corporaties hier gebruik van. Voor het verstrekken van opdrachten door VERZONDEN XML-PAKBONNEN woningcorporaties, het gereed melden of verlengen van de opdracht en voor de factuur moet de berichtenstandaard worden aangepast. In de eerste helft van 2014 staat dit gepland. S@les in de Bouw neemt deel in de werkgroep KOVRA, die door het KOVON wordt gefaciliteerd. In deze werkgroep zitten ook vertegenwoordigers van stichting Vera ((Volkshuisvesting Enterprise Referentie Architectuur) en Cora (Corporatie Referentie Architectuur), waardoor de afstemming met de corporatiestandaards is gegarandeerd. Schildersector In 2013 is S@les in de Bouw doorgebroken in de schildersbranche. Het aantal deelnemende schildersbedrijven, verfgroothandels en verfproducenten is sterk gegroeid. Bartels Datastore heeft hierin een belangrijke rol gespeeld. In 2014 zal het gebruik in deze sector verder toenemen. Bouwbedrijven (Het percentage van de respodenten dat het bericht gebruikt) 64% 49% ONTVANGEN XML-FACTUREN 10% 12% 12% 15% 18% 14% VERZONDEN XML-ORDERS ONTVANGEN XML-ORDER BEVESTIGINGEN ONTVANGEN XML-PAKBONNEN Kraanverhuursector In 2013 heeft met de sector voor het verticaal transport een aantal oriënterende gesprekken plaatsgevonden over de toepassing van de S@lesstandaards. Inmiddels zijn de kraanverhuur bedrijven Kuiphuis, Riwal en Van Riel deelnemer geworden en passen de standaards toe. Het softwarehuis PACX (RDC inmotiv), marktleider in deze sector, heeft de S@les-standaard geïmplementeerd in haar Erp-software. Vereniging Wapeningsstaal Nederland De Vereniging Wapeningsstaal Nederland (VWN) is in 2012 collectief toegetreden tot S@les in de Bouw. Daartoe is een werkgroep gevormd met koplopers, die frequent contact heeft met S@les in de Bouw. De VWN heeft actief meegedraaid in de werkgroep tegenbonnen. De afgesproken procedure zal voor deze sector veel voordeel kunnen opleveren. De voorgenomen pilots met een aantal grotere bouwbedrijven in 2014 moeten aantonen of dit haalbaar is. Training S@les als verkoopinstrument voor leveranciers Op verzoek van S@les in de Bouw heeft Novaq een training ontwikkeld voor vertegenwoordigers van leveranciers, Samen met GS1 en ETIM worden de voordelen van XML gepromoot. actief in de bouw- en installatiesector. De training duurt 1 dagdeel en kan zowel in company als op locatie worden gegeven. Van ASCII naar XML Het belangrijkste thema voor de installatiesector is de overgang van ASCII naar XML. XML-standaards zijn al langere tijd beschikbaar voor de installatiesector, maar men gebruikt nog vooral de ASCII-standaards. Samen met GS1 en ETIM zullen de voordelen van XML worden gepromoot

14 Deelnemende bouwbedrijven per 31 december 2013 (alleen de hoofdvestiging is vermeld) 1e klas Schilders, Zaandam A. Stam en Zonen Aannemersbedrijf, s-gravenhage A.C. Borst Bouw B.V., Castricum A.J. Koopmanschap BV, Naarden A.T. Bouw B.V., Bergen op Zoom Aannemersbedrijf B. Bon BV, Laren Nh Aannemersbedrijf Botermans B.V., Gilze Aannemersbedrijf Eikenaar, Zwolle Aannemersbedrijf Fa. P. Rasenberg, Terheijden Aannemersbedrijf G.L. Verweij B.V., Hilversum Aannemersbedrijf Gebr. Horstink BV, Twello Aannemersbedrijf Gebr.Blomberg vof, Smilde Aannemersbedrijf Gerard Borst B.V., Den Helder Aannemersbedrijf Harleman BV, Deventer Aannemersbedrijf J. Kuit vof, Kiel Windeweer Aannemersbedrijf J.W van Tunen, Heemskerk Aannemersbedrijf Kappert Doetinchem BV, Doetinchem Aannemersbedrijf Krimp Bv, Mijdrecht Aannemersbedrijf Lahuis bv, Smilde Aannemersbedrijf Mulder, Kockengen Aannemersbedrijf Neeft, Heerhugowaard Aannemersbedrijf P. van Strien, Raamsdonk Aannemersbedrijf Sirre, Zoeterwoude Aannemersbedrijf Van Gerner, Zwolle Aannemersbedrijf Verweij B.V., Oostburg Aannemersbedrijf W. Wubs, Onstwedde Aannemersbedrijf W.J. Haafkes en Zonen B.V., Goor Aannemersbedrijf Zwanenburg, De Glind Aannemingsbedrijf Draisma BV, Apeldoorn Aannemingsbedrijf E.G.J. Steggink B.V., Ootmarsum Aannemingsbedrijf Factotum B.V., Boskoop Aannemingsbedrijf Gebr. Simons B.V., Terneuzen Aannemingsbedrijf GEBRO bv, Duivendrecht Aannemingsbedrijf K. Louter, Zwaag Aannemingsbedrijf Mulder B.V., Apeldoorn Aannemingsbedrijf P.H. van der Velden BV, Tegelen Aannemingsbedrijf Paas B.V., Nieuw-Buinen Aannemingsbedrijf Vermeulen BV, Ooij Aannemingsmaatschappij Herman B.V., Landsmeer Aertgeerts Bouw BV, Rotterdam Agro Bouw Oost Nederland B.V., Raalte Akerbouw BV, Akersloot Ballast Nedam N.V., Nieuwegein Bloemendal Bouw b.v., Leusden Boerbouw Aannemingsbedrijf, Midwolda Boksman Bouw & Interieur, Naaldwijk Bolhaar Vastgoedzorg BV, Boesingheliede Bouw bureau Bas van Elteren, Lopik Bouw- en aannemingsbedrijf C. Mulckhuyse bv, Vinkeveen Bouw- en Aannemingsmij. Vos BV, Delden Bouw- en Timmerbedrijf Bruin & Weijers, De Cocksdorp Bouw- en Timmerbedrijf C. Rutten, De Cocksdorp Bouwbedrijf A.J. van Hilst BV, Waalwijk Bouwbedrijf Bakker Arkel BV, Gorinchem Bouwbedrijf Bart Smit, Giethoorn Bouwbedrijf Baten BV, Geldrop Bouwbedrijf BJ BV, Dieverbrug Bouwbedrijf Bolten, Alkmaar Bouwbedrijf Broekman vof, Nijensleek Bouwbedrijf Burggraaff Bolsward B.V., Bolsward Bouwbedrijf Clements en van de Giessen, Leerdam Bouwbedrijf De Boer, Groningen Bouwbedrijf De Bruin, Putten Bouwbedrijf De Jong & Wal, Grou Bouwbedrijf De Vlucht, Amsterdam Bouwbedrijf Frankena Wommels/Vlieland, Wommels Bouwbedrijf Gijs & Van Cleef BV, Naarden Bouwbedrijf Goossen B.V., Kloosterzande Bouwbedrijf Hemeltjen, Wijhe Bouwbedrijf Hummel bv, Waskemeer Bouwbedrijf Huurman Leiden B.V., Leiden Bouwbedrijf J.G. Appelman B.V., Anna Paulowna Bouwbedrijf J.W. Ponjé, Gemert Bouwbedrijf JADI, Genemuiden Bouwbedrijf Jelle Bruinsma BV, Harlingen Bouwbedrijf Kreeft, Ede Gld Bouwbedrijf Krijnen B.V., Riel Bouwbedrijf Leenstra Gaastmeer B.V., Gaastmeer Bouwbedrijf Lont, Sint Annaparochie Bouwbedrijf M Nat, Oost-Graftdijk Bouwbedrijf Maarten Van der Meer, s-gravenzande Bouwbedrijf Mensink, Broekland Ov Bouwbedrijf Mulder B.V., Nieuwolda Bouwbedrijf Osnabrugge bv, Scherpenzeel Gld Bouwbedrijf Posthumus Gorredijk BV, Gorredijk Bouwbedrijf Postma, Hantum Bouwbedrijf Reins B.V., Zuidwolde Dr Bouwbedrijf Ruiter B.V., Haarle Gem Hellendoorn Bouwbedrijf Siemensma B.V., Surhuisterveen Bouwbedrijf Speelman, Alteveer Gn Bouwbedrijf Steneker, Westwoud Bouwbedrijf Stokkers, Boekelo Bouwbedrijf Theo Vertelman BV, Wervershoof Bouwbedrijf Thijs, Zeijen Bouwbedrijf Van den Bouwhuijsen B.V., s-hertogenbosch Bouwbedrijf van der Gragt BV, Wormerveer Bouwbedrijf Van der Spek B.V., Pijnacker Bouwbedrijf van der Wardt bv, Baarn Bouwbedrijf Van Dijk B.V., Vledder Bouwbedrijf Van Elp BV, Staphorst Bouwbedrijf Van Pijkeren BV, Dalfsen Bouwbedrijf Vermeulen Gilze - Rijen, Rijen Bouwbedrijf Webbink b.v., Vriezenveen Bouwbedrijf Westerman Winschoten BV, Winschoten Bouwbedrijf Wever BV, Waarland Bouwgroep Dijkstra Draisma, Dokkum Bouwgroep Kranen bv, Heteren Bouwonderneming Zevenaar BV, Zevenaar Bouwservice Buskoop BV, Rotterdam Bouwzaken Nederland bv, Duiven Braspenning Aannemers- en Timmerbedrijf, Wernhout Bron Bouwbedrijf, Geldermalsen Bruijnesteijn Groep B.V., Amsterdam Buursema Bouwbedrijf B.V., Sleen BV Intersell, Amsterdam Christiaans Bouwbedrijf BV, Zutphen Coen Hagedoorn Bouwgroep, Huizen Cuppens & Zn Aannemers B.V., Nijmegen De Combinatiebouwers, Rijswijk Zh De Kok Bouwgroep, Bergen op Zoom Den Boer Bouwen & Installeren B.V., Hengelo Ov Derksen & Singerling B.V., Amsterdam Dijkhof Bouw bouw en ontwikkeling, Klarenbeek Dura Vermeer Groep NV, Rotterdam Firma C. Minderhoud & Zoon, Aagtekerke FixPlan B.V., Rotterdam Gebr. Lubbers Bouwbedrijf bv, Etten Gld Gebr. van der Geest, Enschede Giesbers-Wijchen Bouw B.V., Wijchen Gooi s Bouwbedrijf G.B.B. b.v., Naarden Groenendijk PGN Bouw, Dordrecht Groothuis Bouwgroep, Genemuiden Groothuisbouw, Emmeloord H.P. Compier & Zonen, Amstelveen H.W. Twisk BV, Castricum Hako Bouw B.V., Montfoort Hanzebouw B.V., Zwolle Hilberink Bouwbedrijf B.V., Nieuw-Balinge Hoogeboom Raalte, Raalte Imtech Nederland B.V., Den Haag J. Kooi & Zonen B.V., Groningen JCBouw, Welsrijp Jelle s Bouwbedriuw B.V., Greonterp KBK Bouwgroep, Volendam Kerklaan Holding B.V., s-gravendeel Klies en Jozef Bouw BV, Edam KnaapenGroep, Eindhoven Koenraads Aannemersbedrijf B.V., Breda Koninklijke BAM Groep N.V., Bunnik Koninklijke VolkerWessels Stevin nv, Amersfoort Koopmans Bouwgroep bv, Enschede Kops Aannemers, Heiloo Krämer Bouwgroep BV, Amsterdam-Zuidoost Kuijpers Bouwbedrijf, Hoogwoud Lamers Bouw BV, Arnhem Lindhout schilder-vastgoedonderhoud, Bergen op Zoom 26 27

15 Deelnemende fabrikanten per 31 december 2013 (alleen de hoofdvestiging is vermeld) MartensBouw, Beugen Middendorp en de Boer, Wolvega Mouthaan B.V., Bleskensgraaf Ca Niesing Bouwbedrijf BV, Woerdense Verlaat Noordbouw Veendam BV, Veendam P&M New Design, Waddinxveen Paalman & Tempelman BV, Holten Pierrot Bouw, Vinkeveen Remco Kuijper Onderhoud BV, Wateringen Roscobouw BV, Heesch S.D.O. Zwijndrecht B.V., Zwijndrecht Salbam BV, Vilsteren Schildersbedrijf Lennips B.V., Hardenberg Schilderwerken de Boer Obdam b.v., Obdam Sinnige Bouw, Heerhugowaard SKN Bouw, Zoetermeer Smit Betonboringen B.V., Farmsum TDC (bs) B.V., Apeldoorn Ter Brugge Bouw, Borne Timmerbedrijf Lokhorst, IJsselstein Ut ToekomstGroep, Andijk V/d Tempel Bouw & Ontwikkeling, Schiedam Van Dalen BV, Huissen Van Delden Bouw B.V., Kiel Windeweer Van den Herik Kust- en Oeverwerken, Sliedrecht Van der Most Bouw, Dedemsvaart Van Dijk Bouw BV Hardenberg, Hardenberg Van Driesten Harskamp Bouwbedrijf B.V., Harskamp Van Houwelingen Giessenburg BV, Giessenburg Van Wijnen Holding N.V., Baarn Varenso B.V. Timmerwerk, De Lier Venema Bouw BV, Haren Gn Volker InfraDesign bv, Woerden Vorm Bouw BV, Papendrecht VOS Groep, Berlicum Nb W. Hartman & Zonen, Rotterdam W.J. van Doorn en Zonen B.V., Spijkenisse Weboma Bouwmaatschappij, Wateringen Wits Vastgoedonderhoud Nederland, Drachten Woondialoog, Baarn ZeeBraBouw, Steenbergen Nb Zwaluwe Bouw- en Aannemingsbedrijf B.V., Made A&W Vlechtwerken V.O.F., Wilnis Akzo Nobel Decorative Coatings B.V., Sassenheim ATG Deutschland GmbH, Raamsdonksveer Avenhorns Vlechtbedrijf, Avenhorn Balvert Betonstaal BV, Nieuwkoop BetonijzerBuigCentrale Handelsmaat schappij BV, Hardinxveld-Giessendam Betonijzervlechtbedrijf T. Verschoor B.V., Hardinxveld-Giessendam Betonijzervlechtersbedrijf Gerliko B.V., Nederhorst den Berg Blom Betonijzervlechterij BV, Amstelveen Bouwstaal Matten Centrale (BMC), Bergambacht Bouwstaal Smit BV, Vianen Zh Buig Centrale Steenbergen B.V., Hoogeveen Colours en Coatings, Enschede Dyka BV, Steenwijk Ed Rollenberg en Zn. BV, Zaandam Gebroeders Van Hemert, Koudekerk aan den Rijn Geelhoed Betonbewapening bv, s-heer Arendskerke HADEK Beton- & Vlechtwerk, Kockengen Hebreu Ijzervlechtbedrijf, s Hertogenbosch Jacobs Wapeningsstaal, Wijchen Kijlstra BV, Drachten Kingspan Unidek BV, Gemert Kroes Betonvlechtersbedrijf BV, Harderwijk Lazeroms Betonstaalvlechtbedrijf B.V., Roosendaal Loos Betonvloeren Obdam BV, Obdam Mebin B.V., s-hertogenbosch Monier B.V., Montfoort MVM Betonstaal BV, Raamsdonksveer Nispen Lasmij B.V., Sprundel Sigma Coatings Bouwdivisie / PPG Coatings Nederland B.V., Uithoorn Spanberg BV, Uitgeest Staja Wapening BV, Hengelo Gld Struyk Verwo Infra B.V., Oosterhout Nb Tilborghs Betonstaalvlechtwerken bv, Geldrop V.d. Bosch Beton B.V., Almelo Van Merksteijn International BV, Almelo Van Noordenne Staal B.V., Hardinxveld-Giessendam Vios van den Hondel Trappen, Driebruggen Vossen Natuursteen, Someren Wadro Drachten B.V., Drachten Wapenings Team Brabant (WTB) BV, Oosterhout Nb Wavin Nederland B.V., Hardenberg ZND Draad BV, Valkenswaard S@les in de Bouw streeft naar verbetering en vereenvoudiging van de communicatie tussen aannemer en leveranciers ondermeer door standaardisatie van digitaal berichtenverkeer 28 29

16 Deelnemende leveranciers per 31 december 2013 (alleen de hoofdvestiging is vermeld) Deelnemende service providers per 31 december 2013 (alleen de hoofdvestiging is vermeld) A. Timmerman s IJzerhandel B.V., Alkmaar Bakker Nijboer Hoogeveen, Hoogeveen BBN Bouwmaterialen Hoorn, Hoorn Nh Berner Produkten BV, Landgraaf Biermans Bouw en Industrie Breda B.V., Breda Bimee Deuren, Noordwijkerhout BMN Hagens Zeist, Veghel Borgh BV, Almere BouwCenter Concordia, Meppel BouwCenter HCI B.V., Hengelo Gld BouwCenter Rab, Den Burg Bouwmaat Nederland B.V., Bunschoten Bouwmaterialenhandel van Buren BV, Nijverdal Bouwplein CarpentierMooren, Aalsmeer Brentjens Handelsonderneming BV, Haelen Breur Ijzerhandel Rivium, Capelle aan den IJssel BrickPoint BV, Arnhem Bultena Verreikerverhuur BV, Groningen Burghouwt Bouwbeslag BV, Arnhem Cementbouw Heemstede, Heemstede CRH Bouwmaterialenhandel BV, Geldermalsen De Boo Delft, Delft De Jong & Roos, Schagen Destil, Tilburg Dozon Doetinchem, Doetinchem Duofl ex Bouwondersteuning B.V., Groesbeek Elfrings Den Haag, s-gravenhage Erven Feenstra Sneek, Sneek Ferney Group, Heerhugowaard Gerrijn BV, Mijdrecht Gerritse IJzerwaren BV, Woerden Govers B.V., Den Helder Groenhart Group B.V., Purmerend Gunters en Meuser Amsterdam Centrum B.V., Amsterdam Hakron Nunspeet BV, Nunspeet Het IJzerhuis, Zaandam Houtgroep Van Drimmelen B.V., Zwijndrecht Houthandel Alblas BV, Waddinxveen Houthandel Goedkoop BV, Diemen IJzerhandel J.M. Raadsma Dokkum BV, Dokkum Imabo Logus Bouwmaterialen, Vlissingen Keller s IJzerhandel B.V., Rotterdam Klunder Drachten, Drachten KMC Afbouwmaterialen, s-hertogenbosch Koninklijke Jongeneel BV, Utrecht Kuiphuis Kraanverhuur B.V., Oldenzaal Leeuwbouw, Zwolle LOOD.NU - AGS Products BV, Dordrecht M.J.van Riel BV, Tilburg Mastermate, Hoevelaken Neele Bouw & Techniek, Hardenberg NVB Ubbens Bouwstoffen bv, Leeuwarden Olijslager Verf B.V., Emmen Polvo BV, Moerdijk PontMeyer N.V., Zaandam Probin Aalsmeer, Aalsmeer ProCoatings B.V., Almere Raab Karcher, Tilburg Regts Professional - Sneek, Sneek Rexel Nederland BV, Gouda Rijnja Repro, Utrecht Riwal Hoogwerkers B.V., Dordrecht Sakol BV, Lelystad Scholte & de Vries - Estoppey B.V., Diemen Sloop- en Boorwerken Dronten B.V., Dronten Stiho Nieuwegein (in Stiho Bouwplein), Nieuwegein Stoel Van Klaveren Alkmaar, Alkmaar Van Buuren, Rijssen Van Dijk IJzerwaren Meppel, Meppel Van Enckevort, Venlo Van Neerbos, Brielle Veldmans Technische Handelsonderneming BV, Vries Verfgroothandel Bevela B.V., Utrecht Veris Bouwmaterialen Groep BV, Woerden VNB Haringsma Soest, Soest VNB Hasco, Best VNB Vermeulen Amersfoort, Amersfoort Voskamp Groep Oost BV (Almelo), Almelo Wijngo Holland BV, Gouda Witzand Bouwmaterialen, Almelo Workx Materieelverhuur B.V, Zoetermeer Würth Nederland B.V., s-hertogenbosch ZEVIJ, Oosterhout Nb 2BA, Utrecht 2Jours On-line Bouwen, Broekland Ov 4PS B.V., Ede Gld ABP Dynamics, Sint-Oedenrode Acto Informatisering B.V., Amersfoort Admicom Systems B.V., Veenendaal AGP Business Software, Veghel Anachron, Amsterdam Arnsoft, Gorredijk ATS Software, Berkel en Rodenrijs Bartels Datastore Automatisering B.V., Purmerend BeMat Automatisering bv, Empe BouwConnect, Heerlen BouwInfosys, Tilburg Centric Construction Solutions, Assen Combil C.A.S., Almere Compano BV, Sneek CRMCompany B.V., Hengelo Ov CTAC B.V., s-hertogenbosch D SOFT Nederland bv, Oosterhout Nb Didata Automatisering BV, Didam Duncan Automatisering BV, Schiedam Ecmanage, Hengelo Ov Deelnemende overige bedrijven per 31 december 2013 (alleen de hoofdvestiging is vermeld) Afbouwbox BV, Hardenberg Bouwbinder Bouwcollectief B.V., Schiedam Bouwend Nederland, Zoetermeer ETIM Nederland, Maastricht GS1 Nederland, Amstelveen Lefi er De Kern, Hoogezand Servorg B.V., Rijswijk Zh Enk Software, Uitgeest ESIZE Netherlands BV, Weesp Exact Software Nederland B.V., Delft Gilde Software, Duiven Herke ICT Group, Alkmaar HSO Enterprise Solutions B.V., Veenendaal IBIS bv, Leidschendam IDB Groep, Woerden Ingenieursbureau IB BV, Eindhoven Intrisio B.V., Assen J.Th.A. de Bruin Automatisering, Groesbeek Kraan Bouwcomputing BV, Rotterdam L.I.C. v.o.f, Leerdam MSG Nederland N.V., Raamsdonksveer NCCW B.V., Almere NewMerce B.V., Zaltbommel Novaq B.V., Best Onetrail BV, Zeist PCA Mobile, Raalte Piramide Groep, Almere Haven Proteus Systems Europe BV, Waardenburg Syntens Enschede, Enschede Transferro B.V., Zwolle Vereniging Wapeningsstaal Nederland (VWN), Apeldoorn Viveste, Houten Wonen Zuid, Roermond Pulse Business Solutions, Venlo Ricoh Nederland B.V., s-hertogenbosch Seeburger Benelux B.V., Schiphol-rijk SelfBilling.com BV, Heerhugowaard SETZ Automatisering B.V., Haren Gn SRC System Integrators BV, Hoorn Nh Syntess Software, Zierikzee Unit4 Busines Software B.V., Sliedrecht VanMeijel Automatisering bv, Emmeloord Westcoast Service Group B.V., Dordrecht WhiteVision, Breda ZET solutions, Lelystad 30 31

17 in de Bouw De standaard voor elektronische informatie-uitwisseling tussen bedrijven in de Bouw Ruurloseweg LA Vorden