OP WEG NAAR EEN DRIESTERREN AGENTSCHAP

Transcriptie

1 Ravensteinstraat 36 B-1000 Brussel Tel. : +32 (0) Fax : +32 (0) info@fanc.fgov.be FANC JAARVERSLAG 2010 OP WEG NAAR EEN DRIESTERREN AGENTSCHAP JAARVERSLAG 20

2 OP WEG NAAR EEN DRIESTERREN AGENTSCHAP JAARVERSLAG 20

3

4 INHOUDSTAFEL Onze missie en activiteitendomein Bericht van de Voorzitter Raad van Bestuur Bericht van de Directeur Generaal Nucleaire basisinrichtingen VOORUITZICHTEN : Manfred Schrauben Nucleaire basisinrichtingen Inspectiecampagne management in al de inrichtingen van klasse I Het observeren van de safety culture door FANC en Bel V in de inrichtingen van klasse I Ronde tafel met de uitbaters van de klasse I Periodieke veiligheidsevaluaties in de grote, nucleaire installaties: uniformiseren van de vergunningsvoorwaarden Tienjaarlijkse Herzieningen Internationale veiligheidsaudit OSART in kerncentrale Doel Long Term Operation van Belgische kerncentrales Ontmanteling van installaties van FBFC International en van de onderzoeksreactor Thetis IRE Audit Belgoprocess De aanpak van het FANC voor de inrichtingen van klasse II A Ronde tafels met de uitbaters van industriële radiografi e Organisatie van gekruiste inspecties met onze collega s in Frankrijk en Nederland Primeur qua opleiding : stage van FANC-inspecteurs in opleiding bij de Franse veiligheidsoverheid ASN Andere specifi eke opleidingen FANC neemt deel aan het project Augias tegen afvalzwendel Verbod op invoer van en verkoop van ionisatierookmelders aan particulieren.. 20 De globale aanpak van het FANC voor de weesbronproblematiek Proces om al de Hoog Actieve Ingekapselde Bronnen (HAID s) in kaart te brengen Uitbreiding van het gebruik van INES Gebeurtenissen, ingedeeld op de INES-schaal, in België van de laatste 12 maanden Algemeen beheer en berging afval Advies van het FANC over het afvalplan van NIRAS Verderzetting van de pre-licensingfase voor de site voor de eindberging van radioactief afval INTERVIEW : Vincent Nys Gezondheid en leefmilieu VOORUITZICHTEN : Patrick Van Der Donckt Bescherming van de gezondheid Ronde tafels Multidisciplinaire werkgroepen Tekort aan radio-isotopen (RI) voor medisch gebruik Start van Nationale databank voor vrijwillige registratie van (bijna)incidenten Klinische audits in nucleaire geneeskunde Expo s voor dierenartsen Tandartsencampagne Crisiscel FANC Toezicht op het grondgebied Vervanging Telerad netwerk

5 FANC onderzoekt voedselketen op radioactiviteit Monitoring van radioactieve deeltjes door bosbranden in Rusland IJslandse aswolk toont geen verhoogde meetwaarden Monitoring van de radiologische impact op het leefmilieu van de vroegere en huidige NORM-activiteiten in België Radoncampagne INTERVIEW : Boris De Handschutter Beveiliging en vervoer VOORUITZICHTEN : Rony Dresselaers Beveiliging De fysieke beveiliging van het kernmateriaal en de nucleaire installaties De operationalisering van het reglementair kader m.b.t De inspecties m.b.t. de waarborgen De veiligheidsattesten Workshop en rondetafel De fysieke beveiliging van het ander radioactief materiaal Nuclear Security Summit (USA - Washington) Onderzoek van het nucleair non-proliferatieverdrag De andere internationale activiteiten De vooruitzichten INTERVIEW : Guy Lourtie Invoer en vervoer Regelgeving Incidenten Conformiteitsaudits en inspecties op het terrein Opleiding Reactor Thetis van de Universiteit Gent Vervoer van afval Internationale samenwerking In 2010 verleende vergunningen en goedkeuringen RIAD VOORUITZICHTEN : Yvan Pouleur RIAD De Kamer doet nieuwe aanbevelingen over de werking van het FANC Een aangepaste vergunningsprocedure voor berginginrichtingen Verbetering van de stralingsbeschermingsniveaus HERCA ondersteuning Europese Richtlijn 2009/71/Euratom over de nucleaire veiligheid Ontwerp van koninklijk besluit houdende veiligheidsvoorschriften voor kerninstallaties e vergadering van de verdragsluitende partijen bij het Verdrag inzake Nucleaire Veiligheid van de IAEA WENRA ENSREG INTERVIEW : Annie Vanderlinck Het FANC organisatorisch Samenwerkingsovereenkomsten FANC Communicatie Human Resources CIS Records Management Samenstelling Raad van Bestuur Balans op 31 december Resultatenrekening op 31 december Toelichting bij de resultatenrekening

6 ONZE MISSIE EN ACTIVITEITENDOMEIN Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) heeft als missie om de gezondheid van de bevolking, de werknemers en het leefmilieu te beschermen tegen de negatieve effecten van ioniserende straling. Het FANC bestrijkt daartoe een breed activiteitendomein dat gaat van de controle op nucleaire installaties en centrales, over het gebruik van isotopen in de medische sector en de industrie tot en met het bewaken van de natuurlijke en kosmische straling in ons land. Een veilig transport van nucleaire bronnen en de beveiliging zijn eveneens voortdurende aandachtspunten. Als federale organisatie voert het FANC zijn acties waar relevant over het gehele Belgisch grondgebied. In het jaarverslag 2010 is een selectie van projecten opgenomen om een indruk te geven van de werkzaamheden van het FANC in het voorbije jaar. Tenslotte nog dit : het FANC is een parastatale C en sorteert onder de bevoegdheid van de Minister van Binnenlandse Zaken. Basiswetgeving is het ARBIS, in voege sinds Onze waarden : Wij wensen een integere, onpartijdige en betrouwbare organisatie te zijn. Om onze geloofwaardigheid te versterken, zien wij erop toe dat onze acties zichtbaar zijn en voor iedereen te begrijpen. Wij streven naar een onafhankelijke, nauwgezette en multidisciplinaire expertise. Wij communiceren op een transparante, neutrale en objectieve wijze. We werken proactief. We streven naar continue verbetering. Wij onderhouden met al onze stakeholders eerlijke en constructieve relaties. Wij wensen overleg, gebaseerd op wederzijds respect, actief luisteren en dialoog. 5

7 TRANSPARANTIE DIALOOG CONSTRUCTIEVE RELATIES ONTPARTIJDIGHEID CONTINUE VERBETERING PROACTIVITEIT GELOOFWAARDIGHEID EXPERTISE

8 In dit verslag wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste activiteiten die het Agentschap voor Nucleaire Contrôle gedurende 2010 heeft uitgevoerd binnen het brede activiteitendomein dat onder verantwoordelijkheid van het FANC valt. Het jaarverslag heeft het motto meegekregen Op weg naar een driesterren Agentschap waarmee het FANC wil aantonen dat het continu streeft naar een topniveau. Via onze waarden wordt hieraan uitvoering gegeven. In dit verslag zijn deze waarden gekoppeld aan een culinair onderwerp om metaforisch de beeldvorming te linken aan het topniveau van een driesterren restaurant. 7

9 FANC JAAR- VERSLAG 2010 BERICHT VAN DE VOORZITTER RAAD VAN BESTUUR 8 Philippe DE SADELEER In het jaar 2010 vonden er in totaal 7 vergaderingen van de Raad van Bestuur plaats. Op een aantal belangrijke beslissingen die de Raad van Bestuur heeft genomen, zal ik hieronder een korte toelichting geven. Op het vlak van de werking van het FANC keurde de Raad van Bestuur een uitbreiding van het personeelsplan goed met 15 eenheden. De Raad keurde tevens het principe goed van een heropbouw van reserves voor de op lange termijn uit te voeren projecten/ investeringen. Ook een wijziging van het fi nancieel reglement werd geaccepteerd. De aankoopprocedure werd vereenvoudigd. De Raad verleende goedkeuring aan het CIS2-project dat een automatisering van diverse processen zal toelaten. De selectieprocedure en het stappenplan voor de aanduiding van de opvolger van de DG werd goedgekeurd en de procedure werd aangevat. Aandacht ging hierbij naar de nodige continuïteit. Met betrekking tot de samenwerking met de instellingen voor fysische controle en Bel V ging de voorkeur van Raad van Bestuur uit - in lijn met de voorstellen van de directie - naar de beperkte fi lialisering, met verankering ervan bij wet en invoering van een verplicht kwaliteitssysteem voor de te erkennen instellingen voor fysische controle. Het voorstel van het FANC houdt in dat voor de inrichtingen van klasse I en de meer risicovolle inrichtingen van klasse II het systeem zoals in het huidige reglementair kader voorzien is, behouden blijft, waarbij de controleactiviteiten worden waargenomen door een fi liaal van het FANC. Voor andere inrichtingen wordt voorgesteld om terug te keren naar het vroegere systeem waarbij de exploitant de dienst voor fysische controle aanduidt en waarbij de erkende instellingen zullen moeten voldoen aan een verplicht kwaliteitssysteem. De voorgestelde oplossing maakt een onderscheid tussen de risicovolle en de minder risicovolle inrichtingen en garandeert tevens een grote stabiliteit voor de erkende instellingen die voldoen aan het kwaliteitssysteem. Conform de bepalingen in haar corporate governance charter heeft het Agentschap via een evaluatieopdracht haar bestuursprocessen en

10 -procedures geëvalueerd in het licht van de governance principes die van toepassing zijn op de publieke sector. In het bijzonder kunnen de doelstellingen van de evaluatieopdracht worden omschreven als een evaluatie van de rol en het functioneren van de Raad van Bestuur als geheel, zijn verantwoordelijkheden en zijn interactie met de directie en de overheid. Hierbij werd dieper ingegaan op de strategische sturings- en controlefunctie van de Raad van Bestuur, de besluitvormingsprocedure en de informatiestromen die aan de beslissing voorafgaan, evenals het respect voor het vertrouwelijkheidsbeginsel, de samenstelling, werking en cultuur van de Raad van Bestuur, de relaties met de directie en de relaties met de overheid. Alhoewel de resultaten van de evaluatie overwegend positief bleken, zullen in 2011 bepaalde aspecten verder geoptimaliseerd worden. Tevens wordt een evaluatie doorgevoerd aangaande de rol en het functioneren van het auditcomité en het strategisch comité, hun verantwoordelijkheden en hun interactie met de Raad van Bestuur en de directie. Tenslotte wil ik alle personeelsleden van het FANC danken voor de inzet waarmee zij de missie van het FANC het beschermen van de bevolking, werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van ioniserende straling hebben ondersteund en verder gezet. 9

11 FANC JAAR- VERSLAG 2010 BERICHT VAN DE DIRECTEUR GENERAAL 10 Willy DE ROOVERE Het FANC jaarverslag over 2010 heeft niet toevallig het motto op weg naar een driesterren agentschap. Net als een driesterren restaurant moet het FANC een topniveau nastreven, waarbij al onze werknemers collectief instaan voor een excellente uitvoering van onze wettelijke opdracht waarbij de bescherming van de gezondheid van de bevolking, de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van ioniserende straling centraal staat. De manier waarop hieraan uitvoering gegeven wordt, is terug te vinden in onze waarden. Deze waarden hebben we in dit jaarverslag gelinkt aan een culinair onderwerp om metaforisch de beeldvorming te bewerkstelligen met de topprestaties van een driesterrenrestaurant. We hebben aan een aantal stakeholders gevraagd wat hun verwachtingen over ons zijn en hoe wij onze objectieven volgens hen kunnen bereiken, rekening houdend met onze maatschappelijke rol in de samenleving. U kunt een aantal van hun vitale uitspraken in dit verslag terugvinden. Het afgelopen jaar werd door het FANC veel aandacht besteed aan veiligheid en werden acties ondernomen in ons totale werkdomein om de kans op anomalieën en incidenten te verminderen. Streng toezicht en het opvolgen van de veiligheidstoestand in de nucleaire installaties volgens de internationale normen en dat in volle transparantie was een belangrijke prioriteit. Intensievere contacten met de stakeholders moesten er ook voor zorgen dat de adviezen van het FANC en Bel V naar aanleiding van inspecties nauwgezet worden opgevolgd zodat de risico s op een toekomstig incident worden gereduceerd. Er werden afspraken rond de INES klassering uitgebreid. Naast de grote nucleaire installaties moeten voortaan ook andere installaties, die gebruik maken van bronnen met een activiteit van 100 TBq of meer, INES volgen. In oktober 2010 ging een veiligheidsaudit door bij Belgoprocess te Dessel. De audit werd georganiseerd door FANC en Bel V, ondersteund door een aantal externe experten. De scope van het onderzoek was gericht op de processen i.v.m het beheer van veiligheid op de site. Een dialoog met

12 de bevolking werd gestart d.m.v. een publieksconsultatie over een ontwerp regelgeving voor de eindberging van radioactief afval. De nucleaire ramp in Fukushima-Daiichi in Japan heeft aangetoond dat er verder gewerkt moet worden om de veiligheid van de kerncentrales wereldwijd continu te verbeteren. De stresstest zal niet alleen in België moeten worden toegepast, maar in alle Europese centrales. Het zou niet goed zijn als sommige kerncentrales deze stresstest wel ondergaan en andere niet. Er zullen misschien moeilijke keuzes gemaakt moeten worden. Maar zulke keuzes zijn belangrijk voor een veilige toekomst en dienen een lange termijn strategie. Het kan niet zijn dat men overgaat op korte termijn acties alleen om emotionele, opportunistische of politieke redenen. De nucleaire industrie kan niet overgaan tot een business as usual maar zal lessen moeten trekken uit de ramp in Japan zodat we de bevolking duidelijk kunnen maken dat we de bescherming van hun gezondheid ernstig nemen. 11

13 TRANSPARANTE, Wij communiceren op een neutrale en objectieve wijze. FANC dient zich onafhankelijk op te stellen en niet rechtstreeks af te hangen van een minister of nucleaire sector. Wel dient het rekenschap af te leggen aan het Parlement door middel van een directe confrontatie. Deze confrontatie dient te gebeuren tussen verantwoordelijken van het FANC en de parlementariërs op een transparante manier. Muriel GERKENS Ecolo

14 1 Nucleaire basisinrichtingen Vooruitzichten : Manfred Schrauben Departementshoofd Inrichtingen & Afval Nucleaire basisinrichtingen Gebeurtenissen, ingedeeld op de INES-schaal Algemeen beheer en berging afval Interview : Vincent Nys Projectleider oppervlakteberging afval categorie A

15 FANC JAAR- VERSLAG INRICHTINGEN EN AFVAL VOORUITZICHTEN Manfred SCHRAUBEN Departementshoofd Inrichtingen & Afval De lange termijn uitbating (LTO) van de Belgische kerncentrales is een belangrijke maatschappelijke vraag waarover de politici een beslissing zullen moeten nemen. Het betreft de eerste Belgische kerncentrales Doel 1 en 2, en Tihange 1. Het FANC heeft op een proactieve wijze zijn verwachtingen qua veiligheid voor een eventuele LTO vastgelegd. Volgens de oorspronkelijk voorziene planning zou eind 2011 door de betrokken exploitant Electrabel een LTO-dossier ingediend worden bij het FANC ter evaluatie. Het recente ongeval in de kerncentrale van Fukushima in Japan zal deze planning ongetwijfeld beïnvloeden omdat op Europees en op Belgisch niveau beslist werd om stresstests uit te voeren op al de kerncentrales. Zoals gezegd vergt de LTO echter een politieke beslissing en de wet op de kernuitstap werd tot nu toe niet aangepast. Daarom bereidt het FANC zich ook voor op de stopzetting met als gevolg een ontmanteling van deze oudste kerncentrales. De lange termijn uitbating LTO betreft niet alleen de vermogensreactoren maar ook de onderzoeksreactor BR2 op het SCK-CEN die de volgende jaren ook een dergelijk onderzoek zal moeten ondergaan. FANC is reeds bezig met de voorbereiding van het opstellen van de veiligheidscriteria voor de LTO van deze reactor. Op basis van het MIRT-evaluatieverslag (OESO), heeft de Belgische federale regering de steun voor de ontwerpfase van het MYRRHA-project, een Accelerator Driven System (ADS), in het voorjaar van 2010 goedgekeurd. Het FANC en Bel V worden dus op middellange termijn geconfronteerd met een vergunningsaanvraag voor deze nieuwe installatie van klasse I. Het gaat over een nieuw type van installatie van de toekomstige 4e generatie reactoren met lood-bismuth als koelmiddel. De enige ervaring met dit soort technologie op wereldniveau werd verworven in militaire, ex-sovjet nucleaire onderzeeërs. Dit project is niet alleen een grote uitdaging voor het SCK-CEN als ontwerper, maar ook voor het FANC en Bel V als veiligheidsautoriteit. Voorafgaand aan de eigenlijke vergunningsaanvraag dienen immers de conceptuele voorwaarden van de toekomstige MYRRHA-installatie opgesteld te worden vanuit het standpunt van de veiligheid van de exploitatie en de stralingsbescherming. Ook de bestaande regelgeving dient aangepast te worden om de toekomstige vergunningsaanvraag voor de oprichting- en exploitatievergunning zo goed als mogelijk voor te bereiden. Het IRE staat voor een aantal belangrijke strategische beslissingen. Het moet op korte termijn de keuze maken naar welke technologische oplossing het moet evolueren voor de productie van medische radio-isotopen. Daarbij is de recyclage van het eigen verrijkt uranium (HEU) een mogelijk scenario. Deze

16 strategische keuze kan een signifi cante impact hebben op de invoering van nieuwe technologieën en productieketens. Het FANC zal ook hier de vergunbaarheid en de doenbaarheid moeten evalueren vanuit het standpunt veiligheid, beveiliging en stralingsbescherming. Bovendien moet voor het opgeslagen uranium op het IRE een oplossing komen omdat het FANC het verder opslaan van uranium op termijn niet kan toestaan. Mogelijke oplossingen moeten bestudeerd worden en aan de overheid worden voorgesteld. In 2010 heeft het FANC een audit omtrent het beheer van de veiligheid en de veiligheidscultuur op Belgoprocess te Dessel uitgevoerd. De implementatie van de verbeteringsmaatregelen naar aanleiding van deze audit en de opvolging daarvan door FANC en Bel V zal lopen tot in Een koninklijk besluit voor de verplichting van het opstellen van meetpoorten voor de detectie van radioactieve weesbronnen in de schroot- en klassieke afvalsector, zal over afzienbare tijd uitgevaardigd worden. Dit past in de globale aanpak die het FANC uitgewerkt heeft voor deze weesbronproblematiek. De globale aanpak biedt de betrokken sectoren een duidelijk reglementair kader en oplossingen voor de technische problemen en de fi nanciering van de aan de behandeling van het radioactief afval gebonden kosten. De implementatie van deze globale aanpak moet verdergezet worden, rekening houdend met de verplichtingen die zullen voortvloeien uit het nieuw koninklijk besluit. Bovendien wordt de veiligheid en het veiligheidsbewustzijn in de industriële, nucleaire installaties verder gestimuleerd. Dit zal het FANC de komende jaren ook verder doen door middel van veiligheids- en veiligheidscultuuraudits in deze installaties. Het ongeval in Fukushima (Japan) had ook gevolgen voor ons land. Naar aanleiding van de beslissing hieromtrent moeten in 2011 ook voor onze kerncentrales de stresstests doorgevoerd worden. FANC en de regering hebben reeds besloten dat ook andere nucleaire basisinrichtingen zoals bv SCK en IRE aan een stresstest zullen onderworpen worden. Al deze stresstests zullen veel inspanningen eisen van onze experts en inspecteurs. Tenslotte wens ik nog het accent te leggen op de evolutie in de laatste jaren van de verwachtingen van het FANC als veiligheidsoverheid op het gebied van veiligheid, niet alleen in de inrichtingen van de hoogste risico klasse, maar ook in deze van de klassen II en III. FANC zal verder werken aan de continue evolutie van de gestelde eisen, en dit nog meer in het licht van de vaststellingen na het ongeval van Fukushima. Nucleaire basisinrichtingen Inspectiecampagne management in al de inrichtingen van klasse I In de periode oktober/november 2010 werd voor de eerste keer een inspectie op managementniveau gevoerd die handelde over de werking van het management van de exploitant en van de dienst voor fysische controle. Deze inspecties werden in alle inrichtingen van klasse I doorgevoerd. Bovendien werd ook overlegd over toekomstige projecten, wijzigingen, met een veiligheidsimpact die belangrijk zijn voor het toe- NUCLEAIRE BASIS- INRICHTIN- GEN 15

17 FANC JAAR- VERSLAG komstige werkprogramma van FANC en Bel V. Tijdens deze inspecties werd eveneens het jaarevaluatieverslag van Bel V en/of het FANC over de uitgevoerde controles van het afgelopen jaar voorgesteld en besproken. Het is de bedoeling deze inspecties op jaarlijkse basis te herhalen. Het observeren van de safety culture door FANC en Bel V in de inrichtingen van klasse I In september 2010 werd aan al de inspecteurs van Bel V en FANC het startschot gegeven voor het gebruik van een observatietool van de safety culture bij de exploitanten van klasse I. De bedoeling is dat bij elk contact dat FANC en/of Bel V met deze exploitanten heeft, systematisch indicaties m.b.t. veiligheidsgedrag geobserveerd zullen worden. In het kader van het verbeteren van de safety culture werd eveneens aan de exploitanten gevraagd een self-assessment uit te voeren om de verschillen tussen hun bestaand management systeem en het management systeem beschreven in de IAEA- Standard GS-R-3 (Management System for Facilities and Activities), te identifi ceren. Dit geïntegreerd management systeem zal immers een vereiste worden in de komende herziening van de regelgeving rond nucleaire veiligheid. Ronde tafel met de uitbaters van de klasse I Op 18 juni 2010 organiseerde FANC een stakeholders meeting met de exploitanten van inrichtingen van klasse I. Hierbij werd intensief overleg gepleegd over een aantal nieuwe initiatieven van het FANC zoals het nieuwe proces van de Tienjaarlijkse Herzieningen (TJH), de nieuwe meldingsverplichtingen voor de inrichtingen van klasse I, de nieuwe afspraken voor het gebruik van de INES-schaal,. Deze ontmoeting heeft ongeveer 60 personen van de exploitanten van inrichtingen van klasse I verzameld. Iedereen heeft de gelegenheid gehad om zijn vragen te stellen en/of zijn opmerkingen te geven over de ontwerpen die door de tandem FANC/Bel V voorbereid werden. Al deze nieuwe initiatieven werden verder ontwikkeld en inmiddels geïmplementeerd. Periodieke veiligheidsevaluaties in de grote, nucleaire installaties : uniformiseren van de vergunningsvoorwaarden Tienjaarlijkse Herzieningen In februari 2010 werden voor de kerncentrales van Doel en van Tihange en voor de andere klasse I-inrichtingen via koninklijk besluit de vergunningsvoorwaarden aangepast in die zin. Technische aanbevelingen voor de praktische aanpak van het proces TJH werden samen met Bel V uitgewerkt. Internationale veiligheidsaudit OSART in kerncentrale Doel Van 8 tot 25 maart 2010 ontving Electrabel, op vraag van de Federale Overheid (via het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle), een OSART-missie (Operational SAfety Review Team) van de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA) in de kerncentrale van Doel. Het defi nitieve rapport van deze OSART-missie werd begin juli 2010 door het IAEA aan het FANC overhandigd. Het integrale rapport werd publiek gemaakt via de website van het FANC. Op basis van dit rapport heeft Electrabel een OSART-actieplan opgesteld, dat werd goedgekeurd door het FANC en zijn fi liaal Bel V. Bedoeling van dit actieplan is om een antwoord te bieden op de suggesties en aanbevelingen van het OSART-team en de veiligheid verder te verbeteren. Een samenvatting van dit actieplan werd op de website van het FANC gepubliceerd.

18 Long Term Operation van Belgische kerncentrales Het FANC, samen met zijn technisch fi liaal Bel V, bereidt sinds 2009 de mogelijke veiligheidsimplicaties van een zogenaamde lange termijn uitbating of Long Term Operation van de eerste Belgische kerncentrales voor. Zoals beschreven in de LTO-strategienota van het FANC moet eind 2011 een LTO-dossier ingediend worden bij het Agentschap en Bel V dat zowel het programma voor verouderingsbeheer als een voorstel van ontwerpverbeteringen bevat. In het jaar 2010 werd het overleg met Electrabel over dit project verdergezet en werd eveneens een presentatie aan de Wetenschappelijke Raad gegeven over de toestand en de opvolging van de reactorkuipen. Ontmanteling van installaties van FBFC International en van de onderzoeksreactor Thetis FBFC International wenst de komende jaren zijn productieactiviteiten binnen zijn splijtstoffabriek te Dessel te herstructureren, door middel van een centralisatie van de nucleaire activiteiten die nu gehuisvest zijn in de kleinere gebouwen 1, 2 en 3 naar het centrale gebouw 5, gevolgd door een ontmanteling van deze gebouwen. Ook het hergebruik van het MOX-gebouw (gebouw 5M) voor niet-nucleaire activiteiten wordt overwogen. Op 8 december 2010 werd in het kader van dit project een ontmantelingsvergunning voor deze gebouwen 1, 2, 3 en 5M via koninklijk besluit afgeleverd. NUCLEAIRE BASIS- INRICHTIN- GEN Eind december 2010 werd door het FANC een eerste opvolgingsverslag opgesteld over de actuele stand van zaken van de voorbereiding van de LTO van de Belgische kerncentrales Doel 1, Doel 2 en Tihange 1. Dit opvolgingsverslag werd overgemaakt aan de voogdijminister en de minister van Energie en werd gepubliceerd op de website van het FANC. Voor de ontmanteling van de onderzoeksreactor Thetis van de Gentse universiteit werd het vergunningsproces in gang gezet. In 2010 werd de splijtstof uit deze reactor afgevoerd naar Belgoprocess. 17

19 FANC JAAR- VERSLAG IRE Na enkele praktische problemen werd de volledig vernieuwde productielijn XeMo2 in gebruik genomen ter vervanging van de lijn XeMo1. Audit Belgoprocess Het Agentschap heeft in juli 2010 onder meer op verzoek van de Raad van Bestuur van Belgoprocess de beslissing genomen een veiligheidsaudit in de onderneming uit te voeren. Deze audit is doorgegaan van 18 tot 22 oktober Het doel van de audit bestond erin om de organisatie door te lichten omtrent het beheer van de veiligheid en te helpen bij het identifi ceren van onderwerpen die verbeterd kunnen en moeten worden in verband met het veiligheidsbewustzijn alsook om die veiligheid onafgebroken op te voeren. De audit werd door een gemengd team uitgevoerd : naast het FANC en Bel V ondersteunden enkele externe experts het team. Volgende domeinen werden grondig geëvalueerd tijdens de audit : Management en organisatie van de veiligheid Beheer van radioactieve lozingen Beheer en controle op het ontvangen afval Dynamisch risicobeheerssysteem Brandpreventie en bestrijding Beheer van abnormale gebeurtenissen en incidenten Veiligheidscultuur De resultaten tonen aan dat op Belgoprocess een aantal positieve punten naar voren komen. Tevens werden per domein een aantal te verbeteren punten geïdentifi ceerd, waar een bijkomende inspanning nodig is om dit te verbeteren. Het verslag van de audit, dat integraal gepubliceerd is op de FANC-website, werd eind oktober 2010 overgemaakt aan Belgoprocess met de vraag om een actieplan op te stellen dat tegemoet komt aan de opmerkingen van het auditteam. Belgoprocess heeft op 23 december zijn actieplan voorgesteld. Het auditteam zal, na analyse van dit actieplan, zich uitspreken over de volledigheid ervan. Na goedkeuring zal dit actieplan verder opgevolgd worden door FANC en Bel V. De aanpak van het FANC voor de inrichtingen van klasse II A Zoals door de parlementaire subcommissie - die zich boog over de werking van het FANC - gevraagd werd, heeft het FANC een categorie klasse IIA - dat wil zeggen die inrichtingen uit klasse II met de hoogste risico s - gedefi nieerd waarop zij een gelijkaardige, strenge veiligheidsfi losofi e toepast als voor de inrichtingen van klasse I. Aan deze inrichtingen van klasse IIA werden tijdens een vergadering met de uitbaters in de herfst van 2009 bijkomende eisen opgelegd : een uitgebreid en à jour veiligheidsdossier, een proces voor het beheer van wijzigingen en verplichtingen voor het melden van gebeurtenissen, gekoppeld aan een proces van ervaringsuitwisseling. De exploitanten implementeren deze bijkomende eisen en worden hierin opgevolgd door FANC en Bel V. Het FANC heeft ook samen met de betrokken uitbaters een aanpak uitgewerkt met als doel de gasvormige radioactieve lozingen van de Belgische cyclotrons te verminderen (ALARA-aanpak). Deze actieplannen zijn lopende bij de exploitanten en worden opgevolgd door het FANC, samen met Bel V.

20 Ronde tafels met de uitbaters van industriële radiografie Tijdens het eerste trimester van 2010 werd een ronde tafel georganiseerd met de sector van de industriële radiografie op werven, de sector van het niet-destructief onderzoek. Deze ronde tafel was de afsluiting van een samenwerking die geleid heeft tot het formuleren van strengere veiligheidseisen die aan deze inherent risicovolle sector worden opgelegd. Het FANC heeft ook een uitwisseling van ervaring gehad met de Franse veiligheidsautoriteit (ASN) over de Belgische en Franse aanpak in deze sector. Einde 2010 heeft de het FANC deze strengere veiligheidseisen formeel opgelegd aan de betrokken bedrijven uit de sector en dit via een aanpassing van de vergunningsvoorwaarden. Het FANC wisselt ook op actieve wijze alle gegevens over nationale en internationale incidenten en ongevallen met de sector uit. Deze ervaringsuitwisseling is een belangrijk onderdeel van het preventiebeleid. Een uitgebreid informatiedossier over deze activiteiten is beschikbaar op de FANC-website. Organisatie van gekruiste inspecties met onze collega s in Frankrijk en Nederland Het is al een paar jaar de gewoonte dat de inspectieprogramma s van het FANC worden uitgewisseld met de Franse en Nederlandse collega s en er worden afspraken gemaakt voor gekruiste inspecties. Deze gekruiste inspecties zijn een belangrijke ervaring en dikwijls ook een bron van inspiratie voor onze FANC-inspecteurs. Primeur qua opleiding : stage van FANC-inspecteurs in opleiding bij de Franse veiligheidsoverheid ASN Er werd in 2010 een protocolakkoord afgesloten tussen het FANC en de ASN waardoor een stage kan worden uitgevoerd door de inspecteurs van het FANC of de ASN bij hun collega-organisatie. Dit werd onmiddellijk in de praktijk omgezet door drie FANC-experts in opleiding, die midden en eind 2009 werden aangeworven, een stage te laten volgen binnen een afdeling van de ASN in de herfst van Andere specifieke opleidingen Qua opleiding werd ook - in samenwerking met het Belgisch Leger - voor de FANC-inspecteurs een periodieke opfrissingsopleiding omtrent het gebruik van meetapparatuur in gesimuleerde, incidentele omstandigheden georganiseerd. Deze opleiding bestond uit een korte herhaling van de basisbegrippen rond meting van straling en besmetting, gevolgd door praktische oefeningen op de terreinen van het leger. Meer dan 20 personen van verscheidene FANC-diensten alsook een 5-tal personen van het leger hebben aan deze opleiding deelgenomen. FANC neemt deel aan het project Augias tegen afvalzwendel Tijdens het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie hebben de Belgische politiediensten het initiatief genomen om het project Augias te lanceren. Het project Augias omvat de strijd tegen de grootschalige internationale afvalzwendel. In het kader van dit project vond op 14 oktober 2010 de actie Rap en Rein plaats in het arrondissement Kortrijk en Ieper. Dit arrondissement wordt gekenmerkt door belangrijke internationale verkeersassen met zwaar vervoer en industriecentra, waardoor de kans op inbreuken op de milieuwetgeving en afvalzwendel gevoelig hoger liggen. NUCLEAIRE BASIS- INRICHTIN- GEN 19

21 FANC JAAR- VERSLAG Deze bijzondere actie werd bijgewoond door o.a. mevrouw de Minister van Binnenlandse Zaken Annemie Turtelboom en de Minister van Justitie Stefaan De Clerck. Twintig verschillende politie- en inspectiediensten waaronder het FANC gingen de strijd aan. Er werden echter geen inbreuken qua radioactiviteit vastgesteld. Verbod op invoer van en verkoop ionisatierookmelders aan particulieren Sinds 1 november 2010 is in België het verbod ingegaan op de verkoop en invoer van ionisatierookmelders bestemd voor particulier gebruik. Vanaf 1 januari 2020 is ook het particulier gebruik ervan niet langer toegelaten. Dat stelt het Koninklijk Besluit van 10 oktober 2010 ter zake. Het FANC beschikt met dit verbod over een bijkomend instrument om het risico dat van ionisatierookmelders bij huishoudelijk gebruik kan uitgaan, weg te werken. Ionisatierookmelders bevatten immers een laag radioactief bronnetje. Dit is in principe goed beschermd door een omhulsel, waardoor zo een rookmelder geen risico vormt in onbeschadigde toestand. Echter, bij ondeskundige afbraak of verwerking kan het beschermend omhulsel beschadigd raken met een bestraling of besmettingsrisico als mogelijk gevolg. De timing van dit besluit is niet toevallig. Vanuit brandpreventieoogpunt worden particulieren immers systematisch gestimuleerd/verplicht om rookmelders in hun woning te plaatsen. Vandaag is er met de optische rookmelders echter een volwaardig alternatief voorhanden. Met het nu goedgekeurde besluit wordt de cirkel verder gesloten om dit type rookmelders defi nitief te bannen voor gebruik bij particulieren. In 2009 startte in alle gewesten de verplichte, aparte inzameling van door huishoudens afgedankte ionisatierookmelders via de containerparken. In 2009 werden via deze weg 536 ionisatierookmelders ingezameld ; in de periode van januari tot en met mei 2010 waren er dat reeds Aangezien de gemiddelde levensduur van deze rookmelders zonder onderhoud 10 jaar is, mogen reeds geïnstalleerde rookmelders nog gebruikt worden tot ten laatste 1 januari De globale aanpak van het FANC voor de weesbronproblematiek Meerdere radioactieve Co60-bronnen waarvan de oorsprong voorlopig nog ongekend is kwamen in India bij enkele schroothandelaars terecht en hebben daar geleid tot de blootstelling van meerdere personen. Dit accident kwam aan het licht door het verslag van een patiënt waarbij symptomen ten gevolge van straling werden vastgesteld. In totaal werden er 6 personen gehospitaliseerd. Eén persoon is overleden aan de opgelopen straling. Het FANC heeft een globale aanpak uitgewerkt voor deze problematiek en stimuleert het plaatsen van meetpoorten in de niet nucleaire afval- en recyclagesector in België. Dit accident onderstreept nogmaals het belang van het plaatsen van meetpoorten voor het opsporen van weesbronnen en een verstrenging van de regels op het vervoer van radioactieve bronnen. Proces om al de Hoog Actieve Ingekapselde Bronnen (HAIB s) in kaart te brengen Het FANC heeft een proces uitgewerkt om alle HAIB s in België in kaart te brengen. In eerste fase worden de HAIB s opgespoord door alle gegevens uit bestaande databanken te vergelijken met de bronnen op het terrein. Vervolgens zullen de ontdekte afwijkingen geregulariseerd worden in een volgende fase.

22 Uitbreiding van het gebruik van INES Het gebruik van INES in België is sinds meerdere jaren voor de klasse-i inrichtingen geregeld via een conventie tussen de exploitanten, de controleorganismen en het FANC. Ook voor de andere industriële inrichtingen wordt nu het gebruik van INES toegepast. Voor de inrichtingen van klasse IIA, gebeurt dit eveneens via een conventie, gelijkaardig als voor de inrichtingen van klasse I. Dit werd besproken tijdens de rondetafel van november De conventie werd door alle inrichtingen van klasse IIA aanvaard en is van toepassing vanaf 1 april Deze conventie houdt o.m. in dat de dienst voor fysische controle van de exploitant de INES-analyse uitvoert en ter goedkeuring verstuurt naar het controleorganisme en het FANC. Bij een INESniveau van 1 of hoger zal dit gecommuniceerd worden op de website van het FANC. Bij een INES-niveau 2 of hoger zal de exploitant een persbericht verspreiden en zal eveneens het IAEA op de hoogte gebracht worden door de INES National Offi cer. INES-schaal. Het hoofddoel van deze nota is enerzijds geïnformeerd te worden over alle gebeurtenissen die zich voordoen en anderzijds om op een gestructureerde manier aan ervaringsterugkoppeling te doen n.a.v. deze gebeurtenissen. De FANC-experten voeren de INES-analyse uit. In functie van het INES-niveau gebeurt, analoog als voor de andere inrichtingen, de nodige communicatie. Hierna volgt een lijst met de INES-gebeurtenissen van het jaar Er zijn geen INES-gebeurtenissen in 2010 vastgesteld op niveau 2 of hoger. NUCLEAIRE BASIS- INRICHTIN- GEN Voor de andere industriële inrichtingen (klasse II buiten IIA en klasse III) werd een instructie opgesteld en verstuurd naar al deze uitbaters betreffende de melding van gebeurtenissen, incidenten en ongevallen in deze inrichtingen en, hieraan gekoppeld, het gebruik van de 21

23 FANC JAAR- VERSLAG 2010 GEBEURTENISSEN, INGEDEELD OP DE INES-SCHAAL, IN BELGIË VAN DE LAATSTE 12 MAANDEN Op 7 februari heeft het IRE s avonds vastgesteld dat er in haar installaties, en meer bepaald in een cel voor de zuivering van Jodium, een verlies aan onderdruk was. Deze anomalie was aanwezig sedert vrijdagnamiddag. Ze werd op zondag gedetecteerd en werd onmiddellijk gecorrigeerd. Gedurende die periode, vond geen enkele handeling, die mogelijks een lozing veroorzaakt, plaats in de cel. Het voorval heeft geen radiologische gevolgen gehad op of buiten de site. Afwijking op elektrische beveiliging in centrales Doel 1 & 2 : Tijdens een test in de kerncentrales Doel 1 & 2 werd vastgesteld dat de elektrische beveiliging op een motor van een pomp niet aan alle vereisten voldeed waardoor de beschikbaarheid van de pomp in geval van aardbeving niet gegarandeerd kon worden. De nodige corrigerende acties worden genomen. Deze afwijking heeft geen enkele invloed gehad op het welzijn en de gezondheid van de medewerkers, omwonenden en omgeving noch op de werking van de installaties. Door een afwijking van een debietmeting in één van de cellen van gebouw 123, werd de ventilatie van de hall, zoals voorzien in het ontwerp, automatisch stilgelegd om besmetting van de cel naar de hall te voorkomen. Door een electrisch defect aan de alarm-eenheid, werd dit probleem niet automatisch opgemerkt. De terreinverantwoordelijke heeft tijdens zijn rondgang de volgende dag, het probleem vastgesteld en onmiddellijk laten herstellen. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. Overschrijding dichtheidscriteria afsluiters Doel 1 Tijdens het jaarlijks onderhoud van de centrale Doel 1, werd bij een test vastgesteld dat enkele penetratieafsluiters van het reactorgebouw niet voldeden aan de dichtheidscriteria. De nodige correctieve acties werden onmiddellijk genomen. Deze afwijking heeft geen enkele invloed gehad op het welzijn en de gezondheid van de medewerkers, omwonenden en omgeving noch op de werking van de installaties. Onterechte uitschakeling ventilatoren : Tijdens het jaarlijks onderhoud van de centrale Doel 1, werd bij een test vastgesteld dat een elektrische beveiliging kon leiden tot onterechte uitschakeling van een aantal ventilatoren. De nodige correctieve acties worden genomen. Deze afwijking heeft geen enkele invloed gehad op het welzijn en de gezondheid van de medewerkers, omwonenden en omgeving noch op de werking van de installaties. Dieselmotoren worden gebruikt om elektriciteit te leveren aan de centrale bij uitval van de elektrische voeding verzekerd door het uitwendig elektrisch net. Naar aanleiding van studies over de werking van deze dieselmotoren werd vastgesteld dat de aardbevingsbestendigheid van de elektronische kaarten, die bepaalde opstartwijzes van deze motoren regelen, niet werd gegarandeerd. Dit kan de goede werking van deze dieselmotoren in gevaar brengen. De opstartwijze van de motoren werd onmiddellijk aangepast. Dit voorval heeft geen radiologische gevolgen op of buiten de site gehad. Afwijking in volume toevoegwater Doel 1/2 Tijdens een interne inspectie op Doel 1/2 is vastgesteld dat het peil van een watertank iets lager was dan voorgeschreven. Dit water is nodig om de centrales af te koelen. De nodige correctieve acties werden onmiddellijk genomen. Deze afwijking heeft geen enkele invloed gehad op het welzijn en de gezondheid van de medewerkers, omwonenden en omgeving noch op de werking van de installaties Doel 1 Niveau IRE Niveau Doel 1 Niveau Doel 1 / Doel 2 Niveau Tihange 2 Niveau Belgoprocess Niveau Doel 1 / Doel 2 Niveau 1

24 Bij een interventie op de ventilatiesystemen van het gebouw voor nucleaire hulpdiensten van Tihange 3, werd een non-conformiteit vastgesteld op het pulsie- en extractiesysteem. Normaal wordt de ventilatie verzekerd door drie identieke systemen waarvan er één permanent draait terwijl de twee andere in reserve staan. In dit geval waren beide reserve-systemen niet beschikbaar hoewel de regels eisen dat er minstens één van de 2 beschikbaar is om eventueel in werking te treden. Deze niet-conformiteit had geen enkel gevolg maar wijst niettemin op een fout in de toepassing van de procedure voor periodieke testen. Zodra deze situatie ontdekt werd, werden de 2 systemen onmiddellijk in hun vereiste toestand gebracht. Aansluitend werd besloten om de testprocedure te verbeteren. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. Op 18 mei 2010 heeft een verwerker van nucleair afval tijdens de verwerking van een lot van 7 verzegelde afvalvaatjes, afkomstig van een bedrijf in Dendermonde, twee anomalieën vastgesteld. Volgens de documenten zouden deze vaatjes elk een kleine radioactieve bron bevatten (Am-241 met een activiteit van 11.1 GBq per bron). Bij de controle van de inhoud bleek echter dat in één van de vaatjes geen bron aanwezig was en dat in een ander vaatje een bron zat waarvan de activiteit beduidend lager was dan aangekondigd (nl GBq i.p.v GBq). Het FANC werd hiervan op de hoogte gesteld op 20 mei en heeft onmiddellijk een onderzoek gestart om meer duidelijkheid te verkrijgen omtrent de ontbrekende bron. Tot op heden werd de bron nog niet teruggevonden. Bij doorgang van een vrachtwagen met een lading schroot bij een schroothandelaar, uitgerust met een meetpoort voor de detectie van radioactief materiaal, werd een alarm vastgesteld. Het schroot was afkomstig van de afbraakwerken van de suikerfabriek van Moerbeke-Waas. (ISCAL Sugar). Het FANC werd onmiddellijk door de eigenaar van de meetpoort op de hoogte gebracht. In de lading werd een onbeschadigde radioactieve bron Cs-137 met een activiteit van ongeveer 1220 MBq teruggevonden. De bron werd vakkundig verpakt en is intussen opgehaald en veilig opgeborgen. Er werd, gezien de bron intact was, geen enkele contaminatie vastgesteld. Vorige week heeft een technieker vastgesteld dat een pomp uit dienst werd genomen voor onderhoud voor een periode die de specifi caties overschreed. Deze pomp dient om dieselbrandstof van het hoofdreservoir naar het reservoir voor dagelijks gebruik te voeren. Dit reservoir voor dagelijks gebruik voedt een dieselmotor die dient voor de productie van electriciteit op een autonome manier, indien dit nodig is. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. NUCLEAIRE BASIS- INRICHTIN- GEN De onderzoeksreactor THETIS van de Universiteit van Gent ligt reeds geruime tijd stil en de brandstofelementen van deze reactor worden als nucleair afval afgevoerd naar Belgoprocess. Tijdens het ontladen van de transportcontainer van deze brandstofelementen in de installaties van Belgoprocess is één van de elementen losgekomen uit de grijper die hiervoor voorzien was. De operatoren hebben de preventieve procedures op een gepaste wijze toegepast om de val van dit brandstofelement te voorkomen en er waren dan ook geen gevolgen voor de installatie en het brandstofelement. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. Tijdens een controle, voorafgaand aan het onderhoud van het cyclotron, werd een radioactief stukje metaal gevonden vlak bij de uitgang van de gecontroleerde zone, buiten de bunker van het cyclotron. Dit stukje metaal, afkomstig van een van de vensters van het bestralingsdoelwit, werd niet gedetecteerd tijdens een vorig onderhoud en werd onmiddellijk geïsoleerd. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen voor de andere delen van de site of buiten de site. Tijdens de analyse van de snelheidsmetingen van één van de pompen van het primair circuit, bleek dat één van de snelheidsindicatoren defect was. Dit veroorzaakte een fout in de berekening van sommige van de beschermingsdrempels van de reactor, echter zonder een merkbaar gevolg op het vlak van de veiligheid. De gebrekkige uitrusting werd vervangen. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site Tihange 3 Niveau BP Niveau Bedrijf te Dendermonde Niveau BetaPlus Pharma Niveau ISCAL Sugar Niveau Tihange 2 Niveau Tihange 2 Niveau 1 23

25 FANC JAAR- VERSLAG 2010 Belgonucleaire heeft in het verleden MOX-splijtstof geproduceerd die bestemd was voor Belgische en buitenlandse kerncentrales. Deze inrichting is momenteel in ontmanteling. Op donderdag 22 juli 2010 is er tijdens het behandelen van een verpakking in een stockageruimte voor splijtstoffen, een scheur ontstaan in het omhulsel van de verpakking en is een verspreiding van het splijtbaar materiaal in het lokaal opgetreden. Dit lokaal voor de opslag van splijtstof is gescheiden van de zones waar de ontmanteling gebeurt. Twee personen in het lokaal raakten besmet op de huid, maar deze werden na externe ontsmetting en controle besmettingsvrij verklaard. De splijtstof werd opnieuw verpakt en het lokaal zal na reiniging van de besmetting terug vrijgegeven kunnen worden. Het FANC en Bel V hebben zich ter plaatse begeven en volgen de evolutie en het beheer van het voorval op. Het voorval had geen impact op de bevolking of het milieu. Tijdens de vermogenstijgingsfase van de kerncentrale Doel 3, werd, naar aanleiding van een controle, vastgesteld dat de luchtvochtigheid in een technische ruimte de toegelaten limiet had overschreden. De correctieve acties werden genomen om de luchtvochtigheid naar een aanvaardbare waarde terug te brengen. Deze gebeurtenis heeft geen enkele invloed gehad op de werknemers, de bevolking of de omgeving. Tijdens een controle werd er een niet-conformiteit vastgesteld bij de herladingsoperaties van de kernbrandstof van Tihange 3, die was stilgelegd in het kader van het voorziene periodieke onderhoud. Bij de start van deze operaties, die onder water gebeuren, bleek dat de watercirculatie, zelfs al was deze ruimschoots voldoende, niet voldeed aan de optimale voorwaarden. Het vereiste debiet voor deze watercirculatie werd onmiddellijk na deze vaststelling hersteld. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. Tijdens het jaarlijks onderhoud van de centrale Doel 3, werd bij een test vastgesteld dat enkele afsluiters niet voldeden aan de dichtheidscriteria. De nodige correctieve acties werden onmiddellijk genomen. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. MDS Nordion gebruikt Iridium-192 als radioactieve bron in industriële gammagrafi e en voor het produceren van medische naalden voor curietherapie. Tijdens een routineactiviteit werd een werknemer, die werkzaam is in de zone waar de bronnen met Ir-192 worden gemaakt, lichtjes besmet en er werd eveneens een besmetting vastgesteld in het laboratorium. Na controle mocht de werknemer zijn werkzaamheden hervatten. De decontaminatie activiteiten werden opgestart. Ook werden maatregelen genomen om in de toekomst dergelijke incidenten te voorkomen. Deze gebeurtenis had geen radiologische gevolgen op of buiten de site. Ten gevolge van een anomalie die ontdekt werd in een productieproces, heeft het IRE dit proces tijdelijk gestopt en zijn programma voor de transferts van radioactieve vloeistoffen aangepast. Tijdens de voorbereidende operaties voor een dergelijke transfert, werd een klein lek op een niveaumeter vastgesteld. Het gelekte volume is zeer klein en gebeurde volledig binnen de gecontroleerde zone. De nodige maatregelen werden onmiddellijk genomen. Deze gebeurtenis had geen enkel gevolg op de gezondheid van de bevolking en werknemers, noch op het leefmilieu. Tijdens de heropstart van de kerncentrale Tihange 3 (na een periodieke stop voor onderhoud en herlading van brandstof elementen) vond er een automatische stop plaats. Vanaf dat ogenblik werden de drie pompen van de hulpvoedingswaterkring van de stoomgeneratoren in gebruik genomen. Eén van de drie pompen werd echter onmiddellijk stilgelegd als gevolg van een te hoge snelheid. De pomp werd geinspecteerd en één uur later terug in gebruik genomen. Deze gebeurtenis heeft geen enkele invloed gehad op de werknemers, de bevolking of de omgeving Doel 3 Niveau Belgonucleaire Niveau MDS-Nordion Niveau Doel 3 Niveau IRE Niveau Tihange 3 Niveau Tihange 3 Niveau 1