Handleiding CBS StatLine

Transcriptie

1 Handleiding CBS StatLine 1

2 Voorwoord Alle informatie die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceert kunt u vinden in de databank StatLine op de website De informatie is gratis beschikbaar en te gebruiken met bronvermelding. Bezoekt u de website, dan kunt u op verschillende manieren de informatie vinden die is opgeslagen in de databank. In deze handleiding komen de verschillende manieren uitgebreid aan bod. Via het hoofdmenu Stap 1 Stap 2 Stap 3 Naast de verschillende manieren, worden in deze handleiding de functies van StatLine besproken, zoals: Het selecteren van informatie Een tabel selectie aanpassen; Een tabel indeling aanpassen; Het maken van een grafiek Het maken van een kaart (bij regionale informatie) Het opslaan van de informatie En het gebruik van de link/url. Een aantal bijzondere opmerkingen, tips en tricks zijn opgenomen in hoofdstuk 5: Opmerkingen. 2

3 Inhoud Voorwoord 2 StatLine in 10 stappen 4 1. Databank StatLine 5 2. Selecteren van informatie Via de databank StatLine Via zoeken Via de thema s Via de kaart Via het Cijfer menu Via het zoekscherm op de homepage Tabellen Selecteren Toelichting en definities Toelichting Definities Aanpassen Opslaan Grafieken Links Opslaan Plaatsen in tekst Aanpassen Opmerkingen 27 Meerdere tabellen gelijktijdig openen 28 Beperkingen selectiegrootte Foutmelding 28 Foutmeldingen 28 Zoeken met Google 29 Maatwerk uitkomsten 29 CBS in beeld 30 Contact 31 3

4 StatLine in 10 stappen 1 Stap 1: Ga naar onze website: 2 Stap 2: Klik in het hoofdmenu op CIJFERS 3 Stap 3: Selecteer in deze pagina uit zoeken op thema het onderwerp Bevolking 4 Stap 4: Klik nu op de tabel Bevolking; kerncijfers 5 Stap 5: Vink in het tabblad onderwerpen het eerste vakje aan 6 Stap 6: Deoe dit ook voor het tabblad perioden 7 Stap 7: Klik nu op Toon gegevens 8 Stap 8: Klik op het icoon links op de pagina om de tabel te downloaden 9 Stap 9: Klik op het geselecteerde gewenste exportformaat Automa wordt het download scherm geopend en vervolgens het scherm van Excel 1 0 Stap 10: Open de tabel in bijvoorbeeld Excel en vergeet de tabel niet op te slaan 4

5 1. Databank StatLine Ontwikkeling De databank StatLine is in 1996 geïntroduceerd. Tot die tijd waren er hoofdzakelijk papieren publicaties en enkele elektronische bestanden beschikbaar. De elektronische bestanden hadden als beperking dat, door het gebruik van verschillende programmatuur, er geen onderlinge uitwisseling kon plaatsvinden. Daarom is indertijd besloten een uniforme publicatie structuur te ontwikkelen (StatLine). De databank had in 1996 een volume van circa 320 mb en anno 2015 gaan we in de richting van mb, opgeslagen in circa 3900 tabellen! Structuur Voordat u gaat beginnen is het belangrijk kennis te maken met de structuur van StatLine. We moeten ons StatLine voorstellen als een grote ladekast. Alle tabellen zijn in afzonderlijke laden geplaatst, met daarin weer lades. U zoekt bijvoorbeeld informatie over verhuizingen : als eerste opent u de ladekast bevolking, vervolgens de lade verhuizingen en dan kiest u voor de sub-lade verhuizingen tussen gemeenten In de volgende kolom ziet u de beschikbare tabellen, zodra u hier dan op klikt, kunt u hieruit uw onderwerpen selecteren en maakt u uw eigen tabel. Ladekast Lade Sub-lade Tabel 5

6 2. Selecteren van informatie Zoals eerder besproken, zijn er verschillende routes naar de data in StatLine. In dit hoofdstuk komen deze routes aan bod. Klik hieronder op de knoppen om naar de informatie per route te gaan: Via Via de de databank StatLine Alle StatLine CBScijfers Via Via de de thema s in themapagina het hoofmenumenu s Via het zoekscherm zoekscherm op de homepage op de homepage 6

7 2.1 Via de StatLine databank In de volgende onderdelen gaan we in op de afzonderlijke mogelijkheden om de informatie te selecteren. Om in het startscherm van StatLine te komen, klikt u op de CBS homepage aan de rechterzijde op de cijfer menu kunt in de volgende pagina StatLine selecteren. Eenmaal in het startscherm, kan de gewenste informatie via verschillende manieren benaderd worden: Via het zoekscherm Via Zoeken op thema Via Zoeken op kaart Via het zoekscherm Stap 1 Voer in het zoekscherm bevolking Nederland in en klik op zoeken Stap 2 Klik op de link naar de tabel Tip Een andere wijze om de informatie te selecteren is eerst te kijken waar de tabel zich in StatLine bevind. Hiervoor klikt u aan de rechterzijde van het zoekresultaat op de link die staat onder Thema. Vervolgens krijgt u te zien waar de tabel zich bevindt. Een groot voordeel hiervan is dat u gelijk ziet welke tabellen aanwezig zijn over het onderwerp. 7

8 2.1.2 Via Zoeken op thema Stap 1 Selecteer Zoeken op thema en vervolgens het thema bevolking Stap 2 Klik in de tweede kolom op de tabel Bevolking; kerncijfers Stap 3 U komt nu in de tabel. Hier kunt u uw informatie selecteren 8

9 2.1.3 Via Zoeken op de kaart De werkwijze in het gebruik van de kaarttoegang bestaat uit 2 handelingen Selecteren van het gebied Selecteren van het onderwerp Stap 1 Selecteer de gewenste gebiedsindeling (gemeenten of provincies) Stap 2 Selecteer vervolgens de gewenste gemeente of provincie door deze aan te klikken Stap 3 Voor het selecteren van de onderwerpen klikt u op Zoek tabellen. U krijgt nu een aantal tabelmogelijkheden te zien Als u nu klikt op Bevolkingsontwikkeling;regio per maand krijgt u weer de kaart te zien. Ditmaal met een dropdown menu ernaast 9

10 Stap 4 Selecteer een van de tabellen, de informatie staat nu in het menu van de kaart middels een dropdown menu kunt zelf het onderwerp en periode kiezen Wilt u een andere tabel met onderwerpen selecteren, dan moet u de kaart opnieuw activeren en alles opnieuw selecteren (gemeenten of provincie en onderwerpen). Daarom is het advies om in StatLine deze kaartfunctie te gebruiken door eerst het thema Nederland regionaal te selecteren, vervolgens een onderwerp te selecteren en daar een tabel van te maken en daarna op de kaart icoon te klikken. Dit wordt hieronder uitgelegd aan de hand van een stappenplan; Stap 1 Selecteer in de openingspagina van Statline het thema Nederland regionaal Stap 2 Selecteer via het thema Nederland door tot de tabel Bevolking; nationaliteit, regio en klik hierop. 10

11 Stap 4 Selecteer uit de tabbladen de gewenste gegevens en klik op Toon gegevens. Er verschijnt nu een tabel Stap 5 Klik aan de linkerzijde op het kaart icoon 11

12 2.2 Via de themamenu Themapagina s geven een beeld van de aanwezige informatie over het betreffende onderwerp, onder het tabblad cijfers vind u de linkjes naar belangrijke en veel gebruikte StatLine tabellen. Pas op: De aanwezig linkjes naar de tabellen zijn niet alle tabellen over dit onderwerp! Stap 1 Selecteer het thema Maatschappij Stap 2 Kies het onderwerp Bevolking Stap 3 Scroll naar beneden in de pagina en u kunt kiezen uit: Stap 4 Selecteer uit Cijfers het onderwerp huishoudens (klik op de link) Het resultaat Opmerking: U heeft zelf geen selectie gemaakt dus deze moet u naderhand aanpassen naar uw eigen informatie behoefte. Voor tabel bewerking en opslaan, zie hoofdstuk 3. 12

13 2.3 Via het zoekscherm op de homepage Het zoeken van informatie via het zoekscherm op de homepage geeft resultaten die zowel zijn gevonden in de webpagina s alsmede in de statline tabellen. Toch is het raadzaam het zoekscherm van statline te gebruiken voor directe cijfers. Stap 1 Type de tekst in het zoekscherm Stap 2 De resultaten Stap 3 Selecteer de link en klik hierop. Dit kan op de volgende twee mogelijkheden: 1. De directe lnk naar de tabel 2. Aan de rechterzijde v/d pagina en volg het pad in statline en maak de locatie waar de tabel staat in StatLine zichtbaar 13

14 3. Tabellen In de volgende hoofdstukken laten we zien welke mogelijkheden er zijn voor: het selecteren van een tabel; de toelichting en definitie an een tabel; het aanpassen van een tabel; het opslaan van een tabel; en het maken van een grafiek Klik hieronder op de knoppen om naar de informatie per mogelijkheid te gaan: Selecteren Toelichting en en definitie definitie Aanpassen Opslaan/downloaden 3.5 Grafiek Grafieken maken 14

15 3.1 Selecteren U kunt gegevens uit tabellen selecteren via de themaboom in StatLine. We hebben al gezien dat alle thema s zijn opgenomen in de themastructuur van de databank. Door op een thema te klikken wordt de inhoud in de volgende kolom getoond. Dit moet u herhalen tot u op tabel niveau komt. De tabel is herkenbaar als een beschreven wit papier. Als de muis op een tabel rust, verschijnt een tekstblokje met een korte toelichting op de inhoud van de tabel. De tabel opent u door hierop te dubbelklikken of door op de knop bovenin maak keuze te klikken. Als de tabel is geopend kunt u via de tabbladen uw eigen selectie maken. We gaan in een aantal stappen dit hele proces uitvoeren. Stap 1 Ga via de CBS homepage naar StatLine. Zet uw muis vervolgens op Zoeken op thema. Nu verschijnen alle thema s binnen StatLine Stap 2 Kies voor het thema Bevolking Stap 3 Selecteer Bevolkingsontwikkeling en vervolgens Bevolkingsontwikkeling: regio per maand 15

16 Stap 4 We gaan nu uit ieder tabblad selecteren (Deze tabbladen noemen wij de dimensies van de table). Let op Op het moment dat u gegevens gaat selecteren, werkt u in de Alle selecties stand Om in een oogopslag te zien welke selecties u heeft gedaan, klikt u op Mijn selecties Om in een oogopslag te zien welke onderwerpen aanwezig zijn zet u het 1e selectievakje aan en klikt u op mijn selecties. Voordeel u u hoeft niet mapje te openen. 3.2 Toelichting en definities In deze paragraaf worden de volgende twee onderdelen beproken De toelichting bij de tabel De definitie van onderwerpen in een tabel 16

17 3.2.1 Toelichting Iedere tabel die u opent heeft een toelichting. Deze bevindt zich aan de linkerzijde van de tabel onder de tabeltitel De tabeltoelichting is van groot belang om inzicht te krijgen in de volgende aspecten: hoe de tabel tot stand is gekomen; welke definities zijn gebruikt; welke bronnen zijn gebruikt; en welke methoden zijn gebruikt. Een andere onderdeel van de toelichting zijn de koppelingen naar relevante tabellen en artikelen. Als u bezig bent met onderzoek kan het interessant zijn tabellen te vinden die ook betrekking hebben op het onderwerp. Hiervoor scrollt u door de toelichting tot u komt bij de koppelingen naar andere tabellen over het onderwerp Let op Als u een koppeling wilt openen, let er dan op dat u dit doet met de rechter muistoets en dan openen in nieuw venster. Doet u dit niet, dan bent u de vorige tabelselectie kwijt. 17

18 3.2.2 Definities Voor veel onderwerpen is een definitie. Om achter deze definitie te komen gaat u met uw muis over het onderwerp in de tabel. Zodra de muis dan verandert in een vuistje, klikt u er op. Vervolgens krijgt u de desbetreffende definitie te zien. 3.3 Aanpassen Met Aanpassen bedoelen we dat u informatie kunt verplaatsen van de x-as naar de y-as of van rijen naar kolommen. Ook kunt u de informatie zodanig aanpassen dat de kolommen opschuiven. U kunt deze handeling uitvoeren om de tabel meer leesbaar te maken. De verplaatsing die u uitvoert is zichtbaar aan de stand van de pijltjes. In onderstaande afbeelding ziet u 4 kolommen op de y-as die voor de leesbaarheid beter op de x-as geplaatst kunnen worden (de kolommen zijn verder leeg). Let op Zoals de tabel aangepast en leesbaar wordt gemaakt, zo wordt deze ook opgeslagen zodra u deze download. 18

19 3.4 Opslaan Op moment dat u de gewenste informatie heeft gevonden kunt u deze downloaden of opslaan. De databank StatLine biedt u een aantal export formaten. Stap 1 Klik op het Download icoon Stap 2 Kies het gewenste exportformaat, bijvoorbeeld Microsoft Excel 2007 en later. Vervolgens opent het downloadscherm zich. Kies hierbij voor Openen met Microsoft Excel (standaard) De Excel sheet komt er dan als volgt uit te zien: Let op Onderin de Excel sheet staan altijd twee werkbladen, een met de data en een met de toelichting 19

20 3.5 Grafieken Zodra u een tabel geselecteerd heeft kunt u (onder bepaalde voorwaarden) een grafiek van de tabel maken. Voor het tonen van grafieken gelden een aantal beperkingen: Alle onderwerpen moeten dezelfde eenheid hebben (of percentages of absolute aantallen) Op de x-as kunnen maximaal 100 items staan In de legenda kunnen maximaal 10 items staan Als de selectie niet aan deze voorwaarden voldoet, kunt u het grafiek icoon niet aanklikken. Stap 1 Zorg dat uw selectie aan de bovenstaande voorwaarden voldoet en klik op het grafiek icoon Stap 2 Kies een grafiek w eergave: lijngrafiek, staafgrafiek, gestapelde staafgrafiek of gebiedsgrafiek Stap 3 Om de grafiek op te slaan gaat u met de cursor op het grafiek ebied staan. Klik vervolgens op de rechtermuisknop en kies Afbeelding opslaan als. Geef de grafiek een naam en sla deze op als afbeelding 20

21 4. URL/Links Het gebruik van de URL/link naar een tabel is in meerdere opzichten een waardevol instrument. In de link staat alle informatie over de gemaakte selectie en opmaak van de tabel Met de link kunnen een aantal processen worden vereenvoudigd Door de link aan te passen kan direct de nieuwe informatie worden opgehaald In dit hoofdstuk gaan we het over verschillende acties rondom links hebben. Klik hieronder op de knoppen om naar de informatie per actie te gaan: 4.1 Opslaan 4.1 Opslaan van een link Plaatsen van Plaatse een link in tekst n in tekst 4.3 Aanpassen 4.3 Aanpassen van een link 21

22 4.1 Link opslaan Op moment dat u de gewenste informatie heeft gevonden, kunt u de link naar deze informatie opslaan. Stap 1 Maak uw selectie aan gegevens. Als u uit ieder tabblad een selectie heeft gemaakt, klikt u op Toon gegevens en wordt de tabel getoond Stap 2 Sla de link op door op het link icoon te klikken en kies de gewenste mogelijkheid Stap 3 Ga met de cursor op Hyperlink naar tabel staan. Klik vervolgens op de rechtermuistoets en kies Koppelingslocatie kopieren de link staat nu op ket klembord. Plak deze vervolgens in Word 22

23 4.2 Plaatsen in tekst Zodra u de link in Word geplakt heeft, ziet u niet naar welke tabel de link verwijst. Dit kunt u oplossen door de volgende stappen te volgen. Stap 1 Typ in Word de naam van uw tabel. Doe dit apart van de link die u al geplakt heeft in het tekstbestand. Geef de tekst van de tabel een duidelijke naam, bijvoorbeeld Bevolkingsontwikkeling; naar regio Stap 2 Selecteer deze tekst, klik op de rechtermuisknop en kies voor de optie Hyperlink... Stap 3 Het volgende scherm verschijnt. Plak de link in de adresbalk door middel van de toetscombinatie: Ctrl + V Stap 4 Klik vervolgens op Ok en zie dat de tekst en link is geworden 23

24 4.2 Link aanpassen Als u regelmatig bepaalde cijfers ophaalt uit StatLine kunt u met deze link aanpassing direct de nieuwe informatie ophalen. In de praktijk kun je op deze manier je eigen pagina s bouwen en hoef je niet opnieuw te selecteren. Stap 1 Selecteer uw gegevens en klik op Toon gegevens. De tabel wordt nu getoond Stap 2 Klik op het link icoon om de links te zien. We kiezen in dit geval voor Hyperlink naar tabel, en plaats deze in een Word document. We gaan nu de link nader bekijken en wat belangrijk is, iedere link kent dezelfde opbouw. In onze link is dit de opbouw: D1- Onderwerp D2- Geslacht D3- Regio D4- Periode Let op Iedere tabel die u selecteert heeft als laatste dimensie perioden. Heeft u dus een tabel geselecteerd uit acht dimensies, dan heeft D8- betrekking op perioden. 24

25 Stap 3 We gaan de periode informatie in de link aanpassen. U heeft namelijk een selectie gemaakt met een vast aantal jaren. Als u de link op een later tijdstip weer gebruikt zullen dezelfde jaren zichtbaar gemaakt worden namelijk de jaren met de code 49 en 52. In dit voorbeeld gaan we deze link zodanig wijzigen dat de laatst bekende data en de 5 voorafgaande jaren geselecteerd worden. Stap 4 Ga met de cursor op de positie D4- in de link staan (d.m.v. dubbelklik) en verwijder alle tussenliggende informatie (in dit geval 49-52) tot het volgende overblijft: D4=&HD D1=0,24&D2=a&D3=0&D4=&HD= &HDR=T&STB=G2,G1,G3 Stap 5 Voer nu na D4= de volgende informatie/ ormule in: (l-5)-l D1=0,24&D2=a&D3=0&D4=(l-5)-l&HD= &HDR=T&STB=G2,G1,G3 Let op Kleine letter l staat voor laatst bekende periode De 5 staat voor het aantal voorafgaande perioden (vanaf de laatste periode) Met de opgegeven link haalt u dus de volgende informatie op: De geselecteerde elementen uit onderwerpen, geslacht, regio en uit de periode kolom het laatst bekende jaar (2013) en de 5 voorafgaande jaren ( ). 25

26 Voorbeeld Voor de wijziging statline.cbs.nl/statweb/publication/?vw=t&dm=slnl& A=37259NED&D1=0,24&D2=a&D3=0 &D4=49,52&HD= &HDR=T&STB=G2,G1,G3 Na de wijziging statline.cbs.nl/statweb/publication/?vw=t&dm=slnl& A=37259NED&D1=0,24&D2=a&D3=0 &D4=(l-5)-l&HD= &HDR=T&STB=G2,G1,G3 (l-5)-l 26

27 5. Opmerkingen In dit hoofdstuk worden alle opmerkingen, tips en tricks besproken. Deze gaan over verschillende onderwerpen. Klik op de knoppen hieronder om naar de informatie per onderwerp te gaan. 5.1 Meerdere tabellen 5.1 gelijktijdig Tabellen gelijktijdig openen openen 5.2 Beperkingen 5.2 Selectie beperkingen selectiegrootte Foutmelding Foutmelding bij selectie bij selectie Zoeken Zoeken met Google met (in Google StatLine) Maatwerk Toegan uitkomsten g tot CBS CBS interactief interactief (visualisaties) 5.7 Contact 5.7 Contact mogelijkheden 27

28 5.1 Tabellen gelijktijdig openen Het gelijktijdig openen van verschillende tabellen is niet mogelijk. U kunt niet uit verschillende tabellen gelijktijdig informatie selecteren. Voorbeeld U wilt van de jeugd in de leeftijd van 12 tot 25 jaar het drankgebruik weten. U bent benieuwd naar de hoeveelheid, frequentie, welk type gelegenheden en in welke regio. Om deze samengestelde vraag te beantwoorden, moet u verschillende tabellen openen. 5.2 Selectie beperkingen Bij het selecteren zijn er twee beperkingen Beperking 1 Maakt u een tabel groter dan cellen, dan kunt u deze niet meer zichtbaar maken op het scherm. U kunt deze dan alleen nog maar opslaan. Nadeel hiervan is echter dat u de tabel niet meer kunt aanpassen/ inrichten zodat de leesbaarheid verbetert. Beperking 2 Maakt u een tabel groter dan cellen, dan krijgt u de melding dat de selectie kleiner gemaakt moet worden. Deze kan dan ook niet opgeslagen worden en de selectie moet dus worden veranderd. 5.3 Foutmelding bij selectie Bij het selecteren van onderwerpen kan de volgende foutmelding worden getoond: Deze foutmelding kan worden opgelost door de selectie aan te passen: Breng daarbij het aantal gemeentes terug naar 1 Dan weer naar gegevens tonen en plaats dan met de pijltjes de gemeenten van kolom naar rij Vervolgens weer naar selectie aanpassen en alle gemeenten er weer bij selecteren Klik weer op toon gegevens, nu kan de tabel wel worden gedownload (zonder foutmelding) 28

29 5.4 Zoeken met Google Het is goed mogelijk dat u de gewenste StatLine informatie zoekt via Google. Dit kan op de volgende manier: Stap 1 Voer uw zoekterm in Let op!! Begin de zoekterm altijd met CBS en vervolgens StatLine Stap 2 Selecteer een van de gevonden resultaten en de tabel wordt getoond 5.5 Maatwerk uitkomsten Het CBS beantwoordt onderzoeksvragen (waar mogelijk) van derden in de vorm van maatwerk. Dit onderzoek op maat betreft alle onderwerpen (thema s) van het werkprogramma. De uitkomsten van het maatwerk worden gepubliceerd op de CBS website en zijn daarmee voor iedereen toegankelijk Selecteer Publicaties Stap 1 Selecteer een van de mogelijkheden Stap 2 Klik vervolgens op een onderwerp Stap 3 Selecteer vervolgens een maatwerktabel 29

30 5.6 CBS in beeld Het CBS presenteert zijn data op vele manieren: in artikelen, persberichten, tabellen, databank, kaarten, histogrammen en taart-, staaf- en lijngrafie en. Daar zijn nu de nieuwste vormen van visualisatie aan toegevoegd. CBS in beeld vindt u door op een thema te klikken en in de pagina scrollen naar dit onderwerp 5.7 Contact mogelijkheden U kunt op verschillende manieren en om verschillende redenen contact met ons opnemen: Contact voor onderzoek op maat Onderzoek op maat laten uitvoeren door het Centrum voor Beleidsstati tiek? Met behulp van het rijke aanbod aan microdata en de expertise van het CBS kunnen de onderzoekers van het Centrum vragen beantwoorden. Het onderzoek op maat betreft alle onderwerpen van het werkprogramma van het CBS. Mailbox van het CvB cvb@cbs.nl Contact voor de media Telefoonnummer voor de media: (070) Mailbox van de persdienst persdienst@cbs.nl Contact voor het publiek Telefoonnummer voor publiek (infoservice): (088) Op werkdagen van 9:00 tot 17:00 uur bereikbaar Mailbox van de infoservice info@cbs.nl Contact voor StatLine trainingen Voor een StatLine training kunt u contact opnemen met: h.deruiter@cbs.nl De training neemt ongeveer 2,5 uur in beslag en kan bij voldoende aanmelding incompany gegeven worden. Algemeen contact Den Haag Heerlen Bezoekersadres: Henri Faasdreef 312 CBS-weg JP Den Haag 6412 EX Heerlen Postadres: Postbus Postbus HA Den Haag 6401CZ Heerlen Tel. algemeen: (070) (045) H. de Ruiter h.deruiter@cbs.nl 30