Brought to you by Global Reports

Transcriptie

1 AEGON N.V. IS EEN VAN S WERELD GROOTSTE BEURSGENOTEERDE VERZEKERINGS- GROEPEN, GEMETEN NAAR BEURSWAARDE EN BALANSTOTAAL. DE AEGON GROEP HEEFT HET HOOFDKANTOOR IN NEDERLAND EN HEEFT WERELDWIJD ONGEVEER MEDEWERKERS IN DIENST. DE KERNACTIVITEITEN VAN AEGON BESTAAN UIT LEVENSVERZEKERINGEN, PENSIOENEN EN SPAAR- EN BELEGGINGSPRODUCTEN. DE GROEP IS VERDER ACTIEF OP HET GEBIED VAN ZIEKTEKOSTEN- EN ONGEVALLENVERZEKERING, OVERIGE SCHADEVERZEKERINGEN EN IN BEPERKTE MATE IN DE BANKSECTOR. DE DRIE GROOTSTE MARKTEN VAN AEGON ZIJN: DE VERENIGDE STATEN, NEDERLAND EN HET VERENIGD KONINKRIJK. DE GROEP IS TEVENS ACTIEF IN EEN AANTAL ANDERE LANDEN WAARONDER CANADA, CHINA, HONGARIJE, SPANJE EN TAIWAN. BINNEN AEGON S GEDECENTRALISEERDE ORGANISATIE WORDT PRODUCTVERNIEUWING GESTIMULEERD EN WAARDECREATIE BELOOND. DE LOKALE UNITS ONTWIKKELEN NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN, WAARBIJ ZIJ ZICH VOORTDUREND OP KOSTENBEHEERSING RICHTEN EN GEBRUIK MAKEN VAN EEN BREED SCALA AAN DISTRIBUTIEKANALEN OM IN DE BEHOEFTEN VAN DE KLANT TE VOORZIEN. STRATEGIE GERICHT OP KERNACTIVITEITEN Verzekeringen, met een sterke nadruk op levensverzekeringen, pensioenen en spaar- en beleggingsproducten. AEGON richt zich op de behoefte van klanten aan financiële zekerheid en vermogensopbouw. DECENTRALE ORGANISATIE Een decentrale landenorganisatie met een eigen merkenbeleid leidt tot een grote mate van autonomie voor het management van individuele landen- en business units, hetgeen ondernemingszin en daadkracht bevordert. AEGON vindt het belangrijk dat lokale bedrijfsonderdelen door lokaal management worden geleid. NADRUK OP WINSTGEVENDHEID Over de langere termijn een gemiddelde groei van de nettowinst van 10% per jaar. De minimumrendementseis voor de prijsstelling van nieuwe producten en overnames ligt daarbij op een zodanig niveau dat rendementen worden gerealiseerd die ruim boven de vermogenskosten liggen. Essentieel voor het behalen van deze doelstelling zijn een strakke kostenbeheersing en het afstoten van nietkernactiviteiten en van bedrijfsonderdelen die onvoldoende presteren. MARKTPOSITIE De doelstelling van AEGON is een leidende positie te verkrijgen in elke gekozen markt teneinde van schaalgrootte te kunnen profiteren. INTERNATIONALE EXPANSIE Naast autonome groei streeft AEGON naar selectieve acquisities en samenwerkingsverbanden, bij voorkeur in landen waar AEGON al actief is, waardoor schaalvoordelen kunnen worden behaald en bestaande distributiekanalen kunnen worden versterkt. AEGON GROEP JAARVERSLAG

2 IN EEN OOGOPSLAG FINANCIËLE RELATIES AEGON hecht grote waarde aan de relatie met beleggers overal ter wereld en hanteert de hoogste maatstaven ten aanzien van integriteit en transparante informatieverstrekking. De internationale activiteiten van AEGON worden weerspiegeld in de geografische diversiteit van de beleggers. De gewone aandelen AEGON zijn genoteerd aan de beurzen van Amsterdam, Frankfurt, Londen, New York, Tokio en Zürich om een effectieve en doelmatige toegang tot de kapitaalmarkten te verzekeren. Het aandeel AEGON is ook opgenomen in belangrijke aandelenindices. AEGON streeft er naar zich voortdurend te verbeteren als een onderneming met oog voor de belangen van de belegger. In 2003 heeft AEGON voor het eerst de embedded value gepubliceerd en verstrekte daarbij gedetailleerder informatie dan op dat moment gebruikelijk in de markt. De door AEGON gepubliceerde embedded value wordt door de financiële wereld gebruikt om meer inzicht te verwerven in de activiteiten van AEGON en de door het bedrijf gecreëerde waarde. Daarnaast werd de communicatie op het gebied van financiële informatie verbeterd door de afdeling Investor Relations samen te voegen met de afdeling Group Communications. AEGON acht het van belang dat zowel financiële als niet-financiële informatie op een gestructureerde manier nauwkeurig, volledig en tijdig wordt verstrekt. AEGON hecht eraan dat beleggers een nauwkeurig beeld krijgen van de prestaties en zakelijke vooruitzichten van de onderneming. Daarom heeft AEGON een actief investor relations programma ontwikkeld, dat erop is gericht beleggers wereldwijd te voorzien van informatie die nodig is om een verantwoorde beleggingsbeslissing te kunnen nemen. Deze informatie heeft onder meer betrekking op de factoren die bepalend zijn voor de ontwikkeling van AEGON en die van invloed zijn op de resultaten, de vermogenspositie en de waarde van de onderneming. AEGON onderhoudt op verschillende manieren actief contact met de financiële wereld onder andere door middel van road shows, webcasts, persberichten en beleggersdagen en ziet daarbij toe op een gelijktijdige informatievoorziening aan alle stakeholders. AEGON nodigt de huidige aandeelhouders, de financiële wereld alsmede potentiële beleggers uit zich nader te informeren over beleggen in AEGON. Medewerkers van AEGON Group Corporate Affairs en Investor Relations onderhouden een open dialoog met de financiële wereld en staan klaar voor het beantwoorden van vragen. VERDELING GEWONE AANDELEN AEGON N.V. in procenten (geschat) CIJFERS PER AANDEEL (IN EUR) Verenigde Staten 40 Nederland 33 Verenigd Koninkrijk en Ierland 9 Duitsland 8 Frankrijk 4 Zwitserland 2 België en Luxemburg 2 Overige landen Hoogste koers 13,47 29,23 42,37 46,44 53,34 Laagste koers 5,87 9,04 22,15 32,28 33,41 Ultimo koers 11,73 11,79 29,23 42,37 46,11 K/W verhouding 11,30 11,35 17,27 28,06 37,46 Bron: Bloomberg, Datastream CIJFERS PER AANDEEL (IN USD) BEURSNOTERING Amsterdam Frankfurt Londen New York Tokio Zürich Euronext Amsterdam Deutsche Börse London Stock Exchange New York Stock Exchange Tokyo Stock Exchange Swiss Exchange Aantal gewone aandelen (miljoenen) 31/12/ ,4 Vrij verhandelbare gewone aandelen* 31/12/ % Gemiddeld aantal verhandelde aandelen per dag in 2003 in Amsterdam en New York (miljoenen gewone aandelen) 10,7 * Percentage van uitstaande gewone aandelen niet in bezit van Vereniging AEGON Bron: Bloomberg Hoogste koers 14,80 26,03 39,96 47,23 62,50 Laagste koers 6,46 8,87 20,96 30,88 34,68 Ultimo koers 14,80 12,37 25,74 39,85 45,91 Bron: Bloomberg AEGON GROEP JAARVERSLAG

3 MAIN HEADINGIN EEN OOGOPSLAG ONTWIKKELING AANDEEL AEGON VERSUS INDICES (herwogen naar 100 op ultimo 93) AEGON AEX Index S&P 500 Index DJ Stoxx 600 Insurance Index S&P 500 Insurance Index NETTOWINST in EUR miljoen TOTAAL ACTIVA in EUR miljard WINST PER AANDEEL in EUR 2,00 DIVIDEND PER AANDEEL in EUR 1,00 1,60 0,80 1,20 0,60 0,80 0,40 0,40 0, WINST VOOR BELASTINGEN PER PRODUCTGROEP in EUR miljoen Levensverzekering Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen Bankactiviteiten Overige activiteiten Financieringslasten en overige WINST VOOR BELASTINGEN GEOGRAFISCH in EUR miljoen Amerika Nederland Verenigd Koninkrijk Overige landen Financieringslasten en overige AEGON GROEP JAARVERSLAG

4 IN EEN OOGOPSLAG AMERIKA VERENIGDE STATEN AANTAL MEDEWERKERS (WAARVAN AGENTEN) BELANGRIJKSTE VESTIGINGEN BALTIMORE, CEDAR RAPIDS BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Traditionele levensverzekeringen, universal life en variabele universal life verzekeringen, bank- en corporate-owned life insurance (BOLI/COLI), vaste en variabele annuities, levensherverzekering, aanvullende ziektekostenverzekeringen, traditionele en synthetische GICs, financieringsovereenkomsten, pensioenen en 401(k) producten, beleggingsfondsen BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren, bedrijven, instellingen DISTRIBUTIEKANALEN Onafhankelijke tussenpersonen, eigen verkooporganisaties, marketingorganisaties, financiële instellingen, broker-dealers, wirehouses, belangenorganisaties, directe verkoop, worksite marketing, institutionele tussenpersonen CANADA AANTAL MEDEWERKERS 678 BELANGRIJKSTE VESTIGING TORONTO BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Traditionele levensverzekeringen, universal life verzekeringen, gesepareerde beleggingsfondsen, beleggingsfondsen, annuities, diensten op het gebied van financiële planning, professioneel portfoliobeheer BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren in het midden en hogere inkomenssegment DISTRIBUTIEKANALEN Onafhankelijke tussenpersonen, financiële planningsadviseurs, financiële instellingen, brokers AZIË TAIWAN AANTAL MEDEWERKERS 825 (WAARVAN 548 AGENTEN) BELANGRIJKSTE VESTIGING TAIPEI BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Traditionele levensverzekeringen, variabele universal life verzekeringen, collectieve levensverzekeringen, ziektekosten- en ongevallenverzekeringen BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren in het midden en hogere inkomenssegment, bedrijven DISTRIBUTIEKANALEN Eigen verkooporganisatie, brokers, banken, directe verkoop EUROPA NEDERLAND AANTAL MEDEWERKERS (WAARVAN AGENTEN) IN HET AANTAL MEDEWERKERS ZIJN MEDEWERKERS VAN MEEÙS BEGREPEN BELANGRIJKSTE VESTIGINGEN DEN HAAG, LEEUWARDEN, NIEUWEGEIN BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Individuele en collectieve levensverzekeringen, pensioenen, spaar- en beleggingsproducten, vermogensbeheer, ziektekosten- en ongevallenverzekeringen, overige schadeverzekeringen BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren in het midden en hogere inkomenssegment, bedrijven, pensioenfondsen DISTRIBUTIEKANALEN Onafhankelijke tussenpersonen, eigen verkooporganisaties, directe verkoop, franchisenemers, worksite marketing, internet VERENIGD KONINKRIJK AANTAL MEDEWERKERS (WAARVAN 137 AGENTEN) BELANGRIJKSTE VESTIGING EDINBURGH BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Individuele en collectieve levensverzekeringen, pensioenen, vermogensbeheer, beleggingsfondsen, pensioenadministratie voor derden, financieel advies BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren in het midden en hogere inkomenssegment, bedrijven, instellingen DISTRIBUTIEKANALEN Onafhankelijke tussenpersonen HONGARIJE AANTAL MEDEWERKERS 707 BELANGRIJKSTE VESTIGING BOEDAPEST BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Levensverzekeringen, pensioenen, gezinsverzekeringen, vermogensbeheer BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren in het midden en hogere inkomenssegment DISTRIBUTIEKANALEN Onafhankelijke tussenpersonen, eigen verkooporganisaties, pensioenadviseurs, directe verkoop, worksite marketing SPANJE AANTAL MEDEWERKERS 680 BELANGRIJKSTE VESTIGING MADRID BELANGRIJKSTE PRODUCTGROEPEN Levensverzekeringen, schadeverzekeringen, ziektekostenverzekeringen BELANGRIJKSTE KLANTENSEGMENTEN Particulieren in het midden inkomenssegment, middelgrote en kleine bedrijven DISTRIBUTIEKANALEN Gespecialiseerde leven tussenpersonen, onafhankelijke tussenpersonen, eigen verkooporganisaties, internet, brokers, directe verkoop, worksite marketing, financiële instellingen AEGON GROEP JAARVERSLAG

5 VAN HET BESTUUR AEGON HEEFT GETOOND OVER VEERKRACHT TE BESCHIKKEN EN IS GOED GEPOSITIONEERD OM TE PROFITEREN VAN EEN TERUGKEER NAAR EEN STABIELERE MARKTSITUATIE AEGON GROEP JAARVERSLAG

6 BRIEF VAN DE VOORZITTER DONALD J. SHEPARD VOORZITTER VAN DE RAAD VAN BESTUUR Den Haag, 1 1 maart 2004 Geachte lezer, Het doet mij genoegen u namens de Raad van Bestuur hierbij het jaarverslag van AEGON over 2003 te presenteren. Na een jaar dat de gehele verzekeringsbranche voor enorme uitdagingen stelde, heeft AEGON gedurende de verslagperiode getoond over veerkracht te beschikken en heeft in 2003 goed gepresteerd. Wij zijn goed gepositioneerd om te profiteren van een terugkeer naar een stabielere marktsituatie. De financiële resultaten over 2003 weerspiegelen de algehele vooruitgang die gedurende dit jaar is geboekt. De totale jaarwinst en de nieuwe verkopen van levensverzekeringen vertoonden duidelijke groei. De focus op onze kernactiviteiten wordt versterkt door de verkoop van het merendeel van de activiteiten van Transamerica Finance Corporation. De uitgangspunten van onze strategie en doelstellingen zijn helder. AEGON zal zich, zowel in bestaande als in nieuw te betreden markten, blijven richten op leven- en pensioenproducten. Wij hechten grote waarde aan een decentrale organisatiestructuur die in vergaande mate beslissingsbevoegdheid geeft aan het lokale management, waardoor alle units beter kunnen inspelen op de behoeften van klanten. Wij streven ernaar op elk van de gekozen markten een leidende positie te verkrijgen, zodat schaalvoordelen kunnen worden gerealiseerd in combinatie met winstgevende en duurzame groei. Distributie blijft de hoeksteen van AEGON s activiteiten. Dit jaar werd aanzienlijke vooruitgang geboekt bij de uitbreiding van onze multi-channel distributienetwerken. Met name in de Verenigde Staten en Taiwan vormde multi-channel distributie een bijzonder belangrijke groeifactor en ook bij de andere landenunits neemt multi-channel distributie een steeds belangrijker plaats in. In 2003 werd niet alleen in de Verenigde Staten een uitbreiding van distributierelaties gerealiseerd, maar werden tevens in Nederland en het Verenigd Koninkrijk de distributienetwerken versterkt met AEGON GROEP JAARVERSLAG

7 verschillende tussenpersoonorganisaties. Daarnaast biedt samenwerking met banken de mogelijkheid om ons distributiebereik te vergroten; de aangegane alliantie met Caja de Ahorros del Mediterráneo, één van de grootste spaarbanken in Spanje, is daarin een belangrijke stap voorwaarts. Wij blijven ons richten op groei en verbreding van onze distributierelaties op markten waar dat strategisch van belang is. Met genoegen maak ik hier melding van de verruiming van de bevoegdheden van houders van gewone aandelen als gevolg van de modernisering van AEGON s corporate governance. Daarnaast vormt de Nederlandse corporate governance code, die onlangs werd geïntroduceerd, een belangrijke stap voorwaarts bij het verbeteren van de verantwoordingsplicht van in Nederland gevestigde bedrijven. AEGON heeft zich verbonden aan de hoogste normen voor transparantie en verwelkomt de in deze code opgenomen principes. Hoewel aanhoudend lage rentestanden en de zwakke Amerikaanse dollar niet gunstig zijn, zal het de koers die AEGON volgt niet veranderen. Een stijging van het rendement op vastrentende beleggingen in combinatie met lagere voorzieningen voor bedrijfsobligaties en het verder aantrekken van de aandelenmarkten, alsmede de groei van de Amerikaanse economie zijn belangrijke factoren die een positief effect op onze activiteiten hebben. AEGON heeft een leidende positie in een bedrijfstak die op de proef is gesteld door de financiële markten, maar thans onmiskenbaar tekenen van herstel vertoont. Wij hebben het vaste voornemen onze groeistrategie voort te zetten en zien 2004 tegemoet als een jaar waarin wij erin zullen slagen waarde te realiseren voor alle stakeholders. Ik dank u voor uw ondersteuning en uw belangstelling voor AEGON. Ik hoop dat ons jaarverslag 2003 voor u een waardevolle informatiebron is. Hoogachtend, Donald J. Shepard Voorzitter van de Raad van Bestuur AEGON GROEP JAARVERSLAG

8 LEDEN VAN DE RAAD VAN BESTUUR VAN AEGON N.V. Donald J. Shepard (1946), Amerikaanse nationaliteit, begon zijn loopbaan bij Life Investors in 1970, waar hij verschillende management- en bestuursfuncties bekleedde. In 1985 werd hij benoemd tot executive vice-president en COO. Deze functie oefende hij uit tot AEGON in 1989 Life Investors met de andere activiteiten in de Verenigde Staten integreerde en AEGON USA tot stand kwam. Hij werd in 1992 lid van de Raad van Bestuur. Hij is sinds 18 april 2002 voorzitter van de Raad van Bestuur van AEGON N.V. Joseph B.M. Streppel (1949), Nederlandse nationaliteit, begon zijn loopbaan in 1973 bij één van de rechtsvoorgangers van AEGON en bekleedde verschillende functies op het gebied van treasury en beleggingen. Hij werd in 1986 CFO bij FGH BANK en trad in 1987 toe tot de Raad van Bestuur van deze bank. In 1991 werd hij bestuursvoorzitter van Labouchere en in 1995 tevens van FGH BANK. In 1998 werd hij CFO van AEGON N.V. Sinds mei 2000 is hij lid van de Raad van Bestuur van AEGON N.V. Johan G. van der Werf (1952), Nederlandse nationaliteit, begon in 1973 als officier bij de koopvaardij. In 1982 werd hij districtsverkoper bij een van de rechtsvoorgangers van AEGON. Van 1987 tot 1992 was hij voorzitter van het managementteam van Spaarbeleg en in 1992 werd hij lid van de directie van AEGON Nederland. Sinds 2002 is hij lid van de Raad van Bestuur van AEGON N.V. en voorzitter van AEGON Nederland. Alexander R. Wynaendts (1960), Nederlandse nationaliteit, begon zijn loopbaan bij ABN AMRO in 1984 en vervulde verschillende functies in Asset Management (Amsterdam) en Corporate Finance (Londen). In 1997 trad hij in dienst bij AEGON s groepsafdeling Group Business Development en werd in mei 1998 benoemd tot executive vice-president en hoofd Group Business Development. In deze functie was hij tevens verantwoordelijk voor Azië. Hij is lid van de Board van AEGON UK, het bestuur van AEGON Spanje en commissaris van ÁB-AEGON (Hongarije). Hij werd in 2003 benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van AEGON N.V. AEGON GROEP JAARVERSLAG

9 VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN M. TABAKSBLAT H. DE RUITER D.G. EUSTACE O.J. OLCAY T. REMBE W.F.C. STEVENS K.J. STORM L.M. VAN WIJK F.J. DE WIT TAAK VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN De Raad van Commissarissen, die thans bestaat uit negen leden, heeft tot taak toezicht te houden op het door de Raad van Bestuur gevoerde beleid en deze met raad ter zijde te staan. De Raad van Commissarissen, daarbij ondersteund door vier speciale commissies, bereidt herbenoemingen, ontslagen en de bezoldiging voor van de leden van de Raad van Bestuur en bespreekt de kwartaalresultaten en de waarderingsgrondslagen, het dividend, de financiering, de interne controleprocedures en het risicomanagement, evenals de strategie van de onderneming. In 2003 hebben wij onze taken in nauwe samenwerking met de Raad van Bestuur uitgevoerd en hebben vijf gewone vergaderingen gehouden, waarbij sprake was van een gemiddelde aanwezigheid van meer dan 95%. In de meeste gevallen werden deze vergaderingen voorafgegaan of gevolgd door informele vergaderingen en commissievergaderingen. Tijdens een gezamenlijke bijeenkomst van het Audit Committee en de Raad van Commissarissen is AEGON s risicomanagement uitvoerig besproken. CORPORATE GOVERNANCE Ons voorstel aan de aandeelhouders van AEGON N.V. om het structuurregime te verlaten, werd op de Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 9 mei 2003 goedgekeurd. Over dit voorstel, dat reeds als agendapunt aan de orde kwam tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders gehouden op 17 april 2003, kon bij gebreke van het statutair vereiste quorum door die vergadering geen besluit worden genomen. Na het aandeelhoudersbesluit van 9 mei 2003 werden vervolgens op 26 mei 2003 de statuten van AEGON N.V. gewijzigd. De belangrijkste wijzigingen hebben betrekking op de benoeming van leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen, alsmede het vaststellen van de jaarrekening. De bevoegdheid tot benoeming van leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen en het vaststellen van de jaarrekening ligt thans bij de aandeelhouders. Voor een nadere beschrijving van de gewijzigde corporate governance structuur van AEGON verwijzen wij naar pagina 61 en verder. CORPORATE GOVERNANCE CODE Wij hebben het in juli 2003 gepubliceerde concept van de Nederlandse corporate governance code besproken. De definitieve versie van de code werd op 9 december 2003 gepubliceerd en werd met ingang van 1 januari 2004 van kracht. Wij delen het oordeel van de commissie die verantwoordelijk is voor het opstellen van de code dat de in deze code opgenomen beginselen en gedragsregels een weerslag zijn van de huidige algemeen aanvaarde maatstaven van goed ondernemingsbestuur voor Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen. Wij hebben onze steun gegeven aan de implementatie van de code door AEGON N.V. Wij hopen op de komende Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2004 met aandeelhouders nader in te gaan op de corporate governance van AEGON N.V. zoals besproken in het corporate governance hoofdstuk van dit jaarverslag. In dat hoofdstuk wordt de wijze waarop de corporate governance code door AEGON zal worden toegepast, nader uiteengezet. VERGADERINGEN VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN In overeenstemming met het reglement van de Raad van Commissarissen werden de gewone vergaderingen voorafgegaan door een voorbereidende bespreking, waarbij zowel de voorzitter en vice-voorzitter van de Raad van Commissarissen als de voorzitter van de Raad van Bestuur en de CFO aanwezig waren. De in maart, juni, augustus, november en december 2003 gehouden gewone vergaderingen werden door alle leden van de Raad van Bestuur bijgewoond. In december 2003 heeft de Raad van Commissarissen, buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur, de samenstelling en het functioneren van zowel de Raad van Commissarissen als de Raad van Bestuur besproken. AEGON GROEP JAARVERSLAG

10 VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN De bespreking van de kwartaal- en jaarcijfers werd tevens bijgewoond door de groepsdirecteur Financiën. De bespreking van de resultaten over het jaar 2002 werd tevens bijgewoond door vertegenwoordigers van Ernst & Young, de onafhankelijke accountant van AEGON. Zoals gebruikelijk heeft de Raad van Commissarissen speciale vergaderingen gewijd aan de begroting voor 2004, de te volgen strategie van de onderneming en een beschouwing van het wereldwijd management met als doel de top managers van AEGON te selecteren. De strategievergadering werd voorbereid door het Strategy Committee. Voor de strategie van AEGON verwijzen wij naar pagina 1. Onder de vele onderwerpen die wij tijdens onze vergaderingen in 2003 bespraken, waren de embedded value en fair value van de onderneming, het dividendbeleid, alsmede het kapitaal- en risicomanagement. Het voornemen van de Raad van Bestuur om AEGON s embedded value openbaar te maken werd door ons besproken en ondersteund, waarna het Embedded Value Rapport 2002 op 7 augustus 2003 werd gepubliceerd. Sinds de invoering van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley-wet (SOX) is risicomanagement voor AEGON een belangrijker aangelegenheid geworden. Wij hebben - na een uitvoerige presentatie over dit onderwerp - de door AEGON genomen maatregelen terzake van risicomanagement besproken. Wij hebben tevens aandacht besteed aan joint ventures en desinvesteringen van bedrijfsonderdelen. De deelname van AEGON aan de management buy-out van Unirobe, een groep intermediairbedrijven, werd door ons goedgekeurd. Ook de start van de greenfield verzekeringsactiviteiten in Slowakije en het samenwerkingsverband tussen AEGON en Caja de Ahorros del Mediterráneo (CAM), één van de grootste spaarbanken in Spanje, werden door ons goedgekeurd. Wij hebben eveneens onze goedkeuring gegeven aan het besluit van de Raad van Bestuur tot verkoop van de activiteiten van Transamerica Finance Corporation op het gebied van bedrijfsfinanciering en dienstverlening op het gebied van vastgoed informatie. Wij hebben aandacht besteed aan de gevolgen van de invoering van SOX voor AEGON en hebben het reglement van de Raad van Commissarissen, het Audit Committee Charter en de taakopdracht van het Nominating, Compensation en Strategy Committee gewijzigd. Wij hebben tevens, overeenkomstig de bepalingen van SOX, een voorafgaande goedkeuringsprocedure vastgesteld voor de door Ernst & Young te verrichten controleactiviteiten. De genoemde regelingen zijn beschikbaar op de website van AEGON COMMISSIES VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN De Raad van Commissarissen wordt ondersteund door vier speciale commissies die bepaalde onderwerpen voorbereiden ten behoeve van de besluitvorming in de Raad. Elke commissie bestaat uit vier leden, allen afkomstig uit de Raad van Commissarissen. Het in 1983 ingestelde Audit Committee, met de heer Eustace als voorzitter en mevrouw Rembe en de heren De Ruiter en Stevens als leden, heeft in 2003 het Audit Committee Charter zodanig gewijzigd dat de doelstelling en de verantwoordelijkheden van de commissie beter aansluiten op de Amerikaanse SOX-wet en overige ontwikkelingen op het gebied van corporate governance. Krachtens de herziene versie van het Audit Committee Charter is de commissie bevoegd tot het doen van aanbevelingen voor benoeming of ontslag van de onafhankelijke accountant, alle door de onafhankelijke accountant te leveren diensten voorafgaand goed te keuren en, indien zulks nodig wordt geacht, onafhankelijke adviseurs te consulteren. Het Audit Committee Charter bevat de bepaling dat het Audit Committee dient te worden voorzien van afdoende financiële middelen voor de bezoldiging van de onafhankelijke accountants en eventuele overige door de commissie ingeschakelde adviseurs en dat door de commissie een procedure zal worden vastgesteld voor behandeling van klachten die betrekking hebben op financiële verslaglegging en interne controle. De leden van het Audit Committee zijn onafhankelijke leden van de Raad van Commissarissen en zijn ervaren en competent op het gebied van financiële administratie en verslaglegging. De voorzitter van de commissie, de heer Eustace, is een financieel expert, conform de voorschriften van SOX. De commissie heeft in 2003 zesmaal vergaderd, bij welke vergaderingen tevens de leden van de Raad van Bestuur en vertegenwoordigers van Ernst & Young aanwezig waren. De besprekingen werden in hoge mate bepaald door de vaste agenda: de kwartaalresultaten, de jaarrekening en de controle daarvan door Ernst & Young, de actuariële analyse, het Capital Plan van AEGON, de rapportage over de valutapositie, waarderingsgrondslagen, interne controlesystemen, het rapport risicomanagement, alsmede de onafhankelijke status en de honorering van Ernst & Young. In 2003 hebben wij zoals gebruikelijk wederom besprekingen gevoerd met de interne en externe accountants van de belangrijkste landenunits. De commissie heeft na iedere vergadering verslag van haar bevindingen gedaan aan de Raad van Commissarissen en heeft de Raad geadviseerd de herbenoeming van Ernst & Young als onafhankelijke accountant bij aandeelhouders aan te bevelen. De commissie heeft tevens over de gevolgen van SOX gesproken, in het bijzonder over de onafhankelijkheidscriteria voor AEGON, voor de Raad van Commissarissen en zijn commissies en de onafhankelijke accountant. Twee vergaderingen, gehouden in maart en september, werden gewijd aan door AEGON bij de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) gedeponeerde stukken, het jaarverslag (Form 20-F) en de resultaten over de eerste zes maanden (Form 6-K). Ook de beoordeling door de SEC van de aanmelding door AEGON van een zogeheten shelf registration is in de commissie besproken. De commissie heeft het besluit van AEGON goedgekeurd tot invoering van nieuwe functies voor interne accountantscontrole en risicomanagement op groepsniveau en heeft de uitbreiding van de compliance functie ondersteund. De commissie stelde met genoegen vast dat in 2003 bij de groepsstaf een nieuwe compliance functionaris, een functionaris voor risicomanagement en een interne accountant zijn benoemd. Het in 1989 ingestelde Compensation Committee, met de heer AEGON GROEP JAARVERSLAG

11 De Wit als voorzitter en de heren De Ruiter, Stevens en Van Wijk als leden, heeft in 2003 vijfmaal vergaderd in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van Bestuur. In 2003 trad de heer Tabaksblat af als voorzitter, conform de regels van de corporate governance code. De vergaderingen hadden voornamelijk betrekking op de beloning van de leden van de Raad van Bestuur en wijzigingen in het bezoldigingsbeleid. De commissie heeft voorts de toekenning in maart 2003 van stock appreciation rights (SARs) aan de werknemers van AEGON wereldwijd besproken en heeft de Raad van Commissarissen geadviseerd zijn goedkeuring te geven aan een SARs-regeling voor de jaren 2003 en Wegens de in de SARs-regeling voor de Raad van Bestuur opgenomen voorwaarde dat SARs of aandelenopties uitsluitend worden toegekend bij een gestegen nettowinst per aandeel, ontvingen de leden van de Raad van Bestuur in 2003 geen SARs (of aandelenopties). Voor nadere informatie verwijzen wij naar het hoofdstuk inzake het bezoldigingsbeleid van de Raad van Bestuur op pagina 71 en verder en het beloningsoverzicht op pagina 1 18 en Het in ingestelde Nominating Committee, met de heer Tabaksblat als voorzitter en de heren De Ruiter, Olcay en De Wit als leden, heeft in 2003 vijfmaal vergaderd. Vier vergaderingen werden gehouden in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van Bestuur en één vergadering vond plaats buiten aanwezigheid van leden van de Raad van Bestuur. De commissie besprak het functioneren en de samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen en de huidige en toekomstige vacatures. Het in 2002 ingestelde Strategy Committee, met de heer Tabaksblat als voorzitter en de heren De Ruiter, Olcay en Storm als leden, heeft in 2003 driemaal vergaderd in aanwezigheid van de leden van de Raad van Bestuur. Deze commissie heeft als doel de belangrijkste aspecten van AEGON s strategie te beoordelen, alternatieve strategische mogelijkheden te bekijken en de van belang zijnde aspecten van de implementatie van de te voeren strategie in overweging te nemen. De commissie heeft de strategie van AEGON uitvoerig besproken en de agenda voorbereid van de vergadering van de Raad van Commissarissen in juni 2003, die was gewijd aan de strategie. WIJZIGINGEN IN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Mevrouw Peijs is op 20 mei 2003 als lid van de Raad van Commissarissen afgetreden in verband met haar benoeming tot minister van Verkeer en Waterstaat. Wij feliciteren haar met haar benoeming, maar betreuren dat wij met haar vertrek een waardevol lid van onze Raad hebben verloren. De heer Posthumus heeft op 1 7 april 2003 de statutaire leeftijdsgrens van 70 jaar bereikt en is per die datum als lid van de Raad van Commissarissen afgetreden. Hij is sinds 1997 lid geweest van de Raad. Wij danken hem voor zijn waardevolle bijdragen aan de discussies binnen de Raad. De heer Van Wijk is per 1 7 april 2003 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen. In 2004 zal de heer De Ruiter de statutaire leeftijdsgrens van 70 jaar bereiken, waardoor hij aan het eind van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van dat jaar als lid zal aftreden. Wij zijn voornemens in deze vacature te voorzien door de heer René Dahan, voormalig directeur van Exxon Mobil Corp., als kandidaat voor te dragen. Hij zal tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2004 voor benoeming worden voorgedragen. Nadere gegevens over de heer Dahan zullen tezamen met de agenda voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2004 aan de aandeelhouders worden verstrekt. In 2004 eindigt ook de vierjarige zittingsperiode van mevrouw Rembe en de heren Olcay en De Wit. De heer De Wit is veertien jaar lid geweest van deze Raad en zal, conform de corporate governance code, op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2004 als lid aftreden. Mevrouw Rembe en de heer Olcay zijn herbenoembaar. Wij zijn voornemens hen voor herbenoeming voor te dragen tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april In verband met het vertrek van mevrouw Peijs en de heer De Wit ontstaan er twee vacatures in de Raad. Wij zijn voornemens in deze vacatures te voorzien. In 2005 eindigt de vierjarige zittingsperiode van de heren Eustace, Stevens en Tabaksblat. De heren Eustace en Stevens zijn herbenoembaar. De heer Tabaksblat is, overeenkomstig de corporate governance code, niet beschikbaar voor herbenoeming en zal derhalve aan het eind van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2005 aftreden. WIJZIGINGEN IN DE RAAD VAN BESTUUR De heer Wynaendts werd na afloop van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 17 april 2003 benoemd als lid van de Raad van Bestuur. Op 1 november 2003 is de heer Van de Geijn afgetreden als lid van de Raad van Bestuur. Wij danken hem voor zijn inzet gedurende ruim dertig jaar voor de AEGON Groep. JAARREKENING EN DIVIDEND In dit jaarverslag treft u de jaarrekening over 2003 aan, zoals ingediend door de Raad van Bestuur en conform het advies en het voorstel van het Audit Committee. Wij bevelen de aandeelhouders aan om deze jaarrekening vast te stellen. Over 2003 wordt een totaal dividend van EUR 0,40 per gewoon aandeel voorgesteld. ERKENTELIJKHEID Na een jaar van reële vooruitgang onder moeilijke omstandigheden, spreken wij graag onze waardering uit voor de voortdurende inzet en toewijding van de leden van de Raad van Bestuur en van alle leden van de AEGON gemeenschap wereldwijd gericht op de verdere groei van AEGON. Wij danken hen voor hun niet aflatende energie en professionaliteit bij het vinden van adequate oplossingen in moeilijke en snel veranderende marktsituaties. Den Haag, 1 1 maart 2004 Namens de Raad van Commissarissen, Morris Tabaksblat, voorzitter AEGON GROEP JAARVERSLAG

12 LEDEN VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN AEGON N.V. M. Tabaksblat (1937), voorzitter, Nederlandse nationaliteit, is voorzitter van Reed Elsevier plc en oud-voorzitter en CEO van Unilever. Hij werd benoemd in 1990; zijn huidige zittingsperiode loopt af in Hij is tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van TPG en lid van de International Advisory Board van Citigroup International (VS) en Renault Nissan (Frankrijk/Japan). De heer Tabaksblat is voorzitter van het Nominating en het Strategy Committee. H. de Ruiter (1934), vice-voorzitter, Nederlandse nationaliteit, is oud-directeur van Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij en oud-groepsdirecteur van Koninklijke/Shell Groep van Maatschappijen. Hij werd in 1993 tot commissaris benoemd; zijn huidige zittingsperiode loopt af op 22 april 2004 in verband met het bereiken van de statutaire leeftijdsgrens van 70 jaar. Hij is lid van de Raad van Commissarissen van Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij, Heineken N.V., Wolters Kluwer N.V. en Univar N.V. De heer de Ruiter is lid van het Audit, het Compensation, het Nominating en het Strategy Committee. D.G. Eustace (1936), Britse nationaliteit, is voorzitter van Smith & Nephew plc (Londen, VK) en oud vice-voorzitter van Koninklijke Philips Electronics. Hij trad in 1997 tot de Raad toe; zijn huidige zittingsperiode loopt af in het jaar Hij is tevens lid van de Raad van Commissarissen van Koninklijke KLM N.V. en Koninklijke KPN N.V. De heer Eustace is voorzitter van het Audit Committee. O.J. Olcay (1936), Amerikaanse nationaliteit, is vice-voorzitter en managing director van Fischer, Francis, Trees and Watts, Inc. (New York, VS). Hij trad in 1993 tot de Raad toe; zijn huidige zittingsperiode loopt af in het jaar Hij is herbenoembaar. Hij is voorzitter van FFTW Funds Inc. in New York (VS), FFTW Funds Selection in Luxemburg en FFTW Funds in Dublin (Ierland). De heer Olcay is lid van het Nominating en het Strategy Committee. T. Rembe (1936), Amerikaanse nationaliteit, is partner bij Pillsbury Winthrop LLP (San Francisco, VS). Zij trad in 2000 toe tot de Raad van Commissarissen; haar huidige zittingsperiode loopt af in het jaar Zij is herbenoembaar. Zij is lid van de Board of Directors van SBC Communications Inc. (VS). Mevrouw Rembe is lid van het Audit Committee. W.F.C. Stevens (1938), Nederlandse nationaliteit, is voormalig partner van en thans senior counsel bij Baker & McKenzie en was tot juni 2003 lid van de Eerste Kamer. Hij trad in 1997 tot de Raad toe; zijn huidige zittingsperiode loopt af in Hij is voorzitter van de Raad van Commissarissen van NIB Capital N.V. en lid van de Raad van Commissarissen van N.V. Luchthaven Schiphol en TBI Holdings B.V. De heer Stevens is lid van het Audit en het Compensation Committee. K.J. Storm (1942), Nederlandse nationaliteit, is oud-voorzitter van de Raad van Bestuur van AEGON N.V. Hij werd in 2002 tot commissaris benoemd; zijn huidige zittingsperiode loopt af in het jaar Hij is tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van Koninklijke Wessanen en Laurus N.V. en lid van de Raad van Commissarissen van Koninklijke KLM N.V. en Pon Holdings B.V., lid van de Raad van Bestuur van Interbrew S.A. (Leuven, België) en van de Board of Directors van Baxter International Inc. (VS). De heer Storm is lid van het Strategy Committee. F.J. de Wit (1939), Nederlandse nationaliteit, is oud-voorzitter van de Raad van Bestuur van Koninklijke KNP BT. Hij werd in 1990 benoemd tot commissaris; zijn huidige zittingsperiode loopt af in Hij is veertien jaar lid geweest van de Raad van Commissarissen en zal, conform de Nederlandse corporate governance code, op 22 april 2004 terugtreden als lid van de Raad van Commissarissen. De heer De Wit is tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van PontMeyer N.V. en lid van de Raad van Commissarissen van Océ N.V. Hij is lid van het Compensation en het Strategy Committee. L.M. van Wijk (1946), Nederlandse nationaliteit, is CEO van Koninklijke KLM N.V. Hij werd in 2003 benoemd tot commissaris; zijn huidige zittingsperiode loopt af in het jaar Hij is tevens lid van de Raad van Commissarissen van Randstad Holding N.V., Martinair en het Nederlands Bureau voor Toerisme en is lid van de Board of Directors van Northwest Airlines (VS). De heer Van Wijk is lid van het Compensation Committee. AEGON GROEP JAARVERSLAG

13 INZICHT DE LEDEN VAN DE RAAD VAN BESTUUR VAN AEGON EN DE VOORZITTERS VAN AEGON USA, AEGON NEDERLAND EN AEGON UK GEVEN INZICHT IN EEN AANTAL BELANGRIJKE ONDERWERPEN AEGON GROEP JAARVERSLAG

14 INZICHT DON SHEPARD VOORZITTER VAN DE RAAD VAN BESTUUR Geld verdienen in een periode van lage rente Lage rentetarieven beïnvloeden ons resultaat en zijn een belangrijke factor voor de gehele branche. Een dalende rente is van invloed op onze vastrentende beleggingen voor algemene rekening, die dienen ter dekking van onze levensverzekeringsverplichtingen. Daarbij moet echter worden opgemerkt dat bepaalde onderdelen van AEGON s activiteiten niet afhankelijk zijn van rentestanden. Zo wordt het resultaat uit traditionele levenproducten, die het grootste deel van onze activiteiten uitmaken, tot op zekere hoogte bepaald door het sterfteverloop. Daarnaast hebben wij in ons brede productassortiment ook veel producten die minder rentegevoelig zijn en is AEGON uitstekend gepositioneerd om de klant te bedienen die in tijden van lage rentestanden kiest voor producten die aan aandelen gekoppeld zijn. Het management kan ook verschillende acties ondernemen om de effecten van lagere rentetarieven te matigen. Zo heeft AEGON in de Verenigde Staten een aantal maatregelen getroffen waardoor het effect van de huidige lage rentestanden op de resultaten van vaste annuity-producten wordt verminderd, zoals verlaging van de rentevergoedingen aan bestaande polishouders en herziening van provisiestructuren. Daarnaast ook de vernieuwing van de productregistratie bij de toezichthouders in de meeste Amerikaanse staten, waardoor op nieuwe producten een lagere rentegarantie van toepassing is en het schrappen van provisie voor vaste annuities in de staten waar productaanpassing niet mogelijk was. Ook kostenbeheersing is een belangrijke factor. AEGON is naar mijn mening één van de meest kostenefficiënte verzekeringsbedrijven ter wereld, hetgeen in het huidige klimaat vruchten afwerpt. De reorganisaties in het Verenigd Koninkrijk en Nederland en de initiatieven in de Verenigde Staten gericht op kostenbeheersing zijn onderdeel van onze gedrevenheid de efficiency te verhogen. Wij richten ons er met name op onze middelen in te zetten voor activiteiten die het hoogste rendement opleveren. Het groeipotentieel in AEGON s ontwikkelde markten Distributie is een essentiele factor voor groei. Wij hebben ons distributienetwerk dan ook verder uitgebreid door het aangaan van samenwerkingsverbanden met banken in de Verenigde Staten en Spanje, met tussenpersonen in Nederland en met onafhankelijk financieel adviseurs in het Verenigd Koninkrijk. Distributie is en blijft een fundamenteel onderdeel van de strategie van AEGON. Een ander belangrijk aspect is de schaalgrootte die AEGON heeft bereikt. Wij hebben een leidende positie in de door ons gekozen markten en zullen de komende jaren werken aan versterking van onze aanwezigheid in die markten. Vergroting van marktaandeel wordt echter niet alleen bereikt door distributie en schaalvergroting. Het is voor ons van cruciaal belang dat zowel de kwaliteit van onze producten als het assortiment aansluit bij de behoeften van onze klanten. Steeds vaker hebben onze klanten behoefte aan een verscheidenheid van verzekeringsproducten en wij dienen ervoor te zorgen dat wij aan deze vraag kunnen voldoen. Het vermogen te leveren wat de klant wenst, is hetgeen AEGON onderscheidt van de concurrenten. Wat betekenen de recente ontwikkelingen op het gebied van corporate governance voor de aandeelhouders van AEGON? In mei 2003 zijn, na goedkeuring door onze aandeelhouders, de statuten van AEGON gewijzigd. Door deze statutenwijziging is de zeggenschap van houders van gewone aandelen AEGON versterkt en is het stemrecht van Vereniging AEGON afgestemd op het economisch belang in de vennootschap. Met deze wijzigingen heeft AEGON een zeggenschapsstructuur verlaten die nog stamde uit de tijd dat AEGON voornamelijk in Nederland actief was. AEGON hecht er veel belang aan te voldoen aan de wereldwijd steeds algemener aanvaarde best practices voor corporate governance. Het besluit tot wijziging van de zeggenschapsstructuur is daarmee in overeenstemming. Zoals ik reeds heb vermeld in mijn brief van de voorzitter, vormt de Nederlandse corporate governance code een belangrijke stap in de verdere aanscherping van de corporate governance normen voor Nederlandse vennootschappen. AEGON voldoet reeds aan de meeste in deze code opgenomen bepalingen en wij beraden ons over alle daarin opgenomen aanbevelingen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

15 Waarom is maatschappelijk verantwoord ondernemen zo belangrijk voor AEGON? Wij zijn ons ervan bewust dat zakelijk goed presteren en winstgevendheid hand in hand gaan met verantwoord ondernemen. Bedrijven dienen voldoende aandacht te hebben voor de verantwoordelijkheden die zij hebben in de gemeenschap waarbinnen zij opereren. AEGON heeft dat. Het succes van een strategie ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt bepaald door de mate waarin die strategie wordt aangestuurd vanuit de top van een bedrijf. Het leidinggevend kader van AEGON, zowel de Raad van Bestuur als de leiding van de landenunits, acht naleving van de gedragscode van groot belang. Wij leven in een tijd waarin bedrijven in toenemende mate niet meer alleen op de kwaliteit van hun producten, diensten en financiële prestaties worden beoordeeld, maar tevens op de mate waarin zij voldoen aan een reeks van criteria die vallen onder het begrip maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wij vinden het van belang om te blijven voldoen aan internationale normen en wij zijn trots op onze talrijke bijdragen aan de lokale gemeenschappen waarin wij actief zijn. Voorbeelden van onze activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn opgenomen in dit jaarverslag. De verkoop van Transamerica Finance Corporation AEGON s strategie is altijd gericht geweest op de kernactiviteiten, activiteiten waar wij goed in zijn: levensverzekeringen, pensioenen en spaar- en beleggingsproducten. Geheel in lijn met deze strategie meldden wij in augustus 2003 de verkoop aan General Electric van het merendeel van de activiteiten van Transamerica Finance Corporation (TFC) op het gebied van bedrijfsfinanciering. Deze transactie werd in januari 2004 met succes afgerond. Daarnaast hebben wij in oktober 2003 de activiteiten van TFC op het gebied van vastgoed informatiediensten en certificering van overstromingsrisico s voor vastgoed verkocht. De TFC-bedrijven hebben het afgelopen boekjaar goede prestaties geleverd en wij wensen hen veel succes onder de nieuwe eigenaren. De activiteiten van TFC waarvan AEGON thans nog eigenaar is, bestaan grotendeels uit het leasen van opleggers binnen Europa en van zeecontainers. Wij blijven zoeken naar mogelijkheden voor desinvestering van deze activiteiten van TFC, zodat wij de middelen kunnen inzetten overeenkomstig onze strategie. JOS STREPPEL CFO EN LID VAN DE RAAD VAN BESTUUR Het beleid van AEGON ten aanzien van het afdekken van valutarisico Zoals iedere internationale onderneming met activiteiten in vreemde valuta, ondervindt AEGON de gevolgen van het omrekenen van vreemde valuta. Het overgrote deel van onze resultaten wordt gegenereerd in een andere valuta dan de euro, terwijl in euro wordt gerapporteerd. Ons beleid is helder: wij dekken het translatierisico niet af. Hoewel een bepaalde mate van afdekken de afgelopen jaren wellicht de schommelingen in onze resultaten had kunnen dempen, zou het afdekken van de US dollar resultaten honderden miljoenen euro hebben gekost. Dat is geen verstandig gebruik van de gelden van onze aandeelhouders. In plaats van het translatierisico af te dekken, kiezen wij ervoor om onze beleggers te blijven informeren over de geschatte invloed van koersfluctuaties op de door ons gerapporteerde resultaten op basis van de gevoeligheidsanalyse s die wij uitvoeren en jaarlijks publiceren. In onze balans streven wij naar een evenwicht tussen passiva en activa in een bepaalde valuta. Tegelijkertijd wordt het vreemd vermogen dat onderdeel is van de vermogensbasis naar rato in dezelfde valuta aangehouden als het geïnvesteerd vermogen. Hierdoor hebben wisselkoersfluctuaties geen invloed op de verhouding tussen vreemd vermogen en de vermogensbasis. Afschaffing van de indirecte opbrengstmethode Zoals reeds aangekondigd in het jaarverslag over 2002, zullen wij per 1 januari 2004 niet langer de indirecte opbrengstmethode toepassen voor verantwoording van winsten en verliezen op aandelen en vastgoed. Wij hebben sinds van deze methode gebruik gemaakt om recht te doen aan het langetermijnkarakter van onze activiteiten. Winsten en verliezen op aandelen en vastgoed werden in deze methode verantwoord door het gemiddeld rendement over dertig jaar af te zetten tegen de gemiddelde portefeuillewaarde over zeven jaar. In de internationale gemeenschap waarin AEGON opereert, is vergelijkbaarheid van cruciaal belang. Om die reden gaan wij over op een methode, die in overeenstemming is met de International Financial Reporting Standards (IFRS) en vergelijkbaar is met de Amerikaanse waarderingsgrondslagen (US GAAP). Volgens AEGON GROEP JAARVERSLAG

16 INZICHT deze methode worden winsten en verliezen op aandelen en vastgoed verantwoord op het moment dat deze worden gerealiseerd. Hoewel het effect op de nettowinst niet vooraf kan worden vastgesteld, zullen onze resultaten naar verwachting gaan fluctueren. Het grote belang dat wij hechten aan verhoogde transparantie en grotere vergelijkbaarheid staat evenwel voorop. AEGON s beleid ten aanzien van de vermogensstructuur Wij volgen een strategie die de aanhoudende financiële kracht van de AEGON Groep waarborgt. Dit komt tot uitdrukking in de door Standard & Poor s toegekende AA ratings voor onze bedrijven die actief zijn op de belangrijkste markten: de Verenigde Staten, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Voor de solvabiliteit van onze bedrijfsonderdelen volgen wij de lokale wet- en regelgeving, intern gehanteerde vermogenseisen en houden wij rekening met de lokale solvabiliteitsmodellen van Standard & Poor s. In de meeste landen waarin wij actief zijn geldt dat de solvabiliteitsvereisten voor een AA rating volgens Standard & Poor s hoger zijn dan die op basis van de lokale wet- en regelgeving en andere intern gehanteerde vermogenseisen. Voor de AEGON Groep bewaken wij de samenstelling van de vermogensbasis met een zekere tolerantie voor het schuldniveau: een eigen vermogen van minimaal 70% van de vermogensbasis en ten hoogste 25% voor al dan niet achtergestelde leningen. Risicodragend waardepapier wordt beheerd binnen een marge van 5% tot 15% van de vermogensbasis. In 2003 hadden de wisselkoersen een negatief effect op de vermogensbasis, maar de verhouding van het eigen vermogen tot de vermogensbasis veranderde hierdoor niet wezenlijk, omdat wij het vreemd vermogen aanhouden in lokale valuta naar rato van het in onze bedrijfsonderdelen geïnvesteerd vermogen. Huidige stand van zaken met betrekking tot invoering van International Financial Reporting Standards (IFRS) In juni 2002 besloot de Europese Unie (EU) dat alle beursgenoteerde ondernemingen in de EU vanaf 2005 de IFRS in hun verslaggeving dienen toe te passen. Dit betekent verhoogde transparantie en verdere harmonisatie in financiële verslaggeving, waar AEGON een sterk voorstander van is. AEGON werkt aan de omschakeling van Nederlandse waarderingsgrondslagen naar IFRS, zodat wij over het boekjaar 2005 een volledig geconsolideerde jaarrekening op kunnen maken die voldoet aan de IFRS-eisen. Conversieteams in al onze business units werken aan de hand van een projectplan om ervoor te zorgen dat AEGON deze deadline haalt. Het omschakelingsproces wordt centraal gecontroleerd en bewaakt, waarbij rekening wordt gehouden met het effect van de voortgaande ontwikkelingen op het gebied van de verslaglegging met betrekking tot financiële instrumenten en uit verzekeringscontracten voortvloeiende verplichtingen. AEGON is een voorstander van IFRS: het leidt tot betere vergelijkbaarheid. Het creëert een level playing field en maakt een betere vergelijking mogelijk van alle bedrijven die op de kapitaalmarkt met elkaar concurreren. Met name voor de levensverzekeringsbranche is het uiteindelijk van belang een methodiek te volgen die rekening houdt met het langetermijnkarakter van levensverzekerings- en pensioenproducten. AEGON s beleid ten aanzien van risicomanagement Gedurende de afgelopen jaren heeft AEGON het wereldwijde risicomanagement versterkt. Kapitaalmanagement is een gecentraliseerde functie bij AEGON. AEGON draagt er zorg voor dat het kapitaalmanagement nauw aansluit bij het door de verschillende landenunits gevoerde risicomanagement. De in 2003 ondernomen stappen op dit gebied hebben geleid tot een pro-actiever en beter gecoördineerd beleid ten aanzien van risico- en kapitaalmanagement binnen AEGON, zoals blijkt uit de activiteiten van het Group Risk and Capital Committee. Deze commissie heeft onder meer tot taak toezicht te houden op de risico s van de AEGON Groep, aanbevelingen te doen en actie te ondernemen indien risico s te groot worden geacht. Publicatie embedded value In augustus 2003 hebben wij voor het eerst onze embedded value gepubliceerd, inclusief een uitgebreide gevoeligheidsanalyse en een waardering van onze productgaranties. Hiermee werd meer informatie verstrekt dan tot op dat moment gebruikelijk in de bedrijfstak. De respons van de beleggingswereld was zeer positief. In een tijd waarin de internationale maatstaven voor financiële verslaggeving en de wet- en regelgeving voortdurend verder worden aangescherpt, dient de stap naar openbaarmaking van de embedded value te worden gezien in het licht van AEGON s streven kwalitatief hoogwaardige rapportages te leveren en de transparantie van het bedrijf te vergroten. Op 7 juni 2004 zal AEGON de embedded value over 2003 bekendmaken. AEGON GROEP JAARVERSLAG

17 PAT BAIRD VOORZITTER AEGON USA Strategie voor groei Multi-channel distributie is de katalysator voor het genereren van meer omzet. In de Verenigde Staten maken wij strategisch gebruik van een multi-channel distributienetwerk om binnen een aanvaardbaar risicoprofiel winstgevende groei te creëren. Versterking en verbreding van onze distributierelaties staat centraal in deze strategie. Met een ruim productassortiment en hoogwaardige dienstverlening aan de klant dragen wij direct bij aan de groei van onze distributiepartners. Bovendien bieden wij onze partners die voor onze omzet zorgen een organisatiestructuur waarin verkoop en administratie gescheiden zijn. Hierdoor kunnen professionele verkopers zich volledig richten op waar zij goed in zijn: werven van nieuwe distributiepartners, verbreden van bestaande distributierelaties en het genereren van omzet. Tegelijkertijd blijven onze kantoren hoogwaardige diensten leveren tegen lagere operationele kosten. Onze strategie omvat tevens het voeren van meerdere merken. In veel gevallen bieden wij vergelijkbare producten onder verschillende merknamen aan in diverse distributiekanalen. Met deze strategie kunnen wij bepaalde markten en regio s beter bewerken dan met een enkel merk. AEGON Direct Marketing Services activiteiten en groeipotentieel AEGON Direct Marketing Services (ADMS) vormt een belangrijk onderdeel van onze ondernemingsactiviteiten, zowel in de Verenigde Staten als in andere landen. ADMS is, met meer dan twintig miljoen klanten, één van de grootste aanbieders van levensverzekeringen en aanvullende ziektekostenverzekeringen, welke worden verkocht via sponsored relationships en door middel van direct marketing. De meeste klanten van ADMS worden niet bereikt via onze overige distributiekanalen. Wij richten ons op het ontwikkelen van langdurige relaties met onze klanten door middel van een actief klantenbeheer en het zoeken naar mogelijkheden voor cross-marketing. Nog geen vijf jaar geleden begon ADMS deze succesvolle bedrijfsformule te exporteren naar groeiende buitenlandse markten. Bij de direct mail en telemarketing activiteiten buiten de Verenigde Staten maakt ADMS bij haar verkoop gebruik van het merk van de buitenlandse partners. Telemarketing en overige diensten worden veelal lokaal uitbesteed om de marktbewerkingskosten in nieuwe afzetgebieden laag te houden. ADMS is thans in zeven landen in Europa en Azië actief. Naast internationale expansie werkt ADMS in de Verenigde Staten, in reactie op verscherpte Amerikaanse regelgeving, op dit moment actief aan het benaderen van nieuwe marktsegmenten, cross-selling van aanvullende producten via klantenservicecentra en uitbreiding van het productaanbod. Wij hebben er alle vertrouwen in dat wij in de Verenigde Staten marktaandeel kunnen winnen op concurrenten die onvoldoende schaalgrootte en middelen hebben om onder de verscherpte Amerikaanse regelgeving met succes te kunnen concurreren. Het belang van bankdistributie voor AEGON USA Banken zijn een belangrijk distributiekanaal voor AEGON USA. Reeds twintig jaar geleden waren wij dankzij onze relaties met vijftien van de grootste banken en het merendeel van de vijftig grootste financiële instellingen één van de marktleiders op het gebied van vaste annuities. Onze levenproductie via banken is in 2003 meer dan verdubbeld. De nauwe samenwerking met bankpartners biedt AEGON USA de mogelijkheid producten en ondersteuning op maat aan te bieden, om de banken te helpen hun relaties met klanten te verbreden. In het kader van diversificatie geven veel banken de voorkeur aan samenwerking met een onderneming die een compleet aanbod van verzekerings- en beleggingsproducten kan bieden. Wij zijn één van de organisaties die beschikt over de daarvoor vereiste ervaring, schaalgrootte en productaanbod. Elk van onze bedrijfsonderdelen kan voor de bankrelatie van toegevoegde waarde zijn dankzij een aanbod van eigen, unieke financiële productoplossingen. Als verzekeraar die alle oplossingen in huis heeft, biedt AEGON de banken de voordelen van lokaal relatiebeheer dat wordt ondersteund door alle producten en diensten van de AEGON Groep. De kracht van verkoop via agenten Met name door de bijdrage van tussenpersonen binnen het netwerk van Transamerica Insurance & Investment Group (TIIG) wint de verkoop aan kracht. TIIG, dat werkt met meer dan onafhankelijke tussenpersonen, is een erkende, gerenommeerde en geografisch breed vertegenwoordigde verkooporganisatie. AEGON GROEP JAARVERSLAG

18 INZICHT De groei van onze activiteiten is vooral toe te schrijven aan een gedifferentieerd productassortiment en hoogwaardige dienstverlening. De afgelopen jaren zijn wij erin geslaagd het aantal onafhankelijke tussenpersonen in ons netwerk te verdubbelen. Bij de Pension Group vertoonde de inleg ook dit jaar groei, voornamelijk dankzij de verkopen op de markt voor middelgrote tot grote contracten. De door de Pension Group gepleegde investering in de technologische infrastructuur heeft aanzienlijk voordeel opgeleverd, omdat hierdoor adequaat kon worden ingespeeld op de toenemende complexiteit van pensioenen en de toegenomen vraag van bedrijven. Naast het voordeel van een grotere efficiency bij gegevensbeheer en administratieve verwerking verschafte dit deelnemers aan de pensioenregeling via internet gemakkelijk toegang tot hun pensioengegevens en pensioenplanning. De verkoopresultaten op de snelgroeiende markt van pensioenregelingen voor kleinere ondernemers via onafhankelijke producenten en professionele organisaties, alsmede toonaangevende banken en brokers, waren eveneens bemoedigend. De Pension Group heeft binnen de gehele onderneming succesvolle initiatieven ontplooid op het gebied van cross-marketing. JOHAN VAN DER WERF LID VAN DE RAAD VAN BESTUUR EN VOORZITTER AEGON NEDERLAND Herstructurering van AEGON Nederland In een klimaat van toenemende concurrentie en verscherpte regelgeving alsmede hogere distributiekosten is het realiseren van hogere kwaliteit en efficiency van al onze activiteiten in Nederland een noodzaak. Met het oog op de toekomst is het van groot belang ons bedrijf zodanig te structureren dat onze activiteiten op alle markten waarop wij actief zijn, winstgevend zijn en aansluiten op de voortdurend veranderende en toenemende behoeften van onze klanten. Om die reden hebben wij een reeks maatregelen genomen om ons bedrijf te herstructureren. Het nieuwe AEGON Nederland zal doeltreffender kunnen reageren op de dynamiek van en de ontwikkelingen in de markt dan mogelijk was binnen de oude structuur. De dertien business units, die vanuit verschillende locaties in het land als onafhankelijke bedrijven opereerden, worden vervangen door vijf servicecentra en vier marketing- en verkooporganisaties, die hun werkzaamheden gaan verrichten vanuit drie locaties. Deze nieuwe structuur levert niet alleen schaalvoordelen en verhoogde kwaliteit op als gevolg van centralisatie en standaardisering van processen in de productiesfeer, maar versterkt ook de positie van de marketing- en verkooporganisaties, waardoor een beter productaanbod kan worden ontwikkeld dat meegroeit met de wensen van de klant. De nieuwe structuur biedt mogelijkheden voor verdere uitbouw en versterking van onze distributierelaties, waardoor wij beter en sneller in staat zullen zijn in te spelen op de veranderende behoeften van onze huidige en potentiële klanten. AEGON Nederland is in beweging, op weg naar een organisatie waarin de klant opnieuw centraal staat en richting geeft aan onze activiteiten. De herstructurering zal gepaard gaan met inkrimping van het personeelsbestand, waarbij wij benadrukken dat daarbij eerder sprake zal zijn van natuurlijk verloop dan van gedwongen ontslagen. Productstrategie voor de Nederlandse levenmarkt AEGON is de op één na grootste levensverzekeraar in Nederland en heeft een sterke positie op het gebied van particuliere en collectieve levens- en pensioenverzekeringen. Ons productaanbod omvat tevens ziektekosten- en ongevallenverzekeringen, schadeverzekeringen en spaarproducten. AEGON Nederland richt zich via een geavanceerd multi-channel distributienetwerk op veel klantensegmenten. Wij realiseren ons dat klanten individuen, bedrijven en instellingen vandaag de dag vragen om hoogwaardige maatwerkproducten en een uitstekende dienstverlening. De gestage groei van ons marktaandeel op het gebied van de collectieve pensioenverzekeringen, die het grootste deel uitmaken van onze activiteiten in Nederland, vormt hiervan het bewijs. Vooruitlopend op wijzigingen in wet- en regelgeving ten aanzien van de financiële dienstverleningssector in Nederland hebben wij gezorgd voor verhoogde transparantie van onze producten en diensten. Dat is wat de klant van AEGON verwacht. Voor de toekomst zien wij op onze kernmarkten belangrijke langetermijn groeimogelijkheden, zoals bijvoorbeeld op de collectieve pensioenverzekeringsmarkt, waar wij producten en diensten aanbieden op het gebied van vermogensbeheer, asset liability management en pensioenadministratie, gebundeld of ongebundeld, en op de particuliere pensioen- en inkomensverzekeringsmarkt. AEGON GROEP JAARVERSLAG

19 Strategie voor groei AEGON Nederland is ervan overtuigd dat het bedrijf, op een markt die interessante mogelijkheden biedt voor levensverzekerings- en pensioenproducten, in staat zal zijn de activiteiten op de lange termijn uit te breiden en verwacht op een aantal gebieden marktaandeel te winnen. Door ons aanbod van hoogwaardige producten en diensten met toegevoegde waarde in combinatie met lage operationele kosten hebben wij een gezonde concurrentiepositie. Ons huidige klantenbestand vormt een goede basis voor verdere groei, maar wij richten ons tevens op uitbreiding daarvan door middel van vergroting van onze distributie- en databasecapaciteit en op versterking van onze relatie met tussenpersonen. Wij blijven ons richten op markt- en productsegmenten waarvan wij verwachten dat zij in de toekomst winstgevende groei zullen opleveren. DAVID HENDERSON GROUP CHIEF EXECUTIVE AEGON UK Strategie van AEGON UK voor langetermijn groei AEGON heeft in 1994 Scottish Equitable overgenomen vanuit de overtuiging dat het Verenigd Koninkrijk aanzienlijk langetermijn groeipotentieel had. Die overtuiging hebben wij nog steeds. AEGON UK zet zich volledig in voor verdere ontwikkeling van de activiteiten. Het Verenigd Koninkrijk is één van de grootste markten voor leven- en pensioenproducten waarop AEGON actief is. Als gevolg van recente wijzigingen in de regelgeving, waaronder prijslimitering voor bepaalde producten, in combinatie met een aanzienlijk aandelenrisico in meerdere productsegmenten, ziet de levensverzekeringsbranche zich thans voor grote uitdagingen gesteld. Onze strategie richt zich op de ontwikkeling van een aantal hoogwaardige financiële producten en diensten en versterking van onze positie als één van de marktleiders op het gebied van levensverzekeringen. Een belangrijk aspect van onze strategie is uitbreiding van ons productassortiment en versterking van de relatie met onze distributiepartners. Interne reorganisatie van AEGON UK In oktober 2003 kondigden wij de overgang aan naar een nieuwe structuur voor AEGON UK, waarmee wij een belangrijke stap hebben gezet naar voortdurende verbetering van onze diensten en verlaging van onze kosten. Binnen de nieuwe structuur kwam AEGON UK Life and Pensions tot stand, een nieuw bedrijfsonderdeel waarin Scottish Equitable, Scottish Equitable International, AEGON Individual Protection en AEGON UK Services werden samengevoegd tot één organisatie. AEGON UK heeft aanzienlijk geïnvesteerd in het ontwikkelen van nieuwe technologie. Hierdoor is onze gegevensverwerking efficiënter geworden en kunnen wij sneller productaanpassingen doorvoeren en de serviceverlening verbeteren. Bovendien verbeterde hierdoor de afzetcapaciteit voor onze producten via e-commerce, met name op de bedrijfspensioenmarkt. Grote bedrijven kunnen nu profiteren van SmartScheme, een online oplossing die het beheren van een collectieve pensioenregeling voor werkgevers sneller en goedkoper maakt. Vermogensbeheer door AEGON UK AEGON Asset Management UK, onze in-house vermogensbeheerder met een beheerd vermogen van ruim GBP 30 miljard, is in het Verenigd Koninkrijk een van de marktleiders op het gebied van vermogensbeheer voor institutionele beleggers en fondsen voor particulieren. Op het gebied van levens- en pensioenverzekeringen hanteren wij een toonaangevende open architecture approach, waarbij wij ondermeer tegen een concurrerend tarief toegang verlenen tot tien zorgvuldig geselecteerde externe fondsbeheerders, onze beleggingspartners. De huidige marktontwikkelingen sterken ons in de overtuiging dat wij ons meer dan ooit moeten richten op verdere ontwikkeling van deze aanpak. Met ons aanbod van keuzemogelijkheden voor intern en extern vermogensbeheer kunnen wij beleggingsoplossingen bieden aan elke klant, van de meest behoedzame tot de meest ambitieuze. AEGON s expansie in de markt van onafhankelijk financieel adviseurs Van oudsher vormen de onafhankelijke financiële adviseurs het belangrijkste distributiekanaal voor onze leven- en pensioenproducten. Wij blijven ons richten op dit verkoopkanaal van adviesdiensten en zijn ervan overtuigd dat depolarisation de positie van dit kanaal nog eens zal versterken. Een van onze belangrijkste doelstellingen is het aangaan van hechte samenwerkingsverbanden met de onafhankelijk financiële adviseurs, waarbinnen beide partners de toegevoegde waarde van hun ideeën op het gebied van financiële planning AEGON GROEP JAARVERSLAG

20 INZICHT verder kunnen ontwikkelen. De wijzigingen in wet- en regelgeving vormden de aanleiding om op een zeer gefragmenteerde markt eigen distributiemogelijkheden op te bouwen. AEGON UK heeft geïnvesteerd in de overname van tussenpersonen, waardoor wij thans in het Verenigd Koninkrijk één van de grootste distributieorganisaties zijn. Wij hebben er alle vertrouwen in dat AEGON UK Distribution vanuit deze solide positie direct zal kunnen profiteren van verdere marktconsolidatie. ALEX WYNAENDTS LID VAN DE RAAD VAN BESTUUR Nieuwe activiteiten: inzet van bestaande kennis en vaardigheden AEGON richt zich op winstgevende groei. Wij geloven dat AEGON op verschillende manieren met succes de brede expertise kan inzetten op markten in de Verenigde Staten en Europa waarop wij reeds op grote schaal actief zijn, alsmede in opkomende en in ontwikkeling zijnde landen in Azië en Midden- en Oost-Europa. AEGON startte in 1994 met activiteiten in Taiwan en de daar gekozen opzet is thans een blauwdruk voor nieuw te starten activiteiten. AEGON Taiwan begon kleinschalig, maar vertoont inmiddels een sterke groei. Onder leiding van een ervaren lokaal managementteam werd met succes een multi-channel distributienetwerk opgebouwd, een strategie die leidde tot onze groei in Taiwan. Dankzij het distributienetwerk, bestaande uit tussenpersonen, banken en brokers, zijn wij erin geslaagd een aanzienlijk marktaandeel te verwerven. Distributie via banken, dat op dit moment goed is voor circa 50% van de totale productie, vormt een relatief nieuw en snelgroeiend distributiekanaal in Taiwan. Er zijn thans samenwerkingsverbanden aangegaan met zestien in Taiwan opererende banken. In 1992 startte AEGON de activiteiten in Hongarije. Inmiddels zijn wij het op één na grootste bedrijf op de Hongaarse markt, met een aanzienlijk marktaandeel op het gebied van levensverzekeringen. Hongarije is een belangrijke markt in Midden-Europa en biedt AEGON een solide basis om uit te breiden naar andere landen in deze regio, waarbij Hongarije kan dienen als regionaal steunpunt voor nieuwe activiteiten. In september 2003 startte AEGON activiteiten in Slowakije, waar de eerste verkoopresultaten bemoedigend zijn. De toetreding van een aantal Midden-Europese en Oost-Europese landen tot de Europese Unie in mei 2004 zal naar onze verwachting leiden tot meer mogelijkheden. In april 2003 startte AEGON activiteiten op het gebied van levensverzekeringen op de snelgroeiende Chinese markt door een joint venture met het Chinese bedrijf National Offshore Oil Corporation (CNOOC) aan te gaan. Onze strategie is om, met gebruikmaking van de binnen de groep aanwezige expertise, een multi-channel distributienetwerk op te bouwen en op die manier versnelde groei te realiseren. Onze expertise en hoge professionele maatstaven op het gebied van pensioenen, en in het bijzonder collectieve pensioenregelingen, stellen ons in staat in te spelen op de ontwikkelingen op de Europese pensioenmarkt. Het merendeel van de Europese landen kent nog een pensioensysteem op basis van het omslagstelsel, hetgeen voor deze landen een steeds zwaardere financiële belasting betekent die nauwelijks meer op te brengen is. De toenemende financiële druk van de pensioenlasten wordt door de regeringen van deze landen onderkend en beantwoord met voorstellen tot doorvoering van fundamentele wijzigingen, als gevolg waarvan de private sector bij de ontwikkeling van pensioenactiviteiten een steeds grotere rol zal worden toebedeeld. Wij blijven ons richten op de mogelijkheden die deze belangrijke Europese markt ons te bieden heeft. Expansie door het aangaan van samenwerkingverbanden voor distributie: het voorbeeld van Spanje Wij zien aantrekkelijke mogelijkheden in verdere uitbreiding van ons distributienetwerk door gebruikmaking van nieuwe kanalen in onze bestaande markten. Een goed voorbeeld hiervan is de in november 2003 aangekondigde joint venture tussen AEGON en Caja de Ahorros del Mediterráneo (CAM). Het met CAM aangegane samenwerkingsverband is een joint venture waardoor wij naar verwachting één van de belangrijkste spelers worden op de Spaanse markt voor levensverzekerings- en pensioenproducten. Deze joint venture, die AEGON toegang verschaft tot meer dan 850 bankfilialen van CAM voor de verkoop van onze levenproducten, vormt een belangrijke stap op weg naar de versterking van onze distributiestructuur in Spanje. De Spaanse levensverzekeringsmarkt is de op vier na grootste markt in Europa. Omdat de Spaanse klant bij voorkeur zaken doet via zijn bank, hebben banken een aanzienlijke bijdrage geleverd aan de recente marktgroei. Het samenwerkingsverband met CAM, dat zal leiden tot winstgevende groei in Spanje, vormt een welkome aanvulling op onze bestaande verkoopkanalen in Spanje. AEGON GROEP JAARVERSLAG

21 BESPREKING PER LANDENUNIT EEN UITGEBREID VERSLAG VAN AEGON S RESULTATEN OVER 2003 AEGON GROEP JAARVERSLAG

22 BESPREKING PER LANDENUNIT RESULTATEN (in EUR miljoenen) % RESULTATEN PER PRODUCTSOORT Traditioneel leven Vaste annuities GICs en financieringsovereenkomsten Leven voor rekening van polishouders Variabele annuities Vermogensbeheer 6 2 LEVENSVERZEKERING Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen (2) TOTAAL VERZEKERINGSACTIVITEITEN Bankactiviteiten Financieringslasten en overige Winst voor belastingen 2,147 1, Belastingen Transamerica Finance Corporation NETTOWINST RESULTATEN GEOGRAFISCH Amerika Nederland Verenigd Koninkrijk Overige landen Winst voor belastingen business units Financieringslasten en overige Winst voor belastingen Belastingen Transamerica Finance Corporation NETTOWINST Verenigd Overige in EUR miljoenen Amerika Nederland Koninkrijk landen Totaal Totaal brutopremies levensverzekering Premies ziektekosten- en ongevallenverzekering Premies schadeverzekeringen Totaal brutopremies Opbrengst beleggingen verzekeringsactiviteiten Vergoedingen en provisies Opbrengst bankactiviteiten Totaal omzet business units Opbrengst overige activiteiten 34 Totaal omzet Aantal medewerkers, inclusief agenten AEGON GROEP JAARVERSLAG

23 RESULTATEN De nettowinst over 2003 bedroeg EUR miljoen, een toename van 16% in vergelijking met EUR miljoen in De resultaten in het volledige boekjaar werden vooral beïnvloed door de verbetering van de aandelen- en obligatiemarkten alsmede door een efficiënter administratieve bedrijfsvoering. Wisselkoersinvloeden hadden een negatief effect op de gerapporteerde resultaten in euro, de valuta van onze jaarrekening. Op basis van constante wisselkoersen zouden de nettowinst en de winst voor belastingen zijn gestegen met 30% en 29% respectievelijk. De winst per aandeel over het volledige boekjaar bedroeg EUR 1,15, een toename van 1 1% in vergelijking met EUR 1,04 vorig jaar (aangepast voor het stockdividend van 2002). Over het volledige boekjaar nam de nieuwe levensverzekeringsproductie op gestandaardiseerde basis toe met 3% tot EUR miljoen. Op basis van constante wisselkoersen zou de toename 15% zijn geweest. De toename van de nieuwe levensverzekeringsproductie op gestandaardiseerde basis is het gevolg van hogere productie in Amerika, het Verenigd Koninkrijk en Overige landen, in het bijzonder Taiwan, deels teniet gedaan door lagere productie in Nederland. In 2003 is een bedrag van EUR 631 miljoen als indirect rendement ten gunste gebracht van de winst voor belastingen, in vergelijking met EUR 758 miljoen in Zoals eerder is bekend gemaakt, past AEGON sinds 1 januari 2004 de indirecte opbrengstmethode voor de verantwoording van winsten en verliezen uit beleggingen in aandelen en vastgoed niet meer toe. Een algemeen geaccepteerde en erkende methode, die in lijn is met de International Financial Reporting Standards (IFRS), is ingevoerd en is vergelijkbaar met US GAAP. Volgens deze methode worden winsten en verliezen op aandelen en vastgoed verantwoord wanneer deze worden gerealiseerd. Transamerica Finance Corporation (TFC), dat grotendeels verkocht is in lijn met de strategie van AEGON om zich te richten op levensverzekeringen, pensioenen, spaar- en beleggingsproducten, droeg EUR 218 miljoen bij aan de nettowinst van 2003 in vergelijking met EUR 51 miljoen in De effectieve belastingdruk in 2003 bedroeg 27% vergeleken met 19% in De lage effectieve belastingdruk in 2002 was hoofdzakelijk het gevolg van een verlaging van de latente belastingverplichting, gunstige aanpassingen na het indienen van de belastingaangifte over 2001 in de Verenigde Staten, lagere belastbare winsten in verhouding tot fiscaal begunstigde beleggingen en vrijgestelde posten in Nederland en de Verenigde Staten, alsmede het benutten van compensabele verliezen in het Verenigd Koninkrijk. De hierna opgenomen overzichten van financiële gegevens dienen te worden gelezen in samenhang met het geconsolideerde financieel verslag van AEGON en de toelichtingen bij de jaarrekening. De beschouwing van de resultaten van AEGON over het volledige boekjaar 2003 bevat vergelijkende informatie in Amerikaanse dollars voor de resultaten in Amerika en in Britse ponden voor de resultaten in het Verenigd Koninkrijk. Het management is van mening dat deze informatie nuttig is voor beleggers aangezien deze bedrijfonderdelen voornamelijk in deze valuta opereren en aangestuurd worden. AMERIKA (AEGON USA EN AEGON CANADA) RESULTATEN PER PRODUCTSOORT (in miljoenen) USD USD % EUR EUR % Traditioneel leven Vaste annuities GICs en financieringsovereenkomsten Leven voor rekening van polishouders Variabele annuities Vermogensbeheer LEVENSVERZEKERING Ziektekosten- en ongevallenverzekering WINST VOOR BELASTINGEN Belastingen NETTOWINST WINST VOOR BELASTINGEN De winst voor belastingen bedroeg USD miljoen, hetgeen een stijging betekende van USD 598 miljoen (52%) ten opzichte van Deze stijging was vooral het gevolg van de lagere dotatie aan de voorziening voor toekomstige verliezen op bedrijfsobligaties (USD 258 miljoen), een lagere versnelde afschrijving van overlopende acquisitiekosten van variabele annuities (USD 314 miljoen), alsmede lagere dotaties aan de voorzieningen voor gegarandeerde minimumuitkeringen (USD 243 miljoen). De winst voor belastingen bevatte tevens diverse eenmalige baten, te weten de afwikkeling van een schadeclaim met betrekking tot eigen vastgoed (USD 54 miljoen), de vrijval van een voorziening betreffende onroerend goed (USD 36 miljoen) en rentebaten met betrekking tot gerestitueerde belastingen (USD 34 miljoen). Daartegenover stonden echter lagere opbrengsten uit pensioenregelingen voor eigen medewerkers (USD 90 miljoen), een lagere indirecte opbrengst uit beleggingen in zakelijke waarden (USD 135 miljoen) en een lager rendement uit vastrentende beleggingen (USD 91 miljoen). De traditionele levenproducten zorgden voor een winst voor belastingen van USD 724 miljoen, hetgeen 1 1% lager was dan in Deze daling was het gevolg van een lager rendement op vastrentende beleggingen, lagere indirecte beleggingsopbrengsten en lagere opbrengsten uit pensioenregelingen voor eigen medewerkers. Deze negatieve elementen werden deels gecompenseerd door lagere verliezen op vastrentende waardepapieren, door de eenmalige baten uit de afwikkeling van een schadeclaim met betrekking tot eigen vastgoed en de hiervoor beschreven vrijval van een voorziening op onroerend goed. De winst voor belastingen uit vaste annuities van USD 378 miljoen betekende een stijging van 129% in vergelijking met Het positieve effect van lagere verliezen op beleggingen in 2003 werd deels tenietgedaan door de daling van de indirecte beleggingsopbrengsten en lagere rentemarges in vergelijking met De rentevergoeding met betrekking tot zowel bestaande als nieuwe stortingen werd in 2003 verlaagd teneinde de rentemarges te verbeteren. Dankzij de verkoop van nieuwe contracten en extra stortingen op bestaande contracten steeg het saldo van vaste annuities met 7% tot USD 45 miljard. Bij GICs en financieringsovereenkomsten was er sprake van een daling van de winst voor belastingen van 6% tot USD 241 miljoen, als AEGON GROEP JAARVERSLAG

24 BESPREKING PER LANDENUNIT WINST VOOR BELASTINGEN in USD miljoen Levensverzekering Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekering WINST VOOR BELASTINGEN LEVENSVERZEKERING in USD miljoen Traditioneel Vaste annuities GICs en financieringsovereenkomsten Rekening polishouders Variabele annuities Vermogensbeheer Boekwinst Mexico gevolg van lagere indirecte beleggingsopbrengsten (USD 29 miljoen) en een krappere rentemarge. Het verbeterde kredietklimaat leidde tot een lagere dotatie aan de voorziening voor toekomstige verliezen op vastrentende waarden, hetgeen de winstdaling gedeeltelijk compenseerde. Het beheerde vermogen van GICs en financieringsovereenkomsten steeg met 5% naar USD 27 miljard, dankzij de gestegen verkopen met betrekking tot internationale financieringsovereenkomsten. Bij levensverzekeringen voor rekening van polishouders daalde de winst voor belastingen met 23% tot USD 82 miljoen. Het hogere polisverval en iets hogere sterftecijfers waren aanleiding om de overlopende acquisitiekosten versneld af te schrijven. Het nettoresultaat uit variabele annuities sloeg om van een verlies van USD 437 miljoen in 2002 naar een winst van USD 71 miljoen in Het saldo steeg in de loop van het jaar met 30% tot USD 42 miljard. Het resultaat uit variabele annuities over 2002 werd negatief beïnvloed met een bedrag van USD 602 miljoen als gevolg van het versneld afschrijven van overlopende acquisitiekosten en de dotatie aan de voorzieningen voor gegarandeerde minimumuitkeringen in verband met de aanhoudende malaise op de aandelenbeurzen. De verbetering in 2003 werd tot enigszins tenietgedaan door versnelde afschrijvingen van overlopende acquisitiekosten vanwege het hogere polisverval (USD 35 miljoen). AEGON gaat bij zijn veronderstellingen ten aanzien van de waardegroei van aandelen op de lange termijn uit van 9% voor de Verenigde Staten en 9,5% voor Canada. Het herstel op de aandelenbeurzen in 2003 was aanleiding tot een neerwaartse bijstelling van de veronderstellingen ten aanzien van het toekomstige aandelenrendement die bij de zogenaamde reversion to the mean methodiek worden gehanteerd. Per ultimo 2003 wordt voor de aandelen in de Verenigde Staten uitgegaan van een rendement van 7,5% (voor beheersvergoedingen) voor de eerstvolgende vijf jaar en van 9% voor de lange termijn, betrekking hebbende op een beheerd vermogen van USD 30,6 miljard. Voor wat betreft Canada zijn de vergelijkbare uitgangspunten 10,75% voor de eerste vijf jaar, gevolgd door 9,5% voor de lange termijn. Deze vooruitzichten houden verband met het relatief matige resultaat in de afgelopen jaren van Canadese gesepareerde fondsen in vergelijking met het gemiddelde rendement in de Verenigde Staten. Het beheerd vermogen in Canada waarop deze veronderstellingen betrekking hebben bedroeg USD 2,9 miljard. Genoemde veronderstellingen vormden het uitgangspunt bij het bepalen van de voorzieningen ten behoeve van de gegarandeerde uitkeringen op variabele annuities en de hoogte van de afschrijvingen op overlopende acquisitiekosten bij zowel variabele annuities als levenproducten voor rekening van polishouders. Het resultaat voor belastingen uit vermogensbeheer, te weten een verlies van USD 19 miljoen, was slechter dan in het voorgaande jaar als gevolg van het treffen van een voorziening voor uitgestelde beloningen, welke volgens een langetermijnformule is berekend. Zowel de forse productie van synthetische GICs en beleggingsfondsen, als de gunstige ontwikkelingen op de aandelenmarkten hadden een positief effect op het resultaat. De winst voor belastingen uit ziektekosten- en ongevallenverzekering steeg met 13% naar USD 263 miljoen, vooral als gevolg van lagere schade-uitkeringen en maatregelen ten aanzien van kostenbeheersing. Tariefsverhogingen voor een aantal ziektekostenproducten hadden een gunstig effect op het resultaat. NETTOWINST De nettowinst steeg in 2003 met 35% naar USD miljoen. De effectieve belastingdruk steeg van 20% in 2002 tot 29% in In de belastingdruk 2003, hoewel hoger dan de belastingdruk in 2002, is een vrijval verwerkt van een latente belastingvoorziening voor compensabele verliezen (USD 85 miljoen). Dit effect is gecompenseerd door het vormen van additionele voorzieningen. De belastingdruk over 2002 was inclusief een verlaging van de latente belastingverplichting met USD 219 miljoen als gevolg van een gewijzigde raming naar aanleiding van additionele informatie die in dat jaar beschikbaar kwam. Deze additionele informatie maakte een nauwkeuriger berekening van de latentie over voorgaande jaren mogelijk. Daarentegen werd in 2002 een additionele voorziening van USD 129 miljoen getroffen, inclusief een waardecorrectie van USD 85 miljoen met betrekking tot verliescompensatie. OMZET De omzet bedroeg USD miljoen, een stijging van 2% in vergelijking met De brutopremies voor levensverzekering stegen met 2% naar USD miljoen. De premies voor ziektekosten- en ongevallenverzekering stegen eveneens met 2% naar USD miljoen, terwijl de opbrengsten uit beleggingen, welke USD miljoen bedroegen, ten opzichte van het voorgaande jaar licht stegen. Vergoedingen en provisies stegen met 16% tot USD 966 miljoen. De koopsommen voor levenproducten voor algemene rekening daalden in 2003 met 3% naar USD 916 miljoen. Dit resultaat weerspiegelt de beëindiging halverwege het jaar van nieuwe contracten voor structured settlement producten, terwijl zich een sterke groei voordeed bij overige producten voor algemene rekening. De groei met betrekking tot contracten voor algemene rekening was met name te danken aan hogere productie via tussenpersonen en banken. Het totaal aan koopsommen voor levensverzekeringen voor rekening van polishouders in 2003 bedroeg USD 522 miljoen, een daling van 34%, vooral als gevolg van de lage omzet van Bank-Owned Life Insurance (BOLI) en Corporate-Owned Life Insurance (COLI). Het gaat bij deze verzekeringscontracten meestal om grotere bedragen en deze contracten worden gewoonlijk niet zo frequent afgesloten als andere levenproducten. Door de aanhoudend lage rentestand staan de prijzen van deze producten onder druk, hetgeen tot een lagere omzet heeft geleid. De opbrengsten uit periodieke premies voor levensverzekeringen voor rekening van polishouders bedroegen USD 779 miljoen, een stijging AEGON GROEP JAARVERSLAG

25 GESTANDAARDISEERDE NIEUWE PREMIEPRODUCTIE in USD miljoen Koopsommen Periodieke premie op jaarbasis TOTAAL STORTINGEN/ PRODUCTIE NIET OP BALANS in USD miljoen Op balans Vaste annuities GICs en financieringsovereenkomsten Variabele annuities Niet op balans Synthetische GICs Beleggingsfondsen/ collective trusts en overig beheerd vermogen van 23%, vooral dankzij verlenging van BOLI/COLI-contracten en hogere vergoedingen als gevolg van de toename van het beheerd vermogen. De opbrengsten uit ziektekosten- en ongevallenpremies waren slechts marginaal hoger dan in Dit had te maken met de in 2003 genomen beslissing om een aantal producten voor aanvullende verzekering uit de markt te nemen, alsmede met de daling van de verkopen uit telemarketing als gevolg van nieuwe regelgeving die onder andere ongewenste telefonische verkoop verbiedt. Deze daling werd gecompenseerd door een hogere omzet uit sponsored relationships plus de voor een aantal ziektekostenproducten doorgevoerde tariefsverhogingen. De directe verkoop wordt verder ontwikkeld teneinde de beoogde doelgroepen te bereiken. De beleggingsinkomsten ten bedrage van USD miljoen lagen enigszins boven het niveau van het voorgaande jaar. Tegenover de portefeuillegroei, die te danken was aan de hogere verkopen van producten voor algemene rekening en het lagere polisverval, stonden lagere indirecte beleggingsopbrengsten, dalende rentevoeten en afboekingen op beleggingen. De indirecte beleggingsopbrengsten uit aandelen en vastgoed daalden in 2003 met USD 135 miljoen ten opzichte van Nieuwe geldstromen in de portefeuille, alsmede herbelegging van afgeloste obligaties tegen lagere rente, zorgden voor een lager rendement op vastrentende beleggingen. Het rendement op beleggingen met een variabele rente daalde eveneens, maar dit had geen gevolgen voor het resultaat, aangezien deze beleggingen zijn gekoppeld aan verplichtingen met eveneens een variabele rente. Ruilresultaten op verkochte obligaties ten bedrage van USD miljoen zijn gepassiveerd in de balans en niet verantwoord in de resultatenrekening over De vergoedingen en provisies, die in totaal USD 966 miljoen bedroegen, stegen met 16% in vergelijking met Als gevolg van de afwikkeling van een verzekeringsclaim met betrekking tot eigen onroerend goed (USD 54 miljoen) enerzijds en de vrijval van een voorziening voor onroerend goed (USD 36 miljoen) anderzijds, werd een eenmalige bate van USD 90 miljoen gerealiseerd op vastgoedbeleggingen. De toename van de vergoedingen en provisies vloeit met name voort uit hogere vergoedingen als gevolg van de toename van het beheerd vermogen. PROVISIES EN KOSTEN Ten opzichte van 2002 namen de provisies en kosten met 10% toe tot een bedrag van USD miljoen. Provisies daalden in 2003 ten opzichte van 2002 als gevolg van lagere verkopen van annuities en het herstructureren van provisieregelingen. De afschrijvingen op overlopende acquisitiekosten stegen per saldo vanwege groei van de portefeuille en lagere activering. De operationele kosten bedroegen USD miljoen en stegen met USD 90 miljoen vanwege een daling van inkomsten uit pensioenregelingen voor eigen medewerkers, de expiratie van een niet-uitgeoefende optie van een co-assurantie-overeenkomst ten bedrage van USD 27 miljoen, voorzieningen van USD 35 miljoen voor uitgestelde beloningen en extra kosten ten bedrage van USD 24 miljoen met betrekking tot overgenomen contracten van Mutual of New York op 31 december PRODUCTIE De productie van traditionele levenproducten (gestandaardiseerde nieuwe premies) steeg met 9% naar USD miljoen. Dit weerspiegelt de sterke groei van productie voor algemene rekening, die ten dele teniet werd gedaan door het negatieve effect van de beëindiging in juli 2003 van de verkoopinspanningen met betrekking tot structured settlement producten. Dankzij de gezamenlijke inspanningen van de bestaande distributiekanalen en nieuwe agenten realiseerde de Agency Group een solide productie op het gebied van traditionele levensverzekeringen, universal life verzekeringen en tijdelijke levensverzekeringen. De stortingen op vaste en variabele annuities en institutionele producten die gebaseerd zijn op een rentemarge (GICs en financieringsovereenkomsten) worden niet in de omzet meegenomen maar direct op de balans verantwoord als technische voorziening. De stortingen op vaste annuities bedroegen USD 5,2 miljard, een daling van 27% in vergelijking met Als gevolg van de lagere rentevergoeding aan polishouders en de verlaging van provisies daalde de verkoop van vaste annuities. Het aantal beëindigingen van bestaande contracten lag op het laagste niveau sinds jaren vanwege de geringe rentevergoeding op nieuwe polissen. In reactie op de lage marktrente introduceerde AEGON USA in 2003 nieuwe producten met lagere gegarandeerde jaarlijkse rentevergoedingen. De stortingen op variabele annuities bedroegen USD 6,4 miljard, een daling van 36% ten opzichte van Deze daling heeft vooral te maken met de beëindiging van gegarandeerde minimumuitkeringen. In een poging om het productieverlies als gevolg van de beëindiging van gegarandeerde minimumuitkeringen te compenseren werd in 2003 een nieuw product met aanvullende garanties bij overlijden en leven geïntroduceerd, waarbij gebruik wordt gemaakt van actieve herallocatie van de beleggingsportefeuille. Tot de niet in de balans opgenomen producten behoren onder meer beheerde vermogens, zoals beleggingsfondsen, collectieve beleggingstrusts en synthetische GICs. De productie van niet in de balans opgenomen beleggingen bedroeg USD 21,5 miljard, een stijging van 14% ten opzichte van De productie van beleggingsfondsen, in totaal USD 8,3 miljard, steeg met 25% dankzij een intensivering van de marketinginspanningen gericht op zogeheten wirehouse netwerken. De productie van synthetische GICs steeg met 9% naar USD 13,2 miljard. AEGON USA fungeert met betrekking tot synthetische GICs niet als vermogensbeheerder en loopt geen kredietrisico, maar ontvangt een vergoeding voor het verschaffen van liquiditeit aan instanties die uitvoering geven aan uitkeringsregelingen ingeval deze instanties niet beschikken over voldoende liquiditeit om aan deze verplichting te voldoen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

26 BESPREKING PER LANDENUNIT WINST VOOR BELASTINGEN in EUR miljoen Levensverzekering Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekering Bankactiviteiten WINST VOOR BELASTINGEN LEVENSVERZEKERING in EUR miljoen Traditioneel Rekening polishouders Vermogensbeheer NEDERLAND RESULTATEN PER PRODUCTSOORT (in EUR miljoenen) % Traditioneel leven Leven voor rekening van polishouders Vermogensbeheer 13 0 LEVENSVERZEKERING Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen TOTAAL VERZEKERINGSACTIVITEITEN Bankactiviteiten Winst voor belastingen Belastingen NETTOWINST WINST VOOR BELASTINGEN De winst voor belastingen uit traditionele levenproducten bedroeg EUR 548 miljoen, 1% beneden het niveau van De hogere directe beleggingsopbrengsten (EUR 20 miljoen), de hogere indirecte beleggingsopbrengsten (EUR 47 miljoen) en de vrijval van de voorziening voor winstdeling (EUR 40 miljoen) leverden een positieve bijdrage aan het resultaat. Een wijziging van de veronderstellingen ten aanzien van sterftecijfers en het langlevenrisico had een negatief effect op het resultaat van EUR 93 miljoen. In de provisies en kosten zijn zowel in 2002 als in 2003 versnelde afschrijving van overlopende acquisitiekosten begrepen vanwege het hoge verval als gevolg van de wetswijziging met betrekking tot bedrijfsspaarregelingen. Overige factoren die een negatief effect hadden op de winst voor belasting waren de lagere kosten als gevolg van lagere productie (EUR 20 miljoen) en de hogere kostenopslagen in verband met pensioenregelingen voor eigen medewerkers. De winst voor belastingen uit levensverzekeringen voor rekening van polishouders bedroeg EUR 135 miljoen, hetgeen een stijging van 176% betekende ten opzichte van Deze stijging werd vooral veroorzaakt door de lagere dotatie, voor een bedrag van EUR 1 16 miljoen, aan de voorziening voor gegarandeerde uitkeringen. De winst voor belastingen uit vermogensbeheer omvat ook de resultaten over 2003 van de distributiebedrijven Meeùs Groep, Elan en Spaaradvies. Deze bedrijven zijn met ingang van 1 januari 2003 geconsolideerd in de cijfers van AEGON Nederland. De winst voor belastingen uit ziektekosten- en ongevallenverzekering steeg met 69% naar EUR 44 miljoen. De gunstige ontwikkeling in de ziekteverzuimportefeuille leidde tot een toename van de winst met EUR 16 miljoen, terwijl het positieve uitloopresultaat van een herverzekeringscontract een bijdrage leverde van EUR 9 miljoen. De winst werd in negatieve zin beïnvloed door een wijziging in de samenstelling van de beleggingsportefeuille (EUR 5 miljoen) en door hogere pensioenkosten (EUR 4 miljoen). Schadeverzekeringen boekten ten opzichte van 2002 een 54% lagere winst voor belastingen. Er werden extra voorzieningen gevormd voor wettelijke aansprakelijkheid voor motorrijtuigen (EUR 9 miljoen) en voor algemene aansprakelijkheid (EUR 10 miljoen). Daarnaast waren de rentebaten EUR 5 miljoen lager en de kosten EUR 2 miljoen hoger. Deze posten werden deels gecompenseerd door het positieve uitloopresultaat van een herverzekeringscontract (EUR 3 miljoen) en het hogere technische resultaat uit brandverzekeringen (EUR 1 1 miljoen). De bankactiviteiten zorgden voor een stijging van de winst voor belastingen met EUR 12 miljoen tot EUR 20 miljoen. Dit was voornamelijk het gevolg van het saldo van een lagere toevoeging aan de voorzieningen voor dubieuze debiteuren (EUR 20 miljoen) en hogere kosten (EUR 7 miljoen). NETTOWINST De stijging van de effectieve belastingdruk van 21% naar 23% was voornamelijk het gevolg van de consolidatie van de distributiebedrijven, waardoor de nettowinst met 13% en de winst voor belastingen met 17% steeg. OMZET Met EUR miljoen lag de omzet in 2003 net beneden het niveau van Het premie-inkomen voor levensverzekering was EUR 326 miljoen lager, door de met 24% gedaalde koopsommen als gevolg van een lagere collectieve pensioenproductie. De periodieke premies bleven per saldo op vrijwel hetzelfde niveau. Hogere premies uit de bestaande portefeuille werden teniet gedaan door een hoger polisverval als gevolg van de wetswijziging inzake bedrijfsspaarregelingen. Het premie-inkomen in ziektekosten- en ongevallenverzekering alsmede in AEGON GROEP JAARVERSLAG

27 GESTANDAARDISEERDE NIEUWE PREMIEPRODUCTIE in EUR miljoen 400 Koopsommen Periodieke premie op jaarbasis TOTAAL STORTINGEN/ PRODUCTIE NIET OP BALANS in EUR miljoen Op balans Spaarstortingen Niet op balans Beleggingsfondsen en overig beheerd vermogen schadeverzekeringen steeg met respectievelijk 1% en 3% ten opzichte van Dit was het gevolg van de met ingang van 2002 doorgevoerde premieverhoging in verband met de stijging van de schadelast. Daarentegen was er een EUR 5 miljoen negatief effect van de verkoop van de glastuinbouwportefeuille en een deel van de pleziervaartuigenportefeuille. Beleggingsopbrengsten stegen met EUR 68 miljoen voornamelijk als gevolg van hogere indirecte beleggingsopbrengsten. De vergoedingen en provisies zijn inclusief een bedrag van EUR 214 miljoen aan omzet bij de distributiebedrijven en EUR 21 miljoen omzet bij TKP Pensioen. De opbrengsten uit bankactiviteiten daalden met EUR 62 miljoen naar EUR 354 miljoen, hetgeen een daling betekende van 15% ten opzichte van Dit was met name te wijten aan lagere beleggingen die als dekking dienen voor spaarrekeningen. PROVISIES EN KOSTEN De provisies en kosten bedroegen in totaal EUR 956 miljoen, een stijging van 44%. De kosten stegen met achtereenvolgens EUR 202 miljoen als gevolg van de consolidatie van de distributiebedrijven, EUR 14 miljoen als gevolg van de acquisitie van TKP Pensioen en EUR 64 miljoen als gevolg van hogere premies met betrekking tot de pensioenregeling van AEGON Nederland. Door de bij individuele levensverzekeringen opgetreden verschuiving van periodieke premies naar koopsommen zijn de provisies hoger. De provisies die in het kader van koopsomproductie worden betaald, worden direct verantwoord in de winst- en verliesrekening. PRODUCTIE De totale levenproductie was EUR 73 miljoen (21%) lager dan in 2002 en was het gevolg van het aanhoudend wisselend verkoopniveau van collectieve pensioenen. De business unit AEGON Bedrijfspensioenen, die op de markt voor het midden- en kleinbedrijf actief is, presteerde goed, hetgeen tot uiting kwam in een stijging van 18% (EUR 9 miljoen) van de gestandaardiseerde productie. In de levensector deed zich een stijging van 15% voor bij de verkoop van koopsomproducten (op gestandaardiseerde basis EUR 6 miljoen), terwijl de periodieke premies met 13% (EUR 13 miljoen) daalden. In de schadesector was de nettoproductie (nieuwe productie minus polisverval) licht negatief. Dit had te maken met de verkoop van de glastuinbouwportefeuille en een deel van de pleziervaartuigenportefeuille. De wijziging van de clausules in polissen in het derde kwartaal van 2003 in verband met de terrorismedekking leidde tot opzeggingen maar ook tot nieuwe polissen; per saldo zorgde dit voor een klein positief effect. Wetswijzigingen met betrekking tot de verzekering van ziekteverzuim zullen naar verwachting in de sector ziektekosten- en ongevallenverzekering tot een opleving van de bedrijvigheid leiden. Ondanks de sterke concurrentie is AEGON Asset Management erin geslaagd om contracten voor vermogensbeheer ten bedrage van EUR 3 miljard binnen te halen. Het feit dat een grote klant van een verzekeringscontract overstapte naar een vermogenscontract droeg voor EUR 1 miljard bij aan deze stijging. Aandelenleaseproducten stonden in 2003 in Nederland in de schijnwerpers. AEGON Nederland heeft de verkoop van deze producten begin 2003 volledig gestaakt. Deze beslissing had grote gevolgen voor de productie, welke daalde van EUR 393 miljoen in 2002 tot EUR 13 miljoen in De huidige portefeuille is zeer divers. Aangezien de meeste klanten van AEGON Nederland producten hebben met een gegarandeerde uitkering of met een langetermijn horizon, blijven de gevolgen van de koersschommelingen op de aandelenmarkten op de korte termijn beperkt. AEGON heeft een voorziening gevormd voor potentiële verliezen in het kader van aandelenleaseproducten. Het totaalbedrag aan toevertrouwde spaargelden daalde tussen eind 2002 en eind 2003 met 1 1% naar EUR 5,7 miljard. Er woedt momenteel een felle concurrentiestrijd op de markt voor spaarrekeningen. Het beheerd vermogen steeg in 2003 met EUR 1 1 miljard naar EUR 53 miljard, met name als gevolg van de toename van het aantal contracten onder beheer (EUR 2 miljard), de acquisitie van TKP Pensioen (EUR 7 miljard) en de groei van beleggingen voor rekening van polishouders (EUR 1 miljard). De toename van het beheerd vermogen voor rekening van polishouders heeft vooral te maken met de gunstige rendementen op de aandelenportefeuilles en de portefeuille van vastrentende waardepapieren. Een deel van de hypothekenportefeuille werd in de loop van 2003 gesecuritiseerd. Ultimo 2003 was het bedrag aan gesecuritiseerde hypothecaire leningen EUR 5 miljard. AEGON GROEP JAARVERSLAG

28 BESPREKING PER LANDENUNIT WINST VOOR BELASTINGEN LEVENSVERZEKERING in GBP miljoen Traditioneel Rekening polishouders Vermogensbeheer GESTANDAARDISEERDE NIEUWE PREMIEPRODUCTIE in GBP miljoen Koopsommen Periodieke premie op jaarbasis PRODUCTIE NIET OP BALANS in GBP miljoen Beleggingsfondsen en overig beheerd vermogen VERENIGD KONINKRIJK RESULTATEN PER PRODUCTSOORT (in miljoenen) GBP GBP % EUR EUR % Traditioneel leven Leven voor rekening van polishouders Vermogensbeheer WINST VOOR BELASTINGEN Belastingen NETTOWINST WINST VOOR BELASTINGEN De winst voor belastingen van GBP 130 miljoen over 2003 betekende een daling van 1 1% in vergelijking met Deze daling werd met name veroorzaakt door de lagere vergoedingen op contracten voor rekening van polishouders, waarin het gemiddeld 12% lagere niveau van de FTSE-index in 2003 in vergelijking met 2002 tot uiting kwam. Bij de traditionele levenproducten werd een winst voor belastingen gerealiseerd van GBP 1 miljoen, een daling van GBP 1 1 miljoen ten opzichte van Deze daling had voornamelijk te maken met de lagere sterftewinst op traditionele levenproducten als gevolg van de vrijval in 2002 van voorzieningen voor een portefeuille waarvoor geen nieuwe contracten meer worden afgesloten. Daarnaast was er in 2002 sprake van een aantal eenmalige baten. De winst voor belastingen uit levensverzekeringen voor rekening van polishouders bedroeg GBP 128 miljoen, een daling van 9% ten opzichte van De resultaten van dit productsegment zijn sterk afhankelijk van het niveau van de aandelenmarkten, aangezien de beheersvergoedingen gekoppeld zijn aan de waarde van de bijbehorende beleggingen. Het lagere gemiddelde niveau van de FTSE in 2003 ten opzichte van 2002 had daarom een drukkend effect op de winst. In 2003 nam AEGON UK verdere belangen in diverse distributiebedrijven. Het verbeterde resultaat voor belastingen uit vermogensbeheer was vooral te danken aan lagere kosten en winstgroei bij de distributiebedrijven. NETTOWINST De nettowinst over 2003 van GBP 93 miljoen betekende een daling van 17% ten opzichte van Deze daling werd vooral veroorzaakt door de stijging van de effectieve belastingdruk van 23% in 2002 naar 28% in Dit was het gevolg van de compensatie in 2002 van fiscale verliezen in verband met een regeling met de Britse belastingdienst in het vierde kwartaal van dat jaar. OMZET De omzet steeg ten opzichte van 2002 met 3% naar GBP miljoen, vooral als gevolg van een stijging met GBP 39 miljoen van koopsommen voor levensverzekeringen voor rekening van polishouders. De toename van de niet uit premie afkomstige omzet komt voort uit de overgenomen distributiebedrijven. PROVISIES EN KOSTEN De provisies en kosten bedroegen GBP 442 miljoen, hetgeen een stijging betekende van GBP 128 miljoen. Dit werd veroorzaakt door de consolidatie van de nieuwe distributiebedrijven (GBP 40 miljoen), de groei van producten op het gebied van vermogensbescherming (GBP 20 miljoen), het opnieuw bijdragen aan de werknemerspensioenregeling (GBP 7 miljoen), hogere afschrijvingen van overlopende acquisitiekosten (GBP 63 miljoen) en hogere afschrijvingen van IT-projectkosten (GBP 24 miljoen), lagere herstructureringskosten (GBP 7 miljoen) en lagere operationele kosten (GBP 18 miljoen). De herstructureringskosten zijn een gevolg van een kostenreductieprogramma in 2002 en 2003 en een evaluatie van alle activiteiten van AEGON UK in 2003, hetgeen zal worden voortgezet in De kosten hadden betrekking op het afvloeien van medewerkers en het treffen van een voorziening voor leegstand als gevolg van herindeling van kantoorruimte. PRODUCTIE De groei van de productie met 8% is het resultaat van de groei die zich voordoet binnen alle kernactiviteiten van AEGON UK. De productie in de pensioensector gaf reden tot tevredenheid, hoewel het sentiment ten opzichte van aan aandelen gerelateerde producten gevolgen had voor pensioen- en vermogensbeheercontracten. AEGON GROEP JAARVERSLAG

29 WINST VOOR BELASTINGEN HONGARIJE in EUR miljoen 80 Levensverzekering Schadeverzekeringen GESTANDAARDISEERDE NIEUWE PREMIEPRODUCTIE HONGARIJE in EUR miljoen Koopsommen 30 Periodieke premie op jaarbasis OVERIGE LANDEN RESULTATEN PER PRODUCTSOORT (in EUR miljoenen) % Traditioneel leven Leven voor rekening van polishouders Vermogensbeheer LEVENSVERZEKERING Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen WINST VOOR BELASTINGEN Belastingen NETTOWINST De gewogen gemiddelde wisselkoersen ten opzichte van de euro van de valuta s van de landen in het segment Overige landen die niet in euro rapporteren zijn hierna weergegeven Hongaarse forint (HUF) Nieuwe Taiwanese dollar (NTD) Slowaakse kroon (SKK) 41 Rin Min Bi Yuan (CNY) 10 8 De Overige landen worden in de jaarrekening opgenomen in euro. De financiële resultaten van de individuele landenunits die deel uitmaken van deze groep, worden echter in de lokale valuta s gerapporteerd en hierna besproken. HONGARIJE WINST VOOR BELASTINGEN De winst voor belastingen van ÁB-AEGON van HUF 16,6 miljard over 2003 betekende een stijging van 16% ten opzichte van Deze stijging kwam voor rekening van het levenbedrijf (15%) en het schadebedrijf (20%). De belangrijkste oorzaken voor de verbetering in beide sectoren zijn de groei van het premie-inkomen en kostenbesparingen. Bij het schadebedrijf werd het gunstige schaderesultaat bij de afwikkeling van claims voor een deel tenietgedaan door dotaties aan de technische voorzieningen. De inkomsten uit vermogensbeheer stegen met 40% naar HUF 2,8 miljard als gevolg van de groei van de portefeuilles van pensioenfondsen en overige beheerde vermogens. Het aan herverzekeraars betaalde totaalbedrag aan premies steeg met meer dan 8%, oftewel HUF 0,1 miljard. Deze toename liep parallel aan de ontwikkeling van het premie-inkomen. De uitkeringen in de levensector stegen met HUF 2,8 miljard, vooral als gevolg van de expiratie van levenpolissen in een aflopende portefeuille. In de schadesector was in 2003 sprake van een gunstige schadeontwikkeling. De schadelast was HUF 0,5 miljard lager dan in Als gevolg van de hogere productie in het pensioensegment en bij schadeverzekeringen stegen de provisies met HUF 1 miljard. Ondanks de inflatie van 5%, daalden de kosten als gevolg van kostenbeheersing en technische innovatie met HUF 0,2 miljard, oftewel 2%, ten opzichte van OMZET De totale omzet steeg ten opzichte van 2002 met HUF 5,1 miljard. Het premie-inkomen steeg (HUF 5,1 miljard), dankzij een toename van de premies voor levensverzekeringen (HUF 2,8 miljard), vooral als gevolg van hogere verkopen van aan beleggingsfondsen gekoppelde producten en een stijging van de premies voor schadeverzekeringen (HUF 2,3 miljard). De groei in de schadesector deed zich vooral voor bij gezinsverzekeringen (HUF 1,5 miljard), terwijl er daarnaast sprake was van groei op het gebied van opstal- en motorrijtuigenverzekeringen (HUF 0,8 miljard). De maatregelen voor behoud van de bestaande portefeuille en het hogere aantal agenten waren de belangrijkste oorzaken van de stijging van het premie-inkomen. De beleggingsopbrengsten daalden met HUF 0,9 miljard, vooral als gevolg van de aflossing van langlopende, hoogrentende obligaties. In de tweede helft van het jaar nam het marktrendement als gevolg van monetaire interventies aanzienlijk toe. Dit had direct invloed op het beleggingsresultaat en de marktwaarde van de portefeuille. Dankzij een stijging met 31% van het beheerd vermogen en de groei van het aantal deelnemers in door ÁB-AEGON beheerde pensioenfondsen nam de omzet uit vermogensbeheer toe met 40% (HUF 0,8 miljard) ten opzichte van SLOWAKIJE Geheel volgens plan is AEGON in september 2003 in Slowakije gestart met activiteiten op het gebied van levensverzekeringen. Het premie-inkomen bedroeg SKK 5 miljoen, terwijl de kosten SKK 206 miljoen bedroegen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

30 BESPREKING PER LANDENUNIT WINST VOOR BELASTINGEN SPANJE in EUR miljoen Levensverzekering Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen GESTANDAARDISEERDE NIEUWE PREMIEPRODUCTIE SPANJE in EUR miljoen Koopsommen 60 Periodieke premie op jaarbasis SPANJE WINST VOOR BELASTINGEN AEGON Spanje boekte een winst voor belastingen van EUR 36 miljoen over 2003, een aanzienlijke verbetering ten opzichte van Levensverzekeringen boekten een winst voor belastingen van EUR 4 miljoen, een verbetering van EUR 15 miljoen ten opzichte van het verlies van EUR 1 1 miljoen in Deze verbetering was vooral te danken aan het uitblijven van negatieve effecten zoals die zich in 2002 voordeden. Deze betroffen met name het verlies bij Moneymaxx als gevolg van de geringe productie in reactie op het verslechterende beursklimaat, alsmede een versnelde afboeking van overlopende acquisitiekosten. De schadesector boekte een winst van EUR 32 miljoen in 2003 in vergelijking met EUR 23 miljoen in 2002, vooral dankzij een stijging van de omzet en een afname van het aantal claims. Als gevolg van de afgenomen schadelast was bij alle schadeverzekeringen sprake van een verbetering van de claimratio. Deze tendens werd voor het eerst zichtbaar in 1999 toen maatregelen ter verbetering van de kwaliteit van de schadeportefeuille werden doorgevoerd. NETTOWINST De nettowinst van EUR 24 miljoen over 2003 betekende een groei van 167%. De effectieve belastingdruk steeg van 25% in 2002 naar 33% in Dit werd veroorzaakt doordat, bij een hogere winst in vergelijking met 2002, het bedrag aan fiscale aftrekposten gelijk bleef. Het premie-inkomen schadeverzekeringen nam in vergelijking met 2002 met 5% toe. In 2003 concentreerde AEGON Spanje zich onverminderd op particulieren en kleine ondernemingen en legde het bedrijf minder nadruk op producten met een hoog risico. Dit gold specifiek voor algemene aansprakelijkheid en de portefeuille zeevaart-, luchtvaart- en transportbranche, waar het premieinkomen met respectievelijk 22% en 17% ten opzichte van 2002 daalde. PROVISIES EN KOSTEN Het resultaat over 2003 laat een daling van de kosten zien, vooral als gevolg van de beëindiging van de activiteiten van Moneymaxx. De acquisitiekosten waren in 2003 lager dan in het voorgaande jaar vanwege de grotere productie van levenproducten waarvoor geen acquisitiekosten werden geactiveerd. Dit werd gecompenseerd door lagere afschrijving van overlopende acquisitiekosten. In 2002 vond een versnelde afschrijving plaats ten bedrage van EUR 4 miljoen plaats. PRODUCTIE De productie van levenproducten op gestandaardiseerde basis steeg met 88%, hetgeen vooral te danken was aan het feit dat bij de verkoop van levenproducten het netwerk van tussenpersonen in de schadesector werd ingeschakeld, alsmede aan de oprichting van de unit Group Life. OMZET De totale omzet bedroeg EUR 475 miljoen, een stijging van 4% ten opzichte van Het premie-inkomen levensverzekering steeg met 6% in vergelijking met De premieopbrengsten uit traditionele levenproducten stegen met 26%. De premieopbrengsten uit aan beleggingsfondsen gekoppelde producten daarentegen daalden met 21%. De verschuiving van aan beleggingsfondsen gekoppelde producten naar traditionele levenproducten was vooral het gevolg van de situatie op de aandelenmarkten en een wijziging van de Spaanse belastingwetgeving, als gevolg waarvan de fiscale voordelen van aan beleggingsfondsen gekoppelde producten werden gelijkgeschakeld met die van traditionele producten. AEGON GROEP JAARVERSLAG

31 GESTANDAARDISEERDE NIEUWE PREMIEPRODUCTIE TAIWAN in NTD miljoen Koopsommen Periodieke premie op jaarbasis TAIWAN WINST VOOR BELASTINGEN AEGON Taiwan boekte een winst voor belastingen van NTD 15,2 miljoen over 2003, een stijging van 134%, ten opzichte van NTD 6,5 miljoen over Dit was vooral te danken aan de forse groei van de productie. OMZET Het premie-inkomen steeg aanzienlijk, van NTD miljoen in 2002 naar NTD miljoen in De inkomsten uit brutopremies voor traditionele levensverzekeringen stegen met 260%, van NTD miljoen naar NTD miljoen. De sterkste groei kwam van de nieuw ontwikkelde distributiekanalen, bestaande uit brokers en banken. De inkomsten uit premies voor variabele universal life producten bedroegen NTD 387 miljoen, een stijging van 89% ten opzichte van Deze stijging kwam met name tot stand via agenten. De beleggingsinkomsten stegen met 26%, van NTD 438 miljoen in 2002 naar NTD 546 miljoen in 2003, met name als gevolg van de groei van het belegd vermogen. De beleggingen stegen van NTD 13,0 miljard per ultimo 2002 naar NTD 24,6 miljard per ultimo Het beleggingsrendement daalde echter van 4,2% in 2002 naar 3,5% in 2003, voornamelijk als gevolg van de lagere rentevoet op beleggingen ten behoeve van nieuwe productie. PROVISIES EN KOSTEN De provisies in 2003 bedroegen NTD miljoen, in vergelijking met NTD miljoen in De kosten van in totaal NTD 940 miljoen lieten een stijging zien van 46% ten opzichte van Deze stijging was met name toe te schrijven aan de groei van het werknemersbestand, de huisvestings- en acquisitiekosten in verband met de ontwikkeling van nieuwe distributiekanalen en de substantiële groei van nieuwe activiteiten. Kostenbesparingen en forse premiestijgingen leidden tot een aanzienlijke daling van de acquisitie- en doorlopende kosten als percentage van het premieinkomen. PRODUCTIE De nieuwe premieproductie steeg aanzienlijk ten opzichte van 2002, vooral als gevolg van de via multi-channel distributie gerealiseerde hoge omzet van nieuwe 104 traditional whole life producten. CHINA Ondanks de door de Chinese autoriteiten opgelegde beperkingen in verband met de SARS-crisis werden de activiteiten van AEGON in China volgens plan opgestart. De omzet in 2003 bedroeg CNY 4 miljoen. NIET-GECONSOLIDEERDE GROEPSMAATSCHAPPIJEN Gelet op het afwijkend karakter van de activiteiten van Transamerica Finance Corporation (TFC), wordt TFC niet beschouwd als een kernactiviteit en wordt TFC niet geconsolideerd. De nettowinst van Transamerica Finance Corporation over 2003 bedroeg EUR 218 miljoen (USD 247 miljoen), tegen EUR 51 miljoen (USD 49 miljoen) over In alle segmenten was het zakelijk klimaat gunstiger dan in Naast lagere financieringskosten, lagere operationele kosten, lagere kredietverliezen en de vrijval van gepassiveerde opbrengsten vanwege de beëindiging van een contract met een belangrijke klant, werden eenmalige fiscale baten ten bedrage van EUR 27 miljoen (USD 31 miljoen) gerealiseerd. LIQUIDITEIT EN VERMOGENSSTRUCTUUR De AEGON Groep beheert de vermogensstructuur van de onderneming op diverse niveaus binnen de organisatie. Het belangrijkste uitgangspunt vormt daarbij het beheer van de solvabiliteitsniveaus van de werkmaatschappijen naar maatstaven die in overeenstemming zijn met een solide vermogensstructuur binnen de vastgestelde bandbreedtes voor het schuldniveau. SOLVABILITEIT AEGON beheert zijn solvabiliteit op het niveau van de landenunits en van de bedrijfsonderdelen. De doelstelling is om de omvang van het eigen vermogen minstens te laten voldoen aan de strengste van de drie volgende normen: de lokale wet- en regelgeving, 165% van het desbetreffende lokale solvabiliteitsmodel van Standard & Poor s en intern gehanteerde vermogenseisen. Gedurende 2003 bleef de solvabiliteit van de bedrijfsonderdelen op een hoog niveau en beschikten deze zonder uitzondering over een solvabiliteit die voldoet aan deze eisen. Ultimo 2003 bedroeg de solvabiliteit van de Amerikaanse levenbedrijven 330% van de minimumeis van de National Association of Insurance Commissioners. AEGON GROEP JAARVERSLAG

32 BESPREKING PER LANDENUNIT VERMOGENSBASIS AEGON hanteert bepaalde bandbreedtes ten aanzien van het schuldniveau in de vermogensbasis. Het vermogen is het kapitaal waarmee de kernactiviteiten worden gefinancierd. De vermogensbasis bestaat uit het eigen vermogen, risicodragend waardepapier en (achtergestelde) leningen. AEGON hanteert als doelstelling een vermogensbasis welke voor ten minste 70% bestaat uit eigen vermogen, 5% tot 15% risicodragend waardepapier en maximaal 25% (achtergestelde) leningen. Ultimo 2003 was het schuldniveau van AEGON binnen deze bandbreedte. Het eigen vermogen vertegenwoordigde 71% van de vermogensbasis en (achtergestelde) leningen 19% en risicodragend waardepapier 10%. De ratio eigen vermogen/vermogensbasis is stabiel en ligt ongeveer op hetzelfde niveau als op 31 december AEGON beheert de op de vermogensbasis van invloed zijnde valutarisico s aan de hand van vastgestelde beleidsregels ten aanzien van valutarisico s. Voor zover kapitaal is vereist om te voldoen aan lokale wet- en regelgeving en door AEGON zelf opgelegde vermogenseisen, wordt dit aangehouden in de lokale valuta, waardoor het bij de omrekening naar euro aan valutaschommelingen onderhevig is. De vreemd vermogensbestanddelen van de vermogensbasis worden aangehouden in of geconverteerd naar de verschillende valuta naar rato van de waarde van de activiteiten in die valuta. Alhoewel de verhouding tussen vreemd vermogen en de vermogensbasis dus niet wezenlijk wordt beïnvloed door valutaschommelingen, kunnen bewegingen op de valutamarkt als gevolg van de omrekening naar euro wel degelijk invloed hebben op de hoogte van de vermogensbasis. Voor nadere informatie over valutarisico s zie pagina 33 en verder. EIGEN VERMOGEN Het eigen vermogen bedroeg op 31 december 2003 EUR miljoen, tegen EUR miljoen per ultimo De afname met EUR 99 miljoen was met name het gevolg van het negatieve saldo van het koersverschil ten bedrage van EUR miljoen (in hoofdzaak veroorzaakt door de daling van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro) en de nettowinst van EUR miljoen vóór uitkering van het preferente en gewone dividend, de afschrijving van goodwill ter waarde van EUR 358 miljoen, hoofdzakelijk in verband met de consolidatie van de Meeùs Groep in Nederland. Dit werd grotendeels gecompenseerd door de winst uit de verkoop van TFC vastgoed informatiediensten en certificering van vastgoedlocaties voor overstromingsrisico s. LIQUIDITEIT EN FINANCIERING MET VREEMD VERMOGEN Uitgangspunt van de financieringsstrategie blijft een uitstekende toegang tot de internationale kapitaalmarkten tegen lage kosten. In het kader van deze strategie streeft AEGON ernaar om obligatieleningen te plaatsen met een zodanige omvang dat deze voldoen aan de criteria voor opname in belangrijke kapitaalmarktindices. Met het oog daarop steunt AEGON het onderhouden van liquide secundaire markten in deze effecten door banken. Deze focus op de institutionele beleggersmarkt voor vastrentende waarden wordt verder ondersteund door een actief investor relations programma, zodat beleggers goed geïnformeerd blijven over de strategie en resultaten van AEGON. Het meeste schuldpapier van de groep wordt uitgegeven door AEGON N.V. en door een tweetal maatschappijen waarvoor AEGON N.V. garant staat. AEGON N.V. heeft gebruik gemaakt van zijn reguliere toegang tot de kapitaalmarkten door onderhandse leningen te plaatsen in het kader van zowel het Euro Medium Term Notes programma (USD 6 miljard), als een afzonderlijke Amerikaanse shelf registration. Het Euro Commercial Paper programma van AEGON (USD 2 miljard) en het Euro Commercial Paper programma van AEGON Funding Corp. (USD 4,5 miljard) bieden indien nodig toegang tot de internationale en Amerikaanse geldmarkten. Daarnaast maakt AEGON gebruik van een US Domestic Commercial Paper Program ter waarde van USD 300 miljoen. AEGON beschikt over back-up kredietfaciliteiten voor uitstaande bedragen in het kader van de Commercial Paper programma s. De door banken allen met een uitstekende rating beschikbaar gestelde kredietfaciliteiten bedragen in totaal meer dan USD 3 miljard. AEGON beschikt tevens nog over aanvullende kredietfaciliteiten. Interne liquiditeit wordt gecreëerd door de uitkering van een eventueel surplus aan kapitaal of liquide middelen door de bedrijfsonderdelen. Een dergelijke uitkering kan echter beperkt worden vanwege lokale regelgeving. De bedrijfsonderdelen beheren hun liquiditeit daarnaast op basis van de beleggingsportefeuilles. Voor nadere informatie over liquiditeitsrisico s zie pagina 39. AEGON maakt gebruik van gangbare derivaten zoals swaps, opties, futures en valutacontracten om risico s met betrekking tot externe leningen af te dekken. In het algemeen weerspiegelt de boekhoudkundige verwerking van derivaten die van het onderliggende financiële instrument. Voor nadere informatie over het gebruik van derivaten zie pagina 38. In het kader van de financieringsstrategie deed AEGON N.V. in het tweede kwartaal van 2003 de volgende uitgiftes als onderdeel van de herfinanciering van aflopende lange- en kortetermijnschulden: EUR 1 miljard aan vastrentende obligaties met een looptijd van vijf jaar, USD 750 miljoen aan vastrentende obligaties met een looptijd van tien jaar en USD 250 miljoen aan obligaties met variabele rente en een looptijd van twee jaar. Ultimo 2003 had AEGON N.V. een schuld van EUR 1,8 miljard op grond van het Medium Term Notes programma en van EUR 1,6 miljard op grond van de diverse Commercial Paper programma s. De duration van de schulden en de bijbehorende rentestructuur wordt beheerd aan de hand van de geraamde duration van de investeringen in dochtermaatschappijen. Van de schulden van AEGON begrepen in de vermogensbasis op 31 december 2003 vervalt circa EUR 2,1 miljard binnen drie jaar, EUR 1,2 miljard tussen drie en vijf jaar en EUR 2,4 miljard na vijf jaar. AEGON is van mening dat het werkkapitaal, tezamen met de diverse leningen en kredietfaciliteiten, in ruime mate voldoet aan de huidige liquiditeitsbehoefte van de groep. In 2003 verlaagde Standard & Poor s de kredietrating voor de niet-achtergestelde leningen van AEGON N.V. naar A+, met een stable outlook. De Amerikaanse verzekeringsbedrijven hebben momenteel een AA rating, met een stable outlook. Moody s handhaafde de rating voor niet-achtergestelde leningen van AEGON N.V. op A2, met een negative outlook, terwijl de outlook van de rating van AEGON s bedrijven in de Verenigde Staten Aa3 bleef. AEGON GROEP JAARVERSLAG

33 RISICOMANAGEMENT EN RISICOFACTOREN AEGON STEMT KAPITAALMANAGEMENT EN RISICOMANAGEMENT NAUWGEZET OP ELKAAR AF AEGON GROEP JAARVERSLAG

34 RISICOMANAGEMENT EN RISICOFACTOREN ALGEMEEN AEGON heeft te maken met een verscheidenheid aan risico's. Sommige daarvan, zoals valutarisico's, houden verband met het internationale karakter van de onderneming. Andere zijn inherent aan het verzekeringsbedrijf, zoals veranderingen in sterfte- en ziektecijfers. De grootste risico's hangen echter samen met bewegingen op de financiële markten. Het gaat daarbij om rente- en kredietrisico's en koersrisico's op de aandelenmarkten die direct invloed hebben op de waarde van de beleggingen en de technische voorzieningen (inclusief de overlopende acquisitiekosten). In de afgelopen jaren heeft AEGON zijn wereldwijde risicomanagement versterkt. Binnen de AEGON Groep vervult het kapitaalmanagement een centrale functie, die voortdurend nauwgezet wordt afgestemd met het risicomanagement. Ook in 2003 vond een verdere versterking plaats, waardoor een proactiever en gecoördineerd risico- en kapitaalmanagement wordt bevorderd. Overige voordelen zijn het vaststellen en uitwisselen van best practices op het gebied van risicomanagement en een meer consistente wijze van rapporteren over risico's binnen de gehele onderneming. AEGON s financiële risicomanagement, onderdeel van het totale risicomanagement, is gebaseerd op asset liability management (ALM) modellen en procedures. Deze modellen en procedures zijn in iedere landenunit geïmplementeerd en vormen een belangrijk onderdeel van de processen voor het risicomanagement van zowel de afzonderlijke landenunits als van de AEGON Groep als geheel. AEGON inventariseert zijn huidige positie met betrekking tot ieder soort risico en meet daarbij de gevoeligheid van zijn nettowinst en eigen vermogen voor stochastische en deterministische scenario's. Het management van AEGON gebruikt de op deze wijze verkregen inzichten om de risico's waaraan de groep blootstaat en de vermogenspositie te managen. De modellen, scenario's en gehanteerde veronderstellingen worden jaarlijks beoordeeld en waar nodig aangepast. Resultaten van de gevoeligheidsanalyses van AEGON zijn te vinden in dit deel van het jaarverslag; ze laten de gevoeligheid zien van de nettowinst en het eigen vermogen voor de verschillende scenario's in Acties die inherent zijn aan het risicomanagement van AEGON en die het management zou kunnen ondernemen teneinde de risico's te reduceren, blijven in deze scenario's buiten beschouwing. Naar gelang de bewegingen op de financiële markten kunnen dergelijke acties betrekking hebben op de verkoop van beleggingen, verandering in de samenstelling van de beleggingsportefeuille, aanpassing van rentetarieven of van het winstaandeel voor polishouders. De scenario's houden eveneens geen rekening met de wisselwerking van factoren en zijn gebaseerd op ongewijzigde omstandigheden ten aanzien van alle overige activa en passiva. De resultaten van de analyses mogen ook niet worden geëxtrapoleerd voor grotere varianties, aangezien de effecten zelden lineair zijn. Geen enkel risicomanagementproces kan toekomstige resultaten precies voorspellen. VALUTARISICO Als internationale onderneming loopt AEGON valutarisico s. Voor zover eigen vermogen is vereist om aan de door regelgeving gestelde of door AEGON zelf opgelegde vermogenseisen te voldoen, wordt het eigen vermogen van dochterondernemingen aangehouden in de lokale valuta. Valutaschommelingen kunnen daarom gevolgen hebben voor het geconsolideerde eigen vermogen door omrekening in euro. Het resterende deel van de vermogensbasis van AEGON (risicodragend waardepapier en al dan niet achtergestelde leningen) wordt aangehouden in verschillende valuta in verhouding tot de boekwaarde van de landenunits. Op deze wijze worden de effecten van de valutaomrekening op het eigen vermogen en op de verhouding in eigen vermogen en vreemd vermogen afgezwakt. De valutarisico s in de beleggingsportefeuilles worden bewaakt op basis van asset liability matching. In 2000 is AEGON gestopt met het afdekken van de resultaten van de belangrijkste vestigingen buiten Nederland; de resultaten kunnen dus schommelen als gevolg van de omrekening naar euro. Aangezien AEGON omvangrijke bedrijfsactiviteiten in Amerika en het Verenigd Koninkrijk heeft, worden valutarisico s gelopen als gevolg van koersfluctuaties tussen de Amerikaanse dollar en de euro en tussen het Britse pond en de euro. Deze fluctuaties kunnen aanzienlijke invloed hebben op de nettowinst en het eigen vermogen. De tabel hieronder toont voor de afgelopen jaren de winst voor belasting en het door AEGON geïnvesteerd eigen vermogen. Tabel 1 Winst voor belastingen (in miljoenen) AEGON Amerika (in USD) AEGON Nederland (in EUR) AEGON UK (in GBP) Overige landen (in EUR) Vermogen business units (in miljoenen) AEGON Amerika (in USD) AEGON Nederland (in EUR) AEGON UK (in GBP) Overige landen (in EUR) De koersen van de Amerikaanse dollar en het Britse pond ten opzichte van de euro op 31 december van de afgelopen vijf boekjaren waren als volgt. Tabel 2 Slotkoersen USD 1,00 0,93 0,88 1,05 1,26 GBP 0,62 0,62 0,61 0,65 0,70 AEGON GROEP JAARVERSLAG

35 De gevoeligheidsanalyse in tabel 3 toont het effect op de nettowinst en het eigen vermogen van mutaties in de wisselkoersen van de voor AEGON belangrijkste valuta ten opzichte van de euro. RENTERISICO AEGON loopt renterisico op veel producten. In situaties waarbij de kasstromen een vast patroon te zien geven, kan dit risico worden verminderd door te beleggen in activa die ge-matched zijn met de verplichtingen, een methode die door AEGON wordt toegepast. Voor sommige producten verlopen de uitgaande kasstromen echter niet geheel voorspelbaar. Dit komt doordat het gedrag van polishouders wordt beïnvloed door de rentestanden. In tijden van snel oplopende rente kunnen stijgingen optreden in polisbeleningen en in afkopen en opzeggingen, hetgeen ook veelal gebeurt. Additionele premiestortingen kunnen dalen omdat polishouders de voorkeur geven aan beleggingen waarvan zij een hoger rendement verwachten. Deze situatie kan leiden tot een uitgaande geldstroom, die het noodzakelijk maakt beleggingen te gelde te maken op een moment dat de waarde van die beleggingen de nadelige effecten ondervindt van de stijging van de marktrente, hetgeen kan leiden tot gerealiseerde verliezen op beleggingen. Deze betalingen aan polishouders leiden tot een vermindering van het totaal aan beleggingen en van het nettoresultaat. Voortijdige opzeggingen kunnen AEGON ook dwingen tot versnelde afschrijving van overlopende acquisitiekosten, hetgeen eveneens een drukkend effect heeft op het nettoresultaat. Omgekeerd kunnen levensverzekerings- en annuity-producten tijdens perioden van aanhoudend lage rente relatief aantrekkelijk zijn voor klanten, hetgeen resulteert in hogere premiebetalingen voor producten met variabele premies en een hoger percentage aan verzekeringscontracten dat jaarlijks in stand blijft. In een dergelijke periode kunnen de beleggingsresultaten onder druk komen te staan, aangezien de rentebaten op nieuwe vastrentende beleggingen waarschijnlijk zullen afnemen parallel aan de ontwikkeling van de marktrente. Daarnaast ligt het voor de hand dat hypotheken en aflosbare obligaties, die onderdeel vormen van de beleggingsportefeuille, worden afgelost omdat geldnemers tegen lagere rentetarieven trachten te lenen, waardoor AEGON zich mogelijk genoodzaakt ziet om de opbrengsten te herbeleggen in effecten met een lager rendement. Ingeval van lage rentestanden kan het zijn dat AEGON als gevolg van de gegarandeerde minimumrente op deze polissen niet in staat is om een dusdanige lage rente op deze polissen te verstrekken dat de marge intact blijft. In tijden van aanhoudend lage rentetarieven kan de nettowinst derhalve afnemen als gevolg van de krappere marges tussen de rentepercentages die aan verzekeringnemers worden vergoed of de rente die het uitgangspunt vormt voor de technische voorzieningen enerzijds en het rendement op de beleggingsportefeuille anderzijds. De vastrentende beleggingsportefeuilles voor algemene rekening van AEGON USA en AEGON Nederland vormden 96% van de totale vastrentende beleggingsportefeuille voor algemene rekening van de AEGON Groep ultimo AEGON USA en AEGON Nederland managen hun duration mismatch op basis van hun verwachtingen omtrent de toekomstige rentestanden. De overige landenunits streven er momenteel naar om de duration van hun beleggingen ongeveer gelijk te houden aan de looptijd van hun verplichtingen. Naast point in time meting van de duration wordt gebruik gemaakt van deterministische en stochastische scenario's om het renterisico te meten en te managen. Veranderingen in het gedrag van polishouders worden daarin meegenomen. Deze modellen worden voor alle landenunits gebruikt en daarna op groepsniveau getotaliseerd. Voor AEGON USA ligt de gemiddelde duration van de beleggingen rond de 4,5 jaar. Deze relatief korte looptijd in verhouding tot het langetermijnkarakter van de meeste activiteiten van AEGON USA wordt veroorzaakt door het asset liability management dat in de Verenigde Staten voor institutionele producten (GICs en financieringsovereenkomsten) wordt toegepast. Zowel beleggingen als verplichtingen voor deze categorie worden ge-managed op basis van kortlopende rentevoeten, waarbij intensief gebruik wordt gemaakt van renteswaps. Het gevolg hiervan is dat deze beleggingen en verplichtingen, die iets meer dan een kwart vormen van de totale beleggingen en verplichtingen voor algemene rekening van AEGON USA, een effectieve looptijd hebben van bijna drie maanden. De maximaal toegestane duration mismatch van de beleggingen ten opzichte van de verplichtingen van AEGON USA en AEGON Nederland is plus of minus één jaar. Voor AEGON Nederland bedraagt de gemiddelde looptijd van beleggingen circa 4,7 jaar. Voor AEGON USA en AEGON Nederland samen bedroeg het verschil in duration, gewogen op basis van marktwaarde, ultimo 2003 circa minus 1,0 jaar. Tabel 4 op de volgende pagina toont de rentestanden op 31 december voor de periode tot en met Tabel 3 GEVOELIGHEIDSANALYSE VAN DE NETTOWINST EN EIGEN VERMOGEN IN RELATIE TOT VALUTAMARKTEN 1,2 Effect op Marktbewegingen Effect op nettowinst eigen vermogen Stijging USD, GBP en overige valuta stijging tussen stijging tussen versus de euro van 15% 12,5% and 13,5% 15% and 16% Daling USD, GBP en overige valuta daling tussen daling tussen versus de euro van 15% 12,5% and 13,5% 15% and 16% 1 Gehanteerde veronderstellingen: geen correlatie tussen markten en risico s, onveranderde omstandigheden voor alle overige activa en passiva, slechts in beperkte mate actie door het management. Alle procentuele wijzigingen zijn gerelateerd aan nettowinst en eigen vermogen. De gepresenteerde effecten zijn in het algemeen niet-lineair en kunnen derhalve niet worden geëxtrapoleerd. 2 Het effect van valutabewegingen is weergegeven als een eenmalige stijging of daling van de waarde van de Amerikaanse dollar, het Britse pond en overige valuta op 1 januari AEGON GROEP JAARVERSLAG

36 RISICOMANAGEMENT EN RISICOFACTOREN Tabel maands VS Libor 6,00% 6,40% 1,88% 1,38% 1,15% 3-maands Euribor 3,34% 4,86% 3,29% 2,87% 2,12% 10-jaars VS Treasury 6,43% 5,10% 5,04% 3,82% 4,25% 10-jaars Nederlandse staatsleningen 5,47% 4,99% 5,11% 4,23% 4,29% De gevoeligheidsanalyse in tabel 5 toont het geschatte effect van mutaties in de rentetarieven op de nettowinst en het eigen vermogen. Het asymmetrische effect van een directe opwaartse of neerwaartse rentewijziging van 1 % of 2% hangt nauw samen met het renterisico van AEGON USA. Een plotselinge stijging met 1 % of 2% drukt de winst, met name als gevolg van een plotselinge stijging in de afkopen van vaste annuities. Een plotselinge daling met 1 % of 2% leidt tot een positief effect als gevolg van lagere afkopen, hetgeen echter deels teniet wordt gedaan door de verkrapping van de rentemarges. Een geleidelijke stijging van de rente zou een aanmerkelijk gunstiger effect hebben op het resultaat. Vergelijkbare gevoeligheidscijfers gelden voor het effect op het eigen vermogen. KREDIETRISICO Wanneer premie- en andere stortingen door polishouders plaatsvinden, worden deze bedragen belegd ter financiering van de toekomstige verplichtingen aan polishouders. Voor het merendeel van de producten (voornamelijk producten voor algemene rekening) draagt AEGON het beleggingsrisico, bestaande uit betaling van de hoofdsom en rente. AEGON loopt kredietrisico op zijn beleggingen in vastrentende waarden voor algemene rekening (obligaties, hypotheken en leningen op schuldbekentenis), over-the-counter derivaten en herverzekeringscontracten. Sommige emittenten komen hun verplichtingen om diverse redenen niet na, waaronder faillissement, liquiditeitstekort, economische recessie, waardedaling van onroerend goed, bedrijfsverliezen of fraude. In het verleden heeft het slechte economische- en beleggingsklimaat in AEGON s belangrijkste markten geleid tot aanzienlijke afboekingen van beleggingen als gevolg van wanbetaling en de algehele neergang van de aandelenmarkten. Hoewel wanbetalingen in 2003 minder vaak voorkwamen, kunnen uitzonderlijke verliezen uit hoofde van wanbetaling of andere waardedalingen van effecten en leningen een sterk negatief effect hebben op de bedrijfsvoering, operationele resultaten en vermogenspositie. AEGON bewaakt het kredietrisico per tegenpartij, bedrijfssector en beleggingscategorie en hanteert tevens deterministische en stochastische kredietrisicomodellen ter beoordeling van het risicoprofiel en de gevolgen voor het resultaat en het eigen vermogen in diverse kredietscenario s. Tabel 6 toont per categorie de vastrentende beleggingsportefeuilles voor algemene rekening van de grote landenunits van AEGON. Tabel 5 GEVOELIGHEIDSANALYSE VAN NETTOWINST IN RELATIE TOT RENTETARIEVEN 1,2 Parallelle beweging van rentecurve Opwaarts met 100 basispunten Opwaarts met 200 basispunten Neerwaarts met 100 basispunten Neerwaarts met 200 basispunten Verlaging met 100 basispunten van de langetermijn rendementsveronderstellingen van vastrentende beleggingen te behoeve van de afschrijving van overlopende acquisitiekosten en garantievoorzieningen Effect op nettowinst EUR -35 miljoen EUR miljoen EUR 45 miljoen EUR 35 miljoen EUR -25 miljoen 1 Gehanteerde veronderstellingen: geen correlatie tussen markten en risico s, onveranderde omstandigheden voor alle overige activa en passiva, slechts in beperkte mate actie door het management. Alle wijzigingen zijn gerelateerd aan de nettowinst. De gepresenteerde effecten zijn in het algemeen niet-lineair en kunnen derhalve niet worden geëxtrapoleerd. 2 Het effect van rentebewegingen is weergegeven als het effect van eenmalige opwaartse of neerwaartse parallelle veranderingen van alle relevante rentecurves op 1 januari Tabel 6 VASTRENTENDE WAARDEN ALGEMENE REKENING (in miljoenen) AEGON AEGON AEGON OVERIGE AMERIKA NEDERLAND UK LANDEN TOTAAL Categorie (in USD) (in EUR) (in GBP) (in EUR) (in EUR) Staatspapier Hoogste kwaliteit (AAA) Hoge kwaliteit (AA) Goede kwaliteit (A) Goede kwaliteit (BBB) Hoogrentend (BB en minder) Hypothecaire leningen Overig Totaal beleggingen vastrentende waarden AEGON GROEP JAARVERSLAG

37 De vastrentende portefeuille van AEGON Nederland is gemiddeld van hoge kwaliteit. Meer dan 80% is belegd in fondsen met een AAA of AA rating. Van het resterende deel van deze portefeuille (exclusief hypothecaire leningen) heeft circa 6% een BBB rating en heeft minder dan 1 % een lagere of geen rating. Voor wat betreft het deel van de vastrentende portefeuille van AEGON Nederland dat bestaat uit woninghypotheken, is de feitelijke oninbaarheid met een jaarlijks effect van circa 0,02% laag. De landenunits hanteren specifieke richtlijnen voor het vaststellen van een aanvaardbaar niveau van kredietrisico en treffen voorzieningen voor verliezen als gevolg van wanbetaling. AEGON houdt op groepsniveau toezicht op de totale risicopositie van de landenunits jegens tegenpartijen. Daartoe worden de kredietposities van alle landenunits samengevoegd om het totale kredietrisico te kunnen vaststellen. Voor het managen van het kredietrisico hanteert AEGON een maximum per tegenpartij dat op alle beleggingsvormen van toepassing is. Het gewogen kredietrisico wordt bepaald door iedere positie te wegen met een factor, afhankelijk van de vorm van het risico. De gewogen kredietrisico s moeten binnen de door AEGON bepaalde grenzen vallen, zoals vermeld in tabel 7. Table 7 GEWOGEN MAXIMALE POSITIE PER TEGENPARTIJ VOOR DE AEGON GROEP 1 (in EUR miljoenen) LIMIET AAA 800 AA 800 A 600 BBB 400 BB 175 B 100 <B 35 1 De rating voor vastrentende leningen van de uitgevende instelling wordt gehanteerd bij toepassing van het risicogewogen maximum per tegenpartij. Indien een kredietrisico als gevolg van een neerwaarts bijgestelde rating de vastgestelde limiet overschrijdt, moet het risico zodra dit praktisch uitvoerbaar is worden teruggebracht binnen de vastgestelde limieten. De limieten zijn afhankelijk van de kwaliteit van het betreffende waardepapier. In alle gevallen geldt dat uitzonderingen op deze limieten uitsluitend kunnen worden gemaakt na de uitdrukkelijke, voorafgaande goedkeuring van het hoger management van AEGON. Als onderdeel van de normale bedrijfsvoering houdt AEGON voorzieningen voor kredietrisico s aan. AEGON heeft in de loop van 2003 EUR 431 miljoen toegevoegd aan de voorziening voor kredietrisico s, terwijl EUR 464 miljoen daaraan werd onttrokken. Overige mutaties, voornamelijk als gevolg van valutakoersverschillen, hadden een negatief effect van EUR 43 miljoen op de voorziening. Dit resulteerde ultimo 2003 in een saldo van EUR 260 miljoen (2002: EUR 336 miljoen). RISICO VAN BELEGGINGEN IN AANDELEN De fluctuaties op de aandelen- en vastgoedmarkten hebben nadelige gevolgen gehad voor de winstgevendheid en vermogenspositie van AEGON en voor de verkoop van aan aandelen gerelateerde producten. Dit kan ook in de toekomst voorkomen. De risico s ten aanzien van het beursklimaat doen zich voor bij zowel de activa als de passiva. Bij de activa is sprake van risico als gevolg van de directe beleggingen in aandelen, waarbij de gevolgen van de veranderlijkheid van het rendement en het beleggingsresultaat (bijna) geheel voor rekening van AEGON komen. Afgezien van de algemene economische neergang hebben ook terreuraanslagen gezorgd voor een sterke daling van de waarde van aandelen waarin AEGON belegt en die situatie kan voortduren. Aan de passiefzijde bestaat eveneens risico, aangezien gelden van polishouders worden belegd in aandelen, waarbij de polishouder de fondsen kiest waarin belegd dient te worden en zelf het meeste risico behoudt. Tot deze producten behoren variabele annuities, variabele universal life polissen, aan beleggingsfondsen gekoppelde producten en beleggingsfondsen. AEGON ontvangt meestal een vergoeding over het beleggingssaldo van deze producten en loopt dus risico ten aanzien van het beleggingsresultaat. Daarnaast hebben sommige van deze producten een minimumrendement of garanties afhankelijk van het in leven zijn van de polishouder of het in stand blijven van de polis. AEGON loopt risico wanneer het beursrendement beneden het garantieniveau blijft, waardoor het bedrijf extra voorzieningen moet treffen ten behoeve van gegarandeerde toekomstige uitkeringen. AEGON loopt eveneens risico indien het rendement niet voldoende is om de overlopende acquisitiekosten af te schrijven. In bepaalde situaties kan het nodig zijn dat AEGON versneld afschrijft en extra voorzieningen vormt voor de garanties, hetgeen een vermindering betekent van de nettowinst Tabel 8 AAN AANDELEN GERELATEERDE BELEGGINGEN VOOR ALGEMENE REKENING (in miljoenen) AEGON AEGON AEGON OVERIGE AMERIKA NEDERLAND UK LANDEN TOTAAL (in USD) (in EUR) (in GBP) (in EUR) (in EUR) ACTIVA Aandelen Vastgoed TOTAAL AEGON GROEP JAARVERSLAG

38 RISICOMANAGEMENT EN RISICOFACTOREN en het eigen vermogen. Een veranderlijk of slecht beursklimaat kan de aantrekkelijkheid van een aantal van de spaar- en beleggingsproducten aantasten, hetgeen tot lagere productie en winst leidt. Tabel 8 op de vorige pagina toont de beleggingen voor algemene rekening van AEGON. De aandelen- en vastgoedportefeuilles voor algemene rekening van AEGON USA en AEGON Nederland vertegenwoordigen 97% van de totale aandelen- en vastgoedportefeuille voor algemene rekening van de AEGON Groep, welke per 31 december 2003 EUR miljoen bedroeg. Van alle landenunits belegt AEGON Nederland het meest in aandelen of daaraan gerelateerde waarden, niet alleen in absolute bedragen maar ook als percentage van de totale beleggingen voor algemene rekening. De aandelenportefeuille van AEGON Nederland is gediversificeerd en wereldwijd gespreid en bevat ook zogeheten 5%-belangen in Nederlandse ondernemingen, waaronder niet-aflosbare preferente aandelen. Tabel 9 geeft de jaareinde stand van enkele belangrijke beursindices. Tabel 9 Ultimo S&P Nasdaq FTSE AEX Het eigen vermogen van AEGON wordt direct beïnvloed door schommelingen op de aandelenmarkten. Vanaf 2004 zal AEGON stoppen met de indirecte opbrengstmethode en die vervangen door verantwoording in de winst- en verliesrekening van gerealiseerde winsten en verliezen op aandelen en vastgoed. Dit kan leiden tot een grotere gevoeligheid van de winst voor schommelingen op de aandelenmarkten. Bovendien wordt de nettowinst beïnvloed door de hoogte van de beheersvergoedingen op beleggingen voor rekening van polishouders, evenals door de afschrijving van overlopende acquisitiekosten en toevoegingen aan de voorzieningen voor producten met minimum garanties. Tabel 10 toont de gevoeligheid van de nettowinst en het eigen vermogen in relatie tot aandelen- en vastgoedmarkten. De gevoeligheid van het eigen vermogen en de winst voor veranderingen op de aandelen- en vastgoedmarkten weerspiegelt veranderingen in de marktwaarde van de portefeuilles van AEGON, veranderingen in de afschrijving op overlopende acquisitiekosten, pensioenbijdragen ten behoeve van AEGON medewerkers, geen effect van gerealiseerde winsten of verliezen en, waar nodig, toevoegingen aan de voorzieningen voor gegarandeerde minimumuitkeringen. De belangrijkste reden voor het niet lineair zijn van de resultaten is dat een sterkere daling tot extra afschrijving op overlopende acquisitiekosten leidt en tot extra toevoegingen aan de voorzieningen voor gegarandeerde minimumuitkeringen, terwijl een minder grote daling dat effect niet heeft. DERIVATENRISICO AEGON heeft te maken met valutaschommelingen, veranderingen in de marktwaarde van zijn beleggingen, de gevolgen van wijzigingen in rentemarges, alsmede ontwikkelingen op het gebied van sterftecijfers en het langlevenrisico. AEGON maakt gebruik van de gangbare financiële derivaten, zoals renteswaps, opties, futures en valutacontracten, om risico s met betrekking tot beleggingen voor algemene rekening enerzijds en leningen anderzijds af te dekken. Het is mogelijk dat niet alle risico s waaraan AEGON blootstaat door middel van derivaten in voldoende mate te managen zijn. Daarnaast bestaat de kans dat de wederpartij bij een derivatencontract haar verplichtingen niet nakomt. Beide situaties kunnen aanzienlijke, nadelige gevolgen hebben voor AEGON's bedrijfsvoering, operationele resultaten en vermogenspositie. De gecontracteerde bedragen van de gebruikte derivaten zijn te vinden op pagina 104 en verder. Derivaten worden in het algemeen gebruikt voor het afdekken van risico s, echter credit default swaps worden ook gebruikt om selectief het kredietrisico te verhogen. Credit default swaps worden gebruikt samen met activa van hoge kwaliteit en laag risico om op synthetische wijze een portefeuille bedrijfsobligaties na te bootsen. Ook worden op beperkte schaal credit default swaps aangegaan om provisie-inkomsten te realiseren. Tabel 10 GEVOELIGHEID VAN DE NETTOWINST EN HET EIGEN VERMOGEN IN RELATIE TOT AANDELEN- EN VASTGOEDMARKTEN 1,2 Effect op eigen Marktbewegingen Effect op nettowinst vermogen Stijging van aandelen- en vastgoedmarkten van 10% EUR 70 miljoen EUR 455 miljoen Daling van aandelen- en vastgoedmarkten van 10% EUR 55 miljoen EUR 470 miljoen Daling van aandelen- en vastgoedmarkten van 20% EUR 270 miljoen EUR 965 miljoen Verlaging met 100 basispunten van de langetermijn rendementsveronderstelling van de aandelenmarkten ten behoeve van de afschrijving van overlopende aquisitiekosten en garantievoorzieningen EUR 65 miljoen 1 Gehanteerde veronderstellingen: geen correlatie tussen markten en risico s, onveranderde omstandigheden voor alle overige activa en passiva, slechts in beperkte mate actie door het management. Alle wijzigingen zijn gerelateerd aan de nettowinst en het eigen vermogen. De gepresenteerde effecten zijn in het algemeen niet lineair en kunnen derhalve niet worden geëxtrapoleerd. 2 Het effect van bewegingen op de aandelen- en vastgoedmarkten is weergegeven als een eenmalige stijging of daling van de wereldwijde aandelen- en vastgoedmarkten per 1 januari AEGON GROEP JAARVERSLAG

39 Het gebruik van derivaten wordt ge-managed door te vereisen dat er op schrift gestelde programma s zijn ten aanzien van hedging of het gebruik van derivaten. Alle verhandelde derivatencontracten moeten onder een van deze programma s vallen. De financiële gevolgen van derivaten worden in samenhang met alle overige financiële instrumenten beoordeeld, inclusief rente- en kredietrisico's en risico s ten aanzien van het beleggen in aandelen. LIQUIDITEITSRISICO Liquiditeitsrisico s zijn inherent aan een groot deel van onze activiteiten. Iedere gekochte belegging en aangegane verplichting heeft zijn eigen unieke liquiditeitskenmerken. Sommige verplichtingen zijn opeisbaar, terwijl sommige activa weinig liquide zijn, zoals onderhandse leningen, hypothecaire leningen, vastgoed en belangen in limited partnerships. Mocht AEGON in een bepaalde situatie op korte termijn een meer dan normale behoefte hebben aan liquide middelen, dan kan het problematisch zijn om deze beleggingen tegen aantrekkelijke prijzen en/of tijdig van de hand te doen. Daarom bewaakt en beheert AEGON de liquiditeitspositie zorgvuldig en hanteert daarbij een rekenmodel voor inkomende en uitgaande geldstromen dat het surplus aan liquiditeit meet over verschillende periodes onder steeds verslechterende rampscenario s. Er worden ramingen opgesteld ten aanzien van de behoefte aan liquide middelen in het geval zich rampen voordoen of situaties waarin iedereen geld wil opnemen. De inkomende geldstroom bij toepassing van dezelfde scenario s wordt vervolgens geschat, ervan uitgaande dat AEGON bij verkoop van activa de geldende marktwaarde ontvangt, met andere woorden dat AEGON de markt niet overspoelt. De inkomende geldstromen van AEGON dienen bij elk scenario en over alle tijdsperiodes hoger te zijn dan de liquiditeitsbehoefte op dat moment. De beleggingsportefeuilles zijn dusdanig samengesteld dat ieder land zelf in zijn eigen liquiditeitsbehoefte kan voorzien. Toekomstige premies, eigen vermogensbestanddelen, back-up liquiditeitsfaciliteiten en overige mogelijke geldbronnen en acties van de zijde van het management worden bij deze liquiditeitstoets buiten beschouwing gelaten. Deze analyse wordt uitgevoerd per bedrijfseenheid en landenunit, alsmede op groepsniveau. VERZEKERINGSRISICO De resultaten zijn voor een groot deel afhankelijk van de mate waarin de werkelijke uitkeringen in overeenstemming zijn met veronderstellingen bij het vaststellen van de prijzen voor producten en voor het bepalen van de hoogte van de technische voorzieningen en aanspraken op schadevergoeding. Naarmate de werkelijke resultaten minder gunstig zijn dan werd aangenomen bij het bepalen van die verplichtingen, kan dat de nettowinst drukken. Indien zich structureel hogere uitkeringen voordoen, kan het nodig blijken om de voorzieningen opwaarts bij te stellen, hetgeen het nettoresultaat verder drukt. Daarnaast zijn bepaalde acquisitiekosten met betrekking tot de verkoop van nieuwe polissen en de verwerving van bestaande polissen geactiveerd op de balans. Deze kosten worden over een periode van een aantal jaren afgeschreven ten laste van het resultaat. Indien de veronderstellingen betreffende het toekomstige winstpotentieel van deze polissen (zoals toekomstige uitkeringen, beleggingswinst en kosten) onjuist blijken te zijn, kan het nodig zijn om de geactiveerde kosten af te boeken, aangezien er onvoldoende baten tegenover staan. Dit kan een sterk negatief effect hebben op AEGON's bedrijfsvoering, operationele resultaten en vermogenspositie. Het verzekeringsrisico wordt allereerst ge-managed door de prijsstelling van producten, waarbij marges worden ingebouwd voor ongunstige uitkeringen en winst. AEGON houdt trends op het gebied van uitkeringen scherp in de gaten en evalueert nauwgezet de eigen ervaringsgegevens ten opzichte van de verwachtingen. Daarnaast streeft AEGON naar diversificatie van de risico s en stuurt deze door middel van uitsluitingen en limieten, zoals limieten ten aanzien van eigen behoud en herverzekeringsdekking. AEGON heeft een aanzienlijk groter deel van zijn verzekeringsproducten met sterfterisico in producten die een uitkering geven bij overlijden dan in producten die uitkeren bij in leven zijn. Daarom is een verslechtering in de levensverwachting een groter risico voor AEGON dan een verbetering hierin. OVERIGE RISICO'S RATINGS Ratings voor het vermogen om claims uit te keren en financiële kracht zijn factoren die medebepalend zijn voor de concurrentiepositie van verzekeraars. Een verlaging van AEGON's rating (of de mogelijkheid daarvan) kan onder andere leiden tot een sterke stijging van het aantal gevallen van polisafkoop en opzeggingen door verzekeringnemers en tot afbreuk van de relatie met broker-dealers, banken, tussenpersonen en andere distributeurs van AEGON's producten en diensten. Daarnaast kan een verlaging van de rating leiden tot vermindering van nieuwe omzet en verslechtering van de concurrentiepositie. Dit alles kan grote negatieve gevolgen hebben voor AEGON s bedrijfsactiviteiten, operationele resultaten en vermogenspositie. De huidige ratings voor financiële kracht voor de verzekeringsbedrijven van AEGON USA zijn respectievelijk AA (very strong) door Standard & Poor's en Aa3 (excellent) door Moody's. Beide bureaus hebben een stable outlook voor de ratings van de maatschappijen van AEGON USA. Verlaging van ratings kan tot hogere financieringskosten leiden. Op 8 april 2003 verlaagde Standard & Poor s de rating ten aanzien van de kredietwaardigheid van de tegenpartij bij obligaties van AEGON van AAnaar A+ met een stable outlook. Gedurende 2003 handhaafde Moody s de rating van de niet door zekerheden gedekte obligaties van AEGON op A2 met een negative outlook. REGELGEVING De verzekeringsactiviteiten van AEGON zijn onderhevig aan uitgebreide regelgeving en toezicht in alle landen waar de onderneming actief is. Het primaire doel van deze regelgeving is bescherming te bieden aan polishouders, niet aan de houders van AEGON waardepapier. Veranderingen in de huidige wet- en regelgeving op het gebied van verzekeringen kunnen invloed AEGON GROEP JAARVERSLAG

40 RISICOMANAGEMENT EN RISICOFACTOREN hebben op de bedrijfsvoering en de producten die AEGON voert. Zo verwacht AEGON dat de verkopen in de Verenigde Staten beïnvloed worden door nieuwe wijzigingen in de Federal Trade Commission Telemarketing Sales Rule, omdat ongeveer 17% van de ziektekostenverzekeringen van AEGON USA in 2002 verkocht werd via telemarketing. Het overgrote deel van de wetswijziging werd op 31 maart 2003 van kracht en verbiedt telemarketeers om potentiële klanten te benaderen die voorkomen op de nationale do not call lijst. Ook sommige staten hebben do not call lijsten. Bovendien kunnen veranderingen op het gebied van pensioenen en employee benefits, sociale zekerheid, financiële dienstverlening, belastingen en de regelgeving met betrekking tot aandelenproducten en transacties een negatief effect hebben op AEGON s mogelijkheid om nieuwe polissen te verkopen of op de uitkeringen op bestaande polissen. Ook kan nieuwe of gewijzigde wet- en regelgeving op het gebied van verzekeringen meer restrictief zijn, of tot hogere kosten leiden, dan onder de huidige regels het geval is. De mate waarin AEGON in staat is om haar obligatieschulden af te lossen en bepaalde bedrijfskosten te betalen, is deels afhankelijk van dividenden die de dochterondernemingen aan AEGON uitkeren. Sommige dochterondernemingen hebben te maken met beperkende regelgeving ter zake van dividenduitkeringen. Verzekeringsproducten genieten bepaalde fiscale voordelen, met name in de Verenigde Staten en Nederland, waar onder bepaalde voorwaarden en binnen zekere grenzen wordt toegestaan dat belastingheffing wordt uitgesteld over de opbrengsten van de annuity-stortingen en levensverzekeringspremies. Als er al belasting betaald moet worden over de opgebouwde winsten, geschiedt dit bij uitbetaling van deze winsten. Het Amerikaanse Congres heeft meerdere malen wettelijke maatregelen overwogen om het uitstel van belastingheffing op de waardegroei van bepaalde annuity- en levenproducten af te schaffen. Voorts heeft het Amerikaanse Congres in 2001 de successierechten verlaagd; over de mogelijkheid van volledige afschaffing van successierechten wordt nog steeds gediscussieerd, hetgeen van invloed kan zijn op (de verkoop van) verzekeringsproducten in de Verenigde Staten. Door recente wijzigingen in de Nederlandse fiscale wetgeving zijn bepaalde levenproducten van AEGON voor particulieren minder aantrekkelijk geworden. Het huidige kabinet heeft aangegeven dat het nadere fiscale wijzigingen overweegt waardoor de fiscale voordelen van een aantal AEGON producten, waaronder bedrijfsspaarregelingen, zouden komen te vervallen. Wijzigingen in de Amerikaanse of Nederlandse fiscale wetgeving die op AEGON's producten van toepassing zijn, kunnen een sterk nadelig effect hebben op AEGON's bedrijfsvoering, operationele resultaten en vermogenspositie. JURIDISCHE PROCEDURES AEGON loopt risico s als gevolg van juridische procedures en van onderzoeken en maatregelen door toezichthouders in verband met AEGON's activiteiten als verzekeraar, emittent, werkgever, beleggingsadviseur, belegger en belastingbetaler. Het is moeilijk om de gevolgen van een rechtszaak (met inbegrip van zogeheten class actions en door toezichthouders te nemen maatregelen) in te schatten of te kwantificeren. De gevorderde schade kan zeer hoog zijn. Ook kan het lang duren voordat een procedure wordt ingesteld en kan de omvang van de procedure gedurende lange tijd onbekend blijven. Een forse schadeveroordeling of een zware maatregel door toezichthoudende instanties kan ernstige gevolgen hebben voor AEGON's bedrijfsvoering, operationele resultaten en vermogenspositie. WIJZIGINGEN IN WAARDERINGSGRONDSLAGEN AEGON s jaarrekening wordt opgesteld op Nederlandse waarderingsgrondslagen. Een verandering in deze waarderingsgrondslagen, zoals beëindiging van de indirecte opbrengstmethode op 1 januari 2004 en de overgang naar IFRS in 2005, kan grote gevolgen hebben voor AEGON's gerapporteerde resultaten en eigen vermogen. Den Haag, 1 1 maart 2004 De Raad van Bestuur AEGON GROEP JAARVERSLAG

41 AEGON WERELDWIJD INFORMATIE OVER PRODUCTEN EN LANDENUNITS AEGON GROEP GROUP JAARVERSLAG ANNUAL REPORT

42 OVERZICHT PER PRODUCTGROEP 1 ALGEMENE REKENING Op levenproducten voor algemene rekening draagt AEGON het beleggingsrisico, verdient een marge (bestaande uit het verschil tussen de beleggingsresultaten en aan klanten gecrediteerde rente) en realiseert sterfteresultaat en/of een combinatie daarvan. TRADITIONELE LEVENSVERZEKERINGEN KLANTEN particulieren pensioenfondsen bedrijven banken DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen directe verkoop worksite marketing financiële instellingen Traditionele levensverzekeringen droegen voor 48% bij aan de winst voor belastingen 1 van AEGON in 2003 (67% in 2002 en 43% in 2001). Traditionele verzekeringen bestaan uit doorlopende en tijdelijke levensverzekeringen. Deze producten worden verkocht aan particulieren, pensioenfondsen, bedrijven en banken via (onafhankelijke) tussenpersonen, directe verkoop, worksite marketing en financiële instellingen in de Verenigde Staten, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Hongarije, Spanje en Taiwan. Doorlopende levensverzekeringen geven levenslange financiële bescherming. De meeste doorlopende polissen hebben een spaarcomponent die tijdens de looptijd van de polis onbelast aangroeit met een gegarandeerd minimumpercentage en dan kan worden gebruikt voor het financieren van bijvoorbeeld een (aanvullend) pensioen. Klanten kunnen kiezen voor tussentijdse opname van de spaarcomponent onder aftrek van eventuele kosten voor vervroegde opname of voor uitkering bij een vooraf overeengekomen gebeurtenis, zoals bij het overlijden van de verzekerde. Bij een doorlopende levensverzekering blijven in de meeste gevallen de premies gedurende de looptijd van de polis gelijk. Een universal life product is een andere vorm van een doorlopende levensverzekering met een variabele premie of een koopsom. Het gaat hier om een flexibel contract waarbij de klant vrijer is om te bepalen wanneer en hoeveel premie hij of zij betaalt, binnen een bepaald minimum en maximum. Bij universal life producten geldt dat hoe meer premie de klant betaalt, hoe groter het spaarsaldo wordt. De rente waartegen de spaarcomponent wordt opgebouwd, wordt periodiek aangepast. Bij een universal life product wordt uitgegaan van een vastgestelde minimumrente die wordt uitgekeerd over de spaarcomponent van de polis. Tevens is een geïndexeerde versie van het universal life product verkrijgbaar, waarbij de gecrediteerde intrest gekoppeld is aan de opwaartse en neerwaartse bewegingen van een bepaalde beursindex. De geïndexeerde polis heeft geen minimumrente. Universal life producten worden verkocht aan particulieren, pensioenfondsen, bedrijven en banken. Tijdelijke levensverzekeringen bieden dekking gedurende een bepaalde periode. De klant kan zelf de verzekeringsduur en het verzekerd bedrag bepalen. Deze verzekering keert uitsluitend uit bij overlijden van de verzekerde tijdens de looptijd. Tijdelijke levensverzekeringen hebben geen spaarcomponent. De polissen kunnen na afloop meestal worden verlengd, waarbij doorgaans de premie wordt verhoogd. Sommige tijdelijke levensverzekeringen in de Verenigde Staten (zoals levensverzekeringen verbonden aan een hypothecaire lening en levensverzekeringen verbonden aan opgenomen krediet) voorzien in een overlijdensuitkering die lager wordt naarmate de looptijd vordert, volgens een vastgestelde staffel. Het percentage waarmee de uitkering wordt verlaagd komt meestal overeen met de vermindering van de hoofdsom van de lening. Onder de categorie traditionele levensverzekeringen vallen ook levensverzekeringen die deel uitmaken van pensioenregelingen met gegarandeerde uitkeringen, kapitaalverzekeringen bij leven en individuele pensioenproducten. Bank- en Company-Owned Life Insurance (BOLI/COLI) producten worden gebruikt voor de financiering van employee benefits, waarbij gewoonlijk de belangrijkste werknemers van een bedrijf de verzekerden zijn. VASTE ANNUITIES KLANTEN particulieren pensioenfondsen DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen brokers directe verkoop Vaste annuities droegen voor 13% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 (8% in 2002 en 10% in 2001). Vaste annuities worden verkocht aan particulieren en pensioenfondsen via financiële instellingen, (onafhankelijke) tussenpersonen in de Verenigde Staten en Canada en tevens via directe verkoop in de Verenigde Staten. Een vaste annuity is een contract waarmee aan de klant een vaste minimumuitkering wordt gegarandeerd. De vaste annuityproducten die AEGON USA aanbiedt, betreffen lijfrentepolissen met een variabele premie of een koopsom, waarbij de uitkering direct ingaat of wordt uitgesteld. Voor een direct ingaande annuity wordt meestal een koopsom gestort, waarbij de uitkeringen binnen een jaar na aankoop aanvangen. Uitgestelde annuities worden op vaste of geïndexeerde basis aangeboden; deze vorm van annuities begint op een latere datum uit te keren. Op de einddatum heeft de klant de keuze uit diverse uitkeringsmogelijkheden, waaronder een uitkering ineens, een levenslange of een tijdelijke lijfrente. Ingeval de verzekerde voortijdig komt te overlijden, ontvangt de begunstigde de opgebouwde waarde van de overlijdensuitkering. De klant kan de annuity voortijdig opzeggen, waarna de waarde wordt uitgekeerd, verminderd met afkoopkosten. Voor vaste annuities geldt een bepaalde rentevoet, die periodiek door AEGON kan worden aangepast. Een multi-strategy annuity biedt de klant een keuze uit meerdere beleggingsstrategieën en omvat een cumulatieve levenslang gegarandeerde minimumrente. Tussentijdse opname van de opgebouwde waarde van de annuity is mogelijk, waarbij echter afkoopkosten in rekening worden gebracht. 1 Onder winst voor belastingen dient hier te worden verstaan: brutowinst exclusief financieringslasten en overige en exclusief de winst van Transamerica Finance Corporation. AEGON GROEP JAARVERSLAG

43 De bedrijven van AEGON in de Verenigde Staten verkopen collectieve en individuele vaste annuities en 401(k) contracten aan het midden- en kleinbedrijf. Collectieve vaste annuities worden aangeboden tegen een koopsom, waarmee de annuities voor een groep werknemers worden gefinancierd. De koopsom is inclusief een vergoeding voor de administratieve dienstverlening door AEGON na verkoop van de annuity. GICS EN FINANCIERINGSOVEREENKOMSTEN KLANTEN pensioenfondsen financiële instellingen beleggingsfondsen overheden buitenlandse beleggers DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen directe verkoop Guaranteed Investment Contracts (GICs) en financieringsovereenkomsten (FAs) droegen voor 8% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 (13% in 2002 en 6% in 2001). GICs en FAs worden uitsluitend gesloten met institutionele beleggers zoals pensioenfondsen, geldmarktfondsen, gemeenten en Amerikaanse en buitenlandse beleggers en worden veelal ook gebruikt voor oudedagsvoorzieningen en studiespaarregelingen. GICs worden voornamelijk verkocht aan beleggers die aan bepaalde fiscale voorwaarden voldoen, terwijl FAs doorgaans verkocht worden aan institutionele beleggers die niet aan de betreffende fiscale voorwaarden voldoen. Deze producten worden via directe verkoop verkocht alsmede via (onafhankelijke) tussenpersonen in de Verenigde Staten en aan buitenlandse instellingen vanuit de Verenigde Staten. GICs en FAs zijn marge gerelateerde verzekeringsproducten met een vaste of variabele rente die recht geven op uitkering van de hoofdsom en een gegarandeerd rentepercentage. Bij sommige producten ontvangt de klant een rendement dat is gerelateerd aan de verandering van een gepubliceerde aandelenindex, zoals de S&P 500. Het contract kan een vaste looptijd hebben (meestal variërend van zes maanden tot tien jaar) of kan doorlopend zijn. Bij contracten voor onbepaalde tijd heeft de klant een put optie waarmee het contract kan worden beëindigd met inachtneming van een opzegtermijn variërend van drie tot dertien maanden. VOOR REKENING VAN POLISHOUDERS Bij producten voor rekening van polishouders loopt de polishouder het beleggingsrisico. AEGON ontvangt vergoedingen voor beheer, administratie en garanties. Ook sterfteresultaten vallen aan AEGON toe. LEVENSVERZEKERINGEN VOOR REKENING VAN POLISHOUDERS KLANTEN particulieren DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen marketingorganisaties financiële instellingen worksite marketing franchiseorganisaties Levensverzekeringen voor rekening van polishouders droegen in 2003 voor 15% bij aan de winst voor belastingen van AEGON (17% in 2002 en 17% in 2001). Deze producten worden verkocht aan particulieren via (onafhankelijke) tussenpersonen, marketingorganisaties, financiële instellingen, worksite marketing en franchiseorganisaties in de Verenigde Staten, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Hongarije, Spanje en Taiwan. Onder levensverzekeringen voor rekening van polishouders worden verschillende verzekeringsvormen en pensioenproducten verstaan waarbij de overlijdensuitkering en de poliswaarde afhankelijk zijn van de resultaten van een beleggingsportefeuille. De premies kunnen worden belegd in verschillende fondsen met een uiteenlopend risico- en rendementsprofiel, zoals aandelen, obligaties en combinaties daarvan, of beleggingsproducten met een gegarandeerde betaling van hoofdsom en rente. De klant draagt het beleggingsrisico, terwijl AEGON inkomsten realiseert bestaande uit een vergoeding voor het beheer van de beleggingen, alsmede uit opslagen voor sterfte en kosten. De poliswaarde is afhankelijk van het resultaat op de beleggingen waarvoor de polishouder heeft gekozen. Onder deze categorie vallen ook variabele universal life producten (Verenigde Staten), spaarkassen (Nederland) en aan beleggingsfondsen gekoppelde unit-linked verzekeringen (Verenigd Koninkrijk en Overige landen). Variabele universal life producten zijn universal life producten met de mogelijkheid dat de polishouder voor eigen rekening de beleggingen kan selecteren. Spaarkassen zijn aan beleggingen gekoppelde kapitaalverzekeringen bij leven met een winstuitkering volgens het tontinestelsel. Polishouders kunnen kiezen uit diverse fondsen waarin de premies worden belegd. Bij overlijden voor afloop van de polis keert de spaarkas een overlijdensuitkering uit die gelijk is aan de premies plus 4% samengestelde intrest, met een minimum van 1 10% van de fondswaarde gedurende de eerste helft van de contractperiode. Voor de overlijdensuitkering wordt jaarlijks een risicopremie in rekening gebracht. De hoogte van de overlijdensuitkering is gelijk aan de totale uitkering aan de polishouder plus eventuele niet-terugverdiende acquisitiekosten. Bij overlijden wordt het spaarkassaldo niet uitgekeerd aan de begunstigde. In plaats daarvan wordt het aan het einde van het jaar verdeeld onder de overblijvende polishouders van de specifieke jaarkas waartoe de overleden polishouder behoorde (aan het begin van ieder kalenderjaar start een nieuwe jaarkas). Bij in leven zijn op de expiratiedatum wordt een bedrag uitgekeerd gelijk aan de fondswaarde plus het tontinewinstaandeel. Indien gekozen is voor AEGON GROEP JAARVERSLAG

44 OVERZICHT PER PRODUCTGROEP 1 beleggen in het Mix Fund, is de uitkering minimaal gelijk aan de betaalde premies. Unit-linked producten zijn polissen waarbij de polishouder zelf kan bepalen welk percentage van de premie in een bepaald fonds wordt belegd. Dit percentage kan later door de polishouder worden gewijzigd. De uitkering bij overlijden of expiratie is gelijk aan de waarde van de units, in sommige gevallen met een gegarandeerd minimum. Unit-linked producten hebben meestal een variabele looptijd en variabele premies. VARIABELE ANNUITIES KLANTEN particulieren pensioenfondsen Variabele annuities droegen voor 2% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 ( 21% in 2002 en 3% in 2001). Deze variabele annuities worden verkocht aan particulieren en pensioenfondsen via (onafhankelijke) tussenpersonen, marketingorganisaties en financiële instellingen in de Verenigde Staten en Canada. Variabele annuities geven de klant de mogelijkheid op fiscaal gunstige wijze te sparen voor de toekomst. Bij expiratie van de verzekering kan gekozen worden uit een aantal mogelijkheden, afhankelijk van de inkomensbehoefte van de klant, zoals een uitkering ineens, een levenslange of een tijdelijke lijfrente. De premies voor variabele annuity-contracten worden belegd in de door de klant geselecteerde fondsen van AEGON, waaronder obligatie- en aandelenfondsen. De keuze van de fondsen is afhankelijk van het door de klant gewenste risiconiveau. De beleggingen en verplichtingen met betrekking tot dit product worden op aparte rekeningen geboekt en gelden als beleggingen voor rekening van polishouders. De poliswaarde van de variabele annuities is afhankelijk van de fondsresultaten. AEGON brengt kosten in rekening voor het verstrekken van een gegarandeerde minimum overlijdensuitkering en kan voorts bij omzetting in een lijfrente gegarandeerde uitkeringen doen. Onder deze productgroep vallen ook gesepareerde fondsen (in Canada). VERMOGENSBEHEER KLANTEN particulieren pensioenfondsen vermogensbeheerders DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen marketingorganisaties financiële instellingen DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen marketingorganisaties financiële instellingen directe verkoop Vermogensbeheer droeg voor 0,2% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 (0,1% in 2002 en 3% in 2001). Deze producten worden verkocht aan particulieren, pensioenfondsen en vermogensbeheerders via (onafhankelijke) tussenpersonen, marketingorganisaties, financiële instellingen en directe verkoop in de Verenigde Staten, Canada, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Hongarije. Het vermogensbeheer van AEGON omvat producten die inkomsten genereren via de vergoedingen voor vermogensbeheer, administratieve diensten of risicobeheer met betrekking tot niet in de balans opgenomen activa (zoals aandelen- en obligatiefondsen, voor derden beheerde vermogens en collectieve beleggingstrusts). De bedrijven van AEGON in de Verenigde Staten bieden diverse beleggingsproducten en administratieve diensten, individuele en collectieve variabele annuities, beleggingsfondsen, collectieve beleggingstrusts en particuliere pensioenregelingen. Wat laatstgenoemde categorie betreft, richt AEGON zich op de volgende regelingen: bedrijfspensioenregelingen die voorzien in een gegarandeerde uitkering beschikbare premieregelingen voor ondernemingen 401(k) regelingen fiscaal gefaciliteerde annuities voor instellingen zonder winstoogmerk (in het kader van artikel 403(b) van de Amerikaanse belastingwet) en niet fiscaal gefaciliteerde regelingen voor overheidsinstellingen en fiscaal vrijgestelde regelingen (in het kader van artikel 457 van de Amerikaanse belastingwet). Gebundelde pensioenregelingen worden verkocht aan grote en middelgrote werkgevers. De beleggingsbenadering die voor de pensioenmarkt wordt gehanteerd, is die van manager van managers, waarbij klanten toegang krijgen tot institutionele managers voor de belangrijkste beleggingscategorieën. Deze fondsen zijn verkrijgbaar in een core-and-feeder constructie, waarbij de core vergelijkbaar is met een beleggingsfonds en de feeder de institutionele klant een aantal opties biedt die rechtstreeks gekoppeld zijn aan de resultaten van het beleggingsfonds, zoals een al dan niet geregistreerde variabele annuity of niet in de balans opgenomen collectieve beleggingstrusts of beleggingsfondsen. De bedrijven in de Verenigde Staten bieden de fondsbeheerder een overzicht van de beleggingsfondsen die behoren tot IDEX en Diversified Investors Funds Group. AEGON gaat samenwerkingsverbanden aan met beleggingsmaatschappijen en selecteert en trekt externe beheerders van diverse beleggingsmaatschappijen aan op basis van hun prestaties. De externe beheerder fungeert als subadviseur voor de beleggingsfondsen van AEGON, maar blijft in dienst van de eigen maatschappij. AEGON ontvangt een vergoeding voor het beheer van deze beleggingsproducten. Synthetische GICs worden over het algemeen gekarakteriseerd als niet in de balans opgenomen producten met beheersvergoeding die voornamelijk worden verkocht aan fiscaal erkende institutionele beleggers, voor 401(k)-regelingen en overige pensioenregelingen alsmede studiespaarregelingen. De verzekeringsmaatschappijen van AEGON bieden vastrentende beleggingen aan als synthetische GICs; de beleggingen blijven eigendom van de klant en worden beheerd door de klant zelf of door een onafhankelijke externe beheerder. De synthetische GICs 1 Onder winst voor belastingen dient hier te worden verstaan: brutowinst exclusief financieringslasten en overige en exclusief de winst van Transamerica Finance Corporation. AEGON GROEP JAARVERSLAG

45 bieden een gelijkmatig rendement en uitkeringen die corresponderen met de boekwaarde ingeval de krachtens de regeling gedane uitkeringsverzoeken door participanten aan de regeling de inkomende kasstromen te boven gaan. Bij bepaalde contracten keert AEGON voorschotten uit, zodat de klant uitkeringen kan verstrekken. Over deze voorschotten wordt de marktrente in rekening gebracht. Via de periodiek aan te passen rentevergoeding worden de resultaten op de beleggingen en de uitkeringsverzoeken aan de klanten doorgegeven. In Canada vindt het vermogensbeheer plaats via diverse speciale dienstverleners en vermogensbeheerders. Inkomsten worden gerealiseerd door het verschaffen van administratieve backoffice diensten waarmee de verkoop van beleggingsfondsen en gesepareerde fondsen wordt gefaciliteerd. Voorts genereert een nationaal netwerk van franchisenemers en vertegenwoordigers op het gebied van financiële planning inkomsten over de verkoop van producten van niet-gelieerde ondernemingen. Beheersvergoedingen vloeien ook voort uit portefeuillebeheer en beleggingsadviezen. De distributiebedrijven in Nederland bieden financieel advies en zijn betrokken in bemiddelingsactiviteiten in vastgoed. De activiteiten op het gebied van financiële advisering omvatten de verkoop van verzekeringen, pensioenen, hypotheken, financieringen, sparen en beleggen. De bemiddelingsactiviteiten inzake vastgoed betreffen makelaardij van woonhuizen, bedrijfspanden alsmede vastgoedbeheer In het Verenigd Koninkrijk leveren de onafhankelijke adviseurs, in welk distributiekanaal AEGON UK nu een aanzienlijke positie heeft verworven, adviezen gerelateerd aan de financiële behoeften van een reeks klantengroepen (zowel particulieren als bedrijven). ÁB-AEGON (Hongarije) levert diensten op het gebied van vermogensbeheer via dochtermaatschappij AEGON Securities. ZIEKTEKOSTEN- EN ONGEVALLENVERZEKERING KLANTEN particulieren bedrijven DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen brokers directe verkoop Ziektekosten- en ongevallenverzekeringen droegen voor 1 1% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 (13% in 2002 en 6% in 2001). Ziektekosten- en ongevallenverzekeringen worden verkocht aan particulieren en bedrijven via (onafhankelijke) tussenpersonen, en directe verkoop in de Verenigde Staten, Canada, Nederland, Hongarije en Spanje. AEGON biedt een beperkt assortiment ziektekostenverzekeringen, waaronder arbeidsongeschiktheidsverzekeringen in Nederland, Hongarije en Spanje, alsmede ongevallenverzekeringen met uitkering bij overlijden of invaliditeit in de Verenigde Staten. AEGON voert geen producten met een uitgebreide ziektekostendekking. In Amerika biedt AEGON ook verzekeringen voor de behandeling van kanker en hartkwalen en voor intensieve zorg. De werkgever faciliteert de verkoop van deze producten aan zijn werknemers, waarbij de premiebetaling plaatsvindt door inhouding op het salaris. Deze polissen keren een bepaald inkomen uit tijdens ziekenhuisopname en vergoeden specifieke kosten van verpleging, operaties, de behandeling van kanker en specialistische begeleiding van terminale patiënten. Ook eigen bijdragen die niet worden vergoed door andere ziektekostenverzekeringen en aanvullende Medicare producten kunnen via deze producten worden verzekerd. Verzekeringen van AEGON USA voor langdurige verpleging keren vergoedingen uit aan cliënten die langdurige zorg vereisen vanwege ouderdom of ernstige ziekte. Verzekeringen voor langdurige verpleging bieden dekking voor de kosten van thuiszorg, zorgverlening in een verpleeghuis, begeleid zelfstandig wonen en dagverzorging voor volwassenen. Inkomen en spaargeld hoeven dan niet aangesproken te worden voor de financiering van thuiszorg of een langdurig verblijf in een verpleeghuis. In Canada biedt AEGON ongevallenverzekeringen en dekking voor medische kosten bij verblijf in het buitenland. SCHADEVERZEKERINGEN KLANTEN particulieren bedrijven Schadeverzekeringen droegen voor 2% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 (2,6% in 2002 en 2% in 2001). Schadeverzekeringen worden verkocht aan particulieren en bedrijven via (onafhankelijke) tussenpersonen en gevolmachtigden in Nederland, Hongarije en Spanje. AEGON biedt een beperkt assortiment schadeverzekeringen in geselecteerde marktsegmenten, zoals motorrijtuigen-, aansprakelijkheids-, inboedel- en opstalverzekeringen. BANKACTIVITEITEN KLANTEN particulieren bedrijven DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen brokers DISTRIBUTIEKANALEN (onafhankelijke) tussenpersonen directe verkoop detaillisten franchiseorganisaties Bancaire producten droegen voor 0,8% bij aan de winst voor belastingen van AEGON in 2003 (0,3% in 2002 en 1% in 2001). Deze producten worden uitsluitend door AEGON Nederland verkocht. Dit gebeurt via directe verkoop, (onafhankelijke) tussenpersonen, detaillisten en franchiseorganisaties. De bancaire producten van AEGON betreffen spaarrekeningen en beleggingscontracten. De opbrengst voor AEGON bij deze producten is marge gerelateerd. Spaarrekeningen bieden niet alleen een aantrekkelijke rente, maar ook de flexibiliteit om zonder al te veel beperkingen geld op te nemen. AEGON heeft de verkoop van aandelenleaseproducten begin 2003 beëindigd. De bancaire producten omvatten ook beleggingsproducten met index gerelateerde rendementen, die beheersvergoedingen genereren gebaseerd op de performance van de beleggingen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

46 OVERZICHT PER PRODUCTGROEP 1 TOEZICHT De bedrijven van de AEGON Groep staan in het land van vestiging onder solvabiliteitstoezicht. Op grond van Europese wetgeving uit 1998 (Richtlijn 98/79/EC ) is de Pensioen- en Verzekeringskamer (PVK) als hoofdtoezichthouder verplicht tot het uitvoeren van aanvullend toezicht. Het aanvullende toezicht op verzekeringsmaatschappijen stelt de hoofdtoezichthouder in staat een gedetailleerde beoordeling te maken van de financiële positie van de verzekeringsmaatschappijen die deel uitmaken van de groep. Op grond van de Richtlijn dient de PVK rekening te houden met de relevante financiële banden tussen de onderzochte verzekeringsbedrijven en de overige bedrijven binnen de groep. In verband hiermee is AEGON verplicht om halfjaarlijks aan de PVK te rapporteren, waarbij alle belangrijke transacties en onderlinge relaties tussen de verzekerings- en niet-verzekeringsbedrijven van de AEGON Groep worden gemeld. Zowel de verzekeringsbedrijven als de bankbedrijven binnen de AEGON Groep dienen ingevolge de nationale wet- en regelgeving een minimum solvabiliteitsmarge aan te houden. De vereiste solvabiliteitsmarge is gelijk aan de som van de marges van de afzonderlijke verzekerings- en bankbedrijven van AEGON, op basis van de in de Europese richtlijnen vastgelegde vereisten. Het aansprakelijk vermogen bestaat uit eigen vermogen, risicodragend waardepapier en achtergestelde leningen. Verenigde Verenigd ALGEMENE REKENING Staten Canada Nederland Koninkrijk Hongarije Spanje Taiwan Traditionele levensverzekeringen Vaste annuities GICs en financieringsovereenkomsten* REKENING POLISHOUDERS Levensverzekeringen Variabele annuities Vermogensbeheer Bankactiviteiten Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen *Ook internationaal gedistribueerd vanuit de Verenigde Staten. WINSTBIJDRAGE (in EUR miljoenen) ALGEMENE REKENING Traditionele levensverzekeringen Vaste annuities GICs en financieringsovereenkomsten VOOR REKENING POLISHOUDERS Levensverzekeringen voor rekening polishouders Variabele annuities Vermogensbeheer OVERIGE ACTIVITEITEN Ziektekosten- en ongevallenverzekering Schadeverzekeringen Bankactiviteiten Boekwinst Mexico TOTAAL WINST VOOR BELASTINGEN Onder winst voor belastingen dient hier te worden verstaan: brutowinst exclusief financieringslasten en overige en exclusief de winst van Transamerica Finance Corporation. AEGON GROEP JAARVERSLAG

47 AEGON WERELDWIJD AEGON AMERIKA GESCHIEDENIS De activiteiten in Amerika omvatten AEGON USA en AEGON Canada en worden gezamenlijk aangeduid als AEGON Amerika. AEGON USA is in 1989 opgericht na het besluit om de Amerikaanse houdstermaatschappijen samen te voegen onder één houdstermaatschappij voor financiële dienstverlening. De bedrijfsactiviteiten worden verricht via de levensverzekeringsmaatschappijen van AEGON USA Inc., Commonwealth General en Transamerica Corporation. Producten worden aangeboden via verschillende levensverzekeringsmaatschappijen, die vergunningen hebben in alle staten van de Verenigde Staten, het District of Columbia, Puerto Rico, de Maagdeneilanden en Guam. Als wordt gerefereerd aan AEGON of AEGON USA wordt doorgaans één van deze levensverzekeringsmaatschappijen bedoeld. De belangrijkste Amerikaanse verzekeringsbedrijven van AEGON, en volledig eigendom van AEGON, zijn: Transamerica Financial Life Insurance Company, Inc., Purchase, New York Life Investors Insurance Company of America, Cedar Rapids, Iowa Monumental Life Insurance Company, Baltimore, Maryland Peoples Benefit Life Insurance Company, Cedar Rapids, Iowa Stonebridge Casualty Insurance Company, Columbus, Ohio Stonebridge Life Insurance Company, Rutland, Vermont (voorheen J.C. Penney) Transamerica Life Insurance & Annuity Company, Charlotte, North Carolina Transamerica Life Insurance Company, Cedar Rapids, Iowa Transamerica Occidental Life Insurance Company, Cedar Rapids, Iowa Western Reserve Life Assurance Co. of Ohio, Columbus, Ohio Veterans Life Insurance Company, Springfield, Illinois First AUSA Life Insurance Company, Baltimore, Maryland. De activiteiten in de Verenigde Staten, uitgevoerd door de gezamenlijke bedrijven aldaar, richten zich met name op de verkoop van levenproducten, waaronder traditionele levensverzekeringen, universal life en variabele universal life producten, GICs, financieringsovereenkomsten, vaste annuities en variabele annuities. Voorts worden door de AEGON bedrijven in de Verenigde Staten ziektekosten- en ongevallenverzekeringen verkocht. Een aantal jaren geleden is de strategische beslissing genomen om voor ziektekostenverzekeringen geen basisdekking meer te verkopen, maar zich te concentreren op aanvullende dekkingen. De belangrijkste bijdrage aan het resultaat van de AEGON bedrijven in de Verenigde Staten wordt geleverd door de traditionele levenproducten. De bedrijven in de Verenigde Staten zijn ondergebracht in vijf operationele divisies, die ieder actief zijn vanuit een of meerdere levensverzekeringsmaatschappijen van AEGON USA: Agency, Direct Marketing Services, Financial Markets, Institutional Products and Services en Pension. Deze divisiestructuur verschaft AEGON USA een beter overzicht van de totale organisatie en stelt AEGON USA in staat synergie te behalen, cross-selling toe te passen en de bedrijfsefficiëncy te verhogen. Gecentraliseerde ondersteunende afdelingen bieden ter aanvulling op de operationele activiteiten deskundigheid op het gebied van systeemtechnologie, vermogensbeheer, compliance met regelgeving en diverse interne bedrijfsfuncties. Producten worden verkocht via een of meer bedrijven van AEGON. De divisies die hieronder worden beschreven zijn onderdeel van deze bedrijven. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE AGENCY GROUP De Agency Group onderdelen bieden een breed scala aan verzekeringsproducten via (onafhankelijke) agenten, officieel erkende vertegenwoordigers, financieel adviseurs en gespecialiseerde marketingorganisaties. Zij richten zich daarbij op specifieke klantensegmenten variërend van verkoop aan huis tot het segment van vermogende cliënten. De Agency Group omvat de volgende onderdelen: AEGON Financial Partners Life Investors Career Agents / Independent Producers Group Intersecurities, Inc. Transamerica Insurance & Investment Group World Financial Group Monumental Division Long Term Care Division Worksite Marketing AEGON Financial Partners (AFP) is begin 2002 opgericht als een nieuwe interne serviceorganisatie waarin de activiteiten, technologie- en servicefuncties van afzonderlijke, doch vergelijkbare bedrijfsonderdelen zijn geïntegreerd. De Agency Group kan zo optimaal gebruik maken van de aldus gecreëerde schaalvoordelen. AFP verleent diensten aan Life Investors Career Agents/Independent Producers Group, Intersecurities, Transamerica Insurance & Investment Group en World Financial Group. AEGON GROEP JAARVERSLAG

48 AEGON WERELDWIJD Life Investors Career Agents/Independent Producers Group richt zich op klanten met een modaal tot hoger inkomen en biedt met name rentegevoelige en gewone levensverzekeringen aan. Via het agency-building systeem levert Life Investors conform de doelstelling kwaliteitsproducten, technologische hulpmiddelen en hoogwaardige training en ondersteuning aan meer dan agenten met kantoor aan huis. In de afgelopen paar jaar heeft Independent Producers Group een uitzonderlijke groei doorgemaakt, zowel qua verkoop als met betrekking tot het aantal tussenpersonen dat werd aangetrokken. Deze unit, die zich richt op het ontwikkelen van relaties met onafhankelijke marketingorganisaties en het aansturen van agenten in de Verenigde Staten, telt inmiddels bijna onafhankelijke agenten. Intersecurities, Inc. (ISI) is een erkende, onafhankelijke brokerdealer en beleggingsadviseur. De circa vertegenwoordigers van ISI helpen klanten bij het realiseren van hun beleggingsdoelstellingen door middel van een scala aan financiële producten, waaronder beleggingsfondsen, vaste en variabele levensverzekeringen, annuities en effecten. ISI positioneert zichzelf voor verdere groei door het opzetten van een interne wholesale unit voor levenproducten binnen de reeds bestaande kanalen en door gebruik te maken van de wholesale expertise van Transamerica Capital, Inc. voor variabele producten. Transamerica Insurance & Investment Group (TIIG) verkoopt tijdelijke levensverzekeringen, vaste en variabele levensverzekeringen en aandelenproducten aan de nichemarkt van oudere, vermogende particuliere cliënten, alsmede aan het midden- en kleinbedrijf. TIIG s primaire distributiekanaal omvat 469 kantoren en de meer dan tussenpersonen. De verkoop van de variabele producten van TIIG wordt ondersteund door een netwerk van broker-dealers, waartoe ook Transamerica Financial Advisors, Inc. behoort, een gelieerde organisatie met 950 vertegenwoordigers. TIIG heeft inmiddels een National Accounts initiatief gelanceerd voor zijn vaste en variabele producten, dat gericht is op het bouwen en versterken van zakelijke relaties met landelijke dekking en de uitvoering van marketingprogramma s teneinde de verkopen van vertegenwoordigers te bevorderen. TIIG Distributors is opgericht om in deze markt te penetreren en omvat algemene agentschappen, waarbij de programma s en producten van TIIG via dit kanaal worden aangeboden door wholesalers. World Financial Group (WFG) richt zich met variabele universal life producten, variabele annuities en beleggingsfondsen op de markt voor mensen met een modaal inkomen. De meer dan partners van WFG (van wie er als effectenmakelaar zijn geregistreerd bij World Group Securities, Inc., een erkende brokerdealer) hebben de mogelijkheid om zelfstandig een eigen bedrijf op te bouwen op het gebied van verzekeringen en financiële dienstverlening. De Monumental Division richt zich met individuele traditionele levensverzekeringen en aanvullende ziektekostenverzekeringen op de markt voor lager en modaal inkomen waar nog grote behoefte is aan advisering. De divisie maakt gebruikt van drie afzonderlijke distributiekanalen: Career Agency, Pre-Need en Military. De circa agenten in 22 staten vormen een afspiegeling van de diversiteit binnen de gemeenschap waarin zij actief zijn. De career agents bieden persoonlijke service aan de polishouders. Binnen het Pre-Need-kanaal worden voor de dekking van de kosten van een uitvaart levensverzekeringen verkocht via begrafenisondernemers en hun tussenpersonen. Binnen de Military-unit worden door oudberoepsofficieren levensverzekeringen en pensioenspaarproducten verkocht aan (onder)officieren die in de Verenigde Staten of daar buiten zijn gestationeerd. De Long Term Care Division biedt verzekeringsproducten die tegemoet komen aan de langetermijnbehoeften van de consument op het gebied van gezondheidszorg na hun pensionering. Verzekeringen voor langdurige verpleging bieden met name dekking voor de thuiszorg, de zorgverlening voor begeleid wonen of in een verpleeghuis. Deze divisie is al sinds eind jaren tachtig actief en met de integratie van de activiteiten van Transamerica Long Term Care behoort zij inmiddels tot de zes grootste Amerikaanse leveranciers van verzekeringen voor langdurige verpleging (volgens het door Life Plan in 2002 verrichtte jaarlijks onderzoek). De producten worden rechtstreeks verkocht, zowel door gebonden agenten als door onafhankelijke tussenpersonen. Transamerica Worksite Marketing levert een breed scala aan op vrijwillige basis afgesloten levensverzekeringen en aanvullende ziektekostenverzekeringen voor werknemers, waarbij de premiebetaling geschiedt via inhouding op het salaris, ten behoeve van groepen van vijf tot meer dan werknemers. De producten die op de werkplek worden verkocht, gelden als aanvulling op de verzekeringen die werknemers al zelf of via de werkgever hebben afgesloten. AEGON DIRECT MARKETING SERVICES AEGON Direct Marketing Services (ADMS) richt zich op klanten die niet via de andere distributiekanalen van AEGON USA worden bereikt of die verzekeringsproducten liever rechtstreeks dan via een tussenpersoon wensen te kopen. ADMS heeft met behulp van geavanceerde databasetechnologie een methode ontwikkeld om de nichemarkten beter te bewerken met producten die tegemoetkomen aan de specifieke wensen van klanten. Klanten hebben via direct mail, verkooppunten, internet en directe verkoop toegang tot een uitgebreid assortiment verzekeringsproducten. Voorts vindt verkoop van de producten plaats door sponsored relationships, zoals financiële instellingen, autodealers en verschillende verenigingen. Bovendien heeft ADMS zijn expertise op het gebied van directe verkoop in markten buiten de Verenigde Staten ingezet. ADMS heeft nu activiteiten in Australië, Spanje, Zuid-Korea, Japan, Duitsland, Italië en Taiwan. ADMS heeft strategische relaties ontwikkeld met belangrijke zakenpartners in deze gebieden en gebruikt hun steun om producten van AEGON USA te verkopen via telemarketing en direct mail. AEGON GROEP JAARVERSLAG

49 FINANCIAL MARKETS GROUP De Financial Markets Group (FMG) van AEGON USA omvat onder meer Transamerica Capital Inc., Transamerica Investment Management LLC en Extraordinary Markets. Transamerica Capital Inc. (TCI) werkt samen met een groot aantal belangrijke banken in de Verenigde Staten ten behoeve van de verkoop van vaste en variabele annuities en levensverzekeringen via het bankkanaal. De nadruk heeft recent gelegen op het 50+ segment en op annuities met een private label die door AEGON USA voor de desbetreffende financiële instelling op maat worden ontwikkeld en waarbij die financiële instelling inkomsten genereert uit marketing en beleggingsbeheer. Daarnaast fungeert TCI als de wholesale marketing- en verkooptak van toonaangevende commissionairs in New York, regionale brokers en broker-dealers en onafhankelijke financieel adviseurs om hen te ondersteunen bij de marketing, promotie en verkoop van beleggingsfondsen en variabele annuities aan hun cliënten. Transamerica Investment Management LLC is een erkende beleggingsadviseur die het vermogensbeheer verzorgt voor cliënten zoals beleggingsfondsen, institutionele klanten, pensioenfondsen en gesepareerde beleggingsdepots voor variabele annuities en variabele universal life producten. Extraordinary Markets levert vaste en variabele life producten aan de BOLI/COLI markt via toonaangevende onafhankelijke brokers. Een gespecialiseerd team van productontwikkelaars, financiële, actuariële en beleggingsspecialisten van Extraordinary Markets biedt innovatieve oplossingen in de verzekerings- en beleggingssfeer aan s werelds leidende financiële instellingen en ondernemingen ten behoeve van de financiering van beloningsregelingen voor werknemers en managers. Deze markt wordt benaderd afhankelijk van de omstandigheden, waardoor de verkoop van jaar op jaar sterk kan schommelen. INSTITUTIONAL PRODUCTS AND SERVICES GROUP Institutional Products and Services Group omvat AEGON Institutional Markets Division (IMD) en Transamerica Reinsurance (TARe). IMD is uitstekend gepositioneerd en kent een lange traditie op de ontwikkelde, competitieve institutionele markt. De divisie kwam in 1982 op de markt met een unieke GIC met variabele rente. Sindsdien heeft IMD de portefeuille sterk uitgebreid met traditionele vastrentende GICs, financieringsovereenkomsten en producten waarvoor een beheersvergoeding wordt berekend, zoals synthetische GICs, waarin IMD marktleider is (bron: rapporten van LIMRA International). IMD heeft haar leidende positie kunnen versterken door maatwerk te leveren en een uitstekende service te bieden tegen winstgevende tarieven. De expertise op het gebied van productontwikkeling, distributie en beleggings- en risicobeheer van IMD heeft geresulteerd in multi-channel distributie, een gediversificeerde markt en een gediversificeerd klantenbestand. De divisie beheert ook de portefeuille van structured settlement annuities van AEGON met een boekwaarde van USD 6,9 miljard. De verkoop van deze producten is in 2003 beëindigd. Transamerica Reinsurance (TARe) verleent diensten op het gebied van risico- en kapitaalmanagement, facultatieve en contractuele herverzekeringen, productontwikkeling en verkoop op grote schaal van tijdelijke levensverzekeringen. Daarnaast is TARe actief op het gebied van co-assurantie met betrekking tot vaste en variabele annuities. In de Verenigde Staten ligt de nadruk op grote primaire verzekeraars en overige belangrijke bedrijven in de financiële dienstverlening. TARe sluit herverzekeringen doorgaans rechtstreeks af. Deze directe relatie levert kostenbesparingen op en biedt beter inzicht in de risico s. Dit zorgt voor een gunstiger herverzekeringsresultaat en duurzame, intensievere relaties met cliënten. Gegeven de huidige, sterke concurrentie in de herverzekeringswereld onderscheidt TARe zich door expertise en ervaring op het gebied van het beoordelen van sterfterisico s en bijbehorende premiestelling alsmede op het gebied van herverzekeringen en risicoverzekeringen van het private label. TARe streeft ernaar om de internationale inspanningen op te voeren, met name op specifieke markten in Latijns Amerika en de Pacific. Buitenlandse vestigingen zijn te vinden in Taipei (Taiwan), Seoel (Zuid-Korea), Hongkong, Tokio (Japan), Mexico-Stad (Mexico) en Santiago (Chili). TARe sluit contracten af via diverse Amerikaanse AEGON bedrijven en vestigingen in andere landen, waaronder Transamerica International Re (Bermuda) Ltd. en Transamerica International Reinsurance Ireland Limited. PENSION GROUP De Pension Group omvat Diversified Investment Advisors en Transamerica Retirement Services. Diversified Investment Advisors (Diversified) is een erkende beleggingsadviseur die zich uitsluitend richt op het beheer van oudedagsvoorzieningen. Diversified levert maatwerk in pensioenregelingen, waarbij een totaalpakket wordt geboden van beleggings-, administratieve en gespecialiseerde diensten ten behoeve van specifieke Amerikaanse verzekeringsproducten, zoals 401(k) producten. Diversified levert pensioenproducten en diensten aan middelgrote en grote bedrijven met 250 tot werknemers met een beheerd vermogen van USD 5 miljoen tot USD 250 miljoen. Deze producten en diensten worden verkocht via diverse tussenpersonen, zoals beloningsadviesbureaus, brokerdealers, agenten en brokers. Transamerica Retirement Services (TRS) levert pensioenmaatwerk aan het kleinbedrijf en aan werknemers met verschillende werkgevers. De dienstverlening betreft een scala aan pensioenregelingen. TRS distribueert deze producten via tussenpersonen, zoals levensverzekeringsagenten, commissionairs, erkende vertegenwoordigers, financiële planners en accountants, alsmede via een aantal strategische allianties. TRS streeft ernaar AEGON GROEP JAARVERSLAG

50 AEGON WERELDWIJD om zich van de concurrentie te onderscheiden door innovatieve regelingen te ontwikkelen, de expertise op het gebied van pensioenregelingen uit te bouwen en een breed scala aan beleggingsopties te bieden. UITGAANDE HERVERZEKERING Zoals gebruikelijk in de branche, herverzekert AEGON USA een deel van het risico in levensverzekeringen bij derde-verzekeraars. Via herverzekeringsovereenkomsten kan AEGON USA het risico spreiden en het maximale verlies tot bepaalde limieten beperken. Het eigen behoud per leven bedraagt doorgaans maximaal USD ,--, terwijl sommige AEGON bedrijven een limiet van USD 2 miljoen aanhouden. AEGON USA blijft aansprakelijk voor de gecedeerde bedragen ingeval de herverzekeraar de verplichtingen niet nakomt. AEGON USA controleert jaarlijks de kredietwaardigheid van de belangrijkste herverzekeraars en heeft in de afgelopen jaren geen materiële problemen ondervonden met het verhalen van schade op herverzekeraars. CANADA GESCHIEDENIS AEGON Canada Inc. (ACI) is de houdstermaatschappij van de Canadese activiteiten van AEGON. Via dochtermaatschappijen biedt ACI veelzijdige oplossingen op het gebied van verzekeringen, financiële dienstverlening, portefeuille- en fondsbeheer, alsmede vermogensbeheer. De belangrijkste werkmaatschappijen van ACI zijn: Transamerica Life Canada Money Concepts (Canada) Limited AEGON Dealer Services Inc. AEGON Capital Management Inc. AEGON Fund Management Inc. Transamerica Life Canada (TLC) biedt fiscaal gefaciliteerde universal life producten, gesepareerde fondsen, guaranteed intrest accounts en annuities. Money Concepts (Canada) Limited (MCC) is een onafhankelijke Canadese financiële planningsadviseur met een netwerk van 84 franchisenemers door heel Canada die een breed scala aan producten en diensten voor beleggers leveren. MCC is de enige franchiseorganisatie op het gebied van financiële planning in Canada. AEGON Dealer Services Inc. (ADSCI) levert ondersteuning aan adviseurs en distributeurs met betrekking tot beleggingsfondsen en gesepareerde fondsen ten behoeve van de MCC-franchisenemers en vertegenwoordigers, de adviseurs van TLC en AEGON Fund Management Inc. (AFM) in heel Canada. AEGON Capital Management Inc. (ACM) is in november 2001 ontstaan door de afsplitsing van de divisie beleggingsbeheer van TLC. ACM heeft als doel het ontwikkelen van producten en diensten voor institutionele beleggers, vermogende particulieren en de pensioen- en retailsector. AFM is een dochtermaatschappij van ACI die zich specialiseert in beleggingsfondsen. AFM verkoopt imaxx Funds aan Canadese beleggers die maatwerk wensen in hun beleggingsportefeuilles, alsmede fondsen waarbij gebruik wordt gemaakt van geselecteerde vermogensbeheerders uit de hele wereld. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE BELEGGINGSPRODUCTEN Het huidige assortiment beleggingsproducten van AEGON Canada bestaat uit gesepareerde fondsen, guaranteed interest accounts, koopsom-annuities en leveraged-lending programs via samenwerkingsverbanden met banken en trustmaatschappijen. AFM biedt het hele scala aan imaxx Funds aan, terwijl TLC alle overige beleggingsproducten van AEGON Canada levert. LEVENPRODUCTEN De levensverzekeringsdivisie van TLC verkoopt levenproducten aan particulieren en bedrijven in heel Canada. De portefeuille omvat universal life en traditionele levenproducten, met name tijdelijke en doorlopende levensverzekeringen, alsmede ongevallenverzekeringen en verzekeringen voor dekking van medische kosten bij verblijf in het buitenland. Als belangrijkste distributiekanalen voor AEGON Canada fungeren een aantal netwerken die vrijwel volledig worden ondersteund door onafhankelijke adviseurs. De belangrijkste distributiekanalen zijn: algemene, onafhankelijk beheerde agentschappen Profit Center Agencies die eigendom zijn van en beheerd worden door TLC Bank-owned national broker-dealers World Financial Group niche broker-dealers AEGON GROEP JAARVERSLAG

51 AEGON NEDERLAND GESCHIEDENIS AEGON Nederland N.V. werd op 27 december 1972 opgericht onder de naam AGO Holding N.V. Na de fusie tussen Ennia en AGO in 1983 werd AEGON Nederland de houdstermaatschappij van alle Nederlandse bank- en verzekeringsactiviteiten. In 1986 is de naam gewijzigd in AEGON Nederland N.V. De belangrijkste bedrijven in Nederland (100%) zijn: AEGON Levensverzekering N.V., Den Haag AEGON Schadeverzekering N.V., Den Haag AEGON NabestaandenZorg N.V., Groningen AEGON Spaarkas N.V., Den Haag AEGON Bank N.V., Utrecht Spaarbeleg Kas N.V., Utrecht Meeùs Groep B.V., Amersfoort TKP Pensioen B.V., Groningen. AEGON Nederland verkoopt zowel levensverzekeringen als schadeverzekeringen en is actief op het gebied van vermogensbeheer en financiële dienstverlening. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE AEGON Nederland biedt vijf productlijnen: pensioen, levensverzekering, schadeverzekering, bancaire diensten en vermogensbeheer. PENSIOENEN De pensioenproducten worden verkocht door AEGON Pensioen en Advies en AEGON Bedrijfspensioenen. TKP Pensioen verzorgt de administratie voor grote pensioenfondsen. AEGON Pensioen en Advies verleent diensten aan grote ondernemingen, alsmede aan ondernemings- en bedrijfstakpensioenfondsen. De belangrijkste producten van AEGON Pensioen en Advies zijn: producten voor rekening van polishouders met garantie (garantiecontracten op basis van gesepareerde beleggingen) producten voor rekening van polishouders zonder garantie (kapitaalcontracten op basis van gesepareerde beleggingen) MKB groeipensioen MKB garantiepensioen AEGON pensioenpakket (beschikbare premie regeling) AEGON garantiepensioen (salaris-dienstjarenregeling). Garantiecontracten op basis van gesepareerde beleggingen en kapitaalcontracten op basis van gesepareerde beleggingen zijn producten die voorzien in een loongerelateerde uitkeringsregeling waarbij het premiebedrag op basis van een koopsom of in termijnen wordt voldaan en arbeidsongeschiktheid kan worden meeverzekerd. De winstuitkering geschiedt op basis van gesepareerde beleggingen. Grote collectieve contracten delen daarnaast in de technische resultaten (sterfterisico en arbeidsongeschiktheidsrisico). De beleggingen behoren toe aan AEGON Levensverzekering N.V., maar zijn aangemerkt om als grondslag te dienen voor de winstdelingen op deze contracten. De contractstermijn bedraagt doorgaans vijf jaar, met een vast premietarief gedurende deze termijn. Kapitaalcontracten op basis van gesepareerde beleggingen worden uitsluitend verkocht aan bedrijfspensioenfondsen, waarbij AEGON Levensverzekering N.V. kan besluiten een contract na afloop van de contractuele termijn niet te verlengen. Dit betekent dat het langlevenrisico bij het pensioenfonds ligt. Bij garantiecontracten op basis van gesepareerde beleggingen ligt het langlevenrisico bij AEGON Levensverzekering N.V. De MKB garantiepensioenen en de MKB groeipensioenen, die door AEGON Bedrijfspensioenen worden aangeboden, zijn eveneens salaris-dienstjarenregelingen met premiebetaling op basis van een koopsom of in termijnen. Deze producten hebben een initiële looptijd van tien jaar en kunnen telkens met vijf jaar verlengd worden. De winstdeling is gebaseerd op de eventueel extra gerealiseerde intrest op de beleggingsportefeuille voor algemene rekening. Het premietarief is gedurende de gehele contractstermijn constant en het langlevenrisico ligt bij AEGON Levensverzekering N.V. Over de nominale uitkeringen, die werknemers na hun pensioen ontvangen, wordt een minimumintrest gegarandeerd op basis van een rekenrente van 3% (4% voor contracten die vóór het einde van 1999 zijn afgesloten). AEGON GROEP JAARVERSLAG

52 AEGON WERELDWIJD AEGON Levensverzekering N.V. heeft twee nieuwe pensioenproducten geïntroduceerd: AEGON Pensioen BeleggingsPlan en AEGON PensioenVersneller. AEGON Pensioen en Advies maakt bij de verkoop van de producten geen gebruik van tussenpersonen. De verkoop geschiedt rechtstreeks aan de klant en via actuariële adviesbureaus. AEGON Bedrijfspensioenen verkoopt pensioenen aan het midden- en kleinbedrijf via het intermediair. TKP Pensioen verleent administratieve diensten aan grote pensioenfondsen. In de loop van 2003 heeft deze divisie het klantenbestand verder weten te versterken doordat zij de Uitvoeringsinstelling Werknemersverzekeringen (UWV) als klant heeft verworven. Het aantal deelnemers is daarmee met circa tot ongeveer gestegen. LEVENSVERZEKERINGEN AEGON Particulieren verkoopt met name gestandaardiseerde financiële producten. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste producten. BELEGGINGSFONDSEN EN SPAARPLANPRODUCTEN De beleggingsfondsen en spaarplanproducten betreffen hoofdzakelijk gemengde verzekeringen en spaarproducten, waarbij de premiebetaling op basis van een koopsom of in termijnen plaatsvindt en de winstdeling afhankelijk is van het behaalde rendement van het geselecteerde beleggingsfonds. De klant kan uit een groot aantal AEGON fondsen kiezen. Voor beleggingen in het Mix Fund en/of in het Rente Fund garandeert AEGON Particulieren een rendement van 3% (4% voor polissen die vóór het einde van 1999 zijn afgesloten) op de einddatum indien de polishouder gedurende tien jaar zonder onderbreking premies heeft betaald, dan wel bij overlijden van de verzekerde. GEMENGDE VERZEKERINGEN EN SPAARPRODUCTEN Bij gemengde verzekeringen en spaarproducten geschiedt de premiebetaling in termijnen, waarbij eventueel extra gerealiseerde intrest wordt uitgekeerd aan de polishouders. SPAARHYPOTHEKEN Bij een spaarhypotheek sluit de verzekerde bij AEGON Particulieren een hypothecaire lening af met normaal gesproken een looptijd van twintig of dertig jaar. De lening wordt op de einddatum volledig afgelost met het kapitaal dat door middel van een spaarpolis is opgebouwd. Ingeval van afkoop verliest de polishouder in principe zijn belastingvoordeel. Bij overlijden van de polishouder gedurende de looptijd van de polis wordt de uitkering gebruikt ter aflossing van de hypotheeklening. De betaalde hypotheekrente is gewoonlijk fiscaal aftrekbaar. De klant behoudt gedurende de looptijd van de hypotheek het belastingvoordeel, tenzij vervroegd wordt afgelost. De betaalde hypotheekrente is doorgaans gelijk aan de rente die over het rekeningsaldo van de spaarpolis wordt vergoed. Om beter te kunnen profiteren van de groeiende hypotheekmarkt heeft AEGON Particulieren een nieuwe beleggingshypotheek geïntroduceerd. Dit product is op hetzelfde principe gebaseerd als de oorspronkelijke spaarhypotheekproducten, met het verschil dat de klant kan kiezen in welke fondsen de spaarpremie wordt belegd. Dit betekent dat het bedrag dat aan het einde van de looptijd beschikbaar is, afhankelijk is van het rendement dat door de onderliggende fondsen wordt behaald. Spaarbeleg Kas N.V. en AEGON Spaarkas N.V. verkopen spaarkasproducten. Dit zijn levensverzekeringen waarbij de premie op basis van een koopsom of in termijnen wordt voldaan met winstuitkering op basis van een tontineregeling. Het kenmerk van een tontineregeling is dat het spaarkassaldo bij overlijden niet aan de begunstigde van de polishouder wordt uitgekeerd. In plaats daarvan wordt dit aan het einde van het jaar verdeeld onder de overblijvende polishouders van de specifieke jaarkas waartoe de overleden polishouder behoorde (aan het begin van ieder kalenderjaar start een nieuwe jaarkas). Naast tontineproducten verkoopt Spaarbeleg Kas N.V. fiscaal vriendelijke producten zoals het Toekomstplan en Koersplan. Om tegemoet te komen aan de wens van consumenten om meer informatie over zijn pensioen te ontvangen heeft Spaarbeleg Kas N.V. haar producten en diensten inmiddels beter toegankelijk gemaakt. De verkoop van producten geschiedt via tussenpersonen en directe verkoop. AEGON Van Nierop richt zich op het hogere inkomens- en vermogenssegment van de markt. De dienstverlening aan de klant geschiedt rechtstreeks of via een netwerk van kwalitatief hoogstaande tussenpersonen. De producten van AEGON Van Nierop hebben betrekking op vermogensgroei, -bescherming, -aanwending en -planning. AXENT/AEGON heeft de collectieve levensverzekeringen overgedragen aan AEGON Bedrijfspensioenen, de uitvaartverzekeringen aan AEGON NabestaandenZorg (AEGON NBZ) en de administratie van de levensverzekerings- en spaarproductenportefeuille aan AEGON Particulieren. AXENT/AEGON treedt nu op als verkooporganisatie ten behoeve van de overige bedrijven van AEGON Nederland. Na de overdracht van de uitvaartverzekeringen van de Nederlandse Verzekeringsgroep (N.V.G.), AEGON Particulieren en de dochtermaatschappijen van AXENT/AEGON (LPU Verzekeringen N.V. in 2002 en AXENT/AEGON Uitvaartverzekeringen N.V. in 2003) aan AEGON NBZ heeft laatstgenoemde op deze markt inmiddels ruim twee miljoen polissen in beheer. AEGON NBZ behoort daarmee tot de top drie van uitvaartverzekeraars in Nederland (bron: Pensioen- en Verzekeringskamer). Verdere groei op deze markt kan worden gerealiseerd door middel van de introductie van nieuwe uitkeringsmethoden en nieuwe producten waarmee klanten de financiële situatie van hun nabestaanden kunnen regelen. AEGON NBZ wil zich van de concurrenten onderscheiden door een brede benadering van de financiële zorg voor nabestaanden en vermogensplanning. AEGON GROEP JAARVERSLAG

53 SCHADEVERZEKERINGEN AEGON Schade Bedrijven richt zich op circa ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf met maximaal 100 werknemers. Het accent verschuift van bedrijfscontinuïteit naar het aanbieden van producten voor vermogensbescherming en levensverzekeringen ten behoeve van werkgevers en werknemers, waarbij het bedrijfskapitaal (bedrijfsmiddelen en liquiditeiten) en het arbeidsongeschiktheidsrisico worden meeverzekerd. Daarnaast biedt AEGON Schade ongevallen-, ziektekosten- en schadeverzekeringen aan particulieren. De verkoop geschiedt via onafhankelijke tussenpersonen. BANCAIRE ACTIVITEITEN AEGON Bank N.V. biedt spaarrekeningen met simpele voorwaarden. De producten worden via verschillende kanalen verkocht onder de naam Spaarbeleg, waarbij de franchiseorganisaties het grootste gedeelte van de omzet van AEGON Bank N.V. voor hun rekening nemen. Daarnaast neemt de verkoop via internet toe. Door AEGON Financiële Diensten werden via onafhankelijke tussenpersonen aandelenleaseproducten verkocht. Door deze producten kochten klanten aandelen. Als gevolg van de malaise op de aandelenmarkten is het echter mogelijk dat de opbrengst van deze aandelen te zijner tijd onvoldoende zou kunnen zijn voor voldoening van de leaseverplichting. AEGON Nederland is begin 2003 gestopt met de verkoop van aandelenleaseproducten. VERMOGENSBEHEER Het streven van AEGON Asset Management (AAM) is om de institutionele markt verder te ontwikkelen en bij de acquisitie van vermogende klanten samen te werken met AEGON Pensioen en Advies en tegelijkertijd ondersteuning te bieden aan de verkooporganisaties van AEGON Nederland bij het ontwikkelen van bancaire expertise. In 2002 en 2003 heeft AAM in het kader van productontwikkeling twaalf beleggingsfondsen geïntroduceerd om een zo compleet mogelijk assortiment fondsen te kunnen aanbieden. AAM treedt tevens op als vermogensbeheerder voor de verzekeringsbedrijven van AEGON Nederland. AEGON Nederland hanteert een helder distributiebeleid. De producten van AEGON worden grotendeels verkocht via tussenpersonen. Spaarbeleg Kas N.V., AXENT/AEGON en AEGON NabestaandenZorg verkopen producten onder hun eigen naam via verschillende kanalen, waaronder directe verkoop, gespecialiseerde tussenpersonen en eigen verkooporganisaties. DISTRIBUTIEBEDRIJVEN De distributiebedrijven zijn voornamelijk onderdeel van Meeùs Groep B.V. De kernactiviteiten van deze tussenpersoon liggen in de financiële advisering en vastgoedmakelaardij. Binnen de financiële advisering biedt Meeùs uiteenlopende producten op het gebied van verzekeringen, pensioenen, hypotheken, financieringen, sparen en beleggen. Meeùs treedt tevens op als vastgoedmakelaar ten aanzien van woonhuizen en bedrijfspanden. Daarnaast is Meeùs actief op het gebied van vastgoedbeheer. UITGAANDE HERVERZEKERING LEVENBEDRIJVEN De herverzekeringsstrategie voor de levenbedrijven omvat twee elementen: enerzijds een winstdelingscontract tussen AEGON Levensverzekering N.V. en Swiss Re met een eigen behoud van EUR ,-- per polis risico's en anderzijds een facultatieve herverzekering van de sterfterisico s en het langlevenrisico van AEGON Nederland bij een klein aantal herverzekeraars, waarvan De Hoop de belangrijkste is. SCHADEBEDRIJVEN AEGON Nederland heeft haar brandportefeuille herverzekerd op basis van een excedentregeling, met een eigen behoud van EUR 4,5 miljoen per risico en EUR 13,7 miljoen per gebeurtenis. De motorrijtuigenverzekeringen van AEGON Nederland zijn eveneens herverzekerd op basis van een excedentregeling. AEGON GROEP JAARVERSLAG

54 AEGON WERELDWIJD AEGON VERENIGD KONINKRIJK GESCHIEDENIS De belangrijkste houdstermaatschappij van AEGON in het Verenigd Koninkrijk is AEGON UK plc (AEGON UK). AEGON UK, dat op grond van de Companies Act 1985 werd opgericht, is een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. De belangrijkste maatschappijen van AEGON UK zijn: Scottish Equitable plc, Edinburgh Guardian Assurance plc, Lytham St Annes Guardian Linked Life Assurance Ltd, Lytham St Annes Guardian Pensions Management Ltd, Lytham St Annes AEGON Asset Management UK plc, Londen HS Administrative Services Ltd, Chester AEGON UK Distribution Holdings Ltd, Londen AEGON UK is een vooraanstaande financiële dienstverlener die gespecialiseerd is in individuele en collectieve pensioen- en levensverzekeringsproducten, beleggingen en offshore bonds. Meer dan de helft van de omzet van AEGON UK is afkomstig van zakelijke klanten. AEGON UK heeft in het afgelopen jaar zijn positie in de sector van onafhankelijk financieel adviseurs versterkt van circa 8% in 2002 naar circa 9,5% in 2003 (bron: ABI). AEGON UK heeft een prominente positie in de markt voor bovengenoemde producten en heeft groeiende activiteiten op het gebied van vermogensbeheer en administratieve dienstverlening. Recent werden enkele distributiebedrijven aangekocht. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE Bij de meeste producten van AEGON UK worden kosten in rekening gebracht, die in toenemende mate het karakter hebben van een beheersvergoeding voor beleggingen. Oudere contracten kennen andere polis gerelateerde of transactie gerelateerde kostenopslagen, zoals een bid/offer spread. PENSIOENEN De verkoop van pensioenproducten groeide sterk in 2000 en 2001, nadat de Britse regering het initiatief had genomen tot invoering van het zogenaamde stakeholder pension. Deze pensioenvorm kent een maximale beheersvergoeding van 1% op jaarbasis en is bedoeld om het aantal particulieren met een pensioenvoorziening te bevorderen. De pensioenmarkt is gedaald met 13% vergeleken met 2002; zowel de individuele als de collectieve pensioenmarkt gingen met een zelfde percentage omlaag door afgenomen consumentenvertrouwen en economische factoren. De introductie van het stakeholder pension heeft er toe geleid dat van veel andere pensioenproducten de beheersvergoeding verlaagd moest worden. Dat leidde tot een grotere productie zowel in termen van nieuwe regelingen als omzettingen van bestaande regelingen. Het is daarnaast nodig gebleken de bestaande activiteiten te beschermen door de kostenstructuur neerwaarts bij te stellen. Het lijkt erop dat er ruimte komt voor versoepeling van de gemaximeerde kostenniveaus, indien althans de overheid haar doelstelling wil realiseren dat meer particulieren voor hun eigen pensioenvoorziening zorgen. Eind 2002 en in 2003 kondigde de Britse overheid haar voornemen aan de pensioenwetgeving en belastingheffing met betrekking tot pensioenen op een groot aantal punten drastisch te wijzigen. Het belangrijkste punt betrof de invoering van een vereenvoudigd en uniform belastingregime, dat toegepast zal worden op alle soorten pensioenregelingen. De details hiervan zijn nog niet volledig bekend, maar de verwachting is thans dat de implementatie in april 2005 zal plaatsvinden. De wijzigingen betekenen dat alle Britse pensioenaanbieders hun producten en de bijbehorende infrastructuur moeten herzien. De verkoop van meer gespecialiseerde pensioenen is in de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen, vooral van pensioenen met een zogenaamde income drawdown component, alsmede van pensioenproducten, waarbij gepensioneerden tot 75 jaar over een deel van het pensioeninkomen kunnen beschikken en pas op een later tijdstip een volledige lijfrente hoeven te kopen. COLLECTIEVE PENSIOENEN De verkoop van collectieve pensioenen is het belangrijkste aandachtsgebied voor Scottish Equitable plc (SE). Het gaat hierbij om bedrijfspensioenen die een verscheidenheid aan uitkeringsvormen bieden, meestal op basis van een beschikbare premie regeling. Bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd wordt het opgebouwde pensioenkapitaal gebruikt om een lijfrente te kopen zodra er een onttrekking heeft plaatsgevonden. SE verkoopt en administreert tevens salaris-dienstjarenregelingen Alhoewel de markt voor nieuwe regelingen van dit type de afgelopen jaren is teruggelopen, blijven er mogelijkheden om de administratie van dergelijke regelingen over te nemen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

55 Collectieve pensioenproducten beschikken over flexibele elementen, zoals toegang tot een scala aan interne en externe fondsen, waarbij de doorgaans maandelijkse premies een vooraf vastgesteld percentage bedragen van de salariskosten. Daarnaast komen ook koopsomstortingen voor. Technologie speelt een steeds belangrijker rol bij zowel het verkoopproces als bij de administratieve dienstverlening na het sluiten van het contract. Met SmartScheme heeft SE een hoogwaardige technologische oplossing ontwikkeld die klant en tussenpersoon in staat stelt om gedurende het gehele proces online interactie te laten plaatsvinden met SE. INDIVIDUELE PENSIOENEN SE biedt tevens een uitgebreid scala aan pensioenproducten voor particulieren. Het gaat hier om stakeholder pensions, pensioenen voor topmanagers en reserveoverdracht, waardoor particulieren hun bedrijfspensioen kunnen aanvullen (vrijwillige aanvullende bijdragen). Daarnaast is SE een belangrijke partij op het gebied van income drawdown en phased pension producten, bedoeld voor particulieren met een aanzienlijk opgebouwd pensioenkapitaal die niet meteen na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd een lijfrente willen kopen. UK EN OFFSHORE BONDS AEGON UK verkoopt zowel UK als offshore bonds. Deze bonds kennen belastingtechnische voordelen van verschillende aard; zo is er bij offshore bonds volledige aangroei van de belegging mogelijk en wordt pas belasting geheven wanneer de fondsen worden gerepatrieerd naar het Verenigd Koninkrijk. UK BONDS With-profit bonds zijn levenproducten die de eigenaar deelgerechtigd maken in het with-profit fund van de maatschappij. Het SE with-profit fund stelt polishouders in staat de effecten van een volatiele markt in de tijd te spreiden. De aandeelhouders van AEGON ondervinden daarvan geen voor- of nadeel omdat het fonds ten gunste van de polishouders is afgeschermd. Deze zogenaamde bond wrapper maakt een fiscaal gunstige wijze van beleggen mogelijk, aangezien opnames (tot een bepaald maximum) aangemerkt worden als vermindering van kapitaal en niet als opbrengsten. With-profit bonds hebben in de afgelopen drie jaar nadrukkelijk de aandacht gekregen van toezichthoudende instanties. Het ging er daarbij vooral om dat meer helderheid verschaft zou worden over de relatie tussen de winstbijschrijving en het onderliggende rendement op het fonds. In een recent op verzoek van de Britse overheid opgesteld rapport werden kritische vragen gesteld over de fiscale voordelen van de bond wrapper. Deze factoren hadden een sterk negatieve invloed op de markt voor UK bonds in In 2002 introduceerde SE een nieuwe generatie with-profit funds op de markt. Deze fondsen bieden weliswaar bescherming tegen marktfluctuaties, maar kennen geen garanties. De berekening van de waarde vindt plaats aan de hand van een gepubliceerde formule, zodat de door het publiek en toezichthoudende instanties vereiste helderheid wordt verschaft. SE biedt tevens bonds aan die gekoppeld zijn aan beleggingsfondsen. Deze bieden op basis van de bond wrapper toegang tot een scala aan interne en externe fondsen op een manier als hiervoor beschreven. OFFSHORE BONDS. Scottish Equitable International Holdings (SEIH) biedt zowel Britse als niet-britse klanten uitgekiende beleggingsproducten met fiscale voordelen. In 2002 bracht SEIH drie nieuwe producten op de markt: de Money Market Portfolio, de Dublin Private Client Portfolio en de Investment Portfolio. De Money Market Portfolio geeft toegang tot geldmarktfondsen met een laag risico, binnen de fiscale structuur die geldt voor offshore bonds. Dit product wordt via onafhankelijk financieel adviseurs aangeboden aan grote beleggers in het bedrijfsleven en vermogende particulieren. De Dublin Private Client Portfolio is bedoeld voor vermogensbeheerders en banken; dit product biedt maatwerk bij het samenstellen van een beleggingsportefeuille. De Investment Portfolio is een unit-linked product tegen een koopsom die wordt belegd in interne fondsen. Genoemde producten zijn in 2003 verder ontwikkeld. Daarnaast verkoopt SEIH unit-linked bonds en een product voor de fiscaal gunstige afwikkeling van nalatenschappen. INDIVIDUELE LEVENSVERZEKERING AEGON Individual Protection (AIP) voert onder de merknaam Scottish Equitable Protect een innovatief product voor vermogensbescherming voor particulieren. Dit product verscheen in 2001 voor het eerst op de markt en kent inmiddels drie varianten die bescherming bieden in de persoonlijke, hypothecaire en zakelijke sfeer. Een van de onderscheidende elementen van dit product is de mogelijkheid verschillende dekkingsvormen in te bouwen, zonder dat dit tot complexiteit leidt, zoals veelal gebruikelijk bij dit type verzekeringen. Tussenpersonen krijgen rechtstreeks toegang tot acceptanten, alsmede helpdesks, nieuwsbrieven en geautomatiseerde acceptatietechnologie. De markt voor particuliere vermogensbescherming is verdeeld tussen het prijsgedreven en kwaliteitsgedreven segment. AIP richt zich met name op het laatste segment, waar de verzekeringnemer minder prijsgevoelig is vanwege het belang dat hij hecht aan flexibiliteit en de mogelijkheid om verschillende soorten dekking bij één verzekeraar onder te brengen. Het productassortiment is in 2002 verder uitgebreid met producten voor inkomensbescherming tijdens werkloosheid als gevolg van ziekte of ongeval. In 2003 trokken vele herverzekeraars zich terug uit de markt voor gegarandeerde uitkeringen bij langdurige ziekte, aangezien dit product als gevolg van de vooruitgang op het gebied van de medische wetenschap niet langer rendabel was. Ook AIP heeft zich uit deze markt teruggetrokken en biedt uitsluitend nog verlenging van reeds bestaande contracten aan. AEGON GROEP JAARVERSLAG

56 AEGON WERELDWIJD COLLECTIEVE CONTRACTEN Scottish Equitable Employee Benefits (SEEB) werkt uitsluitend via onafhankelijk financieel adviseurs. SEEB biedt een scala aan flexibele inkomensbeschermingsproducten die tegemoetkomen aan de wensen van werkgevers en werknemers. SEEB verkoopt deze collectieve verzekeringen via het Corporate Protection Menu en het Employee Protection Menu. Het Corporate Protection Menu verschaft bedrijven maatwerk op het gebied van employee benefits. Het biedt een aantal verschillende soorten dekking die onderling gecombineerd en afgestemd kunnen worden, waaronder collectieve levensverzekeringen, inkomensbescherming, bescherming bij langdurige ziekte en collectieve regelingen voor particuliere ziektekostenverzekering. Het Employee Protection Menu biedt extra flexibiliteit, doordat de individuele werknemer specifieke soorten dekking kan selecteren. De kosten daarvan worden door de werkgever gedragen. BELEGGINGSFONDSEN AEGON Asset Management UK (AAM UK) is een belangrijke leverancier van diensten op het gebied van vermogensbeheer, zowel aan andere bedrijven binnen AEGON UK als aan institutionele beleggers en particulieren. Ultimo 2003 had AAM UK circa GBP 34 miljard aan beheerd vermogen, zowel in beleggingsfondsen als in gesepareerde fondsen voor klanten AAM UK is een van de grootste spelers op de bedrijfsobligatiemarkt in het Verenigd Koninkrijk, met meer dan GBP 14 miljard aan beheerd vermogen. Er is een speciaal verkoopteam opgericht om de markt van institutionele partijen te bedienen. AAM UK was in 2003 succesvol bij het afsluiten van nieuwe contracten. ADVIES Als gevolg van regelgeving die in de loop van 2004 in het Verenigd Koninkrijk van kracht wordt, is het voor verzekeraars aantrekkelijker geworden te investeren in distributiebedrijven. Door de overname van diverse distributiebedrijven in 2002 en 2003 heeft AEGON UK nu een sterke positie op de Britse markt van onafhankelijk financieel adviseurs, met een meerderheidsbelang in zes distributiebedrijven en een minderheidsbelang in nog eens drie. Deze bedrijven bieden op verschillende manieren (persoonlijke verkoop, directe verkoop en worksite marketing) financieel advies aan een groot aantal klanten, zowel particulieren als bedrijven. DISTRIBUTIEKANALEN Het belangrijkste distributiekanaal van AEGON UK is de zogenaamde Independent Financial Advisor (IFA). Dit is een onafhankelijk financieel adviseur die de klanten in contact brengt met alle beschikbare producten en daarbij moet kunnen aantonen dat het best mogelijke advies aan de klant wordt gegeven. Er zijn in het Verenigd Koninkrijk ongeveer erkende, onafhankelijk financieel adviseurs actief. Velen hiervan werken samen in adviesnetwerken die als grote landelijke distributeurs opereren. De dertig grootste van de kantoren in het land beschikken over 80% van de erkende, onafhankelijke tussenpersonen. AEGON UK heeft hechte banden met onafhankelijk financieel adviseurs in alle marktsectoren, maar werkt vooral samen met de netwerken en met grote plaatselijke kantoren. Ter ondersteuning van deze activiteit zijn circa 330 broker consultants actief, verspreid over meer dan zeventien lokale vestigingen in het Verenigd Koninkrijk. Relatiebeheer is van doorslaggevend belang om succes te boeken in het distributiekanaal van de onafhankelijk financieel adviseurs. Via dit kantorennetwerk ondersteunt Scottish Equitable plc de onafhankelijke beleggingsadviseurs ter plekke bij onder meer de verdere ontwikkeling van bedrijfsactiviteiten en training. UITGAANDE HERVERZEKERING AEGON UK brengt sterfte- en ziekterisico onder bij herverzekeraars waar gewenst en op economisch verantwoorde wijze mogelijk is. Met betrekking tot individuele levensverzekeringen streeft AEGON UK ernaar om 90% van het risico te herverzekeren; voor collectieve polissen geldt dienaangaande een percentage van 50%. AEGON UK hanteert een minimum rating van AA van Standard & Poor s voor herverzekeraars aan wie risico wordt gecedeerd. Een eventuele beslissing om zaken te doen met een herverzekeraar met een lagere rating vereist de goedkeuring van de commissie herverzekeringen van AEGON UK. AEGON UK gebruikt herverzekeringen tevens om deelnemers van pensioencontracten toegang te geven tot een aantal externe vermogensbeheerders. Volgens de bepalingen van deze contracten, welke betrekking hebben op unit-linked polissen, is de verplichting volgens de unitwaarde herverzekerd bij deze externe vermogensbeheerders. Het kredietrisico met betrekking tot de beleggingen wordt gedragen door de deelnemers van de pensioencontracten, terwijl AEGON het uiteindelijke kredietrisico houdt met betrekking tot de externe vermogensbeheerders. AEGON GROEP JAARVERSLAG

57 AEGON HONGARIJE PENSIOENEN Pensioen vormt een kernactiviteit van ÁB-AEGON. Daarom worden er ook diensten aangeboden ten behoeve van pensioenfondsen. De verplichte en vrijwillige pensioenfondsen onder beheer van ÁB-AEGON behoren qua beheerd vermogen en aantal deelnemers tot de grootste in Hongarije (bron: Toezichthouder financiële markten Hongarije). Het pensioenbedrijf concentreert zich op het werven van nieuwe deelnemers en de overname van andere pensioenfondsen. GESCHIEDENIS ÁB-AEGON Általanós Biztosító Rt (ÁB-AEGON) maakt sinds 1992 deel uit van de AEGON Groep. De juridische voorganger was een staatsbedrijf, opgericht in de jaren veertig van de vorige eeuw. ÁB-AEGON heeft vier dochtermaatschappijen: AEGON Securities AEGON Real Estate AEGON Pension Fund Management Co. AEGON Hungary Fund Management Co. Voorafgaand aan een reorganisatie in 2000 kende ÁB-AEGON een divisiestructuur. De activiteiten zijn tegenwoordig ingedeeld op basis van verkoopkanalen en functionele gebieden. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE ÁB-AEGON is een verzekeraar die zowel levensverzekeringen als schadeverzekeringen aanbiedt. De belangrijkste producten zijn levensverzekeringen, pensioenen, hypotheken en gezinsverzekeringen. Het pakket levenproducten bestaat uit traditionele producten voor algemene rekening en producten die aan beleggingsfondsen zijn gekoppeld (unit-linked). De afgelopen jaren is de omzet van unit-linked producten echter aanzienlijk hoger dan die van producten voor algemene rekening. Bij producten voor algemene rekening wordt het beleggingsresultaat gedeeld met de klant. Bij unit-linked producten wordt de inleg van de klant beheerd op een afzonderlijke rekening waaruit wordt belegd in beleggingsfondsen en wordt er een beheersvergoeding op het rendement in mindering gebracht. Ten aanzien van schadeverzekeringen hanteert de onderneming een behoudend acceptatiebeleid, waardoor het risico voor ÁB-AEGON beperkt blijft. Het marktaandeel van ÁB-AEGON voor wat betreft gezinsverzekeringen bedraagt 40%. De marges op gezinsverzekeringen zijn aantrekkelijk; bovendien bestaat er de mogelijkheid voor cross-selling van levenproducten. Opstal- en motorrijtuigenverzekeringen maken tevens deel uit van de portefeuille, maar dit zijn geen kernproducten. TRADITIONELE PRODUCTEN VOOR ALGEMENE REKENING Deze producten bestaan uit levenpolissen die werden verkocht in de tijd voordat ÁB-AEGON deel uitmaakte van de AEGON Groep. De premieopbrengsten van deze polissen zijn laag en de winstmarges zijn klein. Tot de traditionele producten voor algemene rekening behoren onder meer geïndexeerde levensverzekeringen die niet aan beleggingsfondsen zijn gekoppeld maar wel een rentegarantie kennen. Deze producten worden niet langer door ÁB-AEGON verkocht. UNIT-LINKED PRODUCTEN Deze producten vormen de meest recente en belangrijkste productgroep die door ÁB-AEGON wordt verkocht. Unit-linked producten zijn gekoppeld aan een beleggingsfonds, waarbij de beleggingsmaatschappij units koopt met geld van de polishouder. ÁB-AEGON brengt alleen een beheersvergoeding in mindering. Deze producten, die erg in trek zijn in Hongarije, beslaan alle soorten levenproducten (pensioenen, kapitaalverzekeringen, spaarproducten). Unit-linked producten vormen het grootste deel van de nieuwe productie van ÁB-AEGON. COLLECTIEVE LEVENSVERZEKERINGEN Deze producten zijn vrijwel identiek aan unit-linked producten. Sommige bieden een gegarandeerd renteniveau en een ongevallendekking. Ze worden uitsluitend verkocht aan bedrijven met een groot personeelsbestand. VERMOGENSBEHEER ÁB-AEGON biedt via dochtermaatschappij AEGON Securities tevens diensten aan op het gebied van vermogensbeheer. Gekozen kan worden uit een vijftal beleggingsfondsen: Hongaarse obligaties en aandelen, internationale obligaties en aandelen en de geldmarktfondsen. De beleggingen van de Pension Fund Management Company worden beheerd door AEGON Hungary Fund Management Company. DISTRIBUTIEKANALEN Voor de distributie van de producten maakt ÁB-AEGON gebruik van een samengesteld verkoopkanaal, een verkoopkanaal voor levensverzekeringen en onafhankelijke agenten en brokers. De twee belangrijkste distributiekanalen van ÁB-AEGON (het gemengde verkoopkanaal en het verkoopkanaal voor levensverzekeringen) werken met agenten. De onderneming maakt echter ook gebruik van andere kanalen en partners om de productie te verhogen. Deze manier van werken stelde ÁB-AEGON in staat om in AEGON GROEP JAARVERSLAG

58 AEGON WERELDWIJD 2002 en 2003 de sterke positie op het gebied van de productie van nieuwe levensverzekeringen te handhaven. ÁB-AEGON streeft er tevens naar om goede relaties met banken te ontwikkelen. De banken, waarmee ÁB-AEGON momenteel samenwerkt, bieden hun klanten hypotheek- en eenvoudige spaarproducten, alsmede units in de beleggingsfondsen van AEGON Securities. UITGAANDE HERVERZEKERING De herverzekeraars waarmee ÁB-AEGON samenwerkt, zijn zonder uitzondering grote Europese herverzekeraars op de Europese en Londense markten. Conform de richtlijnen van ÁB-AEGON ten aanzien van de classificatie van effecten worden alleen zaken gedaan met herverzekeraars met een minimum rating van A+ (Standard & Poor s). De drie belangrijkste herverzekeringscontracten van de afgelopen tien jaar zijn: de Catastrophe Excess of Loss Treaty, de Motor Third Party Liability Excess of Loss Treaty en de Property per Risk Excess of Loss Treaty. De door ÁB-AEGON geboden calamiteitendekking voor huiseigenaren neemt op de Hongaarse markt een belangrijke plaats in. Daarnaast voert ÁB-AEGON minder uitgebreide programma s voor andere activiteiten, zoals General Third Party Liability (aansprakelijkheid), Marine Cargo (scheepsvracht) en Life & Group Life Business (leven). Het merendeel van de producten van ÁB-AEGON betreft niet-proportionele excess of loss programma s. SLOWAKIJE Op 2 september 2003 startte AEGON Slowakije als onderdeel van AEGON Levensverzekering N.V. de activiteiten vanuit een lokaal kantoor in Slowakije. AEGON Slowakije wordt aangestuurd door AEGON Hongarije. Het team van verkoopmedewerkers is actief in een viertal regio s Bratislava, Trnava, Banska Bystrica en Kosice met 20 unit-managers en 250 eigen verkopers. Naast het eigen verkoopnetwerk worden ook tussenpersonen ingeschakeld voor de distributie van producten. AEGON Slowakije verkoopt drie basisproducten: gemengde verzekeringen, tijdelijke en doorlopende levensverzekeringen en vier aanvullende dekkingen (dood door ongeval, invaliditeit door ongeval, langdurige ziekte en premievrijstelling). AEGON SPANJE GESCHIEDENIS AEGON was in 2003 via een drietal verzekeringsmaatschappijen in Spanje actief, te weten AEGON Seguros Generales, AEGON Seguros Salud en AEGON Seguros de Vida. Sinds december 2003 vallen deze verzekeraars onder een houdstermaatschappij AEGON España SA, een economisch samenwerkingsverband dat operationele en administratieve diensten levert aan de diverse groepsmaatschappijen. In december 2003 is AEGON MoneyMaxx SA opgegaan in AEGON Seguros de Vida. Met de acquisitie van Seguros Galicia betrad AEGON in 1980 de Spaanse markt. Overige overnames betroffen Unión Levantina in 1987, Unión Previsora in 1988, Labor Médica in 1996, La Sanitaria in 1997, Caja de Previsión y Socorro in 1997 en Covadonga eind In 2003 was 24% van de premieopbrengst van AEGON Spanje afkomstig van levensverzekeringen, 57% van schadeverzekeringen en 19% van ziektekostenverzekeringen. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE In de afgelopen jaren heeft AEGON Spanje zich toegelegd op groei van het levenbedrijf en dan met name op het gebied van unitlinked producten. Door via professionele agenten unit-linked variabele levensverzekeringen aan te bieden, is AEGON Spanje erin geslaagd om een belangrijke positie te verwerven op een markt waar het beeld van oudsher bepaald werd door de banken. Met betrekking tot levensverzekeringen vormen traditionele leven en unit-linked producten de voornaamste productlijnen voor AEGON Spanje. Traditionele levensverzekeringen omvatten de doorlopende en tijdelijke verzekeringen. De doorlopende levensverzekering biedt levenslange financiële bescherming. De belangrijkste schadeverzekeringen zijn motorrijtuigen- en brandverzekering. Deze producten worden uitsluitend op de markt gebracht via tussenpersonen, waarbij gebruik wordt gemaakt van een netwerk van meer dan agenten en brokers. DISTRIBUTIEKANALEN Wat de distributie betreft, maakt AEGON Spanje onderscheid tussen individuele en collectieve levensverzekeringen. Individuele levenspolissen worden in stedelijke centra verkocht door gespecialiseerde agenten en brokers. De verkoopactiviteiten buiten de stedelijke gebieden worden daarentegen door gespecialiseerde tussenpersonen, alsmede op basis van directe verkoop gebaseerd op het MoneyMaxx-concept, uitgevoerd. De distributie van collectieve contracten vindt plaats via banken en financiële instellingen en daarnaast via brokers en gespecialiseerde agenten. UITGAANDE HERVERZEKERING AEGON Spanje heeft zowel proportionele als niet-proportionele herverzekeringsdekking voor brand- en aansprakelijkheidsverzekeringen. Conform het beleid dienen herverzekeraars van AEGON Spanje een rating van ten minste A te hebben (Standard & Poor s). AEGON GROEP JAARVERSLAG

59 TAIWAN AEGON AZIË grootste deel uit traditionele levensverzekeringen. De overige productie bestaat uit variabele universal life producten. Via brokers wordt de meeste productie behaald met increasing whole life producten, waarbij de contracten worden afgesloten door onafhankelijke agenten. In het bankkanaal nemen de increasing whole life verzekeringen het grootste deel van de productie voor hun rekening. In het vierde kwartaal van 2003 is een nieuw product op de markt gebracht: een structured note tegen koopsom. De distributie via brokers en het bankkanaal heeft geresulteerd in een substantiële groei van nieuwe productie. In 2003 waren deze kanalen gezamenlijk goed voor ongeveer 90% van de nieuwe productie van AEGON Taiwan. In de collectieve sector biedt AEGON Taiwan werknemers van bedrijven contracten aan voor levens-, ongevallen- en ziektekostenverzekering met een optie tot verlenging voor telkens een jaar. GESCHIEDENIS AEGON Life Insurance (Taiwan) Inc. werd in 2001 opgericht. AEGON Taiwan startte de activiteiten in 1994 als onderdeel van Life Investors Insurance Company of America, een levensverzekeringsmaatschappij van AEGON USA. In 1998 nam AEGON Taiwan een portefeuille van polissen over van American Family Life Assurance Company Taiwan. Als gevolg van de overname van Transamerica in 1999 werd Transamerica Taiwan toegevoegd, waarna de integratie met het bestaande bedrijf in 2001 werd voltooid. Eind 2001 verwierf AEGON Taiwan een portefeuille van circa polissen van National Mutual Life Association of Australia, het levensverzekeringsbedrijf van AXA in Taiwan. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE Het productassortiment bestaat voornamelijk uit traditionele levenproducten en diverse aanvullende dekkingen. De variabele universal life verzekering, die in april 2002 werd geïntroduceerd, is één van de belangrijkste producten die via agenten wordt verkocht. Een van de nieuwe producten in 2003 was een geactualiseerde versie van het increasing whole life plan voor sparen en zekerheid. Andere nieuwe producten betroffen VIP Plus, een combinatiepakket van traditionele levensverzekering en variabele universal life verzekering, speciaal als oudedagsvoorziening, en een tijdelijke variabele levensverzekering gekoppeld aan structured notes, dat kan concurreren met de termijndeposito s van banken. DISTRIBUTIEKANALEN Het agentenkanaal bestaat uit een netwerk van meer dan 500 fulltime professionele agenten die vanuit 26 kantoren in het hele land actief zijn. De productie via dit kanaal bestaat voor het CHINA GESCHIEDENIS Na een voorbereiding van twaalf maanden werd met de activiteiten van AEGON in China een grote stap voorwaarts gezet met de start in mei 2003 van AEGON-CNOOC Life Insurance Company China, een 50/50 joint venture met China National Offshore Oil Corporation. PRODUCTEN EN DISTRIBUTIE De start van de activiteiten werd niet vertraagd door het uitbreken van de SARS-epidemie in China begin AEGON-CNOOC introduceerde dertien basisproducten en acht aanvullende dekkingen, waaronder whole life, gemengde verzekeringen, dekking tegen de gevolgen van besmettelijke ziekten, overlijden of invaliditeit als gevolg van een ongeval en medische beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen. Deze traditionele verzekeringsproducten worden via diverse kanalen verkocht. AEGON-CNOOC introduceerde tevens SARS Guard, een SARSproduct waarmee tegemoet werd gekomen aan de vraag uit de markt. Ofschoon het tussenpersonen het belangrijkste distributiekanaal voor de lokale markt zijn, heeft AEGON-CNOOC gekozen voor een strategie waarbij gebruik wordt gemaakt van multichannel distributie, waaronder banken, directe verkoop en telemarketing. Het enorme marktpotentieel van China heeft veel grote verzekeraars aangetrokken. De meeste verzekeraars richten zich op verkoop van hun producten via tussenpersonen en banken. AEGON-CNOOC maakt optimaal gebruik van de ervaringen van AEGON met andere distributiekanalen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

60 AEGON WERELDWIJD Naast het jaarverslag publiceert AEGON historische gegevens over de periode , die aanvullende informatie en gegevens verschaffen. Beide publicaties zijn beschikbaar op AEGON s website, die informatie bevat voor beleggers en persberichten die kunnen worden gedownload. AEGON GROEP JAARVERSLAG

61 CORPORATE GOVERNANCE AEGON HECHT VEEL BELANG AAN TRANSPARANTIE AEGON GROEP JAARVERSLAG

62 AEGON S CORPORATE GOVERNANCE Vanaf 1983, het jaar waarin AEGON is ontstaan uit de fusie tussen AGO Holding N.V. en Ennia N.V., werd door AEGON vrijwillig het structuurregime toegepast. Op 9 mei 2003 gaven de aandeelhouders van AEGON op een Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders hun goedkeuring aan bepaalde wijzigingen in de bestuursstructuur van AEGON en de relatie met Vereniging AEGON, de belangrijkste aandeelhouder. Vervolgens vond op 26 mei 2003 een statutenwijziging plaats. Door deze statutenwijziging werd de zeggenschap van de houders van gewone aandelen AEGON versterkt en werd een bestuursstructuur verlaten die nog stamde uit de tijd dat AEGON voornamelijk actief was in Nederland. AEGON is van oordeel dat deze wijziging aansluit bij wereldwijd steeds algemener aanvaarde corporate governance normen. AEGON N.V., een naamloze vennootschap naar Nederlands recht, heeft een bestuursstructuur bestaande uit drie organen: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Jaarlijks wordt ten minste één Algemene Vergadering van Aandeelhouders gehouden, waarop aan de aandeelhouders bepaalde onderwerpen worden voorgelegd ter behandeling en ter besluitvorming, waaronder begrepen de vaststelling van de jaarrekening, het dividend en het (her)benoemen van leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. De oproeping voor algemene vergaderingen geschiedt door middel van een openbare aankondiging. Buitengewone Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders kunnen worden bijeengeroepen zo dikwijls als de Raad van Commissarissen of de Raad van Bestuur dit wenst. Voorts kunnen aandeelhouders die gezamenlijk ten minste 10% van het geplaatste aandelenkapitaal vertegenwoordigen, een verzoek indienen bij de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur tot bijeenroeping van een Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders, onder opgave van de te behandelen onderwerpen. Overeenkomstig de statuten wordt in het algemeen gehoor gegeven aan een verzoek tot opneming van aanvullende agendapunten voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders dat wordt ingediend door aandeelhouders die ten minste 0,1% van de geplaatste gewone aandelen vertegenwoordigen. Iedere aandeelhouder is gerechtigd om de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bij te wonen, daarin het woord te voeren en zijn stemrecht, in persoon of bij schriftelijke volmacht, uit te oefenen, mits door de betreffende aandeelhouder is voldaan aan de geldende statutaire vereisten van voorafgaande indiening van de bewijsstukken van zijn aandeelhouderschap of voorafgaande kennisgeving van zijn voornemen tot het bijwonen van de vergadering. De Raad van Bestuur kan in de oproeping tot een algemene vergadering een datum vermelden ter vaststelling van het recht van toegang en de stemgerechtigdheid van aandeelhouders. AEGON is participant van de Stichting Communicatiekanaal Aandeelhouders, een stichting die is opgericht ter bevordering van de communicatie met aandeelhouders en hun deelname aan algemene vergaderingen. AEGON ondersteunt de mogelijkheid om te stemmen bij volmacht. Tevens worden stemvolmachten geworven van in New York geregistreerde aandeelhouders overeenkomstig de gebruiken in de Verenigde Staten. Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders geeft elk aandeel recht op het uitbrengen van één stem, met dien verstande dat Vereniging AEGON, als houdster van preferente aandelen, recht heeft op het uitbrengen van 2,08 stemmen per preferent aandeel in het geval van een bijzondere aanleiding, welk stemrecht is beperkt tot zes maanden per bijzondere aanleiding. Voor nadere toelichting verwijzen wij naar het in dit jaarverslag opgenomen hoofdstuk over Vereniging AEGON op pagina 145 en 146. Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden alle besluiten genomen bij volstrekte meerderheid van de rechtsgeldig uitgebrachte stemmen, tenzij de wet of de statuten een grotere meerderheid voorschrijven. RAAD VAN BESTUUR De Raad van Bestuur is, als college, belast met de dagelijkse leiding van de vennootschap, waarbij elk lid op basis van een onderlinge taakverdeling zijn specifieke aandachtsgebieden heeft. Het aantal leden van de Raad van Bestuur en de arbeidsvoorwaarden van deze leden worden vastgesteld door de Raad van Commissarissen. Leden van de Raad van Bestuur kunnen op 60-jarige leeftijd met pensioen gaan en moeten op 62-jarige leeftijd aftreden. Krachtens de statuten heeft de Raad van Bestuur voor bepaalde besluiten de voorafgaande goedkeuring nodig van de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen is bevoegd ook andere besluiten van de Raad van Bestuur aan zijn voorafgaande goedkeuring te onderwerpen. RAAD VAN COMMISSARISSEN De Raad van Commissarissen is, als college met collectieve verantwoordelijkheid en verantwoordingsplicht, belast met het toezicht op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de vennootschap en de met haar verbonden onderneming. Daarnaast staat de Raad van Commissarissen de Raad van Bestuur met raad terzijde. De leden van de Raad van Commissarissen dienen zich bij de vervulling van hun taak te richten naar het belang van de vennootschap en de daaraan verbonden onderneming. De Raad van Commissarissen bestaat momenteel uit negen leden, van wie één lid een voormalig lid is van de Raad van Bestuur. Bepaalde onderwerpen worden behandeld en voorbereid in commissies die zijn samengesteld uit leden van de Raad van Commissarissen. Ter waarborging van een evenwichtige samenstelling van de Raad van Commissarissen is een profiel opgesteld, waarin de vereiste kwalificaties voor de leden zijn vastgelegd. Een commissaris die de 70-jarige leeftijd heeft bereikt, is statutair verplicht tot aftreden. De bezoldiging van de leden van de Raad van Commissarissen wordt vastgesteld door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. AEGON GROEP JAARVERSLAG

63 DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE In december 2003 werd de definitieve versie van de nieuwe Nederlandse corporate governance code gepubliceerd, getiteld De Nederlandse corporate governance code. Beginselen van deugdelijk ondernemingsbestuur en best practice bepalingen. De code werd opgesteld door een door de Ministers van Financiën en Economische Zaken speciaal voor dat doel ingestelde commissie, waarin een aantal toonaangevende organisaties uit het Nederlandse bedrijfsleven vertegenwoordigd waren. De voorzitter van de commissie was de heer M. Tabaksblat, tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van AEGON N.V. De code heeft tot doel nadere invulling te geven aan de moderne, algemene opvattingen over goede corporate governance in Nederland, die in de code zijn vastgelegd in principes en in concrete bepalingen waarin de principes nader worden toegepast. De code dient als richtlijn voor Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen voor verbetering van hun ondernemingsbestuur. De code werd op 1 januari 2004 van kracht. Krachtens de daarin opgenomen bepalingen is elke Nederlandse beursgenoteerde vennootschap gehouden om vanaf het jaarverslag over het boekjaar 2004 jaarlijks in het jaarverslag te vermelden op welke wijze zij de principes van de code in dat boekjaar heeft toegepast. Het in het jaarverslag opgenomen verslag dient als basis voor bespreking van dit onderwerp op AEGON's Algemene Vergadering van Aandeelhouders in AEGON EN CORPORATE GOVERNANCE AEGON heeft de instelling van de Commissie Corporate Governance verwelkomd en actief deelgenomen aan het in het Nederlands bedrijfsleven gevoerde debat rondom de voorbereiding en publicatie van de code. AEGON ondersteunt de code en de daarin opgenomen principes van goede corporate governance. AEGON is voornemens om aan de hand van de code en de daarin vervatte principes de dialoog over corporate governance met zijn stakeholders te continueren en te intensiveren met als doel de door AEGON gehanteerde maatstaven van corporate governance in overeenstemming te brengen met de code. Onmiddellijk na publicatie van de definitieve corporate governance code heeft AEGON zich gebogen over de implementatie van de code in AEGON s corporate governance. Overeenkomstig de aanbevelingen van de code volgt hierna op welke specifieke punten de huidige corporate governance structuur van AEGON voldoet aan de in de code vastgelegde vereisten. Elke afwijking van de normen van de corporate governance code wordt met redenen omkleed, onder vermelding van de acties die door de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur worden overwogen. Dit hoofdstuk zal onder een apart agendapunt op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2004 aan de orde worden gesteld. Hoewel niet alle in de code opgenomen principes en normen aan de orde komen, worden in het hierna volgende verslag de opzet en indeling van de corporate governance code nauwgezet gevolgd. Daarbij wordt steeds gebruik gemaakt van de hoofdstuktitels, tussenkoppen en alinea s van de corporate governance code en verwezen naar de nummering van de toepasselijke bepalingen. IMPLEMENTATIE VAN DE CORPORATE GOVERNANCE CODE NALEVING EN HANDHAVING VAN DE CODE De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen zullen verantwoordelijkheid blijven nemen voor de corporate governance structuur van AEGON. In het jaarverslag worden de aan corporate governance gewijde alinea s uitgebreid. Vanaf het jaarverslag over 2004 zal jaarlijks in AEGON s jaarverslag in een apart hoofdstuk worden aangegeven op welke wijze de principes en normen van de corporate governance code zijn toegepast. [I. Principe; I.1] Elke substantiële verandering in de corporate governance structuur van de vennootschap en in de naleving van de code zal onder een apart agendapunt ter bespreking aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden voorgelegd. [I.2] DE RAAD VAN BESTUUR De huidige leden van de Raad van Bestuur zijn benoemd voor onbepaalde tijd. De Raad van Commissarissen is voornemens om, rekening houdend met de bestaande arbeidsrechtelijke positie van de individuele leden, te bezien in hoeverre hun rechtspositie in overeenstemming kan worden gebracht met de corporate governance normen die voorziet in benoeming van bestuurders voor een periode van maximaal vier jaar, met de mogelijkheid van herbenoeming voor (telkens) een periode van maximaal vier jaar. De Raad van Commissarissen is voornemens om de periode van benoeming van leden van de Raad van Bestuur te beperken tot periodes van (telkens) vier jaar. [II.1.1] Overeenkomstig de bij AEGON gangbare praktijk zal de Raad van Bestuur aan de Raad van Commissarissen de operationele en financiële doelstellingen van AEGON, de strategie die moet leiden tot het realiseren van die doelstellingen, alsmede de randvoorwaarden waaronder die strategie dient te worden gehanteerd (met inbegrip van de financiële ratio s en kapitaaltoereikendheidscriteria) ter overweging en goedkeuring voorleggen. AEGON blijft, als voorheen, op hoofdlijnen hierover rapporteren in het jaarverslag. [II.1.2] AEGON GROEP JAARVERSLAG

64 DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE AEGON heeft in 2003, in aanvulling op de reeds bestaande risicobeheersings- en controlesystemen in de verschillende landenunits, op groepsniveau een Group Risk and Capital Committee ingesteld. Het Group Risk and Capital Committee heeft tot taak de algehele voor AEGON geldende risico-exposures doorlopend te volgen en daarbij aanbevelingen te doen voor en leiding te geven aan herstelacties indien de risico s te groot worden geacht. Daarnaast is het Committee belast met het toezicht op de landenunits om adequate risicoanalyses en risicobeheersing te garanderen. Het Group Risk and Capital Committee rapporteert de bevindingen regelmatig aan de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. In het jaarverslag geeft de Raad van Bestuur een onderbouwde verklaring dat de in het boekjaar binnen AEGON toegepaste interne risicobeheersingsen controlesystemen toereikend en effectief zijn en geeft daarbij tevens aan welke eventuele significante wijzigingen zijn aangebracht en welke eventuele belangrijke verbeteringen zijn gepland. [II.1.3, II.1.4] In 2002 heeft AEGON op groepsniveau een gedragscode vastgesteld. Deze code wordt bewaakt en geïmplementeerd door een werkgroep die rechtstreeks rapporteert aan de Raad van Bestuur. De code is van toepassing naast de eerder door het merendeel van onze landenunits vastgestelde gedragscodes. De code bevat een klokkenluidersregeling die erin voorziet dat AEGON werknemers de mogelijkheid hebben te rapporteren over vermeende onregelmatigheden zonder gevaar voor hun rechtspositie. Momenteel worden meer gedetailleerde regels en richtlijnen met betrekking tot de rapportage van onregelmatigheden ontwikkeld. Ernstige schendingen van de gedragscode en vermeende onregelmatigheden in het functioneren van een bestuurder worden rechtstreeks gerapporteerd aan de voorzitter van de Raad van Commissarissen. De gedragscode van AEGON N.V. is te vinden op AEGON's website [II.1..3 II.1.6] In het AEGON jaarverslag wordt informatie verschaft over de belangrijkste externe factoren en variabelen die van invloed zijn op de resultaten van AEGON. De ook voorheen reeds in AEGON s jaarverslagen opgenomen gevoeligheidsanalyses bieden inzicht in de gevoeligheid van de resultaten ten aanzien van rentetarieven, aandelen- en vastgoedmarkten, door AEGON gehanteerde vooronderstellingen voor de lange termijn en valutamarkten. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen zullen, als voorheen, publicatie overwegen van aanvullende gevoeligheidsanalyses indien daartoe aanleiding is. [II.1.5] De leden van de Raad van Bestuur houden elk niet meer dan één commissariaat bij Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen en zijn geen van allen voorzitter van de Raad van Commissarissen van een beursgenoteerde vennootschap. De aanvaarding door een lid van de Raad van Bestuur van een commissariaat bij een beursgenoteerde vennootschap behoeft de goedkeuring van de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen zijn overeengekomen dat andere belangrijke nevenfuncties door bestuurders van AEGON N.V. voorafgaand aan aanvaarding daarvan aan de Raad van Commissarissen worden gemeld. [II.1.7] BEZOLDIGING In 2003 heeft de Raad van Commissarissen, op advies van het Compensation Committee, wijzigingen aangebracht in het bezoldigingsbeleid, welke wijzigingen per 1 januari 2004 van kracht zijn geworden. Het gewijzigde bezoldigingsbeleid zal worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, die op 22 april 2004 wordt gehouden en, indien vastgesteld, voor een periode van drie jaar gelden. AEGON hecht veel waarde aan het aantrekken en behouden van gekwalificeerde bestuurders en medewerkers, ter waarborging en bevordering van de belangen van AEGON op de middellange en lange termijn. Het bezoldigingsbeleid voor de leden van de Raad van Bestuur is opgezet met als doel om invulling te geven aan AEGON s strategie voor waardecreatie en met de bedoeling om de belangen van bestuurders en aandeelhouders op één lijn te brengen, met aandacht voor goede prestaties en bedrijfsresultaten. Het bezoldigingsbeleid vormt daarvan een weerslag. Daarnaast bevat de bezoldiging van bestuurders een prestatiegebonden bonusregeling die is gerelateerd aan zowel de individuele prestaties als de collectieve verantwoordelijkheden van de Raad van Bestuur. Het bezoldigingsbeleid houdt ook rekening met het beloningsniveau in vergelijkbare markten en sectoren en de van toepassing zijnde richtlijnen op het gebied van corporate governance. [II.2] De bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur bestaat uit een vast en een variabel deel. Voor het variabele deel heeft de Raad van Commissarissen vooraf heldere en meetbare criteria vastgesteld, waaronder de koersontwikkeling van het aandeel AEGON en de ontwikkeling van de winst per aandeel AEGON. Voor een nader overzicht van het bezoldigingsbeleid van de Raad van Bestuur verwijzen wij naar pagina 71 en verder. Het bezoldigingsbeleid bevat tevens een regeling voor leden van de Raad van Bestuur voor een gedeeltelijke beloning in aandelenopties of stock appreciation rights (SARs). Indien leden van de Raad van Bestuur recht hebben op aandelenopties en SARs, dan worden deze opties en rechten uitsluitend toegekend tegen de op de dag van de toekenning geldende slotkoers van de aandelen AEGON genoteerd aan Euronext Amsterdam. De voorwaarden waaronder de aandelenopties en SARs worden uitgegeven worden gedurende de looptijd daarvan niet aangepast, behoudens voor zover structuurwijzigingen conform bestendige marktpraktijk daartoe aanleiding geven, zoals in het geval van aandelensplitsing, fusies, acquisities, aandelenuitgiftes en (super)dividenduitkeringen. [II.2.4; II.2.5] De Raad van Commissarissen zal verdere wijzigingen aanbrengen in het bezoldigingsbeleid ten aanzien van ontslagvergoedingen voor nieuwe leden van de Raad van Bestuur. De wijzigingen omvatten onder meer de vaststelling van een maximale vergoeding bij onvrijwillig ontslag van éénmaal het vaste deel van het jaarsalaris of, indien het maximum van éénmaal het vaste deel van de bezoldiging voor een bestuurder die tijdens zijn eerste benoemingstermijn wordt ontslagen kennelijk onredelijk is, een maximale ontslagvergoeding van tweemaal het vaste deel van AEGON GROEP JAARVERSLAG

65 het jaarsalaris. Voorts is de Raad van Commissarissen voornemens om, rekening houdend met de bestaande arbeidsovereenkomsten van de huidige leden van de Raad van Bestuur en het verschil in arbeidsvoorwaarden ten opzichte van de Verenigde Staten, te onderzoeken of de bestaande regelingen inzake ontslagvergoeding voor de huidige leden van de Raad van Bestuur in overeenstemming kunnen worden gebracht met het in de corporate governance code gestelde maximum. [II.2.7] Zoals AEGON steeds in de jaarverslagen heeft vermeld, hebben leden van de Raad van Bestuur, na goedkeuring van de Raad van Commissarissen, recht op verstrekking van hypotheekleningen tegen de daarvoor voor het gehele personeel geldende voorwaarden. [II.2.8] Het reglement van de Raad van Bestuur bevat nadere regelgeving ten aanzien van tegenstrijdige belangen tussen leden van de Raad van Bestuur en de vennootschap. Behoudens een aantal benodigde aanpassingen van technische aard is het reglement van de Raad van Bestuur in overeenstemming met het in de Nederlandse corporate governance code bepaalde. [II.3, II.3.1, II.3.2, II.3.3, II.3.4] Krachtens de bepalingen van de corporate governance code wordt het lidmaatschap van de heren Shepard en Streppel van het bestuur van Vereniging AEGON geacht een tegenstrijdig belang in te houden. De Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur zullen zich beraden over de juiste aanpak van deze veronderstelde tegenstrijdige belangen. VASTSTELLING EN OPENBAARMAKING VAN DE BEZOLDIGING Het bezoldigingsbeleid zal ter vaststelling worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, die op 22 april 2004 wordt gehouden. Elke materiële wijziging in het bezoldigingsbeleid voor leden van de Raad van Bestuur zal eveneens ter vaststelling worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. [Principe vermeld in de kop boven II.2.9, III.5.10] In het bezoldigingsverslag doet de Raad van Commissarissen, op basis van het door het Compensation Committee opgemaakte rapport, verslag van de wijze waarop het bezoldigingsbeleid voor leden van de Raad van Bestuur in het afgelopen boekjaar in de praktijk is gebracht. In het bezoldigingsverslag wordt een eventuele in het boekjaar aan een lid van de Raad van Bestuur betaalde bijzondere vergoeding of ontslagvergoeding vermeld en wordt daar een uitleg voor gegeven. Het verslag bevat tevens een overzicht van het bezoldigingsbeleid dat voor het komende boekjaar wordt voorzien. Het bezoldigingsverslag wordt geplaatst op AEGON's website [II.2.9; II.2.10, II.2.13] Overeenkomstig de bestaande praktijk wordt de bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Bestuur vastgesteld door de Raad van Commissarissen binnen het bezoldigingsbeleid, zoals dat door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal zijn vastgesteld. Onmiddellijk na het afsluiten van een arbeidsovereenkomst met een nieuw lid van de Raad van Bestuur worden de belangrijkste elementen uit de overeenkomst openbaargemaakt. [Principe vermeld in de kop boven II.2.9, II.2.11, II.2.12] In de jaarrekening van AEGON wordt - indien van toepassing - de waarde vermeld van de aan bestuur en medewerkers toegekende opties en SARs en wordt tevens aangegeven hoe deze waarde is bepaald. [II.2.14] TEGENSTRIJDIGE BELANGEN De gedragscode van AEGON, die met gezamenlijke inspanning van de landenunits tot stand is gekomen, bevat regels met betrekking tot eventuele belangenverstrengeling tussen AEGON en AEGON's werknemers, waaronder begrepen de leden van de Raad van Bestuur. De gedragscode is beschikbaar via AEGON's website NALEVING Door AEGON worden reeds bestaande, gedetailleerde regels gehanteerd voor leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen ten aanzien van het bezit van en transacties in door andere partijen dan AEGON uitgegeven effecten. Deze regels zijn in overeenstemming met de door de Nederlandse overheid vastgestelde voorschriften en zullen zodanig nader worden aangepast dat ze overeenkomen met de nader uitgewerkte normen van de code. Het toezicht op de naleving van deze regels is in handen van onze groepsfunctionaris compliance, die deze taak vervult naast de door de landenunits en afzonderlijke bedrijfsonderdelen aangewezen compliance officers. [II.2.6; III.7.2; III.7.3] RAAD VAN COMMISSARISSEN TAAK EN WERKWIJZE De Raad van Commissarissen heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken binnen AEGON en de daaraan verbonden onderneming. Dit omvat, meer in het bijzonder, het houden van toezicht op de verwezenlijking van de doelstellingen van AEGON, de strategie van de onderneming, de risicobeheersing, de financiële verslaglegging (mede in het licht van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley-wet 2002) en de algehele naleving van wet- en regelgeving. De Raad van Commissarissen is tevens verantwoordelijk voor het nemen van besluiten ten aanzien van belangenverstrengeling tussen leden van de Raad van Bestuur, leden van de Raad van Commissarissen, belangrijke aandeelhouders en de externe accountant enerzijds, en AEGON anderzijds. De Raad van Commissarissen staat de Raad van Bestuur met raad terzijde. Bij de vervulling van hun taak zijn de leden van de Raad van Commissarissen gehouden te handelen in het belang van AEGON en de daaraan verbonden onderneming. Krachtens de statuten van AEGON en het reglement van de Raad van Commissarissen is de Raad van Commissarissen bevoegd alle informatie te verlangen die hij nodig acht voor het vervullen van zijn taak, waaronder begrepen het recht op het inwinnen van informatie van functionarissen en externe adviseurs van AEGON. [III.1; III.1.6; III.1.8; III.1.9; III.6] AEGON GROEP JAARVERSLAG

66 DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE In het reglement van de Raad van Commissarissen zijn de taakverdeling en de werkwijze van de Raad, alsmede procedureregels voor de omgang met de Raad van Bestuur en de Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders neergelegd. Dit reglement zal, na nadere aanpassing in verband met de implementatie van de corporate governance code, op AEGON s website worden geplaatst. [III.1.1] De Raad van Commissarissen zal, overeenkomstig de bestaande praktijk, in het jaarverslag gedetailleerd verslag doen van de in het boekjaar verrichte werkzaamheden en daarin de specifieke opgaven en vermeldingen opnemen die de bepalingen van de corporate governance code voorschrijven. In het verslag zal tevens worden verwezen naar de onderwerpen die tijdens het boekjaar door de Raad van Commissarissen werden besproken. [III.1.2, III.1.3; III.1.5; III.1.7; III.1.8] ONAFHANKELIJKHEID De huidige samenstelling van de Raad van Commissarissen is in overeenstemming met de normen van de corporate governance code en de bepalingen van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley-wet 2002 inzake de onafhankelijkheid van het toezicht op het bestuur. Het enige lid dat niet kan worden gekwalificeerd als onafhankelijk in de zin van deze bepalingen is de heer K.J. Storm, die onmiddellijk voorafgaand aan zijn benoeming als lid van de Raad van Commissarissen in 2002 voorzitter was van AEGON s Raad van Bestuur. [III.2; III.2.1; III.2.2] DESKUNDIGHEID EN SAMENSTELLING Sinds de laatste statutenwijziging in mei 2003 worden leden van de Raad van Commissarissen benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. In verband met het opmaken van voordrachten voor benoemingen in de Raad van Commissarissen, waaronder begrepen voordrachten voor herbenoeming, heeft de Raad van Commissarissen een profielschets opgesteld voor de gewenste samenstelling en competenties van de Raad van Commissarissen als college en de gewenste rol en competenties van de afzonderlijke leden. In deze profielschets zijn tevens de in de corporate governance code gedetailleerd omschreven eisen ten aanzien van de samenstelling opgenomen. [III.3; III.3.1; III.3.2] Binnen het profiel van de samenstelling van de Raad dient elk lid van de Raad van Commissarissen geschikt te zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid te beoordelen en dient hij tevens te beschikken over de specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor vervulling van de hem toebedeelde taak. In het profiel wordt tevens rekening gehouden met de aard van de verzekeringsactiviteiten van AEGON, de werkzaamheden van de Raad van Commissarissen en de achtergrond van zijn leden, en is de Raad van Commissarissen zodanig samengesteld dat hij als college zijn taak naar behoren kan vervullen. De profielschets wordt beschikbaar gesteld via de website van AEGON. Op deze website kunnen aandeelhouders en beleggers tevens terecht voor de voorgeschreven gegevens van elk lid van de Raad van Commissarissen en het schema van aftreden. [III.1.3; III.1.7; III.3.1] AEGON biedt alle leden van de Raad van Commissarissen bij hun benoeming een introductieprogramma aan, waarin aandacht wordt besteed aan algemene financiële zaken, algemene aspecten van de verzekeringsbranche en de specifieke aspecten van AEGON, alsmede aan algemene juridische zaken met betrekking tot de groep. De Raad van Commissarissen beoordeelt regelmatig op welke onderdelen leden gedurende hun benoemingsperiode behoefte hebben aan nadere training of opleiding. [III.3.3] Een aantal leden van de Raad van Commissarissen is tevens lid van de Raad van Commissarissen van andere Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen. De Raad van Commissarissen heeft geconcludeerd dat deze lidmaatschappen niet van onwenselijke of negatieve invloed zijn op de goede taakvervulling van de betreffende leden. De heer Tabaksblat, voorzitter van de Raad van Commissarissen, en de heer Storm bekleden thans meer dan het in de corporate governance code voorgeschreven maximale aantal commissariaten bij Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen (met inbegrip van voorzitterschappen). De heer Storm heeft de Raad van Commissarissen laten weten dat hij verwacht vóór het eind van 2004 te voldoen aan de van toepassing zijnde corporate governance norm. De heer Tabaksblat heeft aangegeven dat hij aan het eind van zijn huidige zittingsperiode in 2005 niet beschikbaar zal zijn voor herbenoeming. [III.3.4] De Raad van Commissarissen is voornemens een voorstel in te dienen teneinde vast te leggen dat leden maximaal driemaal voor een periode van vier jaar zitting hebben in de Raad van Commissarissen. [III.3.5] Krachtens het reglement van de Raad van Commissarissen treedt een lid af bij onvoldoende functioneren, fundamenteel verschil van inzicht of wanneer dit anderszins naar het oordeel van de Raad van Commissarissen noodzakelijk is. [III.1.4] ROL VAN DE VOORZITTER VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN EN DE SECRETARIS VAN DE VENNOOTSCHAP De voorzitter van de Raad van Commissarissen van AEGON is de heer Tabaksblat. De heer De Ruiter is vice-voorzitter. Volgens het reglement van de Raad van Commissarissen ziet de voorzitter toe op het goed functioneren van de Raad van Commissarissen en zijn commissies, op een adequate informatievoorziening aan de Raad van Commissarissen en zorgt hij voor voldoende tijd voor beraadslaging en besluitvorming door de Raad van Commissarissen. De voorzitter initieert tevens de beoordeling van het functioneren van de afzonderlijke leden van de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur en ziet erop toe dat de contacten van de Raad van Commissarissen met de Raad van Bestuur en de Centrale Ondernemingsraad naar behoren verlopen. [III.4; III.4.1; III.4.2] De secretaris van de vennootschap heeft onder meer tot taak de Raad van Commissarissen te ondersteunen. De secretaris ziet erop toe dat de juiste procedures worden gevolgd en dat wordt gehandeld in overeenstemming met de wettelijke, statutaire en reglementaire verplichtingen. De secretaris wordt benoemd na verkregen goedkeuring door de Raad van Commissarissen. [III.4.3] AEGON GROEP JAARVERSLAG

67 SAMENSTELLING EN ROL VAN DE COMMISSIES VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN. Overeenkomstig de toepasselijke bepalingen van de Amerikaanse Sarbanes-Oxley-wet 2002 en de corporate governance code, heeft de Raad van Commissarissen uit zijn midden vier commissies ingesteld. De vier permanente commissies zijn: het Audit Committee, het Compensation Committee, het Nominating Committee en het Strategy Committee. Iedere commissie rapporteert haar bevindingen aan de Raad van Commissarissen. De gerapporteerde bevindingen worden besproken in de plenaire vergaderingen van de Raad van Commissarissen. [III.5; III.5.3] Voor iedere commissie is door de Raad van Commissarissen een reglement opgesteld, met daarin aangegeven de taakopdracht van de betreffende commissie, haar samenstelling en de wijze waarop zij haar taak uitoefent. Na bepaalde aanpassingen van technische aard in verband met de implementatie van de corporate governance code zullen de reglementen van de commissies op AEGON's website worden geplaatst. [III.5.1] In het verslag van de Raad van Commissarissen (dat een vast onderdeel vormt van het jaarverslag) worden de werkzaamheden en de samenstelling van de afzonderlijke commissies vermeld. [III.5.2;] AUDIT COMMITTEE Het in 1983 ingestelde Audit Committee is door de Raad van Commissarissen ingesteld om de Raad van Commissarissen te ondersteunen bij het houden van toezicht op (1) de integriteit van de financiële informatieverschaffing van AEGON, (2) de kwalificaties en onafhankelijkheid van de onafhankelijke accountant, (3) de rol en het functioneren van de interne accountantsdienst en de onafhankelijke accountant van AEGON, alsmede (4) de naleving door AEGON van de relevante wet- en regelgeving, en te adviseren over en toe te zien op de financiering en de daarmee verband houdende strategieën van AEGON. De voorzitter van deze commissie is de heer Eustace. De vergaderingen van de commissie worden in de regel bijgewoond door leden van de Raad van Bestuur, de groepsdirecteur Financiën en de onafhankelijke accountant. Daarnaast overlegt het Audit Committee ten minste eenmaal per jaar (of zo vaak als zij dit nodig acht) buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur met de onafhankelijke accountant. [III.5.4; III.5.5; III.5.6; III.5.7; III.5.8; III.5.9] COMPENSATION COMMITTEE Het in 1989 ingestelde Compensation Committee is verantwoordelijk voor het opzetten, ontwikkelen, implementeren en beoordelen van de bezoldiging en de arbeidsvoorwaarden van de leden van de Raad van Bestuur en de honorering van de leden van de Raad van Commissarissen. Het bezoldigingsbeleid wordt door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders vastgesteld. Het Compensation Committee doet aanbevelingen aan de Raad van Commissarissen. De voorzitter van de commissie is de heer De Wit. Van de commissieleden is de heer Van Wijk de enige die tevens lid is van het bestuur van een andere Nederlandse beursgenoteerde vennootschap. [III.5.10; III.5.11; III.5.12] NOMINATING COMMITTEE Het in 1993 ingestelde Nominating Committee heeft tot taak aan de Raad van Commissarissen voorstellen te doen inzake voordrachten voor eerste benoeming van leden van de Raad van Commissarissen in verband met ontstane vacatures en eventuele herbenoeming na een zittingsperiode van vier jaar. Alle voorstellen voor benoeming en herbenoeming worden gedaan met inachtneming van de daartoe opgestelde profielschets voor de Raad van Commissarissen. Voorts geeft het Nominating Committee aan de Raad van Commissarissen advies of doet zij voorstellen inzake de voordracht van kandidaten voor benoeming tot lid of tot voorzitter van de Raad van Bestuur. Het Nominating Committee beoordeelt periodiek het functioneren van de individuele leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen en houdt toezicht op de selectiecriteria voor het hoger management binnen de AEGON Groep. De voorzitter van het Nominating Committee is de heer Tabaksblat. [III.5.13] STRATEGY COMMITTEE Het door de Raad van Commissarissen in 2002 ingestelde Strategy Committee heeft tot taak de belangrijkste aspecten van de door de Raad van Bestuur voorgestelde strategie van de onderneming kritisch te beoordelen en de conclusies ter beoordeling aan de Raad van Commissarissen voor te leggen. De commissie beraadt zich tevens over alternatieve strategieën en strategische mogelijkheden en doet onderzoek naar de materiële aspecten van de implementatie van de overeengekomen strategie. Voorts fungeert de commissie als adviesorgaan voor de Raad van Bestuur met betrekking tot de strategische beleidsvoering. De voorzitter van het Strategy Committee is de heer Tabaksblat. TEGENSTRIJDIGE BELANGEN Het reglement van de Raad van Commissarissen bevat nadere regels ten aanzien van belangenverstrengeling tussen leden van de Raad van Commissarissen en de vennootschap. De in het reglement opgenomen regels zijn in overeenstemming met de toepasselijke bepalingen van de corporate governance code en worden geplaatst op AEGON s website [III.6, III.6.1; III.6.2; III.6.3; III.6.4. III.6.5] HONORERING VAN DE LEDEN VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN De honorering van de leden van de Raad van Commissarissen wordt vastgesteld door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en is niet afhankelijk van de resultaten van AEGON. Aan de leden van de Raad van Commissarissen worden geen aandelen of rechten op aandelen bij wijze van honorering toegekend. Aan leden van de Raad van Commissarissen worden door AEGON geen persoonlijke leningen, garanties of soortgelijke voordelen verstrekt. [III.7; III.7.1; III.7.4] AEGON GROEP JAARVERSLAG

68 DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE DE (ALGEMENE VERGADERING VAN) AANDEELHOUDERS BEVOEGDHEDEN AEGON hecht veel belang aan de dialoog met aandeelhouders. Met het oog daarop is er op groepsniveau een actieve afdeling Group Corporate Affairs & Investor Relations. Een van de belangrijkste gelegenheden om met aandeelhouders in dialoog te treden is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. AEGON heeft zich van oudsher ingezet voor deelname van zoveel mogelijk aandeelhouders door hen de mogelijkheid te bieden te stemmen bij volmacht, zowel in de Verenigde Staten (waar een aanzienlijk deel van AEGON s aandeelhouders is gevestigd) als in Nederland via de Stichting Communicatiekanaal Aandeelhouders. [IV.1] De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen moedigen aandeelhoudersparticipatie aan. De Raad is voornemens aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2005 een voorstel te doen tot een nadere statutenwijziging, als gevolg waarvan elke belangrijke verandering van de identiteit of het karakter van AEGON of de aard van de bedrijfsactiviteiten ter goedkeuring aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden voorgelegd. [IV.1] Krachtens de huidige statuten van AEGON kan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bij tweederde meerderheid van de uitgebrachte stemmen, die tezamen ten minste de helft van het geplaatste kapitaal vertegenwoordigen, een besluit nemen tot het ontnemen van het bindende karakter aan een voordracht tot benoeming van een lid van de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur. Bovendien kan uitsluitend de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bij eenzelfde gekwalificeerde meerderheid van stemmen besluiten tot ontslag van een lid van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen (tenzij het ontslag wordt voorgesteld door de Raad van Commissarissen). Deze bepalingen werden in de statuten opgenomen ten tijde van de algehele herziening van de zeggenschapsstructuur van AEGON waartoe op de Buitengewone Vergadering van Aandeelhouders gehouden in mei 2003 werd besloten. De eis van een gekwalificeerde meerderheid werd in de statuten opgenomen ter bescherming van AEGON N.V. tegen bijvoorbeeld een vijandig overnamebod. De effecten van deze gekwalificeerde meerderheid worden afgezwakt door het feit dat in de praktijk de meeste voordrachten voor benoeming niet-bindend zijn en aandeelhouders in die gevallen bij eenvoudige meerderheid van stemmen over de benoeming kunnen besluiten. De Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur zullen onderzoeken of de gekwalificeerde meerderheid, omschreven in de statuten, aanpassing behoeft in het licht van de desbetreffende bepalingen in de corporate governance code [IV.1.1; IV.3.9] AEGON kent preferente aandelen A en B, welke worden gehouden door Vereniging AEGON. De preferente aandelen A zijn in september 2002 zodanig geherstructureerd dat de waarde van het ingebrachte kapitaal op deze preferente aandelen de marktwaarde van de gewone aandelen AEGON op de datum van inbreng reflecteert. [IV.1.2] Vereniging AEGON is thans houdster van preferente aandelen B, die onder normale omstandigheden circa 0,6% van de stemgerechtigde aandelen vertegenwoordigen. Krachtens de Fusieovereenkomst 1983 (als gewijzigd) worden door AEGON, indien Vereniging AEGON zulks wenst, additionele preferente aandelen B aan Vereniging AEGON toegekend als bescherming tegen verwatering van het stemrecht van Vereniging AEGON als gevolg van nieuwe uitgiftes van gewone aandelen AEGON. Voorts zijn AEGON en Vereniging AEGON een Stemrechtregeling Preferente Aandelen aangegaan, krachtens welke overeenkomst het aan de preferente aandelen A en B verbonden stemrecht onder normale omstandigheden beperkt is tot één stem per aandeel. Krachtens deze overeenkomst is Vereniging AEGON in het geval dat er sprake is van een bijzondere aanleiding (als nader omschreven in de Stemrechtregeling Preferente Aandelen) gedurende een periode van zes maanden gerechtigd tot uitoefening van haar volledige stemrecht op de door haar gehouden preferente aandelen (circa 2,08 stemmen per preferent aandeel, als nader beschreven op bladzijde 145 en 146). [IV.1.2] Als gevolg van het voorgaande en het statutair vastgelegde vereiste van een gekwalificeerde meerderheid van stemmen in bepaalde gevallen, kan Vereniging AEGON in het geval van een bijzondere aanleiding effectief ieder vijandig bod tot overname gedurende een periode van zes maanden blokkeren. De Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur zijn van oordeel dat deze regeling in overeenstemming is met de principes die de Commissie Corporate Governance aan de wetgever aanbeveelt bij het ontwerpen van een wettelijke regeling over beschermingsconstructies in overnamesituaties. [IV.1.1; IV.1.2; IV.3.9; Verslag van de werkzaamheden van de Commissie] De Raad van Bestuur is voornemens het reglement van de Raad van Bestuur zodanig te wijzigen dat in het geval van een serieus onderhands bod op een bedrijfsonderdeel of een deelneming waarvan de waarde de in het ontwerpartikel 2:107a BW, lid 1(c) van het Burgerlijk Wetboek genoemde grens overschrijdt, de Raad van Bestuur zijn standpunt ten aanzien van het bod, alsmede de motivering van dit standpunt, zo spoedig mogelijk openbaar zal maken. [IV.1.3] Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2005 zal het beleid ten aanzien van de winstbestemming (reservering en dividend) als apart agendapunt worden behandeld en verantwoord. Ook zal op deze vergadering een voorstel tot uitkering van een slotdividend als apart agendapunt worden behandeld. [IV.1.4; IV.1.5] Het verlenen van décharge aan de leden van de Raad van Bestuur voor het door hen gevoerde beleid en het verlenen van décharge aan de leden van de Raad van Commissarissen voor het door hen uitgeoefend toezicht zal afzonderlijk in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in stemming worden gebracht. [IV.1.6] AEGON zal, overeenkomstig de bestaande praktijk, steeds een registratiedatum bepalen voor de uitoefening van stem- en vergaderrechten op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. [IV.1.7] AEGON GROEP JAARVERSLAG

69 INFORMATIEVERSCHAFFING/LOGISTIEK ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS AEGON hecht grote waarde aan fair disclosure aan stakeholders en financiële markten waar de groep actief is. De door AEGON openbaargemaakte informatie voldoet aan alle overheidsregels en alle noteringsvoorschriften van de beurzen waarop AEGON is genoteerd. Analistenbijeenkomsten, aandeelhoudersvergaderingen, presentaties aan beleggers en persconferenties kunnen real-time door middel van webcasting op AEGON's website worden gevolgd, waardoor informatie gelijkelijk en gelijktijdig openbaar wordt gemaakt. De bijeenkomsten worden vooraf door persberichten aangekondigd. Alle presentaties worden gelijktijdig aan de bijeenkomsten op de website geplaatst. AEGON verspreidt zijn persberichten via verschillende persdiensten. [IV.3; IV.3.1] Op alle gepubliceerde of gedeponeerde informatie wordt toegezien door het door AEGON overeenkomstig SOX ingestelde Disclosure Committee. Deze informatie wordt beschikbaar gesteld op een afzonderlijk gedeelte van AEGON's website [IV.3; IV.3.6] AEGON onthoudt zich van handelingen waardoor de onafhankelijkheid van analisten ten opzichte van AEGON in gevaar kan komen. Analistenrapporten en taxaties (waaronder begrepen winsttaxaties) worden niet vooraf beoordeeld, van commentaar voorzien of gecorrigeerd, anders dan op feitelijkheden en AEGON verstrekt aan analisten geen vergoeding van welke aard dan ook voor de voorbereiding, vervaardiging of publicatie van analistenrapporten. [IV.3.2; IV.3.3] De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen verschaffen de Algemene Vergadering van Aandeelhouders alle verlangde informatie, tenzij een zwaarwichtig belang van AEGON zich daartegen verzet. Indien een beroep wordt gedaan op een zwaarwichtig belang, wordt dit beroep gemotiveerd toegelicht. [IV.3.5] AEGON licht aandeelhouders door middel van aandeelhouderscirculaires in over alle feiten en omstandigheden die relevant zijn voor aan hen voor te leggen voorstellen. Aandeelhouderscirculaires kunnen worden verzonden in de vorm van een bij de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders gevoegde schriftelijke toelichting. Aandeelhouderscirculaires worden in ieder geval gepubliceerd in gevallen waarin aandeelhouders een goedkeuringsrecht hebben (waaronder begrepen een aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders gevraagde delegatie van bevoegdheden). [IV.3.7] Als algemene regel geldt dat het verslag van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders uiterlijk drie maanden na afloop van deze vergadering aan aandeelhouders op verzoek ter beschikking wordt gesteld. Aandeelhouders hebben gedurende de daaropvolgende drie maanden de gelegenheid om op het verslag te reageren, waarna het verslag overeenkomstig het in de statuten bepaalde door de voorzitter van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en de voor dat doel aangewezen secretaris wordt vastgesteld. Het verslag wordt geplaatst op AEGON's website [IV.3.8] VERANTWOORDELIJKHEID INSTITUTIONELE BELEGGERS AEGON is, naast de verantwoordelijkheid jegens aandeelhouders en overige belanghebbenden, tevens een institutionele belegger. In die hoedanigheid handelt AEGON bij de beoordeling of de onderneming de rechten als aandeelhouder van andere beursgenoteerde vennootschappen wil uitoefenen, primair in het belang van de polishouders en overige achterliggende begunstigden van AEGON s producten, met inachtneming van de belangen van de achterliggende begunstigden van en beleggers in de vennootschappen waarin AEGON heeft belegd. [IV.4] Overeenkomstig de lokaal geldende gedragscodes voor institutionele beleggers hanteren de landenunits in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk een gedetailleerd omschreven beleid ten aanzien van het uitoefenen van het stemrecht op de door hen gehouden aandelen. AEGON Nederland N.V. is voornemens het beleid met betrekking tot het uitoefenen van stemrecht op door AEGON Nederland N.V. in beursgenoteerde vennootschappen gehouden aandelen te publiceren op de Nederlandse website Voorts is AEGON Nederland N.V. voornemens om vanaf het boekjaar 2005 jaarlijks via de website van AEGON Nederland N.V. verslag te doen van de uitvoering van het beleid ten aanzien van het uitoefenen van het stemrecht in het betreffende boekjaar. AEGON Nederland N.V. zal ten minste éénmaal per kwartaal op de website verslag uitbrengen of en hoe het bedrijf als aandeelhouder heeft gestemd op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Nederlandse beursgenoteerde vennootschappen. [IV.4.1; IV.4.2; IV.4.3] DE AUDIT VAN DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING EN DE POSITIE VAN DE INTERNE AUDIT FUNCTIE EN VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT FINANCIËLE VERSLAGGEVING Nadat de Sarbanes-Oxley-wet door het Amerikaanse Congres was aangenomen, heeft AEGON in 2002 en 2003 zorgvuldig aandacht besteed aan de interne procedures met betrekking tot het opstellen en de publicatie van financiële berichten. De Raad van Bestuur is ervan overtuigd dat de ingestelde procedures erop zijn ingericht dat alle belangrijke financiële informatie systematisch en tijdig bij de Raad van Bestuur bekend is. De van de landenunits afkomstige financiële informatie wordt rechtstreeks aan de Raad van Bestuur gerapporteerd. De Raad van Commissarissen, daarbij primair handelend via het Audit Committee, houdt toezicht op de naleving van deze interne procedures en op de externe informatie. Het reglement van het Audit Committee en de bijbehorende bijlagen bevatten specifieke regels voor de interne controlefunctie. [V.1; V.1.1; V.1.2; V.1.3] ROL, BENOEMING, BELONING EN BEOORDELING VAN HET FUNCTIONEREN VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Het Audit Committee van de Raad van Commissarissen heeft, conform het in het reglement van de commissie bepaalde, vastgesteld hoe de onafhankelijke accountant wordt betrokken bij het opstellen en de publicatie van de financiële berichten (anders AEGON GROEP JAARVERSLAG

70 DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE dan de jaarrekening) en heeft voorts een procedure vastgesteld voor het voorafgaand goedkeuren van een opdrachtverlening aan de onafhankelijke accountant tot het uitvoeren van aanvullende (niet-controle) werkzaamheden ten behoeve van AEGON. [V.2] De onafhankelijke accountant wordt jaarlijks benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal de mogelijkheid worden gegeven om de onafhankelijke accountant te bevragen over zijn verklaring omtrent de getrouwheid van de jaarrekening. [V.2; V.2.1] De Raad van Bestuur en het Audit Committee rapporteren jaarlijks aan de Raad van Commissarissen over de ontwikkelingen in de relatie met de onafhankelijke accountant, waaronder in het bijzonder zijn onafhankelijkheid. Het Audit Committee en de Raad van Commissarissen evalueren ten minste éénmaal in de vier jaar het functioneren van de onafhankelijke accountant. De conclusies hiervan worden aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders medegedeeld ten behoeve van de beoordeling van de jaarlijkse voordracht tot benoeming van de onafhankelijke accountant. [V.2.2; V.2.3] IINTERNE AUDIT FUNCTIE AEGON heeft in 2003 op groepsniveau een interne accountant benoemd, die rechtstreeks rapporteert aan de Raad van Bestuur. Deze interne groepsaccountant functioneert naast de interne accountants in de verschillende landenunits. Het Audit Committee en de onafhankelijke accountant werden betrokken bij het opstellen van het takenpakket van de interne groepsaccountant. De Raad van Bestuur, het Audit Committee en de onafhankelijke accountant nemen kennis van de bevindingen van de interne accountant. [V.3; V.3.1] RELATIE EN COMMUNICATIE VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT MET DE ORGANEN VAN DE VENNOOTSCHAP De onafhankelijke accountant woont ten minste éénmaal per jaar de vergadering van de Raad van Commissarissen bij waarin de aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders ter vaststelling voor te leggen jaarrekening wordt besproken. De onafhankelijke accountant ontvangt volgens vaste procedure de financiële informatie die ten grondslag ligt aan de vaststelling van de jaarrekening en de kwartaalcijfers en wordt in de gelegenheid gesteld om op alle informatie te reageren. [V.4; V.4.1] De onafhankelijke accountant rapporteert zijn bevindingen betreffende de controle van de jaarrekening gelijkelijk aan de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur. [V.4] De onafhankelijke accountant kan de voorzitter van het Audit Committee verzoeken om het Audit Committee bijeen te roepen. De onafhankelijke accountant woont in de regel de vergaderingen van het Audit Committee bij. Overeenkomstig de van toepassing zijnde wettelijke bepalingen rapporteert de onafhankelijke accountant over zijn controlewerkzaamheden aan de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen en stelt daarbij die onderwerpen met betrekking tot zijn controle aan de orde die hij onder de aandacht van het bestuur wil brengen. Krachtens het reglement van het Audit Committee kan daarbij worden gedacht aan zaken zoals belangrijke punten inzake financiële verslaggeving en beoordelingen ten aanzien van de door AEGON opgestelde financiële berichten, waaronder begrepen de kwaliteit van de winst, belangrijke afwijkingen tussen geplande en reële prestaties, de keuze of toepassing van waarderingsgrondslagen (waaronder begrepen significante wijzigingen), belangrijke punten met betrekking tot de interne controle en extra getroffen maatregelen vanwege wezenlijke gebreken in de interne controlesystemen. [V.4.2; V.4.3] AEGON GROEP JAARVERSLAG

71 BEZOLDIGINGSBELEID COMPENSATION COMMITTEE De taakomschrijving van het Compensation Committee is vastgelegd in het reglement van de Raad van Commissarissen. Het Compensation Committee is verantwoordelijk voor het opstellen, de implementatie en evaluatie van het bezoldigingsbeleid en de arbeidsvoorwaarden van de CEO en de overige leden van de Raad van Bestuur, alsmede voor de honorering van de leden van de Raad van Commissarissen. De commissie doet vervolgens aanbevelingen aan de Raad van Commissarissen. Het huidige bezoldigingsbeleid zal op 22 apil 2004 ter vaststelling worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Elke toekomstige materiële wijziging in het bezoldigingsbeleid zal eveneens ter vaststelling aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden voorgelegd. De Raad van Commissarissen benoemt uit zijn midden ten minste drie leden voor een periode van vier jaar als lid van de commissie. De commissie bestaat op dit moment uit de heren F. J. de Wit (voorzitter), H. de Ruiter (vice-voorzitter), W.F.C. Stevens en L.M. van Wijk. De secretaris van de Raad van Bestuur fungeert tevens als secretaris van de commissie. De manager Group Human Resources ondersteunt de commissie als intern adviseur. De commissie kan daarnaast externe adviseurs inschakelen voor specifieke onderwerpen, zoals marktvergelijking en validatie van de gehanteerde methoden. De commissie vergadert tenminste éénmaal per jaar. Zij rapporteert haar bevindingen en conclusies aan de Raad van Commissarissen, waarna deze tijdens de plenaire vergaderingen van de Raad van Commissarissen worden besproken. BEZOLDIGINGSBELEID Het bezoldigingsbeleid beoogt een beloningsstructuur te creëren die de onderneming in staat stelt om bestuurders aan te trekken en te behouden, die leiding kunnen geven aan de groei en ontwikkeling en het financiële succes van de onderneming. Daarnaast dient de beloningsstructuur hen een evenwichtige en stimulerende beloning te bieden. De beloningsstructuur bestaat uit vijf onderdelen: een basissalaris, een bonusregeling voor de korte en een voor de lange termijn, een pensioenregeling en overige voorzieningen. In december 2002 heeft het Compensation Committee besloten het total direct inkomen (basissalaris, de korte en langere termijn bonussen) van leden van de Raad van Bestuur opnieuw te bezien, met de bedoeling de relatie tussen de resultaten van de activiteiten waarvoor zij verantwoordelijk zijn en het inkomen te versterken. De achterliggende gedachte van deze aanpassing, waarover is gesproken tijdens vijf in 2003 gehouden commissievergaderingen, was om het bezoldigingsbeleid beter te laten aansluiten bij de strategie van AEGON, gericht op het creëren van toegevoegde waarde, en bij de belangen van aandeelhouders. Bovendien moesten in het aangepaste bezoldigingsbeleid zowel de individuele prestaties als ook de collectieve verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur tot uitdrukking komen. Daarnaast heeft de commissie de actuele trends en ontwikkelingen op vergelijkbare markten in ogenschouw genomen. De aanpassingen van het bezoldigingsbeleid werden per 1 januari 2004 van kracht. In overeenstemming met de corporate governance code heeft de Raad van Commissarissen besloten het aangepaste beleid ter vaststelling voor te leggen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Het bezoldigingsbeleid zal voor een termijn van drie jaar gelden, met ingang van 1 januari De aanpassingen zullen niet leiden tot een hoger total direct inkomen als de gestelde doelen volgens plan worden behaald. Zelfs als de resultaten de gestelde doelen overtreffen, zal de beloning niet het oude niveau van vóór de aanpassing bereiken. Bij de verdere implementatie van de corporate governance code op het bezoldigingsbeleid zal rekening worden gehouden met bestaande arbeidsovereenkomsten van de individuele bestuursleden. BASISSALARIS BELEID De hoogte van het basissalaris is gebaseerd op de functievereisten, -verantwoordelijkheden en -risico s behorende bij een positie als lid van de Raad van Bestuur. Teneinde voldoende gekwalificeerde bestuurders te kunnen aantrekken en behouden, zal de commissie er op toe zien dat de basissalarissen reëel en marktconform blijven. Bij de vaststelling van de basissalarissen houdt de commissie tevens rekening met de taken en verantwoordelijkheden van de individuele leden van de Raad van Bestuur. Om die reden wordt onderscheid gemaakt tussen de basissalarissen van de CEO, de CFO en van de overige bestuurders. De commissie zal de salarisniveaus jaarlijks evalueren en bezien of er aanleiding bestaat deze aan te passen op grond van gewijzigde omstandigheden in de markt of in de individuele verantwoordelijkheden. De commissie zal bij de vaststelling van het basissalaris tevens de door externe specialisten verstrekte marktgegevens in haar overwegingen betrekken. De Europese verzekeringsmarkt geldt daarbij als referentie voor Europese bestuurders, terwijl de Amerikaanse verzekeringsmarkt als referentie dient voor Amerikaanse bestuurders. In alle gevallen wordt het basissalaris vergeleken met de mediaan op de referentiemarkt. Individuele salarissen van Nederlandse leden van de Raad van Bestuur worden jaarlijks aangepast conform de CAO afspraken Het basissalaris van de heer Shepard (USD ,-- per jaar) werd bij zijn benoeming in april 2002 tot voorzitter van de Raad van Bestuur niet verhoogd en werd ook in 2003 niet gewijzigd. Het basissalaris van de heren Streppel en Van der Werf werd per 1 januari 2003 verhoogd van EUR ,-- tot EUR ,-- per jaar, respectievelijk van EUR ,-- tot EUR ,-- per jaar, terwijl het basissalaris van de heer Wynaendts bij zijn benoeming als lid van de Raad van Bestuur per 1 7 april 2003 werd vastgesteld op EUR ,-- per jaar De basissalarissen van de leden van de Raad van Bestuur zijn op 1 januari 2004 ongewijzigd gebleven. AEGON GROEP JAARVERSLAG

72 BEZOLDIGINGSBELEID KORTETERMIJN BONUSREGELING BELEID De kortetermijn bonus-regeling (Short-Term Incentive, STI ) heeft tot doel bestuurders te belonen voor het behalen van vooraf bepaalde en meetbare doelen (targets). Deze targets zijn verbonden aan de verantwoordelijkheden van de respectievelijke bestuurders en worden elk jaar vastgesteld zodat de gestelde doelen ambitieus en actueel blijven. 2002, UITGEKEERD IN 2003 Op grond van deze bonusregeling kwamen alle leden van de Raad van Bestuur in aanmerking voor een bonus over het jaar 2002 tot een maximum van 150% van hun basissalaris van dat jaar, uit te keren in Ingevolg had de heer Shepard recht op USD ,-- per procentpunt groei van de winst per aandeel in het voorafgaande jaar. De overige leden van de Raad van Bestuur hadden recht op EUR ,-- per procentpunt groei van de winst per aandeel in het voorafgaande jaar boven het Europese inflatiepercentage. Elke bestuurder kon er bovendien voor kiezen de helft van de bonus te laten uitkeren in de vorm van aandelen AEGON. Als hij deze aandelen drie jaar vasthoudt en daarna nog steeds in dienst van AEGON is, dan heeft hij recht op bonusaandelen. Het aantal bonusaandelen waarop hij alsdan recht heeft wordt berekend op basis van de ontwikkeling van de winst per aandeel boven het inflatiepercentage over de drie voorafgaande jaren, overeenkomstig navolgende tabel. Gemiddelde groei WPA over voorafgaande drie jaar (boven inflatie) Bonus aandelen % < 5% % 25% 10 12% 50% 12 14% 75% > 14% 100% Aangezien de winst per aandeel in het boekjaar 2002 niet groeide, zijn in 2003 in het kader van deze regeling geen bonussen over het jaar 2002 uitgekeerd. 2003, UIT TE KEREN IN 2004 Op grond van de bonusregeling komen alle leden van de Raad van Bestuur in aanmerking voor een bonus over 2003 tot een maximum van 1 50% van hun basissalaris, uit te keren in Ingevolg heeft de heer Shepard recht op USD ,-- per procentpunt groei van de winst per aandeel in het voorafgaande jaar. De overige bestuurders hebben recht op EUR ,-- per procentpunt groei van de winst per aandeel in het voorafgaande jaar boven het Europese inflatiepercentage. De hoogte van de bonussen wordt berekend op het moment dat de Algemene Vergadering van Aandeelhouders de jaarrekening over 2003 heeft vastgesteld. Alle leden van de Raad van Bestuur hebben ervoor gekozen de helft van de STI-bonus in aandelen te ontvangen. 2004, UIT TE KEREN IN 2005 Conform de aangepaste regeling, zal uitsluitend een STI-bonus worden uitgekeerd indien er voor aandeelhouders waarde is gecreëerd doordat er een positieve value new business (VNB) is gerealiseerd, zoals gepubliceerd in AEGON's Embedded Value Rapport. Voor de heren Shepard en Streppel wordt in dat geval de door de gehele vennootschap gerealiseerde VNB betrokken, terwijl voor de heren Van der Werf en Wynaendts de VNB geldt van de specifieke activiteiten waarvoor zij verantwoordelijk zijn. Op voorwaarde dat de VNB positief is, zal de winst voor belastingen, gecorrigeerd voor gerealiseerde winsten en verliezen op aandelen en vastgoed, bepalend zijn voor de hoogte van de uit te keren bonus. De gecorrigeerde winst voor belastingen wordt berekend op basis van een voortschrijdend gemiddelde over drie jaren, vermeerderd met 2,5% inflatiecorrectie. De aan de heren Shepard en Streppel uit te keren bonus is uitsluitend afhankelijk van de door de gehele vennootschap gerealiseerde gecorrigeerde winst. Voor de heren Van der Werf en Wynaendts geldt dat de uit te keren bonus voor 60% wordt gebaseerd op de gecorrigeerde winst van de landenunit(s) waar zij verantwoordelijk voor zijn en voor 40% op de gecorrigeerde winst van de gehele vennootschap. UITKERING STI-BONUS PER 1 JANUARI 2004 Uitkering (gemiddelde over voorafgaande 3 jaar) Maximum (% van basissalaris) (% van basissalaris) Shepard 118% 189% Streppel 50% 80% Van der Werf 80% 125% Wynaendts 80% 125% De hoogte van de bonussen is gerelateerd aan de verantwoordelijkheden en aan het basissalaris. Hoewel het basissalaris van de heer Streppel hoger is dan het basissalaris van de heren Van der Werf en Wynaendts, kunnen laatstgenoemden een hogere bonus behalen op basis van hun positie als value drivers voor AEGON. De commissie zal jaarlijks de overeengekomen parameters evalueren zodat deze representatief blijven. Alle in de berekeningen betrokken gegevens over VNB en de gecorrigeerde winst zullen worden geverifieerd door externe deskundigen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

73 LANGETERMIJN BONUSREGELING BELEID De bonusregeling voor de lange termijn (Long-Term Incentive, LTI ) is gebaseerd op de prestaties van AEGON in vergelijking met die van een geselecteerde groep andere vennootschappen (peer group). Deze peer group bestaat uit ondernemingen die qua activiteiten, omvang en geografische spreiding vergelijkbaar zijn. Bovendien moeten de gekozen ondernemingen door AEGON, analisten, aandeelhouders en andere stakeholders worden gezien als de meest representatieve vergelijkingsgroep. 2002, TOEGEKEND IN 2003 Op grond van de LTI-regeling voor 2002 kwamen de leden van de Raad van Bestuur op basis van drie criteria in aanmerking voor toekenning van een vooraf vastgesteld aantal aandelenopties of stock appreciation rights (SARs): 1. Vergelijking van de koersontwikkeling van het aandeel AEGON met de ontwikkeling van het aandeel van negen andere financiële instellingen (ABN AMRO, AIG, Allianz, AXA, Fortis, Generali, ING, Prudential PLC en Zurich). De vergelijking geschiedt op basis van de koersontwikkeling over de afgelopen drie jaar. 2. Indien AEGON binnen deze peer group een top-3 positie inneemt, hebben alle leden van de Raad van Bestuur recht op toekenning van elk opties. Een positie in de middengroep (vier bedrijven) geeft de leden recht op elk opties, terwijl een positie in de laagste groep (drie bedrijven) elk lid recht geeft op opties. 3. Indien de winst per aandeel niet groeit, worden geen aandelenopties of SARs toegekend. Aangezien de winst per aandeel in het boekjaar 2002 niet is gegroeid, zijn aan de leden van de Raad van Bestuur in 2003 geen aandelenopties of SARs toegekend. 2003, TOE TE KENNEN IN 2004 De LTI-regeling voor 2003 is gelijkgebleven aan die voor Gebaseerd op een gemiddelde over 2001, 2002 en 2003, presteerde AEGON in vergelijking met de peer group in de laagste groep. Als gevolg hiervan zijn in maart 2004 aan elke bestuurder SARs toegekend, onder voorbehoud dat de jaarrekening over 2003, waarin een groei van de winst per aandeel in dat jaar wordt aangegeven, door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt vastgesteld. 2004, TOE TE KENNEN IN 2005 De LTI-regeling is met ingang van 1 januari 2004 aangepast in het licht van trends en ontwikkelingen in referentiemarkten en met de bedoeling om een duidelijker koppeling aan te brengen tussen prestatie en beloning. Conform de aangepaste regeling bestaat de totale LTI-waarde uit een combinatie van aan prestatiecriteria gekoppelde opties (50%) en aandelen (50%). Het recht op de genoemde opties en aandelen is gerelateerd aan AEGON s koersontwikkeling in verhouding met die van een peer group. Deze peer group wordt vanaf 2004 gevormd door Allianz, Aviva, AXA, Fortis, Generali, ING, Jefferson-Pilot, John Hancock Life Insurance, Lincoln National, Nationwide FS Inc. en Prudential PLC. In de aangepaste LTI-regeling is tevens gekozen voor een andere vergelijkingsschaal. De prestaties ten opzichte van deze schaal zijn bepalend voor de toekenning van de LTI aan leden van de Raad van Bestuur. Indien AEGON in deze vergelijking de achtste positie inneemt, geeft dit de leden van de Raad van Bestuur recht op toekenning van 50% van de LTI. Op basis van de lineaire schaal geeft een zesde plaats recht op 100% van de LTI, terwijl een eerste plaats recht geeft op 200% van de LTI. TOEKENNING LTI-BONUS PER 1 JANUARI 2004 Toekenning (LTI-waarde op basis van 100%) (% van basissalaris) Shepard 95% Streppel 60% Van der Werf 60% Wynaendts 60% De commissie zal de samenstelling van de peer group en de vergelijkingsschaal evalueren om er zeker van te zijn dat de parameters representatief blijven. De eerste evaluatie zal in 2006 plaatsvinden. Indien blijkt dat deze parameters niet langer een representative vergelijking bieden, dan kan de commissie overgaan tot aanpassingen. Alle in de vergelijkingen betrokken gegevens over koersontwikkelingen zullen worden geverifieerd door externe deskundigen. AEGON GROEP JAARVERSLAG

74 BEZOLDIGINGSBELEID PENSIOEN EN OVERIGE VOORZIENINGEN De overige beloningselementen van de leden van de Raad van Bestuur zijn ongewijzigd gebleven. De pensioenregelingen beogen te voorzien in een betrouwbare en marktconforme pensioenvoorziening voor de leden van de Raad van Bestuur. De regeling voor Nederlandse leden van de Raad van Bestuur, die is gebaseerd op het levensjarenbeginsel, stelt de normale pensioenleeftijd op 62 jaar, met de mogelijkheid van vervroegde pensionering onder specifieke voorwaarden, en biedt een pensioengevend salaris tot maximaal 70% van de berekende pensioengrondslag, afhankelijk van het aantal dienstjaren. De heer Shepard is blijven deelnemen aan de pensioenvoorzieningen van AEGON USA. De heer Shepard heeft recht op een additionele, variabele beloning. Tot zijn benoeming als voorzitter van de Raad van Bestuur was hij gerechtigd tot een variabele beloning die was gerelateerd aan de stijging van de winst van AEGON USA. Bij gelegenheid van zijn benoeming tot voorzitter van de Raad van Bestuur per 18 april 2002 is door de Raad van Commissarissen op voorstel van het Compensation Committee besloten om de heer Shepard een jaarlijkse variabele beloning van 0,1% van de nettowinst van AEGON N.V. toe te kennen. Deze regeling vervangt de regeling die was gebaseerd op de stijging van de winst van AEGON USA en dient tevens deels als compensatie voor het feit dat zijn basissalaris bij zijn benoeming niet is verhoogd. Het totaalbedrag dat in april 2003 aan deze variabele beloningen over 2002 is uitbetaald bedroeg EUR 1,2 miljoen. In de individuele arbeidsovereenkomsten zijn specifieke voorzieningen overeengekomen inzake de rechten van de leden van de Raad van Bestuur bij beëindiging door AEGON van het lidmaatschap van de Raad van Bestuur of het dienstverband bij AEGON. De heer Shepard zal in een dergelijk geval, niet zijnde een beëindiging wegens dringende reden, overlijden, arbeidsongeschiktheid, pensionering of vrijwillige uitdiensttreding, recht hebben op driemaal zijn basissalaris, alsmede een bedrag gelijk aan het gemiddelde van de door hem over de voorafgaande drie jaren ontvangen STI-bonussen. Met de overige leden werd geen specifieke financiële regeling overeengekomen, zodat voor hen de in Nederland daarvoor algemeen geldende regelingen van toepassing zullen zijn. In de individuele arbeidsovereenkomsten zijn tevens regelingen vastgelegd die zullen gelden bij beëindiging van het lidmaatschap van de Raad van Bestuur of het dienstverband bij AEGON in geval van een fusie, overname of zogenaamde materiële wijzigingen. Alsdan zal de heer Shepard recht hebben op een vergoeding die gelijkwaardig is aan de ontslagvergoedingen voor CEO s in de Amerikaanse verzekeringsbranche, die echter niet minder zal bedragen dan driemaal zijn basissalaris in aanvulling op definitief geworden uitkeringen, alsmede een bedrag gelijk aan het gemiddelde van de door hem over de voorafgaande drie jaren ontvangen STI-bonussen. De heer Streppel heeft recht op een ontslagvergoeding overeenkomstig de Nederlandse Zwartkruisformule, welk bedrag wordt berekend op basis van en rekening houdend met leeftijd, dienstjaren, functieniveau en de waarschijnlijkheid om elders een vergelijkbare positie te vinden. Bij de heren Van der Werf en Wynaendts zullen in dat geval de in Nederland daarvoor algemeen geldende regelingen van toepassing zijn. AEGON GROEP JAARVERSLAG

75 MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN Centraal in AEGON s doen en laten staat het creëren van een betere toekomst voor al onze stakeholders. Dat betekent impliciet dat wij als internationaal bedrijf de maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben een positieve bijdrage te leveren aan de gemeenschap en de omgeving waarin wij actief zijn. AEGON vindt winstgevende en duurzame groei uiterst belangrijk, maar hecht evenveel waarde aan de wijze waarop die groei wordt bereikt. De visie dat ondernemingen als AEGON zich dienen te beraden op deze verdergaande verantwoordelijkheden, wordt onderschreven door de Raad van Bestuur, de Raad van Commissarissen en het management van AEGON. AEGON hecht grote waarde aan een voortgaande ontwikkeling van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een lid van de Raad van Bestuur is met de verantwoordelijkheid daarvoor belast en treedt op als voorzitter van het intern overleg binnen AEGON ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een corporate responsibility afdeling is verantwoordelijk voor het managen van verbeteringen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen de groep, waaronder het formuleren van het beleid en de verslaglegging. Daarnaast zijn er hoofden maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen de verschillende landenunits en een corporate responsibility Inner Circle, een internationale werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de belangrijkste landenunits. Het internationale karakter van deze werkgroep waarborgt dat bij het formuleren van het beleid voor maatschappelijk verantwoord ondernemen rekening wordt gehouden met culturele verschillen en gevoeligheden in de geografisch gebieden waar AEGON werkzaam is. In 2002 heeft AEGON een gedragscode ontwikkeld waarin een aantal zakelijke normen en gedragsregels helder is geformuleerd. Deze gedragscode dient als richtlijn voor alle bedrijfsonderdelen en medewerkers van AEGON. AEGON zet zich ervoor in een betere toekomst te creëren voor al zijn stakeholders door steeds te handelen vanuit de volgende in de code opgenomen kernwaarden: respect, kwaliteit, transparantie en vertrouwen. In het afgelopen jaar werd de gedragscode in de landenunits geïntroduceerd en eind 2003 was de code bijna overal in de AEGON Groep ingevoerd. AEGON blijft in 2004 werken aan verdere implementatie van de code om ervoor te zorgen dat elke medewerker van AEGON zich bewust is van de door de groep gehanteerde kernwaarden, zakelijke normen en gedragsregels. AEGON acht het van groot belang dat de gedragscode wordt geïntegreerd in de dagelijkse praktijk van elke landenunit en dat medewerkers beter bekend raken met de code en daarop kunnen worden aangesproken. Om dit te bereiken zal AEGON de effecten van de invoering van de gedragscode blijven toetsen en de naleving daarvan blijven bewaken. Veel van onze landenunits voerden reeds vóór de introductie van de gedragscode een actief beleid ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen en hebben daaraan op verschillende manieren vorm gegeven. Om een volledig en nauwkeurig beeld te verkrijgen, is in het jaar 2003 aandacht besteed aan het ontwikkelen van een uniforme en effectieve methode voor het groepsbreed in kaart brengen en het nauwkeurig volgen van alle activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen in de gehele AEGON Groep. De methode is gebaseerd op de richtlijnen van het door de Verenigde Naties ondersteunde Global Reporting Initiative (GRI). AEGON heeft een goed inzicht in activiteiten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen de groep, in de onderliggende motivatie en de lokale invulling en benadering ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen de verschillende landenunits. Ook in 2004 blijft AEGON werken aan een verdere verankering van de kernwaarden en een verbeterde rapportage over maatschappelijk verantwoord ondernemen. AEGON S KERNWAARDEN Respect: Wij behandelen al onze stakeholders zoals wij zelf behandeld willen worden, met aandacht voor individuele en culturele verschillen. Kwaliteit: Wij bieden producten en diensten die zijn ontwikkeld om onze klanten een betere toekomst en meer financiële zekerheid te bieden. Transparantie: Wij verstrekken eerlijke, correcte en tijdige informatie over onze producten, prestaties en financiële resultaten. Vertrouwen: Wij bouwen aan langdurige relaties door te doen wat wij beloven. AEGON zal in de loop van 2004 het eerste verslag maatschappelijk verantwoord ondernemen publiceren. In dit verslag wordt nader ingegaan op de vorderingen die gemaakt zijn. Meer informatie hierover en over maatschappelijk verantwoord ondernemen binnen AEGON is beschikbaar via AEGON s website AEGON GROEP JAARVERSLAG

76 MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN VOORBEELDEN VAN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN AEGON werd opnieuw opgenomen in de twee leidende externe indices voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, de FTSE4Good en de Dow Jones Global Sustainability Index. Actieve steun aan Habitat for Humanity door AEGON USA, AEGON Nederland en AEGON UK Verdere financiële ondersteuning door AEGON van het Johns Hopkins Oncology Center, School of Medicine in Baltimore, VS, en het Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit in Amsterdam, Nederland. In de Verenigde Staten werd Transamerica Reinsurance in 2003 door de Charlotte Business Journal onderscheiden met een tweetal Best Places to Work Awards in de categorie Creative perks, incentives and rewards en in de categorie Employee education and development. In 2003 behield AEGON Nederland haar ISO certificering voor de milieuzorgsystemen. AEGON Nederland was ook in 2003 sponsor van de Koninklijke Nederlandse Schaatsbond. In 2003, het Europese jaar van de gehandicapten, heeft AEGON Nederland zich, samen met de Koninklijke Nederlandse Schaatsbond en het NFSG, ingezet voor een betere toegankelijkheid van de schaatssport voor mensen met een geestelijke of lichamelijke handicap. AEGON Nederland is hoofdsponsor van de schaatsbond en steunt de schaatssport in Nederland door training en coaching van regionaal jong talent. AEGON UK ontving dit jaar de 5 Star Health and Safety Award van de British Safety Council. Dit jaar verkreeg AEGON UK voor de tweede maal in vijf jaar het door de British Safety Council toegekende prestigieuze Sword of Honour. Slechts veertig van s werelds veiligste ondernemingen krijgen deze onderscheiding uitgereikt. Dit jaar werd een speciale rubriek over maatschappelijk verantwoord ondernemen op de website van de AEGON Groep geplaatst. AEGON GROEP JAARVERSLAG

77 FINANCIËLE GEGEVENS AEGON HECHT ER WAARDE AAN KWALITATIEF GOEDE INFORMATIE EN SERVICE TE LEVEREN AAN BESTAANDE EN POTENTIËLE AANDEELHOUDERS VALUTAKOERSEN OP 31 DECEMBER 2003 EUR USD GBP CAD HUF NTD 1 EUR 1,263 0,7048 1, ,500 42,880 1 USD 0,792 0,558 1, ,838 33,951 1 GBP 1,419 1,792 2, ,446 60,840 1 CAD 0,616 0,778 0, ,698 26, HUF 0,381 0,481 0,268 0,618 16, NTD 2,332 2,945 1,644 3, ,174 GEWOGEN GEMIDDELDE VALUTAKOERSEN 2003 EUR USD GBP CAD HUF NTD 1 EUR 1,1311 0,6909 1, ,340 39,150 1 USD 0,884 0,611 1, ,977 34,612 1 GBP 1,447 1,637 2, ,681 56,665 1 CAD 0,633 0,715 0, ,250 24, HUF 0,395 0,446 0,273 0,624 15, NTD 2,554 2,889 1,765 4, ,101 AEGON GROEP JAARVERSLAG