ROC Mondriaan. Treasurystatuut

Transcriptie

1 ROC Mondriaan Treasurystatuut Het Treasurystatuut van de Stichting ROC Mondriaan en de door haar meegeconsolideerde verbonden partijen d.d. 22 maart 2013

2 Inhoud 1 Voorwoord Inleiding Doelstellingen en uitgangspunten van het treasurybeleid Gebruik van financiële instrumenten Organisatie van treasury... 5 Bijlage 1: Bevoegdhedenmatrix... 9 Bijlage 2: Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek

3 1 Voorwoord De treasuryfunctie van Mondriaan behelst het proces van plannen, bewaken en sturen van huidige en toekomstige geldstromen en financiële posities met als belangrijkste doelen: - het waarborgen van financiële continuïteit op korte en lange termijn. - tijdige beschikbaarheid van middelen tegen optimale condities. - het beschermen tegen financiële gevolgen van kredietrisico s, liquiditeitsrisico s, en renterisico s s. - het bewaken van financiële posities binnen de door het College van Bestuur vastgestelde grenzen. - het minimaliseren van de rentekosten van leningen en optimaliseren van het rendement van beschikbare liquiditeiten binnen de kaders van het treasurystatuut. - het minimaliseren van de kosten bij het managen van geldstromen en financiële posities. - Het realiseren dat financiële transacties voldoen aan de voor Mondriaan geldende bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. In het treasurystatuut van Mondriaan zijn de kaders voor bovengenoemde onderwerpen uitgewerkt. Het statuut geeft de regels en randvoorwaarden aan voor de uitvoering van het treasurybeleid van Mondriaan. Dit statuut treedt in werking per.maart Jaarlijks wordt het statuut geëvalueerd en zonodig door het CvB met advies van de Auditcommissie en instemming van de Raad van Toezicht bijgesteld. Het treasurystatuut moet aansluiten op voor Mondriaan geldende wet- en regelgeving. Op het moment van verschijnen van dit statuut geldt de Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010 (nummer FEZ/CC/ ). Deze regeling is als bijlage aan het treasurystatuut toegevoegd. De reikwijdte van dit statuut betreft Mondriaan en de door haar meegeconsolideerde verbonden partijen, waarover Mondriaan 100% zeggenschap heeft. Dit betreft de Holding B.V., Contract B.V. en de Contractgroep B.V.. 2

4 2 Inleiding 1. In dit treasurystatuut zijn voor Stichting ROC Mondriaan en Contractgroep B.V., hierna te benoemen als Mondriaan, de uitgangspunten en kaders vastgelegd voor het te voeren treasurybeleid. 2. Het treasurybeleid maakt deel uit van het financiële beleid van Mondriaan. Uitgangspunt van het treasurybeleid is de Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010 (nummer FEZ/CC/ ). 3. Ieder jaar, in het eerste kwartaal, zal een evaluatie plaatsvinden van het treasurystatuut als zodanig en van het treasurybeleid. Hierover zal worden gerapporteerd aan de Raad van Toezicht. 4. Over de invulling van het gevolgde treasurybeleid zal verantwoording afgelegd worden binnen de begroting en meerjarenramingen, zoals die gebruikelijk zijn binnen ROC Mondriaan. In het jaarverslag zal afzonderlijk verantwoording worden afgelegd ten aanzien van de gedane acties uit het oogpunt van treasurybeleid. 5. Binnen Mondriaan zijn zowel publieke als private (overige) middelen aanwezig. De private middelen komen voort uit de publiek-private samenwerking en is conform wet- en regelgeving. De publieke als private (overige) middelen worden gescheiden verantwoord. 6. ROC Mondriaan heeft in 2011 gekozen voor het Geïntegreerd middelenbeheer (schatkistbankieren). Hierbij dient Mondriaan publieke creditgelden op rekening-courant bij het Ministerie van Financiën aan te houden. Tevens is er door het Ministerie van Financiën een rekening-courantkrediet verstrekt. Er wordt rente vergoed over creditstanden en rente betaald over debetstanden in rekening-courant. De bankrekeningen bij de particuliere banken die Mondriaan aanhoudt, worden dagelijks afgeroomd tot nul en overgeboekt naar de rekening-courant van de Staat. Mondriaan heeft bovendien de mogelijkheid om deposito s bij de staat te plaatsen en leningen af te sluiten om in de financieringsbehoefte te voorzien. De overeenkomst met het Ministerie van Financiën voor het schatkistbankieren kan door beide partijen schriftelijk worden opgezegd met een opzegtermijn van 6 maanden. 7. Mondriaan maakt voor het betalingsverkeer gebruik van een Nederlandse handelsbank met de hoogste rating. Op dit moment maakt Mondriaan gebruik van de diensten van de Rabobank. 8. De Contractgroep B.V. maakt geen gebruik van Geïntegreerd middelenbeheer, omdat administratief afgescheiden private middelen niet bij het Ministerie van Financiën dienen te worden ondergebracht. De Contractgroep B.V. maakt gebruik van een handelsbank met tenminste een AA-rating. Op dit moment maakt de Contractgroep B.V. gebruik van de diensten van de Rabobank. 9. In dit statuut wordt een onderscheid gemaakt tussen het beheer op de korte termijn en het beheer op de lange termijn. Onder beheer op de korte termijn wordt verstaan het beheren van saldi in rekeningcourant en van afgesloten geldmarkttransacties met een looptijd van minder dan één jaar. Onder beheer op de lange termijn wordt verstaan het beheren van de uitstaande en opgenomen gelden op lange termijn (langer dan één jaar) alsmede onderhandse kapitaalmarkttransacties. 10. Zowel het beheer op de korte als op de lange termijn wordt in eigen beheer uitgevoerd. 3

5 11. De beschrijving van de uitvoering van het beheer van het rekening-courant- en het betalingsverkeer is vastgelegd in de het handboek Administratieve Organisatie/Interne beheersing. 12. Wijzigingen van het statuut kunnen uitsluitend plaatsvinden door een besluit van het College van Bestuur Mondriaan, met advies van de Auditcommissie en goedkeuring door de Raad van Toezicht van Mondriaan. Dit statuut is goedgekeurd op door de Raad van Toezicht van Mondriaan en vastgesteld op. door het College van Bestuur Mondriaan. 3 Doelstellingen en uitgangspunten van het treasurybeleid 13. Het treasurybeleid als onderdeel van het financieel beleid is primair gericht op het waarborgen van de financiële continuïteit van Mondriaan en secundair op het zo kostenefficiënt mogelijk inrichten en uitvoeren van het betalingsverkeer. 14. Uitgangspunt is dat op prudente, risicomijdende wijze wordt omgegaan met de ter beschikking staande middelen. Hierbinnen dienen transacties tegen zo gunstig mogelijke condities te worden afgesloten. 15. Het financieel beleid is gericht op minimalisatie van het financiële risico binnen randvoorwaarden. Deze randvoorwaarden hebben betrekking op: - het handhaven van minimale verhouding eigen vermogen/totaal vermogen. - het minimaliseren van overtollige gelden. - het minimaliseren en beheersen van renterisico s. - het optimaliseren van rentekosten en renteopbrengsten 16. Onder meer om de toegang tot de kapitaalmarkt te waarborgen, streeft Mondriaan te allen tijde naar een solvabiliteit van minimaal 40%. 17. De ruimte in liquiditeiten en kredietfaciliteiten dient te allen tijde voldoende te zijn om aan de korte termijn verplichtingen te kunnen voldoen. 18. Mondriaan betaalt de handels crediteuren 30 dagen na ontvangst van de factuur mits de factuur aan alle voorschriften voldoet en de prestatie is geleverd. 19. Om de financiële continuïteit te kunnen waarborgen moeten financiële risico's binnen aanvaardbare grenzen blijven. De treasury is onderhevig aan de navolgende financiële risico s: - het marktrisico: het risico dat het resultaat en/of de waarde van een vermogenscomponent daalt of stijgt door verandering in de marktvariabelen (marktvariabelen zijn niet te sturen door Mondriaan). - renterisico: de verandering van het renteresultaat als gevolg van een stijging of daling van de geld- en/of kapitaalmarktrente. - debiteurenrisico: het risico dat een debiteur niet in staat is aan zijn verplichtingen te voldoen. Een vordering op een debiteur niet zijnde een overheidsinstelling mag maximaal bedragen tenzij de directeur Financiën en Control namens het College van Bestuur een hoger maximum heeft goedgekeurd. Indien een vordering hoger dan is, beslist het College van Bestuur. De afdeling Inkoop toetst vooraf de kredietwaardigheid van de debiteuren van meer dan

6 - crediteurenrisico: het risico dat de leverancier na ontvangst van de betaling failliet gaat en de overeengekomen dienst of levering van goederen niet heeft gerealiseerd. Voor opdrachten vanaf toetst de afdeling Inkoop vooraf de kredietwaardigheid. - liquiditeitsrisico is enerzijds het risico van beperkte liquiditeit in de verhandelbaarheid van financiële producten in de markt en anderzijds het risico van een beperkte mogelijkheid tot het aantrekken van liquiditeiten. - solvabiliteitsrisico: het risico dat Mondriaan niet in staat is om aanvullende financiering aan te trekken omdat de solvabiliteitseis van 40% onder druk staat. Als gevolg hiervan kan een liquiditeitsrisico ontstaan. - organisatorisch risico: het risico dat voortvloeit uit onoordeelkundig, ongeautoriseerd, onvoldoende geïnformeerd handelen door een van de (treasury)medewerkers van Mondriaan. - operationeel risico: het liquiditeitsrisico van Mondriaan dat kan ontstaan door onverwachte wijzigingen in de operationele-, financierings- en investeringskasstromen. - 4 Gebruik van financiële instrumenten 20. Met het oog op het beheren van het financiële risico hanteert Mondriaan regels voor het gebruik van geldof kapitaalmarktinstrumenten. Deze regels zijn zowel van toepassing bij het aangaan van een transactie als gedurende de looptijd van een positie. Dit laatste betekent dat de Mondriaan aangegane posities tussentijds zal heroverwegen en zo nodig aanpassen indien niet meer aan de regels wordt voldaan. 21. Mondriaan belegt en beleent haar niet voor lopende betalingen benodigde publieke en private (overige) middelen in deposito s bij het Ministerie van Financiën. In andere gevallen wordt voldaan aan de Regeling Belenen en Beleggen met in achtneming van de AA-rating voor instellingen. 22. Mondriaan maakt geen gebruik van derivaten en brengt overtollige middelen niet onder in beleggingsproducten. 23. De treasurer van Mondriaan is in het kader van beheer op korte termijn, binnen de daarvoor door het bestuur vastgestelde mandaten, bevoegd bedragen op deposito te plaatsen c.q. te beleggen in schuldbewijzen in Euro s, voor zover deze bij het aangaan van de transactie een resterende looptijd hebben van maximaal 12 maanden en deze expliciet een hoofdsomgarantie inhouden. Daarbij dient wel voldaan te zijn aan hetgeen is bepaald in de voorgaande hoofdstukken. 5 Organisatie van treasury 24. Bij de invulling van de treasurytaken binnen de financiële functie wordt een onderscheid gemaakt naar de volgende verdeling van verantwoordelijkheden: - de Raad van Toezicht - het College van Bestuur - het Treasurycommissie - de directeur Financiën en Control - de Treasurer - de afdeling Financiële Administratie - de afdeling Planning & Control 5

7 25. Tot de specifieke verantwoordelijkheid inzake de treasuryfunctie van de Raad van Toezicht behoort conform de statuten van Mondriaan: - het goedkeuren van het treasurystatuut. - het controleren en toetsen van het gevoerde beleid ten aanzien van het treasurystatuut. - het accorderen van besluiten van het CvB tot het aangaan van overeenkomsten tot verkrijging, vervreemding en bezwaring van registergoederen. - het accorderen van besluiten van het CvB tot het aangaan van leningen en kredietovereenkomsten voor bedragen vanaf één mln. - het aangaan van overeenkomsten waarbij de stichting zich als borg of hoofdelijk medeschuldenaar verbindt, zich voor een derde sterk maakt of zich tot zekerheidstelling voor een schuld van een ander verbindt 26. Tot de specifieke verantwoordelijkheid van het College van Bestuur behoort: - het formuleren van de uitgangspunten treasurybeleid. - het vaststellen van het treasurystatuut. - het accorderen van wijzigingen in het treasurystatuut. - het vaststellen van besluiten waarvoor goedkeuring van de Raad van Toezicht is vereist. - het goedkeuren van voorstellen van de treasurycommissie. - het benoemen van de treasurer. - het aangaan van leningen en kredietovereenkomsten voor bedragen tot één mln. hierbij is splitsing of samenvoeging van gelijksoortige transacties niet toegestaan. - het geven van goedkeuring aan het aangaan van nieuwe bankrelaties. 27. De treasurycommissie wordt voorgezeten door de directeur Financiën en Control. De overige leden van de treasurycommissie zijn de treasurer (secretaris), een lid van het College van Bestuur en het hoofd Planning en Control. De treasurycommissie komt tenminste tweemaal per jaar bij elkaar. Wanneer één van de leden dat noodzakelijk acht, kan besloten worden tussentijds bijeen te komen. De taken van het treasurycommissie bestaan uit: - gevraagde en ongevraagde advisering van het College van Bestuur ten aanzien van de punten genoemd onder artikel het op voorstel van de treasurer (jaarlijks) vaststellen en zo nodig tussentijds actualiseren van een lange termijn liquiditeitsprognose met een tijdshorizon van minimaal 5 jaar - het op voorstel van de treasurer vaststellen en actualiseren van een korte termijn liquiditeitsprognose met een tijdshorizon van één jaar. - het op voorstel van de treasurer vaststellen en zo nodig tussentijds actualiseren van het renterisico op korte termijn met een tijdshorizon van één jaar en op lange termijn met een tijdshorizon van minimaal 5 jaar. - aan de hand van de liquiditeitsprognoses bepalen hoe het liquidatiesaldo is opgebouwd uit operationele-, financierings- en investeringskasstromen. - aan de hand van de liquiditeitsprognose en de rentevisie vaststellen van het kader voor besluitvorming voor het treasurybeleid voor de komende periode. - adviseren over het treasurybeleid en de invulling daarvan met treasury (trans)acties - evaluatie van het in de voorgaande periode gevoerde treasurybeleid, inhoudende. - vergelijking van feitelijke renteontwikkelingen met de verwachte ontwikkelingen - vergelijking van de feitelijke liquiditeit ontwikkeling met de liquiditeitsprognoses. - evaluatie van de acties met betrekking tot het renterisico. - evaluatie resultaten van het in de afgelopen periode gevoerde treasurybeleid. - het formuleren van voorstellen aangaande de herziening van de in het treasurystatuut genoemde normen en kaders. 6

8 28. De taken van de directeur Financiën en Control bestaan uit: - het formuleren van het treasurybeleid. - de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de treasurytaken. - het voorzitterschap van de treasurycommissie - de verantwoordelijkheid voor de controle van de juistheid, volledigheid en betrouwbaarheid van de opgestelde rapportages en voor de naleving van de procedures zoals vastgelegd in dit treasurystatuut. - de directeur Financiën en Control heeft een functionele en hiërarchische relatie met de treasurer. 29. De taken van de treasurer zijn onder meer: - het afsluiten van financiële transacties met tegenpartijen overeenkomstig de in de treasurycommissie genomen besluiten ten aanzien van het treasurybeleid. - het gevraagd en ongevraagd adviseren van de treasurycommissie aangaande alle aspecten van het treasurybeleid. - het opstellen van notities, formuleren treasurybeleid en formuleren voorstellen (trans)acties en verstrekken van informatie ten behoeve van de besluitvorming in de treasurycommissie en ten behoeve van de evaluatie van het in de afgelopen periode gevoerde treasurybeleid. - het optimaliseren van de rentebaten, rentelasten en de transactiekosten en het optimaliseren van de logistiek van financiële stromen. - het optreden als secretaris van de treasurycommissie, waaronder valt het bijeenroepen van de vergadering en het verzorgen van de agenda en de notulen. - het opstellen van periodieke rapportage t.b.v. het College van Bestuur en de Raad van Toezicht. - het opstellen van de verantwoording m.b.t. de uitvoering van het treasurybeleid voor het jaarverslag. In de verantwoording wordt tenminste opgenomen: o het beleid en de uitvoering ten aanzien van het beleggen en belenen. o de soorten en omvang van de beleggingen en beleningen. o de looptijd van de beleggingen en beleningen. - het onderhouden van contacten met diverse financiële instellingen. - de treasurer verzorgt ten behoeve van de vergaderingen van de treasurycommissie tenminste de in artikel 30 genoemde rapportages. 30. De treasurer verzorgt in het kader van sturings- en verantwoordingsinformatie in ieder geval de onderstaande rapportages: o liquiditeitsprognose met een tijdshorizon van één jaar. o vergelijking actuele renteontwikkeling met de in de vorige vergadering uitgesproken verwachte renteontwikkeling o vergelijking van de in de vorige vergadering vastgestelde liquiditeitsprognose met de actuele liquiditeit ontwikkeling van de afgelopen drie maanden met een toelichting van de oorzaken bij substantiële verschillen. o overzicht van het renterisico voor de periode van één jaar. o overzicht van de in de afgelopen drie maanden uitgevoerde transacties in het kader van het treasurybeleid (prijs, looptijd, tegenpartij). o de treasurer is tevens verantwoordelijk voor het vastleggen van alle met de treasuryfunctie samenhangende zaken. 31. De Financiële Administratie heeft een registrerende en archiverende taak binnen de treasuryfunctie. 32. De afdeling Planning en Control houdt toezicht op de naleving van de processen aangaande het treasurystatuut. Tevens toetst zij periodiek de werking van het statuut aan de praktijk door besluiten die door het College van Bestuur of directie zijn genomen af te zetten tegen de inhoud van het statuut. 7

9 33. De bevoegdheden van de verantwoordelijkheden zoals in dit hoofdstuk genoemd zijn vastgelegd in een bevoegdhedenmatrix. In de matrix staat per functie vermeldt: - welke financiële handelingen de functionaris mag verrichten. - of de functionaris zelfstandig of gezamenlijk met andere functionarissen bevoegd is. - tot welk bedrag de functionaris of orgaan bevoegd is. - De bevoegdhedenmatrix is opgenomen in bijlage Het College van Bestuur stelt eventuele wijzigingen in deze matrix vast. 8

10 Bijlage 1: Bevoegdhedenmatrix In onderstaande matrix zijn de onderscheiden functionarissen aangeduid met de volgende codering: A De Raad van Toezicht B Het College van Bestuur C De treasurer D De directeur F&C E De afdeling Financiële administratie F De afdeling Planning en Control G De treasurycommissie Adviseren Besluiten Uitvoeren Controleren Registreren Aangaan nieuwe bankrelaties G B C F E Openen rekening bij bestaande G D C F E bankrelaties Bezwaren registergoederen G A C F E Afsluiten G A B F E leningen/kredietovereenkomsten > 1 mln. Afsluiten G B B F E leningen/kredietovereenkomsten < 1 mln. Vervroegd aflossen G B D F E leningen/kredietovereenkomsten Beleggingen/deposito s > 3 G B D F E maanden Beleggingen/deposito s <3 G B D F E maanden Debiteur > < C D E F E Debiteur > C B E F F Benoemen treasurer G B D F E 9

11 Bijlage 2: Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010 Bestemd voor bevoegde gezagsorganen van alle instellingen voor wettelijk onderwijs (ook LNV) en van instellingen voor onderzoek en wetenschapsbeleid. Datum inwerkingtreding 1 januari 2010 Geldigheidsduuronbepaald Juridische grondslag artikel 148 van de Wet op het primair onderwijs, artikel 143 van de Wet op de expertisecentra, artikel 99 van de Wet op het voortgezet onderwijs, artikel 2.5.3, tweede lid en artikel van de Wet educatie en beroepsonderwijs, artikel 2.9, eerste lid, van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, en artikel 22 van de TNOwet. Officiële publicatie rond 28 september 2009, verschijnt de regeling op officielebekendmakingen.nl in de Staatscourant. Relatie tot eerdere publicaties de Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek van 13 juli 2001, kenmerk FVE-2001/5796N; gepubliceerd in het Gele katern 2001, nummer 18a, wordt ingetrokken. De minister van onderwijs, cultuur en wetenschap, Handelende in overeenstemming met de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit, Gelet op: artikel 148 van de Wet op het primair onderwijs, artikel 143 van de Wet op de expertisecentra, artikel 99 van de Wet op het voortgezet onderwijs, artikel 2.5.3, tweede lid en artikel van de Wet educatie en beroepsonderwijs, artikel 2.9, eerste lid, van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, en artikel 22 van de TNO-wet. Besluit Artikel 1 Begripsbepalingen In deze regeling wordt verstaan onder: derivaat: contract met betrekking tot een transactie gericht op het beperken van financiële risico s, waarin is bepaald dat het moment waarop deze transactie zal of kan plaatsvinden afhankelijk is van bepaalde voorwaarden en dat de waarde van deze transactie afhankelijk is van één of meer onderliggende activa, referentieprijzen of indices; financiële onderneming: onderneming als bedoeld in de Wet op het financieel toezicht die het bedrijf van kredietinstelling mag uitoefenen, beleggingsdiensten mag verlenen, beleggingsinstellingen mag beheren, rechten van deelneming in een beleggingsmaatschappij mag aanbieden, of het bedrijf van verzekeraar mag uitoefenen; instelling: door de minister bekostigde onderwijsaanbieder als bedoeld in artikel 1 van de Wet op het primair onderwijs, artikel 1 en artikel 28b van de Wet op de expertisecentra, artikel 1 van de Wet op het voortgezet onderwijs, met uitzondering van de onderwijsaanbieders, bedoeld in titel II, afdeling II van die wet, artikel onder b van de Wet educatie en beroepsonderwijs, artikel 1.8 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek en artikel 1, onder c, van de TNOwet en niet aangewezen op grond van artikel 45, eerste of derde lid van de Comptabiliteitswet 2001; jaarverslaggeving: verantwoording van de instelling conform Titel 9 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek die minimaal bestaat uit het bestuursverslag en de jaarrekening, voor het onderwijs het jaarverslag, de jaarrekening en de overige gegevens, bedoeld in artikel 1 onder c. van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs; kasstroomprognose: liquiditeitsplanning voor de korte termijn en de financieringsplanning voor de lange termijn; lidstaat: staat die lid is van de Europese Unie of een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte - Noorwegen, IJsland en Liechtenstein - en ten minste beschikt over een AA-rating afgegeven door ten minste twee ratingbureaus; minister: minister van onderwijs, cultuur en wetenschap en voor zover het onderwijs en onderzoek betreft op het gebied van de landbouw en de natuurlijke omgeving de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit; overige middelen: alle gelden waarover een instelling beschikt, niet zijnde publieke middelen en voor zover niet op een adequate wijze afgescheiden van de publieke middelen; publieke middelen: gelden verkregen ten laste van de rijksbegroting of anderszins uit hoofde van bij of krachtens de wet ingestelde heffingen verkregen gelden, 10

12 alsmede de opbrengsten daarvan, waarover een instelling de beschikking heeft gekregen om de wettelijke taak te verrichten; rating: taxatie van de kredietwaardigheid van een financiële onderneming of een land; ratingbureau: bureau dat de kredietwaardigheid van financiële ondernemingen en landen taxeert; solvabiliteitsratio: het in een lidstaat voorgeschreven minimumniveau aansprakelijk vermogen van een financiële onderneming tegenover aangehouden naar risicograad gewogen activa; waardepapieren: documenten met een geldwaarde, zoals een bewijs van een aandeel of obligatie of een derivaat. Artikel 2 Jaarverslaggeving Instellingen doen jaarlijks in de jaarverslaggeving ten aanzien van de publieke middelen ten minste verslag van: a. het beleid en de uitvoering ten aanzien van het beleggen en belenen; b. de soorten en omvang van de beleggingen en beleningen; c. de looptijden van de beleggingen en beleningen. Artikel 3 Verplichtingen bij beleggen en belenen 1. Instellingen leggen de hoofdlijnen van de op het beleggen en belenen betrekking hebbende administratieve organisatie en interne controle vast, waaronder in ieder geval wordt begrepen de verdeling van taken en bevoegdheden, de voor de instelling toegestane beleggings- en beleningsvormen, de bijbehorende informatievoorziening minimaal bestaande uit een kasstroomprognose, de verantwoordingsinformatie en de wijze waarop onderscheid wordt aangebracht tussen publieke middelen en overige middelen die niet op een adequate wijze afgescheiden zijn van de publieke middelen enerzijds en andere middelen anderzijds. 2. Instellingen beleggen en belenen hun niet voor lopende betalingen benodigde publieke en overige middelen: a. in de vorm van waardepapieren waarvoor een solvabiliteitsratio van 0 procent geldt; b. al dan niet tegen waardepapieren bij financiële ondernemingen in lidstaten in vormen waarvan de hoofdsom bij opname intact is; c. bij financiële ondernemingen in lidstaten in de vorm van derivaten. 3. De ratingeisen voor de beleggings- en beleningsvormen waarbij de hoofdsom bij opname intact is zijn als volgt afhankelijk van de looptijd van die vormen: a. beleggings- en beleningsvormen voor een periode tot en met drie maanden mogen worden betrokken van financiële ondernemingen die aantonen dat ze voor henzelf of voor de door hen uitgegeven waardepapieren beschikken over minstens een A-rating, afgegeven door minstens twee ratingbureaus. b. beleggings- en beleningsvormen voor een periode van meer dan drie maanden mogen worden betrokken van financiële ondernemingen die aantonen dat ze voor henzelf of voor de door hen uitgegeven waardepapieren beschikken over minstens een AA-minusrating afgegeven door minstens twee ratingbureaus. 4. Op derivaten zijn de in het derde lid, onder b, bedoelde ratingeisen van toepassing, tenzij de derivaten zijn afgesloten op een gereglementeerde markt in de Europese Economische Ruimte, bedoeld in Richtlijn 93/22/EEG van de Raad van 10 mei 1993 betreffende het verrichten van diensten op het gebied van beleggingen in effecten bij een in deze Richtlijn bedoelde financiële onderneming. Een wijziging van deze Richtlijn gaat voor de toepassing van deze regeling gelden met ingang van de dag waarop aan de betrokken wijzigingsrichtlijn uitvoering moet zijn gegeven. 5. Het tweede, derde en vierde lid hebben betrekking op beleggingen en beleningen die na de datum van inwerkingtreden nieuw worden verworven, respectievelijk gesloten. Artikel 4 Intrekking andere regeling(en) De Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek wordt ingetrokken. Artikel 5 Inwerkingtreding Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari Artikel 6 Citeertitel Deze regeling wordt aangehaald als: Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst. De minister van onderwijs, cultuur en wetenschap, dr. R.H.A. Plasterk 11

13 Toelichting Algemeen Naar aanleiding van de recente problemen met beleggingen bij onder meer IJslandse banken zijn per 6 april 2009 aanpassingen doorgevoerd in de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo). De Ruddo geeft beleggingsregels voor decentrale overheden en voor de rechtspersonen met een wettelijke taak die zijn aangewezen voor risico-arm kasbeheer op grond van artikel 45, tweede of derde lid van de Comptabiliteitswet Voor OCW gaat het daarbij om de verzelfstandigde rijksmusea voor zover deze geen gebruik maken van de mogelijkheid voor geïntegreerd middelenbeheer bij s Rijks Schatkist op grond van artikel 45, eerste of derde lid, Comptabiliteitswet En voor LNV gaat het daarbij voornamelijk om keuringsdiensten c.a.. De beleggingsregels voor instellingen voor onderwijs en onderzoek zijn opgenomen in de in 2001 in het leven geroepen Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek (BenB). Met BenB wordt voor onderwijs en onderzoek het zelfde doel beoogd als met de Ruddo voor openbare lichamen. Omdat geen verschillen zijn beoogd tussen de Ruddo en BenB, wordt voor zo ver van toepassing BenB weer in overeenstemming gebracht met de Ruddo. De strekking van BenB blijft ongewijzigd. Want de regeling formuleert voor de instellingen voor onderwijs en onderzoek voorzichtige, maatschappelijk aanvaarbare normen voor beleggen en belenen. Wel worden de ratingeisen verhoogd van A tot AA voor de lidstaat van vestiging van de financiële onderneming waar wordt belegd en beleend en tot AA-minus voor de financiële onderneming waarvan beleggings- en beleningsvormen voor een periode van meer dan drie maanden worden betrokken. Van de gelegenheid is gebruik gemaakt BenB te actualiseren. Met name is de verwijzing naar het declaratiestelsel geschrapt. Maar ook is rekening gehouden met het geïntegreerd middelenbeheer: voor instellingen die daaraan deelnemen geldt BenB namelijk niet. Er is van afgezien kleinere subsidies voor andere instellingen op de terreinen onderwijs, onderzoek, cultuur en media, kinderopvang en emancipatie dan bedoeld in de Ruddo en BenB onder het bereik van BenB brengen. Dit gelet op de parallelle invoering van het kader financieel beheer rijkssubsidies, waarin centraal staan de uitgangspunten proportionaliteit, sturing op prestaties en hoofdlijnen, uniformering en vereenvoudiging, en verantwoord vertrouwen en risico-acceptatie. Artikelsgewijs Artikel 3, tweede lid Artikel 3, tweede lid beperkt de mogelijkheden voor beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek tot de niet voor lopende betalingen benodigde middelen. Dus kunnen zij geen leningen aangaan - bijvoorbeeld voor de financiering van toekomstige investeringen louter met het doel de aangetrokken middelen tegen een hoger rendement uit te zetten - zolang die leningen niet nodig zijn voor bedoelde investeringen Daarbij mogen bedoelde middelen alleen worden belegd en beleend: in de vorm van waardepapieren waaraan een bancaire toezichthouder in de EER een solvabiliteitsratio van 0 procent heeft toegekend - dat zijn onder meer waardepapier, zoals obligaties uitgegeven of gegarandeerd door centrale overheden en decentrale overheden, voor zover daarmee gelijkgeschakeld, zoals door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw geborgde leningen van woningcorporaties -; in vormen waarbij de hoofdsom bij opname - dus ook op de vervaldag - intact is, zoals vastrentende waarden; in derivaten. Tevens mogen bedoelde middelen alleen worden belegd en beleend bij financiële ondernemingen met een vergunning, gevestigd in een EU/EER-lidstaat met minstens een AA-rating. Uiteraard is deze eis niet van toepassing voor zo ver sprake is van waardepapieren met een solvabiliteitsratio van 0 procent. Bedoelde minimale landenrating hanteert ook de Nederlandse staat bij zijn tijdelijke uitzettingen. De instellingen voor onderwijs en onderzoek moeten bij iedere transactie controleren of juiste en volledige informatie over ratings beschikbaar is. In verband met de mogelijkheid van verlaging van de ratings is het wenselijk afspraken te maken met de tegenpartij waarin directe opeisbaarheid van de uitgezette middelen in die situatie wordt geregeld. Artikel 3, derde lid In het verlengde van artikel 3, tweede lid bepaalt artikel 3, derde lid dat beleggings- en beleningsvormen met een looptijd tot en met drie maanden kunnen worden betrokken van financiële ondernemingen met minstens een A-rating en dat de vormen met een langere looptijd kunnen worden betrokken van financiële ondernemingen met minstens een AAminusrating. De reden dat bij de ratingeisen voor financiële instellingen wordt gedifferentieerd naar 12

14 looptijd is dat in de regel risico s toenemen naarmate uitzettingen langer uitstaan. De instellingen voor onderwijs en onderzoek moeten bij iedere transactie controleren of juiste en volledige informatie over ratings beschikbaar is. In verband met de mogelijkheid van verlaging van de ratings is het wenselijk afspraken te maken met de tegenpartij waarin directe opeisbaarheid van de uitgezette middelen in die situatie wordt geregeld. De minister van onderwijs, cultuur en wetenschap, dr. R.H.A. Plasterk 13