Martijn ten Klooster, Pondera Consult. Quickscan locaties windenergie gemeente Zwolle

Transcriptie

1 NOTITIE Datum 7 december 2016 Aan Johan Roeland, Gemeente Zwolle Van Martijn ten Klooster, Pondera Consult Betreft Quickscan locaties windenergie gemeente Zwolle Inleiding In opdracht van de gemeente Zwolle heeft Pondera Consult een quickscan uitgevoerd om inzicht te krijgen in de mogelijkheden voor de plaatsing van windturbines in de gemeente Zwolle. Daarbij heeft de quickscan zich gericht op de ruimtelijk technische mogelijkheden. Naar aanleiding van de quickscan zijn diverse vragen opgesteld door de heer De Boer, inwoner van de wijk Spoolde ten aanzien van de scan. In deze notitie wordt ingegaan op deze vragen. De vragen hebben zowel betrekking op de inhoud van de quickscan, het kader van de scan als het proces rondom de scan. Bijgaande beantwoording is dan ook gezamenlijk met de gemeente Zwolle opgesteld. Ten aanzien van de voorstellen van de heer De Boer is op het einde een korte reactie van de gemeente opgenomen in relatie tot de verkenning die is gestart en loopt. Vragen en antwoorden Welk belang en waarde stelt de gemeente aan dit rapport. Waartoe dient het rapport? Wat zouden de consequenties zijn als de conclusie negatief voor Voorst zou zijn geweest? De gemeente Zwolle heeft besloten tot een verkenning naar aanleiding van het initiatief van Scania, Windesheim en Vereniging Blauwvinger Energie. Voor de verkenning is een plan van aanpak opgesteld. Onderdeel van deze verkenning is een quickscan naar andere locaties in de stad waar windenergie eventueel mogelijk is, om de mate van geschiktheid van Voorst ten opzichte van andere mogelijke locaties te kunnen beoordelen. Het rapport dient derhalve om: o Inzicht te krijgen in andere locaties waar windenergie mogelijk is o de mate van geschiktheid van Voorst ten opzicht van andere mogelijke locaties te kunnen beoordelen De conclusies van de rapportage zijn onderdeel van de resultaten van de verkenning en worden in zijn totaliteit aangeboden door het College aan de Raad. De conclusie van het rapport is dat elke genoemde locatie in principe geschikt is voor de realisatie van windmolens 1

2 Waarom is er voor deze volgorde gekozen? Zijn er geen eerdere studies naar plaatsing van windmolens in de gemeente Zwolle gedaan? Antwoord De quickscan is uitgevoerd als onderdeel van de verkenning naar de mogelijkheden voor windenergie op Voorst. De verkenning is gestart naar aanleiding van het initiatief van genoemde initiatiefnemers. Er is ambtelijk verkend wat de mogelijkheden voor windenergie in Zwolle zijn. De quickscan is het eerste rapport dat door het college is vastgesteld. De gemeente heeft geen specifiek beleid voor windenergie. Er is wel een doelstelling voor het opwekken van duurzame energie. In het coalitieakkoord voor is aangegeven dat de gemeente duurzame particuliere initiatieven wil stimuleren en beoordeeld in hoeverre een initiatief kan bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen. Pondera, het adviesbureau dat dit onderzoek uitvoert, ondersteunt ook de initiatiefnemers van Windenergie Voorst. In hoeverre is de onafhankelijkheid in dit traject gewaarborgd? Antwoord (gemeente Zwolle): Pondera Consult is een zeer ervaren bureau op het gebied van windenergie. De gemeente vraagt Pondera Consult als deskundige op te treden tijdens de verkenning en objectieve informatie te leveren op basis waarvan kan worden beoordeeld onder welke voorwaarden windenergie op Voorst mogelijk is. Pondera Consult wordt niet gevraagd om een advies te geven over de wenselijkheid van windenergie. College en raad besluiten aan de hand van de resultaten van de verkenning of windenergie op Voorst wenselijk is en of, en zo ja onder welke voorwaarden, de gemeente wil meewerken aan het initiatief. Worden beter scorende locaties dan locatie Voorst ook verder onderzocht als mogelijke locatie voor plaatsing voor windmolens? Zo niet, waarom niet? De quickscan geeft aan waar windenergie in Zwolle mogelijk is en maakt per locatie inzichtelijk welke aandachtspunten er gelden. Het doel van de quickscan is om de mate van geschiktheid van Voorst te kunnen bepalen en de resultaten van de quickscan zullen in dat kader worden betrokken in de besluitvorming over de verkenning. Alle beoordelingsaspecten worden even zwaar gewogen. Het aspect veiligheid telt bijvoorbeeld even zwaar als herkenbaarheid of archeologische risico's? Kan worden toegelicht waarom hiervoor is gekozen en of dit bij andere projecten ook zo wordt toegepast? De gemeente Zwolle heeft verzocht om inzicht in de voornaamste aspecten die van invloed zijn op de ruimtelijk-technische mogelijkheden voor de plaatsing van windturbines. De quickscan bevat geen weging van de beoordelingsaspecten maar 2

3 beschouwd de afwezigheid van belemmeringen en daarmee de mogelijkheden voor windenergie en geeft inzicht in eventuele aandachtspunten. Ter aanvulling: dit is gebruikelijk bij het verkennen van mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkelingen. De relevante kaders bepalen de mogelijkheden en aandachtspunten. Er zijn objectieve (lees: meetbaar op basis van afstanden tot beoogde locatie) criteria en subjectieve criteria, hierin wordt in het rapport geen onderscheid gemaakt. De scan maakt geen onderscheid in objectieve en subjectieve criteria. Wel maakt de scan onderscheid in harde en zachte belemmeringen. In paragraaf 1.2 van de rapportage is toegelicht dat dit onderscheid relevant is om kennis van te nemen omdat er aspecten zijn die een harde belemmering vormen en aspecten waarbij op grond van nader onderzoek kan blijken wat de aard van de belemmering is. Vraag/ opmerking: Als je alleen naar de objectieve criteria kijkt, komt Voorst pas op plaats 8 van de 14 locaties. en - Kijkend naar de totale score, zoals deze in dit rapport is beoordeeld, heeft Voorst niet de beste score. Zoals hiervoor aangegeven is er geen sprake van onderscheid tussen objectieve en subjectieve criteria. Tevens is er geen volgorde bepaald qua voorkeur of score van alternatieven, zie ook hoofdstuk 4 Conclusies van de rapportage. De ruimtelijk technische mogelijkheden voor windenergie zijn in beeld gebracht. De genoemde rangorde is een interpretatie en is niet de uitkomst van de quickscan. De BRZO locaties op Voorst, zie bijlagen, zijn niet in de beoordeling van de externe veiligheid meegenomen. Waarom is dit niet meegenomen in het rapport? Zoals toegelicht tijdens de klankbordgroepbijeenkomst zijn de BRZO bedrijven in en om Voorst opgenomen in de rapportage. De kaartjes hebben echter betrekking op de gehele gemeente Zwolle waardoor dit detailniveau moeilijk zichtbaar is. Op Voorst betreft dit nabij de A28 DMI Europe (vergund maar niet meer aanwezig) en aan de noordzijde van het terrein (nabij het Zwarte water) Tank Terminal Zwolle. De continue aanwezigheid van mensen direct onder de windmolen speelt geen rol in de beoordeling. Hoewel dit aspect bij interne veiligheid behoort en niet bij externe veiligheid, kun je niet voorbij aan het feit dat, voor personen direct onder de windmolen, de risico s ten gevolge van blootgesteld van potentieel vallende objecten aanzienlijk wordt verhoogd. Waarom wordt dit niet in de beoordeling meegenomen? Hoe informeert Scania zijn personeel hierover? Wie toetst Scania aan interne veiligheid? De gemeente Zwolle heeft verzocht om inzicht in de voornaamste aspecten die van invloed zijn op de ruimtelijk-technische mogelijkheden voor de plaatsing van 3

4 windturbines. De quickscan beoordeelt de verschillende locaties op hoofdlijnen. In algemene zin geldt voor interne veiligheid het volgende: o Een bedrijf is voor de eigen activiteiten niet beschermd op grond van de milieuregelgeving (vergelijk een kartbaan tegen het geluid van de kartbaan of een BRZO bedrijf tegen risico s van de betreffende activiteit). Voor de plaatsingsmogelijkheden is de invloed binnen de bedrijfsvoering van Scania derhalve geen relevant afwegingsaspect; o Vanzelfsprekend dient elk bedrijf voor haar eigen activiteiten zorg te dragen voor de persoonlijke veiligheid van medewerkers. Dit is geborgd in arboregelgeving. Dit zal ook plaats dienen te vinden voor windturbines. Vergelijkbare situatie zijn bijvoorbeeld windturbines op bedrijventerreinen in het Amsterdamse en Rotterdamse havengebied of bij de bedrijventerreinen bij Kampen. Dit vormt geen belemmering voor de plaatsingsmogelijkheden. Er zijn geen bronvermeldingen waarop de scores van m.n. de subjectieve criteria op zijn beoordeeld. Ten aanzien van de aard van de criteria zie hiervoor. De totstandkoming van de scores is per milieuaspect toegelicht in de rapportage (zie hoofdstuk 2 van de quickscan). Vlakbij de locaties 5, 6 en 13 staan al windmolens opgesteld. In de beoordeling op aansluiting bestaand landschap/ herkenbare opstelling worden deze locaties negatief beoordeeld. Hoe komt het dat bij de reeds gerealiseerde windmolens in Tolhuislanden dit blijkbaar geen issue is? Doordat er al windmolens staan is dan de herkenbaarheid voor de locaties 5, 6, en 13 dan juist niet positief? In paragraaf 3.13 is de score voor de verschillende locaties gemotiveerd, waaronder voor locaties 5, 6 en 13. In algemene zin kan worden gesteld dat aansluiting bij een bestaande opstelling positief is. Het criterium is aansluiten op een grote infrastructuurlijn of een groot bedrijventerrein. Voor 6 en 13 is dat niet het geval. Voor locatie 5 kan een opstelling aansluiten bij richtingen van de A28 en de spoorlijn. De locatie zou voor dit criterium een 0 kunnen worden. Op locatie 12 (centrale Harculo) staan 2 hoge schoorstenen. Waarom zou een windmolen van vergelijkbare hoogte niet als herkenbaar in het landschap worden beoordeeld? Voor het aspect landschap is in algemene zin voor de quickscan aangegeven dat een herkenbare opstelling minder goed te realiseren als sprake is van 1-2 windturbines. Bovendien is de kolencentrale in ruimtelijke zin niet te vergelijken met één of meerdere windturbines. 4

5 Waarom is de windkaart (100m gemiddelde) niet in de beoordeling meegenomen. Uit het rapport Windkaart van Nederland op 100m hoogte van Centre Novem blijkt Voorst een van de slechte locaties in de gemeente Zwolle. Het doel van de scan was inzicht in de ruimtelijk-technische mogelijkheden voor windenergie te beschouwen. Daarbij is het verschil in energieproductie tussen verschillende locaties niet betrokken, aangezien het verschil tussen de verschillende locaties binnen Zwolle niet significant is (zie ook onderstaande tabel). Zoals tijdens de tweede klankbordgroepbijeenkomst is opgenomen in de presentatie wordt voor de windsnelheid tegenwoordig de Windviewer van RVO toegepast. Deze kaart is recenter (de Senternovem kaart is van 2005) en gebaseerd op windgegevens van het KNMI van de periode De windviewer laat toe op een exacte positie de verwachte windsnelheid op ashoogte (welke variabel is op te geven) te bepalen. De windviewer is te raadplegen op: Uit de windviewer blijkt voor de verschillende locaties de volgende windsnelheid in m/s bij een ashoogte van 100 m. De omvang van de planschade heeft grote impact het totale rendement van het project. De impact van potentiele planschade is niet meegenomen in het rapport. Waarom niet? Het doel van de scan was inzicht in de ruimtelijk-technische mogelijkheden voor windenergie te beschouwen. Het rendement voor de initiatiefnemers is daarvan geen onderdeel, evenals een eventuele planschadebeoordeling. De beoordeling of een locatie economisch uitvoerbaar is zal per locatie moeten worden bezien en is ook onderdeel van de verkenning naar de mogelijkheden voor windenergie op Voorst. 5