STRANDNOTA. De toekomst van het strand

Transcriptie

1 STRANDNOTA De toekomst van het strand Zand en water gedragen zich nogal geschift. Voor hen geen gemengde samenleving. Het lijkt of zand en water doen wat ze willen. In de zee zakt het zand door het water naar de bodem. Op het land zakt het water door het zand naar de bodem. De scheidslijn van dit geschift gedrag noemen we: strand. Een bron van vertier voor de recreant. Heel vrij naar T. Jansen, de Volkskrant 1

2 Inhoudsopgave Deel 1: Aanleiding & Achtergronden 1. Inleiding 1.1. Aanleiding 1.2. Uitgangspunten 1.3. Leeswijzer 1.4. Plangebied 1.5. Planperiode 2. Doel 3. Proces 4. Beleidskader Deel 2: Ontwikkelingen & Toekomstbeeld 1. Trends en ontwikkelingen 1.1 Toeristisch Trendrapport 1.2 Nieuwe Product Markt Combinaties 2 Kernkwaliteiten 2.1 Zonering 2.2 Thematisering 2.3 Stranderfgoed 2.4 Bereikbaarheid 2.5 Parkeren dicht bij het strand 2

3 3. Toekomstbeeld strand van de 21 e eeuw 3.1 Voorzieningen Strandpaviljoens Badhokjes Strandposten Strandslaaphuisjes 3.2 Strandovergangen 3.3.Strandevenementen 3.4 Strandbewaking 3.5. Strandbeheer/exploitatie strandbeheer strandexploitatie kustmanagement 3.6. Kwaliteitskeurmerken Blauwe Vlag Schoonste strand van Nederland Quality Coast Eco XXI Deel 3: Plan van aanpak 1. Beleidaanbevelingen 2. Uitvoeringsprogramma 2.1. Korte termijn 2.2. Lange termijn 3

4 Deel 1: Aanleiding & Achtergronden 1. Inleiding 1.1 Aanleiding Recreatie en toerisme is van groot economisch belang voor West Zeeuws-Vlaanderen. Meer dan 25 % van de actieve bevolking is werkzaam in deze sector (rapporten Kamer van Koophandel). Dit belang is door de gemeentelijke overheid onderkend en heeft geresulteerd in de Recreatievisie West Zeeuws-Vlaanderen (vastgesteld in 2001). Specifiek voor de kustzone heeft in 2002 een uitwerking plaats gevonden in Integraal Kustzone Beheer. Het Noordzeestrand is de belangrijkste attractie. Een aangenaam verblijf op het strand vormt daarbij het kernbegrip. Enerzijds het strand als eenheid van Het Zwin (Cadzand) tot aan Breskens, anderzijds ook als verscheidenheid met themagerichte stranden, stijlvol Cadzand familiair Nieuwvliet - cultureel Groede culinair Breskens. De kustzone is ingedeeld in rustige en drukkere gedeelten. De drukkere gedeelten manifesteren zich rond de badplaatsen. In de afgelopen jaren zijn er, ondanks de beschikbaarheid van beperkte middelen, veel projecten tot uitvoering gekomen. Ontwikkeling van de kustzone is belangrijk maar het dynamisch beheren van de kustzone op een zodanige wijze dat kwaliteit en kwantiteit gewaarborgd zijn en dat er ingespeeld kan worden op nieuwe ontwikkelingen en trends is nog belangrijker. De beperkte middelen die er zijn voor de kust moeten dan ook effectief worden ingezet. De kustzone is ook een gebied waar vele partijen zoals strandpaviljoenhouders, Rijkswaterstaat, waterschap, gemeenten, natuurorganisaties en recreatieondernemers actief zijn en hun verantwoordelijkheid hebben. Er zijn nu evenveel aanspreekpunten als facetten van de kustzone. De Recreatievisie en Integraal Kustzone Beheer vormen inmiddels al bijna 10 jaar de ruggengraat van het toeristisch recreatief beleid. De visie achter beide nota s is nog steeds actueel. In de uitvoering is actualisatie gewenst, te meer daar zich nieuwe kansen voordoen, zoals de kustversterking, die recreatie en toerisme mede een extra impuls kan geven. Daarnaast moeten wij ook inspelen op de gewijzigde behoefte van een breed publiek van toeristen. Mede hierom is het noodzakelijk om nieuw beleid vast te stellen. Hiertoe is het opstellen van deze strandnota bedoeld. 4

5 1.2 Uitgangspunten Op 23 mei 2008 heeft het college van B&W een aantal uitgangspunten voor het formuleren van een integraal strandbeleid vastgesteld : het maximaal exploiteren van de mogelijkheden van het strand (dat wil zeggen nieuwe ontwikkelingen op basis van een goede afweging mogelijk maken). het zorg dragen voor een goed en systematisch onderhoud van de stranden zodat het toeristisch product steeds up to date is (bestaande kwaliteit verbeteren en inspelen op ontwikkelingen en wensen van bezoekers). Naar aanleiding van dit besluit is aan de slag gegaan met het uitwerken van een beleid voor het strand. 1.3 Leeswijzer De strandnota valt uiteen in 3 delen. Het waarom en de kaders voor deze nota evenals het in kaart brengen van het plangebied. Tevens wordt het proces omschreven hoe deze nota tot stand is gekomen en op welke wijze deze nota in beleid moet resulteren. Het eerste deel wordt afgesloten met een opsomming van de relevante beleidskaders. Het tweede deel gaat in op trends en ontwikkelingen en de kernkwaliteiten van het strand. Beide vormen de onderlegger voor het toekomstbeeld van het strand in de 21 e eeuw. Deel 3 bestaat uit een plan van aanpak met beleidsaanbevelingen en hieraan gekoppeld een uitvoeringsprogramma, zowel voor de korte als de langere termijn. 1.4 Plangebied Het plangebied voor de strandnota is het strand, tussen duinvoet zeezijde en de laaglaagwaterlijn en aangrenzend zeewater. Van Het Zwin tot aan Breskens. Het kustgebied loopt van Het Zwin tot aan de Paulinaschor voorbij Hoofdplaat. Vanaf Breskens heeft de kust een heel ander karakter. Geen strand en duinen maar schorren en dijken. Het recreatief gebruik van de kust is daarmee ook anders. Het deel tussen Breskens en Paulinaschor komt dan ook maar beperkt aan de orde in deze nota. In deze nota worden de recreatieve aspecten van het strand besproken De nadruk wordt gelegd op het strand van t Zwin tot aan Breskens. 5

6 1.5 Planperiode In deze nota komt het beleid voor de wat langere termijn aan de orde (10 jaar) en worden maatregelen voor de komende 5 jaar geformuleerd. 2 Doel Doel van de strandnota is het optimaal laten functioneren van het strand voor de verschillende doelgroepen met het oog op een duurzaam maximaal toeristisch en economisch rendement ten behoeve van de lokale economie. Daartoe worden ambities geformuleerd. Binnen de randvoorwaarden van dit beleid wordt het particulier initiatief gestimuleerd om ambities in te vullen en gezamenlijk tot een duurzame strandeconomie te komen. Het strandbeleid heeft doorwerking in regelgeving in bijvoorbeeld het bestemmingsplan Buitengebied en de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) of daarop gebaseerde beleids- en uitvoeringsregelingen. Samengevat: het onderscheidend vermogen van het strand versterken; streven naar een jaarrond strandbeleving; inspelen op de gewijzigde behoeften van een breed publiek van toeristen; streven naar een toename van het aantal bezoekers en een spreiding ervan gedurende het jaar; versterken van de lokale en regionale economie. 3 Proces Volgt Cadzand Nieuwvliet Groede Breskens Paulinaschor 4. Beleidskaders In deze nota is rekening gehouden met bestaand nationaal en europees beleid. Deze zijn opgesomd in bijlage 1. 6

7 Deel 2: Ontwikkelingen & Toekomstbeeld 1. Trends en ontwikkelingen De toeristisch-recreatieve sector staat niet stil, zij is waarschijnlijk een van de meest dynamische sectoren. Wat vandaag in is, kan morgen alweer uit zijn. De sector is zeer gevoelig voor externe ontwikkelingen. Ontwikkelingen in de sector zelf, de trends, maar ook daar buiten. Een economische crisis is veelal het eerst en snelst voelbaar in de toeristische sector. Er moet snel en adequaat gehandeld worden om de slag om de toerist en recreant niet te verliezen. En, zoals al eerder gesteld, de sector is nogal van belang voor West Zeeuws Vlaanderen. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de trends en ontwikkelingen en welke nieuwe product markt combinaties (PMC) kansen bieden voor de West Zeeuws Vlaamse kust. 1.1 Toeristisch Trendrapport Het jaarlijkse NRIT/NHTV Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd biedt een actueel inzicht in de belangrijkste trends en ontwikkelingen op het gebied van toerisme, recreatie en vrije tijd. Deze ontwikkelingen worden aangevuld met visies en inzichten van toonaangevende brancheen kennisorganisaties uit de sector. 1.2 Nieuwe product markt combinaties Het Nederlands bureau voor toerisme en Congressen verwacht dat mensen in de toekomst steeds kritischer de vakantie gaan kiezen. Mensen zullen vaker, maar korter op vakantie gaan. Om te zorgen dat de toeristische markt aansluit bij het product heeft het NBTC de formule PMC s bedacht. De module houdt in dat het product, de markt, de combinatie goed op elkaar moeten aansluiten. Voor iedere doelgroep heeft het NBTC een eigen campagne opgezet, de verschillende doelgroepen die zij hebben geformuleerd zijn: Traditionele empty nesters: alleenstaande oudere echtparen, kinderen zijn het huis uit. Voor de vakantie en de dagtrips is veel tijd en geld beschikbaar Vrijdenkende kosmopolieten: deze groep maakt zeer bewuste keuzes voor zijn of haar vrijetijdsbesteding, via internet wordt gekeken naar de beste locaties Gezellige doorsnee gezinnen: tweeverdieners met kinderen, als de kinderen zich vermaken hebben de ouders ook een schitterende vakantie Opwaartse mobiele achievers; weinig tijd maar wel veel beleven en verhalen kunnen vertellen, geld speelt hierbij geen rol Onderzoekende professionals, luxere vakanties, waarin totaal kan ontspannen worden. Stellen hoge eisen in een zeer korte vakantie. Van belang is dat niet alles voor iedereen dient te zijn, maar wel heel bijzonder voor een bepaalde doelgroep. 7

8 De bestaande markt in West Zeeuws Vlaanderen richt zich vooral op gezinnen met kinderen, en is dus schoolvakantie gericht. Vergroting van toeristisch recreatief produkt zal dus, naast kwalitatieve verbeteringen, moeten inspelen op nieuwe doelgroepen buiten de vakanties. Naast kwalitatieve verbeteringen zullen ook voorzieningen aanwezig moeten zijn voor een jaarronde strandbeleving. Voor de stranden van Zeeuws Vlaanderen kan dit leiden tot de volgende PMC s Product Markt Combinatie Natuurstrand, natuurlijk karakter van het strand wordt benadrukt met informatie over ecologie en beheer van het strand - Traditionele empty nesters - Vrijdenkende kosmopolieten - Conservatieve kwaliteitszoekers Informatie zorgt voor het beleven van de omgeving Sportstrand, dankzij de vele faciliteiten kiezen zowel watersporters als de strandsporters voor deze locatie - Vrijdenkende kosmopolieten - conservatieve kwaliteitszoeker - opwaartse mobiele achievers De diversiteit aan sportactiviteiten zorgt op deze stranden voor een jaarrond exploitatie Familiestrand, hier zijn alle faciliteiten aanwezig voor vermaak en genot - Gezellige doorsnee gezinnen De faciliteiten zorgen voor een aantrekkingskracht van jonge gezinnen Badstrand, hier kan men genieten van zon, zee en strand, een lekker drankje en verse producten geserveerd op het strand. Let op! Een badstrand kan tevens een familiestrand zijn en omgekeerd - Traditionele empty nesters - Conservatieve kwaliteitszoekers - Opwaartse mobiele achievers - Onderzoekende professionals Puur genieten van service en faciliteiten op een gezellig strand Thematisering van stranden biedt de mogelijkheid om differentiatie in stranden te realiseren. In combinatie met promotie en het voorzien in faciliteiten ontstaat een specifieke identiteit. Dit zorgt voor het aantrekken van de gewenste, nieuwe, doelgroepen. Bij de thematisering dienen we 8

9 rekening te houden met de zonering van de stranden. De zonering is opgenomen in Integraal Kustzonebeheer. Intensieve stranden krijgen de mogelijkheid tot nieuwe ontwikkelingen. Op de extensieve stranden zijn nieuwe ontwikkelingen minder gewenst en worden deze stranden voornamelijk ingevuld als natuurstranden, met daarbij behorende specifieke doelgroepen. Door te kiezen voor verschillende PMC s en door verder in te zetten op thematisering van de badplaatsen en stranden bewust rustiger en drukker te laten worden met daaraan gekoppelde voorzieningen en promotie kan een brede kustzone ontstaan die vele bezoekersgroepen kan aanspreken. Kan aanspreken, voor zover keuzes ook consequent worden doorgevoerd in beleid, uitvoering en beheer. En dan kan ook een passend antwoord gegeven worden op economisch betere en minder goede tijden en zal de toeristisch recreatieve sector in West Zeeuws Vlaanderen minder vatbaar zijn voor wisselingen in het economisch klimaat met als gevolg een lokaal / regionaal duurzame economische groei. 2. Kernkwaliteiten De kernkwaliteiten van het West Zeeuws Vlaamse strand hebben te maken met de reeds ingezette zonering (gekoppeld aan de paalhoofden) en thematisering, het aanwezige stranderfgoed en de bereikbaarheid Zonering (meer en intensief dan wel extensief gebruik van het strand) De kustzone wordt ingedeeld in drukkere (intensieve) en rustigere (extensieve) gebieden. Bij de drukkere gebieden staat fun voorop en bij de rustiger gebieden beleving (natuur en landschap). Een verdere versterking van deze indeling van het kustgebied zal leiden tot meer verscheidenheid en eigenheid van de kustzone. Dit biedt mogelijkheden tot gedifferentieerd gebruik van kust en strand. Bij de indeling van de kustzone wordt zo veel mogelijk aangesloten bij bestaand gebruik en bestaand beleid (Integraal Kustzonebeheer). Zie ook onderstaande kaart. Rustig: Paulinaschor tot aan Breskens met voorzieningsaccenten in Hoofdplaat en nummer één, Groedse Duintjes, Zwarte Polder en natuurgebied t Zwin; Relatief druk: Het Zwin, Hoofdplaat en Nummer Eén en de flanken van de Verdronken Zwarte Polder; Druk: Breskens, Groede-bad, Nieuwvliet-bad en Cadzand-bad. 9

10 intensief extensief Deze zonering wordt als basis gebruikt voor nieuwe ontwikkelingen. Bij intensief gebruik van het strand zijn er ruime exploitatiemogelijkheden, zowel seizoensgebonden als jaarrond exploitatie. Bij extensief gebruik van het strand wordt terughoudend omgegaan met exploitatiemogelijkheden en worden natuurlijke ontwikkelingen (vb. wandelende duinen) zo veel mogelijk bevorderd. Aan de hand van de eerder in gevulde PMC s wordt de zonering verder ingevuld: Sportstranden: Op een sportstrand kunnen fun- en beachsporten worden uitgeoefend. De volgende stranden komen hiervoor in aanmerking: Zeemeeuw (strandvakken 26 tot 28); Zandgolf (strandvak 17 tot 15); Zwarte Polder (van de slufter tot paalhoofd 2); Matournelle (strandvakken 7 tot 9); Groede (strandvak 14 tot 24); Breskens (1 e Strange). Opmerking: Door ontwikkelingen van het voormalig strandpaviljoen First Wave naar een nieuw sportpaviljoen, is uitbreiding van het sportstrand bij de Zandgolf van strandvak 17 tot 19 gewenst. Zie verder de kaarten in bijlage 2. Badstranden/familiestranden Een bad- annex familiestrand staat in het teken van pootje baden, spelevaren en veiligheid met de hieraan gekoppelde voorzieningen. Het gaat dan concreet om de centrale stranden bij Cadzand-Bad, Nieuwvliet-Bad, Groede-Bad en Breskens. Zie verder kaarten in bijlage 2. Natuurstranden Bij de natuurstranden staan wandelen en (natuur)beleving centraal, bijvoorbeeld strandjutten. De Verdronken Zwarte Polder en t Zwin zijn hiervoor de aangewezen locaties. Zie verder kaarten in bijlage 2. 10

11 Naturistenstrand Het met borden aangegeven gedeelte tussen de paalhoofden 20 en 23, van het strand nabij de Walendijk (Groede) is als geschikt voor naaktrecreatie aangemerkt. Verdere uitbreiding of verplaatsing is niet voorzien. In bijlage 2 is kaartmateriaal opgenomen waarop de zonering verder staat ingetekend Thematisering Naast zonering zal thematisering zorg dragen voor meer verscheidenheid en het aanspreken van meer en verschillende doelgroepen. Bij strandontwikkeling wordt aangesloten bij de bekende bestaande thema s uit Integraal Kustzone Beleid. Het gaat daarbij om stijlvol Cadzand, familiair Nieuwvliet, cultureel Groede, maritiem culinair Breskens en natuurlijk Westerscheldekust. Met een aantal projecten is hier in de afgelopen periode al op ingespeeld. Het verhaal is echter nog niet af. Om zo goed mogelijk meer en verschillende bezoekersgroepen aan te trekken zal de thematisering integraal doorgevoerd worden, dat wil zeggen vanaf de ontsluitingswegen naar het strand (de badwegen) via de dorpskernen tot in de duinen en natuurlijk tot op het strand Stranderfgoed Een laatste en niet onbelangrijk element om het verschil te maken van andere stranden, is het voor West Zeeuws Vlaanderen specifieke stranderfgoed. Van belang hierbij zijn: De paalhoofden op de stranden zijn kenmerkend voor West Zeeuws Vlaanderen. Deze palissaden herinneren aan de strijd met het water. Het is het oudste stranderfgoed van de Zuidelijke Noordzee. In het kader van de kustversterkingwerkzaamheden is gepleit voor behoud van dit stranderfgoed, als herkenbare ruimtelijke kwaliteit van onze kust. Haaientanden zoeken op het strand van Cadzand is voor vele toeristen een geliefde bezigheid. Deze fossielen zijn vorige eeuw vrijgekomen door het verschuiven van de aardlagen en door de februari storm van Ook door het opspuiten van zand uit zee om duinen te versterken zijn veel haaientanden op het strand terecht gekomen. De haaientanden zijn te vinden op het strand van Cadzand, in natuurgebieden t Zwin en de Verdronken Zwarte Polder. De natuurgebieden aan de kust bieden kansen voor een toeristische recreatieve ontwikkeling. De monding van de Westerschelde met zijn Hooge Plaaten (en het spotten van zeehonden) zijn evenzeer kenmerkend voor West Zeeuws Vlaanderen. Altijd boeiend scheepvaartverkeer op de Noordzee en de Westerschelde 2.4. Bereikbaarheid Ten aanzien van de bereikbaarheid van het strand zijn in het project Duurzaam Veilig belangrijke uitvoeringen ter hand genomen. Er is een zogenaamd slagensysteem naar de kust gerealiseerd. Er zijn vijf slagen naar de kust, van R101 tot R105 (zie onderstaand kaartje) 11

12 In de nota s duurzame kustontsluiting en Natuurlijk Vitaal wordt bepleit om in het verlengde hiervan ook de parkeervoorzieningen te concentreren zodat de intensief gebruikte stranden op een eenvoudige wijze bereikbaar zijn en de extensief gebruikte stranden een minder makkelijke ontsluiting kennen Parkeren dicht bij strand Een kwaliteit aan de West Zeeuws Vlaamse kust is de mogelijkheid tot parkeren tot heel dicht bij het strand, pal onder het duin en de gemakkelijke bereikbaarheid van de kust. Het onderdeel parkeren aan de kust wordt in deze nota niet verder uitgewerkt, maar vindt verdere uitwerking in de parkeervisie. 12

13 3. Toekomstbeeld strand van de 21 e EEUW Het toekomstbeeld van het strand van de 21 e eeuw is eigenlijk al in de Recreatievisie en in Integraal Kustzone Beheer verwoord. Het beeld is echter nog niet overal even goed en volledig geïmplementeerd. Zoals al eerder in deze nota gememoreerd gaat het er om de gemaakte keuzes uit te voeren en daar gaat dit hoofdstuk over. Waar zijn nog leemtes en hoe kunnen die worden ingevuld (voorzieningen); De toegankelijkheid van het strand; Verhogen van de belevingswaarde van het strandproduct (evenementen, thematisering, organisatie); Dienstverlening; Beeldkwaliteit; Beheer VOORZIENINGEN In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de strandpaviljoens, badhokjes, strandposten, strandslaaphuisjes en allerlei andere voorzieningen ten behoeve van een aangenaam verblijf op het strand. Daarnaast zijn er vele andere voorzieningen, al bestaand of nog missend dan wel toekomstig. Zoals al eerder gesteld is de toeristische sector continu in beweging. Een strandnota zal ook als deze eenmaal is vastgesteld de ruimte moeten geven en flexibiliteit moeten hebben om in te kunnen spelen op toekomstige ontwikkelingen. Dit wel voor zover deze ontwikkelingen passen binnen de kaders zoals in de strandnota verwoord. In de afgelopen jaren is het voorzieningenniveau een goed eind op peil gebracht. Bij alle Blauwe Vlag stranden (de intensief gebruikte stranden) zijn stranddouches geplaatst. Er is een informatiesysteem (duinovergangbord) gerealiseerd aan zowel land- als zeezijde bij elke duinovergang. En er is een duurzaam afvalsysteem (450 gegalvaniseerde vuilnisbakken) langs de kust gerealiseerd. Dit beleid zal de komende jaren moeten worden vervolmaakt (strandposten, toiletten, douches, loopplanken, speeltoestellen, etc.) strandpaviljoens Momenteel zijn er 15 paviljoens op het strand aanwezig. Deze staan er op basis van de oude nota Vent- en Standplaatsenbeleid. De onderlinge afstand tussen paviljoens is nu bepaald op 600 meter. Dit principe wordt losgelaten. Een clustering van voorzieningen en concentratie van strandpaviljoens zal leiden tot een betere jaarrond exploitatie. Deze concentratie zal ook leiden tot verscheidenheid, paviljoens met verschillende kwaliteiten en doelgroepen. Clustering houdt in veel gevallen ook in dat met dezelfde middelen meer voorzieningen mogelijk zijn (1 + 1 is meer dan 2). En clustering en herpositionering van de paviljoens zal bijdragen aan verdere thematisering van de kust. 13

14 Concreet betekent dit het volgende: Cadzand-bad vanaf het uitwateringskanaal tot en met strandpaviljoen First Wave. Door diverse ontwikkelingen in Cadzand zoals Duinhof, Cavelot, Rode Wielingen, uitbreiding van hotels, etc. is het markttechnisch verantwoord om meerder paviljoens toe te staan. Zo wordt de toerist meer variatie geboden. Dat betekent concreet dat naast de drie bestaande paviljoens, ruimte wordt geboden voor drie extra paviljoens. Voor Cadzand-bad zijn in de schilvisie Cadzand concrete voorstellen gedaan. Ten westen van het uitwateringskanaal in Cadzand Bad wordt het huidige aantal van twee strandpaviljoens gehandhaafd (Strandloper en Zeemeeuw) Nieuwvliet - Bad en de flanken van de Verdronken Zwarte Polder. Huidige situatie handhaven vanaf strandpaviljoen The First Wave tot aan strandpaviljoen St. Pierre. Dit stiltegebied biedt rust en ruimte. Ontwikkelingen zoals de Baanstpolder, de Nieuwehovenpolder en de mogelijke uitbreiding van hotel Best Western rechtvaardigen het toestaan van een extra strandpaviljoen ten oosten van strandpaviljoen St. Pierre. In de kwaliteitsslag van het Best Western Hotel worden hiertoe concrete voorstellen gedaan. Groede Vanaf strandpaviljoen de Boekanier tot aan strandpaviljoen Puur wordt het extensief strand behouden, met uitzondering van strandpaviljoen Matour, waar een sportstrand is gesitueerd. Vanaf strandpaviljoen Puur tot aan t Killetje is intensief strand (o.a. is hier het naaktstrand gevestigd). Hier staan strandpaviljoen Beach House 25 en Toco Loco. Gezien de ontwikkelingen rond Waterdunen is een extra strandpaviljoen ten westen van en/of op t Killetje verantwoord. Breskens Tussen t Killetje en de Veerhaven wordt gepleit voor behoud van huidige strandpaviljoens Paalhoofd 10 en t Halve Maentje. Een extra paviljoen op het eerste Strange is mogelijk. Kwaliteit van strandpaviljoens De strandpaviljoens staan op een toplocatie van West Zeeuws-Vlaanderen. De uitstraling van de paviljoens zou moeten bijdragen aan de locatie. De kwaliteit van de paviljoens is het zicht op zee. De paviljoens hebben daarmee een duidelijke voor- en achterkant. De zijkanten en de achtergevel zouden in ieder geval de kwaliteit van de voorkant moeten krijgen. Wat extra aandacht vraagt is de 5 e gevel, het dak. Vanaf de strandovergang vormt de achtergevel en het dak de eerste aanblik en moet dit het visitekaartje zijn van het strandvak. Aparte bouwsels als containers bij de paviljoens zijn niet gewenst. Een groot aantal paviljoens zal een kwaliteitsslag moeten maken. De kracht van de paviljoens is het verschil tussen de verschillende paviljoens. Verschil ontstaat er door aan te sluiten met de 14

15 thematisering langs de kust. Verschil komt er door diverse invulling die de individuele standpaviljoens aan het paviljoen geven. De paviljoens worden meer themagericht aangekleed. Voor een deel moet dit terug te vinden zijn in de vorm en gevelbekleding van de paviljoens. Het belangrijkste van de thematisering is dat elk paviljoen zijn eigen sfeer kent, passend bij het publiek van die badplaats. Voor Cadzand-bad zijn in de Schilvisie Cadzand concrete voorstellen gedaan badhokjes Er worden circa 520 plaatsen per jaar verhuurd voor badhokjes. Hiervoor worden vergunningen verleend op basis van de overeenkomst die de gemeente heeft met de Dienst Domeinen. De badhokjes mogen in de periode van 15 april t/m 15 september geplaatst worden. De locaties voor het plaatsen van de strandhokjes worden bepaald in overleg met het Waterschap. De badhokjes worden als volgt over het strand verdeeld: Strandvak 1: Cadzand-Bad (westelijk van het Haventje). Op dit vak zijn 31 plaatsen voor strandcabines verhuurd (hiervan zijn er 25 van het paviljoen De Zeemeeuw en 4 van het Badhotel De Wielingen, de andere 2 zijn van particulieren) Strandvak 2: Cadzand-Bad. Op dit vak zijn 60 plaatsen voor strandcabines verhuurd (hiervan zijn er 38 van het paviljoen Caricole en 11 paviljoen First Wave, de andere 12 zijn van particulieren) Strandvak 3: Nieuwvliet-Bad. Op dit vak zijn 172 plaatsen voor cabines verhuurd Strandvak 4: Verklikker te Breskens. Op dit vak zijn 82 plaatsen voor cabines verhuurd, waarvan 5 van het Paviljoen Matournelle en de rest van particulieren Strandvak 5: Halve Maentje te Breskens. Op dit vak zijn 74 plaatsen voor cabines verhuurd Strandvak 6: Links van de veerhaven te Breskens. Op dit vak zijn 16 plaatsen verhuurd, allen particulieren Strandvak 7: Rechts van de veerhaven te Breskens. Op dit vak zijn 84 plaatsen voor cabines verhuurd, allen particulier De badhokjes op het strand zijn heel verschillend in kwaliteit. De onderhoudsstaat van sommige strandcabines is slecht. Er wordt voor gepleit om in ieder geval de onderhoudsstaat te bewaken en aan te pakken en er voor te zorgen dat ook de kwaliteit van de badhokjes meer de vastgelegde thematisering van de kustplaatsen gaat volgen. En dat zou dan in eerste instantie moeten gaan gelden voor Cadzand waar de badhokjes richting een stijlvolle uitstraling mogen gaan. Op deze wijze kan iedere strandbezoeker terecht komen op die plek waar hij/zij zich het best thuis voelt en bijgevolg de beste strandervaring aan over houdt en dus weer graag zal terugkomen. 15

16 strandposten De toerist van de toekomst hecht bij de keuze van zijn vakantiebestemming veel waarde aan een veilig en een voldoende bewaakt strand, en een duidelijk en herkenbare strandpost. De strandbewaking langs de West Zeeuws Vlaamse kust vanaf t Zwin tot Breskens wordt momenteel verzorgd vanaf zes strandposten: Cadzand- t Zwin: strandpost naast paviljoen de Zeemeeuw. Cadzand-bad: strandpost naast paviljoen Caricole. Nieuwvliet: centrale post bij paviljoen St. Pierre. Groede: strandpost naast paviljoen Puur. Nieuwe Sluis: strandpost bij paviljoen Beach House 25. Breskens: strandpost naast paviljoen t Halve Maentje. De strandposten zijn geopend tijdens het Pinksterweekend en gedurende 9 weken in het zomerseizoen (periode afhankelijk van de zomervakanties in juli en augustus). Bij extreem mooi weer worden, indien er voldoende personeel is, de posten Nieuwvliet en Cadzand-bad een week langer open gehouden. Veel strandposten zijn gekoppeld aan een strandpaviljoen, waarbij de gemeente jaarlijks een vergoeding betaald aan de strandpaviljoenexploitant voor de strandbewaking. De strandbewaking op de post Cadzand t Zwin wordt tot 2015 verzorgd vanuit het strandpaviljoen de Zeemeeuw. De strandposten zijn sterk verouderd en dienen een kwaliteitsverbetering te ondergaan. De locaties waar strandposten aanwezig zijn, zijn tevens ook de Blauwe Vlag locaties. Een van de voorwaarden tot het behouden van de Blauwe Vlag is de aanwezigheid van een kwalitatieve volwaardige strandpost. De kustversterkingwerkzaamheden tussen Groede en Nieuwvliet hebben geleid tot een sterke kwaliteitsverbetering, onder meer door de aanwezigheid van nieuwe strandpaviljoens. De strandposten moeten nog meegaan in deze kwaliteitsslag. Dit kan gefaseerd gebeuren, voor de strandposten in Breskens en Groede mede vanuit het project 120 km kustkwaliteit. Op deze locaties worden de strandposten losgekoppeld van de strandpaviljoens ( t Halve Maentje in Breskens en Puur in Groede), en zullen beide nieuwe strandposten voor seizoen 2011 operationeel zijn. Er wordt gekozen voor tijdelijke/mobiele voorzieningen die in het voorjaar worden geplaatst en na het seizoen worden weggehaald. Het loskoppelen van deze strandposten van de paviljoenhouders betekent dat de bijdrage voor huur aan de paviljoenhouders vervalt, en ingezet kan worden voor het beheer en onderhoud van de nieuwe strandpost. Een nieuwe voorziening zal overigens de eerste jaren weinig of geen onderhoud vragen. Daarnaast is in de gemeentelijke begroting jaarlijks ( ) een bedrag opgenomen van euro om de verdere kwaliteitsverbetering van de overige strandposten door te voeren. 16

17 recreatief verblijf op het strand, strandslaaphuisjes Toeristen doen ervaringen op in het buitenland en elders in Nederland met recreatienachtverblijf op stranden. Ondernemers vragen mogelijkheden de voorzieningen hiervoor ook te mogen bieden op stranden in onze regio. Het is een nieuw product dat past bij doelgroepen voor onze regio. Gedacht wordt aan de nature watchers, gezinnen en zogenaamde vrijdenkende kosmopolieten. Het is een verblijfsaanbod aanvullend aan bestaande logies accommodaties. Uit dit oogpunt ook zeker wenselijk. Het toestaan van slaaphuisjes op het strand dient goed overwogen te worden. Er zijn zeker kansen maar ook bedreigingen. Hierbij gelden de volgende overwegingen: Ten eerste is er de veiligheid. De veiligheid van de vakantiegangers moet gegarandeerd zijn en de veiligheid van de achter de duin/dijk liggende gronden mag geen gevaar lopen. Het advies van het waterschap is daarbij doorslaggevend. Een eerste contact hierover leert dat er uit veiligheidsoverwegingen geen onoverkomelijke problemen zich zullen voordoen. De invloed op het reguliere strandgebruik. Belangrijk is het gevoel van vrijheid die bijna alle bezoekers van het strand ervaren. Dit gevoel kan verloren gaan wanneer slaaphuisje op het strand gerealiseerd worden. Een goede keuze van de locatie voor strandhuisjes is dus heel belangrijk. In het algemeen kan gesteld worden dat bij een verdeling in drukkere en minder drukke stranden langs onze kust de minder drukke stranden zoveel mogelijk de ervaring van rust ruimte en vrijheid zouden moeten bewaren om zo tegemoet te komen aan de wens van de reguliere strandbezoeker. Een derde punt is de invloed op het reguliere strandgebruik. Belangrijk is het gevoel van vrijheid die bijna alle bezoekers van het strand ervaren. Dit gevoel kan verloren gaan wanneer slaaphuisje op het strand gerealiseerd worden. Een goede keuze van de locatie voor strandhuisjes is dus heel belangrijk. In het algemeen kan gesteld worden dat bij een verdeling in drukkere en minder drukke stranden langs onze kust de minder drukke stranden zoveel mogelijk de ervaring van rust ruimte en vrijheid zouden moeten bewaren om zo tegemoet te komen aan de wens van de reguliere strandbezoeker. Van belang is ook de breedte van het (droge) strand. Wanneer er slechts een smalle strook droog strand beschikbaar is, dan zal de reguliere bezoeker van het strand zich veel minder vrij voelen. Ook voor gebruiker van een strandhuisje zal dat al gauw minder prettig zijn. Ook de uitstraling van de slaaphuisjes is van belang. Ervaring elders in het land leert dat er ook architectonische en landschappelijke eisen gesteld mogen worden aan de oprichting van een strandslaaphuisje op het strand. Vormgeving, die wordt opgenomen in het (duin)landschap past meer bij de regio dan architectuur die aanwezigheid benadrukt in kleur en uitstraling. Aangezien er delen van de kust zijn waar duinen aan de zeezijde aangroeien en/of waar nieuwe lage duintjes ontstaan, lijken die locaties het meest geschikt om eventueel slaaphuisjes toe te staan, omdat daar sprake kan zijn van een organisch opnemen van slaaphuisjes in het landschap. Ook een ruimtelijke combinatie met strandpaviljoens kan mogelijkheden bieden. 17

18 Ook de eigenaar van de gronden zal toestemming moeten geven. Er zijn tussen Het Zwin en Breskens in principe twee eigenaren: domeinen en waterschap. In een uitzonderingsgeval ook Het Zeeuwse Landschap. Ook de beheerders zullen toestemming moeten verlenen. Partners zijn hier Domeinen en Waterschap. Bedrijfsmatige exploitatie (verhuur dus) is vanzelfsprekend voorwaarde. Het laatste aspect betreft het beheer / exploitatie. Uit voorgaande zal duidelijk worden dat strandslaaphuisjes alleen in de zomerperiode op het strand gewenst zijn. In het storm/winter seizoen dienen ze te zijn opgeruimd. Dat vraagt een professionele aanpak van het plaatsen van de huisjes voor het behouden van de fysieke kwaliteit. Een professionele exploitatie is voorwaarde voor een succesvolle toevoeging aan het recreatieve product. Naar verwachting zal exploitatie van slaaphuisjes een te beperkt inkomen vormen voor een bedrijf. Te verwachten is dat dit een nevenactiviteit wordt. Van belang is na te gaan welke koppeling hier meerwaarde kan betekenen. Een koppeling aan bestaande logiesverstrekkende bedrijven moet zeker worden overwogen. Voorstelbaar is dat koppeling aan een hotel of camping in samenhang met kwaliteitsslag op een camping/hotel gewenst kan zijn. De strandslaaphuisjes kunnen een waardevolle aanvulling zijn Op basis van bovenstaande overwegingen wordt gekozen voor het meest aantrekkelijke aanbod. Daarbij gaat het niet alleen om de genoemde specifieke aspecten, maar ook om een financiële bijdrage aan de ontwikkeling van de regio. Op basis hiervan zal een proefproject worden opgestart STRANDOVERGANGEN De belangrijkste schakel naar de kust is de strandovergang. Van Cadzand tot aan Breskens zijn 33 strandovergangen in gebruik. Deze liggen op min of meer gelijke afstand van elkaar, zowel in drukkere als ook in de rustigere kustgebieden. De strandovergangen bij de drukkere kustgebieden moeten betere voorzieningen kennen en een duidelijke herkenbare vormgeving. Bij de voorzieningen is een goede toegankelijkheid voor kinderen en minder validen vanzelfsprekend. Vanuit het project Integraal kustzonebeheer zijn een aantal overgangen geoptimaliseerd, onder meer in Cadzand-bad en Nieuwvliet-bad. Op sommige plekken in rustige gedeeltes kunnen strandovergangen omgebouwd worden tot een uitzichtpunt voor natuur en landschap. In het kader van het Interreg project 120 km kustkwaliteit is een onderzoek naar en een handleiding voor een betere bereikbaarheid en toegankelijkheid van het strand uitgevoerd. Hierin wordt omschreven wat de ontwikkelingen zijn op het gebied van toegankelijkheidsverbeteringen en is tevens een handleiding opgesteld voor het optimaliseren van de toegankelijkheid van de stranden voor mensen met een beperking. In de praktijk kan deze handleiding gebruikt worden voor het optimaliseren van zes strandovergangen, mogelijk in combinatie met kustversterkingwerkzaamheden die door het Waterschap Zeeuws Vlaanderen zijn en nog worden uitgevoerd. Ook kan gedacht worden aan de aanschaf van strandrolstoelen, zoals deze elders in strandgebieden al worden ingezet. 18

19 3.3. VERRUIMEN VAN DE BELEVINGSWAARDE VAN HET STRAND ALS EEN NETWERK VAN JAARROND EVENEMENTEN Tot nu toe is er een terughoudend beleid voor strandevenementen (Evenementenvergunning 2001). Evenementen geven echter wel de mogelijkheid om speciale doelgroepen aan te trekken. Daarnaast kunnen evenementen een aanzienlijke bijdrage leveren aan de lokale / regionale economie. Enkele recente ontwikkelingen, waarbij er tussen Groede en Nieuwvliet nieuwe strandpaviljoens zijn gerealiseerd vragen mogelijk om een evaluatie van het bestaande beleid. De kust geeft vitaliteit en energie. Actief bezig zijn in een gezonde stimulerende omgeving betekent voor veel mensen dat ze zich jonger voelen. Dit betekent dat er mogelijkheden geboden kunnen worden voor animatie gericht op gezondheid en selfness, bijvoorbeeld door het aanbieden van strandyoga e.a. De kust is ook een opgewekte speelse vakantiebestemming. Het bevorderen van een geanimeerde sfeer draagt bij tot een goed vakantiegevoel. In samenspraak met belanghebbenden dient een inventariserend onderzoek te worden gedaan naar de mogelijkheden en de kaders die hiervoor nodig zullen zijn. Evenementen dienen te passen binnen het imago en beeldvorming van onze kust. Gemotoriseerde evenementen passen niet binnen het imago van rust en ruimte aan onze kust. De gemeente neemt het initiatief nemen tot een inventariserend onderzoek STRANDBEWAKING De toerist van de toekomst hecht bij de keuze van zijn vakantiebestemming veel waarde aan een veilig en een voldoende bewaakt strand. In het kader van het Interreg project 120 km kustkwaliteit is voor het onderdeel strandbewaking en strandveiligheid, een onderzoek gedaan met als doel, om vooruitlopend op de nieuwe strengere International Life Saving Federation of Europe (beter bekend onder de naam ILSE normen), een handreiking voor de bewaking en veiligheid voor de Vlaamse en Zeeuwse stranden te realiseren. Door de samenwerking tussen Vlaamse en Zeeuwse strandbeheerders is een grensoverschrijdende standaard strandveiligheid ontstaan op basis waarvan een hoogwaardig veiligheidsniveau kan worden gerealiseerd. Hiermee wordt vooruitgelopen op nieuwe strengere internationale richtlijnen, waarvoor algemene criteria zijn opgesteld. De verwachting is dat deze criteria binnen enkele jaren worden vertaald in een EU richtlijn. Resultaat van dit onderzoek is een lijst met voorzieningen waarover alle stranden dienen te beschikken voor het uitvoeren van hun strandbewakingstaken. 19

20 Een aantal van deze richtlijnen zijn reeds uitgevoerd. Zo is in 2010 reeds een start gemaakt met het invoeren van een nieuwe vlagsignalisatie (conform europese richtlijnen) en is een nieuw reddingsvoertuig aangeschaft. Om de toerist nog adequater en sneller te hulp te kunnen zijn bij eventuele calamiteiten, wordt gekeken naar de mogelijkheden tot aanschaf van een strandvoertuig. De strandbewaking wordt uitgevoerd door RSG Safety. Zij voorzien in strandwachten. Het vinden van strandwachten die gedurende 9 weken de strandbewaking op de West Zeeuws Vlaamse stranden willen uitvoeren wordt steeds moeilijker. Vooral financiële redenen (en dan meer bepaald de hoge verblijfskosten) spelen hierbij een rol. Om voldoende strandwachten bereid te vinden om de strandbewaking te verzorgen op onze stranden is een gemeentelijke bijdrage in de verblijfskosten noodzakelijk. 3.5 STRANDBEHEER/EXPLOITATIE Strandonderhoud Het strand wordt in opdracht van de gemeente onderhouden door twee bedrijven. Daarnaast heeft de gemeente een contract met de paviljoenhouder op het strand bij het Zwin voor het onderhoud van dat strandgedeelte. Dit contract loopt tot Daarna dient gelijkvormigheid te komen t.a.v. de strandreiniging. Dat betekent dat strandschoonmaak in handen van 1 partij komt voor het gehele strand (van Breskens tot t Zwin), ondersteund door het Serviceteam. Het kwaliteitsniveau van de strandreiniging dient gerelateerd te zijn aan de zonering van de stranden, een natuurstrand heeft weer andere kwaliteitseisen als een badstrand Strandexploitatie De eigendomssituatie van de stranden is heel verschillend. Bepaalde delen van het strand zijn eigendom van de gemeente, andere van het Waterschap en van de Dienst Domeinen (rijksoverheid). De gemeente betaalt een jaarlijkse bijdrage aan Dienst Domeinen voor het gebruik van het strand. Ook strandpaviljoenhouders betalen een jaarlijks bedrag voor het gebruik van het strand. Als belangrijkste exploiterende gebruikers van het strand is het redelijk dat strandpaviljoens bijdragen in de exploitatiekosten van het strand en dat dit duidelijk wordt vastgelegd in privaatrechtelijke overeenkomsten. De kosten voor strandbeheer, strandvoorzieningen, Blauwe Vlag, etc. komen momenteel volledig ten laste van de gemeente. Daarbij komt dan nog de jaarlijkse gebruiksbijdrage van de gemeente aan de Dienst Domeinen. Hier tegenover staat dat de baten slechts bestaan uit de staanplaatsen voor de paviljoenhouders, de opbrengst leges voor de badhokjes voor particulieren en een bijdrage van de paviljoenhouders in de exploitatie van de stranden. Uit de jaarrekening van de gemeente van de voorbije jaren blijkt dat jaarlijkse uitgaven ten behoeve van het strand de jaarlijkse inkomsten ruim overstijgen. Om de kosten en baten van de stranden meer in evenwicht te brengen dienen we te komen tot een nieuwe strandexploitatieopzet waarin alle belanghebbende participeren en met als doel een meer evenwichtige strandexploitatie. Als belanghebbenden kunnen worden aangemerkt onder 20

21 meer de strandpaviljoenhouders en de aan de kust gelegen recreatiebedrijven, horeca en detailhandel. Maar ook het waterschap en de Dienst Domeinen. En de gemeente. Allen hebben een direct belang bij goed geoutilleerd en beheerd strand. In overleg met genoemde partijen dienen we te komen tot een goede verdeelsleutel, die op langere termijn zorgt voor een meer evenwichtige strandexploitatie. Bovendien blijkt er geen consistent en samenhangend beleid te bestaan, waarin de vergunningverlening en strandbeleid is afgestemd. Bijvoorbeeld de gehanteerde strandvak indeling in de legesverordening wijkt af van de andere benoemingen op het strand in de gemeente. Uit het oogpunt van uniformiteit en duidelijkheid verdient het aanbeveling een uniforme benoeming van gedeelten van het strand te hanteren. Temeer daar leges slechts geheven worden tot het bedrag dat de vergunningverlening de gemeente kost. De kosten van de gemeente voor het onderhoud en gebruik van het strand zijn veel omvangrijker dan de kosten van de vergunningverlening sec. Het verdient daarom aanbeveling naast de leges voor de verstrekking van de vergunningen, in ieder geval bij commerciële verhuur van strandcabines privaatrechtelijke overeenkomsten te sluiten Kustmanagement Zoals al vele malen in deze nota is aangegeven is het strand de belangrijkste attractie binnen onze regio en deze attractie moet ontwikkelingsgericht en duurzaam geëxploiteerd kunnen worden. Ook al op vele plekken in deze nota beschreven is het feit dat de kustzone veel eigenaren en andere belanghebbenden kent die elk hierin hun verantwoordelijkheid hebben en het strand als hun eigen core business beschouwen. Deze veelheid aan belanghebbenden zorgt voor versnippering van aandacht voor de kust en inzet van middelen voor de kust. Hiermee wordt de kust niet optimaal bediend. Dit leidt tot te weinig of verkeerde aandacht en veelal tot kwaliteitsverlies en dat is vernietigend voor het financieel economisch belang dat de kust vertegenwoordigt. Het opzetten van een aanspreekpunt voor alle partijen, maar ook voor alle gebruikers biedt hiertoe een oplossing. Een goed kustmanagement heeft tot doel het uitvoeren van de beheersmatige activiteiten verbonden aan de strandexploitatie en strandveiligheid met betrekking tot het strand langs de West Zeeuws-Vlaamse kust. In aanvulling hierop levert de organisatie een bijdrage aan het verder verbeteren van de kwaliteit en de mogelijkheden voor het strand. Een instantie die ervoor zorgt dat initiatieven ontwikkeld en gerealiseerd worden, met als kerntaak een duurzaam basisproduct met aandacht voor bezoeker en omgeving. Uitgangspunten voor dit kustmanagement zijn ondermeer: - Het formuleren van een goed strandbeleid, waarvan deze nota de onderlegger kan zijn; - Het oprichten van een efficiënt en professioneel werkend loket (één aanspreekpunt); - Het doorvoeren van kwaliteitsverbeteringen, met name in de voorzieningensfeer en ten aanzien van veiligheid op het strand; - Het efficiënter en effectiever inzetten van menskracht, geld en materieel. 21

22 Het is van belang dat er één aanspreekpunt komt voor de kust. Er wordt geopteerd voor het onderbrengen van verschillende strandtaken in een kustloket. De gemeente is de meest geëigende organisatie om in ieder geval hier initiatiefnemer van te zijn en in eerste instantie ook met de uitvoering van de strandbeheerstaken te worden belast. Uiteindelijk doel moet zijn een zichzelf bedruipende organisatie die bij gebleken succes een steeds groter takenpakket op zich kan gaan nemen, een en ander afhankelijk van de wens van haar aandeelhouders. Het kustloket moet een gemandateerd takenpakket hebben waardoor er adequaat en actief gewerkt kan worden. De organisatie bestaat uit een lean and mean werkeenheid (tenminste een projectmanager en parttime secretariaat) met uitvoerende taken, een werkgroep en een klankbordgroep. De werkgroep bereidt de taken en werkzaamheden voor die uitgevoerd worden door de projectmanager (via eigen inzet, via de werkgroep of via externe inzet). De projectmanager bereidt samen met de werkgroep een jaarplan voor het volgende jaar voor, stelt de jaarbegroting op en stelt het jaarverslag op van het voorgaande jaar. Dit geheel wordt voorgelegd aan een klankbordgroep die feitelijk opdrachtgever is van het kustloket. De klankbordgroep bestaat uit de belanghebbenden van de kustzone. Voorzitter van de klankbordgroep is de gemeente. Het secretariaat wordt gevoerd door de projectmanager. De eerste bijeenkomst stellen de werkgroep en de projectmanager een ondernemingsplan op met daarin een eerste jaarplan, dat vervolgens goedgekeurd moet worden door de klankbordgroep. Dit eerste jaarplan omvat een basispakket aan taken. Dit basisplan kan bij gebleken succes worden uitgebreid dan wel bijgesteld. Het takenpakket van het kustloket kan er als volgt uitzien: Onderhoud van het strand en duinovergangen. Hiermee wordt bedoeld het verwijderen van(zwerf)vuil aan zowel vloedlijn als op de hoger gelegen delen van het strand en het legen van de afvalbakken op het strand. Met onderhoud wordt ook bedoeld het onderhoud van duinovergangen. Gemeente Sluis is verantwoordelijk voor groot onderhoud, dat betekent aanleg van strandovergangen. Het plaatsen en onderhouden van voorzieningen op het strand. Het kustloket is verantwoordelijk voor het voorzieningenniveau op de stranden. Voorzieningen zijn faciliteiten die worden aangebracht ten behoeve van de strandbezoeker, bijvoorbeeld strandposten, toiletten, douches, loopplanken, speeltoestellen, vuilnisbakken, verdwaalpalen etc. Het plaatsen van voorzieningen is nauw gerelateerd met de criteria die gelden voor de Blauwe Vlag. Uitgifte van staanplaatsen voor strandhuisjes en strandpaviljoens. De organisatie stelt stukken strand beschikbaar waarop strandslaaphuisjes geplaatst mogen worden. Een uniform tariefsysteem geldt langs de hele West Zeeuws Vlaamse kust. Verder is men verantwoordelijk voor de registratie en plaatsing van cabines. Uitvoeren en coördineren van de strandbewaking. Het betreft hier toezichthoudende activiteiten zoals handhaving van de APV, en hulpverlenende activiteiten. Heldere afspraken over verdeling van taken van kustmanagement en strandwacht zijn hierbij nodig. 22

23 3.5. KWALITEITSKEURMERKEN Blauwe Vlag: De Blauwe Vlag is een internationale milieu onderscheiding voor stranden en jachthavens. Internationaal wordt het label verstrekt door FEE (Foundation for Environmental Education), in Nederland wordt de Blauwe Vlag vertegenwoordigd door de stichting KMVK (Keurmerk Milieu Veiligheid en Kwaliteit). De Blauwe Vlag voor de stranden staat voor schone, natuurlijke en veilige stranden. Het doel van het Blauwe Vlag programma is om overheden, ondernemers en recreanten blijvend te betrekken bij de zorg voor schoon en veilig water, mooie natuur en gezond milieu. Het mogen voeren van een Blauwe Vlag is een erkenning voor de inspanningen die de strandgemeente heeft geleverd op dit gebied. Voor de toerist is de Blauwe Vlag internationaal het herkenningsen kwaliteitssymbool voor goede stranden en jachthavens. De Blauwe Vlag draagt bij aan de positionering en reputatie van de kust. De Zeeuws Vlaamse kust kent zes Blauwe Vlag stranden: Cadzand bij Caricole, Nieuwvliet bij St. Pierre, Groede bij Puur, Groede bij Beach House, Breskens bij t Halve Maentje. De jaarlijkse aanmeldingskosten voor de Blauwe Vlag worden voor de helft betaald door de vereniging van strandexploitanten, de andere helft door de gemeente. Naar de toekomst toe wordt gestreefd naar het behoud van Blauwe Vlaggen als kwaliteitskeurmerk voor de stranden Schoonste stranden competitie Nederland Schoon De Stichting Nederland Schoon organiseert sinds 2005 de verkiezingen Schoonste strand van Nederland. Door een aantal inspecteurs worden in juni, juli en augustus onaangekondigd inspecties gedaan naar de schoonheidsgraad van de stranden, duinovergangen en aanliggende parkeerplaatsen. Hierbij is Sluis drie keer verkozen tot schoonste strand van Nederland. In september 2010 is Sluis als tweede geëindigd met de beste score ooit al behaald. Een schoon strand is eveneens een voorwaarde voor het behalen van de Blauwe Vlag. Aan deze verkiezingen zijn geen kosten verbonden. We moeten blijven streven naar de beeldkwaliteit die door Stichting Nederland Schoon wordt nagestreefd bij het beheer van onze stranden, zodat we hier gebruik van kunnen maken om dit als kwaliteit te promoten Quality Coast 23

24 De Europese kustvereniging EUCC heeft binnen Europa een keurmerk ontwikkeld over de kustplaats als geheel. Het Quality Coast keurmerk is een aanvulling op de Blauwe Vlag aangezien het verder kijkt dan enkel strand, maar ook de omgeving er omheen. Het keurmerk wordt verstrekt op basis van het aanwezig zijn van een duurzaam toeristisch product binnen de gemeente en de uitvoer en het ontwerp van een beleidsplan voor 5 jaar voor het verbeteren van het duurzame toeristische product. Deelname aan Quality Coast dient verder te worden onderzocht Eco XXI ECO XXI is een stimuleringsprogramma om duurzaamheid op lokaal niveau in kaart te brengen en verbeteringen te stimuleren. Gemeenten ontwikkelen een duurzaamheidprogramma, waarvan andere programma s van FEE ook onderdeel uitmaken. EXO XXI kan gezien worden als een goed meetinstrument om het duurzaamheidbeleid te beoordelen of te sturen. Promotioneel biedt het tevens kansen in een tijd waarbij duurzaam toerisme steeds meer aandacht krijgt. Gemeente Sluis kan zich profileren als schone, natuurlijke en milieubewuste vakantiebestemming. ECO XXI is een nieuw programma van FEE Nederland. Provincie Zeeland gaf FEE Nederland de opdracht om drie pilotprojecten te ontwikkelen in Zeeland. Twee pilots zijn inmiddels afgerond nl. de gemeenten Tholen en Schouwen Duiveland. Met ECO XXI wordt een milieuproject op lokaal niveau ontwikkeld. De bestaande programma s van FEE, zoals de Blauwe Vlag, Green Key, Eco-Schools, Young Reporters en Learning about Forest, maken deel uit van ECO XXI. Hiermee wordt een nieuwe impuls gegeven aan het bevorderen van duurzaamheid op lokaal niveau. Gemeenten worden op diverse onderdelen getoetst op hun milieubeleid. Er wordt gewerkt met een set van criteria op vier hoofdgebieden: milieu, economie, samenleving en organisatie. De volgende sub-thema s zijn daarbij aan de orde: milieueducatie, vrijwilligerswerk, natuurbescherming, lucht- en waterkwaliteit, energieverbruik, afvalbeleid, mobiliteit, geluidhinder, landbouw, toerisme en ruimtelijke ordening. Een belangrijk onderdeel van het programma is de certificering van een gemeente met de ECO XXI award. De certificering start met een 0-meting op 23 criteria. Een onafhankelijke jury van vooraanstaande experts op het gebied van duurzaamheid beoordeelt de 0-meting. Bij voldoende resultaat krijgt de gemeente de ECO XXI award voor de resultaten: brons, zilver of goud. FEE-Nederland is met de provincie Zeeland overeengekomen dat er een unieke toepassing is van ECO XXI in Zeeland, en stelt een eenmalige financiële bijdrage ter beschikking voor het opstarten van het ECOXXI programma in onze gemeente. Grontmij verzorgt de ondersteuning en begeleiding bij de uitvoering. Gemeente Sluis is inmiddels aangewezen als derde pilot (naast Schouwen Duiveland en Tholen) en is gestart met de voorbereiding van de aanvraag. Deze aanvraag wordt getoetst door een onafhankelijke jury. Mogelijke uitreiking ECO XXI award wordt gepland in het voorjaar