Jaarbericht Halt Rotterdam-Rijnmond

Transcriptie

1 Jaarbericht 2012 Halt Rotterdam-Rijnmond

2 Inhoud Voorwoord 1 1 Landelijke ontwikkelingen Stijging verwijzingen met 6,5% Doorontwikkelen methodiek Halt-straf Lessen gericht op gedrags beïnvloeding Project Veilige Publieke Taak leidt tot landelijke borging 3 2 Ontwikkelingen Halt Rotterdam-Rijnmond ZSM/Halt plus Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ) 4 3 Repressie Stijging verwijzingen met 5,6% Halt-straf Halt-straf schoolverzuim Halt straf alcohol 5 4 Voorlichting 6 5 Organisatie Bestuur Werkgebied Eén landelijke Halt-organisatie in Colofon Redactie Halt Fotografie Halt (de jongeren op de foto s zijn modellen) Opmaak Lumen, Rotterdam

3 Voorwoord In 2012 hebben we de basis voor een efficiënte organisatie met extra slagkracht gelegd. In dit jaarbericht blikken we terug op het jaar Dat start met de landelijke hoogtepunten om vervolgens in te gaan op de regionale en lokale ontwikkelingen. Ik wens u veel leesplezier. Betrokken bij jeugd en veiligheid Alles wat Halt doet, staat in het teken van jeugd en veiligheid. Samen met partners, maken wij de samenleving veiliger, socialer en leefbaarder. Door het gedrag van jongeren te beïnvloeden op het moment dat dit nog beïnvloedbaar is. Door crimineel gedrag in de kiem te smoren en te voorkomen dat het van kwaad tot erger gaat. En door de jongere bewust te maken van zijn gedrag. 6,5% meer verwijzingen naar Halt Ik ben trots op onze medewerkers die hard hebben gewerkt om het grote aantal Halt-straffen en voorlichtingen uit te voeren, en die ervoor hebben gezorgd dat Halt en andere partners in de jeugdstrafketen elkaar weten te vinden. Mede hierdoor hebben we 6,5% meer verwijzingen gekregen in Landelijke slagkracht, lokaal maatwerk Ik dank de bestuursleden van de voormalige Halt-organisaties voor hun inzet en betrokkenheid bij Halt. Het afgelopen jaar stond in het teken van het voorbereiden van de transitie naar een landelijke organisatie. Er is hard gewerkt om een solide organisatie neer te zetten is het jaar waarin Halt één landelijke organisatie is. De kerntaak van Halt blijft ongewijzigd: wij richten ons op het voorkomen, bestrijden en bestraffen van jeugdcriminaliteit. Ook in de landelijke organisatie is lokaal maatwerk het uitgangspunt. Halt behoudt vestigingen door het hele land en in elke politieregio. Lokale partners als gemeenten, politie, scholen, veiligheidshuizen en centra voor jeugd en gezin kunnen bij Halt terecht voor lokale oplossingen voor lokale problemen. Wat daaraan wordt toegevoegd, is landelijke slagkracht en een doelmatiger bedrijfsvoering. Kennis en expertise komt meer samen en wordt bovenregionaal gedeeld. Samen sterk Halt biedt maatwerk voor lokale vragen op het gebied van jeugd en veiligheid. Dat staat of valt bij samenwerking. Ik dank onze partners voor het vertrouwen. De ministeries, het ministerie van Veiligheid en Justitie in het bijzonder, met wie we veelvuldig contact hebben gehad om te komen tot een nog effectievere aanpak van jeugdcriminaliteit en efficiëntere organisatie. Gemeenten, met wie we samenwerken op het gebied van lokale integrale veiligheid. En alle partners in de strafketen, zorg en onderwijs. Ik kijk uit naar verdere samenwerking in de toekomst. Namens de medewerkers van Halt, Arina Kruithof Directeur-bestuurder Halt 1

4 1 Landelijke ontwikkelingen Hier vindt u de belangrijkste ontwikkelingen op landelijk niveau. Omdat Halt met dit jaarbericht verantwoording aflegt over 2012, verschijnen er verschillende jaarberichten waarin wordt teruggeblikt op de regionale resultaten. 1.1 Stijging verwijzingen met 6,5% Voor het eerst in jaren is een stijging van het aantal verwijzingen te zien, met 6,5% naar Dit is een gevolg van een goede samenwerking in de jeugdstrafketen. Zo is in de landelijke ketenwerkgroep ZSM-jeugd afgesproken dat de jeugdofficier op basis van zijn discretionaire bevoegdheid zaken vaker naar Halt verwijst. Ook heeft Halt geïnvesteerd in contacten met de politie, bijvoorbeeld door het inzetten van social media en door fysieke aanwezigheid in Veiligheidshuizen en op politiebureaus. Tot slot is de stijging in verwijzingen te danken aan de goede samenwerking vanuit leerplicht. In 2012 zijn jongeren voor een overtreding van de Leerplichtwet naar Halt gestuurd. Tijdens de straf richten wij ons niet alleen op de jongeren zelf, maar ook op hun ouders. Ouders zijn in bijna 93% van de gevallen bij (een van) de gesprekken aanwezig geweest. Tijdens de straf spreken wij, waar nodig, ouders aan op hun rol als opvoeder en primair verantwoordelijke en leren wij hen hoe zij hun kinderen daarin kunnen ondersteunen. De straf heeft ook een belangrijke signaleringsfunctie; daar waar extra zorg nodig is voor de jongere of het gezin, kan Halt verwijzen naar bureau jeugdzorg of een andere hulpverleningsinstantie. ZSM staat voor Zo Snel, Slim, Selectief, Simpel, Samen en Samenlevingsgericht Mogelijk. Middels ZSM pakt Halt in samenwerking met politie, Openbaar Ministerie (OM) en andere partners in de strafketen veelvoorkomende jeugdcriminaliteit daadkrachtig, passend en efficiënt aan. Na aanhouding van de verdachte wordt zo spoedig mogelijk besloten over een passende straf. Doel is om te komen tot betekenisvolle interventie waarbij recht wordt gedaan aan de positie van het slachtoffer en waarbij de omgeving ziet dat de dader snel en kordaat wordt aangepakt. De Haltstraf is één van deze interventies. Juist het leereffect maakt de interventie van Halt betekenisvol. Zo moet een jongere tijdens de Halt-straf excuus aanbieden aan het slachtoffer, de eventuele schade vergoeden en leeropdrachten maken. Door het betrekken van ouders, zorgen we ervoor dat ook ouders hun verantwoordelijkheid nemen voor het gedrag van hun kind. 1.2 Doorontwikkelen methodiek Halt-straf Alweer 30 jaar geleden ontstond in Nederland de Haltafdoening voor jongeren van 12 tot 18 jaar die licht crimineel gedrag hadden vertoond. Deze straf is in de loop der jaren meer en meer gericht op het leereffect. Afgelopen jaar is de methodiek geactualiseerd. Alle innovaties die de laatste jaren hebben plaatsgevonden zijn toegevoegd en doorgevoerd in werkprocesbeschrijvingen, zoals de straf voor schoolverzuim en de nieuwe leeropdrachten. Deze actualisatie leidt tot meer uniformiteit en minder overhead. Eind 2012 heeft een procesevaluatie plaatsgevonden om te beoordelen in hoeverre de Halt-straf wordt uitgevoerd zoals in de methodiek beschreven. Deze evaluatie vindt plaats in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie, Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatie Centrum. De resultaten van het onderzoek worden in het voorjaar van 2013 gepubliceerd. 2

5 1.3 Lessen gericht op gedragsbeïnvloeding Aanvullend op het bestraffen van jeugdcriminaliteit, werkt Halt ook aan het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. We werken preventief aan het bewustmaken van jongeren over eigen verantwoordelijkheid voor het gedrag en het maken van keuzes hierin. Eén van de methodes is voorlichtingslessen op scholen. Deze lessen betreffen onder meer digipesten, groepsdruk en de (gevolgen van) crimineel gedrag. Halt is continu bezig met het evalueren en verbeteren van haar methodische basis. Ook de lessen en de effecten hiervan zijn onder de loep genomen. Op basis van alle inzichten is de lesmethodiek Je Hebt Een Keuze ontwikkeld. Deze methodiek is meer dan voorheen gericht op gedragsbeïnvloeding. De Halt-medewerker begeleidt de leerlingen in het proces van meningsvorming: leerlingen krijgen de mogelijkheid om zelf te overdenken, te ervaren en een mening te vormen over de verschillende thema s. Naast gedragsbeïnvloeding, is de aanpak gericht op samenwerking met de school door bijvoorbeeld het inzetten van voorbereidingsopdrachten. Alle Halt-medewerkers zijn in 2012 geschoold in de verbeterde lesmethodiek. 1.4 Project Veilige Publieke Taak leidt tot landelijke borging Sinds 2011 levert Halt een bijdrage aan het komen tot meer respect voor en minder agressie tegen de publieke taak. Dit doen wij in opdracht van het programma Veilige Publieke Taak van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In schooljaar heeft Halt in de regio s Zuid-West Nederland en Kennemerland een pilot uitgevoerd op en met scholen om jongeren, ouders en schoolpersoneel bewust te maken van de rol van de publieke taak. Wegens het succes van de pilot hebben Halt, het ministerie en scholen afgesproken om VPT structureel te borgen. Halt neemt de les en de ouderbijeenkomst op in haar lespakket voor scholen. Vanaf 2013 kunnen scholen in heel Nederland lessen en ouderbijeenkomsten Veilige Publieke Taak aanvragen. Naast deze preventieve aanpak, heeft Halt de positie om (lichte) delicten tegen de publieke taak te bestraffen. In de pilotfase heeft dit geleid tot leerzame ervaringen bij zowel jongeren en ouders. Werknemers met een publieke taak waarderen de manier waarop Halt herstelrecht inzet tijdens de straf. Daarom zal Halt in 2013 ook de Halt-straf VPT borgen door de communicatie hierover met partners te intensiveren en herstelrecht te implementeren. 3

6 2 Ontwikkelingen Halt Rotterdam- Rijnmond Hier vindt u de belangrijkste ontwikkelingen in de regio Rotterdam-Rijnmond. In dit deel van het jaarbericht legt Halt verantwoording af over de resultaten van Halt Rotterdam-Rijnmond. Halt Rotterdam-Rijnmond is in 2012 betrokken geweest bij diverse ontwikkelingen in de keten zoals bij ZSM/Halt plus en de Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ). 2.1 ZSM/Halt plus In het arrondissement Rotterdam worden ZSM-zaken Halt plus zaken genoemd. In het laatste kwartaal van 2011 is Halt RR in samenwerking met het OM gestart met het afdoen van Halt plus zaken. In 2012 heeft Halt RR de straf van Halt plus zaken gecontinueerd. Het aantal Halt plus zaken was 51. Met de landelijke uitrol in 2013 is de benaming Halt plus gewijzigd in: Discretionaire Bevoegdheid Openbaar Ministerie (DBOM). Daarnaast heeft Halt Rotterdam Rijnmond, in voorbereiding op de landelijke uitrol van de DBOM, regelmatig kennis en ervaring uitgewisseld met andere Halt-organisaties. 2.2 Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ) Het LIJ bestaat uit een aantal samenhangende instrumenten die door de gehele jeugdstrafrechtketen worden gebruikt voor screening en risicotaxatie. Politie, Halt, Raad voor de Kinder bescherming, Jeugd Reclassering en de Justitiële Jeugdinrichtingen vormen samen de LIJ-keten. In 2011heeft Halt Rotterdam Rijnmond het Halt Signaleringsinstrument (SI) geïmplementeerd. Dit signaleringsinstrument is een schakel uit de LIJ-keten en verschaft de Halt-medewerker informatie op twee gebieden, namelijk op recidiverisico en op psychosociale problemen. De Halt-medewerker neemt bij iedere verwijzing dit signaleringsinstrument af tijdens het startgesprek. In 2012 is de inhoud van het Halt-Signaleringsinstrument geëvalueerd en waar nodig aangepast. 4

7 3 Repressie 3.1 Stijging verwijzingen met 5,6% In 2012 is het aantal Halt-straffen met 100 zaken gestegen. Deze stijging wordt veroorzaakt door het forse aantal verwijzingen door leerplicht. Aantal Halt-straffen per gemeente in 2011 en Albrandswaard Barendrecht Bernisse Brielle 23 5 Capelle aan den Ijssel Driksland 10 1 Goedereede 5 4 Hellevoetsluis Krimpen aan den Ijssel Lansingerland Maassluis Middelharnis Oostflakkee 8 12 Ridderkerk Rotterdam Schiedam Spijkenisse Vlaardingen Westvoorne 9 10 Totaal Halt-straf De term Halt-straf staat voor een alternatieve straf voor strafrechtelijk minderjarigen. Jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar kunnen na het plegen van bepaalde delicten naar Halt worden verwezen. Halt biedt jongeren de kans om hun strafbare gedrag recht te zetten zonder dat dit langdurige gevolgen heeft. Als een jongere de Halt-straf naar behoren afrondt, komt hij niet in aanraking met het Openbaar Ministerie en voorkomt de kans op een justitiële aantekening. Tijdens de Halt-straf confronteert Halt de jongere met zijn gedrag en de gevolgen daarvan. De jongere heeft drie gesprekken bij Halt, krijgt een relevante leeropdracht en/of werkopdracht, biedt het slachtoffer excuus aan en vergoedt de eventuele schade. Halt betrekt de ouders bij de straf en spreekt hen aan hun verantwoordelijkheden. Zij vervullen een voorbeeldrol en kennen hun kind als geen ander. 3.3 Halt-straf schoolverzuim Het aantal verwijzingen vanuit leerplicht is in 2012 met 50 % gestegen ten opzichte van Deze stijging is het gevolg van verbeterde afspraken met het OM, de politie, de scholen en de leerplichtambtenaren. Tevens is de samenwerking met leerplicht geïntensiveerd. Sinds februari 2012 vindt maandelijks overleg plaats met de teamleider van leerplicht Rotterdam, waarin het aantal verwijzingen, de doorlooptijden en de kwaliteit wordt gemonitord. Daarnaast geven Halt-medewerkers periodiek voorlichting over de vernieuwde Halt-straf schoolverzuim. Vanaf september 2012 is wekelijks, op de woensdag, een leerplichtambtenaar van Rotterdam op de locatie van Halt Rotterdam-Rijnmond werkzaam. Aantal straffen schoolverzuim Halt straf alcohol Het afgelopen jaar heeft Halt Rotterdam-Rijnmond geen passende Halt-straf alcohol kunnen bieden aan jongeren die naar Halt zijn verwezen op grond van een alcohol gerelateerd delict. Bouman GGZ die de voorlichting verzorgde voor jongeren en ouders was wegens subsidie-korting genoodzaakt hiermee te stoppen. Halt Rotterdam-Rijnmond heeft hierop verkennende gesprekken gevoerd met de GGD Rotterdam-Rijnmond en Bouman GGZ. Deze gesprekken hebben geleid tot een Haltstraf alcohol die als pilot wordt uitgevoerd. In februari 2013 wordt in samenwerking met Bouman GGZ de pilot gestart, waarbij in het reguliere startgesprek de Halt-medewerker een screeningslijst van Bouman GGZ afneemt. Wanneer de score van de screeningslijst uitwijst dat een doorverwijzing naar Bouman GGZ (Youz) nodig is zal het gesprek bij Bouman GGZ (Youz) een verplicht onderdeel uitmaken van de Halt-straf 5

8 4 Voorlichting Jaarlijks verzorgt Halt Rotterdam-Rijnmond voorlichtingslessen voor het primair (PO) en voortgezet onderwijs (VO). Ook in het schooljaar zijn de Halt-medewerkers volop bezig geweest met het verzorgen van voorlichtingslessen op scholen in de regio. Daarnaast zijn in de maand december de voorlichtingslessen vuurwerk uitgevoerd en zijn posters en brochures over vuurwerk aan de scholen en ketenpartners uitgereikt. Aantal voorlichtingslessen per gemeente in schooljaar Primair onderwijs Voortgezet onderwijs Totaal Albrandswaard Barendrecht Bernisse 8-8 Brielle Capelle aan den IJssel Driksland 4-4 Goedereede 7-7 Hellevoetsluis Krimpen aan den IJssel Lansingerland Maassluis Middelharnis Oostflakkee 6-6 Ridderkerk Rotterdam Schiedam Spijkenisse Vlaardingen Westvoorne Totaal

9 5 Organisatie 5.1 Bestuur Halt Rotterdam-Rijnmond was tot eind 2012 een gemeenschappelijk regeling. Het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling werd gevormd door de burgemeesters van de 19 regiogemeenten. Het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling bestaat uit de volgende leden: o Mevrouw P. J. Bouvy-Koene, voorzitterburgemeester van de gemeente Bernisse o De heer H. de Jonge, Wethouder Onderwijs, Jeugd en Gezin van de gemeente Rotterdam o De heer T.P.J Bruinsma, Burgemeester van de gemeente Vlaardingen 5.2 Werkgebied 5.3 Eén landelijke Halt-organisatie in 2013 Met ingang van 1 januari 2013 hebben Halt RR en de 16 andere Halt-organisaties in het land hun krachten gebundeld in één landelijke organisatie: Halt. In 2012 zijn voorbereidingen getroffen om deze overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen. Halt RR vormt in 2013 samen met Halt Hollands Midden, Halt Haaglanden en Halt Zuid-Holland Zuid, cluster West dat de politieregio Den Haag en politieregio Rotterdam beslaat. 7

10 8

11 Delicten Halt-waardige delicten Artikel Omschrijving 141 lid 1 Sr openlijk geweld tegen goederen 142 lid 2 Sr misbruik maken van alarmnummers 310 Sr (winkel)diefstal en poging tot 311 lid 1 onder 4e Sr (winkel)diefstal in vereniging en poging tot 321 Sr verduistering en poging tot 326 Sr oplichting, bijvoorbeeld verwisselen van prijskaartjes 350 Sr vernieling en graffiti 416/417bis Sr heling 424 Sr baldadigheid 453 Sr openbare dronkenschap 461 Sr zich bevinden op verboden terrein 1.2.2/1.2.4/ Vuurwerkbesluit vuurwerkdelicten, waaronder: bezit van illegaal vuurwerk en afsteken van vuurwerk buiten de toegestane tijd APV s baldadigheid alcohol verdovende middelen brandstichting overlastgevend gedrag 2, lid 3 en 4c Leerplichtwet schoolverzuim 72/73 Wet personenvervoer verstoren van de orde in het openbaar vervoer Niet Halt-waardige delicten Jongeren kunnen, uitsluitend met toestemming van de officier van justitie, naar Halt worden verwezen voor een delict dat niet is opgenomen in het Besluit Aanwijzing Halt-feiten maar vergelijkbaar is. In de praktijk gaat het hierbij met name om overtreding van: o Milieuwet- en regelgeving o Wegenverkeerswet o Artikel 300/301 Sr: (eenvoudige) mishandeling o Opiumwet o Wet Wapens en munitie o Artikel 267, lid 2 Wetb van Sr / beledigen ambtenaar in functie o Diverse APV-bepalingen

12 Website