Inhoudsopgave. Inleiding 5. 1 Agressie en geweld 6. 2 Agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak 8. 3 Alcohol- en drugsgebruik 10

Transcriptie

1 Halt-brochure

2 Inhoudsopgave Inleiding 5 1 Agressie en geweld 6 2 Agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak 8 3 Alcohol- en drugsgebruik 10 4 Diefstal 12 5 Jeugdgroepen en overlast 14 6 Ouders en jeugdcriminaliteit 16 7 Overlast in de openbare ruimte 18 8 School en veiligheid 20 9 Schoolverzuim Sociale media en online veiligheid Sport en veiligheid 26 Colofon 28 3

3 Inleiding Halt biedt antwoord op vraagstukken over jeugd en veiligheid. Wij richten ons specif iek op het voorkomen, bestrijden en bestraffen van jeugdcriminaliteit. In deze brochure leest u over onze aanpak en hoe we deze afstemmen op lokale situaties. Heeft u na het lezen van de brochure nog vragen of wilt u een afspraak maken? Neem dan contact op met een Halt-vestiging bij u in de buurt. Een overzicht van al onze vestigingen vindt u op onze website Halt maakt jongeren bewust Jongeren zijn op zoek naar hun identiteit. In deze zoektocht verkennen zij hun grenzen, maken zij soms de verkeerde keuzes en overzien zij niet altijd de gevolgen van hun gedrag. Halt maakt jongeren hiervan bewust. Tijdens groepsbijeenkomsten, voorlichtingslessen en trainingen leren we jongeren dat zij verantwoordelijk zijn voor de keuzes die zij maken. Wij wijzen hen op gedragsalternatieven en leren hen dat grensoverschrijdend gedrag onacceptabel is. Als zij toch over de schreef gaan, volgt een passende Halt-straf. Halt ondersteunt opvoeders Om een blijvend resultaat te bereiken, werkt Halt nauw samen met ouders. Zij zijn immers (mede)verantwoordelijk voor het gedrag van hun kind en vervullen een belangrijke rol in hun ontwikkeling. Ouders die een steuntje in de rug nodig hebben bij de opvoeding van hun kind, bieden we kortlopende ondersteuning. We betrekken en ondersteunen niet alleen ouders maar ook andere professionals en vrijwilligers die directe invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen en jongeren, zoals docenten en sporttrainers. Halt werkt samen aan een oplossing Missie Halt Als rechtspersoon met een wettelijke taak levert Halt kortlopende interventies ter voorkoming, bestrijding en bestraff ing van jeugdcriminaliteit. Doel is het terugdringen van jeugdcriminaliteit en zo een bijdrage leveren aan een veilige en leefbare samenleving. Vanuit onze expertise bieden we inter venties op maat. Als verbindende partner tussen het lokaal bestuur, de jeugdstrafrechtketen, de zorg keten en het onderwijs realiseren we normbesef en gedragsbewustzijn bij jongeren en hun ouders. verschilt per situatie. In deze brochure geven we u een overzicht van de mogelijkheden. Bij elk vraagstuk of probleem kijken we samen met u welke aanpak het best aansluit om tot een adequate oplossing te komen. Dat kan een bestaande interventie zijn of een combinatie van verschillende activiteiten zoals voorlichtingslessen, ouderavonden en groepsgesprekken met jongeren. We adviseren u graag. Voor een passend advies, kunt u contact opnemen met een Halt-vestiging bij u in de buurt. Een overzicht van al onze vestigingen vindt u op onze website 5

4 Agressie en geweld Sommige jongeren kunnen zo boos worden dat ze de controle verliezen over een situatie. Ze krijgen ruzie en komen in de problemen. Ze zetten snel een grote mond op of delen een klap uit. Deze jongeren worden op school vaak de klas uitgestuurd of geschorst en in het ergste geval van school gestuurd. Ze zijn misschien ook al weleens een baantje kwijtgeraakt door hun gedrag of zelfs in aanraking gekomen met justitie. De sfeer op school lijdt onder de opstootjes, op straat zijn omwonenden bang voor de jongeren en thuis zitten ouders met de handen in het haar. Hoe leer je deze jongeren zich op een andere manier te gedragen? Hoe overtuig je hen ervan dat agressie en geweld niet de oplossing zijn en dat er alternatieven zijn om met moeilijke situaties om te gaan? Bij Halt-straffen waarbij agressie een rol speelt, heeft Halt een speciale leeropdracht gericht op agressie. Hierbij leren de jongeren over wat de gevolgen van agressie zijn en hoe zij anders kunnen handelen. Speciaal voor jongeren die meer hulp nodig hebben, biedt Halt de Agressie Regulatie Training (ART). Tijdens een intensief traject oefenen jongeren in een groep met sociale vaardigheden, boosheidcontrole en moreel redeneren. We oefenen in rollenspellen en de jongeren krijgen huiswerkopdrachten mee om het geleerde in de praktijk te brengen. De training wordt gegeven op en met scholen. Door de Agressie Regulatie Training leren jongeren boosheid onder controle te krijgen en zich op een andere manier te uiten. Dit voorkomt veel frustratie en zorgt voor een positievere houding, thuis, op school en in de wijk. Op elke school zitten rouwdouwers met een kort lontje. Ook op de onze. Wij besloten ART in te zetten voor deze jongeren. Na het volgen van ART zitten ze duidelijk beter in hun vel en beseffen zij dat agressief gedrag hen niet verder helpt. In de klassen van deze jongeren is de rust duidelijk teruggekeerd en dat komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede. Peter, docent van een middelbare school in Utrecht 6 7

5 Agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak (VPT) Agressie tegen mensen met een publieke taak wordt vaak normaal gevonden. Ook onder jongeren. Zij zijn vaak daders van of omstanders bij geweld tegen de publieke taak. Groepsdruk en alcoholgebruik spelen hierbij een rol. Relatief onschuldige situaties lopen soms uit de hand. Dit gebeurt ook op scholen. Leerlingen zetten een grote mond op tegen docenten of smijten hun tas naar de conciërge. En ook ouders komen meer en meer op agressieve wijze verhaal halen op school. Hoe kan een school omgaan met agressief gedrag? En hoe zorg je dat werknemers met een publieke taak ongehinderd kunnen werken? Voorkomen van agressie begint bij bewustwording en gedragsbeïnvloeding. Daarom organiseert Halt in opdracht van het landelijke Programma Veilige Publieke Taak van de Rijksoverheid - intensieve schooltrajecten met bijeenkomsten voor het schoolpersoneel, lessen aan leerlingen en begeleiding van ouderbijeenkomsten. Op alle niveaus bespreken we het belang van de publieke taak en de ge vol gen van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak. We behandelen thema s als normen en waarden, het gezag van de leraar en ouderbetrokkenheid. Betrokkenen krijgen concrete handvatten voor het maken van duidelijke afspraken en hoe te reageren als grenzen worden overschreden. En scholen krijgen advies en tips om zelf aan de slag te gaan met het thema Veilige Publieke Taak (VPT) en aangrenzende thema s. Door jongeren en hun ouders het belang van de publieke taak te laten zien, hen duidelijk te wijzen op het effect van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak én handelingsperspectieven te bieden, dragen we actief bij aan een houdings- en gedragsverandering. Schoolpersoneel krijgt door onze aanpak meer inzicht in de eigen publieke taak, het belang van het stellen van normen en grenzen en hoe zij daarnaar kunnen handelen. Naast het bevorderen van bewustwording, grijpt Halt ook direct in als grenzen worden overschreden. Voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar is er de Halt-straf. Een straf waarbij jongeren leren van hun fouten en excuses maken waardoor voorkomen wordt dat hun gedrag van kwaad tot erger gaat. Halt heeft een speciale leeropdracht VPT voor delicten waarbij sprake is van agressie tegen de publieke taak. We zijn vol lof over het project VPT. De voorlichting was goed en de medewerker van Halt erg plezierig. Het project leefde echt bij de leerlingen en ook onze docenten zijn zeer enthousiast. Marianne, docent van een basisschool in Noord-Holland 8 9

6 Alcohol- en drugsgebruik De Drank- en Horecawet is aangepast. Per 1 januari 2014 mag geen alcohol meer worden verkocht aan jongeren onder de 18 jaar. Bovendien zijn jongeren onder de 18 strafbaar als ze alcohol bij zich hebben op plekken als een kroeg, winkelcentrum, stationshal of park. En niet zonder reden! Alcohol verstoort de ontwikkeling van de hersenen van jongeren met alle gevolgen van dien. Ook heeft het gebruik van alcohol en drugs als direct effect dat morele grenzen vervagen en worden strafbare feiten makkelijker gepleegd. Hoe wijs je jongeren op de schadelijke gevolgen van alcohol- en drugsgebruik? Hoe voorkom je dat ze uit de bocht vliegen en hoe ondersteun je opvoeders bij hun taak? Halt organiseert speciale voorlichtingslessen en ouderbijeenkomsten op scholen over de gevolgen en gevaren van alcohol- en drugsgebruik. We werken daarbij intensief samen met professionals van de gemeente, politie en verslavingszorg. Wanneer jongeren toch over de schreef gaan en bij Halt terecht komen, krijgen zij de Halt-straf Alcohol en drugs. Samen met hun ouders bespreken we de situatie en zoeken we naar een oplossing voor het (overmatig) alcohol- en drugsgebruik. De jongeren bezoeken ook een instelling voor verslavingszorg en maken een leeropdracht over hun alcohol- of drugsgebruik. Door jongeren vroegtijdig te confronteren met de gevolgen en gevaren van alcohol- en drugsgebruik, ontmoedigen we hen om al op jonge leeftijd verslavende middelen te gebruiken. Hierdoor neemt ook de kans af dat zij onder invloed overlastgevend en strafbaar gedrag vertonen. Door daarnaast opvoeders te ondersteunen in hun rol, bouwen we aan een stevig vangnet om de jongeren heen, voor als het toch mis dreigt te gaan. Vooraf dacht ik wat moet ik hier komen doen, ík heb toch geen straf?. Maar het was erg fijn om met de Halt-medewerker te spreken over hoe ik beter om kan gaan met mijn puber. En om andere ouders te spreken en te horen hoe zij het aanpakken. Dan merk je dat iedereen eigenlijk tegen dezelfde problemen aanloopt. Ik heb toch een aantal tips gekregen waar ik ook echt iets mee kan en zelfs dingen over alcohol gehoord die ik nog niet wist. Johan, vader van Suzanne (15) die de Halt-straf Alcohol en Drugs kreeg 10 11

7 Diefstal Jongeren zoeken grenzen op. Dat hoort bij het opgroeien. Bij jongeren die zich schuldig maken aan diefstal gaat het dan ook vooral om de spanning van het stelen zelf: kijken of het lukt! Ook is er bijna altijd sprake van groepsdruk. In sommige gevallen krijgt het stelen zelfs een wedstrijdelement en draait het om wie de meeste spullen kan stelen. Winkeliers kunnen hier flink last van hebben. Hoe maak je jongeren bewust van de gevolgen van diefstal? En hoe voorkom je dat ze grenzen overschrijden en, in het ergste geval, de lichte criminaliteit ontstijgen? Jongeren die zijn aangehouden voor diefstal krijgen een Halt-straf gericht op dit delict. Samen met hun ouders komen ze naar Halt voor een aantal gesprekken over hun gedrag. Ze moeten vervolgens zelf de schade betalen, hun excuses aanbieden aan het slachtoffer, een leeropdracht maken en soms een paar uur een werkopdracht verrichten. Maar liever voorkomen we dat jongeren stelen en de Halt-straf krijgen. Daarom geeft Halt voorlichting op scholen om jongeren te confronteren met de gevolgen van diefstal. Een effectieve manier om dit te doen is om winkeliers te laten vertellen over hun ervaringen. Halt geeft deze voorlichting juist daar waar stelen een trend is, bijvoorbeeld op scholen waarop jongeren zitten die bij Halt een straf volgen voor diefstal. Door al op jonge leeftijd voorlichting te geven aan jongeren en hun opvoeders over de gevolgen van diefstal, leveren we een actieve bijdrage aan het tegengaan van crimineel gedrag. Doordat we de jongeren aanspreken op hun eigen verantwoordelijkheid, leren zij betere keuzes te maken en zijn ze minder snel geneigd de fout in te gaan. Jongeren die al over de grens zijn gegaan, vallen door de Halt-straf minder snel in herhaling. Ik moet er niet aan denken dat mijn vader me moet komen ophalen op het politiebureau. Ik zou me rot schamen! Dat wil ik echt niet meemaken. Luc (13), leerling middelbare school na de voorlichting van Halt Op een gegeven moment was er op school een wedstrijd gaande wie het meest kon stelen. Grote verhalen deden de ronde maar de jongeren die gepakt waren, hoorde je niet. Toen we samen met Halt en de politie tijdens een voorlichting ook deze verhalen op tafel kregen, was het snel afgelopen. Want dat wilden ze niet! Bram, docent middelbare school in Noord-Brabant 12 13

8 Jeugdgroepen en overlast Jeugdgroepen zijn van alle tijden en alle culturen. Optrekken in groepen is onlosmakelijk verbonden aan het normale proces van opgroeien en volwassen worden en vormt meestal geen probleem. Meestal, want helaas zijn er jeugdgroepen die wel hinderlijk gedrag vertonen, bedreigend overkomen en (licht) strafbare feiten plegen. Buurtbewoners hebben last van deze jongeren en voelen zich geïntimideerd en onveilig. Ook instanties als de politie en de gemeente maken zich zorgen om deze jeugdgroepen. Hoe spreek je jeugdgroepen aan op hun gedrag en voorkom je dat hun gedrag uit de hand loopt? Problematische jeugdgroepen zijn onder te verdelen in hinderlijk, overlastgevend en crimineel. De aanpak van Halt richt zich voornamelijk op hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen. Om het uit de hand gelopen groepsgedrag te bespreken, gebruiken we de methode Flashback. Al dan niet als onderdeel van de Halt-straf, kijken de jongeren samen met een Halt-medewerker naar een film over een ontspoorde jeugdgroep. Na afloop bespreken we in een aantal sessies het eigen gedrag van de jongeren en hoe zij in de toekomst kunnen voorkomen dat zij grenzen overschrijden. Onderdeel van de methode is ook een ouderbijeenkomst. Hierin maken we de ouders bewust van het gedrag van hun kind en van hoe zij kunnen bijdragen aan een positieve gedragsverandering. Door de methode Flashback krijgen jongeren meer inzicht in het eigen gedrag en de invloed die de groep heeft. De methode versterkt de sociale vaardigheden van de jongeren waardoor zij weerbaarder worden en beter bestand zijn tegen negatieve groepsinvloeden en het helpt ouders dit proces te begeleiden. Hierdoor veroorzaken de jeugdgroepen minder overlast, wordt voorkomen dat hun gedrag van kwaad tot erger gaat en worden wijken en buurten weer leefbaar. Een integrale aanpak waarbij alle partijen met elkaar samenwerken leidt tot succes om overlastgevende groepen aan te pakken. Zeker wanneer zaken vroegtijdig worden gesignaleerd, kan er een omslag worden gemaakt. Het is helemaal mooi om jongeren daar zelf over te horen. Jongeren die vorig jaar over de schreef zijn gegaan, vertellen dat ze nu beter in hun vel zitten. Ivo Opstelten, minister van Veiligheid en Justitie, over de methode Flashback tijdens een werkbezoek aan de gemeente Twenterand In een groep voel je je veiliger dan alleen en ga je snel dat ene stapje verder. Door Flashback zagen we hoeveel invloed we eigenlijk op elkaar hadden. Michiel (14) was deelnemer aan groepsinterventie Flashback 14 15

9 Ouders en jeugdcriminaliteit Ouders kunnen hun handen vol hebben aan hun kinderen. Vooral pubers drijven hun ouders soms tot wanhoop. Zeker als zij, onder invloed van de groep, hun eigen grenzen en die van de maatschappij overtreden. Hoe ouder kinderen worden, hoe minder zicht ouders hebben op wat hun kind doet, op straat of tijdens het uitgaan. Toch hebben ouders vaak meer invloed op het (strafbare) gedrag van hun kinderen dan zij denken. Hoe geef je de ouders, die het hardst nodig hebben, een steuntje in de rug? Hoe zorg je dat ze betrokken blijven bij hun kind zodat ze tijdig zicht krijgen op het gedrag van hun kind en weten hoe zij kunnen ingrijpen? De kracht van de aanpak van Halt ligt in de positie die we innemen: we staan altijd náást de ouders. We benaderen de situatie vanuit het perspectief van de ouders en kijken samen met hen wat nodig is om de opvoedvaardigheden te versterken. Daarbij maken we gebruik van de methodiek Ouders van Tegendraadse Jeugd van het expertisecentrum Jeugd, Samenleving en Opvoeding. Deze methodiek is bedoeld voor ouders van jongeren in de leeftijd van 8 tot 16 jaar en bestaat uit interventies als themabijeenkomsten, opvoedworkshops, oudercursussen en -trainingen. Soms zijn deze interventies aanleiding voor intensievere gedragsinterventies of doorverwijzing naar jeugdhulpverlening. Door te leren over de oorzaken van norm- en grensoverschrijdend gedrag en hoe zij invloed kunnen uitoefenen op dit gedrag, vergroten ouders hun opvoedvaardigheden en komen hun kinderen minder snel in de problemen. Zowel ouders als jongeren geven aan dat de conflicten thuis, door de aanpak van Halt, afnemen. En de praktische tips die we ouders geven, zorgen dat zij snel en gericht aan de slag kunnen waardoor het aantal kinderen dat voor het eerst een strafbaar feit pleegt, afneemt én waardoor kinderen die al strafbare feiten pleegden, minder snel in herhaling vallen. Soms ben ik zó boos op hem, dan kan ik gewoon niet meer nadenken. Nu weet ik dat ik dan beter even kan wachten en mijn boosheid nuttig kan gebruiken. Dat werkt veel beter. En ik heb geleerd dat het veel meer effect heeft om complimenten te geven dan altijd maar te benoemen wat hij verkeerd doet. Dat waren we allebei niet gewend. Nu merk ik dat het echt werkt. Hij reageert anders, veel vriendelijker. Lydia over de omgang met haar zoon Rodriguez (13) na enkele opvoedworkshops 16 17

10 Overlast in de openbare ruimte Een bushokje bekladden met verf, een prullenbak slopen en troep en herrie maken op een pleintje. Dit zijn typische voorbeelden van overlast in de openbare ruimte door jongeren. Het gebeurt meestal onder invloed van groepsdruk, alcohol of drugs. Buurtbewoners ondervinden hinder van de (geluids)overlast en het vandalisme en voelen zich geïntimideerd en bedreigd. En ook de ouders en de jongeren zelf worden geconfronteerd met de, soms verstrekkende, gevolgen. Hoe bestrijd je dit overlastgevende gedrag en, beter nog, hoe kan je het voorkomen? Als jongeren in de leeftijd van 8 tot 23 jaar overlast veroorzaken, komt Halt in actie. Samen met professionele partners zoals de gemeente, politie en jeugdhulpverlening, brengen we allereerst de overlastgevende groep in kaart. Hun ouders krijgen vervolgens een brief van de burgemeester waarin een huis bezoek door Halt wordt aangekondigd. Tijdens het huisbezoek bespreken we het overlastgevende gedrag met de ouders en de jongere zelf en zoeken we samen naar oplossingen. Op basis van het huisbezoek kijken we ook of er misschien meer problemen spelen in het gezin en of een aanvullende aanpak nodig is vanuit bijvoorbeeld de gemeente, politie of jeugdzorg. Door interventie maken we ouders en jongeren bewust van het overlastgevende gedrag waardoor zij inzien dat dit onacceptabel is. Samen bedenken we oplossingen waardoor de leefbaarheid in de wijk toeneemt en iedereen weer veilig en ongestoord gebruik kan maken van de openbare ruimte. En de interventie opent deuren naar mogelijk aanvullende jeugdhulpverlening. De aanschrijfactie heeft drie grote winstpunten. Ten eerste neem je overlastgevende jongeren hun anonimiteit af. Ten tweede help je de dialoog tussen ouder en kind op gang en ten derde krijg je door het nabellen en het huisbezoek een beeld van de achterliggende oorzaak van het overlastgevende gedrag. In de Haarlemmermeer hebben we nu zes aanschrijfacties gehad in samenwerking met Halt. Ze waren zeer succesvol. Bij meerdere van deze acties daalde het aantal overlastmeldingen en de schade na vijf weken zelfs naar nul. Cruciaal voor het slagen van een aanschrijfactie is wel dat de gemeente probleemeigenaar blijft. Frans Balendong, Coördinator overlast van de gemeente Haarlemmermeer 18 19

11 School en veiligheid De school is een verzamelplaats voor jongeren van verschillende leeftijden en sociale en culturele achtergronden. Dit kan heel goed samengaan, maar soms zorgt het voor problemen. Tussen leerlingen of met het schoolpersoneel. Soms spelen ouders ook een rol. Dit kan zo erg uit de hand lopen dat de school een onveilige omgeving wordt waardoor het onmogelijk wordt om goed les te geven en goed te leren. Hoe zorg je dat leerlingen en leraren elkaar met respect behandelen? Hoe ga je overlast op en rond de school tegen? Wat kan de school zelf doen? En hoe kan Halt helpen? Om goed onderwijs te geven en te krijgen, is het van cruciaal belang dat de school een sociale, veilige omgeving is. Halt werkt daarom samen met scholen aan een veiliger en socialer leef- en leerklimaat op en rond scholen. We verzorgen voorlichtingen en ouderbijeenkomsten over onderwerpen als jeugd criminaliteit, digipesten, groepsdruk, normen en waarden en de veilige publieke taak. We ondersteunen scholen met veiligheidsadvies en het maken van een schoolveiligheidsplan, en pakken overlast in en rond de school samen met andere professionele partners aan. Door de aanpak van Halt wordt de school weer een plek waar leerlingen en personeel zich veilig voelen. Een plek waar leerlingen toekomen aan leren en waar schoolpersoneel werkplezier ervaart en tot goede prestaties komt. De bijdrage van de adviseurs schoolveiligheid van Halt waardeer ik enorm. Het heeft ertoe geleid dat meer structuur wordt geboden aan de leerlingen en de sfeer binnen de school is er beter op geworden. Directeur van een school voor voortgezet onderwijs in Noord-Brabant

12 Schoolverzuim Sommige leerlingen nemen het niet zo nauw met de schooltijden. Ze komen vaak te laat of verschijnen helemaal niet in de les. Schoolverzuim kan zulke ernstige vormen aannemen dat het leidt tot schooluitval. Het resultaat is geen diploma en geen baan waardoor de stap naar criminaliteit klein is. Schoolverzuim is strafbaar. Meestal zijn er oorzaken waarom leerlingen verzuimen. Maar hoe kom je daarachter? En hoe help je deze jongeren en zorg je ervoor dat ze uiteindelijk weer gemotiveerd terugkeren in de schoolbanken? De leerplichtambtenaar verwijst een verzuimende leerling naar Halt als hij meer dan negen uur heeft verzuimd, twaalf of meer keer te laat is gekomen en de getroffen maatregelen van school niet helpen. Dan volgt een speciale Halt-straf schoolverzuim. Onze aanpak bestaat uit drie gesprekken, het maken van een leeropdracht en het aanbieden van excuses. Tijdens de gesprekken met de leerling en zijn ouders, proberen we de oorzaken van het verzuimgedrag te achterhalen en zoeken we samen naar een oplossing. We proberen de leerling bovendien te laten inzien hoe belangrijk het is dat hij zijn opleiding succesvol afrondt. Tijdens het maken van de leeropdracht wordt hij geconfronteerd met de gevolgen van schoolverzuim. De Halt-straf wordt afgesloten met het aanbieden van excuses door de leerling aan de schoolleiding. Door de Halt-straf worden jongeren en ouders bewust gemaakt van de gevolgen van schoolverzuim. Jongeren komen tot inkeer en ouders overzien de gevolgen van het probleem en welke rol zij spelen beter. Jongeren denken door de Halt-straf na over hun toekomst en zien in wat het nut van school is. En doordat zij weer naar school gaan en niet meer op straat rondhangen, veroorzaken zij minder overlast. Menno ziet het nut niet in van school. Ik heb geprobeerd hem te dwingen zijn lessen te volgen, soms door hem letterlijk in de auto te zetten en naar school te brengen. Maar dat hielp niets, hij bleef spijbelen. Het was moeilijk voor Menno om naar Halt te gaan, maar het heeft wel zin gehad. Ik hoop dat hij zijn school nu ook echt afmaakt. Mariska, moeder van Menno (17) die de Halt-straf Schoolverzuim kreeg

13 Sociale media en online veiligheid Bijna alle jongeren maken gebruik van het internet. Thuis, op school en op straat via hun smartphone. Naast alle goede dingen, heeft het internet ook haar mindere kanten. Jongeren zetten veel informatie over zichzelf en anderen online en overzien hiervan de gevolgen niet. Ook met pesten en dreigen gaan jongeren soms veel te ver. Ouders en scholen willen dit gedrag voorkomen en aanpakken maar weten vaak niet hoe. Hoe maak je jongeren bewust van de gevolgen en gevaren van het internet? Hoe voorkom je dat zij te ver gaan? En hoe kunnen ouders en scholen (tijdig) ingrijpen? Halt geeft lessen over sociale media en online veiligheid op basisscholen en middelbare scholen. De lessen zijn op maat en aangepast aan het niveau van de groep. Tijdens onze lessen praten we met kinderen over wat zij doen online en geven we tips voor veilig internetten. We praten over digipesten en leren hen wat de gevolgen zijn, voor zowel de dader als het slachtoffer. Ook besteden we aandacht aan de ouders. Tijdens speciale ouderbijeenkomsten op scholen praten we ouders bij over de online wereld. We staan stil bij wat hun kinderen online zoal doen en welke rol zij hierbij als opvoeder kunnen vervullen. Daarbij geven we tips over toezicht houden en grenzen stellen. Door jongeren vroegtijdig bewust te maken van hun gedrag op internet en hen te wijzen op de gevolgen en gevaren, worden zij voorzichtiger. Ze plaatsen minder informatie over zichzelf en anderen online en zullen minder snel pesten, dreigen of ander strafbaar gedrag vertonen op internet. Na de les van Halt hebben we met de hele klas een internetprotocol gemaakt. Dat is een soort lijst met afspraken wat je wel en niet mag doen op internet. Fleur (11 jaar), leerlinge van een basisschool in Noord-Holland 24 25

14 Sport en veiligheid Sport levert prachtige momenten op en sport is leuk om te doen. Maar die mooie emoties die bij sport horen, kunnen ook omslaan in ongewenst en zelfs grensoverschrijdend gedrag. Iedereen kent de voorbeelden wel: de sporter die te agressief speelt, te fanatieke ouders langs de lijn, de scheidsrechter die belaagd wordt en de bestuurder die niet durft in te grijpen. Hoe zorg je voor een sociale en veilige sportvereniging? En hoe kun je trainers, coaches en ouders hierbij ondersteunen? In opdracht van en in samenwerking met het Rijk, NOC*NSF en de KNVB, helpt Halt sportverenigingen bij het creëren van een sociaal veiliger sportklimaat. Dit doen wij door jeugdspelers, ouders, vrijwilligers, bestuur en externe partners te betrekken bij veiligheid. Met hen spreken wij tijdens themabijeenkomsten en wedstrijd- en trainingsdagen over onderwerpen als voorbeeldgedrag, aanspreekcultuur en agressie. Tijdens de (socratische) gesprekken ervaren betrokkenen wat zij zelf kunnen doen aan de veiligheid in en om hun club. Bovendien stelt Halt een advies-op-maat op dat inzicht biedt in de veiligheidssituatie en beleving. Onderdeel hiervan zijn concrete tips voor aanvullende activiteiten die de vereniging, samen met lokale partners, kan inzetten om de veiligheid binnen en rondom de vereniging te bevorderen. Door alle betrokkenen mee te laten denken en doen, wordt veiligheid een gedeelde verantwoordelijkheid. Hierdoor komt het plezier terug in de sport, wordt de taak van de vrijwilliger makkelijker en komen minder incidenten voor op en rond het sportveld. Daar waar toch incidenten door jongeren plaatsvinden, biedt Halt antwoord op (licht) strafbare feiten in de sport met aandacht voor het herstellen van de relatie. Bij incidenten, als diefstal uit de kantine of geweld tijdens of na de wedstrijd, raadt Halt aan om aangifte te doen. Dan volgt een passende straf. Tijdens de Halt-straf is speciale aandacht voor het herstel van de relatie tussen de betrokkenen. Want je komt de tegenstander vaker tegen en ook binnen de club moet je samen verder. Johan van onze club heeft pas een tegenstander geslagen. Dat is natuurlijk onacceptabel en dus is hij naar Halt gestuurd. Halt heeft een gesprek geregeld met Johan, zijn ouders en de club. Ik was erg onder de indruk van dit gesprek. Johan was goed voorbereid, duidelijk en to the point. Ik was blij om van hemzelf te horen hoe het zo ver heeft kunnen komen. En wat hij eraan gaat doen. Ik heb er alle vertrouwen in dat het goed komt met Johan en dat hij zijn beloftes waar zal maken. Ibrahim, voetbaltrainer bij een sportclub in Utrecht 26 27

15 2014 Halt Vormgeving: Lawine visuele communicatie Fotografie: Hans Moolenaar, Shutterstock en Hollandse Hoogte Drukwerk: NPN Drukkers De jongeren op de foto s zijn modellen. Halt heeft vestigingen in het hele land en is aanwezig in alle politieregio s. Het landelijke kantoor is gevestigd in Utrecht. Op vindt u meer informatie over Halt en de contactgegevens van alle vestigingen