Economische Statistiek Feijenoord 2010

Transcriptie

1

2 Economische Statistiek 2010 Ludo van Dun en Annemarie Roode Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2010 In opdracht van Deelgemeente

3 Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteurs: Ludo van Dun en Annemarie Roode, met medewerking van Piet Schuller en Rob Stevense Project: Adres: Blaak 34, 3011 TA Postbus 21323, 3001 AH Telefoon: (010) Telefax:(010) Website: 2 Economische Statistiek 2010

4 INHOUD 1 Inleiding 5 2 Bevolking Bevolkingsontwikkeling Huishoudens 10 3 Woningvoorraad 11 4 Bedrijvigheid in het algemeen Bedrijfsvestigingen Onveiligheidsgevoelens bedrijventerreinen Werkgelegenheid 20 5 Detailhandel Aantal winkels Werkgelegenheid in de detailhandel Onveiligheidsgevoelens Bedrijfsvloeroppervlakte in de detailhandel 27 6 Horeca Aantal horecagelegenheden Werkgelegenheid in de horeca 31 7 De kantorensector 33 8 Verkeer en vervoer 35 Bijlagen 39 Economische Statistiek

5

6 1 Inleiding Het deelgemeentebestuur van de deelgemeente heeft economie als één van de prioriteiten benoemd gedurende de periode Deze prioriteit wordt uitgewerkt in een economische visie. Hiervoor heeft de deelgemeente informatie nodig over de huidige economische situatie in de deelgemeente. Daarnaast is het mogelijk om terug te kijken zodat de ontwikkeling kan worden geduid. De economische informatie betreft vooral de wijkeconomie van de deelgemeente. In 2004 heeft het COS, in opdracht van het Ontwikkelingsbedrijf, een vergelijkbare opdracht uitgevoerd. Sinds 1 januari 2010 is de buurt Kop van Zuid toegevoegd aan de deelgemeente. Voorheen werd de Kop van Zuid gerekend tot het Stadscentrum. In deze rapportage zijn alle cijfers, ook die van voor 1 januari 2010, inclusief de buurt Kop van Zuid. Dit om het weergeven ontwikkelingen mogelijk te maken. Leeswijzer In het rapport komen de volgende thema s aan bod: - Een beschrijving van de bevolking (hoofdstuk 2); - De woningvoorraad (hoofdstuk 3); - Bedrijvigheid en werkgelegenheid in (hoofdstuk 4); - De sectoren detailhandel (hoofdstuk 5), horeca (hoofdstuk 6) en kantoren (hoofdstuk 7) in ; - Verkeer en vervoer (hoofdstuk 8). In de bijlagen zijn overzichten opgenomen van de verdeling van bedrijvigheid en werkgelegenheid over branches en over de buurten van de deelgemeente. Economische Statistiek

7

8 2 Bevolking Dit hoofdstuk besteedt aandacht aan de bevolking van deelgemeente. Aan de orde komen de ontwikkeling van het totaal aantal bewoners, de samenstelling van de bevolking naar etniciteit en leeftijd, het opleidingsniveau van de bevolking, de samenstelling van de huishoudens, het huishoudinkomen en het aantal niet-werkende werkzoekenden. 2.1 Bevolkingsontwikkeling Op 1 januari 2010 wonen er mensen in de deelgemeente. Dat is twaalf procent van de totale se bevolking. Figuur 2-1 Ontwikkeling bevolking per 1 januari (index 2004 = 100) Nederland Bron: GBA/COS Sinds 2004 is het aantal bewoners in tot 2009 gestaag afgenomen, echter gedurende 2010 is er sprake van een stijging. Ook laat sinds 2004 een daling zien, maar die is minder sterk dan in. Vanaf 2008 is er in weer sprake van een toename van het aantal inwoners. Figuur 2-2 Ontwikkeling aandeel niet-westerse allochtonen per 1 januari 60% 50% 40% 30% 20% 10% Nederland 0% Bron: GBA/COS 1 Sinds 1 januari 2010 behoort de wijk Kop van Zuid tot de deelgemeente. Kop van Zuid is vanaf 2004 opgenomen in de cijfers. Economische Statistiek

9 Het aandeel niet-westerse allochtonen is in 20 procentpunten hoger dan gemiddeld in. Dat is sinds 2004 niet veranderd. Op 1 januari 2010 bedraagt het percentage niet-westerse allochtonen in 57 procent, 2,5 procentpunt hoger dan in Tabel 2-1 Bevolkingssamenstelling naar etniciteit per 1 januari 2010 Nederland aantal % aantal % aantal % Surinamers % % % Antillianen % % % Kaapverdianen % % % Turken % % % Marokkanen % % % Overig niet-westers % % % Autochtonen % % % Overig EU_27 (2007) % % % Overig westers % % % Totaal % % % Bron: GBA/COS, CBS De verdeling van de bevolking in naar etniciteit wijkt af van die in de stad. Het aandeel Turken is meer dan twee keer zo groot als in. Ook wonen er in de deelgemeente relatief gezien meer Marokkanen en personen uit overige niet-westerse landen dan in. Het aandeel autochtonen in de deelgemeente is 18 procentpunten lager dan in (34 ten opzichte van 52 procent). De potentiële beroepsbevolking, alle personen van 15 tot en met 64 jaar, is begin personen groot in de deelgemeente. Dat is 70 procent van de bevolking. In behoort 69 procent van de bevolking tot deze leeftijdsgroep. Tabel 2-2 Leeftijdsopbouw van de bevolking per 1 januari 2010 Nederland aantal % aantal % aantal % 0 t/m 3 jaar ,2% ,8% ,4% 4 t/m 12 jaar ,9% ,6% ,8% 13 t/m 18 jaar ,7% ,6% ,2% 19 t/m 23 jaar ,9% ,7% ,2% 24 t/m 54 jaar ,1% ,2% ,1% 55 t/m 64 jaar ,9% ,9% ,0% 65 jaar en ouder ,3% ,2% ,3% Bron: GBA/COS, CBS De leeftijdsopbouw in vertoont enkele kleine verschillen ten opzichte van. Het aandeel personen tot 19 jaar is in groter dan in (24 ten opzichte van 21 procent). Het aandeel 24- tot en met 64-jarigen is nagenoeg hetzelfde als het stadsgemiddelde. Er wonen relatief gezien minder 65-plussers in de deelgemeente (11 procent) dan in de stad (14 procent). Samengevat, de bevolking van is jonger dan 8 Economische Statistiek 2010

10 die van. Figuur 2-3 Opleidingsniveau, gemiddelde 2005 t/m % 80% 60% midden/hoog 40% 20% laag 0% Bron: Omnibusenquêtes/COS Het opleidingsniveau van de leeftijdsgroep 23 tot 65 jaar is in de deelgemeente lager dan gemiddeld op stadsniveau. Ruim de helft van de bewoners is laag opgeleid; in is dat twee op de vijf. Figuur 2-4 Ontwikkeling niet-werkende werkzoekenden als aandeel in de leeftijdsgroep 15 t/m 64 jaar per 1 januari Nederland Bron: CWI, bewerking COS Op 1 januari 2010 zijn personen in als niet-werkende werkzoekende bij het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) ingeschreven. Dat is 10,6 procent in de leeftijdsgroep 15 tot en met 64 jaar. In is dit 8,1 procent, in Nederland 4,7 procent. In de periode is het aantal niet-werkende werkzoekenden in en in dezelfde mate gedaald, maar wel sterker dan in Nederland. Het aandeel niet-werkende werkzoekenden blijft na 1 januari 2009 in dalen, terwijl zowel in als Nederland sprake is van een stijging. Economische Statistiek

11 2.2 Huishoudens Figuur 2-5 Soort huishouden als percentage van het totaal aantal huishoudens per 1 januari % 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% echtparen zonder kinderen éénoudergezinnen (echt)paren met kinderen alleenwonenden Bron: GBA/COS Het aandeel alleenwonenden is iets lager in (41 procent) dan gemiddeld in (43 procent). Ook het aandeel (echt)paren zonder kinderen is lager. kent daarentegen relatief meer eenoudergezinnen en (echt)paren met kinderen dan. Figuur 2-6 Aandeel huishoudens met een laag, midden en hoog inkomen, in % 80% 60% 40% laag midden hoog 20% 0% Nederland Bron: RIO 2007, CBS In 2007 heeft 62 procent van de huishoudens in een laag inkomensniveau, in is dat iets meer dan de helft (51 procent). Het landelijk gemiddelde is 40 procent. Ten opzichte van en Nederland zijn er in meer huishoudens met een laag huishoudinkomen en minder met een midden of hoog inkomen. 2 Toelichting: de grenzen voor een laag, midden en hoog inkomen zijn zo gekozen dat landelijk 40 procent in de categorie laag valt, 40 procent in de categorie midden en 20 procent in de categorie hoog. Het gaat hier om gestandaardiseerde huishoudinkomens, dat wil zeggen dat er is gecorrigeerd voor de omvang van het huishouden. 10 Economische Statistiek 2010

12 3 Woningvoorraad Op 1 januari 2010 bestaat de woningvoorraad in uit woningen. Dat is elf procent van de totale se woningvoorraad. Figuur 3-1 Ontwikkeling van de woningvoorraad per 1 januari (index 2004 = 100) Bron: WBOB / COS Vergeleken met 2004 is de woningvoorraad in op 1 januari 2010 vrijwel even groot. De se woningvoorraad is sinds 2004 met een procent gegroeid. Figuur 3-2 Percentage huur- en koopwoningen per 1 januari % 80% 60% koopwoningen 40% 20% huurwoningen 0% Bron: WBOB / COS Het percentage koopwoningen in de deelgemeente (19 procent) is aanzienlijk lager dan in (33 procent). Economische Statistiek

13 Figuur 3-3 Percentage goedkope, middeldure en dure koopwoningen per 1 januari % 80% 60% 40% 20% duur middelduur goedkoop 0% Bron: WBOB / COS Meer dan de helft van het aantal koopwoningen in bevindt zich in het goedkope segment (56 procent). In is 46 procent van de koopwoningen goedkoop. In de deelgemeente is 19 procent van de koopwoningen duur, in is dat 25 procent. Tabel 3-1 Gemiddelde WOZ-waarde per 1 januari 2010 gemiddelde WOZ-waarde in Bron: WBOB/COS en Gemeentelijke Belasting, bewerking COS De WOZ-waarde is in gemiddeld lager dan in : ten opzichte van De grenzen per 1 januari 2010 zijn als volgt: goedkoop tot , middelduur van tot en duur vanaf Economische Statistiek 2010

14 Figuur 3-4 Woningvoorraad naar gestapeld en grondgebonden in percentage van het totaal aantal woningen, 1 januari % 80% 60% gestapeld 40% 20% grondgebonden 0% Bron: WBOB, COS Zowel in als in is driekwart van de woningen gestapeld. Figuur 3-5 Toegevoegde en gesloopte woningen in 2009 als percentage van de gemiddelde woningvoorraad in ,0% 0,5% 0,0% nieuwe woningen gesloopte woningen -0,5% -1,0% Bron: ds+v, COS Gedurende het jaar 2009 zijn in 279 nieuwe woningen beschikbaar gekomen en zijn er 205 woningen gesloopt (waarvan 124 in Hillesluis). In de deelgemeente is verhoudingsgewijs meer nieuwbouw toegevoegd aan de woningvoorraad en is er ook meer gesloopt dan gemiddeld in. Economische Statistiek

15 Figuur 3-6 Ouderdom woningvoorraad: percentage van de totale woningvoorraad per 1 januari % 80% 60% voor tot % 20% 0% Bron: WBOB, COS 1980 tot en recenter In dateert 56 procent van de woningvoorraad van voor 1950, in is dat 34 procent. In de periode 1950 tot 1980 zijn verhoudingsgewijs beduidend minder woningen toegevoegd dan gemiddeld in (4 ten opzichte van 30 procent). De laatste tien jaar zijn er verhoudingsgewijs juist meer woningen in (10 procent) gebouwd dan gemiddeld in (8 procent). 14 Economische Statistiek 2010

16 4 Bedrijvigheid in het algemeen In dit hoofdstuk wordt de bedrijvigheid in beschreven. Eerst wordt de ontwikkeling van het aantal bedrijfsvestigingen en de kenmerken van de huidige bedrijfsvestigingen in kaart gebracht. Vervolgens komt de werkgelegenheid aan bod. 4.1 Bedrijfsvestigingen Op 1 januari 2010 zijn er in bedrijfsvestigingen. Dit betekent dat 9 procent van alle bedrijfsvestigingen in in deze deelgemeente is gevestigd. In zijn er op 1 januari bedrijfsvestigingen. Figuur 4-1 Ontwikkeling van het aantal bedrijfsvestigingen per 1 januari (index 2001 = 100) Na 2002 daalt het aantal bedrijfsvestigingen in in tegenstelling tot in. Terwijl niet onder het aantal in 2001 komt, ligt het aantal bedrijfsvestigingen in tussen 2003 en 2008 onder dat van Sinds 2006 stijgt het aantal bedrijfsvestigingen zowel in als in. De stijging in is sterker. Na 2008 komt het aantal bedrijfsvestigingen in weer boven het aantal van 2001 uit. Vergelijken we 2010 met 2001 dan is de groei in 10 procent. Het aantal bedrijfsvestigingen in is in dezelfde periode met bijna 13 procent gegroeid. Economische Statistiek

17 Tabel 4-1 Aantal bedrijfsvestigingen en werkzame personen per buurt, 1 januari 2010 Buurten Bedrijfsvestigingen Werkzame personen Kop van Zuid Kop van Zuid-Entrepot Vreewijk Bloemhof Hillesluis Katendrecht Afrikaanderwijk Noordereiland Totaal In de buurt Hillesluis bevinden zich de meeste bedrijfsvestigingen (415). De meeste werkgelegenheid vinden we echter op de Kop van Zuid (10.626). Figuur % 80% 60% 40% Bedrijfsvestigingen naar aantal werkzame personen (12 uur of meer per week) per 1 januari 2010 meer dan 100 werkenden 51 t/m 100 werkenden 11 t/m 50 werkenden 6 t/m 10 werkenden 20% 2 t/m 5 werkenden 0% 1 werkende Van de bedrijfsvestigingen heeft 82 procent maximaal vijf personen in dienst die 12 uur of meer per week werken. In geldt dat voor 76 procent. Bijna de helft (48 procent) van de bedrijfsvestingen heeft maar één werkende (in : 44 procent). De grotere bedrijfsvestigingen, afgemeten aan het aantal werkenden, komen in minder voor dan in. In de bijlagen, de tweede tabel, is de grootte van bedrijfsvestigingen naar aantal werkzame personen naar branche op 1 januari 2010 opgenomen. In de tabel is te zien dat de meeste bedrijfsvestigingen in de deelgemeente zich bevinden in de overige zakelijke dienstverlening (21 procent van het totaal aantal vestigingen), gevolgd door de gezondheids- en welzijnszorg 16 Economische Statistiek 2010

18 (12 procent). In de branche gezondheids- en welzijnszorg zijn de meeste personen werkzaam (een kwart), gevolgd door openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen (18 procent) en overige zakelijke dienstverlening (14 procent). Figuur 4-3 Bedrijfsvestigingen naar bedrijfstak per 1 januari 2010 industrie bouwnijverheid groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) detailhandel non-food detailhandel voedings- en genotmiddelen horeca zakelijke dienstverlening overheid en verplichte sociale verzekeringen onderwijs gezondheids- en welzijnszorg cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening overige 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% De verdeling van bedrijfsvestigingen naar bedrijfstakken vertoont weinig verschillen tussen en. De grootste bedrijfstak in is de zakelijke dienstverlening. Bijna een kwart (23 procent) van de bedrijfsvestigingen behoort hiertoe. Dat is bijna net zo veel als in (24 procent). Van de bedrijfsvestigingen behoort 17 procent tot de detailhandel waarvan drie procent gespecialiseerd is in voedings- en genotmiddelen. In is de detailhandel verhoudingsgewijs net zo groot. De horeca is relatief goed vertegenwoordigd in. Economische Statistiek

19 Per saldo is het aantal bedrijfsvestigingen gedurende het jaar 2009 met 124 toegenomen in. Voor was er sprake van een toename van Relatief gezien is er sprake van 6 procent groei van het aantal bedrijfsvestigingen in en 5 procent groei gemiddeld in. Figuur 4-4 Mutaties bedrijfsvestigingen 2009 als percentage van het gemiddeld aantal bedrijfsvestigingen 2009 en % 10% 5% 0% -5% vestigingen vertrekkers oprichtingen opheffingen -10% Vergeleken met het se gemiddelde is in het aantal bedrijfsvestigingen dat naar buiten het gebied is verhuisd (de vertrekkers) even groot (2 procent). Het aandeel opheffingen in is 7 procent van het totaal aantal bedrijfsvestigingen, één procent hoger dan in. Opheffingen zijn bedrijven die zijn gestopt, door een faillissement of door simpelweg op te houden met de activiteiten. Het aandeel oprichtingen (nieuwe bedrijven in het gebied, waaronder starters) is 13 procent en het aandeel vestigingen (naar de deelgemeente verhuisde bedrijven of bedrijfsvestigingen) twee procent, terwijl dat in 12 respectievelijk 2 procent is. Tabel 4-2 Aantal starters en percentage van het gemiddeld totaal aantal opgerichte bedrijven met minder dan 10 werkenden gedurende 2009 aantal % van het totaal 9% 8% Van de opgerichte bedrijfsvestigingen behoren 199 tot de starters 4. Dit is 9 procent van het totaal aantal bedrijfsvestigingen. In is het percentage starters 8 procent. Van het aantal opheffingen in (158) gaat het in twaalf gevallen om een faillissement (8 procent); voor gaat het om 145 faillissementen op opheffingen (9 procent). 4 Starters zijn nieuwe bedrijven met niet meer dan 10 werkzame personen. Deze bedrijven zijn geen overheidsinstelling en geen filiaal van een ander bedrijf. 18 Economische Statistiek 2010

20 Figuur 4-5 Indexcijfers aantal bedrijfsvestingen per bedrijfstak (2004 =100) totaal industrie bouwnijverheid groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) detailhandel non-food detailhandel voedings- en genotmiddelen horeca zakelijke dienstverlening overheid en verplichte sociale verzekeringen onderwijs gezondheids- en welzijnszorg cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening overige Het totaal aantal bedrijfsvestigingen in is in procent hoger dan in Hetzelfde geldt voor. Het aantal winkels is daarentegen behoorlijk gedaald, met name de winkels voor dagelijkse goederen (voedings- en genotsmiddelen). In 2010 zijn er 16 procent minder winkels voor dagelijkse goederen dan in De drie bedrijfstakken waar het aantal vestigingen sinds 2004 het meest is toegenomen, zijn: gezondheids en welzijnszorg (met liefst 59 procent, net zo veel als gemiddeld in ), bouwnijverheid (43 procent, in 25 procent) en zakelijke dienstverlening (40 procent, in 22 procent). 4.2 Onveiligheidsgevoelens bedrijventerreinen In de Monitor Veilig Ondernemen van de Directie Veiligheid wordt sinds 2004 jaarlijks gerapporteerd over de veiligheidssituatie van ondernemers op stedelijk niveau, en sinds 2006 ook op het niveau van bedrijventerreinen. Van de negen onderscheiden bedrijventerreinen op Zuid, liggen er drie in de deelgemeente. Economische Statistiek

21 Tabel 4-3 Percentage ondernemers dat zich in de (omgeving van de) vestiging nooit onveilig voelt Bedrijventerrein % nooit onveilig in vestiging % nooit onveilig in omgeving vestiging Maashaven Stadionweg Motorstraat/Dynamostraat Bron: Monitor Veilig Ondernemen 2010, bewerking COS Het percentage ondernemers dat zich in de vestiging nooit onveilig voelt is het laagst in de Motorstraat / Dynamostraat. Ondernemers in de bedrijventerreinen Maashaven en Stadionweg voelen zich ongeveer even veilig in de vestiging als gemiddeld in. In de omgeving van de vestiging voelen ondernemers op de bedrijventerreinen in zich vaker onveilig dan gemiddeld in. 4.3 Werkgelegenheid Op 1 januari 2010 werken er personen in een bedrijf dat in gevestigd is. Dat is 9 procent van de totale se werkgelegenheid. Op 1 januari 2010 zijn er in personen 12 uur of meer per week werkzaam. Figuur 4-6 Ontwikkeling van het aantal werkzame personen per 1 januari (index 2001 = 100) Sinds 2001 is de werkgelegenheid in aanzienlijk gegroeid, terwijl in op 1 januari 2010 minder mensen werkzaam zijn dan in 2001 (-1,9 procent). De werkgelegenheid is in met name vanaf 2007 gestaag gegroeid terwijl het aantal werkzame personen in in dezelfde periode vrijwel gelijk is gebleven. Vooral op de Kop van Zuid is de werkgelegenheid sinds 2001 sterk gestegen: met 173 procent. 20 Economische Statistiek 2010

22 Figuur 4-7 Werkzame personen naar bedrijfstak per 1 januari 2010 industrie bouwnijverheid groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) detailhandel non-food detailhandel voedings- en genotmiddelen horeca zakelijke dienstverlening overheid en verplichte sociale verzekeringen onderwijs gezondheids- en welzijnszorg cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening overige 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Een kwart van de werkgelegenheid van is te vinden in de gezondheids- en welzijnszorg. Ook overheid en verplichte sociale verzekeringen (18 procent), de zakelijke dienstverlening (15 procent) en het onderwijs (12 procent) zijn van belang in. Verhoudingsgewijs zijn de gezondheids- en welzijnszorg, overheid en verplichte sociale verzekeringen en het onderwijs in beter vertegenwoordigd dan in. Economische Statistiek

23 Figuur 4-8 Indexcijfers aantal werkzame personen per bedrijfstak (2004 =100) totaal industrie bouwnijverheid groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) detailhandel non-food detailhandel voedings- en genotmiddelen horeca zakelijke dienstverlening overheid en verplichte sociale verzekeringen onderwijs gezondheids- en welzijnszorg cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening overige De werkgelegenheid binnen de zakelijke dienstverlening is vergeleken met 2004 (en 2007) fors gestegen. In 2010 werken er meer dan twee keer zo veel personen in deze bedrijfstak als in Ook binnen groothandel en handelsbemiddeling, overheid en verplichte sociale verzekeringen en cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening is het aantal werkzame personen sinds 2004 aanzienlijk toegenomen. Het aantal mensen dat in winkels voor dagelijkse goederen ( detailhandel voedings- en genotmiddelen ) werkt, neemt het meest af: bijna een kwart. Binnen is de totale werkgelegenheid tussen 2004 en 2010 met 23 procent toegenomen, in is de totale werkgelegenheid met twee procent afgenomen. 22 Economische Statistiek 2010

24 5 Detailhandel In dit hoofdstuk wordt eerst aandacht besteed aan (de ontwikkeling van) het aantal vestigingen. Vervolgens komt de werkgelegenheid aan de orde. Het hoofdstuk wordt afgesloten met de bedrijfsvloeroppervlakte in de detailhandel. 5.1 Aantal winkels Op 1 januari 2010 telt 298 bedrijfsvestigingen in de detailhandel (winkels). Op 1 januari 2004 waren dat er 361. Figuur 5-1 Indexcijfers detailhandelvestigingen per 1 januari (2004=100) Tussen 1 januari 2004 en 1 januari 2010 is in het aantal winkels met 17 procent afgenomen. In de deelgemeente is de daling groter dan gemiddeld in (11 procent). Tabel 5-1 Aantal winkels per winkelgebied Naam winkelgebied Boulevard Zuid Winkeldriehoek Afrikaanderwijk Groenezoom Vuurplaat Dordtselaan Oranjeboomstraat Strevelsweg Noordereiland 10 7 Winkels niet in winkelgebied Totaal kent volgens de stedelijke definitie twee winkelgebieden: Boulevard Zuid en de Winkeldriehoek Afrikaanderwijk; daarnaast zijn er nog zes gebieden waar diverse functies zijn geconcentreerd : Groenezoom, Vuurplaat, Dordtselaan, Oranjeboomstraat, Strevelsweg en Economische Statistiek

25 Noordereiland. Van de 298 winkels bevinden zich er 208 in één van deze acht gebieden. Tabel 5-2 Aantal winkels en supermarkten per buurt Buurten winkels supermarkten Kop van Zuid 2 0 Kop van Zuid-Entrepot 27 2 Vreewijk 37 3 Bloemhof 74 6 Hillesluis 98 9 Katendrecht 7 1 Afrikaanderwijk Noordereiland 11 2 Totaal Het grootste aantal winkels, en ook het grootste aantal supermarkten, is te vinden in Hillesluis. Figuur 5-2 Verhouding food/non-food winkels 100% 80% 60% 40% 20% food non-food 0% Van de winkels in is 34 procent een winkel waar voedingswaren worden verkocht. Gemiddeld in is dit ruim een kwart. 24 Economische Statistiek 2010

26 Figuur 5-3 Mutaties detailhandelvestigingen gedurende het jaar 2009 als percentage van het gemiddeld aantal detailhandelvestigingen 2009 en % 5% 0% vestigingen vertrekkers oprichtingen opheffingen -5% -10% Gedurende 2009 is het aantal detailhandelvestigingen per saldo met drie gestegen (1 procent). In zijn er gedurende 2009 per saldo zestien detailhandelvestigingen verdwenen (een half procent). In en is het aantal opgeheven vestigingen (bedrijven die zijn gestopt, door een faillissement of door simpelweg op te houden met de activiteiten) 6 procent van het gemiddeld aantal vestigingen over 2009 en Verhoudingsgewijs zijn er in meer vestigingen opgericht dan in : 7 ten opzichte van 5 procent. Dit zijn nieuwe bedrijven in het gebied waartoe ook starters behoren. Het aandeel vertrekkers (bedrijven die uit het gebied zijn verhuisd) en vestigingen (naar het gebied verhuisde bestaande bedrijven) in de deelgemeente en is minder dan een procent van het totaal aantal detailhandelvestigingen. Tabel 5-3 Starters detailhandel gedurende het jaar 2009: aantal en als percentage van het gemiddeld aantal detailhandelvestigingen per 1 januari 2009 en 2010 aantal % van het totaal 4,7% 2,7% Veertien detailhandelvestigingen worden gerekend tot de starters. Starters zijn nieuwe bedrijven met niet meer dan 10 werkzame personen. Deze bedrijven zijn geen filiaal van een ander bedrijf. kende over starters in de detailhandel. Economische Statistiek

27 Tabel 5-4 Aantal weekmarkten, gemiddeld aantal standplaatsen, maximum en minimum aantal standplaatsen weekmarkten, 2010 Weekmarkten: aantal dagen per week 2 20 Standplaatsen gemiddeld aantal minimaal aantal maximaal aantal NB Het aantal dagen per week in is inclusief de zondagsmarkt op de Binnenrotte tussen half april en eind september Bron: afdeling Markten en Straathandel, Stadstoezicht, bewerking COS heeft de op één na grootste markt van (na de Centrummarkt op de Binnenrotte): op het Afrikaanderplein wordt twee dagen in de week markt gehouden. 5.2 Werkgelegenheid in de detailhandel Figuur 5-4 Indexcijfers aantal werkzame personen in detailhandel per 1 januari 2010 (2004=100) Begin 2010 zijn in de detailhandel van 991 mensen 12 uur of meer per week aan het werk. Ten opzichte van begin 2004 is dit een afname van 14 procent. In is het aantal werkzame personen in de detailhandel ook afgenomen, maar iets minder sterk: tien procent. 5.3 Onveiligheidsgevoelens In de Monitor Veilig Ondernemen van de Directie Veiligheid wordt sinds 2004 jaarlijks gerapporteerd over de veiligheidssituatie van ondernemers op stedelijk niveau, en sinds 2006 ook op het niveau van winkelgebieden. In de Monitor worden in vier winkelgebieden 26 Economische Statistiek 2010

28 onderscheiden. Tabel 5-5 Percentage ondernemers dat zich in de (omgeving van de) vestiging nooit onveilig voelt Winkelgebied % nooit onveilig in vestiging % nooit onveilig in omgeving vestiging Afrikaanderwinkeldriehoek Boulevard Zuid Dordtselaan Vuurplaat Winkelgebieden Deelgemeente Bron: Monitor Veilig Ondernemen 2010, bewerking COS Vergeleken met voelen ondernemers in de deelgemeente zich net zo veilig, zowel in de vestiging als in de omgeving van de vestiging. Dat geldt niet voor de ondernemers aan de Dordtselaan: zes op de tien ondernemers voelen zich in de vestiging wel eens onveilig en bijna tweederde voelt zich in de omgeving van de vestiging wel eens onveilig. Voor de ondernemers in is de situatie ten opzichte van 2008 verbeterd. 5.4 Bedrijfsvloeroppervlakte in de detailhandel beschikt over m 2 bedrijfsvloeroppervlakte in de detailhandel. Dit is acht procent van de oppervlakte in. Gemiddeld per vestiging is dit 130 m 2, minder dan gemiddeld in (195 m 2 ). Tabel 5-6 Totaal aantal en gemiddeld aantal m 2 bedrijfsvloeroppervlakte in de detailhandel, 1 januari 2010 totaal gemiddeld per vestiging Bron: Locatus, bewerking COS Economische Statistiek

29 28 Economische Statistiek 2010

30 6 Horeca In dit hoofdstuk komt allereerst (de ontwikkeling van) het aantal horecagelegenheden en het aantal starters in de horeca aan de orde. Vervolgens wordt aandacht besteed aan de werkgelegenheid binnen de horeca. Onder horeca wordt binnen dit kader verstaan cafés, restaurants, snackbars, ijssalons en hotels en pensions. Bedrijfs- en sportkantines, theaters en bioscopen zijn niet meegeteld. 6.1 Aantal horecagelegenheden Op 1 januari 2010 telt 179 vestigingen in de horeca. Dat is 12 procent van alle horecavestigingen in. Er zijn verhoudingsgewijs veel cafés in. Tabel 6-1 Aantal horecagelegenheden per 1 januari 2010 Soort horecagelegenheid aantal aandeel van de stad aantal hotels, pensions en conferentieoorden 2 5% 37 hotel-restaurants 1 3% 30 restaurants 49 11% 436 cafetaria's 41 9% 451 ijssalons 1 8% 13 cafés 85 18% 484 Totaal % Figuur 6-1 Indexcijfers horecavestigingen per 1 januari (2004=100) Het aantal horecavestigingen in is sinds begin 2004 met 16 procent afgenomen. In dezelfde periode nam het aantal horecavestigingen in ook af, maar minder (5 procent). Economische Statistiek

31 Figuur 6-2 Mutaties horecavestigingen gedurende het jaar 2009 als percentage van het gemiddeld aantal horecavestigingen 2009 en % 8% 6% 4% 2% 0% -2% vestigingen vertrekkers oprichtingen opheffingen -4% -6% -8% Het aantal horecavestigingen dat uit het gebied is verhuisd (de vertrekkers) en het aantal horecavestigingen dat is gestopt door faillissement of gewoon gestopt is met de activiteiten (de opheffingen), is samen kleiner dan het aantal naar het gebied verhuisde bestaande bedrijven of bedrijfsvestigingen (de vestigingen) en nieuwe bedrijven in het gebied, waaronder starters (de oprichtingen). In 2009 zijn er per saldo vier horecagelegenheden bij gekomen in (in 30). Dit betekent een toename van twee procent, hetzelfde als gemiddeld in. Tabel 6-2 Starters horeca gedurende het jaar 2009: aantal en als percentage van het gemiddeld aantal horecavestigingen per 1 januari 2009 en 2010 aantal 7 56 % van het totaal 4,0% 3,9% Zeven horecavestigingen worden gerekend tot de starters 5. Verhoudingsgewijs waren er gedurende 2009 vrijwel net zo veel starters in als in. 5 Starters zijn nieuwe bedrijven met niet meer dan 10 werkzame personen; deze bedrijven zijn geen overheidsinstelling en geen filiaal van een ander bedrijf. 30 Economische Statistiek 2010

32 6.2 Werkgelegenheid in de horeca Begin 2010 werken er in de horecasector van 820 personen 12 uur of meer per week. Dat is 10 procent van de totale se werkgelegenheid in de horeca. In gaat het om personen. Figuur 6-3 Indexcijfers werkgelegenheid in de horeca, per 1 januari (2004=100) In vergelijking met 2004 is de werkgelegenheid in 2010 in met 7 procent afgenomen. In is in dezelfde periode het aantal werkzame personen in de horeca met 8 procent toegenomen. Figuur 6-4 Aandeel werkzame personen (12 uur of meer per week) in diverse horecagelegenheden, per 1 januari % 80% 60% 40% cafés e.d. restaurants, cafetaria's e.d. 20% 0% hotels, pensions en conferentie-oorden In werken in de horeca verhoudingsgewijs meer mensen in cafés en in hotels en pensions en minder in restaurants dan in. Economische Statistiek

33 32 Economische Statistiek 2010

34 7 De kantorensector Op 1 januari 2010 beschikt over m 2 kantoorvloeroppervlakte. Dat is 7 procent van de totale se kantoorvloeroppervlakte. De totale kantoorvloeroppervlakte in bedraagt m 2. Figuur 7-1 Ontwikkeling kantoorvloeroppervlakte in m 2 (index 2008=100) Bron: ds+v/i&d, bewerking COS Ten opzichte van 1 januari 2008 is de kantoorvloeroppervlakte toegenomen met 23 procent (in met 13 procent). Deze toename in is vrijwel volledig in het jaar 2008 gerealiseerd. Economische Statistiek

35 34 Economische Statistiek 2010

36 8 Verkeer en vervoer In het laatste hoofdstuk over verkeer en vervoer wordt aandacht besteed aan: de mening van bewoners over de doorstroming in de stad 6, het totaal aantal verplaatsingen per vervoerswijze en per afstand, de keuze van het vervoermiddel voor woon-werkverkeer en de bezettingsgraad van het betaald parkeren. Figuur 8-1 Mening bewoners over de doorstroming van de auto door de stad, gemiddeld over 2009 en % 80% 60% 40% 20% (zeer) positief geen mening (zeer) negatief 0% Bron: Omnibusenquête 2009 en 2010, COS Er is weinig verschil van mening tussen de bewoners in en de gemiddelde mer over de doorstroming van de auto door de stad: 27 procent in en 30 procent in is (zeer) positief. Figuur 8-2 Mening bewoners over doorstroming van de bus en tram, gemiddeld over 2009 en % 80% 60% 40% 20% (zeer) positief geen mening (zeer) negatief 0% Bron: Omnibusenquête 2009 en 2010, COS Over de doorstroming van bus en tram zijn de bewoners in meer te spreken dan de gemiddelde mer: 65 procent is (zeer) positief ten opzichte van 55 procent gemiddeld in. 6 Gegevens over de doorstroming in de stad zijn gebaseerd op de laatste twee edities van de jaarlijkse Omnibusenquête. In totaal gaat het om 200 respondenten uit en uit. Economische Statistiek

37 Figuur 8-3 Totaal aantal verplaatsingen per persoon per dag naar wijze van vervoer, gemiddeld over 2004 t/m % 80% 60% 40% 20% 0% Nederland overig lopen fiets bromfiets/snorfiets bus/tram/metro trein auto als passagier auto als bestuurder Bron: MON, bewerking COS De inwoners van verplaatsen zich vooral lopend (29 procent) of met de auto als bestuurder (21 procent). mers doen dit het meest met de auto als bestuurder (27 procent) en lopend (25 procent). Een derde van de Nederlanders neemt de auto (als bestuurder), gevolgd door de fiets (26 procent). Verder valt op dat inwoners uit (14 procent) en (12 procent) aanzienlijk vaker met bus/tram of metro gaan dan de Nederlander (3 procent). Als bewoners van een grote stad gebruiken bewoners uit of vaker het openbaar vervoer dan gemiddeld in Nederland. Figuur 8-4 Totaal aantal verplaatsingen per persoon per dag naar afstandsklasse, gemiddeld over 2004 t/m % 80% 60% >= 30 km 15 t/m 29 km 40% 20% 0% Nederland 5 t/m 14 km < 5 km Bron: MON, bewerking COS Vergeleken met en Nederland leggen inwoners uit minder vaak een grote afstand af: minder inwoners uit verplaatsen zich over een afstand van 15 kilometer of meer: 13 procent in tegen 17 procent in en 18 procent in Nederland. 7 Afkomstig uit het Mobiliteitsonderzoek Nederland (MON), een jaarlijks uitgevoerd continu dagelijks onderzoek middels een schriftelijke basisenquête in heel Nederland. De hier gebruikte gegevens zijn gebaseerd op 220 onafhankelijke waarnemingen in deelgemeente en waarnemingen voor. 36 Economische Statistiek 2010

38 Figuur % 80% 60% 40% Keuze vervoermiddel voor woon-werkverkeer, gemiddeld over 2009 en 2010 ander vervoermiddel of lopend fiets openbaar vervoer 20% 0% auto (bestuurder of passagier) Bron: Omnibusenquête 2009 en 2010, COS Inwoners uit maken voor het woon-werkverkeer net zo vaak gebruik van de auto en het openbaar vervoer als de gemiddelde mer. Vaker dan gemiddeld in gaan inwoners van lopend of met een ander vervoersmiddel dan auto, openbaar vervoer of fiets naar het werk. Figuur 8-6 Bezettingsgraad parkeerplaatsen betaald parkeren en aantal parkeerplaatsen, najaar % 80% 60% 40% 20% 0% bezettingsgraad donderdagmiddag bezettingsgraad donderdagavond bezettingsgraad zaterdagmiddag bezettingsgraad zaterdagavond Bron: Stadstoezicht, bewerking COS heeft gemiddeld (over vier meetmomenten: donderdagmiddag en avond en zaterdagmiddag en avond) parkeerplaatsen waar men moet betalen voor parkeren. De bezetting daarvan ligt op donderdag- en zaterdagmiddag net boven de 50 procent. Op donderdag- en zaterdagavond is tweederde bezet. kent parkeerplaatsen met betaald parkeren. De bezetting in is op donderdag- en zaterdagmiddag wat hoger dan in, maar op donderdag- en zaterdagavond vergelijkbaar met. Economische Statistiek

39 38 Economische Statistiek 2010

40 Bijlagen Tabel bijlage-1 Bedrijfsvestigingen naar branches en bedrijfsgrootte per 1 januari 2004 Bedrijfsgrootte Branches bedrijfsvestigingen 1 2 t/m 5 6 t/m t/m t/m t/m 200 meer dan 200 Totaal Aantal werkzame personen landbouw, visserij, winning van delfstoffen overige industrie nutsbedrijven bouwnijverheid handel in en reparatie van auto's en motorfietsen; benzineservicestations groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) niet-gespecialiseerde detailhandel in winkel gespecialiseerde detailhandel in voedings- en genotmiddelen detailhandel in farmaceutische en medische artikelen, parfums en cosmetica overige gespecialiseerde detailhandel in winkel detailhandel in tweedehands goederen en antiek in winkel detailhandel niet in winkel reparatie tbv particulieren (niet van auto's en motorfietsen) hotels, pensions en conferentieoorden kampeerterreinen en overige voorzieningen voor recreatief verblijf restaurants, cafeteria s, snackbars e.d cafés e.d kantines en catering vervoer over land vervoer over water dienstverlening tbv het vervoer post en telecommunicatie NB Het betreft hier de werkzame personen die 12 uur of meer per week werken Economische Statistiek

41 (vervolg) Bedrijfsgrootte 1 2 t/m 5 6 t/m t/m t/m t/m 200 meer dan 200 Totaal Aantal werkzame personen Branches bedrijfsvestigingen financiële instellingen verzekeringswezen en pensioenfondsen activiteiten tbv of verwant aan financiële instellingen verhuur van en handel in onroerend goed verhuur transportmiddelen, machines en werktuigen computerservice- en informatietechnologiebureaus e.d speur- en ontwikkelingswerk overige zakelijke dienstverlening openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen basisonderwijs voor leerplichtigen en speciaal onderwijs voortgezet onderwijs hoger onderwijs overig onderwijs gezondheids- en welzijnszorg milieudienstverlening, cultuur, sport, recreatie, overige dienstverlening Totaal NB Het betreft hier de werkzame personen die 12 uur of meer per week werken 40 Economische Statistiek 2010

42 Tabel bijlage 2 Bedrijfsvestigingen naar branches en bedrijfsgrootte per 1 januari 2010 Bedrijfsgrootte 1 2 t/m 5 6 t/m t/m t/m t/m 200 meer dan 200 Totaal Aantal werkzame personen Branches bedrijfsvestigingen landbouw, visserij, winning van delfstoffen overige industrie nutsbedrijven bouwnijverheid handel in en reparatie van auto's en motorfietsen; benzineservicestations groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) niet-gespecialiseerde detailhandel in winkel gespecialiseerde detailhandel in voedings- en genotmiddelen detailhandel in farmaceutische en medische artikelen, parfums en cosmetica overige gespecialiseerde detailhandel in winkel detailhandel in tweedehands goederen en antiek in winkel detailhandel niet in winkel reparatie tbv particulieren (niet van auto's en motorfietsen) hotels, pensions en conferentieoorden restaurants, cafeteria s, snackbars e.d cafés e.d kantines en catering vervoer over land vervoer over water dienstverlening tbv het vervoer post en telecommunicatie NB Het betreft hier de werkzame personen die 12 uur of meer per week werken Economische Statistiek

43 (vervolg) Bedrijfsgrootte 1 2 t/m 5 6 t/m t/m t/m t/m 200 meer dan 200 Totaal Aantal werkzame personen Branches bedrijfsvestigingen financiële instellingen verzekeringswezen en pensioenfondsen activiteiten tbv of verwant aan financiële instellingen verhuur van en handel in onroerend goed verhuur transportmiddelen, machines en werktuigen computerservice- en informatietechnologiebureaus e.d speur- en ontwikkelingswerk overige zakelijke dienstverlening openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen basisonderwijs voor leerplichtigen en speciaal onderwijs voortgezet onderwijs hoger onderwijs overig onderwijs gezondheids- en welzijnszorg milieudienstverlening, cultuur, sport, recreatie, overige dienstverlening Totaal NB Het betreft hier de werkzame personen die 12 uur of meer per week werken 42 Economische Statistiek 2010

44 Tabel bijlage 3 Bedrijfsvestigingen naar buurt, absolute aantallen en ontwikkeling (index2001=100) Buurt Afrikaanderwijk Bloemhof Hillesluis Katendrecht Kop van Zuid Kop van Zuid-Entrepot Noordereiland Vreewijk Deelgemeente ontwikkeling Afrikaanderwijk Bloemhof Hillesluis Katendrecht Kop van Zuid Kop van Zuid-Entrepot Noordereiland Vreewijk Deelgemeente Tabel bijlage 4 Werkzame personen (12 uur of meer per week) naar buurt, absolute aantallen en ontwikkeling (index2001=100) Buurt Afrikaanderwijk Bloemhof Hillesluis Katendrecht Kop van Zuid Kop van Zuid-Entrepot Noordereiland Vreewijk Deelgemeente ontwikkeling Afrikaanderwijk Bloemhof Hillesluis Katendrecht Kop van Zuid Kop van Zuid-Entrepot Noordereiland Vreewijk Deelgemeente Economische Statistiek

45 44 Economische Statistiek 2010