Statistisch Jaarboek economie

Transcriptie

1 83 7

2 84 Economie Werkgelegenheid: wederom daling De werkgelegenheid is voor het tweede achtereenvolgende jaar afgenomen. In 2003 werden ruim 500 minder arbeidsplaatsen (-1,2%) geregistreerd. Het aantal arbeidsplaatsen bleef in april 2003 steken op werkzame personen. De industrie zorgt voor de grootste werkgelegenheid in de gemeente (een kwart) en had een verlies van -5 procent aan arbeidsplaatsen. Met name de vervaardiging van electrische en optische apparaten zorgde voor veel werkgelegenheidsverlies. Relatief gezien vielen afgelopen jaar de grootste klappen in de post- en telecommunicatie (-23%), de winning van delfstoffen (-19%) en financiële instellingen (-16%). Positief is de winst aan werkgelegenheid bij reparatie van consumentenartikelen en handel (+490 arbeidsplaatsen), gezondheids- en welzijnszorg (+168 arbeidsplaatsen) en het onderwijs (+149 arbeidsplaatsen). Het aandeel vrouwen in de werkgelegenheid in Hengelo is wederom toegenomen: 40 procent van de werkgelegenheid nemen vrouwen voor hun rekening. Een kwart van deze vrouwen werkt minder dan 12 uur per week. Vrouwen zijn met name in de meerderheid in de gezondheids- en welzijnszorg. Bedrijven: lichte toename aantal bedrijven Na een lichte daling twee jaar geleden is het aantal bedrijven in Hengelo het afgelopen jaar weer licht toegenomen tot in totaal bedrijven (+2,3%) per april Ten opzichte van 1998 zijn er op dit moment 30 procent meer bedrijven in Hengelo gevestigd. Grootste aandeel in de bedrijvigheid (32%) hebben de reparatie van consumentenartikelen en handel met in totaal bedrijven in 2003 en de zakelijke dienstverlening/onroerend goed (23%) met in totaal 878 bedrijven in De toename in het aantal bedrijven komt met name op het conto van de groothandel en handelsbemiddeling (+37 bedrijven) en de overige zakelijke dienstverlening (+27 bedrijven). Minder goed gaat het met financiële instellingen (-12 bedrijven), gezondheids en welzijnszorg (-8 bedrijven), overige dienstverlening (-8 bedrijven) en computerserviceburo s (-7). Binnen de industrie (+1%) valt op dat het aantal chemische bedrijven het afgelopen jaar met bijna een kwart afnam. Ook het aantal metaalbedrijven (-5 bedrijven) liep terug. De bedrijven in Hengelo bestaan voor 85 procent uit kleine bedrijven (minder dan 10 werknemers) en 12 procent uit middelgrote bedrijven (10-49 werknemers). Opvallend is dat ruim eenderde van alle bedrijven 1-mansbedrijfjes zijn. We zien deze met name in de zakelijke dienstverlening/onroerend goed en reparatie van consumentenartikelen en handel. De 3 procent grote bedrijven (50 werknemers of meer) vinden we met name in de industrie (26 bedrijven). Werkzoekenden: weer meer werkzoekenden Het aantal mensen zonder werk in Hengelo dat een baan zoekt is het afgelopen jaar wederom toegenomen: per 1 januari 2004 stonden mensen als niet-werkende werkzoekende bij het CWI ingeschreven. Dit is bijna een kwart meer dan vorig jaar. Relatief grootste groei deed zich het afgelopen jaar voor bij mannen (+26%), bij ouderen boven de 50 jaar (+30%), bij mensen die 2-3 jaar zijn ingeschreven (71%), bij hoger opgeleiden (+44%) en bij mensen met een Nederlandse etniciteit (+30%). Detailhandel: minder vestigingen, schaalvergroting zet door Hengelo heeft met 555 detailhandelsvestigingen minder vestigingen dan vorig jaar. Dit is het laagste aantal in de afgelopen 5 jaar. In april 2004 totaal beslaat de detailhandel een totaal oppervlak van ruim vierkante meter: een toename van 1 procent ten opzichte van vorig jaar. De trend van schaalvergroting zet zich door: een gemiddelde winkel is met 272 vierkante meter 3 procent groter dan vorig jaar. Hengelose markt: meer standplaatsen op woensdag, minder op zaterdag Een vijfde van de handelaren op de Hengelose markt komt uit de. Het aantal standplaatsen (+2) en het aantal verkoopmeters (+4%) is vergeleken met vorig jaar op woensdag toegenomen. Op de zaterdag is er een afname van het aantal standplaatsen (-3) en een afname het aantal verkoopmeters (-9%)

3 85 Tabel 7.01 Aantal vestigingen per sectie en afdeling,, sinds ) sectie / afdeling code LANDBOUW, JACHT EN BOSBOUW A WINNING VAN DELFSTOFFEN C INDUSTRIE D w.v. vervaardiging van voedings- en genotmiddelen D vervaardiging van textiel en textielproducten D vervaardiging van leer en lederwaren D houtindustrie (inclusief kurk en riet) D verv. van papier, karton e.d. / uitgeverijen en drukkerijen D vervaardiging van chemische producten D vervaardiging van producten van rubber en kunststof D verv.van glas, aardewerk, cement-, kalk- en gipsproducten D vervaardiging van metaal en metaalproducten D vervaardiging van machines en apparaten D vervaardiging van electrische en optische apparaten D vervaardiging van transportmiddelen D verv. van meubels / ov. goederen niet eerder genoemd D PROD. EN DISTRIBUTIE VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER E BOUWNIJVERHEID F REPARATIE VAN CONSUMENTENARTIKELEN EN HANDEL G w.v. handel in en reparatie van auto's / benzineservicestations G groothandel en handelsbemiddeling G detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren G HORECA H VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE I w.v. vervoer over land I vervoer over water I dienstverlening ten behoeve van het vervoer I post en telecommunicatie I FINANCIËLE INSTELLINGEN J w.v. financiële instellingen J verzekeringswezen en pensioenfondsen J activiteiten t.b.v. financiële instellingen J ZAKELIJKE DIENSTVERLENING / ONROEREND GOED K w.v. verhuur van en handel in onroerend goed K verhuur van transportmiddelen en machines K computerserviceburo's K speur- en ontwikkelingswerk K overige zakelijke dienstverlening K OPENBAAR BESTUUR / OVERHEID L ONDERWIJS M GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG N MILIEU, CULTUUR, RECREATIE EN OV. DIENSTVERLENING O w.v. milieudienstverlening O werkgevers-, werknemers- en beroepsorganisaties O cultuur, sport en recreatie O overige dienstverlening O totaal ) - Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel Gegevens tot en met 1999 hebben betrekking op de maand mei, vanaf 2000 op de maand april. Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO).

4 86 Tabel 7.02 Aantal werkzame personen per sectie en afdeling,, sinds ) sectie / afdeling code LANDBOUW, JACHT EN BOSBOUW A WINNING VAN DELFSTOFFEN C INDUSTRIE D w.v. vervaardiging van voedings- en genotmiddelen D vervaardiging van textiel en textielproducten D vervaardiging van leer en lederwaren D houtindustrie (inclusief kurk en riet) D verv. van papier, karton e.d. / uitgeverijen en drukkerijen D vervaardiging van chemische producten D vervaardiging van producten van rubber en kunststof D verv.van glas, aardewerk, cement-, kalk- en gipsproducten D vervaardiging van metaal en metaalproducten D vervaardiging van machines en apparaten D vervaardiging van electrische en optische apparaten D vervaardiging van transportmiddelen D verv. van meubels / ov. goederen niet eerder genoemd D PROD. EN DISTRIBUTIE VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER E BOUWNIJVERHEID F REPARATIE VAN CONSUMENTENARTIKELEN EN HANDEL G w.v. handel in en reparatie van auto's / benzineservicestations G groothandel en handelsbemiddeling G detailhandel en reparatie t.b.v. particulieren G HORECA H VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE I w.v. vervoer over land I vervoer over water I dienstverlening ten behoeve van het vervoer I post en telecommunicatie I FINANCIËLE INSTELLINGEN J w.v. financiële instellingen J verzekeringswezen en pensioenfondsen J activiteiten t.b.v. financiële instellingen J ZAKELIJKE DIENSTVERLENING / ONROEREND GOED K w.v. verhuur van en handel in onroerend goed K verhuur van transportmiddelen en machines K computerserviceburo's K speur- en ontwikkelingswerk K overige zakelijke dienstverlening K OPENBAAR BESTUUR / OVERHEID L ONDERWIJS M GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG N MILIEU, CULTUUR, RECREATIE EN OV. DIENSTVERLENING O w.v. milieudienstverlening O werkgevers-, werknemers- en beroepsorganisaties O cultuur, sport en recreatie O overige dienstverlening O totaal ) - Betreft fulltimers, parttimers en uitzendkrachten. - Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel Gegevens tot en met 1999 hebben betrekking op de maand mei, vanaf 2000 op de maand april. Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO).

5 87 Tabel 7.03 Aantal vestigingen naar sectie en grootteklasse,, april ) grootteklasse 2) sectie code >=100 totaal landbouw, jacht en bosbouw A winning van delfstoffen C industrie D prod. en distributie van electr., gas en water E bouwnijverheid F reparatie van consumentenartikelen en handel G horeca H vervoer, opslag en communicatie I financiële instellingen J zakelijke dienstverlening / onroerend goed K openbaar bestuur / overheid L onderwijs M gezondheids- en welzijnszorg N milieu, cultuur, recreatie en ov. dienstverlening O totaal ) Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel ) De grootteklasse is bepaald o.b.v. het aantal personen dat 12 uur per week of meer werkzaam is (inclusief uitzendkrachten). Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO). Tabel 7.04 Aantal werkzame personen naar sectie, arbeidsduur en geslacht,, april ) <12 uur per week >=12 uur per week totaal sectie code m. v. t. m. v. t. m. v. t. landbouw, jacht en bosbouw A winning van delfstoffen C industrie D prod. en distributie van electr., gas en water E bouwnijverheid F reparatie van consumentenartikelen en handel G horeca H vervoer, opslag en communicatie I financiële instellingen J zakelijke dienstverlening / onroerend goed K openbaar bestuur / overheid L onderwijs M gezondheids- en welzijnszorg N milieu, cultuur, recreatie en ov. dienstverlening O totaal ) - Exclusief CBS-landbouwtellingen, zie tabel Inclusief uitzendkrachten. Bron: Bedrijven- en Instellingenregister Overijssel (BIRO).

6 88 Grafiek 26 Percentage werkzame personen per sectie en afdeling,, april sectie afdeling (vervaardiging van) GH 23,6% F 5,2% I 3,1% overige industrie 21,5% JK 15,4% CDE 24,1% chemische producten 7,8% machines en apparaten 12,2% metaal en metaalproducten 19,2% electr. en optische apparaten 39,3% A 0,5% LMNO 28,1% A CDE F GH I JK LMNO = landbouw = industrie = bouwnijverheid = handel en horeca = vervoer en communicatie = zakelijke dienstverlening = overige dienstverlening Tabel 7.05 Aantal agrarische bedrijven naar grondgebruik en aantal werkzame personen in de land- en tuinbouw, Tabel 1.04, sinds ) totaal aantal agrarische bedrijven w.v. aantal bedrijven met cultuurgrond w.v. in gebruik voor akkerbouw gewassen in gebruik voor gras in gebruik voor tuinbouwgewassen open grond in gebruik voor tuinbouwgewassen onder glas w.v. aantal bedrijven zonder cultuurgrond totaal aantal werkzame personen in de land- en tuinbouw: 2) w.v. mannen vrouwen w.v. gezinsarbeidskrachten niet-gezinsarbeidskrachten ) Gebaseerd op de landbouwtelling gehouden in april, mei of juni. 2) Exclusief de arbeidskrachten die niet iedere week op een land- of tuinbouwbedrijf gewerkt hebben. Bron: CBS.

7 89 Tabel 7.06 Aantal agrarische bedrijven met vee,, sinds ) aantal graasdierbedrijven aantal hokdierbedrijven totaal aantal bedrijven met vee 2) w.v. bedrijven met rundvee aantal runderen gemiddeld aantal runderen per bedrijf 65,2 63,9 64,9 58,9 64,7 63,4 bedrijven met varkens aantal varkens gemiddeld aantal varkens per bedrijf 415,4 429,0 435,3 487,1 505,1 597,2 bedrijven met paarden/pony's aantal paarden/pony's gemiddeld aantal paarden/pony's per bedrijf 5,1 5,3 5,3 6,7 7,4 7,3 bedrijven met schapen aantal schapen gemiddeld aantal schapen per bedrijf 39,7 36,3 33,5 23,3 49,5 67,0 bedrijven met kippen 4 x x 5 x x aantal kippen 3) gemiddeld aantal kippen per bedrijf 5.747,5 x x 4.552,0 x x 1) Gebaseerd op de landbouwtelling gehouden in april, mei of juni. 2) Exclusief combinaties van graasdier- en hokdierbedrijven. 3) Vanwege de uitbraak van de vogelpest in maart 2003 en de daarop volgende ruimingen zijn de cijfers van de omvang van de pluimveestapel voor het jaar 2003 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren. Bron: CBS. Grafiek 27 Aantal agrarische bedrijven met veestapel,, sinds aantal bedrijven rundvee varkens paarden/pony's schapen

8 90 Tabel 7.07 Aantal detailhandelsvestigingen naar groep, hoofdbranche en grootteklasse van het Tabel 7.07 winkelvloeroppervlak (wvo),, april ) gem. grootteklasse winkelvloeroppervlak (wvo) in m 2 totaal wvo per groep / hoofdbranche < >= 500 totaal wvo vestiging dagelijkse artikelen w.v. levensmiddelen persoonlijke verzorging mode en luxe artikelen w.v. antiek en kunst huishoudelijke- en luxe artikelen juwelier en optiek kleding en mode schoenen en lederwaren warenhuis vrije tijd w.v. hobby media sport en spel in / om het huis w.v. auto- en fietsaccessoires bruin- en witgoed doe-het-zelf plant en dier wonen overige detailhandel totaal w.v. dagelijks niet-dagelijks ) - Exclusief leegstand. - Door een andere registratiemethode van de Databank detailhandel, alsmede door een andere peildatum verschilt het aantal - vestigingen ten opzichte van tabel Bron: Locatus Databank Detailhandel.

9 91 Tabel 7.08 Aantal standplaatsen en handelaren op de Hengelose markt, naar artikelgroep, per 1 januari aantal standplaatsen aantal handelaren woensdag verkoopmeters zaterdag verkoopmeters w.v. uit gemeente artikelgroep aantal abs. % aantal abs. % totaal Hengelo voedings- en genotmiddelen (v.g.m.): , , w.v. aardappelen/groente/fruit , , zuidvruchten/noten/koek/snoep/snacks e.d , , eieren/zuivel , ,4 6 2 vis , ,4 4 - vleeswaren/poelier , ,6 4 3 brood/banket , ,4 1 1 duurzame en overige goederen (d.o.g.): , , w.v. vitrage/(gordijn)stoffen/meubelstoffering e.d , , kleding/textiel/lingerie/slaapmode e.d , , bloemen/(tuin)planten/zaden e.d , ,5 6 2 fournituren , ,9 2 1 boeken/lectuur/wenskaarten , ,1 2 - bijouterieën/lederwaren/tassen , ,1 3 - overig , ,7 5 2 totaal , , Bron: Gemeente Hengelo, Beleids- en Bedrijfsondersteuning. Grafiek 28 Aantal werkzoekenden,, per 1 januari, sinds aantal werkzoekenden aantal niet-werkende werkzoekenden aantal werkende werkzoekenden

10 92 Tabel 7.09 Kerncijfers beroepsbevolking, arbeidsmarktparticipatie en werkloosheid,, Tabel 7.09 sinds 1996/ ) totale bevolking jaar 2) w.v. beroepsbevolking w.v. werkzaam werkloos niet beroepsbevolking werkzame beroepsbevolking w.v. lager onderwijsniveau (basisonderwijs/mavo/vbo) middelbaar onderwijsniveau (havo/vwo/mbo) hoger onderwijsniveau (hbo/wo) bruto participatiegraad 3) 64,7 65,0 67,0 67,9 68,4 netto participatiegraad 3) 59,1 60,1 63,0 64,8 65,9 mannen 71,7 74,0 75,8 75,4 75,6 vrouwen 45,5 45,1 49,3 53,3 55, jaar 34,9 41,6 45,0 48,5 48, jaar 74,6 77,3 81,6 83,4 83, jaar 73,8 70,9 71,1 73,0 75, jaar 65,9 64,0 65,9 67,8 72, jaar 22,2 23,8 29,7 32,3 33,3 lager onderwijsniveau (basisonderwijs/mavo/vbo) 35,3 36,9 39,8 42,2 43,3 middelbaar onderwijsniveau (havo/vwo/mbo) 68,9 68,0 69,8 71,1 71,7 hoger onderwijsniveau (hbo/wo) 78,3 81,1 82,3 83,4 84,2 werkloosheidspercentage 4) 8,7 7,6 6,0 4,6 3,6 mannen 6,8 5,3 3,2 3,0 3,0 vrouwen 11,8 11,6 10,4 6,8 4,6 1) - Voor definities zie pagina 15 en De gegevens zijn gebaseerd op de Enquête beroepsbevolking (EBB). De aantallen en percentages betreffen driejaarsgemiddelden. 2) Alle personen van jaar woonachtig in de, exclusief personen in inrichtingen, instellingen en tehuizen. 3) bruto participatiegraad = totale beroepsbevolking x 100% netto participatiegraad = werkzame beroepsbevolking x 100% totale bevolking jaar totale bevolking jaar 4) werkloosheidspercentage = werkloze deel van de beroepsbevolking x 100% beroepsbevolking Bron: CBS.

11 93 Tabel 7.10 Aantal niet-werkende werkzoekenden per 1 januari,, sinds ) totaal geslacht mannen vrouwen leeftijdsgroep <20 jaar jaar jaar jaar jaar >=60 jaar jaar jaar >=50 jaar duur inschrijving in jaren <0,5 jaar ,5-1 jaar jaar jaar >=3 jaar opleiding basisonderwijs LBO/MAVO MBO/HAVO/VWO HBO/WO niet bekend etniciteit 2) Nederland niet-nederlands (westers + niet-westers + niet bekend) w.v. Marokko Nederlandse Antillen en Aruba Suriname Turkije overige niet-westerse landen westerse landen niet bekend totaal niet-westerse landen ) De cijfers hebben betrekking op het aantal jarige werkzoekenden zonder werk (of met werk van minder dan 12 uur per week) dat staat ingeschreven voor een baan van ten minste 12 uur per week. 2) De etniciteit is bepaald door het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI). Bron: Centrum voor Werk en Inkomen (CWI).

12 94