Cameratoezicht station Maarheeze

Transcriptie

1 Cameratoezicht station Maarheeze Portefeuillehouder: mr. M.M.D. Vermue-Vermue 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 Aanleiding p Probleemstelling p Leeswijzer p Veiligheidsanalyse 2.1 Inleiding p Sociale veiligheid p Objectieve veiligheid p Wettelijk kader 3.1 Inleiding p Wettelijk kader p Kostenraming 4.1 Inleiding p Kostenoverzicht aanschaf cameratoezicht p Kostenoverzicht huursysteem p Bijzonderheden p Afweging 5.1 Inleiding p Criteria publiek cameratoezicht p Advies p. 17 2

3 1. Inleiding 1.1 Aanleiding Op 5 november 2014 is namens de PvdA Cranendonck de motie Veiligheid, cameratoezicht station Maarheeze ingediend. Aanleiding voor deze motie waren berichten van fietsendiefstal, vernielingen en een hierdoor verlaagd veiligheidsgevoel. De gemeenteraad roept het college in de motie op om met de politie en gemeente Heeze-Leende in contact te treden om gezamenlijke actie te ondernemen. Per 1 februari 2006 is in de Gemeentewet opgenomen dat gemeenten op openbare plaatsen cameratoezicht kunnen inzetten. Artikel 151c bepaalt dat de gemeenteraad de burgemeester de bevoegdheid kan verlenen om camera s te plaatsen in het belang van de openbare orde. In het driehoeksoverleg moet worden afgestemd over welke periode gebruik wordt gemaakt van cameratoezicht. Camera s kunnen ingezet als preventief middel, niet voor de opsporing van strafbare feiten. Dit is het domein van de officier van justitie, waarbij heel andere wet- en regelgeving geldt. Dit neemt niet weg dat camerabeelden mogelijk bruikbare informatie bevatten voor opsporingsonderzoek en onder bepaalde voorwaarden gebruikt mogen worden. Cameratoezicht mag geen ongeoorloofde inbreuk op de privacy veroorzaken. Om deze reden is gemeentelijk cameratoezicht gereglementeerd en enkel mogelijk wanneer: - Dit noodzakelijk is voor de handhaving van de openbare orde, - Het besluit voor een afgebakende periode en voor een beperkt openbaar gebied geldt, - Na afloop wordt beoordeeld of de maatregel effectief was, - De maatregel proportioneel is (maatregel staat in verhouding tot geconstateerde criminaliteit), - De maatregel voldoet aan de vereiste subsidiariteit (geen betere alternatieve voor handen), - De aanwezigheid van camera s kenbaar is voor een ieder die zich binnen het bereik van de camera s bevindt, - Bewaartermijn van de beelden binnen wettelijke termijn. 1.2 Probleemstelling De vraag die centraal staat in dit beleidsstuk is als volgt geformuleerd: Is het invoeren van cameratoezicht in de fietsenstalling op station Maarheeze met als doel het verhogen van de objectieve en subjectieve veiligheid noodzakelijk, proportioneel, en subsidiair? De doelstelling van dit beleidsstuk is: onderzoeken of de invoering van cameratoezicht in de fietsenstalling op station Maarheeze noodzakelijk voor de handhaving van de openbare orde, proportioneel en subsidiair is. 1.3 Leeswijzer In dit inleidende hoofdstuk is de aanleiding en doelstelling van dit stuk beschreven. Hoofdstuk 2 beschrijft de veiligheidsanalyse met hierin de cijfers met betrekking tot de objectieve en subjectieve veiligheid. In hoofdstuk 3 wordt het juridisch kader omtrent cameratoezicht uiteengezet. Hier wordt een eerste uitleg gegeven over de juridische termen die van belang zijn bij de inzet van cameratoezicht. Hoofdstuk 4 geeft een globaal overzicht van de te verwachten kosten. Hierbij wordt een onderscheidt gemaakt tussen kosten voor de aanschaf 3

4 van een camerasysteem en een huursysteem. Deze kosten zijn in kaart gebracht door een bedrijf gespecialiseerd in cameratoezicht. In hoofdstuk 5 wordt een afweging gemaakt op basis van de voorwaarden die worden gesteld aan cameratoezicht. Vervolgens wordt een advies gegeven om cameratoezicht wel of niet in te zetten. 4

5 2. Veiligheidsanalyse 2.1 Inleiding Sociale onveiligheid is de bedreiging van gezondheid en goederen door moedwillige criminele handelingen van derden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen objectieve en subjectieve veiligheid. Onder objectieve veiligheid wordt de mate waarin personen slachtoffer of ooggetuige zijn geweest van incidenten verstaan. Subjectieve veiligheid richt zich op de veiligheidsgevoelens en beleving van personen. NS Reizigers meet maandelijks een aantal sociale veiligheidsaspecten door het bevragen van de passagiers. De politie heeft cijfers van het aantal meldingen van fietsendiefstal, vernieling, inbraak in auto s/diefstal van auto s, bedreigingen en mishandeling rondom het station. Om een goed beeld te krijgen van de situatie op station Maarheeze worden ter vergelijking de cijfers van station Geldrop en station Maarheeze uiteengezet. Het aantal in- en uitstappers op deze stations verschilt van elkaar. Het is van belang hier rekening mee te houden bij de beeldvorming Aantal in- en uitstappers per station per dag. Station Maarheeze Heeze Geldrop Subjectieve veiligheid Aantal in- en uitstappers per dag De cijfers in tabel Veiligheidsgevoelens reizigers, geven een overzicht van het percentage reizigers dat een rapportcijfer 7 of hoger geeft voor het aspect sociale veiligheid op het station Maarheeze van 2011 tot Ter vergelijking is tevens een overzicht gegeven van het percentage reizigers dat een rapportcijfer 7 of hoger geeft voor het aspect sociale veiligheid op vergelijkbare stations, Heeze en Geldrop. Hierbij is het verschil in station van belang in acht te nemen: Geldrop is een basisstation en Heeze en Maarheeze zijn haltes. Ten slotte is een overzicht gegevens van de stationscategorie Haltes. Dit zijn de stations bij NS Reizigers met de laagste aantallen in- en uitstappers. Station Maarheeze valt onder deze categorie. In de tabel is zichtbaar dat het percentage reizigers dat overdag een rapportcijfer 7 of hoger geeft op station Maarheeze in 2013 en % is. Op station Heeze en station Geldrop is dit gemiddeld 91% en 90%. Het percentage reizigers dat s avonds een 7 of hoger geeft op station Maarheeze is in 2013 en 2014 gemiddeld 46%. Op station Heeze en Geldrop is dit gemiddeld 54% en 47%. De cijfers in de avond zijn betrekkelijk lager dan overdag. Station Maarheeze scoort overdag boven het gemiddelde als gekeken wordt naar de landelijke categorie. In de avonduren scoren zij onder het gemiddelde in de categorie Haltes. 5

6 2.2.1 Veiligheidsgevoelens reizigers: percentage rapportcijfer 7 of hoger (bron: NS) Maarheeze Sociale veiligheid overdag op station 90% 88% 90% 90% Sociale veiligheid s avonds op station 51% 47% 47% 45% Heeze Sociale veiligheid overdag op station 90% 90% 90% 92% Sociale veiligheid s avonds op station 51% 49% 51% 56% Geldrop Sociale veiligheid overdag op station 85% 86% 91% 89% Sociale veiligheid s avonds op station 41% 41% 47% 47% Landelijk NS NB: stations bij NS met laagst aantal in en uitstappers Sociale veiligheid overdag op station * 88% 88% 88% Sociale veiligheid s avonds op station * 51% 53% 53% Bron: NS reizigers 2.3 Objectieve veiligheid In tabel zijn de cijfers weergegeven met betrekking tot diefstal, vernielingen, inbraak, schennis en bedreiging. Ter vergelijking is tevens een overzicht gegeven van het aantal incidenten op de vergelijkbare stations, Heeze en Geldrop. NB: dit zijn enkel de cijfers waarvan aangifte is gedaan bij de politie. Naar aanleiding van meldingen van fietsdiefstallen en vernielingen heeft de politie verbalisant onderzoek ingesteld naar het werkelijke aantal diefstallen. De politie geeft aan dat het bekend is dat het aantal aangiften afwijkt van de daadwerkelijk gepleegde feiten, maar het vermoeden bestaat dat er nu sprake is van een zeer groot verschil. Om deze reden is navraag gedaan bij de lokale fietsenhandelaren. Twee fietsenhandelaren geven aan dat klanten regelmatig aangeven dat de fiets is gestolen op station Maarheeze. Naar schatting zijn er afgelopen jaar circa 100 fietsen gestolen. Het aantal aangiften van diefstal geeft echter een ander beeld Feitelijke incidenten (bron: politie) Maarheeze Brom- snor- en fietsdiefstal Vernielingen Inbraak auto s

7 Diefstal motorvoertuigen Openbare schennis Bedreiging Heeze Fiets- brom- en snorfietsdiefstal Vernielingen Inbraak auto s Diefstal motorvoertuigen Openbare schennis Bedreiging Geldrop NB: Cijfers enkel voorzijde station Fiets- brom- en snorfietsdiefstal Vernielingen Inbraak auto s Diefstal motorvoertuigen Openbare schennis Bedreiging NB: bedreigingen hebben wel plaatsgevonden t.o.v. NS personeel, doch worden elders geregistreerd. Het aantal aangiften van fietsendiefstallen op station Maarheeze is lager in vergelijking met de andere stations. Op station Heeze is begin 2013 tijdelijk cameratoezicht ingezet in samenwerking met prorail. De inzet van cameratoezicht was effectief, en het aantal fietsenstallingen is gedaald. 7

8 De schade door vandalisme kan het beste worden uitgedrukt in kosten. De kosten op station Maarheeze zijn in 2014 ruim gedaald ten opzicht van De kosten met betrekking tot vandalisme zijn lager op station Maarheeze in vergelijking met de andere stations Schadebedrag vandalisme (NS) Schadebedrag vandalisme Station Maarheeze 1141,40 384,76 Station Heeze 4352, ,69 Station Geldrop 9061,43 710,04 8

9 3. Wettelijk Kader 3.1 Inleiding Cameratoezicht is een middel dat breed in te zetten is om eigendommen en personen te beschermen. Uiteraard dient cameratoezicht een wettelijke grondslag te hebben. Het Nederlandse recht heeft als uitgangspunt dat de staat gebonden is aan het legaliteitsbeginsel. Dit betekent dat de overheid niet mag ingrijpen in rechten en vrijheden van burgers zonder dat hiervoor een bevoegdheid bestaat die expliciet in de wet vermeld staat. 3.2 Wettelijk kader Juridische grondslag Cameratoezicht heeft een wettelijke grondslag in artikel 151c (gemeentewet). Volgens artikel 151c geeft de gemeenteraad de burgemeester bij verordening de bevoegdheid om, indien het voor de handhaving van de openbare orde noodzakelijk is, te besluiten tot plaatsing van vaste camera s voor een bepaalde duur ten behoeve van toezicht op een openbare plaats. Hieronder valt tevens de algemene bestuurlijke voorkoming van strafbare feiten die van invloed zijn op de openbare orde en rust in de gemeente. De aanwezigheid van camera s dient kenbaar te zijn voor iedereen die zich binnen het bereik van de camera s bevindt. Cameratoezicht heeft op grond van 151c een signalerende functie. De camera ziet meer en dit leidt tot de mogelijkheid om politie en hulpdiensten op straat aan te sturen. De vereisten met betrekking tot publiek cameratoezicht zijn voortdurend aan verandering onderhevig. Het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) stelt kerncriteria voor de toepassing van cameratoezicht. Deze worden samengevat in de begrippen proportionaliteit en subsidiariteit. Dit betekent dat cameratoezicht alleen mag worden ingezet bij ernstige problemen die niet in voldoende mate met andere maatregelen en instrumenten kunnen worden tegengegaan. In de Algemene Plaatselijke verordening Gemeente Cranendonck 2010 is deze bevoegdheid vastgelegd in artikel 2:77 Cameratoezicht op openbare plaatsen. Vaste camera s. De bevoegdheid van de burgemeester is nu nog beperkt tot de plaatsing van vaste camera s. Er ligt een wetsvoorstel waarin artikel 151c wordt aangepast. Deze wetswijziging leidt tot het schrappen van het vereiste ten aanzien van vast cameratoezicht. Met de term vast wordt dan zowel vast als mobiel (ook wel flexibel of tijdelijk ) cameratoezicht genoemd. Deze wetswijziging is nog niet goedgekeurd door de eerste kamer. Met het begrip vast wordt bedoeld dat de camera s nagelvast zijn bevestigd. Het gebruik van de camera s kan flexibel zijn, dit betekent dat de camera s na verloop van tijd op een andere plaats nagelvast bevestigd worden. Hierdoor kan worden gereageerd op veranderende veiligheidproblemen en patronen van criminaliteit. Openbare plaats De Wet openbare manifestaties (WOM) verstaat onder een openbare plaats, een plaats die krachtens bestemming of vast gebruik openstaat voor publiek. Dit betekent dat een plaats openstaat voor publiek en dat iedereen vrij is om daar te komen, zonder dat het verblijf door de rechthebbende aan een bepaald doel is gebonden, of dat voor het betreden van de plaats beperkingen gelden in de vorm van een meldingplicht, of een toegangsbewijs. 9

10 Handhaven openbare orde De handhaving van de openbare orde betreft het voorkomen van (onrechtmatige) gedragingen in de publieke ruimte die hinder of gevaar voor één of meerder personen of goederen veroorzaakt en het voorkomen van strafbare feiten die nadelige invloed hebben op de orde en rust in een samenleving. Bewaartermijn De bewaartermijn van camerabeelden bedraagt maximaal vier weken. De bewaartermijn van zeven dagen blijkt in de praktijk dikwijls voldoende. In de meeste gevallen vindt binnen zeven dagen na een incident aangifte plaats, de opgeslagen beelden zijn dan nog beschikbaar. Proportionaliteit Met proportionaliteit wordt de eis bedoeld dat het cameratoezicht in verhouding moet staan tot de geconstateerde criminaliteit en overlast. Dit wordt bepaald aan de hand van de doelomschrijving en veiligheidsanalyse. Wanneer het invoeren van cameratoezicht en de beoogde effecten hiervan niet in verhouding staan tot de geconstateerde criminaliteit en overlast, dan mag wettelijk gezien geen cameratoezicht worden ingevoerd. Subsidiariteit De subsidiariteiteis houdt in dat het lichtste middel moet worden ingezet om een doelstelling te bereiken. Cameratoezicht is een zwaar middel dat enkel mag worden ingezet op het moment dat alternatieve lichtere maatregelen niet het beoogde doel kunnen bereiken. Als het geformuleerde doel met alternatieve (minder ingrijpende) maatregelen behaald kan worden, mag er wettelijk gezien geen cameratoezicht worden toegepast. 10

11 4. Kostenraming 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt een globaal overzicht uiteengezet van de te verwachten kosten wanneer cameratoezicht op station Maarheeze wordt ingevoerd. De kosten voor het cameratoezicht zijn te onderscheiden naar eenmalige en maandelijkse kosten. Eenmalige kosten zijn de kosten voor de aanschaf van camera s en alle randapparatuur en de kosten voor het plaatsen van de camera s en andere aanpassingen aan het systeem. De maandelijkse terugkerende kosten bestaan uit de kosten voor het onderhoud en beheer, (live) toezicht en kosten voor elektra. Ten slotte worden de kosten geschetst voor de huur van cameratoezicht. 4.2 Kostenoverzicht aanschaf cameratoezicht Om een helder beeld te krijgen van de te verwachten kosten bij invoering van cameratoezicht is contact opgenomen met bedrijven gespecialiseerd in cameratoezicht. Zij hebben een offerte opgesteld en de eenmalige en maandelijkse kosten in kaart gebracht Kostenoverzicht aanschaf camera s Omschrijving eenmalige diensten Prijs Aantal Bedrag Draadloze verbinding PRO Basis Station , ,00 kilometer Camera merk: Axis type: P , ,00 Gateway configuratie per camera 75, ,00 ibdf configuratie & implementatie Firewall 725, ,00 ibdf Intelligent Beveiligde Datacentre 525, ,00 Firewall Inklimbeveiliging mm 110, ,00 Kantelmast lengte 6 meter 1400, ,00 Kleinmateriaal per camerapositie 75, ,00 Koppeling glasvezel 2.500, ,00 Montagebeugel buiten 100, ,00 Note: Er vanuit gaande dat de gemeente zelf de energie aansluiting laat verzorgen (Enexis) 0,00 0 Paalkast Sarel 495, ,00 Plaatsen van de masten 395, ,00 UTP Cat 5/6 4, ,00 Installatie 60, ,00 Projectmanagement 95, ,00 Totaalbedrag eenmalige kosten ,00 Omschrijving maandelijkse diensten Prijs Aantal Bedrag Gateway Publiek per vaste camera 32, ,50 Glasvezel verbinding 710, ,00 Maandelijkse check per camera NOC 5,00 3 5,00 Note: Uitkijken van de beelden kan in overleg met de Regionale Toezicht Ruimte (RTR) 0,

12 Schil 2 Onderhoud Prev. Draadloze 10, ,00 verbinding Schil 2 Onderhoud Prev. Vaste Camera 13, ,50 Totaalbedrag maandelijkse diensten 873,00 Jaarlijkse kosten Jaar 1 Jaar , ,00 De bovenstaande afbeelding geeft een indicatie van één van de mogelijkheden zoals omschreven in het kostenoverzicht. Aan de positie aan de linkerzijde wordt een kantelmast geadviseerd waarin twee vaste camera s zijn bevestigd welke zijn afgeschermd met een inklimbeveiliging. Vaste camera 1 kijkt naar het linkerdeel van de fietsenstalling. Vaste camera 2 kijkt naar het rechterdeel van de fietsenstalling. Aan de positie aan de rechterzijde wordt een kantelmast geadviseerd waarin één vaste camera is bevestigd op 4 meter welke is afgeschermd met een inklimbeveiliging. De vaste camera zal in het verlengde kijken van de fietsenstalling aan de kant van Den Engelsman. In het kostenoverzicht wordt gebruik gemaakt van een draadloze straalverbinding. Een andere mogelijkheid is meeliften op het Rondven-netwerk waarbij een vaste glasvezelverbinding wordt aangelegd. De verwachting is dat het vaste netwerk juni 2015 gerealiseerd wordt. 4.3 Kostenoverzicht huursysteem cameratoezicht Naast het kostenoverzicht in de voorgaande paragraaf is tevens een kostenoverzicht geschetst van de te verwachten kosten bij een huursysteem. Het huursysteem bestaat uit een station waaraan diverse camera s en verbindingsmogelijkheden kunnen worden gekoppeld Kostenoverzicht huursysteem camera s Omschrijving eenmalige diensten Prijs Aantal Bedrag Huur camerasysteem eenmalig (incl. opbouw en afbreken) 1.500, ,00 Note: Er vanuit gaande dat er spanning 0,

13 aanwezig is. Installatie 60,00 60,00 Projectmanagement 95,00 95,00 Totaalbedrag eenmalig 1.655,00 Omschrijving maandelijkse diensten Prijs Aantal Bedrag 4G netwerkverbinding (incl 2,5 GB/maand) 350, ,00 Huur vaste camera 2145, ,00 Opslag en beheer per camera 45, ,00 Toezicht in afstemming met de Regionale Toezicht Ruimte (RTR). 0,00 0 Totaalbedrag maandelijkse diensten 7270,00 Jaarlijkse kosten 4.4 Bijzonderheden Jaar 1 Jaar , ,00 Om de apparatuur optimaal te laten functioneren is het van belang dat er continu spanning aanwezig is. Om hier kostenbewust mee om te gaan is het interessant dat de gemeente de aansluiting zelf aanvraagt. Er is een Enexis aansluiting aanwezig waar vandaan dit gerealiseerd kan worden. De contactpersoon voor de gemeente is Dhr. Bukkems. Daarnaast is het van belang dat het gebied goed verlicht is zodat in het donker eveneens een goed beeld verkregen kan worden. De beelden kunnen worden opgenomen in een beveiligd data-center. Er kan toezicht worden geleverd vanuit de Regionale Toezicht Ruimte (RTR) op het politiebureau aan de Aalsterweg in Eindhoven. 13

14 5. Afweging 5.1 Inleiding De invoering van cameratoezicht moet wettelijk gezien noodzakelijk zijn. Dit betekent dat er sprake moet zijn van een openbaar gebied waarin zich regelmatig onveilige situaties voordoen waar eerdere maatregelen niet het gewenste effect hebben gehad. Als de doelstelling kan worden behaald met andere maatregelen of de veiligheidsproblematiek zodanig is dat cameratoezicht niet noodzakelijk is, mag er wettelijk gezien geen cameratoezicht worden ingevoerd. Cameratoezicht mag geen ongeoorloofde inbreuk op de privacy veroorzaken. Om deze reden is gemeentelijk cameratoezicht gereglementeerd en worden de volgende eisen gesteld: - Dit noodzakelijk is voor de handhaving van de openbare orde, - Het besluit voor een afgebakende periode en voor een beperkt openbaar gebied geldt, - Na afloop wordt beoordeeld of de maatregel effectief was, - De maatregel proportioneel is (maatregel staat in verhouding tot geconstateerde criminaliteit), - De maatregel voldoet aan de vereiste subsidiariteit (geen betere alternatieve voor handen), - De aanwezigheid van camera s kenbaar is voor een ieder die zich binnen het bereik van de camera s bevindt, - Bewaartermijn van de beelden binnen wettelijke termijn. Aan de hand van bovenstaande criteria wordt gekeken of cameratoezicht in de fietsenstalling op station Maarheeze wettelijk gezien mogelijk is. Na contact met de gemeente Heeze-Leende is gebleken dat het cameraproject in Heeze van een andere schaal is en niet vergelijkbaar met de plaatsing van camera s op station Maarheeze. Hierdoor is gezamenlijke actie niet efficiënt. Na overleg met de politie is naar voren gekomen dat zij een voorstander zijn van cameratoezicht op station Maarheeze. Zij geven aan dat het aantal aangifte van fietsendiefstal niet overeenkomt met de feitelijke situatie. Het uitlezen van camerabeelden is een tijdrovende zaak. Voorafgaande de inzet van cameratoezicht moet bepaald worden of de beelden enkel opgeslagen worden of er live-toezicht plaats vindt. Het advies is om de beelden enkel op te slaan bij de regionale toezichtruimte. Wanneer aangifte is gedaan van een fietsdiefstal of vernieling kunnen de beelden van het betreffende tijdstip worden uitgelezen door de politie. Op deze manier gaat men reactief te werk. Wanneer er sprake is van live-view is het voor de politie mogelijk om rechtstreeks mee te kijken in de meldkamer wanneer de toezichtcentrale een ernstig incident waarneemt. Zo kan de politie direct ter plaatse zijn. De kosten hiervoor zijn aanzienlijk hoger. 5.2 Criteria publiek cameratoezicht. Cameratoezicht is alleen mogelijk op het moment dat wordt voldaan aan onderstaande voorwaarden. Om een goede afweging te maken met betrekking tot de inzet van cameratoezicht wordt hieronder beschreven aan welke eisen wel of niet wordt voldaan. Noodzakelijk handhaving openbare orde De handhaving van de openbare orde betreft het voorkomen van (onrechtmatige) gedragingen in de publieke ruimte die hinder of gevaar voor één of meerdere personen of goederen 14

15 veroorzaakt en het voorkomen van strafbare feiten die nadelige invloed hebben op de orde en rust in een samenleving. Naar aanleiding van fietsendiefstallen, vernielingen en een verlaagd veiligheidsgevoel wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om cameratoezicht in te zetten in de fietsenstalling van station Maarheeze. Cameratoezicht inzetten op basis van vernielingen en fietsendiefstal is niet noodzakelijk voor de handhaving van de openbare orde. Wettelijk gezien is er alleen sprake van zaaks bescherming. Besluit bepaalde periode en openbaar gebied Het besluit tot het inzetten van cameratoezicht wordt voor een bepaalde periode aangewezen. Wanneer positieve effecten worden bereikt kan deze periode verlengd worden. De Wet openbare manifestaties (WOM) verstaat onder een openbare plaats, een plaats die krachtens bestemming of vast gebruik openstaat voor publiek. Dit betekent dat een plaats openstaat voor publiek en dat iedereen vrij is om daar te komen, zonder dat het verblijf door de rechthebbende aan een bepaald doel is gebonden, of dat voor het betreden van de plaats beperkingen gelden in de vorm van een meldingplicht, of een toegangsbewijs. De fietsenstalling op station Maarheeze is een openbaar gebied volgens de Wet openbare manifestaties. Evaluatie Na verloop van tijd dient er een beslissing te worden genomen over de voortzetting van het project. Hiervoor is een evaluatie nodig: op basis van het oorspronkelijke doel kan worden bepaald of de maatregel doeltreffend is. Evaluatie is om deze reden een vast onderdeel van ieder cameraproject. Deze evaluatie kan niet pas aan het eind van een project worden opgepakt. Het onderzoek omvat een geheel van werkzaamheden en gebeurtenissen van de oriëntatie tot en met de uitvoering. Het is van belang vooraf de situatie voor men overging op cameratoezicht aan te geven. Deze nulmeting kan samen vallen met de veiligheidsanalyse. Vervolgens kan een evaluatie aantonen op welke wijze en met welk resultaat gemeenten uitvoering hebben gegeven aan het cameratoezicht. De veiligheidsanalyse van station Maarheeze is opgenomen in dit stuk. Bij de invoering van cameratoezicht kunnen deze cijfers worden gebruikt als nulmeting. Vervolgens kunnen na verloop van tijd deze cijfers worden vergeleken. Op deze manier kan een beslissing worden gemaakt om het project voort te zetten of te beëindigen. Proportionaliteit Met proportionaliteit wordt de eis bedoeld dat het cameratoezicht in verhouding moet staan tot de geconstateerde criminaliteit en overlast. Dit wordt bepaald aan de hand van de doelomschrijving en veiligheidsanalyse. Wanneer het invoeren van cameratoezicht en de beoogde effecten hiervan niet in verhouding staan tot de geconstateerde criminaliteit en overlast, dan mag wettelijk gezien geen cameratoezicht worden ingevoerd. Uit gegevens van de politie en NS blijkt het volgende: Veiligheidsgevoelens: percentage reizigers dat een 7 of hoger geeft. Maarheeze Sociale veiligheid overdag op station Sociale veiligheid s avonds op station 90% 88% 90% 90% 51% 47% 47% 45% 15

16 In de bovenstaande tabel wordt het percentage reizigers weergegeven dat een 7 of hoger geeft voor de subjectieve veiligheid op station Maarheeze. Het veiligheidsgevoel op station Maarheeze is in de avonduren lager dan overdag. Overdag scoort Maarheeze hoger dan soortgelijke stations. In de avonduren scoort Maarheeze lager dan soortgelijke stations. NB: Deze cijfers zijn gebaseerd op station Maarheeze. De vraag is of cameratoezicht in enkel de fietsenstalling leidt tot een verhoging van de subjectieve veiligheid op het hele station Aangiften feitelijke incidenten Maarheeze Brom- snor- en fietsdiefstal Vernielingen Inbraak auto s Diefstal motorvoertuigen Openbare schennis Bedreiging Het aantal fietsdiefstallen op station Maarheeze is in 2014 gestegen ten opzichte van Het aantal diefstallen is in vergelijking met soortgelijke stations echter niet hoog te noemen. De kosten met betrekking tot vandalisme zijn op station Maarheeze lager dan in vergelijkbare gevallen. Cameratoezicht kan op basis van artikel 151c enkel worden ingezet op het moment dat dit proportioneel is. De cijfers geven geen alarmerend beeld op station Maarheeze. De invoering van cameratoezicht en de beoogde effecten hiervan staan niet in verhouding tot de geconstateerde criminaliteit en overlast. De inzet van cameratoezicht is niet proportioneel en om deze reden wettelijk niet mogelijk. Subsidiariteit De subsidiariteiteis houdt in dat het lichtste middel moet worden ingezet om een doelstelling te bereiken. Cameratoezicht is een zwaar middel dat enkel mag worden ingezet op het moment dat alternatieve lichtere maatregelen niet het beoogde doel kunnen bereiken. Als het geformuleerde doel met alternatieve (minder ingrijpende) maatregelen behaald kan worden, mag er wettelijk gezien geen cameratoezicht worden toegepast. Om de centrale doelstelling te behalen zijn verschillende maatregelen genomen door de politie. Er zijn vanuit de politie verschillende postacties gehouden om de daders te kunnen aanhouden en er is een zogeheten lokfiets ingezet. Daarnaast wordt er op het station dagelijks toezicht gehouden. Met deze alternatieve lichtere middelen is het beoogde doel niet bereikt. Kenbaar maken camera s. Cameratoezicht moet kenbaar zijn, zowel dat het plaats vindt als voor welke doelen, opdat degenen die met behulp van cameratoezicht in beeld worden gebracht, hun rechten kunnen uitoefenen. Het precies aangeven waar welke camera hangt is niet nodig. Er moet wel duidelijk zijn dat en om welke reden in een bepaald gebied de camera s gebruikt worden. Borden voorzien van symbolen en met vermelding van de verantwoordelijke zijn in principe voldoen. Aan deze wettelijke eis kan op station Maarheeze voldaan worden in de implementatiefase. 16

17 Bewaartermijn De bewaartermijn van camerabeelden bedraagt maximaal vier weken. De bewaartermijn van zeven dagen blijkt in de praktijk dikwijls voldoende. In de meeste gevallen vindt binnen zeven dagen na een incident aangifte plaats, de opgeslagen beelden zijn dan nog beschikbaar. 5.3 Advies Cameratoezicht kan op basis van artikel 151c enkel worden ingezet op het moment dat dit proportioneel is. Met proportionaliteit wordt de eis bedoeld dat het cameratoezicht in verhouding moet staan tot de geconstateerde criminaliteit en overlast. Dit wordt bepaald aan de hand van de doelomschrijving en veiligheidsanalyse. De cijfers geven geen alarmerend beeld op station Maarheeze. De invoering van cameratoezicht en de beoogde effecten hiervan staan niet in verhouding tot de geconstateerde criminaliteit en overlast. De inzet van cameratoezicht is niet proportioneel en om deze reden wettelijk niet mogelijk. Daarnaast is het de vraag of de inzet van camera s in de fietsenstalling de veiligheidssituatie op het station verbetert. De aanwezigheid van camera s in de fietsenstalling kan de criminaliteit verplaatsen naar het perron of de nabije omgeving, dit wordt het waterbedeffect genoemd. Op station Maarheeze kunnen fietskluizen worden gehuurd. Het gebruik van een fietskluis verkleind de kans op fietsendiefstal aanzienlijk. Op dit moment zijn er 15 van de 16 kluizen in gebruik. Eén van de kluizen is buiten gebruik maar wordt binnenkort gerepareerd. Er staat één persoon in de wachtrij. Bij een groot tekort wordt gekeken naar uitbreiding. Hier is bij station Maarheeze echter geen sprake van. Ten slotte is uit evaluaties gebleken dat cameratoezicht geen eenduidig effect heeft op de veiligheid. Gericht cameratoezicht kan een waardevol instrument zijn vooral als het onderdeel uitmaakt van een breder pakket aan veiligheidsmaatregelen. Cameratoezicht is geen wondermiddel. Evaluaties laten zien dat de vraag of cameratoezicht werkt, niet met een simpel 'ja' of 'nee' beantwoord kan worden. In sommige gevallen werkt het wel, soms niet en in weer andere gevallen is de effectiviteit eenvoudigweg niet bekend. (CCV, 2009) 17