Actualiteiten procesrecht. Webinar 6 oktober 2015 Academie voor de Rechtspraktijk R.J.Q. Klomp

Transcriptie

1 Actualiteiten procesrecht Webinar 6 oktober 2015 Academie voor de Rechtspraktijk R.J.Q. Klomp

2

3 Dombo-zaak: partijgetuige Hof Den Haag 22 juli 2014, ECLI:NL:GHDHA:2014:4684 (gepubliceerd op rechtspraak.nl op 15 september 2015) In de Dombo-zaak van het EHRM (27 oktober 1993, NJ 1994, 534) is Nederland veroordeeld omdat ten onrechte een partij-getuige niet was gehoord (dat was destijds in Nederland verboden). Mede naar aanleiding van die zaak is de regeling van artikel 164 Rv opgesteld en ingevoerd.

4 Kledingbedrijf Dombo vordert nu schadevergoeding van de Staat voor onrechtmatige rechtspraak Probleem: Causaal verband. Dombo moet bewijzen dat als haar directeur X wel was gehoord, de uitkomst van de zaak (tegen NMB i.v.m. een gestelde krediettoezegging die niet was nagekomen waardoor Dombo is ingestort ) een andere was geweest. Rb: -, Hof: -

5 Akte niet-dienen HR 4 september 2015, ECLI 2461 Is het verlenen van een Akte niet-dienen een bindende eindbeslissing? Terugkomen op bindende eindbeslissing; criteria 5

6 HR: Volgens vaste rechtspraak is de beslissing tot het verlenen van akte niet-dienen een tussenvonnis of tussenarrest waarbij een bindende eindbeslissing is gegeven. De rechter mag van een dergelijke beslissing in dezelfde instantie in beginsel niet terugkomen. 6

7 Vervolg HR: Gelet op het ingrijpende gevolg van het niet-dienen van grieven in hoger beroep, zal (de rolraadsheer van) het hof evenwel op verzoek van de appellant moeten nagaan of de eisen van een goede procesorde meebrengen dat van die eindbeslissing moet worden teruggekomen. 7

8 Vervolg HR: Dat is bijvoorbeeld het geval indien die beslissing blijkt te berusten op een onjuiste feitelijke of juridische grondslag, en voorts ingeval het op grond van een afweging van de aard van de fout die tot het niet nemen van het betrokken gedingstuk leidde en van alle betrokken belangen en omstandigheden, onaanvaardbaar zou zijn om aan de gegeven beslissing vast te houden 8

9 Bevoegdheid procedure te voeren ten behoeve van de boedel HR 4 september 2015, ECLI:2462 Heeft curator een last gegeven voor procedure t.b.v. de boedel? Hof: Nee; HR: Ja 9

10 A had een vordering op B vanwege onjuist advies inzake een bestrijdingsmiddel A heeft de vordering op B gecedeerd aan C A gaat failliet; Curator vernietigt de cessie, maar stemt in met de door C reeds gestarte procedure 10

11 Hof laat C bewijzen dat er een lastovereenkomst met de curator is om op eigen naam deze procedure ten behoeve van de boedel te voeren. Curator schrijft brief: Er is een lastovereenkomst, de boedel zal de vordering niet nogmaals instellen Hof: Brief curator onvoldoende; last is niet bewezen HR: Onbegrijpelijk oordeel; casseert en verwijst. 11

12 Bevrijdende en verkrijgende verjaring HR 14 augustus 2015, ECLI:NL:HR:2015:2194 (X/Y) Verhouding tussen art. 3:307 en 3:311 BW Voormalige partners sluiten koopovereenkomst met betrekking tot huis Per ongeluk wordt strook grond (waarop carport) niet geleverd Na einde relatie vordert eigenaar huis de strook grond. 12

13 HR: Het vorenstaande brengt mee dat art. 3:307 BW slechts van toepassing is op vorderingen tot nakoming van contractuele verbintenissen die in het geheel niet zijn nagekomen. Indien een zodanige verbintenis gedeeltelijk of anderszins gebrekkig is nagekomen, geldt de regeling van art. 3:311 lid 1 BW. 13

14 Ook de klacht over het afwijzen van het beroep op verkrijgende verjaring slaagt. Na de overdracht (in 2001) waren beide partners tot 2005 in het huis blijven wonen. Hof: Pas na vertrek van de andere partner in 2005 begint de termijn voor de verkrijgende verjaring te lopen. HR: Fout. Reeds in 2001 wordt de verkrijgende partner bezitter en dus begint reeds in 2001 de termijn te lopen. 14

15 Verjaring HR 18 september 2015, ECLI:NL:HR:2015:2743 (Strook grond Landgraaf) Eigenaar wil bungalow verkopen en ontdekt dat strook grond naast bungalow op naam Gemeente staat. Vordering verklaring voor recht dat revindicatie Gemeente is verjaard Rb: +, Hof: -, HR: casseert en verwijst.

16 HR: Bij de beoordeling van deze klacht wordt het volgende vooropgesteld. Voor de beantwoording van de vraag of iemand een zaak in bezit heeft genomen, is bepalend of hij de feitelijke macht over die zaak is gaan uitoefenen (art. 3:113 lid 1 BW). ( ) De machtsuitoefening moet derhalve zodanig zijn dat deze naar verkeersopvatting het bezit van de oorspronkelijke bezitter teniet doet (Parl. Gesch. Boek 3, p. 434). Het antwoord op de vraag of iemand de voor bezit vereiste feitelijke macht uitoefent wordt, evenals de vraag of hij voor zichzelf of voor een ander houdt, bepaald naar verkeersopvatting en overigens op grond van uiterlijke feiten (art. 3:108 BW).

17 Vervolg HR: Het hof heeft geoordeeld dat noch de plaatsing van een stenen nummerbord waarop het huisnummer is aangebracht, noch de aanleg van een pad dat alleen toegang verleent tot de woning van [eiser] c.s., in casu duiden op een pretentie van eigendom. Het hof heeft dit oordeel gemotiveerd met het argument dat ook een huurder een stenen nummerbord kan plaatsen en een pad kan aanleggen. Aldus heeft het hof een onjuiste maatstaf aangelegd.

18 Vervolg HR: De theoretische mogelijkheid dat ook een huurder op deze wijze de feitelijke macht over de bewuste strook grond kon uitoefenen, leidt nog niet tot ontkennende beantwoording van de vraag of [eiser] c.s. deze strook grond in bezit hebben genomen.

19 Stuiting verjaring HR 18 september 2015, ECLI:NL:HR:2015:2741 (ISG/RBS) Drie mogelijke stuitingswijzen: - Of een rechtsvordering instellen; art. 3:316 BW - Of schriftelijk aanmanen; art. 3:317 lid 1 BW - Of voldoende ondubbelzinnig het recht op nakoming voorbehouden; art. 3:317 lid 1 BW

20 Various questions have arisen which I am anxious to review with you as counsel to ABN Amro. Most curious are the mysterious details concerning the (...) payment of $ 400,000 to ABN Amro employee (...) out of our client s funds on deposit in an account at ABN Amro. Explanations which I have reviewed are incomplete and insufficient at best. It would appear that ABN Amro may be liable for the regrettable disappearance of the entire syndicated $ 24,000,000 (...)

21 Hof: Onvoldoende ondubbelzinnig het recht op nakoming voorbehouden HR: Wel voldoende.

22 Voeging HR 11 september 2015, ECLI:NL:HR:2015:2534 Betreft vordering van de Staat tot voeging in zaak tussen Europese Octrooi-organisatie/Vakbond Eenieder die belang heeft bij een tussen andere partijen aanhangig geding, kan vorderen zich daarin te mogen voegen (art. 217 Rv). Voor het aannemen van een zodanig belang is voldoende dat de partij die voeging vordert, nadelige gevolgen kan ondervinden van een uitkomst van de procedure die ongunstig is voor de partij aan wier zijde zij zich voegt.

23 Onder nadelige gevolgen zijn in dit verband te verstaan de feitelijke of juridische gevolgen die de toe- dan wel afwijzing van de in die procedure ingestelde vordering of het gezag van gewijsde van in de uitspraak in die procedure gegeven eindbeslissingen zal kunnen hebben voor degene die de voeging vordert. (HR 12 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1602, NJ 2015/295)

24 De Staat vordert zich in dit geding in cassatie te mogen voegen aan de zijde van EOO. Hij stelt belang bij voeging te hebben omdat het bestreden arrest in strijd is met de immuniteit van jurisdictie en van executie die aan EOO als internationale organisatie toekomt. De Staat is verplicht de naleving te waarborgen van de volkenrechtelijke verplichtingen die voortvloeien uit de door de Staat met EOO gesloten verdragen, waaronder genoemde immuniteit. (Hof had EOO o.a. veroordeeld de vakbond onbelemmerd toegang te geven tot haar e- mailsysteem)

25 Bewijsbeslag Hof Arnhem Leeuwarden 8 september 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:6640 Vordering beslaglegger: Laat de deurwaarder bij eventueel geschil beslissen welke bescheiden onder het beslag vallen en welke niet. Hof: Geen grondslag voor een rol van de deurwaarder. Het is een executiekwestie en op grond van de wet beslist de voorzieningenrechter.

26 Beslag en (vecht)scheiding Rb Noord-Holland 10 juli 2015, ECLI:NL:RBNHO:2015:6183 Vrouw legt tijdens echtscheidingsonderhandelingen conservatoir beslag voor een vordering tot vergoeding van schade. Na het bereiken van een schikking vordert zij nakoming.

27 Rb: Door het wijzigen van de eis in de hoofdzaak, is de vordering waarvoor beslag is gelegd zijnde een vordering tot betaling van schadevergoeding niet langer onderwerp van geschil in de hoofdzaak. Deze vordering is immers ten gevolge van de vaststellingsovereenkomst ( ) komen te vervallen. Dit brengt met zich dat het beslag thans moet worden geacht te zijn gelegd voor een niet bestaande vordering. Het beslag zal daarom moeten worden opgeheven.

28 Ambtshalve vaststelling consument HvJEU 4 juni 2015, C-497/13; Froukje Faber Moet de rechter ambtshalve vaststellen of een koper als consument moet worden beschouwd indien een beroep wordt gedaan op een garantie bij koop? HvJEU: Ja, maar niet op grond van een ambtshalve verplichting om dat te doen, maar in verband met de (noodzakelijke) beoordeling van de ingeroepen regels.

29 Froukje Faber koopt een tweedehands auto. Na drie maanden brandt de auto uit. Zij claimt de schade (ruim euro) bij de verkoper zonder te stellen dat zij de auto als consument heeft gekocht. Hof: Het claimen van schade onder een garantie brengt op grond van de richtlijn garanties voor consumptiegoederen noodzakelijk mee dat de rechter moet beoordelen of de koper een consument was.

30 Bedankt voor uw aandacht 30