Studiedag 2 jaar Renovatiepact. 16 december 2016 BRUSSEL
|
|
- Godelieve Joke van den Berg
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Studiedag 2 jaar Renovatiepact 16 december 2016 BRUSSEL
2 Welkom 16 december partners ondertekenden engagementsverklaring Renovatiepact Conceptnota Vlaamse Regering 17 juli 2015 Turtelboom (Energie), Homans (Wonen) en Schauvliege (Omgeving) Renovatiepact verder concretiseren 16 december 2015 Studiedag 1 jaar renovatiepact Accent op collectieve renovatie 16 december 2016 Studiedag 2 jaar Renovatiepact 176 inschrijvingen
3 PROGRAMMA 2 jaar Renovatiepact 9u15 Roel Vermeiren - VEA Energierenovaties- Europa inspireert? 9u30 Maarten De Groote - BPIE Ontwikkelingstraject Renovatieadvies 9u50 Barbara Wauman - VEA CASE Renovatiecoach 10u10 Peter-Paul van den Berg - Kamp C CASE Werfgoed 10u25 Ine Schils - Dubolimburg CASE Collectief goed coöperatieve aanpak PAUZE 10u40 10u55 Annick DeRop -Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad Ontwikkelingstraject Woningpas 11u15 Tine Vande Casteele - VEA Communicatie: van renoveren naar BENOveren 11u40 CASE Renovatieadvies aan huis 12u00 Eva Vanhoorne - Marquiz GoedeleDe Vos -Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen O-VL VRAGEN + verloop optionele namiddagsessies 12u20 Roel Vermeiren - VEA BROODJESLUNCH 12u30 13u30
4 Aanleiding Renovatiepact Europese richtlijn Energie-efficiëntie Langetermijnstrategie woningrenovatie 3e Vlaams actieplan april 2014 Basis: Energierenovatieprogramma voorlopersstrategie Update april 2017 Link met Europese klimaat- en energiedoelstellingen Vertaling in Vlaams Regeerakkoord Doel: gezamenlijk uitwerken coherent actieplan Sterke verhoging renovatiegraad: 0,7 naar > 2,5%/jaar Vergaande optimalisatie energieprestatie
5 Resultaat fase 1 -eerste helft 2015 Intensief overleg 6 werkgroepen + stuurgroep Selectie van hefboomacties met impact Conceptnota 17 juli Prioritaire acties/werven LT-doelstelling/opvolgingsindicator Woningpas Renovatieadvies Kennisplatform goede actievoorbeelden Business cases renovatieplanners en demonstratieprojecten Financiële ondersteuning Verplichtingen Energiearmoedeprogramma Geïntegreerd beleidskader Communicatie Energie + Wonen + Omgeving 1. Langetermijn doelstelling bestaande woningen 2. Goede actievoorbeelden 3. Geïntegreerd beleidskader 4. Financiering 5. Verplichtingen 6. Communicatie
6 Resultaat fase 2-najaar juni 2016 Beperktere werkgroepen voor 10 werven + stuurgroep gezamenlijk hefboomacties uitwerken Eindverslag stuurgroep half 2016 resultaten fase 2 aandachtspunten voor vervolgtraject welke werkgroepen voortzetten verdere governance van proces, Nota aan Vlaamse Regering aangaande vervolgtraject en inbedding proces Renovatiepact in transitieprojecten Vlaamse Regering Visie 2050 Klimaatvisie 2050 Energievisie / Energiepact Stroomversnelling
7 Link transitietrajecten Vlaamse Overheid Visie 2050: een langetermijnstrategie voor Vlaanderen Conceptnota Vlaamse Regering 25 maart transitieprioriteiten delivery units leveren begin 2017 startnota Circulaire economie Industrie 4.0 Zorg en Welzijn 4.0 Levenslang leren en dynamische levensloopbaan Vlot en veilig mobiliteitssysteem Slim Wonen en Leven Energietransitie koolstofarm energiesysteem dat maximaal hernieuwbaar is
8 Link transitietrajecten Vlaamse Overheid Klimaatvisie 2050 Conceptnota Vlaamse Regering 22 april 2016 Voorbereiding Vlaams Klimaatplan (2018) Reductie uitstoot broeikasgassen Transitie naar koolstofarme economie Parallel: Klimaatvisie horizon 2050 Kostenefficiënte aanpak en afstemming beleid KT en LT Europese doelstellingen behalen Stuurgroep en sectorale werkgroepen Gebouwen, transport, landbouw, energie-efficiëntie efficiëntie en industrie Gebouwen: Renovatiepact geeft invulling residentieel Energie-efficiëntie: zie Energievisie - Energiepact
9 Link transitietrajecten Vlaamse Overheid Energievisie en Energiepact Conceptnota Vlaamse Regering 19 februari 2016 Forse verbetering energie-efficiëntie Flinke groei aandeel hernieuwbare energie Garantie energievoorziening Stroomversnelling Vlaanderen blijft volop inzetten op energie-efficiëntie Het Vlaamse energiebeleid is erop gericht energiearmoede te vermijden Startevenement 16 juni 2016 Burgerpanel 15 oktober 2016
10
11 Link transitietrajecten Vlaamse Overheid Klimaattop 1 december: Vlaams Klimaat- en Energiepact uitstoot broeikasgassen tegen tot 95% tov 1990 tegen eind 2018 een Vlaams Klimaat- en Energieplan Lopende processen, zoals Renovatiepact, als katalysator Concreet: Witboek beleidsplan Ruimte Vlaanderen 80 miljoen euro renovatie sociale woningen Renovatiepact uitvoeren en evalueren: samen met de betrokken stakeholders de Vlaamse woningen energetisch efficiënter maken door onder meer het lanceren van het renovatieadvies, het EPC+ en de woningpas.
12 Link transitietrajecten Vlaamse Overheid Klimaatresolutie Vlaams Parlement zo snel als mogelijk uitvoering te geven aan het renovatiepact dat tot doel heeft een duurzaam traject met duidelijke tussentijdse doelstellingen vast te leggen voor een grondige vermindering van het energieverbruik van alle Vlaamse woningen. Want naast een klimaatvoordeel levert dit een unieke opportuniteit om bijkomende jobs te creëren in Vlaanderen Een renovatieadviesen renovatiebegeleidingdie gericht zijn op de uitvoering van totaalrenovaties, in één keer of in stappen zonder lock-in effecten, moeten daar een onderdeel van zijn, net zoals de woningpas die alle mogelijke attesten moet combineren tot één functioneel document
13 Renovatiepact: waar staan we? Langetermijndoelstelling bepaald Lopende trajecten: Woningpas Renovatieadvies Communicatie Energiearmoedeprogramma Premiehervorming Europese subsidies
14 Langetermijndoelstelling Spoor : maatregelenpakket Spoor : energieprestatieindicator LTdoelstelling
15 Langetermijndoelstelling Spoor : maatregelenpakket Maximale U-waarden componenten gebouwschil daken, muren vloeren: 0,24 Vensters 1,5 W/m2 glas= 1,1 Deuren en poorten: 2 Voorwaarden verwarmingsinstallatie Condensatieketel, WKK, warmtepomp In de communicatie aandacht voor luchtdichtheid, ventilatie en zonnewering
16 Langetermijndoelstelling Spoor : energieprestatie-indicator E60 of 100 kwh/m2 Gebouwschil: informatief S-peil
17 Opvolgingsindicator Opvolgingsindicator: Op termijn opvolging via woningpas Tot dan: dashboard van verschillende sub-indicatoren Uhasselt zorgt voor concrete invulling
18 Energiearmoedeprogramma Energiearmoede structureel aanpakken Vlamingen (11%, ca gezinnen) leven onder de armoederisicodrempel(60% mediaan inkomen) In België hebben gezinnen (1 op 7) af te rekenen met energiearmoede. In het Vlaamse gewest kampt 1 op 10 of gezinnen met energiearmoede (> 10% inkomen naar energie) Grote woononderzoek 2013: woningen (13%) nood aan structurele ingrepen 18
19 Energiearmoedeprogramma Participatief traject doorlopen September 2015 Stakeholderoverleg > 30 stakeholders Bilateraal overleg met netbeheerders, VVSG, Samenlevingsopbouw, Aanbevelingen voor acties voor: sociale bescherming van de energieklant structurele verbetering energieprestatie woningen kwetsbare burgers Conceptnota Vlaamse Regering 4 maart 2016 Proces gefaseerde uitwerking 34 acties opgestart
20 Energiearmoedeprogramma Voorbeelden van acties sociale bescherming Betaalplannen voor energieschulden reguleren/uniformer maken Toepassingstermijn voor tussenkomst voor aardgas voor klanten met een budgetmeter verruimen Pro-actievere gegevensuitwisseling om schulden te voorkomen Systematisch toepassen van een Armoedetoets op nieuwe regelgeving
21 Energiearmoedeprogramma Voorbeelden van acties rationeel energieverbruik Doelgroep energielening verruimen met beschermde afnemers (recht op sociale maximumprijs energie) De gratis huishoudelijke energiescans evalueren en optimaliseren Sociale programma s private huurmarkt voor spouwmuurisolatie en hoogrendementsglas vanaf 2017 Volgens principe bestaande sociale dakisolatieprojecten Hoge premie (23 euro per m²) + trajectbegeleiding
22 Premiehervorming Premies voor het realiseren van de LT-doelstelling Definitieve goedkeuring besluit Vlaamse Regering 15 juli pijlers: vereenvoudiging, hoger premies voor wie grondiger renoveert via de bonus voor Totaalrenovatie, aandacht voor kwetsbare doelgroepenen extra ondersteuning voor collectieve renovatieprojecten. Inwerkingtreding wijzigingen: eindfacturen vanaf 2017 Afschaffing 30% belastingvermindering dakisolatie Korting onroerende 5 jaar voor IER: 50% E90, 100% E60
23 Totaalrenovatiebonus de voucher Stimuleren richting langetermijndoelstelling. Voucher Basisprincipes Forfaitaire supplementen vanaf 3e investering Lijst van 7 maatregelen: binnen periode van 5 jaar uit te voeren (vanaf 1e factuur) Vanaf 5e investering: EPC na voorleggen Woninggebonden, maar aanpasbaar en overdraagbaar naar nieuwe eigenaars Max. supplement 4750 woningen, 2375 voor appartementen (ook investeringen in gemeenschappelijke delen tellen mee) Voor eindfacturen vanaf 1 januari Datum eerste eindfactuur=activatiedatum voucher
24
25 Collectieve aanpak: de burenpremie Samenwerken met projectbegeleiders = ontzorgers Doelgroepgericht en geografisch afgebakend ( buurt = zelfde gemeente of zelfde straat) Taken voor netbeheerder en voor projectbegeleider, deels vrij te verdelen over de twee partijen 1 project= minstens 10 woningen/wooneenheden uit dezelfde buurt die zelfde investering willen uitvoeren appartementen met minstens 10 wooneenheden moeten een collectief project op zich vormen Projecten moeten betrekking hebben minstens op 1 van de 7 vouchermaatregelen Maximaal 400 per woning/wooneenheid aan de projectbegeleider waarvoor de projectbegeleider alle taken heeft uitgevoerd en waar daadwerkelijk investering gebeurde Niet voor sociale huisvesting, wel voor appartementen andere premieberekening: vanaf 6 e wooneenheid 100 per wooneenheid, in totaal max 5000 euro voor het gebouw
26 Financiële ondersteuningsmaatregelen Verdere ondersteuning voor kwetsbare doelgroep op private huurmarkt Kwetsbaren NU 23 euro per m 2 in sociale dakisolatieprojecten via projectpromotor Vanaf 2017 Verschillende maatregelen Dakisolatie: 20 per m begeleidingskost/dossier Spouwmuurisolatie: 12 per m begeleidingskost/dossier Beglazing: 85 per m begeleidingskost /dossier
27 EU-financiering BE-REEL! subsidievoorstel BElgium REnovates for Energy-Efficient Living LIFE Call 2015 Integrated Projects Climate Action Eerste poging: full proposal ingediend 15 april 2016 Partners: projectcoördinator VEA, LNE, WTCB, Kenniscentrum Vlaamse Steden, Gent, Antwerpen, Mechelen, Waals Gewest, La Louvière, Mouscron Looptijd: 6 jaar Budget: 18 miljoen euro, waarvan 60% (10,8 mio) EU-steun Plaats in rangorde leverde geen subsidie op Poging 2: april 2017
28 PROGRAMMA 2 jaar Renovatiepact 9u15 Roel Vermeiren - VEA Energierenovaties- Europa inspireert? 9u30 Maarten De Groote - BPIE Ontwikkelingstraject Renovatieadvies 9u50 Barbara Wauman - VEA CASE Renovatiecoach 10u10 Peter-Paul van den Berg - Kamp C CASE Werfgoed 10u25 Ine Schils - Dubolimburg CASE Collectief goed coöperatieve aanpak PAUZE 10u40 10u55 Annick DeRop -Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad Ontwikkelingstraject Woningpas 11u15 Tine Vande Casteele - VEA Communicatie: van renoveren naar BENOveren 11u40 CASE Renovatieadvies aan huis 12u00 Eva Vanhoorne - Marquiz Goedelede Vos -Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen O-VL VRAGEN + verloop optionele namiddagsessies 12u20 Roel Vermeiren -VEA BROODJESLUNCH 12u30 13u30
29 Studiedag 2 jaar Renovatiepact VRAGEN??
30 Verder verloop Lunch tot 13u30 13u30 tot 15u30 (geen gezamenlijke afsluiter) 3 thematische uitwisselingssessies (zie naamkaartje): Sessie 1 Renovatieadvies: AUDITORIUM Sessie 2 Woningpas CAFETARIA Sessie 3 Communicatie 06P40 FERRARIS (aanmelden balie) Voor Renovatieadvies: workshop uit 2 delen 1ste deel plenair: wie wil kan input, suggesties, interessante voorbeelden (uit de praktijk), bekommernissen, aandachtspunten kenbaar maken aan VEA Interesse? Meldt dit in de middagpauze aan Barbara Wauman 2 e deel in 4 groepen (1 voor elk thema dat aan bod komt). De specifieke inhoud van de thema s wordt aan de start van de workshop kort toegelicht.
Studiedag 3 jaar Renovatiepact. 15 december 2017 BRUSSEL
Studiedag 3 jaar Renovatiepact 15 december 2017 BRUSSEL Minister van Energie Bart Tommelein PROGRAMMA 3 jaar Renovatiepact: stand van zaken 9u30 Roel Vermeiren - VEA Woningpas en EPC+ Collectieve aanpak
Nadere informatieRenovatiepact. VVSG Energie- & klimaatdag voor lokale besturen 4 mei 2017
Renovatiepact VVSG Energie- & klimaatdag voor lokale besturen 4 mei 2017 Aanleiding Renovatiepact Europese richtlijn Energie-efficiëntie Langetermijnstrategie voor woningrenovatie in EU-lidstaten Link
Nadere informatieRenovatiepact. stand van zaken Vlaams Parlement 8 maart 2017
Renovatiepact stand van zaken Vlaams Parlement 8 maart 2017 Inhoud Aanleiding Renovatiepact Link transitietrajecten Vlaamse Overheid Stand van zaken Renovatiepact Vervolg 2 Aanleiding Renovatiepact Europese
Nadere informatieRenovatiepact. Werkgroep energie-efficiëntie Stroomversnelling 5 oktober 2016
Renovatiepact Werkgroep energie-efficiëntie Stroomversnelling 5 oktober 2016 INLEIDING Fast 1 Startmoment: 16 december 2014 engagementsverklaring Renovatiepactcoalitie 34 partners Conceptnota Vlaamse Regering
Nadere informatieRenovatiepact & Woningpas VEA. Studiedag Energie Kamp C 18 september 2017
Renovatiepact & Woningpas VEA Studiedag Energie Kamp C 18 september 2017 Energiebeleid Renovatiepact Renovatieadvies Woningpas 2 Energiebeleid Renovatiepact 3 Renovatiepact Renovatiepact Doel: gezamenlijk
Nadere informatieStudiedag 4 jaar Renovatiepact. 14 december 2018 BRUSSEL
Studiedag 4 jaar Renovatiepact 14 december 2018 BRUSSEL agenda 4 jaar Renovatiepact: stand van zaken & uitdagingen Roel Vermeiren - VEA Woningpas als fundament voor info over uw woning demonstratie en
Nadere informatieRenovatiepact 1 jaar later. 9 maart 2016 Commissie Vlaams Parlement Luc Peeters - VEA
Renovatiepact 1 jaar later 9 maart 2016 Commissie Vlaams Parlement Luc Peeters - VEA INHOUD Inleiding. Proces fase 1 (eerste semester 2015). Resultaat fase 1. Gepland proces voor fase 2 (september 2015
Nadere informatieRenovatiepact stand van zaken 2 december 2016 LEUVEN
Renovatiepact stand van zaken 2 december 2016 LEUVEN Situering Europa: richtlijn Energie-efficiëntie - Langetermijnstrategie renovatie april 2014 - Energierenovatieprogramma 2020 basis - Ambitie verhogen
Nadere informatieDe langetermijnstrategie voor energetische renovaties van appartementen. 29 november 2016
De langetermijnstrategie voor energetische renovaties van appartementen 29 november 2016 1. (Energetische) kenmerken Vlaamse appartementen 2. Doelstelling Renovatiepact 3. Beleidsinstrumenten 4. Conclusies
Nadere informatieRenovatiepact fase 2. Werf 3 deeltaak 1 Algemeen renovatieadvies voor (nieuwe) woningeigenaars
Renovatiepact fase 2 Werf 3 deeltaak 1 Algemeen renovatieadvies voor (nieuwe) woningeigenaars 15 december 2015 Agenda startvergadering Korte kennismakingsronde Inleiding: situering werf en doelstellingen
Nadere informatieRenovatiepact fase 2. Werf 7: Verplichtingen
Renovatiepact fase 2 Werf 7: Verplichtingen 25 november 2015 Werf 7 - Agenda startvergadering Korte kennismakingsronde Situering werf en doelstellingen Inleiding tweede fase van het renovatiepact, de doelstellingen
Nadere informatieRenovatiepact 1 jaar later
Renovatiepact 1 jaar later 16 december 2015 Luc Peeters -VEA INHOUD Inleiding. Proces fase 1(eerste semester 2015). Resultaat fase 1. Gepland proces voor fase 2 (september 2015 mei 2016). 2 1 Het Vlaamse
Nadere informatieRenovatiepact. Startvergadering werf 5- deeltaak 3 Financiële ondersteuningsmaatregelen
Renovatiepact Startvergadering werf 5- deeltaak 3 Financiële ondersteuningsmaatregelen AGENDA STARTVERGADERING Korte kennismakingsronde (5 ) Inleiding aangaande het Renovatiepact, de doelstellingen van
Nadere informatie7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap
7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart 2015 Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a.
Nadere informatieRenovatiepact Commissie Vlaams Parlement
Renovatiepact Commissie Vlaams Parlement 22 april 2015, Brussel AGENDA Inleiding Stand van zaken 6 werkgroepen Eerste conclusies aangaande stand van zaken 2 INLEIDING Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019
Nadere informatieRaadscommissie milieu, energie, duurzaamheid, slimme stad, mondiaal beleid en onderwijs. Bespreking Europees project BE REEL!
Raadscommissie milieu, energie, duurzaamheid, slimme stad, mondiaal beleid en onderwijs Bespreking Europees project BE REEL! 24/04/2019 Algemeen BE REEL!: Belgium renovates for energy efficient living
Nadere informatieWelkom. Premies en REG-acties
Welkom Premies en REG-acties 2017-2018 Welkom Stijn Turcksin Energieadviseur Project Collectieve projectbegeleiding Contact www.eandis.be Stroomlijn: 078 35 35 34 Sociale media Stijn.Turcksin@eandis.be
Nadere informatieRenovatiepact fase 2. Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten
Renovatiepact fase 2 Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten 15 januari 2016 Werf 6 - Agenda derde vergadering Goedkeuring verslag 8/12/15 Terugkoppeling stuurgroep 6/1/16 LIFE IP BE
Nadere informatieRenovatiepact. Agenda 4/02/ Doel en proces renovatiepact. 2. Opdracht en aanpak werkgroep BEN defintie
Renovatiepact Werkgroep BEN definitie Startvergadering 29 januari 2015, Brussel Ann Collys Wina Roelens Agenda 1. Doel en proces renovatiepact 2. Opdracht en aanpak werkgroep BEN defintie 3. Vandaag: Markt
Nadere informatieRenovatiepact Werkgroep goede actievoorbeelden
Renovatiepact Werkgroep goede actievoorbeelden Startvergadering 28 januari 2015, Brussel Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a. gebouwen
Nadere informatieRenovatiepact AGENDA. Inleiding. Proces fase 1 (eerste semester 2015) Resultaat fase 1. Gepland proces voor fase 2 (september 2015 april 2016)
Renovatiepact strategische renovatieplanning woningpark 16 e ISOLATIEDAG 29 september 2015, Antwerpen Roel Vermeiren VEA AGENDA Inleiding Proces fase 1 (eerste semester 2015) Resultaat fase 1 Gepland proces
Nadere informatieStudiedag energie. Energielening en sociale isolatie huurwoningen. 18 september 2017
Studiedag energie Energielening en sociale isolatie huurwoningen 18 september 2017 REG-maatregelen: historiek Energierenovatieprogramma 2020: geen energieverslindende woningen in Vlaanderen in 2020 (dakisolatie,
Nadere informatieREG-premies van de Vlaamse overheid
REG-premies van de Vlaamse overheid Hoorzitting Commissie Wonen Vlaams Parlement 18 januari 2018 Energiepremies Hoofddoel: energie besparen in alle gebouwen, onafhankelijk van inkomen, eigendomsstructuur.
Nadere informatieStuurgroep Renovatiepact. 18 mei 2015
Stuurgroep Renovatiepact 18 mei 2015 AGENDA Inhoudstafel eindrapport 29 juni 2015 Wat na 29 juni 2015? Stand van zaken werkgroepen 2 Inhoudstafel eindrapport 29 juni 2015 Bevraging naar verwachtingen heeft
Nadere informatieWijzigingen REG-premies 2017 Guido Claes, Infrax
Wijzigingen REG-premies 2017 Guido Claes, Infrax Samenvatting wijzigingen Voor residentiële sector Afbouwscenario voor een aantal premies voor individuele maatregelen (dakisolatie, glasvervanging, spouwmuurisolatie,
Nadere informatieRenovatiepact. Werkgroep communicatie. Startvergadering 12 februari 2015, Brussel
Renovatiepact Werkgroep communicatie Startvergadering 12 februari 2015, Brussel Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a. gebouwen en bedrijven
Nadere informatieOntwerp Energieplan 2030:
Ontwerp Energieplan : Maatregelen voor woningen Studiedag Renovatiepact 14/12/2018 Ontwerp Vlaams actieplan Concrete actiepunten Deel van Ontwerp Energie-en Klimaatplan BE ENERGIE-EFFICIËNTIE moet fors
Nadere informatieVlaamse energielening
Vlaamse energielening Doelgroepbereik en Renovatiepact Vlaams Parlement Commissie Leefmilieu 08/03/2017 Jan Meuleman AG Energiebesparingsfonds Antwerpen Overzicht Historiek Huidige vorm Resultaten Doelgroepbereik
Nadere informatiePREMIES Premies voor ramen (glas en schrijnwerk) Renovatiepremie Premies van de netbeheerder Premie van 10 per m2 Totaalrenovatiebonus
PREMIES Premies voor ramen (glas en schrijnwerk) Renovatiepremie Je vervangt het glas en het schrijnwerk in een woning die minstens 30 jaar oud is. Premies van de netbeheerder Premie van 10 per m 2 als
Nadere informatieHet renovatiepact Woningpas Renovatieadvies EPC+ Jens Franken - VEA
Het renovatiepact Woningpas Renovatieadvies EPC+ Jens Franken - VEA Slotconferentie RenBEN 22 juni 2017 Kadering Renovatiepact = samenwerking Doel: verhogen renovatiegraad en opwaardering energieprestatie
Nadere informatieUw logo. Luc Peeters. Administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap
Luc Peeters Administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap 10 jaar energieprestatieregelgeving in Vlaanderen 1 jaar Renovatiepact 10 jaar energieprestatieregelgeving Nieuwbouw moet gezond binnenklimaat
Nadere informatieHet renovatieadvies Ann Collys - VEA 19 april 2016
Het renovatieadvies Ann Collys - VEA 19 april 2016 Inhoud Inleiding: het Renovatiepact Renovatieadvies: fase 1 Renovatieadvies fase 2 21/04/2016 2 Inleiding: Het Renovatiepact Belang langetermijndoelstelling
Nadere informatieCOLLECTIEF RENOVEREN. K A M P C o n d e r s t e u n t l o k a l e o v e r h e d e n e n b u r g e r s
COLLECTIEF RENOVEREN K A M P C o n d e r s t e u n t l o k a l e o v e r h e d e n e n b u r g e r s 1-05/04/2017 COLLECTIEF RENOVEREN WAAROM? Waarom? Collectief renoveren? De rol van Kamp C? Duurzaambouwloket.be
Nadere informatieBEKNOPTE PROJECTMANAGEMENTFICHE VOOR TWEEDE FASE RENOVATIEPACT
Werf 5 (deeltaak 1): Optimaliseren van de woningfiscaliteit ter ondersteuning van de renovatiegraad van bestaande woningen. Teneinde op een structurele wijze de gewenste energieprestatie en woningkwaliteit
Nadere informatieVCB Roadshow 12 januari 2016
VCB Roadshow 12 januari 2016 Agenda REG-Premies Premies: facts en figures Waar staan we nu? Waar loopt het fout bij premie-aanvraag? Wat brengt de toekomst? REG-Premies REG-Premies Vóór 1 juli 2016 zal
Nadere informatieVCB Roadshow Energie. 12 januari 2016 PATRICK STEURBAUT
Energie 12 januari 2016 PATRICK STEURBAUT Agenda REG-Premies Premies: facts en figures Waar staan we nu? Waar loopt het fout bij premie-aanvraag? Wat brengt de toekomst? 2 2/3/2016 REG-Premies Vóór 1 juli
Nadere informatieJan Van Vaerenbergh. Partners en Intermediaires Eandis
Jan Van Vaerenbergh Partners en Intermediaires Eandis BENOveren Premies BENO-pass Burenpremie BENOveren SLIM BEGONNEN, IS VEEL GEWONNEN! Huidige trends GRONDIG goed gepland en met deskundig advies AMBITIEUS
Nadere informatieBeste Katelijne D Hauwers (directeur Verenigde Eigenaars), Beste Marc Dillen (directeur-generaal Vlaamse Confederatie Bouw),
1 Beste Katelijne D Hauwers (directeur Verenigde Eigenaars), Beste Marc Dillen (directeur-generaal Vlaamse Confederatie Bouw), Beste Jef Lembrechts (voorzitter Vlaamse Confederatie Bouw), Beste Luc Peeters
Nadere informatieZaal ATELIER Een renovatiepact voor jouw gemeente
Zaal ATELIER +1 2.7. Een renovatiepact voor jouw gemeente KLIMAATDAG 2019 Een Renovatiepact voor uw gemeente Sanne Berghmans Roel Vermeiren VEA INHOUD De Vlaamse Renovatiestrategie 2050 Een Renovatiepact
Nadere informatie2018-2024 www.be-reel.be Dit is BE REEL! Het LIFE geïntegreerd project BE REEL! zal door middel van vijf hefbomen een forse impuls geven aan de realisatie van de ambitieuze Vlaamse en Waalse renovatiestrategieën
Nadere informatiePersmoment 06/12/2017
Persmoment 06/12/2017 Communicatiecampagne naar kwetsbare gezinnen VREG uw gids op de energiemarkt Agenda Voorstelling communicatiecampagne (VREG) Waarop letten als je wil veranderen van contract of leverancier
Nadere informatieLIFE 2016 BE REEL! Wooncongres VVSG 6 december 2018 Brussel
LIFE 2016 BE REEL! Wooncongres VVSG 6 december 2018 Brussel Nationaal training programma voor lokale overheden LIFE IP CA 2016 BE-REEL! With the contribution of the LIFE financial instrument of the European
Nadere informatiePERSBERICHT. Annemie Turtelboom Vlaams Viceminister-president Annemie Turtelboom Vlaams minister van Financiën, Begroting en Energie
PERSBERICHT Annemie Turtelboom Vlaams Viceminister-president Annemie Turtelboom Vlaams minister van Financiën, Begroting en Energie Brussel, 11/2/2016 Energiebesparende renovatie in Vlaanderen zet door
Nadere informatieRenovatiepact fase 2. Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten
Renovatiepact fase 2 Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten 8 december 2015 Werf 6 - Agenda tweede vergadering Korte kennismakingsronde enkele nieuwe deelnemers Inleiding aangaande de
Nadere informatieAgenda. Intro Beleid BENOveren DNB Premies De Burenpremie
BENOveren 1 Agenda Intro Beleid BENOveren DNB Premies De Burenpremie 2 Agenda Intro Beleid BENOveren DNB Premies De Burenpremie 3 4 5 6 Agenda Intro Beleid BENOveren DNB Premies De Burenpremie 7 8 9 E60
Nadere informatieLokale Transitie Renoveren 2050
OPROEPFICHE BE REEL! Leer-en ondersteuningsprogramma voor lokale besturen Lokale Transitie Renoveren 2050 1. UITDAGING De energieprestaties van gebouwen in België zijn ondermaats in vergelijking met het
Nadere informatieRenovatiepact. Startvergadering werf 1- deeltaak 4 Opvolgingsindicator
Renovatiepact Startvergadering werf 1- deeltaak 4 Opvolgingsindicator AGENDA STARTVERGADERING Korte kennismakingsronde Inleiding aangaande het Renovatiepact, de doelstellingen van de werf en de verwachte
Nadere informatieVergadering 3-27 april 2015
Vergadering 3-27 april 2015 Agenda 27 april 13:30 Goedkeuring agenda 13:40 Goedkeuring verslag 2 de vergadering 13:45 Stand van zaken Renovatiepact 14:00 Vertaling door moderatoren in te bespreken ideeën
Nadere informatieEPC+ Jaarcongres OVED. 7 juni 2018 Mieke Deurinck, VEA
EPC+ Jaarcongres OVED 7 juni 2018 Mieke Deurinck, VEA EPC Bestaat 10 jaar in 2019 Waarom EPC vernieuwen RENOVATIEPACT Verhogen renovatiegraad woningpatrimonium EPC op maat van gebruiker koper / huurder»
Nadere informatieSPEECH VCB-CONGRES. Dames en heren
SPEECH VCB-CONGRES Dames en heren Mij is gevraagd om de dag af te sluiten op dit tiende VCB-congres, een jubileumeditie. Ik kan me dus best voorstellen dat u nog een tikkeltje meer dan anders verlangt
Nadere informatieDE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING & DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS & DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE
DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING & DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS & DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE & DE VLAAMSE MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN,
Nadere informatieStudiedag energie. Sociaal energiebeleid. 18 september 2017
Studiedag energie Sociaal energiebeleid 18 september 2017 ENERGIE CENTRAAL IN ONS LEVEN Ons energiegebruik heeft impact op: Woon- en levenskwaliteit, gezondheid Gezinsbudget, koopkracht Economie en welvaart
Nadere informatieNota van de Vlaamse Regering. over energiezuinigheid en onroerenderfgoedzorg
ingediend op 647 (2015-2016) Nr. 1 11 februari 2016 (2015-2016) Nota van de Vlaamse Regering ingediend door minister-president Geert Bourgeois en viceminister-president Annemie Turtelboom over energiezuinigheid
Nadere informatieWoonpremies en voordelen in Roeselare
Woonpremies en voordelen in Roeselare Adres:, 8800 ROESELARE Datum: / /207 (bouwjaar:..) AAN TE VRAGEN VÓÓR DE WERKEN. Roeselare: gemeentelijke premie levenslang wonen WAT? - Woning aanpassen ifv inwonende
Nadere informatieNaar meer dakisolatie voor sociale huurwoningen
Naar meer dakisolatie voor sociale huurwoningen Energie voor iedereen! met steun van de Koning Boudewijnstichting Inhoud Samenwerkingsverband Dakisolatie waarom? Probleemstelling Project Troeven, uitdagingen
Nadere informatieTraject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid
Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Lieven Van Lieshout Econext 8 april 203 Uitdagingen van het energiebeleid Bron: IEA, WEO 202 2 Uitdagingen van het energiebeleid Bron : EC, Impact
Nadere informatieAdvies. REG stimuleren in woningen. Brussel, 19 oktober 2015
Advies REG stimuleren in woningen Brussel, 19 oktober 2015 SERV_20151019_energiebesparing gebouwen_adv Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01 11 info@serv.be
Nadere informatieHernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen. VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018
Hernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018 Energietransitie Het omvormen van het huidige energiesysteem naar een decentraal koolstofarm
Nadere informatieRenovatiepact. De opdracht 30/03/2015
Renovatiepact Werkgroep BEN definitie 3 de vergadering 18 maart 2015, Brussel Ann Collys Wina Roelens De opdracht Doel renovatiepact: alle bestaande residentiële gebouwen BEN in 2050 Sneller renoveren
Nadere informatieDe Burenpremie / Collectieve Renovatie
De Burenpremie / Collectieve Renovatie Inhoudstafel Algemene vragen Wat is een burenpremie? Wat is een collectief renovatieproject? Waar vind ik meer informatie over de burenpremie? Deelnemen aan een project
Nadere informatieEnergie-uitdaging gebouwde omgeving
Energie-uitdaging gebouwde omgeving Luc Peeters ADMINISTRATEUR-GENERAAL Vlaams Energieagentschap Ontwerp van Vlaams Energieplan 2021-2030 Woningen BAU-scenario (huidig beleid verderzetten) BU-scenario
Nadere informatieVR DOC.0897/2TER
VR 2018 2007 DOC.0897/2TER Ministerieel besluit houdende de organisatie van een oproep voor het indienen van voorstellen voor energieconsulentenprojecten DE VLAAMSE MINISTER VAN FINANCIËN, BEGROTING EN
Nadere informatieSloop en herbouw workshop. VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018
Sloop en herbouw workshop VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018 Sloop en herbouw afwegingen Wanneer en waar kan sloop meer aangewezen zijn dan renovatie? Hoe moet een maatschappelijk gedragen beleidskader
Nadere informatieNaar een opvolgingsindicator voor het Renovatiepact. Tine Tanghe 15 december 2017
Naar een opvolgingsindicator voor het Renovatiepact Tine Tanghe 15 december 2017 Achtergrond Totnogtoeopvolging via aantal vergunningen voor renovatiewerken MAAR Voor veel energetische renovatiewerken
Nadere informatieAdvies en begeleiding bij energiezuinige renovaties van appartementsgebouwen
Advies en begeleiding bij energiezuinige renovaties van appartementsgebouwen SVKA verhuurdersevent, 9 november 2017 Even voorstellen AG Energiebesparingsfonds Antwerpen Missie: het particulier energieverbruik
Nadere informatieSLIM BEGONNEN, IS VEEL GEWONNEN!
BENOveren: SLIM BEGONNEN, IS VEEL GEWONNEN! Wat is BENOveren? BENOveren? Dat is nog beter renoveren. Met oog voor je budget, je wooncomfort en de energieprestaties van je huis. Pak je hele woning aan,
Nadere informatieEerste versie langetermijnvisie grondige renovatie van woningen
Eerste versie langetermijnvisie grondige renovatie van woningen 1 Kenmerken Vlaams woningenbestand Overgrote meerderheid individuele woningen, elke woning quasi anders. Oud met slechte energieprestatie.
Nadere informatieRenovatiepact. Agenda 10/03/ Terugblik. 2. Aanpak vandaag. 3. Vooruitblik. Werkgroep BEN definitie
Renovatiepact Werkgroep BEN definitie 2 de vergadering - 23 februari 2015, Brussel Ann Collys Wina Roelens Agenda 1. Terugblik 2. Aanpak vandaag 3. Vooruitblik 1 De opdracht Doel renovatiepact: alle bestaande
Nadere informatieHoorzitting Renovatiepact. Samenlevingsopbouw. Toelichting door Stefan Goemaere en Wannes Starckx
Samenlevingsopbouw Toelichting door Stefan Goemaere en Wannes Starckx Renovatiepact kreeg en krijgt onze volle steun! Enkele cijfers Een stand van zaken Woonkwaliteit 350.000 woningen van structureel slechte
Nadere informatieBEKNOPTE PROJECTMANAGEMENTFICHE VOOR TWEEDE FASE RENOVATIEPACT
Werf 3 (deeltaak 1): Renovatieadvies voor de (nieuwe) woningeigenaar Inhoud van het renovatieadvies vastleggen: o Omschrijving van de inhoudelijke elementen die in het renovatieadvies aan bod moeten komen,
Nadere informatieENERGIEZUINIG RENOVEREN? DIT ZIJN DE PREMIES DIE U KUNT KRIJGEN.
ENERGIEZUINIG RENOVEREN? DIT ZIJN DE PREMIES DIE U KUNT KRIJGEN. Renoveren loont: want door te investeren in uw woning, zorgt u ervoor dat u er voortaan energiezuiniger kan leven. En dat is goed voor het
Nadere informatieMet volle teugen de Westhoek in: De winst van goed wonen. Sessie 6: Samenwerken tegen energiearmoede
Met volle teugen de Westhoek in: De winst van goed wonen Sessie 6: Samenwerken tegen energiearmoede 1. Wie zijn we? Sofie Hiele Maatschappelijk werker op de Sociale Dienst OCMW Poperinge Onder andere ook
Nadere informatiePremies voor energiebesparende investeringen in 2014
Premies voor energiebesparende investeringen in 2014 Inhoud Premies voor energiebesparende investeringen in 2014... Een overzicht van de premies die sinds 1 januari van kracht zijn.... Nieuw in 2014...
Nadere informatieDe landbouwsector als essentieel onderdeel van het Vlaams- en Europees klimaatbeleid
De landbouwsector als essentieel onderdeel van het Vlaams- en Europees klimaatbeleid Rondetafel Transport en Klimaat Julien Matheys Afdeling Lucht Dienst Klimaat Tania Van Mierlo Afdeling Lucht, Hinder,
Nadere informatieWoningpas. Ken uw woning. Mina raad Hoorzitting VAC Brussel 18 maart 2019
Woningpas Ken uw woning Mina raad Hoorzitting VAC Brussel 18 maart 2019 1 Wat is de woningpas? 2 Wat is de Digitaal paspoort Aanmelden met eid, token, it s me 3 Wat is de Woningoverzicht Energiestraat
Nadere informatieZoom in op uw dak: voor verhuurders
Zoom in op uw dak: voor verhuurders Thermografische foto stad Antwerpen Met 20 buurgemeenten De warmteverliezen van woningen kunnen zichtbaar gemaakt worden U krijgt een indicatie van de warmteverliezen
Nadere informatieBEN of Bijna EnergieNeutraal (ver)bouwen = toekomstgericht (ver)bouwen
BEN of Bijna EnergieNeutraal (ver)bouwen = toekomstgericht (ver)bouwen VCB Energieforum 27 maart 2014 Luc Peeters, administrateur generaal Vlaams Energieagentschap Sinds 2006 energieprestatieregelgeving
Nadere informatieDirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)
Dirk Vanhoudt Onderzoeker VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) De rol van groene warmtenetten in de renovatie van woningen Inhoudstafel 1. De Vlaamse huizenmarkt 2. De energieprestatieregelgeving
Nadere informatieInvesteren in energiezuinige oplossingen? Dit zijn de premies die u kunt krijgen.
Investeren in energiezuinige oplossingen? Dit zijn de premies die u kunt krijgen. Renoveren loont. Want door te investeren in uw woning, kunt u voortaan energiezuiniger leven. En dat is goed voor het milieu
Nadere informatieRenovatiepact werkgroep communicatie 04/05/2015
Renovatiepact werkgroep communicatie 04/05/2015 Samenkomsten op 12/2 en 16/3 Uitwerken van een marketingplan voor positieve communicatie over de doelstellingen en de implementatie van het Renovatiepact
Nadere informatieAGB Energiepunt Mechelen. Raadscommissie 16/05/2018 Toelichting Jaarverslag 2017
AGB Energiepunt Mechelen Raadscommissie 16/05/2018 Toelichting Jaarverslag 2017 AGB Energiepunt Mechelen Inleiding Rapportering over de uitvoering van de beheersovereenkomst Doelstelling Opdrachten Evaluatie
Nadere informatieRenovatiepact. Werkgroep financiering Thema fiscaliteit. 4 mei 2015, Brussel
Renovatiepact Werkgroep financiering Thema fiscaliteit 4 mei 2015, Brussel Agenda vandaag Korte terugblik tweede vergadering thema premies. Introductie thema fiscaliteit door Stien Van der Auwera - Manuela
Nadere informatieBijlage 5. Werkgroep Governance. Titel: Stroomversnelling werkgroep Governance. Werkgroepvoorzitter(s): Luc Peeters (VEA) Deelnemers: Eandis.
Bijlage 5 Werkgroep Governance Titel: Stroomversnelling werkgroep Governance Werkgroepvoorzitter(s): Luc Peeters (VEA) Deelnemers: Eandis Infrax Mina-raad REScoop VVP VVSG 1 STROOMVERSNELLING WERKGROEP
Nadere informatieHernieuwbare energie in Brussel
Hernieuwbare in Brussel Achtergrond en vooruitzichten Hernieuwbare in Brussel: welke opportuniteiten voor de bouwbedrijven? Afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen F. Cornille 19/10/2017
Nadere informatieZuid-West-Vlaanderen Energieneutraal in 2050. Naar een regionale energiestrategie
Zuid-West-Vlaanderen Energieneutraal in 2050. Naar een regionale energiestrategie Welke vragen liggen aan de basis? Er beweegt nu zeer veel rond energie. Waar staan we nu en hoe gaat het verder evolueren?
Nadere informatieIedereen klimaatbewust Ronde van de provincie
Iedereen klimaatbewust Ronde van de provincie 12 maart 2019 Ambitie-engagement- Stad Mechelen Belangrijke pijler beleidsakkoord : 2013-2018 / 2019-2024 Ondertekening Covenant of Mayors- Burgemeestersconvenant
Nadere informatieVLAAMSE ENERGIELENING
VLAAMSE ENERGIELENING Jeroen Verbeke Energiedeskundige 04/12/2015 WVI www.wvi.be BARON RUZETTELAAN 35 8310 BRUGGE T +32 50 36 71 71 E wvi@wvi.be voormalig federaal Fonds FRGE(Fonds ter Reductie van de
Nadere informatieREFURB Een aantrekkelijk aanbod voor energetische renovaties
REFURB Een aantrekkelijk aanbod voor energetische renovaties Ighor Van de Vyver (VITO\Energyville) 24 oktober 2017 Antwerpen Waarom renoveren? Volgens het beleid Vlaamse woningbestand: 58% van ca. 2,1
Nadere informatieZORGELOOS VERHUREN. Premies en steunmaatregelen voor verhuurders. Katja Calsyn projectcoördinator Beter Wonen aan de Gete
ZORGELOOS VERHUREN Premies en steunmaatregelen voor verhuurders Katja Calsyn projectcoördinator 9 oktober 2014 CC De Kruisboog Sint-Jorisplein20, 3300 Tienen Premies en Steunmaatregelen Particulier verhuurder
Nadere informatieBurgemeestersconvenant. Gemeenteraad 23 november 2015
Gemeenteraad 23 november 2015 UITGANGSPUNT Het klimaat- en energiebeleid van de EU Uitstoot broeikasgassen moet op korte termijn fors omlaag Energiebronnen die meer zekerheid bieden Energie-onafhankelijkheid
Nadere informatieDe energiekwaliteit van het bestaande woningenpark
De energiekwaliteit van het bestaande woningenpark Prof. dr. ir. arch. Griet Verbeeck Faculteit Architectuur & Kunst, Universiteit Hasselt Jaarvergadering BMP-PMC, Brussel, 1 oktober 2015 We zijn op de
Nadere informatiesamenwerking regionaal RENOVATIERAPPORT 2017
samenwerking ANZEGEM AVELGEM DEERLIJK HARELBEKE KORTRIJK KUURNE LENDELEDE MENEN SPIERE-HELKIJN WAREGEM wervik WEVELGEM ZWEVEGEM leiedal igs woonwijs igs menen-wervik-mesen igs Beter wonen provincie west-vlaanderen
Nadere informatiesamenwerking regionaal RENOVATIERAPPORT 2017
samenwerking ANZEGEM AVELGEM DEERLIJK HARELBEKE KORTRIJK KUURNE LENDELEDE MENEN SPIERE-HELKIJN WAREGEM wervik WEVELGEM ZWEVEGEM leiedal igs woonwijs igs menen-wervik-mesen igs Beter wonen provincie west-vlaanderen
Nadere informatieBurenpremie / Collectief Renovatieproject
Burenpremie / Collectief Renovatieproject Algemene vragen omtrent de burenpremie Wat is de burenpremie? Wat is een collectief renovatieproject? Waar vind ik meer informatie over de burenpremie? Voor de
Nadere informatieEnergieprestatiecertificaat
Energieprestatiecertificaat Bestaand gebouw met woonfunctie Kasteelstraat 45, 2800 Mechelen gezinswoning, halfopen bebouwing certificaatnummer : 20090720-0000245710-0000000004-7 Energielabel 580 kwh /
Nadere informatieSociaal energiebeleid. Infosessie 2017
Sociaal energiebeleid Infosessie 2017 1 ENERGIE CENTRAAL IN ONS LEVEN Ons energiegebruik heeft impact op: Woon- en levenskwaliteit, gezondheid Gezinsbudget, koopkracht Economie en welvaart Klimaat en Leefmilieu
Nadere informatiebetreffende het komen tot een energievisie en een energiepact en de rol daarin van het Vlaams Parlement
ingediend op 342 (2014-2015) Nr. 1 29 april 2015 (2014-2015) Voorstel van resolutie van Robrecht Bothuyne, Andries Gryffroy, Willem-Frederik Schiltz, Jos Lantmeeters, Valerie Taeldeman en Wilfried Vandaele
Nadere informatiePremies 2011. Vlaams Energieagentschap
Premies 2011 Vlaams Energieagentschap Fiscale voordelen 2011 Sinds 2010: heel duidelijk onderscheid tussen bestaande woningen (al 5 jaar in gebruik bij de start van de werken) en nieuwbouw. Bij bestaande
Nadere informatieBeknopte stand van zaken fase 2 van de uitwerking van het Renovatiepact dd 18 maart 2016
Beknopte stand van zaken fase 2 van de uitwerking van het Renovatiepact dd 18 maart 2016 WERF 1: Langetermijndoelstelling verder concreet uitwerken en opvolgingsindicator voor evolutie vernieuwingsgraad
Nadere informatieLCA voor woningen. Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) Bertrand Waucquez, Energieconsulent Mechelen,
LCA voor woningen Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) Bertrand Waucquez, Energieconsulent Mechelen, 2018-06-07 www.vcb.be Inhoud Waarom LCA? Wat is LCA en wat kan je uit een LCA leren? Toekomstige versies
Nadere informatie