OPTIMALISATIE EN VOORBEREIDING JAARAFSLUITING

Transcriptie

1 OPTIMALISATIE EN VOORBEREIDING JAARAFSLUITING 1

2 CONTACT PARMENTIER GUY MGI BVBA Valkenlaan Schoten Tel: 03/ Mail: Guy Parmentier Bedrijfsrevisor Executive professor University of Antwerp Management School 2008 (Real Estate Accounting) Professor Karel De Grote Hogeschool Antwerp (Audit/Valuation) Docent postgraduaat Antwerp Accountancy Guest professor University Maastricht (Valuation) Guest professor University of Economics Nicosia (Cyprus) Author of the book Business Valuation ( Intersentia) 2

3 ISBN

4 BESCHRIJVING Het einde van het jaar nadert weer. Met de eindejaarsbesprekingen helpt u uw klanten pro actief naar een fiscale optimalisatie. We onderzoeken samen welke stappen u nog kan ondernemen in het kader van de recente wetgeving, rechtspraak of fiscale standpunten. Wat kan u dit jaar nog doen? (huur vooruitbetalen, fiscale pensioenopbouw, boekjaar verlengen, voorzieningen, voorraadcorrecties, gespreide belasting, en dergelijke meer) => Combinatie van: Fiscaliteit Boekhoudwetgeving Vennootschapswetgeving Financiële analyse 4

5 INHOUD 1. Grootte van de vennootschap 2. Boeking van onroerende goederen 3. Afschrijvingen 4. Herwaarderingsmeerwaarden 5. Financiële vaste activa 6. Waardering van voorraden 7. Waardevermindering op handelsvorderingen 8. Overlopende rekeningen 9. Voorzieningen 10. Leningen 11. Leasing versus renting 12. Dividenden en tantièmes 13. Meerwaarden op aandelen 14. Minderwaarden op aandelen 15. Art. 47 WIB Termijnen jaarrekening 17. Tegenstrijdig belang 18. Alarmbelprocedure 19. Het jaarverslag 20. Fouten in de jaarrekening 21. Fouten in jaarverslag 22. Manipulaties in de jaarrekening 23. Waarborgen in de toelichting 24. Deelnemingen in de toelichting % VAA in de aangifte venb 26. Fairness tax 5

6 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Het is onmogelijk op een correcte manier de boekhoudwetgeving, de fiscale wetgeving en de vennootschapswetgeving te volgen als u niet weet of de vennootschap kwalificeert als grote vennootschap of kleine vennootschap! Wat is het belang van het onderscheid? 6

7 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Vennootschapsrechtelijke gevolgen : Schema van de jaarrekening Jaarverslag Aanstelling commissaris 7

8 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Fiscale gevolgen Aanleg investeringsreserve Vermeerdering ontoereikende voorafbetalingen eerste drie boekjaren Beperking van de afschrijvingen Bij de aankoop komende kosten Tarief notionele intrestaftrek 120% aftrek kosten voor beveiliging Vanaf AJ 2014 : belasting 0,4% bij meerwaarden op aandelen Vanaf 01/07/2013 : sperperiode voor kapitaalvermindering na incorporatie belaste reserves Vanaf 01/07/2013 : verlaagde roerende voorheffing op dividenden voor KMO Vanaf AJ 2014 : de fairness tax (BS 01/08/2013) Vanaf jaar 2014 : herinvoering éénmalige investeringsaftrek (enkel voor KMO) Vanaf jaar 2014 : verhoging IPA korting (korting BV) met 1,12% (enkel voor KMO) 8

9 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Art. 15 W.Venn. : Kleine vennootschappen zijn deze vennootschappen met rechtspersoonlijkheid die voor het laatste EN het voorlaatst afgesloten boekjaar, niet meer dan één der volgende criteria overschrijden : Jaargemiddelde personeelsbestand : 50 Omzet excl. BTW : EUR Balanstotaal : EUR Tenzij het jaargemiddelde van het personeelsbestand meer dan 100 bedraagt M.a.w. : grote vennootschap = Jaargemiddelde personeelsbestand meer dan 100 Tijdens laatste OF voorlaatste jaar minstens twee criteria overschrijden 9

10 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Personeelsbestand? 50 mensen in absoluut aantal? 50 mensen in voltijdse equivalenten? Omzet? 70 rekening? alle opbrengsten? 10

11 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Omzet? In principe 70 rekening Tenzij wanneer opbrengsten uit het gewoon bedrijf (= 70 t/m 75) voor meer dan de helft bestaat uit opbrengsten die niet aan de omzet kunnen toegeschreven worden. 11

12 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Voorbeeld : omzet: euro; andere bedrijfsopbrengsten: euro; financiële opbrengsten: euro; en uitzonderlijke opbrengsten: euro. => omzet voor art. 15 = EUR omzet: euro; andere bedrijfsopbrengsten: euro; financiële opbrengsten: euro; en uitzonderlijke opbrengsten: euro. => omzet voor art. 15 = EUR 12

13 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP CRITERIA PERSONEEL OMZET 10 mio 12 mio 13 mio 13 mio 20 mio 18 mio 18 mio BALANSTOT. 1 mio 2 mio 3 mio 4 mio 3 mio 3 mio 4 mio Klein Klein Klein Klein Groot Groot Klein 13

14 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Praktijk: Hoe berekenen? => zie Advies CBN 2010/5 (zie bijlage): Stel bijvoorbeeld dat een vennootschap tijdens de boekjaren 1, 2 en 3 de criteria niet overschrijdt. In de loop van boekjaar 4 wordt echter meer dan één van de criteria overschreden. Deze vennootschap zal toch nog als klein worden beschouwd gedurende het boekjaar 4, omdat ze dan voor het laatst afgesloten boekjaar (3) en het voorlaatst afgesloten boekjaar (2) niet meer dan één van de criteria overschreden heeft. Daarentegen zal ze niet meer als klein worden beschouwd vanaf boekjaar 5, ongeacht of ze de criteria op dat moment al dan niet overschrijdt, want één van de twee laatst afgesloten boekjaren (4) overschreed ze meer dan één criterium. JAAR MEER DAN één CRITERIUM OVERSCHREDEN* GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP NEE NEE NEE JA NEE NEE JA KLEIN KLEIN GROOT GROOT KLEIN 14

15 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Wat met verbonden vennootschappen? Art. 11 W.Venn. : Met een vennootschap verbonden vennootschap = Vennootschappen waarover zij een controlebevoegdheid uitoefent Vennootschappen die een controlebevoegdheid over haar uitoefenen Vennootschappen waarmee zij een consortium vormt Belang? Grote of kleine vennootschap? Grote of kleine groep? Fiscaliteit! 15

16 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Art. 16 W.Venn. : Een vennootschap samen met haar dochtervennootschappen, of vennootschappen die samen een consortium uitmaken, worden geacht een kleine groep te vormen, indien deze vennootschappen samen, op geconsolideerde basis, niet meer dan één van de volgende criteria overschrijden : Jaaromzet excl. BTW : EUR balanstotaal : EUR jaargemiddelde van het personeelsbestand : 250 Pas als twee jaar lang de criteria worden overschreden, is er een grote groep. 16

17 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Art W.Venn. inzake controle op de jaarrekening (aanstelling commissaris ) : Dit hoofdstuk is niet van toepassing op : 2 de niet genoteerde kleine vennootschappen in de zin van artikel 15, met dien verstande dat voor de toepassing van dit hoofdstuk iedere vennootschap afzonderlijk wordt beschouwd, behoudens de vennootschappen die deel uitmaken van een groep die gehouden is een geconsolideerde jaarrekening op te stellen en te publiceren; Met andere woorden : Kleine vennootschappen in de zin van art. 15 W.Venn. moeten geen commissaris aanstellen BEHALVE indien de vennootschap deel uitmaakt van een groep die moet consolideren 17

18 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Let op : art. 141 omvat geen territorialiteitsbepaling : Praktijk : De vennootschap van uw klant is op zich een kleine vennootschap, maar is dochter van een Duitse vennootschap die in Duitsland consolideert (eventueel zonder dat u daarvan op de hoogte bent). U moet voor de Belgische vennootschap een commissaris aanstellen en een jaarrekening opstellen volgens het volledig schema 18

19 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Praktijk : Een groep van (Belgische) vennootschappen. De groep wordt niet aanzien als een grote groep (criteria art. 16 W.Venn.) U moet niet verplicht consolideren De groep overschrijdt op geconsolideerde basis wel aan de criteria van art. 15 W.Venn. U moet in alle groepsvennootschappen een jaarrekening opmaken volgens het volledig schema Een commissaris is enkel nodig in de vennootschap die op individuele basis art. 15 W.Venn. overschrijdt 19

20 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Is de vennootschap verbonden in de zin van art. 11 W.Venn.? Neen Overschrijdt de vennootschap de criteria van art. 15 W.Venn.? Neen kleine vennootschap verkort schema en geen commissaris Ja Ja Consolidatie opmaken grote vennootschap volledig schema en wel commissaris Ja Voldoet de groep aan art. 16 W.Venn.? Neen Geen verplichte consolidatie Overschrijdt de groep de criteria van art. 15 W.Venn.? Neen verkort schema en geen commissaris Ja Ja Wel consolidatieplicht volledig schema voor alle groepsvennootschappen volledig schema en wel commissaris voor alle groepsvennootschappen commissaris enkel voor vennootschap die afzonderlijk art. 15 overschrijdt 20

21 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Praktijk Stelling : een VOF of een GCV moet geen jaarrekening opmaken en publiceren Art. 93 W.Venn. : opmaken van een jaarrekening : De kleine vennootschappen kunnen hun jaarrekening opmaken volgens een verkort schema De VOF en de GCV waarvan de omzet over het laatste boekjaar kleiner is dan EUR (art. 1 KB 12/09/1983) behoeven geen jaarrekening op te stellen volgens het wettelijke schema => Zij moeten wel een jaarrekening opmaken 21

22 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Art. 97 W.Venn. : neerleggen van een jaarrekening : Niet van toepassing voor De kleine vennootschappen die de vorm hebben aangenomen van een VOF, een GCV of een CVOA De VOF, de GCV en de CVOA waarvan alle onbeperkt aansprakelijke vennoten natuurlijke personen zijn VOF met omzet van EUR : geen jaarrekening volgens wettelijk schema en geen publicatie VOF met omzet van EUR : wel jaarrekening volgens wettelijk schema, maar geen publicatie grote VOF en onder de onbeperkt aansprakelijke vennoten één of meer rechtspersonen : wel jaarrekening volgens wettelijk schema en publicatie 22

23 1. GROOTTE VAN DE VENNOOTSCHAP Conclusie : indien u discretie wenst, kan een VOF als vennootschapsvorm voor de topholding interessant zijn wegens geen verplichte neerlegging van de jaarrekening. 23

24 BOEKING VAN ONROEREND GOED 24

25 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Vraag 1 : wanneer boeken? Vraag 2 : hoe boeken? Vraag 3 : waar boeken? 25

26 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Vraag 1 : wanneer boeken? Aankoop/Verkoop onder opschortende voorwaarde 26

27 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Aankoop/Verkoop onder opschortende voorwaarde : CBN advies 148/6 (zie bijlage) : drie mogelijke situaties : Bij het opmaken van de jaarrekening is de voorwaarde vervuld : de verrichting moet aangerekend worden aan het boekjaar Bij het opmaken van de jaarrekening is het niet zeker of de voorwaarde vervuld is : de verrichting mag niet aangerekend worden aan het boekjaar Bij vervulling zou de verrichting aanleiding geven tot een verlies => voorziening aanleggen Bij vervulling zou de verrichting aanleiding geven tot een winst => melden in de toelichting Bij het opmaken van de jaarrekening is het zeker dat de voorwaarde niet vervuld is: de verrichting heeft geen uitwerking 27

28 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Vraag 2 : hoe boeken (deel 1)? = functie van art. 15 W.Venn. : grote of kleine vennootschap : Aankoopprijs activeren Bijkomende kosten : Wat zijn bijkomende kosten? Hoe boeken? Problematiek van afschrijvingen en/of waardeverminderingen 28

29 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Wat zijn bijkomende kosten? Art. 36 KB/W.Venn. geeft als voorbeeld van de bijkomende kosten de niet terugbetaalbare belastingen en vervoerkosten. Meer concreet omvat dit de registratierechten bij onroerende goederen, de niet aftrekbare BTW, enz. De belastingadministratie (Com.IB 61/67) geeft iets meer verduidelijking : De aanschaffingsprijs omvat, naast de aankoopprijs ook de bijkomende kosten zoals invoerrechten en andere inklaringskosten, vervoerkosten, niet aftrekbare BTW, installatiekosten (b.v. kosten van plaatsing, van montage, van aansluiting aan energiebronnen enz.), kosten van studies, expertise, opmeting, plannen enz., honoraria van notarissen, architecten, registratie of andere soortgelijke rechten enz., zelfs indien die kosten de intrinsieke waarde van die activa niet verhogen. 29

30 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Hoe bijkomende kosten boeken? Verschil naargelang aankoop of inbreng : Art. 35 en 36 KB/W.Venn. : de materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde. De aanschaffingswaarde omvat naast de aankoopprijs de bijkomende kosten. Ingeval van aankoop dienen de bijkomende kosten dus mee geactiveerd te worden. Art. 39 KB/W.Venn. : De inbrengwaarde stemt overeen met de bedongen waarde van de inbreng. De belastingen en kosten met betrekking tot de inbreng zijn niet begrepen in de inbrengwaarde; indien zij niet volledig ten laste worden gebracht van de resultatenrekening van het boekjaar in de loop waarvan de inbreng is geschied, worden ze opgenomen in de rubriek " Oprichtingskosten ". Ingeval van inbreng heeft u de keuze. 30

31 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Bij jaareinde : Art. 64 KB/W.Venn. : Voor materiële vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt overgegaan tot afschrijvingen Afschrijving kan enkel : Op de waarde van het gebouw Op de bijkomende kosten van het gebouw Op het grondgedeelte kan niet afgeschreven worden De bijkomende kosten die betrekking hebben op de grond kunnen het voorwerp uitmaken van een waardevermindering 31

32 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Maar let op art. 49 KB/W.Venn : De waardeverminderingen mogen niet worden gehandhaafd in die mate waarin ze op het einde van het boekjaar hoger zijn dan wat vereist is volgens een actuele beoordeling, conform de normen waarvan sprake in artikel 46, van de minderwaarden waarvoor ze werden gevormd. De geboekte waardevermindering moet m.a.w. teruggenomen worden indien de waarde van de grond uitstijgt boven de boekwaarde! 32

33 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Twee manieren om de waardevermindering terug te nemen : Terugname via de resultatenrekening => belastbaarheid Terugname via de herwaarderingsmeerwaarden => Geen belastbaarheid Art. 100 KB W.Venn. Onder post III van de passiefzijde " Herwaarderingsmeerwaarden " mogen rechtstreeks worden geboekt en gehandhaafd tot op het ogenblik waarop de betrokken goederen gerealiseerd zijn : 2 de terugneming van waardeverminderingen geboekt op immateriële vaste activa en op materiële vaste activa zonder beperkte gebruiksduur. 33

34 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Vraag 2 : hoe boeken (deel 2)? Voor de berekening van de notionele intrestaftrek dient het eigen vermogen gecorrigeerd te worden met de boekwaarde van de onroerende goederen waarvan de bedrijfsleiders of hun echtgenoot het gebruik hebben Maar enkel het privé deel moet worden uitgesloten Bijgevolg dient het privé en het beroepsmatig duidelijk afzonderlijk vermeld te worden in de balans 34

35 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Vraag 3 : waar boeken? Art. 95 KB/W.Venn. : indeling materiële vaste activa 22 Terreinen en gebouwen : 23 Installaties, machines en uitrusting 24 Meubilair en rollend materieel 25 Leasing en soortgelijke rechten 26 Overige materiële vaste activa 27 Activa in aanbouw en vooruitbetalingen 35

36 2. BOEKING VAN ONROEREND GOED Vraag 3 : waar boeken? Merk op dat een onroerend goed dus op vijf verschillende rubrieken in de balans kan terechtkomen : 22 Zakelijke rechten (volle eigendom, vruchtgebruik) die de onderneming bezit op een onroerend goed, bestemd voor eigen bedrijfsuitoefening. De inrichting van eigen gebouwen. Intercalaire intresten (art. 38 KB/W.Venn.) 25 Gebruiksrechten op een onroerend goed, bestemd voor eigen bedrijfsuitoefening, op grond van leasing, opstal of erfpacht 26 Terreinen en gebouwen niet bestemd voor bedrijfsuitoefening Woongebouwen Buiten gebruik gestelde gebouwen 27 activa in aanbouw en vooruitbetalingen 35 onroerende goederen bestemd voor verkoop 36

37 AFSCHRIJVINGEN 37

38 3. AFSCHRIJVINGEN Belangrijk fiscaal principe : art. 61 WIB92 Afschrijvingen worden als beroepskosten aangemerkt naar de mate dat ze gegrond zijn op de aanschaffings of beleggingswaarde en voor zover ze noodzakelijk zijn en samengaan met een waardevermindering die zich in het belastbare tijdperk werkelijk heeft voorgedaan. Het is bijgevolg aan de belastingplichtige om de waardevermindering aan te tonen! Bedenkingen: Wat met onroerend goed? Wat met het principe van art. 47 WIB? U moet immers herinvesteren in afschrijfbare vaste activa 38

39 3. AFSCHRIJVINGEN Lineaire afschrijving Degressieve afschrijving : niet voor Immateriële vaste activa Personenwagens Activa waarvan het gebruik aan derden is afgestaan Bijkomende kosten : afschrijving ad libidum (art. 62 WIB92) : enkel voor kleine vennootschappen (art. 196 WIB92) Afschrijven ineens jdens het belastbaar jdperk ( rechtstreeks in kosten boeken) Let op met verkort boekjaar! Volgens hetzelfde ritme als het hoofdbestanddeel Volgens ander ritme Bijkomende kosten personenwagens : altijd volgens ritme personenwagen (art. 65 WIB92) 39

40 3. AFSCHRIJVINGEN Degressieve afschrijving : Overgaan van degressief naar lineair is toegestaan Overgaan van lineair is niet toegestaan 40

41 3. AFSCHRIJVINGEN Voorbeeld Aankoop grond op 02/01/2012 : EUR Oplevering appartement 31/12/2012 : EUR Registratierecht : EUR BTW : EUR Erelonen notaris : EUR Totaal : EUR 41

42 3. AFSCHRIJVINGEN Boeking : 220 Grond : EUR (grond) 220 Grond : EUR (registratierecht) 220 Grond : EUR (aandeel erelonen) 221 Gebouwen : EUR (Gebouw) 221 Gebouwen : EUR (Niet aftrekbare BTW) 221 Gebouwen : EUR (aandeel Te betalen aankoop : EUR 42

43 3. AFSCHRIJVINGEN Boeking per 31/12/2012 voor een grote onderneming 63 Waardevermindering grond : EUR 63 Waardevermindering grond : EUR 63 Afschrijving gebouw : 21,92 EUR ( / 25 jaar x 1/365) 63 Afschrijving gebouw : 4,60 EUR ( /25 jaar x 1/365) 63 Afschrijving gebouw : 2,19 EUR (2.000 /25 jaar x 228 Waardevermindering grond : EUR 229 Afschrijving gebouw : 28,71 EUR => Impact op resultaat : ,71 EUR 43

44 3. AFSCHRIJVINGEN Boeking per 31/12/2012 voor een kleine onderneming 63 Waardevermindering grond : EUR 63 Waardevermindering grond : EUR 63 Afschrijving gebouw : EUR ( / 25 jaar) 63 Afschrijving gebouw : EUR 63 Afschrijving gebouw : Waardevermindering grond : EUR 229 Afschrijving gebouw : EUR => Impact op resultaat : EUR 44

45 3. AFSCHRIJVINGEN Conclusie : U adviseert aan de klant om te investeren in vastgoed om de belastbare basis van dat jaar te verminderen, maar u vergat te controleren of het om een grote/kleine vennootschap gaat Verschil in resultaat : ,71 = ,29 EUR À rato van 34% belastingen geeft dit een verschil van EUR 45

46 HERWAARDERINGS VOORWAARDEN 46

47 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Art. 57 KB/W.Venn. CBN Advies 2011/14 (zie bijlage) Voorwaarden : De vennootschap mag herwaarderen : Materiële of financiële vaste activa Vaststaand en duurzaam karakter Rentabiliteitsvoorwaarden Tot maximaal de marktwaarde Verantwoording in de toelichting Meerwaarde op materiële vaste activa met beperkte levensduur moeten afgeschreven worden over de residuele gebruiksduur Toerekening aan de rubriek herwaarderingsmeerwaarden op het passief 47

48 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Boekhoudkundige verwerking : voorbeeld niet verwezenlijkte meerwaarde op gebouw van EUR Boeking: debet credit Meerwaarde gebouwen 121 Herwaarderingsmeerwaarde MVA Afschrijving volgens resterende gebruiksduur (bv. 10j) Toevoeging afschrijving MVA Geboekte belaste afschrijving

49 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Wat met de latente belastingen op de herwaarderingsmeerwaarde? Belgisch boekhoudrecht : geen rekening houden met latente belastingen bij het boeken van de herwaarderingsmeerwaarde (Advies CBN 2011/14) 49

50 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Voorwaarde : Vaststaand en duurzaam karakter : Meerwaarde moet vaststaand en duurzaam karakter hebben Er kan dus eigenlijk geen herwaardering geboekt worden op bijvoorbeeld rollend materieel dat zijn waarde verliest 50

51 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Voorwaarden inzake rentabiliteit : Art. 57 maakt een onderscheid tussen : Actiefgebonden rentabiliteitsvoorwaarde Bijkomende rentabiliteitsvoorwaarde 51

52 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Actiefgebonden rentabiliteitsvoorwaarde : Een vennootschap mag haar materiële en financiële vaste activa enkel herwaarderen wanneer de waarde van deze activa bepaald in functie van hun nut voor de vennootschap, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven de boekwaarde : Het betrokken actief dient voldoende rentabiliteit te genereren om de hogere afschrijvingskost te dragen Rendement van het actief mag in principe niet dalen : dus geen herwaardering mogelijk tenzij bijvoorbeeld herinrichting en de huur wordt verhoogd 52

53 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Bijkomende rentabiliteitsvoorwaarde voor activa noodzakelijk voor de voorzetting van het bedrijf : Indien het actief niet noodzakelijk is voor de voorzetting (in principe geboekt op 26 Overige materiële vaste activa), dient enkel de actiefgebonden rentabiliteitsvoorwaarde vervuld te worden Er mag slechts worden geherwaardeerd in de mate waarin de meerwaarde wordt verantwoord door de rentabiliteit van de vennootschap, m.a.w. : De rentabiliteit moet voldoende zijn en blijven na de geplande herwaarderingsmeerwaarde Praktijk : bijvoorbeeld : resultaat boekjaar / eigen vermogen Vennootschap mag geen herwaarderingsmeerwaarde boeken indien er een overgedragen verlies is of wanneer er verlies is in het huidige boekjaar (vennootschap moet ook extra afschrijvingslast kunnen dragen) 53

54 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Toelichting in de jaarrekening : Jaar van herwaarderingsmeerwaarde : reden van herwaardering toelichten Elke latere wijziging of bestaande toestand moet in de volgende jaren ook in de toelichting worden opgenomen 54

55 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Praktijk : Er is niet voldaan aan de rentabiliteitsvoorwaarde, er mag bijgevolg geen herwaarderingsmeerwaarde geboekt worden Oplossing : afschrijvingen terugnemen? art. 64 KB/W.Venn. : Afschrijvingen mogen slechts worden teruggenomen, wanneer het toegepaste afschrijvingsplan, wegens gewijzigde economische of technologische omstandigheden, een te snelle afschrijving tot gevolg heeft gehad. Er moeten m.a.w. externe motieven zijn Voorbeeld : installatie wordt afgeschreven in functie van exploitatievergunning, later wordt de vergunning verlengd De terugneming moet geschieden via de resultatenrekening door de boeking van een uitzonderlijke opbrengst 55

56 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? 1 ste aandachtspunt : Art. 28 KB.W.Venn. : voor de vaste en de vlottende activa moet zo nodig tot aanvullende afschrijvingen of waardeverminderingen worden overgegaan om de boekwaarde terug te brengen tot de vermoedelijke realisatiewaarde. Enerzijds betreft deze bepaling enkel aanvullende afschrijvingen of waardeverminderingen om een eventueel negatief verschil tussen de boekwaarde en de realisatiewaarde weg te werken. In geen enkel geval laat deze wettelijke bepaling toe een meerwaarde tot uiting te brengen. Anderzijds heeft een vennootschap (zelfs in vereffening) steeds de mogelijkheid (maar niet de verplichting) materiële vaste activa te herwaarderen op basis van artikel 57 van voormeld koninklijk besluit, wanneer de waarde van deze activa, bepaald in functie van hun nut voor de vennootschap, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven hun boekwaarde. 56

57 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? 2de aandachtspunt : Art. 57 KB/W.Venn. : herwaarderingsmeerwaarden : Voorwaarden : De vennootschap mag herwaarderen : Materiële of financiële vaste activa Vaststaand en duurzaam karakter Rentabiliteitsvoorwaarden Tot maximaal de marktwaarde Verantwoording in de toelichting Meerwaarde op materiële vaste activa met beperkte levensduur moeten afgeschreven worden over de residuele gebruiksduur Toerekening aan de rubriek herwaarderingsmeerwaarden op het passief 57

58 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Voorwaarde : Vaststaand en duurzaam karakter : Meerwaarde moet vaststaand en duurzaam karakter hebben Er kan dus geen herwaardering geboekt worden op bijvoorbeeld rollend materieel dat zijn waarde verliest 58

59 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Voorwaarden inzake rentabiliteit : Art. 57 KB/W.Venn. maakt een onderscheid tussen : Actiefgebonden rentabiliteitsvoorwaarde Bijkomende rentabiliteitsvoorwaarde 59

60 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Actiefgebonden rentabiliteitsvoorwaarde : Een vennootschap mag haar materiële en financiële vaste activa enkel herwaarderen wanneer de waarde van deze activa bepaald in functie van hun nut voor de vennootschap, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven de boekwaarde : Het betrokken actief dient voldoende rentabiliteit te genereren om de hogere afschrijvingskost te dragen Rendement van het actief mag in principe niet dalen : dus geen herwaardering mogelijk tenzij bijvoorbeeld herinrichting en de huur wordt verhoogd 60

61 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Bijkomende rentabiliteitsvoorwaarde voor activa noodzakelijk voor de voorzetting van het bedrijf : Deze rentabiliteitsvoorwaarde is dus irrelevant bij een vereffening Indien het actief niet noodzakelijk is voor de voorzetting (in principe geboekt op 26 Overige materiële vaste activa), dient enkel de actiefgebonden rentabiliteitsvoorwaarde vervuld te worden Er mag slechts worden geherwaardeerd in de mate waarin de meerwaarde wordt verantwoord door de rentabiliteit van de vennootschap, m.a.w. : De rentabiliteit moet voldoende zijn en blijven na de geplande herwaarderingsmeerwaarde Praktijk : bijvoorbeeld : resultaat boekjaar / eigen vermogen Vennootschap mag geen herwaarderingsmeerwaarde boeken indien er een overgedragen verlies is of wanneer er verlies is in het huidige boekjaar (vennootschap moet ook extra afschrijvingslast kunnen dragen) 61

62 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Advies ICCI 05/07/2012 : Aangezien er, in het kader van een vereffening (en dus de stopzetting van de activiteiten van de vennootschap), geen sprake meer is van de voortzetting van het bedrijf van de vennootschap, wordt de rentabiliteitsvoorwaarde irrelevant. Deze situatie is vergelijkbaar met deze van een vennootschap (niet in vereffening) die activa wenst te herwaarderen die niet noodzakelijk zijn voor de voortzetting van het bedrijf van de vennootschap. Het nut van de desbetreffende activa voor een vennootschap in vereffening is enkel nog het genereren van liquiditeiten teneinde de vereffening af te ronden. => Conclusie : herwaarderingsmeerwaarde boeken mag maar voor welk bedrag? 62

63 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Advies ICCI 05/07/2012 : Uiteraard zal de herwaarderingsmeerwaarde geboekt worden in rubriek III van het passief en in geen enkel geval via de resultatenrekening. Bovendien zal men uiterst voorzichtig moeten zijn bij het bepalen van het bedrag van de niet gerealiseerde meerwaarde teneinde te vermijden dat er achteraf bij realisatie een minderwaarde zou moeten worden vastgesteld. Bovendien is er een problematiek in het kader van de latente belastingen, m.a.w. mag de herwaarderingsmeerwaarde geboekt worden voor het bruto bedrag of voor het netto bedrag? 63

64 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Belgisch boekhoudrecht : CBN Advies 2011/14 : Bij de boeking van herwaarderingsmeerwaarden dient geen rekening te worden gehouden met de eventuele belasting die op deze meerwaarden zal geheven worden bij realisatie van de geherwaardeerde activa. In het kader van een vereffening : Advies ICCI 05/07/2012 : In het geciteerde voorbeeld van een niet gerealiseerde meerwaarde van , stelt het ICCI voor de meerwaarde te boeken voor dit bedrag, verminderd met de geschatte belastingdruk die effectief tot uiting zal komen op het moment van de verkoop. Hierbij zal men rekening houden met alle beschikbare elementen, onder meer met de eventuele beschikbaarheid van fiscaal overgedragen verliezen. 64

65 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Vervolg Advies ICCI 05/07/2012 : De in de voorgaande alinea voorgestelde werkwijze geeft geen perfect resultaat omdat er een compensatie ontstaat tussen de meerwaarde en de voorziene latente belastingen. Deze behandeling is echter het direct gevolg van een duidelijke lacune in het boekhoudrecht. Het ICCI stelt dan ook dat deze informatie duidelijk zou worden weergegeven in een toelichting bij de staat van activa en passiva opgesteld in het kader van de geplande ontbinding. Deze specifieke vraag zal worden voorgelegd aan twee commissies van het IBR namelijk de Juridische Commissie en de Commissie voor Boekhoudkundige aangelegenheden. 65

66 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? 3 de aandachtspunt : Standpunt juridische commissies IBR (goedgekeurd, nog niet gepubliceerd) : Paragraaf van de normen inzake de controle bij het voorstel tot ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid stelt : De boekhoudkundige staat mag slechts herwaarderingsmeerwaarden omvatten, voor zover deze beantwoorden aan de algemene principes van artikel 57 KB/W.Venn. De beroepsbeoefenaar zou het bestuursorgaan evenwel kunnen aanbevelen om in een verklarende bijlagen bij de boekhoudkundige staat van de ontbinding, de waarschijnlijke latente meerwaarden te vermelden, met inbegrip van deze op de immateriële waarden, in het geval deze informatie hem onontbeerlijk lijkt voor de goede informatie van de aandeelhouders. 66

67 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? 3 de aandachtspunt: Standpunt juridische commissies IBR (goedgekeurd, nog niet gepubliceerd) : Hieruit kan worden afgeleid dat eerst op cumulatieve wijze dient voldaan te zijn aan de volgende voorwaarden vooraleer kan worden overwogen om desgevallend eventueel een herwaarderingsmeerwaarde te boeken : 1) De waarde van de kwestieuze activa, bepaald in functie van hun nut voor de vennootschap, dienen op vaststaande en duurzame wijze boven hun boekwaarde uit te stijgen 2) De aldus uitgedrukte meerwaarde wordt verantwoord door de rentabiliteit van de vennootschap 3) De herwaarderingsmeerwaarde op het betrokken actief mag de marktwaarde van het geherwaardeerd actief nooit overschrijden 67

68 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? 3 de aandachtspunt : Standpunt juridische commissies IBR (goedgekeurd, nog niet gepubliceerd) : In de praktijk zal echter zelden worden voldaan aan bovenstaande voorwaarden omdat de toekomstige rentabiliteit meestal niet zal toelaten om de extra afschrijvingskosten te absorberen. Bovendien stelt de Juridische Commissie dat, rekening houdende met de formulering van art. 28 KB/W.Venn. 2 de lid b), het niet tot de normale activiteiten behoort om een herwaarderingsmeerwaarde op een onroerend goed van een vennootschap in vereffening te boeken of desgevallend te certificeren. 68

69 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Conclusie: Standpunt juridische commissies IBR (goedgekeurd, nog niet gepubliceerd) : De Juridische Commissie is van oordeel dat een herwaarderingsmeerwaarde op een onroerend goed van een vennootschap in vereffening kan worden geboekt (facultatief), maar dat de informatieverstrekking in ieder geval vooropstaat. Zo acht de Juridische Commissie het raadzaam dat de latente meerwaarde desgevallend in de toelichting van de jaarrekening wordt vermeld overeenkomstig art de lid KB/W.Venn. Ingeval deze informatie hem onontbeerlijk lijkt voor de goede informatieverstrekking aan de aandeelhouders, zou de beroepsbeoefenaar het bestuursorgaan evenwel kunnen aanbevelen om in een verklarende bijlage bij de boekhoudkundige staat de waarschijnlijke latente meerwaarde te vermelden. 69

70 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Is herwaarderen bij vereffening toegestaan? Conclusie: Standpunt juridische commissies IBR (goedgekeurd, nog niet gepubliceerd) : Men kan slechts zelden de herwaarderingsmeerwaarde boeken Geen uitspraak omtrent de latente belasting 70

71 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Fiscale verwerking van de herwaarderingsmeerwaarden Art. 61 WIB92 : Afschrijvingen worden als beroepskosten aangemerkt naar de mate dat ze gegrond zijn op de aanschaffings of de beleggingswaarde en voor zover ze noodzakelijk zijn en samengaan met een waardevermindering die zich in het belastbare tijdperk werkelijk heeft voorgedaan. Boekhoudkundig : afschrijven verplicht Fiscaal : afschrijving niet aftrekbaar 71

72 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN 72

73 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Niet afgeschreven gedeelte herwaarderingsmeerwaarden moet afgeboekt worden als : Actief verwezenlijkt wordt Actief buiten gebruik gesteld wordt en meerwaarde verliest Actief zijn meerwaarde verliest door omstandigheden Rentabiliteit onderneming de meerwaarde niet meer kan verantwoorden 73

74 4. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Herwaarderingsmeerwaarden mogen : Worden overgebracht naar onbeschikbare reserve tot beloop van de geboekte afschrijvingen In kapitaal worden omgezet Bij latere minderwaarde worden afgeboekt tot beloop van nog niet afgeschreven gedeelte van de meerwaarde 74

75 FINANCIËLE VASTE ACTIVA 75

76 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Boekhoudkundige verwerking Een onderneming kan investeren (onder de vorm van aandelen of vordering) in een andere vennootschap, met de bedoeling medezeggingschap in het beleid van die vennootschap te verwerven. Financiële vaste activa vertegenwoordigen dan de aandelen of vorderingen op vennootschappen waarmee er een duurzame band is. Indeling financiële vaste activa : Verbonden ondernemingen (art. 11 W.Venn.) Ondernemingen met een deelnemingsverhouding (art. 14 W.Venn) Andere financiële vaste activa 76

77 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Boekhoudkundige verwerking Verbonden ondernemingen (art. 11 W.Venn.) : Controle in rechte of in feite (vb. deelneming > 50%) Consortium Ondernemingen met een deelnemingsverhouding (art. 14 W.Venn) Ondernemingen die geen verbonden onderneming zijn Art. 13 W.Venn. : er is een vermoeden van deelneming vanaf 10% Andere financiële vaste activa Deelnemingen minder dan 10% Maar wel nog steeds duurzame band 77

78 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Problematiek van het meegekocht dividend Voorbeeld Vennootschap A koopt de aandelen van vennootschap B B gaat vervolgens over tot uitkering van een (super)dividend Het eigen vermogen van B daalt bijgevolg in belangrijke mate Een redenering zou kunnen zijn dat hierdoor de waarde van de aandelen B die geboekt zijn bij A ook in waarde dalen Bijgevolg : Mag/moet de dividenduitkering geboekt worden als financiële opbrengst? Mag/moet de dividenduitkering geboekt worden op het credit van de financiële vaste activa? 78

79 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Problematiek van het meegekocht dividend Het verschil in boeking heeft uiteraard belangrijke gevolgen in hoofde van A : Er is een ander boekhoudkundig resultaat Er is een ander fiscaal resultaat, zelfs rekening houdende met de DBIaftrek De berekeningsbasis voor de notionele intrestaftrek van A wijzigt : voor de berekening dient immers de fiscale nettowaarde van de financiële vaste activa te worden afgetrokken (art. 205ter WIB92). De fiscale nettowaarde is de boekwaarde, gecorrigeerd voor uitgedrukte, niet belaste meerwaarden, niet als beroepskosten aanvaarde afschrijvingen en de fiscaal in aanmerking genomen onderschattingen van voorraad of van activa, en overschattingen van passiva (art. 184ter WIB92). 79

80 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Problematiek van het meegekocht dividend CBN advies 151/2 (maart 1995) : 2 benaderingen : 1 ste benadering : indien met het toegewezen bedrag reserves worden uitgekeerd, dus gerealiseerde maar door de betrokken vennootschap niet uitgekeerde winst, zal het door de aandeelhouder worden beschouwd als inkomsten die in de resultatenrekening moeten worden opgenomen. Indien de boekwaarde van de betrokken aandelen, ingevolge die uitkering van reserves, hun gebruikswaarde voor de onderneming (financieel vast actief) of hun realisatiewaarde (geldbeleggingen) overstijgt, zou naar verhouding een waardevermindering moeten worden geboekt op de boekwaarde. => Conclusie : boeken op 75 rekening 80

81 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Problematiek van het meegekocht dividend CBN advies 151/2 (maart 1995) : 2 benaderingen : 2 de benadering : Tijdstip van de overname is belangrijk Als regel stelt het advies dat dividenden bij de moederonderneming in de resultatenrekening thuishoren, voor zover de uitkering afkomstig is van winst die door de dochter behaald werd ná datum van verwerving van de aandelen (de zogenaamde post acquisitiewinst). Stamt de winst echter van pré acquisitiewinst, dan dient deze uitkering beschouwd te worden als een korting die de moeder ontvangt op de aanschaffingswaarde van de dochteraandelen. => Conclusie: post acquisitiewinst : boeken op 75 rekening pre acquisitiewinst : boeken op 28 rekening 81

82 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Problematiek van het meegekocht dividend Fiscaal Lange tijd discussie omtrent fiscale behandeling Hof van Cassatie veegt 'meegekocht dividend' theorie van tafel (Cassatie, 18 januari 2013). Voor het Hof van Cassatie is het duidelijk: dividenden die een vennootschap ontvangt zijn onderworpen aan de vennootschapsbelasting. Het Hof maakt geen onderscheid tussen meegekochte dividenden en andere dividenden. 82

83 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Problematiek van het meegekocht dividend Fiscaal Argumentatie : legaliteitsbeginsel : Uit de artikelen 17, 1, 1, 18, eerste lid, 1, 24, 37 en 183 WIB92 volgt dat dividenden die een vennootschap ontvangt uit de aandelen van een andere vennootschap inkomsten zijn die onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting. Deze fiscale bepalingen beletten de uitsluiting uit de belastbare winst van het deel van de dividenden dat betrekking heeft op winst die werd gerealiseerd vóór de aandelenparticipatie werd verworven. In zoverre de boekhoudkundige regels toelaten dat de dividenden die voortkomen uit winst die werd gerealiseerd vóór de verwerving van de aandelen, niet als inkomst worden geboekt op de resultatenrekening, maar als een vermindering van de investering die moet worden afgetrokken van de aanschaffingswaarde van de betrokken aandelen, wijkt het fiscaal recht af van het boekhoudrecht. 83

84 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Financiële vaste activa : Fiscaal aandachtspunt voor : A. Berekening tarief vennootschapsbelasting B. Grootte van de vennootschap C. Berekening aftrek risicokapitaal D. Meerwaarden en minderwaarden E. DBI aftrek 84

85 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA A. Berekening tarief vennootschapsbelasting Art. 215 WIB92 : Het tarief van de vennootschapsbelasting bedraagt 33 %. Wanneer het belastbare inkomen niet meer dan EUR bedraagt, wordt de belasting evenwel als volgt vastgesteld: 1 op de schijf van 0 tot EUR : 24,25 % 2 op de schijf van EUR tot EUR : 31,00 % 3 op de schijf van EUR tot EUR : 34,50 % 85

86 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Berekening tarief vennootschapsbelasting Het verlaagde tarief is NIET VAN TOEPASSING : 1 op vennootschappen, andere dan door de Nationale Raad van de coöperatie erkende coöperatieve vennootschappen, die aandelen bezitten waarvan de beleggingswaarde meer bedraagt dan 50 pct, hetzij van de gerevaloriseerde waarde van het gestorte kapitaal, hetzij van het gestort kapitaal verhoogd met de belaste reserves en de geboekte meerwaarden. In aanmerking komen de waarde van de aandelen en het bedrag van het gestorte kapitaal, de reserves en de meerwaarden op de dag waarop de vennootschap die de aandelen bezit haar jaarrekening heeft opgesteld. Om te bepalen of de grens van 50 pct. overschreden is, worden de aandelen, die ten minste 75 pct vertegenwoordigen van het gestorte kapitaal van de vennootschap die de aandelen heeft uitgegeven, niet in aanmerking genomen; 86

87 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Berekening tarief vennootschapsbelasting Praktijk : Vennootschap A bezit een deelneming in vennootschap B Indien de beleggingswaarde van de aandelen meer bedraagt dan 50% van het gestort kapitaal verhoogd met de belaste reserves en de geboekte meerwaarden, is het verlaagd tarief niet van toepassing Maar : aandelen die ten minste 75% vertegenwoordigen van het kapitaal, komen niet in aanmerking Die bepaling heeft o.m. tot doel de geïntegreerde bedrijven, waar de deelneming andere dan louter financiële aspecten vertoont, niet te schaden. Dergelijke financiële vennootschappen oefenen inderdaad in feite, via die overwegende deelnemingen een industriële bedrijvigheid uit en het is derhalve verantwoord ze met een nijverheidsonderneming gelijk te stellen 87

88 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Berekening tarief vennootschapsbelasting Praktijk : Onder "deelnemingen" in de zin van art. 215, 3e lid, 1, WIB 92, worden aandelen verstaan. Dienaangaande moet geen enkel onderscheid worden gemaakt tussen de effecten die op boekhoudkundig vlak zijn in te delen bij de "Financiële vaste activa" en die welke voorkomen onder de "Geldbeleggingen". Onder de beleggingswaarde van de deelnemingen wordt de oorspronkelijke aanschaffingsprijs verstaan, met uitsluiting van de belaste meerwaarden, en van de aangenomen waardeverminderingen, die zouden geboekt zijn. (Com.IB 215/16) 88

89 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Berekening tarief vennootschapsbelasting Het verlaagde tarief is NIET VAN TOEPASSING : 2 op vennootschappen waarvan de aandelen die het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigen voor ten minste de helft in het bezit zijn van één of meer andere vennootschappen en die geen door de Nationale raad van de coöperatie erkende coöperatieve vennootschappen zijn; 3 op vennootschappen waarvan de dividenduitkering hoger is dan 13 pct van het gestorte kapitaal bij het begin van het belastbare tijdperk; 89

90 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Berekening tarief vennootschapsbelasting Het verlaagde tarief is NIET VAN TOEPASSING : 4 op vennootschappen, andere dan door de Nationale Raad van de coöperatie erkende coöperatieve vennootschappen, die ten laste van het resultaat van het belastbare tijdperk niet aan ten minste één van hun bedrijfsleiders een bezoldiging hebben toegekend die gelijk is aan of hoger is dan het belastbare inkomen van de vennootschap, wanneer die bezoldiging minder bedraagt dan EUR; Bedrijfsleider = natuurlijke persoon Bezoldiging minimaal EUR Bezoldiging minder dan EUR maar hoger dan het belastbaar inkomen 90

91 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA Berekening tarief vennootschapsbelasting Het verlaagde tarief is NIET VAN TOEPASSING : 5 op vennootschappen die deel uitmaken van een groep waartoe een coördinatiecentrum behoort als vermeld in het koninklijk besluit nr. 187 van 30 december 1982 betreffende de oprichting van coördinatiecentra; 6 op de beleggingsvennootschappen bedoeld in artikel 6 van de wet van 20 juli 2004 betreffende bepaalde vormen van collectief beheer van beleggingsportefeuilles, alsmede de organismen voor de financiering van pensioenen bedoeld in artikel 8 van de wet van 27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening, in de mate dat artikel 185bis, 1, toepassing vindt. 91

92 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA B. Grootte van de vennootschap Zie vroeger : In toepassing van art W.Venn. dienen de criteria berekend te worden op geconsolideerde basis. 92

93 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA C. Berekening aftrek risicokapitaal Principe aftrek risicokapitaal : Art. 205bis WIB92 : De belastbare basis wordt verminderd met een fictieve intrest op het eigen vermogen. Het risicokapitaal stemt overeen met het eigen vermogen aan het eind van het vorige belastbaar tijdperk. Dit risicokapitaal wordt onder andere verminderd met (art. 205ter WIB92): a) de fiscale netto waarde aan het einde van het voorgaande belastbare tijdperk van de eigen aandelen en de financiële vaste activa die uit deelnemingen en andere aandelen bestaan, en b) de fiscale netto waarde aan het einde van het voorgaande belastbare tijdperk van de aandelen waarvan de eventuele inkomsten in aanmerking komen om krachtens de artikelen 202 en 203 van de winst te worden afgetrokken. 93

94 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA C. Berekening aftrek risicokapitaal Tarief : AJ2013 AJ2014 AJ2015 KMO : 3,500% 3,242% 3,130% Grote vennootschap : 3,000% 2,742% 2,630% 94

95 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA C. Berekening aftrek risicokapitaal Overdracht van aftrek : Principe (vanaf AJ 2013) : de NIA gevormd tijdens het belastbaar tijdperk kan enkel nog maar toegepast worden op de winst van hetzelfde belastbaar tijdperk. Er kan m.a.w. geen overdracht meer gebeuren (voorheen overdracht van 7 jaren). 95

96 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA C. Berekening aftrek risicokapitaal Overdracht van aftrek : Wat met de voorraad NIA die bestond op het einde van AJ 2012? Beperkt overdraagbaar in de tijd (max. 7 jaren) Volgorde van aftrekken in de aangifte : 1. Aftrek van giften 2. Aftrek van DBI 3. Aftrek voor octrooi inkomsten 4. Aftrek risicokapitaal van het belastbaar tijdperk zelf 5. Aftrek vorige verliezen 6. Investeringsaftrek 7. Aftrek overgedragen aftrek risicokapitaal 96

97 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA D. Meer en minderwaarden Vaststelling van het bedrag van de meerwaarde : Art. 43 WIB92 : De verwezenlijkte meerwaarde is gelijk aan het positieve verschil tussen eensdeels de ontvangen vergoeding of de verkoopwaarde bij de vervreemding van het goed verminderd met de kosten van vervreemding en anderdeels de aanschaffings of beleggingswaarde ervan verminderd met de voorheen aangenomen waardeverminderingen en afschrijvingen Het bedrag van de meerwaarde moet dus worden berekend op basis van de verkoopprijs van de aandelen, verminderd met de eventuele bijkomende kosten die met de verkoop gepaard gingen ('nettovrijstelling') 97

98 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA D. Meer en minderwaarden Wat zijn kosten van vervreemding? Circulaire nr. Ci.RH.241/ (AOIF 11/2006) dd : publiciteitskosten; notariskosten; makelaarskosten; financiële kosten (b.v. wisselresultaten); financiële kortingen; taksen op verrichtingen; uitvoerheffingen; verzekerings en dekkingskosten; commissies; erelonen raadgevers; consultancykosten; transportkosten; kosten van technische controle; kosten van expertise, schatting, studie, enz. PARMENTIER GUY MGI Bedrijfsrevisor guy@parmrev.be 03/

99 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA D. Meer en minderwaarden Een binnenlandse vennootschap kocht in 2000 aandelen aan voor een bedrag van EUR. In 2012 worden de aandelen verkocht voor EUR. De verkoopkosten die hiermee gepaard gaan bedragen EUR. Boekhoudkundig : Meerwaarde FVA : EUR Kosten : EUR 99

100 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA D. Meer en minderwaarden Boekhoudkundig : Meerwaarde FVA : EUR Kosten : EUR Op het fiscale vlak wordt deze meerwaarde overeenkomstig art. 43, WIB 92, als volgt bepaald : Verkoopprijs : EUR Verkoopkosten : EUR Aanschaffingsprijs : EUR fiscale meerwaarde : EUR => Fiscale vrijstelling : EUR (niet EUR) 100

101 5. FINANCIËLE VASTE ACTIVA D. Meer en minderwaarden Zie verder hoofdstuk 13 en

102 WAARDERINGEN VAN VOORRADEN 102

103 6. WAARDERING VAN VOORRADEN Indeling jaarrekening : 30 Grondstoffen 31 Hulpstoffen 32 Goederen in bewerking 33 Gereed product 34 Handelsgoederen 35 Onroerende goederen bestemd voor verkoop 36 Vooruitbetalingen op voorraadinkopen 37 Bestellingen in uitvoering 103

104 6. WAARDERING VAN VOORRADEN Principes inzake waardering : Art. 69 KB/W.Venn. : grond en hulpstoffen, handelsgoederen en onroerende goederen bestemd voor verkoop : Tegen aanschaffingswaarde Tegen marktwaarde op balansdatum indien lager Art. 69 KB/W.Venn. : Goederen in bewerking : Tegen vervaardigingsprijs Art. 71 KB/W.Venn. : bestellingen in uitvoering: Tegen vervaardigingsprijs zonder toerekening van winst Tegen vervaardigingsprijs met toerekening van winst 104

105 6. WAARDERING VAN VOORRADEN Principes inzake waardering : Aanvullende waardevermindering op voorraad om rekening te houden met realisatie of marktwaarde Waardevermindering op goederen in bewerking indien de vervaardigingsprijs vermeerderd met het geraamde bedrag van de nog te maken kosten hoger is dan de netto verkoopprijs op balansdatum Waardevermindering op bestellingen in uitvoering indien de vervaardigingsprijs vermeerderd met het geraamde bedrag van de nog te maken kosten hoger is dan de bedongen prijs 105

106 6. WAARDERING VAN VOORRADEN Vraag : Wat is het onderscheid tussen Goederen in bewerking en Bestellingen in uitvoering? 106

107 6. WAARDERING VAN VOORRADEN De rubriek Bestellingen in uitvoering omvat (art. 95 BK/W.Venn.): Het onderhanden werk dat voor rekening van een derde op bestelling wordt uitgevoerd en waarvoor nog geen oplevering is geschied De goederen in bewerking die voor rekening van een derde op bestelling worden gemaakt en die nog niet werden geleverd, tenzij het gaat om seriewerk Dienstprestaties die voor rekening van derden op bestelling worden uitgevoerd en die nog niet werden geleverd, tenzij het gaat om een standaardtype van dienstprestaties 107

108 6. WAARDERING VAN VOORRADEN Bestelling in uitvoering Het werk of de dienst is verkocht vooraleer het werk is uitgevoerd en de prijs is vast Hierin schuilt bijgevolg voornamelijk een kostprijsrisico Heeft karakter van stukproductie en/of op specifieke aanwijzingen van de klant Goederen in bewerking De goederen vormen onderdeel van een productieproces dat nog niet volledig afgerond is De goederen zijn echter nog niet verkocht Hierin schuilt bijgevolg voornamelijk een commercieel risico Heeft eerder karakter van serieproductie 108

109 6. WAARDERING VAN VOORRADEN Bestellingen in uitvoering Waardering op basis van de vervaardigingsprijs : Methode 1 : percentage of completion : De vervaardigingsprijs wordt vermeerderd, naarmate de productie of de werkzaamheden vorderen, met het verschil (in ) tussen de in de overeenkomst bepaalde totale prijs en de totale vervaardigingsprijs, wanneer dit verschil met voldoende zekerheid als verworven mag worden beschouwd Methode 2 : completed contract In deze optie blijven de bestellingen in uitvoering geboekt tegen vervaardigingsprijs Ter info : de toegepaste methode melden in de toelichting van de jaarrekening 109