Rijkstaken Openbare Veiligheid Organisatieplan commissaris van de Koningin in Zeeland

Transcriptie

1 Rijkstaken Openbare Veiligheid Organisatieplan commissaris van de Koningin in Zeeland

2 Rijkstaken Openbare Veiligheid Organisatieplan commissaris van de Koningin in Zeeland Versie 1.0: vastgesteld 26 september 2011

3 1

4 Inhoudsopgave 1 Inleiding Achtergrond Leeswijzer Toezicht op de Veiligheidsregio in de koude fase Inleiding Ambtsinstructie cvdk Gemeentewet Invulling toezicht cnvdk en Inspectie OOV Protocollen met West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen Regeling (toezicht) cvdk Zeeland en voorzitter VRZ Uitwerking: Participatie in vergaderstructuren Uitwerking: Voortgangsgesprekken met de individuele burgemeesters Uitwerking: Dossiervorming toezicht Rol van de cvdk in de warme fase Wet veiligheidsregio's Ambtsinstructie cvdk Protocollen met West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen Organisatie Crisisstaf cvdk in de warme fase Crisiscentrum cvdk (CC-cvdK) Piket Crisisstaf cvdk Uitwerking activiteiten crisisstaf Beheer van de Crisisstaf Afkortingen BIJLAGEN Bijlage 1: Relevante wetsartikelen. Bijlage 2: Toetsingskader noodverordeningen. Bijlage 3: Regeling tussen de cvdk en de Voorzitter van de VRZ m.b.t. uitvoering toezicht Bijlage 4: Checklist gesprek cvdk met voorzitter en directeur VRZ. Bijlage 5: Checklist ten behoeve van gesprek cvdk met burgemeester. Bijlage 6: Communicatielijnen GROS in de warme fase, uitgezonderd in nucleaire noodsituaties 2

5 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Dit organisatieplan heeft betrekking op een onderdeel van de rijkstaken van de cvdk. De inwerkingtreding van de Wet veiligheidsregio s (Wvr) met ingang van 1 oktober 2010 heeft tot gevolg gehad dat de rol van de commissaris van de Koningin (cvdk) tijdens rampen en crises beduidend is veranderd. De rol is verschoven van bestuurlijke coördinatie door de cvdk als provinciaal orgaan naar bestuurlijk toezicht door de cvdk als rijksorgaan. Dat betekent dat ook de interne crisisorganisatie anders moest worden ingericht. Het organisatieplan heeft enerzijds betrekking op het toezicht dat de cvdk uitvoert op de voorbereiding van de Veiligheidsregio op de rampenbestrijding ("koude fase") en anderzijds op de rol van de cvdk als rijksheer tijdens rampen en crises ("warme fase"). Daaronder wordt ook gerekend de rol van de cvdk tijdens de verantwoording van de voorzitter veiligheidsregio na afloop van een ramp of crisis van bovenlokale betekenis. De Wvr laat de bevoegdheden, ook de noodbevoegdheden, van het college van Gedeputeerde Staten onverlet. In het Collegeprogramma wordt onder de paragraaf Veiligheid door GS als uitgangspunt gezien dat veiligheid van groot belang is voor de inwoners van Zeeland: "De relatie en afbakening van taken ten opzichte van de provincie, gemeenten en Veiligheidsregio dient helder te zijn (geregeld), met inachtneming van ieders bevoegdheden en taken op dit terrein. Het college hecht aan een efficiënte en effectieve taakuitvoering. Vanuit die optiek spreekt het college partners aan op hun verantwoordelijkheden en bevordert een goede op veiligheid gerichte samenwerking." Dit organisatieplan wordt minimaal eens in de vier jaar herzien, of vaker, wanneer veranderende wetgeving of andere omstandigheden daartoe nopen. Het organisatieplan wordt vastgesteld door de commissaris van de Koningin. Dit organisatieplan is afgestemd met het Regionaal Crisisplan van de Veiligheidsregio Zeeland (VRZ), en wordt ter kennisname toegezonden aan het Algemeen Bestuur VRZ en aan de Zeeuwse burgemeesters. Het cluster Kabinet draagt zorg voor de voorbereiding op de taken van de cvdk. Daartoe behoort de borging van de ondersteuning, advisering en uitvoering. Dit organisatieplan is de weerslag van de organisatie van deze borging. Het beheer van het organisatieplan ligt bij de afdeling KJB, cluster Kabinet. 1.2 Leeswijzer In hoofdstuk 2 is uitgewerkt hoe in de koude fase aan de toezichthoudende taken invulling wordt gegeven. In hoofdstuk 3 worden deze taken in de warme fase uitgewerkt. Hoofdstuk 4 beschrijft de praktische organisatie van de Crisisstaf cvdk in de warme fase. In hoofdstuk 5 is een lijst weergegeven met de in de tekst gebruikte afkortingen. 3

6 2 Toezicht op de Veiligheidsregio in de koude fase 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt eerst beschreven welke verantwoordelijkheden en bevoegdheden de cvdk tijdens de koude fase heeft op grond van regelgeving en afgesloten overeenkomsten. Vervolgens wordt beschreven op welke wijze hieraan invulling wordt gegeven; door participatie in vergaderstructuren, voortgangsgesprekken en dossiervorming ten behoeve van de rapportage door de cvdk aan de minister. Deze rapportage geschiedt in de vorm van een ambtsbericht. 2.2 Ambtsinstructie cvdk De cvdk is belast met de uitvoering van een aantal taken en bevoegdheden als rijksorgaan. Volgens artikel 126 van de Grondwet kan bij wet worden bepaald dat de cvdk wordt belast met de uitvoering van een door de regering te geven ambtsinstructie. De ambtsinstructie wordt sinds 1994 door de regering gegeven in de vorm van een AMvB, waarvoor de voordracht (mede) door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt gedaan. Het Besluit van 10 juni 1994, houdende regels inzake de taken die de cvdk op grond van artikel 126 Grondwet als rijksorgaan vervult wordt kortweg aangegeven met Ambtsinstructie commissaris van de Koning. De cvdk fungeert als rijksorgaan, en alleen dan, bij uitvoering van zijn ambtsinstructie. In dat geval fungeert hij op decentraal niveau namens de minister van VenJ. Andere taken van het rijksorgaan, die in artikel 182 van de Provinciewet (én daarom in de Ambtsinstructie) worden genoemd, zijn het bevorderen van de samenwerking tussen de in de provincie werkzame rijksambtenaren onderling en met het provinciebestuur, de gemeentebesturen en de waterschapsbestuur. De cvdk is ook bevoegd inlichtingen in te winnen bij en overleg te plegen met, rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht van wie het werkgebied binnen de provincie Zeeland ligt. Bij rijksambtenaren kan bijvoorbeeld gedacht worden aan inspectiediensten, personen werkzaam bij Rijkswaterstaat, directie Zeeland, functionarissen van het Openbaar Ministerie, etc. De functionarissen zijn verplicht mee te werken aan het geven van inlichtingen en overleg. Bij weigering informeert de cvdk de minister van BZK en andere betrokken ministers hierover. De cvdk kan, voor zover hij dat nodig acht in verband met de hem bij zijn Ambtsinstructie opgedragen taken, ook andere personen belast met bevoegdheden in de openbare dienst in de provincie verzoeken om bericht en raad (art. 10 Ambtsinstructie). Te denken valt daarbij bijvoorbeeld aan waterschapsbesturen en brandweercommandanten. 2.3 Gemeentewet In geval van rampen, of dreigende rampen, is de burgemeester bevoegd alle bevelen te geven die hij ter handhaving van de openbare orde of ter beperking van gevaar nodig acht. Daarbij kan van andere dan bij de Grondwet gestelde voorschriften worden afgeweken. Wanneer zo n omstandigheid zich voordoet, kan de burgemeester algemeen verbindende voorschriften geven die ter handhaving van de openbare orde of ter beperking van gevaar nodig zijn. Deze noodverordening moet de burgemeester zo spoedig mogelijk ter kennis brengen van de gemeenteraad, de commissaris van de Koning en van de officier van justitie, hoofd van het arrondissementsparket. De voorschriften vervallen, indien zij niet door de raad in zijn eerstvolgende vergadering die blijkens de presentielijst door meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden is bezocht, worden bekrachtigd. Indien de raad de voorschriften niet bekrachtigt, kan de burgemeester binnen vierentwintig uren administratief beroep instellen bij de cvdk. Deze beslist binnen twee dagen. Gedurende de 4

7 beroepstermijn en de behandeling van het administratief beroep blijven de voorschriften van kracht. De cvdk kan de werking van de voorschriften opschorten zolang zij niet bekrachtigd zijn. Het opschorten stuit onmiddellijk de werking van de voorschriften. 2.4 Invulling toezicht cnvdk en Inspectie OOV In opdracht van de Kring van commissarissen van de Koningin heeft een werkgroep vanuit het ICOOV (het Interprovinciaal OOV-overleg), samen met medewerkers van de Inspectie OOV, werkafspraken geformuleerd om invulling te geven aan de bestuurlijk toezichthoudende rol van de cndk en het signalerend toezicht van de Inspectie OOV op de veiligheidsregio's in de koude fase. Dit geheel van werkafspraken over afstemming en samenwerking tussen de cnvdk en de Inspectie OOV (= het protocol) is gebaseerd op de Wet veiligheidsregio's en de herziene Ambtsinstructie van de cvdk. Het protocol is het op schrift gestelde signaal dat cnvdk en Inspectie OOV gezamenlijk werkafspraken hebben gemaakt om het rijkstoezicht op de veiligheidsregio's zo effectief mogelijk in te vullen ter bevordering van de veiligheid in de samenleving. De cnvdk worden door de Inspectie OOV benaderd om input te leveren aan de jaarwerkplannen van de Inspectie. Een ambtelijk AfstemmingsOverleg is belast met de praktische uitvoering van het protocol. Dit AfstemmingsOverleg functioneert tevens als wederzijds informatiekanaal. Vanuit het IOOV is verzocht om bij veiligheidsregio s er mee op toe te zien dat de door inspectierapporten van IOOV opgemerkte verbeterpunten ook worden opgepakt. 2.5 Protocollen met West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen In de Wet veiligheidsregio's is de grensoverschrijdende samenwerking onvoldoende geregeld. Voor de cvdk blijft in de koude fase een actieve rol bij het bevorderen van de samenwerking tussen overheden en hulpdiensten in beide landen. In de warme fase zal deze rol zich beperken tot het toezicht op een goede grensoverschrijdende samenwerking. De cvdk Zeeland heeft samen met de voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland een protocol grensoverschrijdende samenwerking afgesloten met de Gouverneurs van de drie aanliggende Belgische provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Dit sluit nauw aan bij de in de Eerste Kamer aangenomen motie Hendrikx waarin ten aanzien van de grensoverschrijdende samenwerking wordt uitgesproken dat ook de provincies op dit terrein een belangrijke rol toekomt en de mening wordt omschreven dat in het bevorderen van de landsgrensoverschrijdende samenwerking de cvdk een bijzondere positie inneemt. De minister heeft bij de beantwoording op de motie deze rol onderschreven. Zeeland grenst voor een groot deel aan België. Tijdens een ramp kan het noodzakelijk zijn om bijstand te krijgen van, of te verlenen in het buurland. Om die reden zijn diverse bijstandregelingen tot stand gekomen. De oudste van deze regeling is de Overeenkomst tussen Nederland en België inzake de wederzijdse bijstandverlening bij het bestrijden van rampen en ongevallen. In artikel 3 is de cvdk bevoegd orgaan betreffende het verlenen van bijstand door en aan provincies die aan elkaar grenzen. Betreft het provincies die niet aan elkaar grenzen dan is de minister bevoegd orgaan. In deze overeenkomst gaat het om wederzijdse bijstandsverlening van personen en materieel bij het bestrijden van rampen en ongevallen. Nadere uitwerkingen van deze bijstand zijn verwerkt in: - Drie bilaterale Overeenkomsten tussen de Commissaris der Koningin in de provincie Zeeland en respectievelijk de Gouverneurs van de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen ter nadere regeling van de wederzijdse bijstandsverlening in het kader van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk België inzake wederzijdse bijstandsverlening bij het bestrijden van rampen en ongevallen en ter regeling van de informatie-uitwisseling 1992; 5

8 - Rampenprotocol Euregio Scheldemond 2003; - Brandweerprotocol GROS Euregio Scheldemond Alle genoemde regelingen worden op termijn herbezien in het verlengde van de Wvr. Hoewel de Overeenkomst tussen Nederland en België formeel nog van kracht is, en boven de wet gaat, wordt wel al in de geest van de Wvr gewerkt. Op het gebied van veiligheid verdienen onze grensgebieden bijzondere aandacht. De veiligheidsregio staat voor een grote uitdaging om vorm te geven aan grensoverschrijdende samenwerking op regionaal niveau. Uitwisseling van risicogegevens, gezamenlijke risicoanalyse, kennis van elkaars taken en verantwoordelijkheden, grensoverschrijdende communicatie, zijn slechts enkele aspecten die in dit verband om aandacht vragen. De cvdk zal zich, onder andere via de gezamenlijke vergadering van de Vakgroep Veiligheid Scheldemond en het Euregionaal Veiligheidsoverleg Scheldemond, blijven inzetten om de landsgrensoverschrijdende samenwerking te bevorderen. In de koude fase houdt de cvdk een stimulerende taak bij het bevorderen van de bestuurlijke samenwerking. Tevens behoudt de cvdk een bijzondere rol bij het bevorderen van de landsgrensoverschrijdende samenwerking. Dit blijft een actieve betrokkenheid vergen. 2.6 Regeling (toezicht) cvdk Zeeland en voorzitter VRZ De veiligheidsregio wordt in het centrum van de rampenbestrijding en crisisbeheersing gepositioneerd. De veiligheidsregio moet een goed geoefende professionele organisatie zijn, robuust genoeg om grootschalige incidenten aan te kunnen en met korte bestuurlijke lijnen. Als het erop aankomt, moet adequaat en daadkrachtig gehandeld kunnen worden. De Wet veiligheidsregio s (Wvr) introduceert om deze reden éénhoofdig gezag bij bovenlokale rampen en crises. De verantwoordelijkheid voor de bestrijding van een ramp of crisis van meer dan plaatselijke betekenis wordt bij de voorzitter van de veiligheidsregio belegd. Ten tijde van een ramp of crisis is het uiteraard van groot belang dat de informatiepositie van alle betrokkenen optimaal is. De informatiepositie wordt ondersteund met technische hulpmiddelen die ervoor moeten zorgen dat beschikbare informatie op alle niveaus van besluitvorming gelijktijdig aanwezig is. Minstens zo belangrijk is evenwel de menselijke component. Informatie delen is immers één, maar het op basis van een gedeeld beeld ook komen tot gedeelde oordeels- en besluitvorming is en blijft mensenwerk. De cvdk en de voorzitter VRZ hebben een overeenkomst gesloten in de vorm van een afsprakenregeling met als doel om de veranderde samenwerking op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing tussen hen beiden vast te leggen in duidelijke afspraken. De afspraken in deze overeenkomst hebben betrekking op de afstemming van de informatievoorziening, de verantwoordelijkheidsverdeling, het bestuurlijk toezicht op de voorbereiding van en de daadwerkelijke bestrijding van rampen en crises en de landsgrensoverschrijdende samenwerking. De tekst van deze afsprakenregeling is in bijlage 3 opgenomen. Tevens is in bijlage 4 een checklist opgenomen met onderwerpen die de cvdk kan bespreken tijdens het ingesteld periodiek overleg met de voorzitter van de VRZ. Eveneens is in bijlage 5 een checklist opgenomen met onderwerpen ter bespreking met individuele burgemeesters in hun voortgangsgesprekken met de cvdk. 6

9 2.7 Uitwerking: Participatie in vergaderstructuren De cvdk wordt, conform artikel 13 Wvr, uitgenodigd om bij de vergaderingen van het algemeen bestuur van de veiligheidsregio aanwezig te zijn. De cvdk kan zich in de vergaderingen laten vertegenwoordigen. Verder wordt ambtelijk geparticipeerd in het VeiligheidsOverleg Zeeland (VOZ), welke onder voorzitterschap van de algemeen directeur VRZ periodiek bijeen komt. In het over van Zeeuwse Ambtenaren Openbare Veiligheid (ZAOV) zijn wij agendalid. De cvdk heeft periodiek, tezamen met de andere cnvdk (de Kring), regulier overleg met de minister van BZK en de minister van V&J. Deze vergaderingen worden ambtelijk voorbereid door de kabinetchefsvergadering en de adviesgroep van de kabinetchefsvergadering, de Interprovinciale Commissie Openbare Orde en Veiligheid (ICOOV). Vanwege de cvdk Zeeland wordt in beide gremia geparticipeerd. Verder wordt geparticipeerd in de Gecombineerde vergadering van het Euregionaal Veiligheidsoverleg en de Vakgroep Veiligheid Scheldemondraad. Deze vergadering kent een wisselend voorzitterschap tussen de cvdk en de Gouverneurs van West-Vlaanderen en van Oost- Vlaanderen, telkens voor een periode van twee jaar. Het kabinet cvdk levert de secretaris. Met de collega s van Brabant en Limburg en de vijf aan België grenzende veiligheidsregio s vindt jaarlijks overleg plaats met de zuiderburen in de Vlaams-Zuidnederlandse Contactgroep Rampenbestrijding. Het kabinet cvdk verzorgt het secretariaat. Doel is informatie-uitwisseling en synergie in afstemming en samenwerking. Ter uitwerking van het protocol cnvdk-inspectie OOV wordt ambtelijk geparticipeerd in het eerder genoemd Afstemmingsoverleg ICOOV en Inspectie OOV. 2.8 Uitwerking: Voortgangsgesprekken met de individuele burgemeesters De cvdk houdt periodiek voortgangsgesprekken met de individuele burgemeesters. Daarbij is de invulling van de taken op het terrein van openbare orde door de burgemeester vast onderdeel van het gesprek. Een uitbreiding naar het gehele terrein van openbare orde en veiligheid zal op zorgvuldige wijze worden ingevoerd. Ten behoeve van de voortgangsgesprekken is een checklist in bijlage 5 opgenomen. Deze zal worden samengevoegd met de reeds gehanteerde checklist die op de politionele veiligheid betrekking heeft. De aanvulling betreft de volgende gespreksonderwerpen: actuele zaken; borging input aan risicokaart; regionale samenwerking in AB en DB VRZ; betrokkenheid lokaal bestuur; informatie-uitwisseling/contacten. 2.9 Uitwerking: Dossiervorming toezicht De cvdk houdt middels een periodiek ambtsbericht, en indien nodig middels een dringend ambtsbericht de minister op de hoogte van de uitvoering van het toezicht in de koude fase. Dit kan ook betrekking hebben op het gevoerde toezicht in de warme fase. De cvdk informeert het bestuur van de VRZ over de rapportage aan de minister, door tussenkomst van de voorzitter VRZ, schriftelijk binnen een maand na rapportage aan de minister. 7

10 Ten behoeve van het ambtsbericht wordt een dossier aangelegd. In dit dossier worden onder andere de volgende onderwerpen opgenomen: - schriftelijke rapportages van de VRZ; o op vraag van de cvdk in het kader van toezicht; o op vraag van de GS ter beantwoording van Statenvragen; - verslagen van gesprekken met de voorzitter VRZ en met individuele bestuurders; - memo s met de hoofdpunten van bespreking tijdens participatie in vergaderstructuren; - correspondentie met de Inspectie OOV; - contacten met rijksheren; - participatie in oefeningen. 8

11 3 Rol van de cvdk in de warme fase In dit hoofdstuk wordt eerst weer aangegeven welke regelgeving en overeenkomsten ten grondslag liggen. Daarna wordt beschreven hoe de cvdk het bestuurlijk toezicht op veiligheidsregio s in de warme fase invult. Op basis van de Wet Veiligheidsregio s en de ambtsinstructie is in dit hoofdstuk de rol van bestuurlijk toezichthouder ingevuld voor calamiteiten van meer dan plaatselijke betekenis en voor calamiteiten van meer dan regionale betekenis. 3.1 Wet veiligheidsregio's Per 1 oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio's (Wvr) van kracht. Deze wet regelt dat het eenhoofdig gezag in crisissituaties bij de voorzitter van de veiligheidsregio ligt. De cvdk is belast met het toezicht op de bestuurlijke samenwerking, zowel bij de voorbereidingen op crisissituaties als tijdens een crisis in het regionaal beleidsteam (RBT), en wel namens de minister, volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie Bovenlokale rampen of crises De cvdk houdt in de warme fase toezicht op de samenwerking tussen voorzitter veiligheidsregio, in de provincie werkzame rijksheren, burgemeesters, dijkgraven en overheden in België en kan daartoe aanwijzingen geven (Wvr artikel 41) Bovenregionale rampen of crises De cvdk kan, in geval van een ramp of crisis van meer dan regionale betekenis, of van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, de voorzitter van de veiligheidsregio, zo mogelijk na overleg met hem, aanwijzingen geven over het inzake de rampenbestrijding of crisisbeheersing te voeren beleid. (Wvr artikel 42) Informatievoorziening De rol van de cvdk in het kader van de informatievoorziening is eveneens wettelijk vastgelegd. De voorzitters van de veiligheidsregio s en de commissarissen van de Koning en Onze Minister verstrekken elkaar de nodige inlichtingen ten behoeve van de eventuele inzet van een aanwijzing bij bovenregionale rampen en crises (Wvr artikel 43) Buitengewone omstandigheden Bij calamiteiten waarbij sprake is van buitengewone omstandigheden (art. 52 jo. art. 53) bestaat een rechtstreekse aanwijzingsbevoegdheid van de cvdk, waarmee deze kan sturen op de rampenbestrijding Verantwoording achteraf De cvdk speelt mogelijk een rol bij de verantwoording achteraf door de voorzitter van de veiligheidsregio (Wvr artikel 40). Na afloop van een bovenlokale ramp of crisis kan een gemeenteraad de voorzitter van de veiligheidsregio ter verantwoording roepen. Wanneer de gemeenteraad het niet eens is met de uitleg van de voorzitter van de veiligheidsregio, stelt zij hiervan via de cvdk de minister van VenJ op de hoogte. De cvdk laat het standpunt van de gemeenteraad vergezeld gaan van zijn oordeel over de besluiten van de voorzitter. In het uiterste geval kan de minister de voorzitter uit zijn functie ontzetten. 9

12 3.2 Ambtsinstructie cvdk De cvdk is belast met de uitvoering van een aantal taken en bevoegdheden als rijksorgaan. Volgens artikel 126 van de Grondwet kan bij wet worden bepaald dat de cvdk wordt belast met de uitvoering van een door de regering te geven ambtsinstructie. De ambtsinstructie wordt sinds 1994 door de regering gegeven in de vorm van een AMvB, waarvoor de voordracht (mede) door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt gedaan. Het Besluit van 10 juni 1994, houdende regels inzake de taken die de cvdk op grond van artikel 126 Grondwet als rijksorgaan vervult wordt kortweg aangegeven met Ambtsinstructie commissaris van de Koning. De cvdk fungeert als rijksorgaan, en alleen dan, bij uitvoering van zijn ambtsinstructie. In dat geval fungeert hij op decentraal niveau namens de minister van VenJ. Andere taken van het rijksorgaan, die in artikel 182 van de Provinciewet (én daarom in de Ambtsinstructie) worden genoemd, zijn het bevorderen van de samenwerking tussen de in de provincie werkzame rijksambtenaren onderling en met het provinciebestuur, de gemeentebesturen en de waterschapsbestuur. Bij calamiteiten van meer dan plaatselijke betekenis die de regio niet overstijgen ziet de cvdk (art. 41 Wvr jo. art. 5a Ambtsinstructie) toe op de samenwerking in het RBT (en indien van toepassing als coördinerend rijksheer op de bestuurlijke samenwerking tussen rijksheren en decentrale overheden), en kan zowel de voorzitter als de leden van het RBT daar op aan spreken. Dit toezicht heeft daarmee een bestuurlijk en geen operationeel karakter. De cvdk is ook bevoegd inlichtingen in te winnen bij en overleg te plegen met, rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht van wie het werkgebied binnen de provincie Zeeland ligt. Bij rijksambtenaren kan bijvoorbeeld gedacht worden aan inspectiediensten, personen werkzaam bij Rijkswaterstaat, directie Zeeland, functionarissen van het Openbaar Ministerie, etc. De functionarissen zijn verplicht mee te werken aan het geven van inlichtingen en overleg. Bij weigering informeert de cvdk de minister van BZK en andere betrokken ministers hierover. De cvdk kan, voor zover hij dat nodig acht in verband met de hem bij zijn Ambtsinstructie opgedragen taken, ook andere personen belast met bevoegdheden in de openbare dienst in de provincie verzoeken om bericht en raad (art. 10 Ambtsinstructie). Te denken valt daarbij bijvoorbeeld aan waterschapsbesturen en brandweercommandanten. In geval van een (dreigende) verstoring van de openbare veiligheid waarbij de cvdk van mening is dat deze van meer dan plaatselijke betekenis is, kan de cvdk in de provincie werkzame rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht de nodige aanwijzingen geven met betrekking tot de wijze waarop zij bij de uitoefening van de hun opgedragen taken samenwerken: het kan gaan om samenwerking met elkaar, met het provinciaal bestuur, met de gemeentebesturen, het bestuur van de veiligheidsregio en/of met de waterschapsbesturen (art. 2 lid 3 ambtsinstructie). 3.3 Protocollen met West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen In de Wet veiligheidsregio's is de grensoverschrijdende samenwerking onvoldoende geregeld. Voor de cvdk blijft in de koude fase een actieve rol bij het bevorderen van de samenwerking tussen overheden en hulpdiensten in beide landen. In de warme fase zal deze rol zich beperken tot het toezicht op een goede grensoverschrijdende samenwerking. De cvdk Zeeland heeft samen met de voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland een protocol grensoverschrijdende samenwerking afgesloten met de Gouverneurs van de drie aanliggende Belgische provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Dit sluit nauw aan bij de in de Eerste Kamer aangenomen motie Hendrikx waarin ten aanzien van de grensoverschrijdende samenwerking wordt uitgesproken dat ook de provincies op dit terrein een belangrijke rol toekomt en de mening wordt omschreven dat in het bevorderen van de landsgrensoverschrijdende samenwerking de cvdk een bijzondere positie inneemt. De minister heeft bij de beantwoording op de motie deze rol onderschreven. 10

13 De voorzitter van de veiligheidsregio fungeert ten behoeve van de afstemming tijdens een ramp of crisis als bestuurlijk aanspreekpunt voor de buitenlandse autoriteiten. De cvdk ziet toe op deze afstemming. De cvdk bevordert daar waar mogelijk en gewenst de landsgrensoverschrijdende samenwerking. De landsgrensoverschrijdende samenwerking is nader uitgewerkt in het Protocol GROS Veiligheid, afgesloten voor Zeeland door de cvdk en de voorzitter VRZ met respectievelijk de Gouverneurs van West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. De tekst van dit protocol is in bijlage 6 opgenomen. 11

14 4 Organisatie Crisisstaf cvdk in de warme fase Dit hoofdstuk is een uitwerking van de organisatorische aspecten van de toezichtstaak in de warme fase. Allereerst wordt aangegeven hoe de crisisstaf van de cvdk is georganiseerd en wat de taken per staflid zijn en van welke voorzieningen gebruik kan worden gemaakt. Vervolgens zijn de verschillende activiteiten van de crisisstaf beschreven. Tot slot gaat dit hoofdstuk in op het beheer van de crisisstaf: de maatregelen die er voor moeten zorgen dat de medewerkers opgeleid en getraind zijn en de voorzieningen "up to date blijven". 4.1 Crisiscentrum cvdk (CC-cvdK) De cvdk wordt bij de uitvoering van de in hoofdstuk 3 beschreven warme fase taken ondersteund door een Crisisstaf. Deze staf verricht zijn werkzaamheden doorgaans vanuit het Provinciehuis te Middelburg. Dit crisiscentrum cvdk (CC-cvdK) kan altijd (24x7) telefonisch worden bereikt via een daartoe ingestelde piketregeling Werkruimte Adres Abdij 6, 4331 BK Middelburg Postbus 6001, 4330 LA Middelburg Contact via piketambtenaar via de Gemeenschappelijke Meldkamer Zeeland:. pcc@zeeland.nl en crisisstaf@zeeland.nl Telefoon centrale Fax Noodnet Noodnetfax Satelliettelefoon (vaste opstelling) (mobiel) De grote ruimte van het voormalig PCC, te weten A 2.04, is aangewezen en ingericht als werkruimte voor de Crisisstaf cvdk. Rapportages aan de cvdk vinden hier eveneens plaats. De cvdk zal, behoudens overlegmomenten met de Crisisstaf, in principe werken vanuit de eigen werkkamer of zal indien nodig aanschuiven in de vergaderruimte van het RBT Voorzieningen De werkruime is voorzien van de volgende voorzieningen: noodstroom; beveiliging; 3 telefoontoestellen met aansluiting op het openbaar net; 1 telefoontoestel met noodnetaansluiting; 1 satelliettelefoon; 3 notebooks met noodzakelijke programmatuur, internetaansluiting en printmogelijkheden; Videoconferencing (mobiele set) Beamer en portable PC; Smartboard met GIS-koppeling; TV met opname en afspeelapparatuur; 2 whiteboards en 1 flipover; Kantoorbenodigdheden Benodigde documentatie (digitaal beschikbaar) het digitale piketboekje LCMS ( dit organisatieplan het Protocol Piketdienst Kabinet bestuurlijke netwerkkaarten draaiboeken van andere directies 12

15 De door de provincies Noord-Holland, Overijssel, Flevoland en Gelderland gezamenlijk ontwikkelde Bestuurlijke Netwerkkaarten geven een goed overzicht van de betrokkenheid van de cvdk als coördinerend rijksheer met rijksheren van andere ministeries dan VenJ. De voor Zeeland aangewezen rijksheren zijn te vinden in het piketboekje Noodstroomvoorzieningen Om ook tijdens uitval van elektriciteit operationeel te zijn, is het noodzakelijk dat de elementaire onderdelen van het Provinciehuis zijn aangesloten op een noodstroomvoorziening. Een aantal ruimten van het Provinciehuis is daartoe aangesloten op een noodstroomaggregaat met voldoende brandstofcapaciteit deze ruimten 17 uur van stroom te voorzien. De van belang zijnde computers zijn aangesloten op een extra noodstroomvoorziening voor de eerste opvang bij stroomuitval. 4.2 Piket Zoals aangegeven is de piketambtenaar degene die 24u per dag, 7 dagen in de week bereikbaar is om de cvdk of diens waarnemer te informeren, contacten met derden te leggen en zo nodig de crisisstaf bijeen te roepen. De taken en verantwoordelijkheden van de piketambtenaren zijn vastgelegd in het "Protocol Piketdienst Kabinet". Indien de cvdk zelf niet beschikbaar is, treedt één van de gedeputeerden op als waarnemend cvdk, volgens een afgesproken volgorde. Ook hiervoor geldt een piketregeling. 4.3 Crisisstaf cvdk Het is de taak van de leden van de Crisisstaf cvdk om de cvdk bij de uitoefening van de in dit plan beschreven bevoegdheden en verantwoordelijkheden, te ondersteunen en deze deels ook namens haar uit te voeren. Het betreft hier: toezichthoudende taken, met eventueel de bevoegdheid tot het geven van aanwijzingen; contact met voorzitter veiligheidsregio of korpsbeheerder politie; contact met minister VenJ; contact met betrokken rijksheren; het (doen) bijwonen van vergaderingen van het Regionaal Beleidsteam; het bewaken van landsgrensoverschrijdende informatiestromen en afstemming, alsmede het bevorderen van grensoverschrijdende bijstand; het uitvoering geven aan bevoegdheden op grond van andere wetten dan de Wvr. De Crisisstaf cvdk maakt gebruik van: het digitale piketboekje (piket.zeeland.nl) het Protocol Piketdienst Kabinet bestuurlijke netwerkkaarten draaiboeken van andere directies dit organisatieplan Personele invulling CC-cvdK De volgende functionarissen maken deel uit van de Crisisstaf cvdk: Liaison RBT; Senior beleidsmedewerker informatievoorziening; Beleidsmedewerker informatievoorziening; Beleidsadviseur (media-)communicatie; (ad-hoc); De cvdk en Crisisstaf onderhouden via de liaison een separate communicatielijn met het Regionaal Beleidsteam (RBT). Daarnaast volgt de crisisstaf alle relevante informatie via het LCMS. 13

16 De liaison RBT: woont de vergaderingen van het RBT bij; ziet toe op de bestuurlijke samenwerking; ziet toe op de juiste mate van opschaling; ziet toe op de juiste samenstelling van het RBT; onderhoudt het contact met de medewerkers informatievoorziening; informeert de cvdk. De senior beleidsmedewerker informatievoorziening: ondersteunt de liaison bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden; informeert de liaison RBT indien (a.d.h.v. de bestuurlijke netwerkkaarten en het crisisplan) afwijkingen worden geconstateerd met betrekking tot de gewenste opschaling; informeert de liaison RBT als uit verstrekte informatie blijkt dat er problemen zijn in de bestuurlijke samenwerking; onderhoudt voor de cvdk alle benodigde contacten; toetst noodverordeningen; Volgt ontwikkelingen via LCMS en media. De beleidsmedewerker informatievoorziening: ondersteunt de senior beleidsmedewerker informatievoorziening bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden; Volgt ontwikkelingen via LCMS en media; ondersteunt de liaison en de cvdk in het leggen van alle benodigde contacten. De beleidsmedewerker (media-)communicatie: Volgt ontwikkelingen via LCMS en media; ondersteunt de cvdk, in overleg met de andere leden van de Crisisstaf, bij mediacontacten; overlegt in voorkomende gevallen met het hoofd communicatie in het RBT Organisatie communicatie De Wet Veiligheidsregio s heeft de verantwoordelijkheid voor crisiscommunicatie neergelegd bij het bestuur van de Veiligheidsregio. Binnen Zeeland zijn afspraken gemaakt tussen veiligheidsregio, politie Zeeland, gemeenten, KLPD waterpolitie, provincie, rijkswaterstaat en waterschap over de uitvoering. Er wordt gewerkt in een regionale pool van deskundigen, afkomstig van deze organisaties die bij een incident met bovenlokale effecten de voorzitter van de veiligheidsregio en het regionale beleidsteam ondersteunen. Bij incidenten van kleinere omvang staat deze expertise ten dienste van de individuele burgemeester en/of de operationele leiding. Het Algemeen Bestuur van de VRZ heeft in december 2010 bepaald hoe burgemeesters en de voorzitter VRZ zullen omgaan met communicatie naar burgers en naar de media bij gemeentegrensoverschrijdende incidenten. Alle officiële communicatie wordt door de VRZ naar buiten gebracht. Individuele burgemeesters stemmen eventuele eigen communicatie eerst af met de voorzitter VRZ. Deze afspraken zijn gemaakt om te voorkomen dat diverse betrokken bestuurders een versnipperd beeld naar buiten uitdragen. NB. De communicatie door andere organisaties, waaronder de Provincie, dient bij GRIP-4 volgend te zijn aan de communicatierichtlijnen van de voorzitter VRZ. 4.4 Uitwerking activiteiten crisisstaf Alarmeren & opstarten Een eerste melding van een calamiteit, vanaf GRIP-3 niveau, wordt via de Meldkamer Politie gemeld bij de piketambtenaar Kabinet. De piketambtenaar Kabinet zorgt voor het informeren van de cvdk en het zo nodig opschalen van de Crisisorganisatie. 14

17 De piketambtenaar: informeert en adviseert de cvdk van dienst; informeert de provinciesecretaris; (Als de voorzitter van de veiligheidsregio een Regionaal Beleidsteam (RBT) oproept) roept de liaison RBT op om zitting te nemen in het RBT; (Als de cvdk (van dienst) in het provinciehuis een crisisstaf noodzakelijk acht) roept de functionarissen van het CC-cvdK op; regelt dat het provinciehuis wordt geopend en parkeren op het plein mogelijk is; roept zo nodig de communicatiemedewerker op; (Indien het RBT gebruik wil maken van het provinciehuis) regelt dat het provinciehuis wordt geopend en parkeren op het plein mogelijk is voor de leden van het RBT (Indien op verzoek van het Regionaal Operationeel Team (ROT) de inzet van provinciale diensten wordt verzocht) legt contact met de betreffende directie of afdeling en verzoekt of deze de gevraagde inzet wil leveren; informeert de provinciesecretaris over de gevraagde (en eventueel toegezegde) inzet. (In geval van een landgrensoverschrijdend incident) legt, bij spoedeisend belang, contact met de 'permanentie' van de van de betreffende Gouverneur. Indien nodig geeft de piketambtenaar Kabinet alvast invulling aan de taken van de crisisstaf. Voor de uitvoering van zijn taak maakt de piketambtenaar gebruik van: - het digitale piketboekje (piket.zeeland.nl); (relevante bereikbaarheidsgegevens); - het Protocol Piketdienst Kabinet Opschaling Op het moment dat zich een incident voordoet, zal bij de Veiligheidsregio, conform het Regionaal Crisisplan worden opgeschaald. Bij GRIP 4 komt op regionaal niveau het regionaal beleidsteam (RBT) bijeen. De voorzitter van de veiligheidsregio, tevens voorzitter van het RBT, heeft dan het opperbevel en kan beslissingen nemen die ook gelden op het grondgebied van zijn collega burgemeesters. Bij Grip 4 neemt namens de cvdk een liaison plaats in het RBT. De bevoegdheid van de cvdk begint dus in principe bij GRIP 4 situaties. De cvdk kan echter ook de voorzitter van de Veiligheidsregio verzoeken om een RBT te formeren als het incident naar het oordeel van de cvdk van meer dan plaatselijke betekenis is. Daarom dient bij GRIP 3 de piketambtenaar namens de cvdk geïnformeerd te worden. Wanneer een ramp of crisis van bovenregionale of nationale proporties wordt of wanneer zich een crisis in een specifieke functionele kolom voordoet waarbij een minister van een vakdepartement de leiding heeft over de crisisbeheersing, blijft de bovenstaande structuur op regionaal niveau in stand, maar er komt een laag bij (nationaal) en soms ook een kolom (functioneel). De rol van de cvdk richt zich in dat geval vooral op de afstemming van het regionaal beleid met nationaal en bovenregionaal beleid en op de samenwerking tussen rijksambtenaren in de provincie onderling en rijksambtenaren enerzijds en de besturen van provincie, gemeenten, veiligheidsregio en het waterschap anderzijds. Voor verschillende typen crises gelden verschillende nationale en functionele structuren Uitwerking: Informatievoorziening De rol van de cvdk in het kader van de informatievoorziening is wettelijk vastgelegd in artikel 43 Wvr. De voorzitters van de veiligheidsregio s en de commissarissen van de Koning en Onze 15

18 Minister verstrekken elkaar de nodige inlichtingen ten behoeve van de eventuele inzet van een aanwijzing bij bovenregionale rampen en crises. Het Veiligheidsbestuur moet de cvdk informatie verschaffen over mogelijke rampen en crises in de regio en over de maatregelen ter voorkoming, bestrijding en beheersing ervan (Wvr artikel 46). Hoewel dit wetsartikel met name relevant is voor de informatievoorziening in de koude fase, hebben de bestrijding en beheersing ook betrekking op de warme fase en biedt van daaruit een wettelijke plicht om de cvdk adequaat te informeren tijdens rampen en crises. Om in de informatiebehoefte te voorzien, ontvangt de cvdk van het RBT alle relevante informatie. Bovendien maakt een liaison namens de cvdk deel uit van het RBT. Omdat de cvdk de Voorzitter van de Veiligheidsregio kan verzoeken om een RBT te formeren als het incident naar het oordeel van de cvdk van meer dan plaatselijke betekenis is, dient deze informatievoorziening ook vanaf GRIP 3 plaats te vinden. De informatievoorziening vindt via de netcentrische methode plaats. De organisatie van de cvdk is hierop aangesloten Informatieoverdracht met West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen De voorzitter van de veiligheidsregio fungeert ten behoeve van de afstemming tijdens een ramp of crisis als bestuurlijk aanspreekpunt voor de buitenlandse autoriteiten. De cvdk ziet toe op deze afstemming. De cvdk bevordert daar waar mogelijk en gewenst de landsgrensoverschrijdende samenwerking Informatieoverdracht ten behoeve van verantwoording achteraf Ten slotte zal in de informatiebehoefte van de cvdk ook rekening moeten worden gehouden met de mogelijke rol van de cvdk bij de bestuurlijke afwikkeling van een calamiteit van meer dan plaatselijke betekenis. De Minister van BZK kan de cvdk immers vragen om een verslag van zijn bevindingen en een oordeel uit te brengen. Alle relevante informatie dient daarom aan de cvdk ter beschikking te worden gesteld Het geven van een aanwijzing De belangrijkste bevoegdheid van de cvdk betreft de aanwijzingsbevoegdheid bij bovenlokale rampen, crises en ordeverstoringen en bij buitengewone omstandigheden Bovenlokale rampen en crises De cvdk kan bij bovenlokale rampen en crises een aanwijzing geven wanneer de samenwerking in het RBT niet optimaal verloopt (Wvr artikel 41). De cvdk geeft de aanwijzing na overleg met het Regionaal Beleidsteam (RBT) (ambtsinstructie artikel 5a lid 1). De aanwijzing heeft geen betrekking op de inhoud van het te voeren beleid, maar uitsluitend op de samenwerking. De cvdk kan rijksambtenaren (met uitzondering van ambtenaren van het Openbaar Ministerie) bij bovenlokale rampen, crises en ordeverstoringen een aanwijzing geven over de samenwerking met elkaar en met het provinciebestuur, gemeentebesturen, het bestuur van de veiligheidsregio en het waterschapsbestuur. De vakminister kan zo n aanwijzing ongedaan maken. Ook kan de cvdk het College van Procureurs-Generaal verzoeken aanwijzingen te geven aan ambtenaren van het Openbaar Ministerie (ambtsinstructie artikel 2 lid 3). Bij calamiteiten van meer dan plaatselijke betekenis die de regio niet overstijgen ziet de cvdk dus toe op de samenwerking in het RBT (en indien van toepassing als coördinerend rijksheer op de bestuurlijke samenwerking tussen rijksheren en decentrale overheden), en kan zowel de voorzitter als de leden van het RBT daar op aan spreken. Dit toezicht heeft daarmee een bestuurlijk en geen operationeel karakter. Alvorens een aanwijzing te geven zal de cvdk eerst overleggen met het RBT. Nadat de cvdk een aanwijzing heeft gegeven, stelt de cvdk de Minister van VenJ onverwijld daarvan op de hoogte. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat de Minister van VenJ de cvdk verzoekt om een aanwijzing te geven. 16

19 Bij het geven van een aanwijzing gelden onder meer de volgende aandachtspunten: proportionaliteit en subsidiariteit: de cvdk geeft slechts een aanwijzing indien hij van mening is dat dit noodzakelijk is en dat normale bevoegdheden niet toereikend zijn om de gewenste situatie te bewerkstelligen. Zo zal in eerste instantie zo veel mogelijk geprobeerd worden met de voorzitter veiligheidsregio en de betrokken burgemeester(s) tot overeenstemming te komen; inhoudelijk zal de aanwijzing uitsluitend ingaan op de samenwerking, niet op de uitkomst van die samenwerking; de cvdk treedt niet in de bevoegdheid van de voorzitter van de Veiligheidsregio om bij urgentie of stakende stemmen in het RBT besluiten te nemen; evenredigheid: de negatieve gevolgen van het besluit moeten, indien redelijk mogelijk in spoedeisende omstandigheden, zo evenredig mogelijk over de veiligheidsregio zijn verdeeld; compensatie: mogelijke compensatie van de negatieve gevolgen van het besluit door bijvoorbeeld een beroep op de Wet tegemoetkoming schade bij rampen en zware ongevallen moet nadrukkelijk zijn meegewogen in de besluitvorming Bovenregionale rampen en crises of buitengewone omstandigheden Ook kan de cvdk bij bovenregionale rampen en crises een aanwijzing geven wanneer het beleid of een beslissing van het RBT: niet in overeenstemming is met landelijk beleid of; nationale of bovenregionale belangen schaadt. (Wvr Artikel 42). Deze aanwijzing kan wel op de inhoud van het beleid ingaan. De cvdk geeft een aanwijzing ex art. 42 na overleg met (tenzij de vereiste spoed zich daartegen verzet) of op verzoek van de minister. De cvdk geeft onverwijld uitvoering aan het verzoek van de minister (ambtsinstructie artikel 5c). Onder buitengewone omstandigheden kan de cvdk alle burgemeesters een aanwijzing geven, over het te voeren beleid inzake de rampenbestrijding. De minister kan de cvdk opdragen de voorzitter van de veiligheidsregio een aanwijzing te geven inzake de rampenbestrijding of crisisbeheersing (Wvr artikel 53). Bij calamiteiten van meer dan regionale betekenis én bij calamiteiten waarbij sprake is van buitengewone omstandigheden bestaat een rechtstreekse aanwijzingsbevoegdheid van de cvdk, waarmee deze kan sturen op de inhoud van het te voeren beleid ten aanzien van de bestrijding van de calamiteit. Maar de beoordeling en de aanwijzing hebben wel betrekking op een beperkt aantal criteria: Strijdigheid met nationaal beleid; Bevoegdheid op ander niveau dan dat van de voorzitter veiligheidsregio; De mate waarin de bevolkingszorg gediend is cq. geschaad wordt door een beslissing; Schadelijkheid voor nationale en / of bovenregionale belangen; Gebrek aan afstemming met andere betrokken veiligheidsregio s, rijksvertegenwoordigers en andere overheden (bijv. waterschappen buiten de eigen regio). De cvdk treedt zo min mogelijk in de bevoegdheid van de voorzitter van de veiligheidsregio, maar bevordert middels de aanwijzingsbevoegdheid de afstemming tussen beleidsbeslissingen op regionaal niveau met bevoegdheden, beleid, uitgangspunten en effecten op bovenregionaal en nationaal niveau. Bij een provinciegrensoverschrijdende calamiteit dienen de cnvdk onderling met elkaar te overleggen over het eventueel geven van aanwijzingen. Aangezien een regiogrens overschrijdende calamiteit in Zeeland per definitie een provinciegrens overschrijdende calamiteit is, treden de cnvdk van de provincies die het aangaat in overleg met elkaar. Het initiatief voor het overleg ligt doorgaans bij de provincie waarin de calamiteit begint. De Minister van VenJ kan instructies geven aan de cnvdk. Bij een provinciegrensoverschrijdende calamiteit zal namelijk niet altijd naar nationaal niveau worden opgeschaald Het beoordelen van een noodverordening De Gemeentewet kent de mogelijkheid van het uitvaardigen van een noodverordening. Dit uitvaardigen kan ook in de koude fase het geval zijn; ter voorkoming van gevaar. Een 17

20 noodverordening is een bijzondere bevoegdheid en mag alleen gebruikt worden voor zover bestaande bevoegdheden niet volstaan. De inhoud van de noodverordening mag niet afwijken van de Grondwet of verdragen maar kan in specifieke gevallen wel grondrechten beperken. De burgemeester brengt de noodverordening zo spoedig mogelijk ter kennis van de gemeenteraad, de cvdk en de hoofdofficier van Justitie. De rol van de cvdk betreft de mogelijkheid tot schorsing van voorschriften, zolang de verordening door de gemeenteraad niet bekrachtigd is. Er zijn dus twee situaties denkbaar: Als de gemeenteraad de noodverordening bekrachtigt neemt de cvdk slechts kennis van de noodverordening. Deze situatie zal zich vooral voordoen bij geplande gebeurtenissen waarover de gemeenteraad vroegtijdig geïnformeerd kan worden, zoals risicovolle voetbalwedstrijden, bezoek van hoogwaardigheidsbekleders en betogingen; Als de gemeenteraad zich niet voor het ingaan van een noodverordening kan uitspreken, beoordeelt de cvdk de noodverordening en kan deze zo nodig opschorten. Het opschorten stuit onmiddellijk de werking van de voorschriften. De schorsing vervalt zodra de gemeenteraad deze in de eerstvolgende vergadering van de raad heeft bekrachtigd. Als de raad de verordening in de eerstvolgende vergadering niet bekrachtigt, kan de burgemeester binnen 24 uur administratief beroep instellen bij de cvdk van de Koningin. Deze beslist binnen twee dagen. Tot die tijd blijft de noodverordening van kracht. De cvdk beoordeelt de noodverordening aan de hand van de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit. Daarnaast dient de inhoud van de noodverordening behalve de wettelijke grondslag voldoende heldere en concrete informatie te bevatten voor betrokkenen en dient de noodverordening voldoende bekend gemaakt te zijn. In bijlage 2 is een checklist opgenomen die bij de beoordeling wordt gehanteerd Verantwoording achteraf Indien de gemeenteraad, de voorzitter van de veiligheidsregio na afloop van een bovenlokale ramp of crisis ter verantwoording roept en zij het niet eens is met de uitleg van de voorzitter van de veiligheidsregio, stelt zij hiervan via de cvdk de minister van VenJ op de hoogte (art 40Wvr). De cvdk laat binnen zes weken het standpunt van de gemeenteraad vergezeld gaan van zijn oordeel over de besluiten van de voorzitter veiligheidsregio (Ambtsinstructie, artikel 5b). In het uiterste geval kan de minister de voorzitter uit zijn functie ontzetten. Het oordeel van de cvdk komt als volgt tot stand: 1. De cvdk stelt zich op de hoogte van de besluitvorming in het RBT en de beraadslaging die daaraan voorafging. 2. De cvdk hoort de voorzitter van de Veiligheidsregio en de burgemeesters van de gemeenten die hebben besloten hun standpunt aan de minister kenbaar te maken. 3. De cvdk neemt kennis van het standpunt van de gemeenteraad of gemeenteraden in kwestie en hoort desgewenst een vertegenwoordiging van die raad of raden. 4. Bij de beoordeling van de besluiten van de voorzitter van de veiligheidsregio hanteert de cvdk de volgende criteria: a. Subsidiariteit: het besluit moet krachtens de Wet veiligheidsregio s vallen onder de bevoegdheden die bij een bovenlokale ramp of crisis van een burgemeester overgaan op de voorzitter veiligheidsregio; b. Proportionaliteit: de gevolgen van het besluit moeten in verhouding staan tot de ernst van de situatie waarop het besluit gericht was; c. Evenredigheid: de negatieve gevolgen van het besluit moeten, indien redelijk mogelijk in spoedeisende omstandigheden, zo evenredig mogelijk over de veiligheidsregio zijn verdeeld; d. Compensatie: mogelijke compensatie van de negatieve gevolgen van het besluit door bijvoorbeeld een beroep op de Wet tegemoetkoming schade bij rampen en zware ongevallen moet nadrukkelijk zijn meegewogen in de besluitvorming. 18

21 4.4.7 Inzet provinciale diensten bij rampenbestrijding De provinciale directies kunnen door de voorzitter VRZ worden gevraagd als operationele partner in het Regionaal Operationeel Team. Deze provinciale taken moeten strikt gescheiden worden gezien van de taken van de cvdk, en worden dan ook niet verder in dit organisatieplan uitgewerkt. De inzet van deze diensten vind in principe wel plaats door tussenkomst van de piketambtenaar Kabinet en/of de crisisstaf. De piketambtenaar cvdk dient te beoordelen of bij een piketmelding betrokkenheid van een provinciale afdeling aan de orde is. Indien dit het geval is, zal met de contactpersoon van betreffende afdeling contact worden gelegd door de piketambtenaar Kabinet. Het is ook mogelijk dat een provinciale directie al eerder bij een incident betrokken is. In die gevallen wordt van de contactpersoon bij de betreffende afdeling verwacht dat deze contact opneemt met de piketambtenaar Kabinet. De provinciesecretaris bewaakt de strikte scheiding van taken bij inzet van provinciale directies. De provinciale directies onderhouden eigen communicatielijnen met het Regionaal Operationeel Team (ROT) Inzet ondersteunende diensten provincie Voor de technische ondersteuning van de crisisorganisatie en het openstellen van het provinciehuis buiten kantooruren, wordt gebruik gemaakt van de diensten van de afdeling FD van de provincie. Ondersteuning op ICT-gebied wordt tijdens kantooruren geleverd door het cluster ICT van de afdeling POI Gebruik deel provinciehuis als RBT-ruimte Een aantal ruimten van het provinciehuis is aan de Veiligheidsregio beschikbaar gesteld als RBTruimten. Als in geval van een (dreigende) bovenlokale ramp of crisis een RBT gevormd wordt, zal dit RBT zitting nemen in deze ruimten. De ruimten zullen ook in geval van oefeningen worden ingezet. Met de voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland zijn afspraken gemaakt voor het gebruik van het Provinciehuis en de aanwezige voorzieningen ten behoeve van het RBT. 19

22 4.5 Beheer van de Crisisstaf Opleiden, trainen, oefenen De volgende aspecten zijn van belang om tijdens oefeningen in te brengen: 1. De cvdk dient, zowel in de koude fase als in de warme fase, namens de minister toe te zien op de bestuurlijke samenwerking tussen voorzitter veiligheidsregio, burgemeesters, rijksheren, defensie, provinciebestuur en dijkgraven. In de warme fase is dit veelal via een liaison in het RBT; en zonodig door rechtstreekse contacten. 2. Ook ziet de cvdk namens de minister toe op de bestuurlijke samenwerking met decentrale overheden in het buurland. 3. Naar de rijksheren toe vervult de cvdk de rol van coördinerend rijksheer. In de warme fase is dit veelal via een liaison in het RBT; en zo nodig door rechtstreekse contacten. De cvdk kan betrokken worden bij oefeningen van : de veiligheidsregio; als een RBT oefent; een ministerie; als coördinerend rijksheer; een decentrale overheid in het buurland; ter bevordering/bewaking van de afstemming met de voorzitter RBT. Het ligt niet voor de hand dat de cvdk zelf nog een oefening initieert. Wel kunnen praktische trainingen voor de "crisisstaf cvdk" periodiek worden georganiseerd Beheer voorzieningen Voor het beheer van de werkruimte van de crisisstaf, de te gebruiken apparatuur en de te gebruiken (computerapplicaties), wordt een beheerplan opgesteld. Dit moet er voor zorgen dat de systemen werken, en actueel zijn. 20

23 5 Afkortingen AB VRZ BZK CC-cvdK cvdk cnvdk ELenI GHOR GMZ GRIP GS IenM IOOV ICOOV LCMS NCC OOV PCV PG RBT ROT RWS VenJ VRZ Wvr Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Zeeland Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties CrisisCentrum commissaris van de Koningin Commissaris van de Koningin (Kring van ) Commissarissen van de Koningin Economie, Landbouw en Innovatie Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Gemeenschappelijke Meldkamer Zeeland Gecoördineerde Regionale Incidentenprocedures (het college van) Gedeputeerde Staten Infrastructuur en Milieu Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Interprovinciale Commissie Openbare Orde en Veiligheid Landelijk Crisis Management Systeem Nationaal Coördinatie Centrum Openbare orde en veiligheid Provinciaal coördinator veiligheid Procureur-generaal Regionaal Beleids Team Regionaal Operationeel Team Rijkswaterstaat Veiligheid en Justitie Veiligheidsregio Zeeland Wet veiligheidsregio s 21

24 BIJLAGEN 1. Wetsartikelen 2. Toetsingskader noodverordeningen 3. Regeling tussen de Commissaris van de Koningin in de provincie Zeeland en de Voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland (d.d. 8 februari 2011) 4. Checklist ten behoeve van gesprek cvdk met de voorzitter VRZ en met de algemeen directeur VRZ in het kader van toezicht 5. Checklist ten behoeve van gesprek cvdk met burgemeesters over de samenwerking van de Veiligheidsregio Zeeland en de gemeente 6. Communicatielijnen GROS in de warme fase, uitgezonderd nucleaire noodsituaties

25

26 Bijlage 1: Relevante wetsartikelen. Wet Veiligheidsregio's De Veiligheidsregio Art. De commissaris van de Koning wordt uitgenodigd om bij de vergaderingen van het bestuur 13 van de veiligheidsregio aanwezig te zijn. De commissaris kan zich laten vertegenwoordigen. Art. Lid 4.Het bestuur van de veiligheidsregio zendt het vastgestelde crisisplan aan de 16 commissaris van de Koning. Bovenlokale rampen en crises Art. Lid 3: De voorzitter van de veiligheidsregio verstrekt in een raad van een gemeente uit deze 40 veiligheidsregio mondelinge inlichtingen over de besluiten, bedoeld in het eerste lid, indien de desbetreffende raad daarom verzoekt. De raad zendt een afschrift van het verzoek en van de in het eerste en tweede lid bedoelde stukken aan de commissaris van de Koning. Lid 4: Indien de raad, gehoord de inlichtingen van de voorzitter van de veiligheidsregio, besluit zijn standpunt over de besluiten, bedoeld in het eerste lid, ter kennis te brengen van Onze Minister, geschiedt dit door tussenkomst van de commissaris van de Koning. De commissaris laat het standpunt van de raad vergezeld gaan van zijn oordeel over de besluiten, en van een afschrift van de in het eerste en tweede lid bedoelde stukken. Lid 5. De commissaris van de Koning verricht de werkzaamheden, bedoeld in het vierde lid, Art. 41 Art 42. Art. 43 volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie. Lid 1. De commissaris van de Koning ziet toe op de samenwerking in het regionaal beleidsteam en kan daartoe aanwijzingen geven. Lid 2. De commissaris van de Koning verricht de werkzaamheden, bedoeld in het eerste lid, volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie. Lid 1. De commissaris van de Koning kan, in geval van een ramp of crisis van meer dan regionale betekenis, of van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, de voorzitter van de veiligheidsregio, zo mogelijk na overleg met hem, aanwijzingen geven over het inzake de rampenbestrijding of crisisbeheersing te voeren beleid. Lid 2. De commissaris van de Koning verricht de werkzaamheden, bedoeld in het eerste lid, volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie De voorzitters van de veiligheidsregio s en de commissarissen van de Koning en Onze Minister verstrekken elkaar de nodige inlichtingen ten behoeve van hun rol bij de toepassing van de artikelen 41 en 42. Informatie en communicatie Art. 46 Bijstand Art. 51 Lid 1. Het bestuur van de veiligheidsregio draagt er zorg voor dat Onze Minister, de commissaris van de Koning en de hoofdofficier van Justitie informatie wordt verschaft over de rampen en de crises die de regio kunnen treffen, en over de maatregelen die zijn getroffen ter voorkoming en bestrijding of beheersing hiervan. Lid 1. Behoeft de voorzitter van een veiligheidsregio in geval van een brand, ramp of crisis of van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan bijstand, dan richt hij een verzoek daartoe aan Onze Minister. Hij stelt de commissaris van de Koning van het verzoek in kennis. Lid 3. Onze Minister richt zich met een verzoek om bijstand tot de voorzitter van een andere veiligheidsregio, tot de commissaris van de Koning of zo nodig tot Onze betrokken Minister dan wel indien militaire bijstand gewenst is tot Onze Minister van Defensie, die de nodige voorzieningen treffen, tenzij dringende redenen zich daartegen verzetten. Lid 5. In afwijking van het eerste lid kan de voorzitter van een veiligheidsregio een verzoek als in dat lid bedoeld rechtstreeks richten tot de voorzitter van een aangrenzende regio, mits de crisisplannen van beide regio s afspraken daaromtrent omvatten en er sprake is van spoed. De voorzitter stelt van zijn verzoek Onze Minister en de commissaris van de Koning in kennis. Buitengewone omstandigheden Art. 53 Lid 1. De commissaris van de Koning kan de burgemeesters in de provincie in een concreet geval de nodige aanwijzingen geven inzake de rampenbestrijding. Lid 2. Onze Minister kan de commissaris van de Koning opdragen aan de burgemeesters in de provincie in een concreet geval de nodige aanwijzingen te geven inzake de

27 Art. 54 Toezicht Art. 58 Art. 59 rampenbestrijding. Onze Minister kan, indien het algemeen belang zulks dringend eist, bevoegdheden van de commissaris van de Koning en van de burgemeester op grond van deze wet geheel of ten dele aan zich trekken dan wel een andere autoriteit daarmee geheel of ten dele belasten. Lid 1. De werkzaamheden die in het kader van artikel 57, eerste lid, onderdelen a tot en met c, worden uitgevoerd, worden jaarlijks door Onze Minister vastgesteld, gehoord de commissarissen van de Koning. Lid 3. De inspectie zendt haar rapportages tevens aan de commissarissen van de Koning. Lid 1. De commissaris van de Koning kan het bestuur van een veiligheidsregio een aanwijzing geven, indien de taakuitvoering in de veiligheidsregio tekortschiet. Lid 2. Tot het geven van een aanwijzing gaat de commissaris van de Koning niet over dan nadat hij over de voorgenomen aanwijzing het bestuur heeft gehoord. Lid 3. De commissaris van de Koning verricht de werkzaamheden, bedoeld in het eerste en tweede lid, volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie. Art. De voorzitters van de veiligheidsregio s geven de commissaris van de Koning alle 60 inlichtingen die hij voor de uitoefening van het toezicht nodig heeft. Binnentreden Art. 62 De burgemeester dan wel de voorzitter van de veiligheidsregio, de commissaris van de Koning, de brandweercommandant en het door hem aangewezen ter plaatse dienstdoende personeel van de brandweer, de directeur GHOR en het door hem aangewezen ter plaatse dienstdoende personeel van de GHOR alsmede de door Onze Minister aangewezen ambtenaren, bedoeld in artikel 57, tweede en derde lid, zijn bevoegd elke plaats te betreden, voor zover dat redelijkerwijs voor de vervulling van hun taak nodig is. Zo nodig verschaffen zij zich de toegang met behulp van de sterke arm. Zij kunnen zich bij het binnentreden doen vergezellen van door hen aangewezen personen. Amtsinstructie cvdk Art. 1 Art. 2 Art. 5 Art 5a. De commissaris bevordert de door hem noodzakelijk geachte samenwerking tussen in zijn provincie werkzame rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht, en tussen deze functionarissen en het provinciaal bestuur, de gemeentebesturen en de waterschapsbesturen. Lid 1. De commissaris is bevoegd bij in de provincie werkzame rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht inlichtingen in te winnen en met hen overleg te plegen. Deze functionarissen zijn, behoudens het bepaalde in het tweede lid, verplicht de gevraagde inlichtingen te verstrekken en aan het overleg deel te nemen. Lid 2. Indien de in het eerste lid bedoelde functionarissen weigeren de op grond van deze ambtsinstructie gevraagde medewerking te verlenen, brengt de commissaris Onze Ministers wie het aangaat, alsmede Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties daarvan op de hoogte. Lid 3. De commissaris geeft, indien een ramp, een crisis of een ordeverstoring van meer dan plaatselijke betekenis dan wel de ernstige vrees voor het ontstaan daarvan zulks noodzakelijk maken, de in het eerste lid bedoelde functionarissen, met uitzondering van de ambtenaren van het openbaar ministerie, zoveel mogelijk na overleg met hen, de nodige aanwijzingen met betrekking tot de wijze waarop zij bij de uitoefening van de hun opgedragen taken met elkaar samenwerken en met het provinciaal bestuur, de gemeentebesturen, de besturen van de veiligheidsregio s en de waterschapsbesturen. De functionarissen zijn verplicht de aanwijzingen op te volgen. Onze Minister wie het aangaat kan de aanwijzingen ongedaan maken. Het verzoek daartoe heeft geen schorsende werking. De commissaris kan aan het College van procureurs-generaal verzoeken de ambtenaren van het openbaar ministerie de nodige instructies te geven. De commissaris coördineert de voorbereiding van de civiele verdediging door de in de provincie werkzame rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht, het provinciaal bestuur, de gemeentebesturen en de waterschapsbesturen, met inachtneming van de aanwijzingen van Onze Minister, belast met de coördinerende verantwoordelijkheid voor de civiele verdediging. Lid 1. De commissaris overlegt met het regionaal beleidsteam, alvorens een aanwijzing te geven als bedoeld in artikel 41 van de Wet veiligheidsregio s. Lid 2. De commissaris stelt Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

28 Art 5b. Art. 5c Art. 5d Art. 10 onverwijld in kennis van een gegeven aanwijzing. De commissaris zendt zijn oordeel over het bestreden besluit, bedoeld in artikel 40, vijfde lid, van de Wet veiligheidsregio s, alsmede de stukken, bedoeld in het eerste en tweede lid van dat artikel, binnen zes weken na de ontvangst van het standpunt van de raad over dat besluit aan Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Lid 1. Tenzij de vereiste spoed zich daartegen verzet, geeft de commissaris geen aanwijzing als bedoeld in artikel 42 van de Wet veiligheidsregio s dan na overleg met Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Lid 2. De commissaris geeft onverwijld uitvoering aan een verzoek van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties tot het geven van een aanwijzing als bedoeld in artikel 42 van de Wet veiligheidsregio s. Lid 1. Indien uit een rapportage van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid blijkt dat de taakuitvoering in een veiligheidsregio tekortschiet, ziet de commissaris er op toe dat het bestuur van de veiligheidsregio passende maatregelen neemt om de tekortkomingen weg te nemen. Lid 2. De commissaris geeft geen aanwijzing als bedoeld in artikel 59 van de Wet veiligheidsregio s dan na instemming van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Lid 3. De commissaris geeft uitvoering aan een verzoek van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties tot het geven van een aanwijzing als bedoeld in artikel 59 van de Wet veiligheidsregio s. Onverminderd artikel 2, eerste lid, kan de commissaris een ieder belast met bevoegdheden in de openbare dienst in de provincie verzoeken om bericht en raad, voor zover hij dat nodig acht in verband met de hem bij deze instructie opgedragen taken. Aan deze verzoeken dient te worden voldaan.

29

30 Bijlage 2: Toetsingskader noodverordeningen. Bij het toetsen van noodverordeningen wordt de volgende checklist gehanteerd: 1. Noodsituatie; zijn de in artikel 176 bedoelde omstandigheden aanwezig. 2. Subsidiariteit; zijn de gewone middelen en instrumenten ontoereikend. 3. Proportionaliteit; zijn de maatregelen niet ingrijpender dan strikt noodzakelijk is. 4. Grondslag; is de grondslag van artikel 176 vermeld. 5. Inhoud; is de inhoud voldoende duidelijk en concreet (gebiedskaart; evt. versie in vreemde talen). 6. Grondrechten; is het een gerechtvaardigde inbreuk op grondrechten. 7. Vorm/bekendmaking; is de noodverordening algemeen bekend gemaakt via media en andere middelen. 8. Instructie politie; is het mandaat aan de politie niet te ruim geformuleerd. 9. Binnentreden; de bevoegdheid tot binnentreden kan niet worden ontleend aan een noodverordening, maar dient te worden ontleend aan een aparte verordening ex art. 149a Gemeentewet. NB. Als het voornemen tot het uitvaardigen van een noodverordening bekend is, zal contact worden gelegd met de opsteller om te voorkomen dat de noodverordening niet door de toetsing komt. De cvdk wordt altijd geïnformeerd over het proces van totstandkoming en de ambtelijke toetsing. Het besluit van de cvdk wordt altijd kenbaar gemaakt aan de burgemeester.

31

32 Bijlage 3: Regeling tussen de cvdk en de Voorzitter van de VRZ m.b.t. uitvoering toezicht ONDERTEKENVERSIE Regeling tussen de Commissaris van de Koningin in de provincie Zeeland en de Voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland De inwerkingtreding van Wet veiligheidsregio s heeft gevolg voor de verantwoordelijkheden van zowel commissaris van de Koningin in de provincie Zeeland(cvdK) als van de voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland (VRZ) en voor hun onderlinge verhouding. Om hieraan helder en in onderlinge afstemming invulling te geven, is de hierna weergegeven regeling gemaakt.

33 Toelichting Algemeen De Wet veiligheidsregio s en het Besluit veiligheidsregio s zijn per 1 oktober 2010 in werking getreden. In verband met de nieuwe rol van zowel de cvdk als van de voorzitter VRZ, is het wenselijk om afspraken te maken over die onderwerpen waarop bevoegdheden van beiden raakvlakken hebben. De toezichthoudende rol van de cvdk is bepalend voor de samenwerking en de informatie-uitwisseling, en in deze regeling uitgewerkt. Deze regeling bundelt de betreffende relevante artikelen in de Wet veiligheidsregio's (Wvr) en de Ambtsinstructie commissaris van de Koning (Ambtsinstructie cvdk). Waar mogelijk wordt een onderscheid gemaakt tussen de koude fase (preparatie fase) en de warme fase (respons fase). Toezicht Op grond van de wet is de minister van Veiligheid en Justitie belast met het toezicht op de veiligheidsregio's. De cvdk en de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV) zullen dit toezicht in de praktijk uitvoeren. Het toezicht door de cvdk richt zich op de bestuurlijke samenwerking bij de crisisbeheersing. De IOOV en de cvdk zien er gezamenlijk op toe dat het toezicht zo is ingericht dat de administratieve en bestuurlijke lasten voor de veiligheidsregio zoveel mogelijk worden beperkt. Nadere afspraken over de invulling van het toezicht op de veiligheidsregio s zijn vastgelegd in het Protocol toezicht op de veiligheidsregio s, afspraken tussen de commissarissen van de Koningin en het hoofd van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid. In deze regeling ligt het initiatief vooral bij de cvdk. Daarnaast ziet de cvdk er ook op toe dat wanneer uit een rapportage van de IOOV blijkt dat de taakuitvoering in de veiligheidsregio tekortschiet, het bestuur van de veiligheidsregio passende maatregelen neemt om de tekortkomingen weg te nemen (art. 5d, lid 1 Ambtsinstructie). Het toezichttraject kan op vier aspecten worden uitgesplitst: informatie, beoordeling, interventie en verantwoording. Koude fase (preparatie fase) De Wet veiligheidsregio s geeft invulling aan de noodzaak tot vergroting van de bestuurlijke en de operationele slagkracht van de brandweerzorg, de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening op regionaal niveau. Op het gebied van veiligheid verdienen onze grensgebieden bijzondere aandacht. De veiligheidsregio staat voor een grote uitdaging om vorm te geven aan grensoverschrijdende samenwerking op regionaal niveau. Uitwisseling van risicogegevens, gezamenlijke risicoanalyse, kennis van elkaars taken en verantwoordelijkheden, grensoverschrijdende communicatie, zijn slechts enkele aspecten die om aandacht vragen. De cvdk zal zich, onder andere via de gezamenlijke vergadering van de Vakgroep Veiligheid Scheldemond en het Euregionaal Veiligheidsoverleg Scheldemond, blijven inzetten om de landsgrensoverschrijdende samenwerking te bevorderen. De landsgrensoverschrijdende samenwerking is nader uitgewerkt in het Protocol GROS Veiligheid. ondertekend voor Zeeland door de cvdk en de voorzitter VRZ en aan Belgische zijde door respectievelijk de Gouverneurs van West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Warme fase (respons fase) De Wet veiligheidsregio s (Wvr) introduceert éénhoofdig gezag bij bovenlokale rampen en crises. De verantwoordelijkheid voor de bestrijding van een ramp of crisis van meer dan plaatselijke betekenis wordt bij de voorzitter van de veiligheidsregio belegd. De rol van de cvdk wordt primair die van toezichthouder namens de minister.

34 REGELING TOEZICHT KOUDE FASE Informatie Artikel 1. bevordering bestuurlijke samenwerking De cvdk bevordert de door hem noodzakelijk geachte samenwerking tussen in zijn provincie werkzame rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht, en tussen deze functionarissen en het provinciaal bestuur, de gemeentebesturen en de waterschapsbesturen (art. 1 Ambtsinstructie cvdk). Artikel 2. vergaderingen algemeen bestuur 1. De cvdk wordt, conform artikel 13 Wvr, uitgenodigd om bij de vergaderingen van het algemeen bestuur van de veiligheidsregio aanwezig te zijn. 2. De cvdk kan zich in de vergaderingen laten vertegenwoordigen. Artikel 3. informatie aan de cvdk 1. De voorzitter van de veiligheidsregio geeft de cvdk verder alle inlichtingen die de cvdk voor de uitoefening van het toezicht nodig heeft (art. 60 Wvr). 2. De voorzitter VRZ zal in ieder geval de volgende documenten aan de cvdk beschikbaar stellen: - vergaderstukken van het algemeen bestuur van de VRZ; - het regionaal risicoprofiel (conform artikel 46, lid 1 Wvr); - het regionaal beleidsplan; - het regionaal crisisplan (conform artikel 16, lid 4 Wvr). 3. De informatie die de voorzitter VRZ in het kader van zijn rol en taken tijdens de voorbereiding op crisisbeheersing en rampenbestrijding naar de burgemeesters stuurt, zal in kopie aan de cvdk worden gezonden. Artikel 4. Informatie aan de voorzitter VRZ De cvdk zal in ieder geval de volgende informatie beschikbaar stellen aan de voorzitter van de VRZ: - (wijzigingen in) de ambtsinstructie van de cvdk; - (wijzigingen in) het protocol tussen de IOOV en de cnvdk. Artikel 5. Overleggen De cvdk en de voorzitter VRZ zullen elkaar in ieder geval ontmoeten bij de volgende overleggen: - Jaarlijks vindt, op initiatief van de cvdk, minimaal één overleg plaats tussen de cvdk, de voorzitter VRZ en de algemeen directeur van de VRZ over de stand van zaken met betrekking tot de crisisbeheersing; - De cvdk nodigt ten minste eenmaal per twee jaar alle in de provincie betrokken rijksheren en het bestuur van de veiligheidsregio uit voor een gezamenlijke bijeenkomst; - De voorzitter VRZ nodigt ten minste eenmaal per twee jaar de in de regio werkzame rijksheren en eventueel andere betrokken crisispartners uit voor een gezamenlijk overleg over de crisisbeheersing in de regio. Artikel 6. Landsgrensoverschrijdende samenwerking De voorzitter van de veiligheidsregio fungeert als bestuurlijk aanspreekpunt voor de buitenlandse autoriteiten. De cvdk bevordert daar waar mogelijk en gewenst de landsgrensoverschrijdende samenwerking.

35 Beoordeling Artikel 7. Beoordelingscriteria De cvdk beoordeelt alle krachtens deze regeling verkregen informatie op effectiviteit en zorgvuldigheid voor wat betreft de bestuurlijke samenwerking tussen de VRZ, gemeenten, provinciaal bestuur, waterschappen, krijgsmacht, rijksheren, aangrenzende Belgische bestuurders, en andere bij de incidentbestrijding betrokken partijen. Interventie Artikel 8. Wijze van interventie 1. De cvdk bepaalt de wijze van interventie op basis van de in artikel 7 genoemde beoordeling. De cvdk maakt hierbij de keuze uit een informeel contact, een formeel verzoek om informatie, of het met in achtneming van de te volgen procedures geven van een formele aanwijzing. 2. De cvdk kan besluiten interventies te agenderen tijdens het jaarlijks overleg met de voorzitter VRZ en de algemeen directeur van de VRZ over de stand van zaken met betrekking tot de crisisbeheersing. 3. De cvdk kan besluiten interventies te agenderen tijdens het periodiek overleg met individuele burgemeesters. Artikel 9. Toezicht op uitvoering verbeterplan n.a.v. rapportage IOOV 1. De cvdk kan het bestuur van de veiligheidsregio, na deze eerst te hebben gehoord, een aanwijzing geven, indien de taakuitvoering in de veiligheidsregio tekortschiet (art. 59 Wvr). De minister dient hier wel mee in te stemmen ( art. 5d, lid 2 Ambtsinstructie). 2. Indien uit een rapportage van de IOOV blijkt dat de taakuitvoering in de veiligheidsregio tekortschiet, ziet de cvdk er op toe dat het bestuur van de veiligheidsregio passende maatregelen neemt om de tekortkomingen weg te nemen (art. 5d, lid 1 Ambtsinstructie). Verantwoording Artikel 10. Jaarlijkse rapportage cvdk De cvdk rapporteert jaarlijks in januari aan de minister over het toezicht zoals dat in het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden. De cvdk informeert het bestuur van de VRZ over de rapportage aan de minister, door tussenkomst van de voorzitter VRZ, schriftelijk binnen een maand na rapportage aan de minister. REGELING TOEZICHT WARME FASE (RESPONS FASE) Informatie Artikel 11. Informatie aan de cvdk 1. De voorzitter van de veiligheidsregio geeft de cvdk verder alle inlichtingen die hij voor de uitoefening van het toezicht nodig heeft (art. 60 Wvr).

36 2. De informatie die de voorzitter VRZ tijdens de crisisbeheersing en rampenbestrijding naar de burgemeesters stuurt, zal in kopie aan de cvdk worden gezonden. Artikel 12. Netcentrisch systeem Het Crisiscentrum cvdk zal aangesloten worden op het netcentrisch systeem van de VRZ. Artikel 13. Regionaal beleidsteam 1. Tijdens een incident waarvoor een Regionaal Beleidsteam bijeen komt, neemt de cvdk deel aan de vergaderingen of laat zich vertegenwoordigen door een liaison. De voorzitter VRZ zorgt ervoor dat de cvdk bij een grote ramp of crisis vertegenwoordigd kan worden in het regionaal beleidsteam (RBT) door een liaison. 2. De cvdk bevordert de door hem noodzakelijk geachte samenwerking tussen in zijn provincie werkzame rijksambtenaren en personen deel uitmakend van de krijgsmacht, en tussen deze functionarissen en het provinciaal bestuur, de gemeentebesturen en de waterschapsbesturen (art. 1 Ambtsinstructie). 3. De voorzitter van de veiligheidsregio informeert de cvdk over verzoeken om bijstand (art. 51, lid 1 Wvr). Artikel 14. Landsgrensoverschrijdende samenwerking 1. De voorzitter van de veiligheidsregio fungeert tijdens een ramp of crisis als bestuurlijk aanspreekpunt voor de buitenlandse autoriteiten. 2. De cvdk bevordert daar waar mogelijk en gewenst de landsgrensoverschrijdende samenwerking. De cvdk en de Gouverneurs van de aangrenzende Belgische provincies informeren elkaar over en weer om de landsgrensoverschrijdende samenwerking met de voorzitter van de veiligheidsregio te garanderen. Beoordeling Artikel 15. Beoordelingscriteria De cvdk beoordeelt de verkregen informatie op effectiviteit en zorgvuldigheid voor wat betreft de bestuurlijke samenwerking tussen de voorzitter VRZ met gemeenten, provinciaal bestuur, waterschappen, krijgsmacht, rijksheren, aangrenzende regio's, aangrenzende Belgische bestuurders, en andere bij de incidentbestrijding betrokken partijen. Interventie Artikel 16. Wijze van interventie 1. De cvdk bepaalt de wijze van interventie op basis van de in artikel 15 genoemde beoordeling. De cvdk maakt hierbij de keuze uit het telefonisch attenderen of het, met in achtneming van de te volgen procedures, geven van een formele aanwijzing. Artikel 17. Wettelijk kader aanwijzingen door cvdk 1. De cvdk ziet toe op de samenwerking in het Regionaal Beleidsteam en kan daartoe aanwijzingen geven (art. 41, lid 1 Wvr). De cvdk verricht deze werkzaamheden volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie (art. 41, lid 2 Wvr). 2. De cvdk overlegt met het Regionaal Beleidsteam alvorens een aanwijzing te geven als bedoeld in artikel 41 Wvr (art. 5a Ambtsinstructie).

37 3. De cvdk kan, in geval van een ramp of crisis van meer dan regionale betekenis, of voor ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, de voorzitter van de veiligheidsregio, zo mogelijk na overleg met hem, aanwijzingen geven over het inzake de rampenbestrijding of crisisbeheersing te voeren beleid (art. 42, lid 1 Wvr). De cvdk verricht deze werkzaamheden volgens een door de regering gegeven ambtsinstructie art. 42, lid 2 Wvr). Verantwoording Artikel 18. Wederzijdse informatie De voorzitter van de veiligheidsregio en de cvdk en de minister van Veiligheid en Justitie verstrekken elkaar de nodige inlichtingen ten behoeve van hun rol bij toepassing van de artikelen 41 en 42 Wvr. SLOTAFSPRAKEN Artikel 19. Actualisatie Zodra daartoe aanleiding is treden partijen in overleg over een herziening van deze regeling. Gedaan te op De commissaris van de Koningin in Zeeland, Karla Peijs, De voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland, Koos Schouwenaar,

38 Bijlage 4: Checklist gesprek cvdk met voorzitter en directeur VRZ. Checklist ten behoeve van gesprek cvdk met de voorzitter VRZ.. en met de algemeen directeur VRZ in het kader van toezicht. Datum :. Gespreksdeelnemers : (cvdk). (voorzitter VRZ). (algemeen directeur VRZ). (verslaglegger) Actualiteit (ca. 5 min.): (Toelichting: Kort stilstaan bij eventuele actualiteiten. Tijdens dit onderdeel kan evt. ook informatie worden uitgewisseld, die de cvdk vanuit andere contacten heeft en die van belang is voor de taak van de voorzitter VRZ.) Algemeen (ca. 10 min.): - Lopen er momenteel onderzoeken van de Inspectie OOV? - Voldoet de VRZ aan alle wettelijke verplichtingen? - (Zo niet: welke maatregelen zijn getroffen om hier wel aan te gaan voldoen?) Bestuurlijk functioneren (ca. 10 min.): (Toelichting: In overleg wordt door de gesprekspartners een aantal onderwerpen cq thema's gekozen om tijdens dit onderdeel te bespreken. Hieronder treft u een reeks indicatieve vragen aan met betrekking tot de onderwerpen.) Algemeen Bestuur en Dagelijks Bestuur Hoe ervaart u de samenwerking in het bestuur? Wordt u hierbij ambtelijk goed ondersteund? Hoe gaat u om met eventuele signalen van burgemeesters? Zijn er ook besloten vergaderingen? Informatie-uitwisseling In hoeverre is de informatie-uitwisseling binnen het bestuur geborgd? Zijn er wel eens signalen dat de informatie-uitwisseling te wensen over laat? Beleid Hoe is de voorbereiding van beleid gestructureerd? Hoe is de uitvoering van beleid gestructureerd? Wordt alle beleid goed en tijdig uitgevoerd? Contacten Welke andere contacten op het terrein van crisisbeheersing en rampenbestrijding onderhoudt de VRZ? i. Zijn deze contacten gestructureerd? ii. Zijn deze contacten bestuurlijk of meer operationeel? Hoe ervaart u het toezicht door de Inspectie OOV? Hoe ervaart u het toezicht door de cvdk? Vervolgafspraken (ca. 5 min.): (Toelichting: Dit kan bijv. de toezegging voor een vervolggesprek, het uitwisselen van informatie, een actie van de cvdk richting andere bestuurders, een actie van de voorzitter VRZ, o.i.d. betreffen.) 1 e ). 2 e ). 3 e )

39

40 Bijlage 5: Checklist ten behoeve van gesprek cvdk met burgemeester. Checklist ten behoeve van gesprek cvdk met burgemeester.. over de samenwerking van de Veiligheidsregio Zeeland en de gemeente Datum :. Gespreksdeelnemers : (cvdk) (bgm). (verslaglegger) Actualiteit (ca. 5 min.): (Toelichting: Kort stilstaan bij eventuele actualiteiten binen de gemeente. Tijdens dit onderdeel kan evt. ook informatie worden uitgewisseld die de cvdk vanuit andere contacten heeft en die van belang is voor de taak van de burgemeester.) Algemeen (ca. 10 min.): - Welke maatregelen zijn in de gemeente getroffen? (actieve interne communicatie, piketregeling AOV-er en anderen, enz.) - Hoe is de actualiteit van de gemeentelijke informatie op de risicokaart Zeeland geborgd? - Wat is de veiligheidsbeleving van burgers? Bestuurlijk functioneren (ca. 10 min.): (Toelichting: In overleg wordt door de gesprekspartners een aantal onderwerpen cq thema's gekozen om tijdens dit onderdeel te bespreken. Hieronder treft u een reeks indicatieve vragen aan met betrekking tot de onderwerpen.) Algemeen Bestuur en Dagelijks Bestuur Hoe ervaart u de samenwerking in het bestuur? Heeft u specifieke portefeuilles? Wordt u hierbij ambtelijk goed ondersteund? Hoe koppelt u terug naar de voorzitter VRZ? Zijn er ook besloten vergaderingen? Wat vindt u hiervan? Informatie-uitwisseling In hoeverre deelt de VRZ informatie met u? Worden signalen van u opgepakt? Beleid In hoeverre heeft u inspraak op het beleid? Wordt uw gemeenteraad hier ook bij betrokken? Krijgt u voldoende medewerking van uw college t.a.v. besluitvorming in het bestuur VRZ? Regionale samenwerking Welke andere contacten op het terrein van crisisbeheersing en rampenbestrijding onderhoudt u? i. Zijn deze contacten gestructureerd, en bestuurlijk of operationeel? ii. Hoe verloopt de samenwerking VRZ en politie/openbaar ministerie? iii. Hoer ervaart u uw inbreng in de (nieuwe) politie-organisatie? Hoe informeert u de burgers in uw gemeente? Hoe ervaart u het toezicht door de cvdk? Vervolgafspraken (ca. 5 min.): (Toelichting: Dit kan bijv. de toezegging voor een vervolggesprek, het uitwisselen van informatie, een actie van de cvdk richting andere bestuurders, een actie van de voorzitter VRZ, o.i.d. betreffen.) 1 e ). 2 e ). 3 e ).

41

42 Bijlage 6: Communicatielijnen GROS in de warme fase, uitgezonderd in nucleaire noodsituaties Communicatielijnen GROS in de warme fase, uitgezonderd in nucleaire noodsituaties De informatie-uitwisseling verloopt gekoppeld aan de soort informatie die op de verschillende niveaus van toepassing is (elk niveau houdt zich met een andere hoofdvraag bezig). De commissaris van de Koningin ziet toe op de samenwerking en communiceert hiertoe met de Gouverneur en met de voorzitter van de veiligheidsregio. Schematisch kan dit als volgt worden weergegeven: Gouverneur Info Commissaris van de Koningin I Wat en Waarom Voorzitter Veiligheidsregio Adviseur Gouverneur I Wie/Wann eer/ Waar/Waa I Operationeel Leider Dir CP-Ops I Hoe Leider COPI I