Duurzaamheidsbeleid Waterschap Noorderzijlvest. Juli 2016

Transcriptie

1 Duurzaamheidsbeleid Waterschap Noorderzijlvest Juli 2016

2

3 Inhoud 1 Inleiding Waarom duurzaamheidsbeleid? Doel en doelgroep Kaders duurzaamheid Duurzaamheid en Innovatie Principes, uitgangspunten, doelen en ambities geven duurzaamheid vorm Principes, uitgangspunten, thema s en doelstellingen Wat is duurzaamheid Principes duurzaamheid Uitgangspunten Thema s en doelstellingen duurzaamheid Uitvoeringsprogramma duurzaamheid Communicatie Evaluatie en verantwoording Foto voorkant: De Noorderlandstuw is energieneutraal. De stuw wordt van energie voorzien met een zonnepaneel.

4 1 Inleiding In dit hoofdstuk is beschreven waarom het waterschap duurzaamheidsbeleid wenst, wat het doel en de doelgroep is. Alsmede welke kaders het waterschap hanteert voor het duurzaamheidsbeleid. 1.1 Waarom duurzaamheidsbeleid? Duurzaamheid is tegenwoordig niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Ook waterschap Noorderzijlvest wil de uitvoering van zijn taken op een duurzame wijze vorm geven. Dit is verwoord in het waterbeheerprogramma Noorderzijlvest en het Bestuursakkoord van het waterschap: Waterschap Noorderzijlvest staat voor veilig, voldoende en schoon water voor alle ingezetenen. Wij creëren hiermee een basis voor een gezonde, toekomstbestendige leef-, woon- en werkomgeving in Groningen en Noord-Drenthe. Wij zijn transparant, resultaatgericht en kostenefficiënt op een innovatieve en maatschappelijk verantwoorde en duurzame wijze, in samenwerking met onze partners. Wij willen zichtbaar zijn voor onze omgeving. Om als waterschap op een duurzame wijze zijn taken uit te kunnen voeren is het begrip duurzaamheid in deze nota vertaald naar concrete beleidslijnen. 1.2 Doel en doelgroep De nota beschrijft de principes, uitgangspunten en de thema s en doelstellingen van waterschap Noorderzijlvest t.a.v. duurzaamheid. Het beschrijft op welke duurzame wijze het waterschap uitvoering aan zijn taken geeft met als kaders het waterbeheerprogramma Noorderzijlvest en de missie van het bestuur zoals beschreven in het Bestuursakkoord De doelgroep van de nota is het bestuur en de medewerkers van het waterschap. Daarnaast bestaat de doelgroep uit de omgeving en de opdrachtnemers vanuit het werkveld van het waterschap. 1.3 Kaders duurzaamheid Er zijn diverse kaders voor duurzaamheid op (inter-)nationaal en regionaal niveau, waaronder het Klimaatakkoord Unie Rijk, de Green Deal Duurzaam GWW en de Green Deal Energie. Het bestuur heeft in het Bestuursakkoord aangegeven dat we op een duurzame wijze onze taken willen uitvoeren, zie paragraaf 1.1. Als waterschap hebben we kaders geschetst rondom duurzaamheid in het waterbeheerprogramma Daarnaast geeft de 4

5 interne audit over duurzaamheid in 2014 aanbevelingen mee en is er per 1 juli 2016 een nieuwe Aanbestedingswet van kracht. Klimaatakkoord Unie-Rijk Naast ons waterbeheerprogramma geeft het Klimaatakkoord 1 tussen de Unie en het Rijk de kaders aan om duurzaamheid binnen het waterschap vorm te geven. In het Klimaatakkoord zijn de gezamenlijke klimaatambities en activiteiten van de waterschapsector voor de komende jaren vastgelegd. De waterschappen zijn als functionele overheid verantwoordelijk voor het regionale waterbeheer. Als geen ander ondervinden de waterschappen de gevolgen van de klimaatverandering. En in Groningen daarnaast specifiek de gevolgen van de winning van fossiele energie. Het beleid vanuit het Klimaatakkoord wordt tweejaarlijks gemonitord en gecommuniceerd op nationaal niveau en op waterschapniveau, middels de Klimaatmonitor. Waterbeheerprogramma / Bestuursakkoord Noorderzijlvest In het waterbeheerprogramma van het waterschap wordt het woord duurzaam vele malen benoemd. Het start in de missie, zie ook bladzijde 4: Waterschap Noorderzijlvest staat voor veilig, voldoende en schoon water voor alle ingezetenen. Wij creëren hiermee een basis voor een gezonde, toekomstbestendige leef-, woon- en werkomgeving in Groningen en Noord-Drenthe. Wij zijn transparant, resultaatgericht en kostenefficiënt op en innovatieve, maatschappelijk verantwoorde en duurzame wijze, in samenwerking met onze partners. Daarnaast wordt het volgende genoemd: Duurzaam handelen als organisatie is en blijft belangrijk voor alle taken. Dit reikt verder en breder dan alleen duurzaam inkopen en aan energiebesparing doen. Het gaat om maatschappelijk verantwoord ondernemen: People, Planet, Profit. En tevens: Om duurzaam en maatschappelijk verantwoord te kunnen ondernemen, formuleren we beleid, dat aansluit bij de landelijke doelstellingen voor duurzaamheid, zoals het Klimaatakkoord Unie Rijk. Dat beleid wordt vervolgens vormgegeven binnen de processen van het waterschap. Dit wordt in dit beheerprogramma nader beschreven, bij elk van die processen. Ofwel het waterschap werkt al op een duurzame wijze en heeft in het waterbeheerprogramma aangegeven dat het de toekomstige opgaven vooral op een duurzame wijze verder op pakt

6 Green Deal Duurzaam GWW De waterschappen hebben met een Green Deal afgesproken om Duurzaam Grond- Water- en Wegenbouw (Duurzaam GWW) toe te passen voor alle projecten boven de euro. De Green Deal Duurzaam GWW is een convenant met ruim 20 andere overheden en bedrijven. De Aanpak Duurzaam GWW is een praktische werkwijze om duurzaamheid in GWW-projecten een plaats te geven en te koppelen aan de eigen organisatiedoelen. De Aanpak draait om het doorlopen van de stappen, zoals het formuleren van ambities, het onderzoeken van kansen, deze afwegen, concreet maken, uitvoeren en doorgeven aan de volgende projectfase. Door met de Aanpak te werken wordt er winst behaald op de drie P s; People, Planet en Profit. Per project verschilt de opbrengst. Denk bijvoorbeeld aan duurzame innovatie, energiebesparing en meer doen met minder budget. Green Deal Energie UvW - Rijk In de op 21 maart 2016 ondertekende Green Deal Energie 2 UvW Rijk is afgesproken om te komen tot een verbreding van duurzame energieopwekking van de afvalwaterketen naar watersysteem, mobiliteit en gebouwen. Vanuit watersysteem gaat het om energiebesparing en om een verkenning van de toepassing van duurzame energiebronnen zoals wind, zon, waterkracht, restwarmte et cetera. De UvW wil i.s.m. de Rijksoverheid met deze Green Deal verder werken aan de ontwikkeling van een langere termijn perspectief naar energieneutraliteit. Hieraan ligt de motie Hachchi 3 ten grondslag. Audit Duurzaamheid bij Inkoop en Aanbesteding Noorderzijlvest Eind 2014 is er een interne audit uitgevoerd over Duurzaamheid bij Inkoop en Aanbesteding Noorderzijlvest, met als subtitel Een onderzoek naar de beleving van duurzaamheid in het inkoopproces. De audit had als opdracht te onderzoeken of het voor betrokkenen duidelijk is wat het waterschap bedoelt met duurzaamheid en of de betrokkenen dan ook dezelfde beleving van duurzaamheid hebben binnen het waterschap en of er daadwerkelijk naar gehandeld wordt. De volgende aanbevelingen kwamen uit de audit: a. Beschrijf voorafgaand aan een inkoopopdracht of aanbesteding van een project duidelijk welke duurzaamheidscriteria er verwacht worden. Van belang is om niet alleen te letten op aanschafkosten, maar ook op kosten bij het gebruik en afdanken (Total Costs of Ownership). Ga uit van de totale levensduurkosten (Life Cycling Costs, LCC 4 ) in plaats van de aanschafprijs. b. Maak gebruik van de hulpmiddelen voor professioneel en duurzaam inkopen, raadpleeg bij élke inkoop en aanbesteding Benut de kennis van een duurzaamheidscoördinator van het waterschap en breng zijn rol nog beter onder de aandacht van de collega s. c. Het is van belang dat leveranciers de contractuele afspraken ten aanzien van de duurzaamheid van geleverde producten en diensten goed nakomen (contract- en leveranciersbeheer) Motie Hachchi van 17 november Minister van I&M heeft toegezegd in gesprek te gaan met de waterschappen om mogelijkheden voor energieneutraliteit op lange termijn samen te verkennen (Kamerstukken II, , J, nr. 19) 4 In de herziene Aanbestedingswet (2016) wordt gesproken van LCC i.p.v. levensduurkosten. 6

7 d. Besteed vergelijkbare aandacht aan het onderwerp duurzaamheid als dat er bij veiligheid wordt gedaan. e. Wees niet te bescheiden in het tonen van duurzaamheidstoepassingen van het waterschap naar derden toe. Nieuwe Aanbestedingswet Nederland heeft de Aanbestedingswet aangepast aan de nieuwe Europese Richtlijnen. Deze wetwijziging geldt vanaf 1 juli De Aanbestedingswet is aangepast aan de Europese beleidsstrategie Europa 2020-strategie een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei, gericht op innovatie, duurzaamheid en de ondersteuning van gemeenschappelijke maatschappelijke doelen, zoals de participatie van kansarmen. 1.4 Duurzaamheid en Innovatie Organisaties zijn continu op zoek naar manieren om de duurzaamheid van hun diensten, projecten en de processen daaromheen te vergroten. Innovatie is één van de belangrijkste middelen om de gewenste vernieuwingen te kunnen doorvoeren en zo een meer milieu-, waarde-, mensgerichte en efficiënte organisatie te creëren. Duurzaam innoveren is meer dan het zoeken naar milieuvriendelijke vernieuwing: het stelt de mens centraal, en daarmee zijn kennis. Wat innovatie is en betekent voor een waterschap staat beschreven in de Innovatienota Noorderzijlvest (2016). 1.5 Principes, uitgangspunten, doelen en ambities geven duurzaamheid vorm Duurzaamheid is een onderdeel van alle werkzaamheden van het waterschap. Beleid over duurzaamheid heeft dan ook een scope die alle thema s en processen van het waterschap beslaat. Het beleid over duurzaamheid is vorm gegeven door de navolgende stappen te doorlopen: 1. Formuleren van principes voor duurzaamheid. 2. Formuleren van uitgangspunten voor duurzaamheid. 3. Formuleren van thema s t.a.v. duurzaamheidsprincipes. 4. Opstellen van doelen per thema. Voor de uitwerking van deze stappen in het volgende hoofdstuk is gebruik gemaakt van een specifiek voor de overheden opgezette duurzaamheidsmeter 5 en informatie van andere waterschappen

8 2 Principes, uitgangspunten, thema s en doelstellingen In dit hoofdstuk zijn de principes en uitgangspunten van het duurzaamheidsbeleid beschreven, alsmede de thema s die daaraan een uitwerking geven. Per thema zijn doelstellingen beschreven, waarmee het beleid handvaten biedt voor de uitvoering van de werkzaamheden van projecten vanuit het waterschap. 2.1 Wat is duurzaamheid Het hoofdprincipe van het begrip duurzaamheid is dat een organisatie op een duurzame wijze activiteiten onderneemt die aansluiten op de behoeften van het heden, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. De basis voor deze definitie is People (mensen), Planet (milieu), Profit (opbrengst). Middels deze drie P s, die op een harmonieuze wijze worden gecombineerd, wordt vorm en inhoud gegeven aan duurzaamheid. Dit hoofdprincipe is in de volgende paragraaf nader geconcretiseerd in op het waterschap gerelateerde principes. 2.2 Principes duurzaamheid De principes om duurzaamheid vorm te geven als organisatie zijn een nadere concretisering van het hoofdprincipe. Aan de principes zijn specifieke thema s en doelstellingen te koppelen. De duurzaamheidsprincipes die Noorderzijlvest hanteert in zijn werk zijn: 1. Zo weinig mogelijk schaarse grond- en fossiele brandstoffen gebruiken (planet). Noorderzijlvest past hierbij het principe van de Trias Energetica toe, zie tekstvak. 2 Kringlopen sluiten: het waterschap selecteert grondstoffen en materialen op herbruikbaarheid (planet). 3. Afvalstromen: werken conform Ladder van Lansink, zie tekstvak (planet). 4. Het natuurlijk karakter van watersystemen benutten (planet). 5. Een actieve rol spelen in het opzetten en onderhouden van de maatschappelijke dialoog met stakeholders 6 rond duurzame keuzes bij beleidsontwikkeling (people/profit). 6. Alle inkoopcontracten zijn gebaseerd op de duurzaamheidseisen die het Rijk hanteert (planet). 7. Het stimuleren van de sociale arbeidsparticipatie bij de uitvoering van projecten (people); 8. Zich actief inspannen voor de instandhouding en verwaarding van cultuurhistorisch erfgoed m.b.t. het waterbeheer (profit). 9. Het bieden van ruimte aan recreatief medegebruik en duurzame ontwikkelingen op zijn gronden (profit). 6 Stakeholders zijn o.a. burgers, partners in het waterbeheer en opdrachtnemers 8

9 Ladder van Lansink De Ladder van Lansink is een standaard op het gebied van afvalbeheer. De meest milieuvriendelijke verwerkingswijze staat bovenaan de ladder. Het beleid van de overheid is erop gericht zo veel mogelijk afval de Ladder van Lansink te laten beklimmen. In de praktijk betekent dit dat altijd zal worden gekeken of een bepaalde stap gerealiseerd kan worden. Pas indien dit niet het geval is zal een volgende, lagere stap in aanmerking komen. De Ladder van Lansink is opgebouwd uit de volgende treden : 1. preventie 2. hergebruik 3. sorteren en recyclen 4. verbranden 5. storten Bron: nl.wikipedia.org/wiki/ladder_van_lansink Trias Energetica De Trias Energetica is een driestappenstrategie om een energiezuinig ontwerp te maken. De drie stappen van de Trias Energetica zijn basisvuistregels bij het duurzaam ontwerpen van objecten: 1. Gebruik zo min mogelijk energie (bijvoorbeeld door isolatie) 2. Gebruik duurzame energie (bijvoorbeeld zonne- of windenergie) 3. Gebruik energie van uitputbare bronnen (aardgas, dieselolie) zo slim mogelijk. Bron: php?lem= Uitgangspunten Uitgangspunten zijn die voorwaarden die het waterschap verbindt aan het vorm geven van duurzaamheid en die gebruikt worden bij de afweging in het besluitvormingsproces. Aan de uitgangspunten is geen doel t.a.v. duurzaamheid gekoppeld. Bij het toepassen van de principes van duurzaamheid moet worden voldaan aan de volgende uitgangspunten: a. Het eerste en belangrijkste uitgangspunt is dat er door een ieder gedrag wordt getoond en sturing plaatsvindt op het duurzaam handelen; b. In de afweging voor een investering wordt de gehele levensduur van het object (LCC 7 ) meegenomen; c. Focus ligt op maatregelen met de hoogste duurzaamheidswinst; d. Het waterschap investeert in duurzame energie projecten waarmee energie wordt opgewekt voor eigen verbruik; e. Duurzaam handelen mag leiden tot hogere exploitatiekosten 8 ; per project of voorstel wordt een afweging gemaakt 9 ; f. Het waterschap neemt de duurzaamheidswinst voor de maatschappij mee in de afweging: denk mondiaal, handel lokaal. 7 Life Cycle Costing (LCC) is een methodiek voor het in kaart brengen van de financiële kosten van een product of dienst die investeringskosten, beheers- en onderhoudskosten en sloopkosten onderling vergelijkbaar maakt. 8 Dit is een bestuurlijke keuze. Bijvoorbeeld geen gebruik maken van bestrijdingsmiddelen kan als gevolg hebben meer inzet van personeel. 9 Dit betekent dat bij een onevenredig hoge last, dat er een afweging plaatsvindt tussen kosten en duurzaamheidswinst. 9

10 2.4 Thema s en doelstellingen duurzaamheid Na de beschrijving van de principes en uitgangspunten van het duurzaamheidsbeleid voor ons waterschap zijn er duurzaamheidsthema s met aanverwante doelstellingen geformuleerd. Deze doelen worden gebruikt om: a. Aan te geven wat ons waterschap concreet onder duurzaamheid verstaat; b. De mate van ambitie aan te kunnen geven; en c. Te evalueren en verantwoorden in hoeverre ons waterschap duurzaam onderneemt. De duurzaamheidsthema s en doelen sluiten aan op de dagelijkse werkzaamheden van de medewerkers en bestuur van het waterschap, en er zijn concrete landelijke of waterschapseigen doelen aan te verbinden. De lijst met thema s en doelen voor het waterschap is niet uitputtend en kan naar behoefte worden aangepast c.q. aangevuld. In tabel 1 op pagina 11 staan de thema s en doelstellingen beschreven die voor de komende jaren minimaal vorm en inhoud geven aan het duurzaamheidsbeleid. Waarbij het kader van de doelstellingen is aangegeven. Tabel 2 op pagina 12 geeft de relatie weer tussen de geformuleerde duurzaamheidsprincipes in paragraaf 2.2 en de duurzaamheidsthema s. 10

11 Tabel 1. Thema s en doelstellingen duurzaamheid waterschap Noorderzijlvest Thema Subthema Doelstelling per (sub-)thema Kader (doelstellingen) Energie besparen Afvalwaterketen 30% tussen MJA3, Klimaatakkoord Unie-Rijk Watersystemen 2% per jaar Green Deal Energie Gebouwen 2% per jaar Green Deal Energie Mobiliteit 2% per jaar Green Deal Energie Duurzame Energie opwekken - 40% van eigen verbruik in 2020 Green Deal Energie Bestuursakkoord NZV Duurzaam Inkopen - 100% duurzaam inkopen conform Pianoo.nl Aanbestedingen EMVI toepassen met duurzaamheidscriteria, ofwel BPKV (Beste Prijs Kwaliteit Verhouding) CO2-prestatieladder (bij projecten) toepassen in contracten (> 500 k ) CO2-voetafdruk - 30% uitstoot verminderen tussen Afval- en grondstoffen Maatschappelijke dialoog Samenwerking in de keten Sociale arbeidsparticipatie - Minimaliseren afvalstroom (toepassen ladder van Lansink10 ) Hergebruik afvalstromen dan wel terugwinning grondstoffen wordt bevorderd Initiatiefnemer van multi-stakeholderplatform gericht op samenwerking in duurzame projecten Jongeren betrekken bij publieke taken van het waterschap Waterbewustzijn vergroten: gewoonteverandering mensen Social Return12 Initiatiefnemer van twee platfora per jaar Duurzaamheidsvraagstukken vertalen naar concrete opdrachten i.s.m. minimaal 2 middelbare scholen. Jaarlijkse invulling van functie jeugdbestuurder Jaarlijks 3 educatie-activiteiten t.a.v. duurzaam waterbeheer waarmee 1000 leerlingen worden bereikt Drie voorlichtingsacties per jaar11 Standaard onderdeel laten zijn van aanbestedingen Klimaatakkoord Unie-Rijk, convenant Duurzaam Inkopen Herziene aanbestedingswet, Inkoopbeleid NZV Duurzaam GWW Klimaatakkoord Unie-Rijk Bestuursakkoord NZV Bestuursakkoord NZV waterbeheerprogramma Noorderzijlvest Inkoopbeleid NZV 10 Van (minst tot hoogst belastend): preventie, hergebruik, recycling, energie, verbranden tot storten. 11 Bijvoorbeeld oplossing afvoeren overtollige neerslag op duurzame wijze (jaarlijkse opdracht Preadinius Gymnasium) 12 Social return is een aanpak om werkgelegenheid te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Inkopers van overheden kunnen, bij het verstrekken van inkoopopdrachten, de opdrachtnemer stimuleren of verplichten om kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt te betrekken bij de uitvoering van de opdracht. 11

12 Thema Subthema Doelstelling per (sub-)thema Kader (doelstellingen) Cultuurhistorisch erfgoed - Inzet op instandhouding en verwaarding van het cultuurhistorisch erfgoed en andere objecten van belang in ons beheergebied waterbeheerprogramma Noorderzijlvest Tabel 2. Koppeling principes aan thema s voor duurzaamheid waterschap Noorderzijlvest Thema Principe Weinig schaarse grondstoffen gebruiken Kringlopen sluiten: grondstoffen herbruikbaar Afvalstromen: conform Ladder van Lansink Natuurlijk karakter watersystemen benutten Actieve rol in maatschappelijke dialoog met stakeholders Inkoopcontracten conform duurzaamheidseisen Stimuleren van sociale arbeidsparticipatie Ruimte bieden aan recreatief medegebruik en duurzame ontwikkelingen Instandhouding cultuurhistorisch erfgoed Energie besparen X X X Duurzame Energie opwekken X X Duurzaam Inkopen X X X X CO2-voetafdruk verminderen X X X X X X Afval- en grondstoffen X X X X X Maatschappelijke dialoog X X X X X Samenwerking in de keten X X X X Sociale arbeidsparticipatie X X Cultuurhistorisch erfgoed X 12

13 3 Uitvoeringsprogramma duurzaamheid In dit hoofdstuk is een eerste opsomming beschreven van de specifieke activiteiten van het waterschap die bijdragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen. Duurzaamheid is vooral een kwestie van doen. Vanuit de thema s waarmee het beleid vorm is gegeven moet bij de reguliere werkzaamheden duurzaamheid worden toegepast. Het duurzaamheidsbeleid is zodoende het middel om reguliere projecten of activiteiten op een duurzame wijze uit te voeren. De uitvoering van deze projecten en activiteiten draagt bij aan het behalen van de gestelde doelen voor duurzaamheid voor het waterschap. Voor het leren toepassen van het duurzaamheidsbeleid bij de uitvoering van projecten zijn specifieke activiteiten noodzakelijk. Het leren toepassen van duurzaamheid speelt zich af op het niveau van de medewerkers, het management en het bestuur. In tabel 3 is aangegeven welke specifieke activiteiten van het waterschap bijdragen aan het behalen van de in hoofdstuk 2 beschreven duurzaamheidsdoelstellingen. Tabel 3. Activiteiten uitvoeringsprogramma versus thema s duurzaamheid waterschap NZV Duurzaamheidsthema s Activiteit Energie besparen Duurzame Energie opwekken Duurzaam Inkopen CO2-voetafdruk verminderen Afval- en grondstoffenverbruik Maatschappelijke dialoog Samenwerking in de keten Sociale arbeidsparticipatie Cultuurhistorisch erfgoed Duurzaamheid in bestuursvoorstellen opnemen X X X X X X X X X Duurzaam GWW13 toepassen X X X X X X X Opstellen Energieakkoord14 NZV X X X X X Certificering conform CO2-prestatieladder X X Opnemen beleid duurzaamheid in inkoopcontracten X X X X X Paragraaf duurzaamheid in projectopdrachten en voorstellen X X X X X X X X X 13 Duurzaam GWW is het toepassen van duurzaamheid aan de voorkant van projecten in de Grond-, Water-, en Wegenbouw: 14 Een Energieakkoord Noorderzijlvest beschrijft de mogelijke maatregelen voor het besparen en opwekken van energie voor alle processen van het waterschap 13

14 4 Communicatie Dit hoofdstuk beschrijft de communicatiedoelstellingen van het waterschap t.a.v. duurzaamheid en beschrijft de communicatiemiddelen die daarvoor ingezet worden. Duurzaamheid is een lastig te hanteren begrip. Echter na concretisering in specifieke thema s en doelstellingen leent het begrip zich uitstekend om mee te communiceren richting medewerkers en de maatschappij. Communicatiedoelstelling De communicatiedoelstelling t.a.v. duurzaamheid verschilt intern en extern het waterschap: Intern: 1. Vergroten van de betrokkenheid van de medewerkers bij duurzaamheid; 2 Concretiseren van het begrip duurzaamheid opdat medewerkers er vorm aan kunnen geven; 3. Stimuleren om (gezamenlijk) met duurzaamheid aan de slag te gaan; 4. Medewerkers moeten duurzaamheid meenemen in hun dagelijkse werk en tevens uitdragen. Extern: 1. Samenwerkingspartners vinden om gezamenlijke duurzame initiatieven mee te ontwikkelen; 2. Verantwoording afleggen richting derden over de besteedde gelden; 3. Imago beïnvloeden van een duurzaam waterschap; 4. Samen met direct betrokkenen zoeken naar/draagvlak vinden voor duurzame oplossingen. Deze communicatiedoelstellingen kunnen nader worden uitgewerkt in een communicatieplan. De reikwijdte van het plan zal afhangen van de kaders die het management en bestuur meegeeft. Communicatiemiddelen Middelen om te communiceren en input te leveren aan het duurzaamheidsbeleid zijn: ͳͳ Website met duurzaamheidsprojecten à la innovatiepagina; ͳͳ Sociale media (o.a. Twitter, Facebook, LinkedIn); ͳͳ Nieuws-/persberichten; ͳͳ Bebording e.d. bij duurzame projecten/objecten; ͳͳ Slogans op auto s; ͳͳ Prijsvraag omtrent duurzame ideeën intern (en/of extern); ͳͳ Beleggen van bijeenkomsten. 14

15 5 Evaluatie en verantwoording In dit hoofdstuk is aangegeven welke instrumenten er zijn om de duurzaamheidsdoelen te monitoren en op welke wijze de verantwoording van de doelen plaats kan vinden. Hoe gaat het waterschap het duurzaamheidsbeleid evalueren en verantwoorden. Hoe ga je de doelen monitoren. Wat is de referentie. Wat is het doel van de monitoring? Wat wil je monitoren en laten zien? Welke doelgroepen onderscheid je daarbij? Er zijn momenteel meerdere monitors specifiek voor waterschappen: 1. De Klimaatmonitor14 vnl. op CO2-vermindering gericht; 2. Duurzaamheidsmeter15 deze monitor is breder opgezet; 3. MVO monitor voor waterschappen16 4. Benchmark Zuiveringen; 5. Waterschapspiegel17 Daarnaast kan er per duurzaamheidsdoelstelling of activiteit een specifieke monitor worden gehanteerd, zoals voor duurzaam GWW en de monitor die reeds gebruikt wordt in het kader van de MJA3-energie afspraken. Duurzaamheidsbeleid in P&C-cyclus Noorderzijlvest Jaarlijks wordt in het Jaarplan middels een duurzaamheidsparagraaf de scope voor duurzaamheid voor dat specifieke jaar opgenomen. In het Jaarverslag van het waterschap worden de resultaten van het duurzaamheidsbeleid verantwoord De MVO monitor is opgebouwd uit de drie dimensies van duurzame ontwikkeling: People, Planet en Profit. Onder de term people kan men denken aan sociaal beleid, burgerparticipatie en (internationale) samenwerking. Onder planet komen onderwerpen aan bod als natuur en water, energie en hergebruik. Onder de term profit vallen thema s zoals innovatie, duurzame economie en ketenverantwoordelijkheid

16 16