Pedagogisch werkplan KDV Trommelaar

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan KDV Trommelaar

2 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan voor het kinderdagverblijf de Trommelaar van KMN Kind & Co. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van de trommelaar. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op het kinderdagverblijf wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure Welkom op het Kinderdagverblijf kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen KMN Kind & Co is HKZ-gecertificeerd (ISO 9001) hetgeen o.a. betekent dat wij werken vanuit richtlijnen, protocollen en werkinstructies. Deze documenten zijn opgenomen in ons kwaliteitshandboek. Het kwaliteitszorgsysteem ondersteunt de pedagogisch medewerkers bij het dagelijkse handelen. Onze locaties worden (jaarlijks) geïnspecteerd door de GGD. Ons inspectierapport is te vinden op onze eigen websitepagina. Dit pedagogisch werkplan wordt 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Mocht u nog informatie missen, dan kunt u hier natuurlijk altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager. Ook is in de brochure Welkom op het Kinderdagverblijf veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team van kinderdagverblijf de Trommelaar Datum: juni 2016 Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

3 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Inhoudsopgave... 2 Algemene informatie... 3 Onze accommodatie en de groepsruimten... 3 Onze buitenruimte Onze openingstijden... 3 Het afnemen van een extra dag(deel)... 4 Onze dagindeling op de verticale groepen... 4 Eten, drinken en slapen op de verticale groepen... 6 Verschonen, zindelijkheid en persoonlijke hygiëne... 6 KDV Oudercontacten: Eerste kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden... 7 Mijn KMN Kind & Co... 8 De oudercommissie... 8 Observeren en Volgen... 8 Zorgkinderen... 8 Ons kinderdagverblijf in de wijk; onze externe samenwerkingspartners Pedagogische uitgangspunten Het bieden van een (emotionele) veiligheid De pedagogisch medewerkers Het vierogenprincipe in de praktijk Vast dagritme De groepsruimte De buitenspeelruimte Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Spel & Speelgoed Activiteiten Zelfstandigheid bevorderen Gewenst en ongewenst gedrag Afspraken, regels en omgangsvormen Rituelen Verjaardagen Tot slot Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

4 Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd. Onze accommodatie en de groepsruimten KDV de Trommelaar bestaat uit vier verticale groepen met ieder twee slaapkamers, een badkamer, een huiskamer en een keuken. Ook hebben we op de maandag t/m donderdagochtenden 1 peutergroep. Deze groep heeft ook een keuken en bevindt zich in het gedeelte van de buitenschoolse opvang. Onze ruimten zijn transparant door deuren met glas naar de slaapkamers en de gang. De verschoningsruimte staat in open verbinding met de groepsruimten. Naast de groepsruimte is er een centrale speelhal met o.a. een ballenbad, een baby hoekje, keukentje, bouwhoek, verkleedkleren, diverse auto s en driewielers. We spelen met maximaal 2 groepen in de speelhal en de mogelijkheid bestaat om de hal te reserveren voor een ochtend of middag. Op deze manier kun je als groep alleen in de hal spelen. Dit ervaren we als erg prettig. Binnen ons kinderdagverblijf hebben wij de volgende indeling in stamgroepen: Tamboerijn: max. 12 kinderen in de leeftijd van 0 tot 4jaar. Bongo s: max. 12 kinderen in de leeftijd van 0 tot 4jaar. Tam tam: max. 12 kinderen in de leeftijd van 0 tot 4jaar. Triangel: max. 12 kinderen in de leeftijd van 0 tot 4jaar. Wanneer nodig en mogelijk, voegen wij groepen samen. Wanneer samenvoegen niet mogelijk is en de kinderen dus naar hun 2e stamgroep gaan, dan vragen wij hier vooraf toestemming van de ouders voor middels het toestemmingsformulier1. Ook in vakanties kunnen er groepen worden samengevoegd. Ouders worden tijdig geïnformeerd over de samenvoeging van groepen, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig is en waar de kinderen worden opgevangen. Onze buitenruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust in te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. De peuters gaan gebruik maken van het speelterrein van het KDV. De buitenruimte is ruim opgezet. Er staan verschillende speeltoestellen en er is hoogteverschil in het terrein aangebracht om uitdagend spel te stimuleren. Ook is een grote zandbak waar met divers zandbakmateriaal in gespeeld kan worden. Als de zandbak niet in gebruik is wordt deze afgedekt met een daarvoor geschikt zandbaknet. Er is nog voldoende betegelt terrein waar de peuters kunnen fietsen en/of spelen met het aanwezige buitenspeelmateriaal dat aansluit bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen. De buitenruimtes zijn natuurlijk omheind en veilig. Voor de baby s is er een baby weide, waar ze vrij en veilig kunnen spelen. Onze openingstijden Verticale groepen: Deze zijn vijf dagen per week geopend van 8.00 tot uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. 1 Voor het samenvoegen van groepen aan het begin en einde van de dag, het incidenteel samenvoegen tijdens activiteiten in het kader van het opendeurenbeleid en in geval van vakanties, hoeft geen toestemming aan ouders te worden gevraagd.. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

5 Wij vragen de ouders hun kind tussen 8.00 en 9.00 uur te brengen. Aangezien het dagprogramma' om 9.00 uur start, is het fijn als iedereen dan aanwezig is. Vanaf uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Mochten ouder(s) later dan 9.00 uur willen brengen of eerder dan uur willen halen, dan is dat geen probleem, wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee! Het afnemen van een extra dag(deel), allen mogelijk op de verticale groepen Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind en de groep. Een toegekende extra- of ruildag (deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd en kan in overleg met de ouders op een andere groep plaatsvinden. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning. Deze bepaalt of dit binnen de eigen stamgroep kan. Als dit niet kan, overlegt de afdeling planning met de clustermanager of het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager in overleg met de pedagogisch medewerker verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld. Onze dagindeling op de verticale groepen 8.00 uur 9.00 uur: kinderen worden gebracht. Er is dan 1 Pm-er op de groep aanwezig. We gaan ervan uit dat alle kinderen thuis ontbeten hebben, dit geldt ook voor de baby s. Wij zijn er voorstander van om de kinderen individuele aandacht te geven. Om de ouders goed te woord kunnen staan en baby s in alle rust hun voeding te kunnen geven, is het eerste en het laatste uur van de opvang geen geschikt moment daarvoor. De kinderen mogen samen met de ouders/verzorgers aan tafel puzzelen of kleuren. Als het moment van afscheid komt, adviseren wij een kort en bondig afscheid. Na het afscheid nemen van de ouders/verzorgers en als het kind daar aan toe is, gaan de eigen speeltjes/knuffels in de mandjes. Daarna is er de mogelijkheid voor vrij spel uur 9.30 uur: de 2e Pm-er komt op de groep, er volgt een overdracht van bijzonderheden en wetenswaardigheden over de kinderen. De kinderen mogen vrij spelen op de groep, aan tafel tekenen, puzzelen of een spelletje doen. De baby s krijgen (als dit in hun schema past) hun fruithapje en kunnen met een Pm-er nog even rustig op de bank zitten of bijvoorbeeld op de mat, in de box of in de wipstoel spelen voordat ze gaan slapen uur uur: cracker eten, iets drinken, praten met de kinderen en liedjes zingen. Op dit moment van de dag is de groep compleet en proberen we per groep met alle kinderen aan tafel te zitten, zodat we met elkaar kunnen praten en naar ieders verhaal kunnen luisteren uur: luiers verschonen en wc. ronde. Het verschonen zien we ook als een moment voor individuele aandacht. De kinderen die zindelijk zijn, of bezig zijn dit te worden, zien elkaar als voorbeeld. Om het zindelijk worden te stimuleren, hebben we een beloningssysteem met stickers. In de badkamer wordt heel wat afgepraat uur uur: activiteit/ vrij spel/ flessentijd. Voorbeelden van activiteiten zijn: knippen, plakken, verven, liedjes zingen, muziek maken, in de hal spelen, buitenspelen, een boswandeling maken en naar de markt gaan. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

6 11.30 uur uur: gezamenlijke brood maaltijd, een rustmoment, even tijd om bij elkaar te zijn en met elkaar te praten Het is binnen ons kinderdagverblijf de gewoonte dat we wachten met eten totdat iedereen iets heeft. Voordat we beginnen met eten, zingen we een liedje zodat het voor iedereen duidelijk is dat er daarna gegeten kan worden. Tijdens het eten mag er uiteraard gepraat worden. Wel vinden we het belangrijk dat het eten aan tafel ook als rustmoment dient, zodat er een duidelijk onderscheid is tussen spelen en eten en de kinderen op deze manier even tot rust kunnen komen. Maar gezelligheid mag natuurlijk niet ontbreken uur uur: tafel afruimen, luiers verschonen, kinderen omkleden voor de middagslaap. Na het eten worden de kinderen één voor één uitgekleed. De kinderen die zichzelf uit kunnen kleden worden aangemoedigd dit zelf te doen, en zo nodig wordt het kind hierbij geholpen. Eventueel met knuffel, speen en slaapzak worden de kinderen in bed gelegd. De Pm-er zegt het kind gedag en/of er wordt nog even geknuffeld en dan gaan de kinderen slapen. We streven ernaar ieder kind zo veel mogelijk in hetzelfde bed te leggen, zodat ze binnen het kindercentrum een eigen slaapplek hebben. Verder proberen we kinderen op een tijdstip in bed te leggen dat voor hem of haar wenselijk is. Kinderen die meerdere malen per dag slapen, worden uiteraard ook s ochtends in bed gelegd. We proberen zoveel mogelijk rekening te houden met het ritme en de behoefte van ieder kind afzonderlijk uur uur: schoonmaken, schriftjes schrijven, activiteiten doen met de kinderen die niet slapen en een half uur pauze voor iedere Pm-er. De tafels en de vloeren worden schoongemaakt, de vaat wordt weggebracht en er worden schriftjes geschreven voor de baby s tot 1 jaar. De meeste kinderen liggen nu te slapen. De oudere kinderen die op mogen blijven en de jongere kinderen die s ochtends al hebben geslapen, zijn dan nog wel in de groep aanwezig. Dit is een goede gelegenheid om wat extra aandacht aan deze twee leeftijdsgroepen te geven. De jongere kinderen hebben dat een momentje om met de Pm-er te knuffelen, ze hebben meer ruimte om rond te kruipen, op de mat te spelen en speelgoed te ontdekken. De oudere kinderen kunnen samen met de Pm-er een spelletje doen die, gezien hun leeftijd en mogelijkheden, voor hen bedoeld is bijvoorbeeld: kwartetten, domino of lotto. Er worden vaak boekjes voorgelezen en de 3+ kinderen mogen zelfstandig in de hal spelen als zij dat leuk vinden. Hiervoor dient de ouder wel een toestemmingsformulier vanaf 3 jaar te ondertekenen. Uiteraard spelen, lezen en knuffelen we met alle kinderen gedurende de dag, maar tussen en uur worden er aan de jonge kinderen en de 3-jarigen extra activiteiten geboden uur uur: kinderen uit bed halen, omkleden, fruit eten en iets drinken. Kinderen die 2x slapen op een dag, gaan voor de 2e keer naar bed. Wanneer kinderen wakker zijn, worden ze uit bed gehaald tenzij ze nog lekker even liggen bij te komen. De mogelijkheid bestaat dat we in het belang van het kind én in overleg met ouders, een kind korter laten slapen uur uur: een activiteit, vrij spelen, een laatste voeding, verschoning en opruimen. Kinderen tot 1 jaar kunnen we warm eten bieden als de ouders dit meenemen. Om uur gaat de Pm-er die om 8.00 uur begonnen is naar huis uur uur: kinderen worden opgehaald, er vindt een overdracht met de ouders plaats. De kinderen mogen in de groep vrij spelen of aan tafel bijvoorbeeld kleien of met lego spelen. Ook mogen ze onder toezicht van een Pm-er in de hal of buiten spelen. Om uur gaat het kinderdagverblijf dicht. Nadat de Pm-ers de laatste spullen hebben opgeruimd, gaan ook zij naar huis. Aan het begin en einde van de dag zijn er minder kinderen aanwezig op het kinderdagverblijf. Tussen de middag slapen veel kinderen, waardoor op die momenten niet alle pedagogisch medewerkers aanwezig hoeven te zijn en zij met pauze kunnen gaan. Wij houden hier rekening mee bij het inroosteren van personeel. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

7 Eten, drinken en slapen op de verticale groepen Samen eten is belangrijk en gezellig. Eetmomenten geven structuur aan de dag. Samen eten versterkt het onderlinge contact. KMN Kind & Co stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling én leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en Mijn KMN Kind & Co. In ons voedingsbeleid zijn ook richtlijnen voor traktaties opgenomen. Deze richtlijnen worden in overleg met de oudercommissie besproken en verder aangevuld. Vervolgens worden alle ouders over de richtlijnen geïnformeerd via de Nieuwsflits. Wij bieden zoveel mogelijk gezonde voeding. Het liefst geven we producten zonder toegevoegde suikers, bijvoorbeeld geen chocoladehagelslag maar vruchtenhagel. In verband met allergieën hebben we geen pindakaas en chocoladepasta. Flesvoeding: De melkpoeder (Friso 1 en 2 en Nutrilon 1 en 2) wordt verstrekt door het KDV. Wanneer uw kind een allergie heeft en een afwijkende melkpoeder krijgt, kunt u dit meegeven. Hier kunt u een vergoeding per fles voor krijgen. Graag hebben we wel een reservevoeding achter de hand. Wanneer wij flesvoeding geven, gaat onze voorkeur uit om dit aan te bieden in een eigen fles. De fles mag op het KDV blijven. De Pm-ers zorgen dan voor het steriliseren. Borstvoeding: Ouders kunnen dit meebrengen in gepaste hoeveelheden voor het aantal voedingen, uiteraard weer het liefst in een eigen flesje en met een reservevoeding. Groente: Voor kinderen tot 1 jaar kunt u groente meebrengen in een potje of vers gemaakt. Slapen: Als kinderen wat ouder worden en minde behoefte aan slaap krijgen, gaan zij in de regel twee maal per dag slapen, s ochtends en s middags na het eten. Langzamerhand groeien kinderen toe naar eenmaal per dag slapen. Na het eten worden de kinderen één voor één uitgekleed. De kinderen die zichzelf uit kunnen kleden worden aangemoedigd dit zelf te doen, en zo nodig wordt het kind hierbij geholpen. Eventueel met knuffel, speen en slaapzak worden de kinderen in bed gelegd. De Pm-er zegt het kind gedag en/of er wordt nog even geknuffeld en dan gaan de kinderen slapen. We streven ernaar ieder kind zo veel mogelijk in hetzelfde bed te leggen, zodat ze binnen het kindercentrum een eigen slaapplek hebben. Verder proberen we kinderen op een tijdstip in bed te leggen dat voor hem of haar wenselijk is. Kinderen die meerdere malen per dag slapen, worden uiteraard ook s ochtends in bed gelegd. We proberen zoveel mogelijk rekening te houden met het ritme en de behoefte van ieder kind afzonderlijk Verschonen, zindelijkheid en persoonlijke hygiëne Verschonen is een contactmoment tussen het kind en de pedagogisch medewerker. We hebben op de dag 3 geplande verschoonmomenten. Dat is rond 10.00, en uur. Tussendoor wordt er verschoond wanneer dit nodig is. Als een kind eraan toe is om zindelijk te worden, zorgen wij ervoor dat het op een potje en later op de wc leert gaan. Wij doen dit altijd in nauwe samenwerking met de ouders. Het is voor het kind soms spannend, daarom bieden wij dit op een speelse, niet dwingende manier aan. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

8 We gaan er vanuit dat je een kind niet zindelijk kan maken, maar helpen om zindelijk te worden, kan wel. Dit helpen kan alleen in een vertrouwde en ontspannen sfeer waarin zindelijk worden een natuurlijk proces is en losgekoppeld is aan het leveren van een prestatie. Het is een rijpingsproces dat voor alle kinderen anders is. De beste tijd om aandacht te geven aan het zindelijk worden, breekt aan zodra een kind zelf aangeeft op een potje of toilet te willen. Doordat de kinderen vaak samen in de badkamer zijn, worden ze gestimuleerd door het voorbeeldgedrag van de andere kinderen die al zindelijk zijn en die al op het toilet of op het potje plassen. We geven kinderen de gelegenheid om in zijn/haar eigen tempo zindelijk te worden. Kinderen die beginnen met zindelijk worden, mogen tijdens de verschoonrondes op het toilet of op het potje. Ze hoeven nooit lang op het potje te zitten. Komt er niets, dan is dit helemaal geen probleem. De Pm-ers stimuleren de zelfstandigheid van de kinderen door ze in dit proces te begeleiden. Zo belonen de Pm-ers de kinderen door de dingen positief te benoemen. Ook laten ze de kinderen zelf het toilet doortrekken, hijsen de kinderen zelf hun eigen broek op en wassen ze zelf hun handen. Zodra de kinderen zover zijn dat ze de controle hebben en kunnen aangeven dat ze moeten plassen, kunnen we de luier afdoen en mogen de kinderen zelf plassen op het toilet of potje. Dit natuurlijk met begeleiding waar dat nodig is. Zeker in het begin is het verstandig om na 2 à 3 ongelukjes op een dag weer een luier om te doen en het later weer eens te proberen. Anders gaat het wellicht ten koste van het zelfvertrouwen van het kind. Natuurlijk nemen de Pm-ers deze kinderen wel weer mee tijdens de verschoonrondes om ze te laten plassen. Als ouder moet u er wel rekening mee houden dat het zindelijk worden op het kinderdagverblijf minder goed kan gaan als thuis. Thuis is het minder druk voor de kinderen en op het kinderdagverblijf is de afleiding groter. Zo kan er vaker een ongelukje gebeuren. Als u als ouder met de zindelijkheid wil beginnen bij uw kind, kunt u dit aangeven bij de Pm-ers van de groep. Het is verstandig om dan genoeg reservekleding mee te geven en uw kind géén romper meer aan te doen. U kunt er ook voor kiezen om luierbroekjes te gebruiken. Deze hebben we ook op het KDV. Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik, gebruik van het potje en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Oudercontacten: Eerste kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Tijdens de kennismaking wordt aan ouders verteld hoe wij op ons kinderdagverblijf omgaan met de kinderen en hoe wij met hen informatie uitwisselen, waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van het kinderdagverblijf en hoe er gewerkt wordt. Daarna is er de gelegenheid om het kind te laten wennen. De regel is nu zo dat nieuwe kinderen die komen wennen pas mogen wennen nadat de overeenkomst is ingegaan. Dit betekent dat deze kinderen meetellen voor de LKR en dus niet boventallig zijn. Tijdens het kennismakingsgesprek worden er wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. In de regel worden de wenafspraken over twee dagen verdeeld, bijvoorbeeld op dag 1 komt het kind vier uur wennen en op dag 2 zes uur. Tijdens de wendagen zijn ouders telefonisch bereikbaar, zodat zij zo nodig hun kind kunnen komen ophalen. De wenafspraken worden tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier Checklist kennismakingsgesprek. Om het wennen iets gemakkelijker te laten verlopen, neemt het kind soms iets van huis mee, zoals een knuffel, doekje en/of speen. Overigens heeft elk kind een eigen mandje waarin zijn persoonlijke spullen worden bewaard zoals een setje schone kleding, een overdrachtsschriftje, speen, knuffel en eventueel een fles. Na 3 tot 4 maanden evalueren wij de wenperiode met de ouders. Als ouders hun kind komen brengen, vragen wij hen om bij het weggaan duidelijk afscheid te nemen. Het kind weet dan waar het aan toe is. Soms is het kind verdrietig, waar wij dan direct op inspelen Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

9 door het te troosten of af te leiden. Vaak is het verdriet ook snel over, als het kind gewoon even verdrietig mag zijn. Wij vinden een goede overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Zo vragen wij de ouders bij binnenkomst hoe het met hun kind is en vertellen wij bij het ophalen over hun kind en de belevenissen van de dag. Mijn KMN Kind & Co Als ouder bent u via Mijn KMN Kind & Co live betrokken bij de belevenissen van uw kind op het kinderdagverblijf. Mijn KMN Kind & Co is een online afgesloten omgeving, waar o.a. nieuwsbrieven, facturen en jaaropgaven terug te vinden zijn. Maar er is meer. Pedagogisch medewerkers houden via Mijn KMN Kind & Co de registraties rondom eten, drinken, slapen en overige activiteiten bij. Daarnaast worden er regelmatig foto s geplaatst van uw kind. Van deze foto s kunt u op ieder gewenst moment een fotoboekje uitprinten als herinnering voor later. Met Mijn KMN Kind & Co vindt u alles op één plek, dat is wel zo overzichtelijk! Een keer per jaar organiseren we een ouderavond met wisselende thema s en onderwerpen. De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. Deze heeft ten minste drie keer per jaar overleg met de clustermanager. De oudercommissie heeft een adviserende functie in onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, pedagogisch werkplan, risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. U kunt in contact komen met de oudercommissie via clustermanager Malisca van Balken of via de mail (octrommelaar@kmnkindenco.nl). Naast de oudercommissie van de Trommelaar is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (coc@kmnkindenco.nl). Observeren en Volgen Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Vanaf het derde levensjaar wordt de observatiemethode Ontluikend Volgsysteem Peuters (OVP) gebruikt. Deze is meer gericht op de diverse ontwikkelingsgebieden. De observatie richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn en de ontwikkeling van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10-minutengesprekken plaats met de ouders. U wordt hiervoor uitgenodigd door de pedagogisch medewerkers. Indien er naar aanleiding van het jaarlijkse 10-minutengesprek bijzonderheden zijn of afspraken met ouders worden gemaakt, wordt dit genoteerd en toegevoegd aan het kinddossier. De uitkomsten van de kindobservaties worden onder leiding van de senior pedagogisch medewerker besproken in de kindbesprekingen. Deze kindbesprekingen vinden gemiddeld 1 maal per 6 weken plaats. Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind, zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan of als pedagogisch medewerkers behoefte hebben aan pedagogische ondersteuning, kan een intern deskundige ingeschakeld worden. In overleg met de intern deskundige wordt de zorgvraag geconcretiseerd en de aanpak besproken met het team en de ouders. In geval er behoefte is aan een extra observatie van een kind, wordt hiervoor altijd eerst toestemming aan ouders gevraagd. Daarnaast kan de senior pedagogisch medewerker/clustermanager een van de medewerkers kwaliteit (pedagoog) raadplegen Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

10 om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn. Ook kunnen de medewerkers kwaliteit het team ondersteunen bij het concretiseren van de zorgvraag en bij het doorverwijzen naar de juiste externe instanties. Deze stappen, inclusief de communicatie met ouders hierover en de evaluatiemomenten, zijn vastgelegd in de procedure Signaleren in de opvang. Soms vraagt een kind meer specialistische begeleiding dan wij als organisatie kunnen bieden. In dat geval wordt er contact gelegd met (of verwijzen we ouders door naar) keten- en/of zorgpartners zoals het consultatiebureau, de huisarts, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) of het buurt-/zorgteam. In geval van ernstige zorg over een kind, die niet door ouders erkend of herkend wordt, kunnen er na intern overleg, vervolgstappen worden gezet. Dit wordt terug gekoppeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Risicojongeren (VIR). Indien nodig, maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Pedagogische ondersteuning van medewerkers Om de ontwikkeling van kinderen goed te kunnen volgen en zorg bijtijds te kunnen signaleren worden de pedagogisch medewerkers hierbij ondersteund middels: Reguliere werkoverleg of extra overleg: - Kindbespreking: 1 x per 6 weken onder begeleiding van de senior pedagogisch medewerker. Het onderwerp zorgkinderen is een vast onderdeel van de kindbespreking. - Pedagogische ondersteuning door senior pedagogisch medewerker/clustermanager/intern deskundige met behulp van extra observaties en/of pedagogische aanbevelingen in een ingelast overleg. Werkafspraken en procedures zoals: - Observaties tijdens de opvang - Signaleren in de opvang - Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling incl. signalenlijsten, sociale kaart en Verwijsindex Het digitaal Kwaliteitshandboek: hierin zijn alle voor pedagogisch medewerkers belangrijke werkafspraken te raadplegen. Deskundigheidsbevordering: - Werken aan Welbevinden - KDV in de plus Ons kinderdagverblijf in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. In dit kindercentrum is naast de 4 verticale groepen en een peutergroep van het KDV ook BSO gevestigd. Met alle partners in het Kindercentrum wordt samengewerkt. Er vind met regelmaat een overleg plaats waaraan van elke partner een afgevaardigde aanwezig is. Tevens wordt er samengewerkt met de andere locaties binnen het cluster Utrechtse Heuvelrug. Ook hebben we een samenwerking met basisschool de Ladder en de Meent uit Maarn. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

11 Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Het bieden van een (emotionele) veiligheid Het jonge kind ontdekt de wereld door te onderzoeken. Dit zal het alleen doen in een veilige wereld. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel veilig voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind verzorgen. Wij zorgen er daarom voor dat elke groep vaste pedagogisch medewerkers heeft en dat elk kind in principe op een vaste groep verblijft. Ook op de momenten dat er groepen worden samengevoegd proberen we een vaste pedagogisch medewerker mee te laten gaan met de kinderen. Wij werken voor zover mogelijk met vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerling-pedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, maar kan incidenteel binnen de formatie worden ingezet, wanneer dit is toegestaan conform de CAO-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega s Conflicten tussen kinderen worden meestal zelf opgelost. Lukt dit niet, dan helpt een Pm-er en bemiddelt tussen de kinderen. We laten de kinderen het liefst alles zelf oplossen. Door aandachtig te luisteren naar de kinderen, voelen zij zich serieus genomen en krijgen de Pm-ers sneller een vertrouwensrelatie en deze zal daardoor alleen maar groeien. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

12 Het vierogenprincipe in de praktijk KMN Kind & Co geeft vorm aan het vierogenprincipe door: Een open en professioneel werkklimaat ( zie: De pedagogisch medewerkers ) Het aan de randen van de dag samenvoegen van stamgroepen( zie : Onze dagindeling) Inrichting van de ruimten en bouwkundige voorzieningen ( zie Onze accommodatie en groepsruimten) Vast dagritme Structuur zorgt voor een gevoel van emotionele veiligheid. Daarom zorgen wij voor een vast dagritme. Dit is op alle groepen in grote lijnen hetzelfde. Zo wennen de kinderen aan de vaste gewoontes en gebeurtenissen van de dag. Ze leren op deze manier te anticiperen op wat er gaat gebeuren en het biedt hen structuur (en dus veiligheid). De kinderen hebben bij ons zoveel mogelijk een vaste slaapplaats. Lekker vertrouwd in een eigen bed met eventueel een eigen knuffel en speen komt het kind het beste tot rust. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals afdekplaten voor de verwarming, plaatjes op de stopcontacten, beschermstrips voor de scharnieren van de deur, beveiliging in de kasten. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om jonge kinderen kennis te laten maken met voor hen spannende en uitdagende situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. De buitenspeelruimte Buiten spelen is een belangrijke activiteit, dagelijks gaan de kinderen naar buiten! We laten de kinderen,die dit zelf kunnen, kiezen waarmee ze buiten spelen, we bieden loopauto s, tractoren met karren, zandbak met toebehoren, ballen, hoepels ed. aan. Daarnaast doen we ook vaak buitenspelletjes zoals tikkertje, balspelletjes e.d. Bij zonnig weer in de zomer smeren wij de kinderen in met een kindvriendelijke zonnecrème, de allerkleinsten krijgen ook een petje om het hoofd te beschermen. Voordat de kinderen naar buiten gaan wordt het plein gecontroleerd op glas en ander zwerfvuil. Voor de baby s is er een afgeschermde ruimte waar ze veilig en vrij kunnen spelen. De buitenruimte is gelegen aan achterkant en zijkant van het gebouw. Het buitenterrein is d.m.v. hekwerk omsloten zodat de kinderen veilig kunnen buiten spelen. Indien niet alle kinderen naar buiten gaan zal er 1 pedagogisch medewerker met een deel van de stamgroep binnen blijven en zal de andere pedagogisch medewerker met een deel van de stamgroep buiten aanwezig zijn. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als een pedagogisch medewerker een aantal kinderen begeleidt naar het toilet om zich vervolgens bij de rest van de stamgroep te voegen. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

13 Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillend aanvoelende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is, dat alle ontwikkelingsgebieden stimuleert. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Speelgoed dat alleen onder begeleiding gebruikt wordt zoals prikpennen, scharen, bepaalde spellen voor 3+ kinderen hebben wij opgeborgen in een hoge kast. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken en ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Naarmate het kind ouder wordt, bieden wij steeds meer groepsactiviteiten aan. Activiteiten We werken veel met thema s. Deze duren ongeveer 4-6 weken. Er wordt met minimaal 3 PUK thema s per jaar gewerkt. De activiteiten zullen aangepast worden aan het thema. Per thema kunnen de activiteiten verschillen. Bijvoorbeeld tijdens het thema lente gaan de kinderen op bezoek bij de pasgeboren lammetjes. Bij het thema herfst kan het zijn dat er kastanjes en bladeren gezocht gaan worden. Per thema komen er wel een aantal vaste onderdelen aan bod. Zo zal er o.a aandacht besteed worden aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, motorische ontwikkeling en taalontwikkeling. In de dagelijkse kring wordt een onderdeel van het thema besproken. Ook kan het zijn dat er tijdens de kring voorgelezen wordt of dat er liedjes worden gezongen. Natuurlijk zal ook bij deze activiteiten het thema centraal staan. Ieder kind is uniek. Ook in zijn/haar ontwikkeling. Ieder kind krijgt de informatie en de aangeboden activiteiten aangeboden op zijn/haar ontwikkelingsniveau. Zo kan het voorkomen dat het ene kind iets knipt en een ander kind iets scheurt. Bij het ene kind zal de nadruk meer liggen op taalontwikkeling bij een ander kind zal de nadruk meer op sociaal-emotionele ontwikkeling liggen. Er wordt gebruik gemaakt van het spelenderwijs begeleiden van het kind en sluit actief aan bij de belevingswereld van dàt kind. De pedagogisch medewerkers houden er met de indeling van de dag rekening mee dat de kinderen voldoende geprikkeld worden maar dat er ook voldoende rust gecreëerd wordt. Kinderen leren van spelen. Het is van belang dat er momenten zijn dat kinderen kunnen kiezen om alleen te spelen of juist met andere kinderen te spelen. Ook worden de buiten en binnen activiteiten met elkaar afgewisseld. Voorbeelden van Spelletjes om het taalbegrip te stimuleren: Aanwijzen / benoemen van lichaamsdelen Dit kan bij het kind zelf, bij een pop of bij elkaar. Geschikte liedjes zijn: - "Dit zijn mijn wangetjes"; - "Hoofd, schouders, knie en teen"; - "Met de handjes klap, klap, klap. Aanwijzen, benoemen en/of pakken van voorwerpen Op de tafel of op de grond staat een aantal voorwerpen. De pedagogisch medewerker vraagt aan een peuter om haar bijvoorbeeld de pop, de auto, etc. te geven. Iets moeilijker is het om voorwerpen op een plaatje aan te wijzen. Dit kan bij samen boekjes kijken, de leidster benoemt en de peuter wijst aan. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

14 Het uitvoeren van een handeling Het doen van kringspelletjes. Hoe speelser de opdracht hoe groter de kans op succes. Aanbieden van allerlei materialen Het aanbieden van verschillende materialen lokt het spreken uit, zoals: - foto's van de belevingswereld van het kind (fotoboeken met foto's van de peutergroep zijn heel aantrekkelijk); - prentenboeken; - voelboekjes; - vertelplaten + bijbehorende knuffels; - posters; - puzzels. Puk & Ko en Uk & Puk De taalontwikkeling verdient extra aandacht. Een goede taalontwikkeling houdt direct verband met de intellectuele ontwikkeling van het kind. Bovendien is de taalontwikkeling belangrijk voor het tot uitdrukking brengen van onze emoties en is taal ons belangrijkste communicatiemiddel. Daarom maken wij gebruik van de methode Uk & Puk, zodat de taal in al haar aspecten aan de orde komt. Met behulp van Uk & Puk stimuleren wij niet alleen de taalontwikkeling van het kind, maar ook de sociaal communicatieve vaardigheden, waardoor het kind de overgang naar de basisschool gemakkelijker zal kunnen maken. Op ons kindercentrum kunt u, behalve de kinderen en pedagogisch medewerksters, ook Puk tegenkomen. Puk de vrolijk gekleurde Pop, met zijn rugzak met pyjama, is een echt speelkameraadje. Hij maakt dezelfde dagelijkse dingen mee als de kinderen en leeft in een herkenbare wereld. Puk betrekt de kinderen bij de activiteiten. Hij praat met hen en lokt zo op een veilige manier interactie uit. De pop Puk fungeert ook als intermediair en contactpersoon tussen het kind en ons/de volwassene. Spelen is ontdekken. En spelen is groeien. Daarom staat spelen centraal in Puk & Ko. Alle activiteiten zijn geschikt voor de peuters. Natuurlijk draait het bij Puk & Ko niet om lesjes geven en lesjes leren. Puk leert peuters nieuwe vaardigheden. Door actief bezig te zijn en lekker te spelen, dit alles aan de hand van bepaalde thema s. Puk & Ko werkt doelgericht aan de doorgaande ontwikkelingslijnen voor kinderen van 0-4 jaar. Daardoor legt Puk een stevige basis voor het basisonderwijs, er wordt gewerkt aan de brede ontwikkeling van het kind. Kinderen op de peuterspeelzaal ontwikkelen zich op een speelse manier met de pop Puk. Puk is een speelkameraadje van de kinderen. Hij maakt altijd wel iets mee wat de kinderen herkennen, zoals ziek zijn. Hij biedt troost en is een vriendje waarbij peuters zich veilig voelen. 3+ activiteiten Dagelijks krijgen de 3+ kinderen activiteiten aangeboden specifiek op hun leeftijd gericht. De pedagogisch medewerksters bieden de kinderen diverse activiteiten aan, waarmee zij de totale ontwikkeling stimuleren. De taal- sociaal/emotionele- en motorische ontwikkeling komen in elk thema ruim aan bod. Bij elk thema zijn er activiteiten in grotere en kleinere groepjes kinderen, maar ook individueel kan het kind aandacht krijgen. De eigen inbreng van het kind is een essentieel onderdeel in elke activiteit. De activiteiten kunnen door de peuters op hun eigen manier meedoen. Bijvoorbeeld bij het thema Wat heb jij aan vandaag? Spelen de kinderen dat de kleren van Puk vies zijn, de peuters mogen dan met oplossingen komen, Wat nu? Uit de wasmand kunnen dan schone kleren voor Puk gehaald worden en de kleren worden op de groep gewassen. Maar welke kleren passen Puk, zijn ze te groot of soms te klein? Puk & Ko werkt bewust met activiteiten in kleine groepjes. Taal leren is namelijk een sociaal proces dat kinderen pas onder de knie krijgen tijdens interactie met elkaar. Daarnaast krijgen kinderen in een klein groepsverband meer individuele aandacht en is er meer rust in de groep. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

15 Bij het werken met de methode Puk & Ko hoort bij elk nieuw thema een informatiebrief voor ouders. Hierin staat o.a. welk thema met de kinderen wordt behandeld en welke woorden er centraal staan in de weken dat er aan het thema gewerkt wordt. Zelfstandigheid bevorderen Om de kinderen meer zelfvertrouwen te geven en de kans te geven hun zelfbeeld positief te ontwikkelen is het ook belangrijk dat kinderen leren kiezen. Dit wordt gestimuleerd door in de groep diverse activiteiten aan te bieden waarin de kinderen een vrije keus hebben. Er wordt zoveel mogelijk geprobeerd deze activiteiten apart in een groepje aan te bieden zodat de kinderen rustig kunnen deelnemen aan de activiteit en het gevoel hebben dat er niet op hen gelet wordt. Hiermee wordt de zelfstandigheid en de sociale ontwikkeling enorm gestimuleerd. Ook worden de peuters gestimuleerd zelfstandig dingen uit te proberen zoals bijvoorbeeld; beker open maken, jas aantrekken of gebruik van het toilet. Vaak leren kinderen al van het zien doen van anderen kinderen. Zodoende leren ze van elkaar en worden ze gestimuleerd om het zelf ook te doen. Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is wederzijds respect. In de omgang met baby s grijpen wij elk individueel contact aan om te spelen met het kind. Dit vindt dus vooral tijdens het verzorgen plaats. We knuffelen en kriebelen, we zingen liedjes, we praten en lachen. Om kinderen al jong in aanraking te laten komen met elkaar, laten wij hen veel bij elkaar in de buurt zijn. Zo plaatsen wij bewust wipstoeltjes tegenover elkaar of leggen wij soms twee baby s samen in één box. Wij zien dan dat kinderen al heel vroeg op elkaar reageren, zowel verbaal als nonverbaal. Als kinderen opgroeien, vindt de ontwikkeling van de sociale competenties ook op andere manieren plaats. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. De peuter zal steeds meer leren rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Overdracht van waarden en normen Op het kinderdagerblijf maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart

16 Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen het kinderdagverblijf. Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken benaderen wij het kind weer, benoemen de correctie en vragen hem of hij weer verder (mee) wil spelen. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij afspraken, regels en omgangsvormen opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Wij hanteren Gouden regels op de volgende gebieden binnen onze groepen. Gedrag: We maken geen ruzie. Schoppen, slaan, schelden? Dat doen we niet op het KDV! Wij hebben respect voor elkaar, lachen elkaar niet uit, elk kind mag meedoen, want iedereen mag zijn zoals hij/zij is. Ook leren we net gedrag aan. We eten met de mond dicht en bij het laten van een boertje, zeggen we: pardon. Wij spelen leuk met elkaar en spelen samen. Als de kinderen iets niet leuk vinden, zeggen ze: 'Stop, houd er mee op.' Het andere kind weet dat hij/zij nu moet stoppen. Als wij in de hal gaan spelen, gaan we niet klimmen en zijn we zuinig op het speelgoed. We hebben regels voor bijv. de ballenbak: schoenen moeten uit en er horen alleen ballen in, dus geen speelkussens, auto s enz. Opruimen: Opruimen doen we samen. Voor elk eetmoment ruimen we met ons allen de groep op. Het speelgoed heeft een vaste plek in de kast. Doe je je schoenen uit, dan zet je ze netjes waar ze horen, zodat andere kinderen er niet over kunnen vallen. Hygiëne: Hygiëne vinden wij belangrijk. Voor en na het eten én na het gebruik van het toilet wassen we onze handen. Ook leren we de kinderen de hoestdiscipline aan: hoesten doe je met je hand voor je mond. Vrijheden voor kinderen: Kinderen zijn vrij om gebruik te maken van de materialen op de groep. Hier worden natuurlijk wel grenzen aan gesteld. We spelen met het speelgoed, maar we gooien er niet mee. Ook zorgen we er met elkaar voor dat de vloer niet helemaal bezaaid ligt met alle soorten speelgoed. Bij het buitenspelen gelden er een aantal regels: Er is altijd een PM-er die met de kinderen naar buiten gaat en eventueel de speelmaterialen uit de schuur pakt. Ballen blijven binnen het speelterrein. Elk kind wacht op zijn/haar beurt bij de glijbaan en het wiptoestel. We glijden op de glijbaan en we lopen er niet tegen op. Wanneer er twee kinderen op een fiets willen, mag degene die er het eerst bij is, er ook het eerst mee spelen. De ander zoekt een ander Pedagogisch werkplan KDV de Trommelaar versie maart