Rapportage Beter Benutten Rotterdam 1 Oktober 2012

Transcriptie

1 Rapportage Beter Benutten Rotterdam 1 Oktober 2012 Voortgangs- en effectrapportage periode 24 maart 2012 tot en met 1 oktober 2012 De Verkeersonderneming Boompjes XD ROTTERDAM Tel MARC.SEIJ@VERKEERSONDERNEMING.NL BAS.PARLEVLIET@VERKEERSONDERNEMING.NL 1

2 Samenvatting Voortgangs- en effectrapportage Beter Benutten Eind 2010 is in het regeerakkoord opgenomen dat met relatief kleine investeringen in de bestaande infrastructuur de bereikbaarheid in specifieke regio s moet verbeteren. Vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu is daarom het programma Beter Benutten gestart. Beter Benutten staat voor minder files, groei op het spoor en meer gebruik van vaarwegen, zodat de economie kan groeien. Rijk, regio en bedrijfsleven nemen samen in de drukste regio s innovatieve maatregelen die de bereikbaarheid verbeteren. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu trekt 794 miljoen euro uit voor dit landelijke programma. Het programma sluit aan bij de maatschappelijke trends van flexibilisering van werktijden en werklocatie. Rotterdam is een van de regio s. Minister Melanie Schultz van Haegen, wethouder/portefeuillehouder Jeannette Baljeu en directievoorzitter van de Rabobank Rotterdam Coert Beerman vormen het Bestuurlijke Trio dat in Rotterdam toeziet op de realisatie van het programma Beter Benutten. Coert Beerman vertegenwoordigt het Rotterdamse bedrijfsleven. In Beter Benutten Rotterdam werken De Verkeersonderneming (Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat, de gemeente en stadsregio Rotterdam en het Havenbedrijf) samen met wegbeheerders als de gemeente Capelle aan den IJssel, gemeente Krimpen aan den IJssel en de provincie Zuid-Holland en het lokale bedrijfsleven via organisaties als de Kamer van Koophandel, Deltalinqs en Transport en Logistiek Nederland. In het BO-MIRT van 11 november 2011 is een pakket aan maatregelen vastgesteld voor Beter Benutten Rotterdam. Voor dit pakket aan maatregelen is ongeveer 170 miljoen euro beschikbaar (inclusief de begrote bijdrage van marktpartijen). Het initiële programma vertegenwoordigde echter een waarde van ongeveer 190 miljoen euro, exclusief BTW. De BTW over het Rijksaandeel vormde nog een extra knelpunt: een totaal tekort van meer dan 32 miljoen euro. Door voortschrijdend inzicht zijn enkele initiële plannen afgevallen en is er budget vrijgevallen. 2

3 Hiermee is rekenkundig het knelpunt (zowel overall financieel, als het BTW-knelpunt) gereduceerd tot 2,4 miljoen euro 1. In deze fase is dat een acceptabel tekort. Er loopt immers nog veel onderzoek, en is nog een aantal Go/No-go-momenten voorzien. Het eerste half jaar Beter Benutten Rotterdam: De partijen in Rotterdam zijn voortvarend aan de slag gegaan met het programma Beter Benutten Rotterdam. Dit heeft na een half jaar geresulteerd in: Ondertekening van de bereikbaarheidsverklaring door het Bestuurlijk Trio. Zo werken de partijen samen aan een betere bereikbaarheid op basis van zakelijke afspraken. Een geoliede samenwerking tussen de gemeente en stadregio Rotterdam, Rijkswaterstaat Zuid-Holland, het Havenbedrijf Rotterdam (verenigd in De Verkeersonderneming), het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de provincie Zuid-Holland en de betrokken wegbeheerders. Ondertekening van alle Plannen van Aanpak. Met het vastgestelde programma worden de beoogde doelstellingen, minder voertuigen in de spits en versterking van het netwerk, behaald. Er is op dit moment geen reden tot bijsturing. Sinds de start van Beter Benutten Rotterdam is de politieke agenda op een aantal onderwerpen veranderd (Lenteakkoord, Rijksbegroting 2013, Regeerakkoord nieuw Kabinet). Deze onderwerpen zijn mogelijk van invloed op doelstelling en resultaten van het programma Beter Benutten Rotterdam. Input, output en outcome In samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Milieu is het plan Monitoring & Evaluatie Beter Benutten Rotterdam opgesteld. Dat vormt de basis voor deze eerste voortgangs- en effectrapportage. Het plan kent drie onderdelen: input, output en outcome. Naast de voortgang op output, ligt er immers de opdracht om de effecten van de investeringen voor Beter Benutten inzichtelijk te maken. Zo kunnen we antwoord geven op de vraag: Wat merken mensen op straat van het programma? 1 In de analyse is het afvoeren van Project 26 P+R Capelsebrug (conform besluit Stuurgroep 10 oktober 2012) nog niet verrekend. 3

4 Voor het totale programma zijn netwerkschakels (specifieke delen van het netwerk) benoemd, waarvan de netwerkperformance wordt gemeten. De netwerkperformance is de gemeten intensiteit en reistijd op specifieke delen van het Hoofdwegennet (HWN) en het Onderliggend Wegennet (OWN). De aanname is dat wanneer het programma Beter Benutten Rotterdam effectief is, de gemiddelde reistijd en intensiteiten (het aantal motorvoertuigen op een specifiek wegvak) dalen en het aanbod van motorvoertuigen meer over de dag wordt verspreid. Deze rapportage kan gelden als nulmeting. Door het continu verzamelen (en presenteren) van intensiteit- en reistijdgegevens kan eind 2014 het effect van Beter Benutten inzichtelijk gemaakt worden: de outcome. De aanname dat met gebruik van NDW-gegevens de netwerkperformance eenvoudig en kwalitatief goed kan worden gemeten en vergeleken, is niet juist. Het blijkt een tijdrovende en intensieve exercitie om de juiste meetlocaties en -gegevens te vertalen naar presenteerbare gegevens. Bovendien is de kwaliteit van de brondata niet consistent. Het is op dit moment nog niet bekend of aan de NDW-data conclusies kunnen worden verbonden. Voor de effectmeting op programmaniveau is dit een groot risico. Gebiedsgerichte aanpak Beter Benutten Rotterdam richt zich vooral op zogenoemde knelpunten. Knelpunten zijn plekken in het netwerk met de grootste hinder: de route van Dordrecht naar Delft via A16, A20 en A13, de A15 de Algeracorridor tussen Krimpen en Capelle aan den IJssel de noord-zuid verbindingen in de stad (onderliggend wegennet/centrum) Daarnaast zet het programma in op het versterken van het spoorvervoer én op het verbeteren van het comfort voor alle reizigers. 4

5 Per knelpunt wordt gewerkt met een gebiedsgerichte aanpak. Hierbij worden de verschillende aanpakken geïntegreerd: Werkgeversaanpak Klantaanpak Spitsmijden vracht Spitsmijden personen Incidentmanagement Verbeteringen infrastructuur Dynamisch verkeersmanagement Door in een gebied actief aan te sluiten bij wat er leeft, komen mensen in beweging. Bereikbaarheid is niet altijd de primaire insteek. Ook duurzaamheid, milieubeheer, fitheid/gezondheid werknemers, economische en/of financiële motieven kunnen prioriteit hebben. Door samen te werken met de werkgevers en bewoners aan hun knelpunten, worden ook de doelstellingen van het programma behaald. 5

6 Per knelpunt is een team van mensen samengesteld die in co-creatie samenwerken met de regio: met bedrijven die koploper zijn op het gebied van mobiliteit in stad, haven en regio, met koepelorganisaties, met de transportsector en met hulpdiensten. Aanbodoptimalisatie Het programma Aanbodoptimalisatie is er voor het optimaliseren van de capaciteit van de bestaande infrastructuur en voor het slimmer verbinden van de verschillende netwerken. Regionale wegbeheerders zijn aan zet om reizigers gelijkmatig over het netwerk te verdelen. Het programma draait niet alleen om het optimaliseren van de netwerken, maar ook om het gebruik ervan te verbeteren door bijvoorbeeld reizigers adequaat te informeren. De Verkeersonderneming is de programmamanager en aanjager. Aanbodoptimalisatie bestaat uit een aantal deelonderwerpen. Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) In de zomermaanden is hard gewerkt aan de voorbereidingen van het project 'Optimalisatie Algeracorridor'. Onderdeel hiervan is het optimaliseren en aanpassen van VRI s (Verkeersregelinstallaties) in de Algeracorridor. Vooruitlopend daarop voert De Verkeersonderneming in 2012 een modelstudie uit waarin het effect van de maatregelen wordt vergeleken met de huidige situatie. Incidentmanagement Het plan van aanpak Optimaliseren Incidentmanagement en Coördinatie Alternatieve Routes is getekend in de Stuurgroep van 10 oktober Bij de totstandkoming van het plan van aanpak is geconstateerd dat investeren in Incident Management, gezien het grote aantal incidenten en de impact daarvan, van groot belang is (en blijft) voor de Rotterdamse regio. Er wordt voornamelijk inzet gepleegd in het sneller afhandelen van incidenten (kwaliteitsimpuls) en het voorkomen van incidenten. Tevens wordt in samenwerking tussen Rijkswaterstaat en De Verkeersonderneming (vervolg)onderzoek gedaan naar incidenttypen en mogelijke standaardisatie van incident-afhandeltijden. 6

7 Reisinformatie (o.a. voor transportsector) De Verkeersonderneming heeft voor de start van Beter Benutten ervaring opgedaan met de uitrol van narrowcasting-schermen en de ontwikkeling van apps. Ook is een begin gemaakt met het ontsluiten van data voor de markt en (weg)gebruikers. Voor deze aanpak lag een concreet voorstel tot uitrol, die volledig publiek gefinancierd zou worden. Deze blijkt niet in de Beter Benutten aanpak te passen. De Verkeersonderneming is van mening dat het een gemiste kans is wanneer de Regio Rotterdam in het kader van Beter Benutten niet aanhaakt bij innovatieve ontwikkelingen zoals ITS (Intelligente Transport Systemen), waarmee een verbeterde informatievoorziening aan de reizigers wordt bewerkstelligd. Fiets, Openbaar Vervoer en Veren Fietsenstallingen bij OV-knooppunten De eerste subsidieverstrekking voor 250 extra fietsparkeerplaatsen bij metrostation Capelsebrug is een feit. De gemeente Rotterdam (deelgemeente Prins Alexander) neemt, in samenwerking met de Gemeente Capelle aan den IJssel, de uitvoering voortvarend ter hand; voor het einde van 2012 zijn de plaatsen gerealiseerd. Fietsenstalling station Rotterdam Blaak Personenvervoer over Water Stadshavens Sinds 2008 is een veerverbinding tussen het RDM-terreinen en de Willemskade operationeel. De frequentie van de veerdienst is verhoogd van eens per uur naar een halfuursfrequentie. Daarnaast is de halte Katendrecht toegevoegd aan de dienstregeling. Vanuit Beter Benutten wordt jaarlijks een financiële bijdrage gedaan om dit mogelijk te maken. 7

8 Vraagbeïnvloeding Het uitgangspunt van vraagbeïnvloeding is reizigers te beïnvloeden in hun automatische gedrag om tijdens de spits de auto te pakken. Na analyse van motieven van autogebruik, worden passende alternatieven aangeboden. Bij voorkeur niet door De Verkeersonderneming, maar door marktpartijen die mobiliteitsdiensten aanbieden. In het programma gaat het om samenwerking met werkgevers, het beïnvloeden van weggebruikers, en spitsmijdenprojecten voor reizigers en vrachtverkeer. Samenwerken met werkgevers Per werkgever in de regio sluit de Verkeersonderneming een convenant af met een pakket aan maatregelen voor het mobiliteitsbeleid. Het deelprogramma Slim Bereikbaar (Taskforce MobiliteitsManagement) kent inmiddels bijna 50 deelnemers. Dit resulteert in ruim spitsmijdingen per week. Nog niet alle voorgenomen maatregelen zijn geïmplementeerd. Daarnaast is met veel bedrijven contact geweest over Slim Werken Slim Reizen. Enkele tientallen bedrijven hebben besloten om enthousiast met mobiliteitsmaatregelen aan de slag te gaan zonder daarvoor een subsidie te vragen. Een werkgever tekent samen met Aernout van der Bend, directeur De Verkeersonderneming de overeenkomst Bedrijven waarmee De Verkeersonderneming samenwerkt 8

9 R10 Tien beeldbepalende werkgevers in Rotterdam inspireren elkaar om een grote sprong voorwaarts te maken in de wijze waarop zij invulling geven aan slim werken en reizen. Zij vormen daarmee een Rotterdamse kopgroep van werkgevers en committeren zich de komende drie jaar om Beter Benutten Rotterdam richting bedrijfsleven te stimuleren. De ondernemingen wisselen succesvolle mobiliteitsprojecten met elkaar uit onder aanvoering van CEO Coert Beerman (Rabobank). De R10 richten zich op drie thema s: Mobiliteitsbudget/Anders omgaan met de leaseauto Het Nieuwe Werken/gedrag Goederenvervoer en Logistiek Spitsshift Top-20 Om de spitsdrukte op de A15 te vermijden werken verladers en vervoerders in de haven samen aan een andere opzet van de logistieke keten. De Spitsshift Top-20 staat onder leiding van Jos Benders, voormalig topman van Lyondell Chemie Nederland. De leden van de Spitsshift Top-20 willen de planbaarheid en de betrouwbaarheid van het transport van en naar de haven vergroten en de service van de keten verbeteren. De Verkeersonderneming helpt de bedrijven bij het uitwerken en invoeren van logistieke oplossingen waarmee meer lading buiten de spits kan worden vervoerd. Elk bedrijf zoekt logistieke voordelen die passen bij het karakter van het bedrijf. Samenwerken met klanten Klanten zijn al die mensen die regelmatig in de spits reizen. Dit kunnen werknemers zijn, maar ook bewoners van een gebied of mensen die recreatief gebruik maken van de weg, evenals MKB-bedrijven die buiten de werkgeversaanpak vallen. De aanpak is als volgt: Vergroten van de alternatieven voor het reizen met de auto in aantal en kwaliteit Vergroten van het bewustzijn door positieve aandacht voor de alternatieven Motiveren van de autosolist tot keuzereiziger Behouden en uitbouwen van de keuzereiziger Aan het werk op de Leontien Ladies Ride 9

10 Samenwerking met marktpartijen die mede risico willen dragen De Verkeersonderneming participeert in de ontwikkeling van producten en diensten voor een betere bereikbaarheid van de regio. Producten en diensten die worden ontplooid moeten na 2014 op eigen benen staan, of in ieder geval hierop uitzicht bieden, zonder financiële bijdrage van de overheid. Dit betekent niet dat de overheid volledig uit beeld hoeft te zijn; naast financiële stimuleringsmogelijkheden zijn immers tal van andere instrumenten denkbaar. De basis is altijd een duurzame sluitende business case die recht doet aan alle belanghebbenden. De Verkeersonderneming De Verkeersonderneming is een samenwerkingsorganisatie van gemeente en stadsregio Rotterdam, Rijkswaterstaat en het Havenbedrijf Rotterdam. Deze samenwerking dateert van Het succes van de samenwerking is mede bepaald door korte lijnen en een voortdurende uitwisseling van kennis en creativiteit; tussen moederorganisaties, werkgevers, klanten en ondernemers. Het verbeteren van bereikbaarheid en het dagelijkse reizen in de Rotterdamse regio, daar gaat het om. Een comfortabele en betrouwbare reis van deur tot deur in Rotterdam als economisch kerngebied: haven, stad en regio. De Verkeersonderneming denkt mee met werkgevers, reizigers en transportsector, en maakt deelnemers bewust van alternatieven; zodat zij slimmere keuzes kunnen maken die aansluiten op hun dagelijkse activiteiten. De belangrijkste adviseurs van De Verkeersonderneming zijn: VNO-NCW, Deltalinqs, Kamer van Koophandel Rotterdam, EVO, TLN, provincie Zuid-Holland, gemeente Spijkenisse en politie Rotterdam-Rijnmond. 10

11 Vanwege de effectieve samenwerking is De Verkeersonderneming sinds 2012 coördinator en (deels) uitvoeringsorganisatie voor het programma Beter Benutten Rotterdam. Expertise De basis van De Verkeersonderneming is onze cultuur van kennisuitwisseling, creativiteit en innovatie. De samenwerkende organisaties gaan graag een stap verder dan de gebaande paden. Innoveren om van te leren: wat gaat er goed en waaraan moet nog worden geschaafd? En deze werkwijze weer overdragen aan anderen. De Verkeersonderneming gaat daarna verder op zoek. Naast de eerder genoemde marktontwikkeling en gebiedsaanpak, is hard gewerkt aan de ontwikkeling van de volgende onderwerpen. - Spitsscoren. Hoewel het belonen van automobilisten die buiten de spits reizen niet nieuw is, is de wijze waarop uitvoering is gegeven aan het project dat wel. Een consortium waaraan de verantwoordelijkheid voor het behalen van de resultaten is overgedragen (en dat haar doelstelling ruim voldoende haalt!). Bijzonder is ook dat deelnemers van Spitsscoren elke dag voor vertrek op hun smartphone moeten aangeven of en hoe zij naar het werk reizen. Gedragsverandering wordt zo bewust beleefd. - Crowdsourcing. Rondom de Algeracorridor is aan gebruikers van de Algerabrug de vraag gesteld welke oplossingen zij zien om de files op de brug op te lossen. Vervolgens wordt met de indieners de ideeën verder uitgewerkt tot een aantal concreet toepasbare oplossingen. - Crowdfunding. Niet alleen wordt het publiek (werkgevers en klanten) betrokken bij het indienen van oplossingen, ook de volgende stap wordt gezet: publieke financiering. Mogelijkheden worden onderzocht om vanuit het publiek middelen bij elkaar te krijgen om oplossingen te financieren. Het team van Business Development is hiermee voortvarend aan de slag. - Fietsregeling voor particulieren. Vanuit De Verkeersonderneming krijgen werkgevers korting op fietsen, e-bikes en scooters voor werknemers. Een succesvolle regeling! Nieuw is dat de fietsregeling nu ook wordt aangeboden aan reizigers die regelmatig in de spits over de knelpunten reizen. Daarbij hebben de fietshandelaren een prominente rol in marketing en promotie van de regeling. Rotterdam Cycle Chic is een fotolog van en voor fietsers in Rotterdam en omgeving. Dit initiatief wordt ondersteund door De Verkeersonderneming 11

12 Inhoudsopgave Inleiding : Input Output Outcome Analyse...52 Bijlagen

13 Inleiding Deze rapportage Monitoring en Evaluatie Beter Benutten Rotterdam beschrijft de voortgang van het programma Beter Benutten in de Rotterdamse regio. In deze eerste rapportage kijken we eerst kort terug naar het proces van de afgelopen twee jaar. Eind 2010 is in het regeerakkoord opgenomen dat met relatief kleine investeringen in de bestaande infrastructuur de bereikbaarheid van specifieke regio s moet verbeteren. Eén van die regio s is Rotterdam. De aanpak Beter Benutten die hieruit is voortgekomen, richt zich op een aanpak waarin het gebruik van de infrastructuur beter over de dag wordt verspreid en netwerken beter worden verbonden. Het doel hiervan is 20 tot 30 procent minder motorvoertuigen in de spits. Met die opdracht is in 2011 gestart met het programma Beter Benutten Rotterdam. Het programma is onder leiding van de stadsregio Rotterdam opgesteld door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Rijkswaterstaat, provincie Zuid-Holland en gemeente Rotterdam. Het programma is bestuurlijk vastgesteld in november 2011 en in maart van dit jaar heeft het Bestuurlijk Trio (minister Schultz van Haegen, wethouder / portefeuillehouder Baljeu en CEO Rabobank Rotterdam Coert Beerman) de samenwerking in de uitvoering vastgelegd door ondertekening van de Bereikbaarheidsverklaring. 13

14 Vanuit haar ervaring en succes met de regionale samenwerking rondom de A15 en het programma Slim Bereikbaar, heeft De Verkeersonderneming de uitvoering van het programma Beter Benutten Rotterdam graag op zich genomen. Sinds maart is hard gewerkt aan de vertaling van het programma naar plannen van aanpak. Deze zijn inmiddels allemaal vastgesteld in de Stuurgroep. Daarna is de uitvoering van het programma gestart. Deze rapportage is opgesteld conform het plan van aanpak Monitoring & Evaluatie zoals dat in juni van dit jaar is aangeboden aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Hierin staat dat er twee maal per jaar een voortgangsrapportage is, in februari en in september. Principe van de jaarlijkse programmacyclus: februari september december Rapportage voortgang en middelen (input + output) Rapportage voortgang en middelen (input + output) Effectrapportage (outcome) Jaarplan Verkeersonderneming (stuurgroep) Sturingsvoorstellen Trio - Projectbesluiten - Programmabesluiten Sturingsvoorstellen Trio - Projectbesluiten - Programmabesluiten - Jaartranches meerjarige budgetten In deze rapportage wordt onderscheid gemaakt tussen input, output en outcome. Vooral de outcome van het programma Beter Benutten laat het effect van de verschillende zien. In de analyse wordt antwoord gegeven op de vraag wat gebruikers in de spits van het programma merken: zijn forenzen sneller op hun werk, kunnen zij beter doorrijden, en sluit het openbaar vervoer beter aan zodat reizigers vaker de auto laten staan? Het programma is recent gestart: de eerste plannen van aanpak zijn in juli 2012 getekend. De voortgang van het programma is daarom nu nog vooral procesmatig. Daarom gaat deze rapportage vooral dieper in op de manier waarop alle partijen informatie verzamelt en verwerkt, en met haar partners tot analyses komt van de doorstroming en resultaat. Dat geeft ook een beeld van de informatie in toekomstige versies van dit document. Natuurlijk is er de afgelopen maanden niet stilgezeten. Er is voortvarend gewerkt aan voorbereidingen en verkenningen voor de werkzaamheden. Concrete behaalde resultaten, voortgang of overige zaken die het vernoemen waard zijn, worden daarom alvast gepresenteerd in deze rapportage. 14

15 1: Input Het programma vertegenwoordigt een investering van ongeveer 170 miljoen euro en wordt financieel gedragen door verschillende publieke partners evenals het bedrijfsleven in de Rotterdamse regio. 1.1 Financiële analyse budget Beter Benutten In het BO-MIRT van 11 november 2011 is een pakket aan maatregelen vastgesteld voor Beter Benutten Rotterdam. Dit oorspronkelijke pakket vertegenwoordigde een investering van circa 190 miljoen euro exclusief BTW. Het beschikbare budget van 170 miljoen euro bleek niet toereikend om dit bedrag (en de BTW-component) volledig te dekken. Bij de vaststelling van het programma is erop geanticipeerd dat in de uitwerking van de projecten naar een plan van aanpak, enkele projecten afvallen en er daardoor budget vrijvalt. Hierdoor werd bij vaststelling van het programma een geraamd tekort van 32,3 miljoen euro geaccepteerd. Dit knelpunt bestaat uit overplanning en een BTW-probleem. Dit probleem ontstaat doordat de projectramingen zijn opgesteld exclusief BTW en de Rijksbijdrage inclusief BTW beschikbaar wordt gesteld. Door het wegvallen van programmaonderdelen, herprioritering en een bijdrage aan het Vraagbeïnvloedingsprogramma vanuit het project A15 MaVa, is een vrijval van 39,6 miljoen euro ontstaan. Deze is als volgt opgebouwd: Specificatie vrijval Vraagbeïnvloeding Aanbodoptimalisatie Totaal Externe financiering Lagere projectramingen Vervallen projecten Totale vrijval

16 Daarmee is het tekort gedaald naar 2,7 miljoen euro en ziet het financiële beeld per 1 september er als volgt uit: Bijdrage Rijk Initieel programma BB Status 1 september 2012 Bijdrage Regio/ Markt Investering totaal Bijdrage Rijk Bijdrage Regio Investering totaal Totaal programma BTW Component Totaal benodigde Rijksbijdrage Rijksbijdrage gelimiteerd tot maximaal Tekort op rijksbijdrage Het financiële knelpunt lijkt op programmaniveau nu bijna opgelost. Echter, met deze eenvoudige rekenkundige aanpak wordt de gehele BTW problematiek verdisconteerd via verkleining van het aanbodpakket. Rekenkundig correct, maar inhoudelijk discutabel. Het moet daarmee worden gezien als een passende, maar voorlopige oplossing. Bij het Vraagbeïnvloedingsprogramma blijft de doelstelling liggen om de BTW die daarin ontstaat binnen het eigen kader op te lossen. Mogelijkerwijs resulteert dit in de rapportage van februari 2013 in een bijstelling van het programma. Kasritme Op basis van beschikbare informatie en planning ziet het kasritme Beter Benutten Rotterdam er als volgt uit: Prognose kasritme Totaal budget Programma vraagbeinvloeding Programma aanbodoptimalisatie Totaal programma Realisatie- en onderzoeksfase Het financiële kader van Beter Benutten Rotterdam kent twee fasen: de onderzoeksfase en de realisatiefase. De term onderzoeksfase is een ruim begrip: naast de kosten voor verkenningen en onderzoek, zijn in dit bedrag ook de geraamde realisatiekosten opgenomen. 2 In de analyse is het afvoeren van Project 26 P+R Capelsebrug (conform besluit Stuurgroep 10 oktober 2012) nog niet verrekend. 16

17 Voor het aanbodprogramma verklaart dit het relatief grote bedrag in de onderzoeksfase in vergelijking tot de realisatiefase. In het programma vraagbeïnvloeding is juist het gehele bedrag bestempeld als realisatiefase. Dit komt omdat het vaststellen van de benodigde budgetten onderdeel is van de verkenning. Vrijval Spitsmijden Een van de Beter Benutten-projecten die bijdragen aan de hierboven geschetste vrijval is Spitsmijden A15. In het kader van Beter Benutten Rotterdam wordt de voortgang en het resultaat, zoals beschreven in paragraaf 2.2.8, gerapporteerd. Echter, de financiering wordt niet uit een Rijksbijdrage Beter Benutten gerealiseerd. Dit gebeurt, zoals beoogd in het vastgestelde Plan van Aanpak, met de beschikbare middelen voor het project A15 MaVa. Gevolgen Lenteakkoord De in het Lenteakkoord aangekondigde maatregelen met betrekking tot het belasten van de reiskostenvergoeding van werknemers leiden tot onzekerheid bij werkgevers en serviceproviders. De houding is afwachtender geworden en enkele initiatieven in het creatiever inzetten van de reiskostenvergoeding zijn gestopt. De maatregelen die zijn meegerekend in de totstandkoming van de Rijksbegroting 2013 hebben daarmee mogelijk een negatieve invloed op het behalen van de doelstelling om 30 procent marktparticipatie in Vraagbeïnvloedingsmaatregelen te realiseren. 17

18 1.2 Personele bezetting Stichting De Verkeersonderneming is verantwoordelijk voor de coördinatie van het programma Beter Benutten Rotterdam. Per 1 augustus 2012 gebeurt dat met een bezetting van 9,7 fte. 18

19 2. Output 2.1 De aanpak In Bijlage 2 staat de voortgang per deelproject schematisch weergegeven. Uit de onderliggende plannen van aanpak zijn de mijlpalen en kwantitatieve doelstellingen (bijvoorbeeld het aantal spitsmijdingen) gefilterd. De Verkeersonderneming hanteert een aanpak waarin projecten worden geclusterd. Inhoudelijk zijn de inspanningen van het programma als volgt geordend. Werkgeversaanpak(aanpak gericht op het motiveren van werkgevers om slimmer reizen te bevorderen) Klantaanpak (aanpak gericht op de individuele spitsreiziger) Spitsmijden personen (prikkel voor reizigers om niet in de spits via specifieke trajecten te reizen) Spitsmijden vracht (prikkelen van transport en logistiek om in de spits minder vervoersbewegingen te genereren) Dynamisch Verkeersmanagement (DVM)(verkeer spreiden door dynamisch sturen) Verbeteringen/aanvullingen in de infrastructuur (Weg, fiets, OV) Incidentmanagement (het voorkomen en sneller afhandelen van incidenten en het verkeer na een incident sneller weer op snelheid brengen). Gebieden Bovenstaande onderdelen van de aanpak worden in de meest effectieve combinatie ingezet om de Beter Benutten doelstellingen te realiseren en er wordt focus aangebracht via zogenoemde gebieden. Voor het geografisch inrichten van het Vraagprogramma zijn (focus)gebieden benoemd. Dit zijn concentraties van bestemmingen (werkgebieden, publiekstrekkers) en herkomsten (woongebieden). In de gebieden worden de partijen opgezocht en vinden de acties plaats die uiteindelijk moeten leiden tot effect op de knelpunten. In de geselecteerde gebieden kunnen package deals ontstaan tussen de inzet van bedrijfsleven, overheden en projecten uit het Aanbodprogramma. Een voorbeeld van een werkgebied is de Oostflank (Capelle a/d IJssel/ Alexander) en een voorbeeld van een woongebied is IJsselmonde (zie paragraaf 2.2.6). Door in een gebied actief aan te sluiten bij wat er leeft, komen mensen in beweging. Bereikbaarheid is niet altijd de primaire insteek. Ook duurzaamheid, milieubeheer, fitheid/gezondheid werknemers, economische en/of financiële motieven kunnen prioriteit hebben. Door samen te werken met de werkgevers en bewoners aan hun knelpunten, worden ook de doelstellingen van het programma behaald. 19

20 Knelpunten Daarnaast werkt De Verkeersonderneming ook met knelpunten en knelpuntenteams: de opgave van het programma (vooral het Vraagprogramma en in het mindere mate het programma Aanbod en Gebruik) is primair gelegen in het oplossen van de zeven benoemde knelpunten op rijks- en onderliggende wegen. Daar moet, in termen van spitsmijdingen, resultaat worden getoond: A13 A20 A16 A15/Haven Algeracorridor Stad/Onderliggend wegennet Slim Bereikbaar (5 regionale knopen) In de knelpuntenteams wordt multidisciplinair (vertegenwoordiging vanuit alle onderdelen van de aanpak, aangevuld met vertegenwoordigers van organisaties uit de omgeving van De Verkeersonderneming) samengewerkt waardoor informatie-uitwisseling tussen de kennisvelden is geborgd, er kennisontwikkeling plaatsvindt en er synergie kan worden gerealiseerd. Zoals in bijlage 2 inzichtelijk is gemaakt, worden specifieke projecten toegewezen aan het knelpunt waar de maatregel het meeste positieve effect sorteert. Gezien de aard van de projecten is de toewijzing (van het effect) in sommige gevallen arbitrair. Een voorbeeld hiervan is het project Opheffen Doelgroepenstrook A16. Bij realisatie zorgt dit project voor een uitbreiding van het beschikbare netwerk op de A16. Hierdoor neemt de capaciteit toe en de reistijd af. Een mogelijk gevolg is echter, dat met deze maatregel de druk op andere delen van het netwerk (A20 richting Hoek van Holland) toeneemt. In dit voorbeeld is gekozen om de voortgang en de effecten van het openstellen van de Doelgroepenstrook A16 te monitoren bij het knelpunt A16. Eventuele negatieve gevolgen worden vervolgens bij het knelpuntteam A20 als opgave meegenomen. 20

21 3D-aanpak De aanpak wordt door De Verkeersonderneming de 3D-aanpak genoemd, waarbij 3D staat voor Draagvlak, Duidelijkheid en Daadkracht. De aanpak wordt schematisch weergegeven in een kubus: Knelpunt Incidentmanagement Netwerkverbetering DVM: Sturen stomen Spitsmijden Vracht Spitsmijden Personen Werknemers (klant) benadering Werkgeversbenadering 21

22 Gedetailleerd overzicht per deelproject In bijlage 2 wordt schematisch de planning en voortgang weergegeven van achtereenvolgens het Vraagbeïnvloedingsprogramma en het programma Aanbod en Gebruik. In de twee volgende paragrafen wordt eerst een inhoudelijke toelichting gegeven van de aanpak. Daarna wordt per knelpunt (waar mogelijk) aangegeven welke projectresultaten buiten al zichtbaar of effectief zijn geweest. Een analyse van de effecten is opgenomen in het hoofdstuk 3: Outcome 2.2 Voortgang per programmaonderdeel Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) Na het ondertekenen van de startbesluiten (plannen van aanpak) eind juni is voor de meeste (dynamisch) verkeersmanagementprojecten een gepland zomerreces ingelast. Voor andere projecten zoals DVM Zuidvleugel (financiële continuering geborgd via Beter Benutten) en het realiseren van de IM (Incident Management) camera s op de Van Brienenoordbrug geldt dat de inhoudelijke start in 2013 is voorzien. In de zomermaanden is hard gewerkt aan de voorbereidingen van het project 'Optimalisatie Algeracorridor'. Onderdeel hiervan is het optimaliseren en aanpassen van Verkeersregelinstallaties (VRI s) in de Algeracorridor. Vooruitlopend daarop voert De Verkeersonderneming in 2012 een modelstudie uit waarin het effect van de maatregelen wordt vergeleken met de huidige situatie. In september 2012 zijn daarvoor de offertes aangevraagd, waarna in oktober de benodigde verkeersgegevens worden ingewonnen. In november 2012 start de modelstudie; deze is begin januari 2013 afgerond. In de modelstudie worden tevens de maatregelen behorende bij Robuustheidmaatregelen N219 (Project 35) meegenomen. MaVa In 2012 is het gros van de maatregelen VM Programma A15 gerealiseerd. Dit programma is geen onderdeel van Beter Benutten Rotterdam maar één van de eerdere programma s die door De Verkeersonderneming wordt gerealiseerd/gecoördineerd. 22

23 De uitvoering van deze specifieke projecten vindt plaats in het beheergebied van A-lanes (37 kilometer op de A15 tussen de Maasvlakte en knooppunt Vaanplein). In de realisatie is vertraging opgelopen. Met de beschikbare middelen is het grootste deel van het programma uitgevoerd. Er is echter geprioriteerd in maatregelen waardoor de volgende twee maatregelen definitief niet worden uitgevoerd: - Aanleg van MTM (meetlussen in de weg en signaalgevers boven het wegdek) op het traject De Beer Stenenbaakplein (v.v.) - IM-camera s door A-lanes op het traject Thomassentunnel Stenenbaakplein Genoemde maatregelen zijn gepland op het traject Maasvlakte Rozenburg. Analyses laten zien dat op dit traject de doelstelling met betrekking tot reistijden in 95% van de tijd behaald wordt en dat er relatief weinig incidenten plaatsvinden. Genoemde investeringen sorteren daarmee te weinig effect op de doorstroming. Recent (eind augustus 2012) is ook besloten de geplande TDI s op de afrit 19 Rhoon/Groene Kruisweg en afrit 18 Pernis/Reeweg te realiseren. Rijkswaterstaat heeft de aanbesteding hiervoor gestart Incidentmanagement Het plan van aanpak Optimaliseren Incidentmanagement en Coördinatie Alternatieve Routes (43, IM & CAR) wordt getekend in de Stuurgroep van 10 oktober Daarom kan nog geen outputgerelateerde voortgang worden gerapporteerd. Bij de totstandkoming van het plan van aanpak is geconstateerd dat investeren in Incident Management, gezien het grote aantal incidenten en de impact daarvan, van groot belang is (en blijft) voor de Rotterdamse regio. Bij het samenstellen van het programma heeft expliciete afstemming met zowel de Gemeente Rotterdam als Provincie Zuid-Holland plaatsgevonden. 23

24 Genoemde partners investeren niet in Incidentmanagement via het Beter Benutten-programma en prioriteren IM in de eigen lijnorganisatie. Dit gebeurt in samenwerking met overige wegbeheerders. Er wordt voornamelijk inzet gepleegd in het sneller afhandelen van incidenten (kwaliteitsimpuls) en het voorkomen van incidenten (onder andere preventieve acties bij het kapotgaan van vrachtwagenbanden). Ook doen Rijkswaterstaat en De Verkeersonderneming (vervolg)onderzoek naar incidenttypen en mogelijke standaardisatie van incident-afhandeltijden Infrastructurele projecten Het initiële programma Beter Benutten (BO-MIRT-programma) omvatte een aantal infrastructurele maatregelen waarvan voortschrijdend inzicht heeft aangetoond dat het niet het gewenste effect sorteerde. In de afweging om deze maatregelen niet langer op te nemen in het Beter Benuttenprogramma, danwel binnen een ander programma/verband te worden uitgevoerd, is op zowel tactisch als strategisch niveau bestuurlijk draagvlak gecreëerd, onder andere door vaststelling in de Stuurgroep Beter Benutten Rotterdam. De maatregelen die niet langer deel uitmaken van het programma Beter Benutten zijn: Verbindingsboog Vaanplein A15/A29 (wordt in het kader van FES uitgevoerd) Verbindingsboog A13/A20 Kleinpolderplein Verdubbelen rijstroken Kleinpolderplein Verbeteren afrit A20 Capelseweg P+R Capelsebrug Reisinformatie (onder andere voor de transportsector) De Verkeersonderneming heeft voor de start van Beter Benutten ervaring opgedaan met de uitrol van narrowcasting-schermen en het ontwikkelen van apps die de informatie van DRIP s op de mobiele telefoon weergeeft. Ook is een begin gemaakt met het ontsluiten van data voor de markt en voor (weg)gebruikers. 24

25 Er lag een voorstel om deze ontwikkelingen uit te rollen. Deze uitrol zou volledig publiek gefinancierd worden, maar past niet in de aanpak van Beter Benutten. De landelijke directie Beter Benutten stuurt juist aan op het aanhaken bij landelijke initiatieven waarbij de markt benaderd wordt om met voorstellen en producten te komen. De initiatieven vanuit de Rotterdamse regio blijken lastig in te bedden in de landelijke aanpak. Andersom zijn in de Rotterdamse regio geen projecten gedefinieerd waarbij landelijke inbreng van toegevoegde waarde is. Bovendien blijkt cofinanciering in de Rotterdamse regio nog een brug te ver: partijen in Rotterdam willen alleen meewerken door data (met een potentieel voor de markt) te leveren. Toch is De Verkeersonderneming van mening dat het een gemiste kans is als de Regio Rotterdam in Beter Benutten niet aanhaakt bij innovaties zoals ITS (Intelligente Transport Systemen), die een verbeterde informatievoorziening aan de reizigers bewerkstelligen. In het Programmateam hebben hierover gesprekken plaatsgevonden. De conclusie is dat het tot op heden niet is gelukt een gedeelde projectdefinitie te vinden. RITS Afgelopen jaar zijn positieve resultaten behaald bij de reistijdinformatie voor de transportsector (RITS). In een pilot zijn zeven commerciële partijen bereikt die reistijdvoorspellingen voor het wegvervoer in hun planningssystemen hebben geïntegreerd en kunnen gaan vermarkten. De pilot geeft een positief beeld van de voordelen voor vervoerders in de Rotterdamse regio. Desalniettemin moeten we constateren dat vervoerders nog steeds moeite hebben om de voordelen uit de pilot in te zetten in de eigen organisatie. Daarnaast is verbetering nodig in de kwaliteit van de reistijdverwachtingen bij wegwerkzaamheden, incidenten en andere verstoringen. Een deel van het probleem is het ontbreken van enkele cruciale actuele gegevens die geleverd worden door wegbeheerders. 25

26 2.2.5 Fiets, Openbaar Vervoer en Veren Maatregel 34 (Robuustheidmaatregelen tramnet) is niet langer een onderdeel van het programma Beter Benutten. Reden hiervoor is dat het positieve effect op het autoverkeer slechts marginaal aanwezig is. Bovendien staat het project om inhoudelijke redenen niet op de lijst van no-regret projecten waartoe in het BO-MIRT van 7 november 2011 is besloten. Fietsenstallingen bij OV-knooppunten De eerste subsidieverstrekking voor 250 extra fietsparkeerplaatsen bij metrostation Capelsebrug is een feit. De gemeente Rotterdam (deelgemeente Prins Alexander) neemt, in samenwerking met de Gemeente Capelle aan den IJssel, de uitvoering voortvarend ter hand; voor het einde van 2012 zijn de plaatsen gerealiseerd. Openbaar vervoer De eerste maatregelen ten behoeve van een betere doorstroming van het openbaar vervoer zijn opgeleverd en in uitvoering: De halte Warande (lijn 126) in Schiedam is opgeleverd Op de Spinozaweg worden maatregelen getroffen zodat bussen (lijnen 144, 143/145, 184, 187 en provinciale buslijnen) makkelijker weg kunnen rijden bij de halte Spinozaweg en vervolgens rechtsaf de Pascalweg op kunnen draaien. Daartoe zijn enkele parkeerplaatsen verwijderd. Personenvervoer over Water Stadshavens Sinds 2008 is een veerverbinding tussen het RDMterreinen en de Willemskade operationeel. Deze verbinding is gestart ten behoeve van de ontwikkeling van de RDM-Campus op het RDM-terrein en als opmaat naar een regionaal vervoersnetwerk over water. 26

27 Per september 2011 is de frequentie van de veerdienst verhoogd van eens per uur naar een halfuursfrequentie. Daarnaast is de halte Katendrecht toegevoegd aan de dienstregeling. Vanuit Beter Benutten wordt jaarlijks een financiële bijdrage gedaan. Het gebruik van de veerverbinding vertoont een stijgende lijn: in 2011 werden twintig procent meer passagiers vervoerd dan in Voor 2012 zijn de vervoersintensiteiten nog niet bekend Werkgeversbenadering en Klantaanpak/Werknemersaanpak, gebundeld in de Gebiedsaanpak De Werknemersaanpak is hernoemd naar Klantaanpak. Ook niet-werknemers passeren regelmatig op spitsmomenten knelpunten, bijvoorbeeld vrijwilligers of mensen die hun sportclub bezoeken. Daarom is de meer algemene term Klant gekozen in plaats van werknemer. De instrumenten Werkgeversbenadering en Klantaanpak worden gebundeld en tegelijkertijd gericht op focusgebieden. Om te beginnen zijn tien gebieden benoemd waarop de beschikbare werkcapaciteit als eerste wordt ingezet: de prioritaire gebieden. Van deze gebieden is uit analyse van herkomst- / bestemmingsrelaties gebleken dat juist in deze gebieden de grootste effecten op de knelpunten kunnen worden behaald. 27

28 De geprioriteerde werkgebieden zijn: - Capelle a/d IJssel/Alexander - Waalhaven - Spaanse Polder / Bedrijventerrein Noord-West / Vierhavensgebied - Spijkenisse - Centrum (Cool, Dijkzigt, Kop van Zuid) De geprioriteerde woongebieden zijn: - IJsselmonde - Barendrecht - Oostflank (Alexander en Krimpen a/d IJssel) - Overschie - Spijkenisse In de woongebieden wordt de Klantaanpak solitair ingezet en niet gebundeld met de Werkgeversbenadering. De te verwachten oogst in deze gebieden in spitsmijdingen is toegevoegd aan het voortgangs- en planningsdocument (bijlage 2). Deze oogst is bepaald op basis van de ervaringsgetallen die De Verkeersonderneming de afgelopen jaren heeft opgedaan. De volgende cijfers zijn in de effectprognoses gebruikt. Bij de werkgeversbenadering is de ervaring dat in de gekozen gebieden 39% van de grote bedrijven (>50 werknemers) wordt bereikt en dat vervolgens per 100 werknemers 7 spitsmijdingen worden gerealiseerd. Op basis van herkomst-bestemmingsrelaties is bepaald op welke knelpunten deze spitsmijdingen effect hebben. Bij de klantaanpak is de verwachting dat in de gekozen werkgebieden bij de grote bedrijven (>50 werknemers) per 100 werknemers 5,8 spitsmijdingen worden gerealiseerd en bij de kleinere bedrijven (<50 werknemers) 5 spitsmijdingen. Op basis van herkomstbestemmingsrelaties is bepaald op welke knelpunten deze spitsmijdingen effect hebben. Bij de klantaanpak gericht op woongebieden is de verwachting dat per 100 inwoners 2,5 spitsmijdingen worden gerealiseerd. Ook hier is op basis van herkomst-bestemmingsrelaties bepaald op welke knelpunten deze spitsmijdingen effect hebben. 28

29 Een analyse van het oplossend vermogen van het programma op basis van de voorlopige prioriteiten wordt uitgevoerd in het hoofdstuk over Outcome. Afhankelijk van de resultaten in de eerste tien gebieden, zullen in 2013 extra gebieden worden geprioriteerd. Methodiek gebiedsbenadering Voor de gebiedsbenadering is een draaiboek opgesteld, dat drie fasen onderscheidt: 1. Kwartier maken, overleg met stakeholders 2. Ideeën van onderop, commitment opbouwen 3. Opschalen De gefaseerde aanpak van de prioritaire gebieden blijkt uit het planningsschema (bijlage 2). De eerste van de geprioriteerde gebieden die worden aangepakt, zijn de Oostflank (Capelle a/d IJssel / Krimpen / Alexander), Spijkenisse en Waalhaven. Het allereerste gebied dat is benaderd is Krimpen a/d IJssel, waarbij de Krimpense gemeenschap via het project de van Algera (zie verder onder highlights per knelpunt) is gemobiliseerd rondom het knelpunt Algeracorridor. De 1000 van Algera is onderdeel geworden van een apart Plan van Aanpak Mandje Krimpen, waarvoor de afgelopen maanden een Verkenning is uitgevoerd. De Verkenning is afgerond per 10 oktober aanstaande. In de verkenning worden ook uitspraken gedaan over de haalbaarheid van een autoveer tussen Krimpen en Ridderkerk/IJsselmonde en een eventueel spitsmijdenproject op de Algerabrug. Aanpak werkgebieden provincie Vanuit de provincie Zuid-Holland zijn de werkgeversgebieden Drechtsteden en Gouda geselecteerd die binnen Beter Benutten een bijdrage leveren aan respectievelijk de knelpunten A16 en A20. De methodiek die wordt gevolgd wijkt af van de aanpak van De Verkeersonderneming. Wel wordt gestreefd naar de inzet van een mobiliteitsmakelaar die zich tussen overheden, werkgevers en overige stakeholders beweegt, met als doel concrete maatregelen uit te werken en uit te voeren. Vanzelfsprekend is er een uitwisseling met de aanpak van De Verkeersonderneming, mensen die in Rotterdam werken, wonen immers in sommige gevallen ook in de regio's Gouda en Drechtsteden. De te verwachten oogst is deels gebaseerd op de TFMM doelstellingen en deels op de uitkomsten van een potentieonderzoek, waaruit bleek dat er winst te behalen valt met een werkgeversaanpak in geselecteerde regio's, als aanvulling op de gebieden in de stadsregio Rotterdam. 29

30 2.2.7 Spitsmijden Vracht De nadruk van de inzet op Spitsreductie Vracht in 2012 ligt primair op de A15, met 720 spitsmijdingen. De opgave op de Ruit is met 362 spitsmijdingen relatief beperkter. De opgave op de Ruit is wel complexer, omdat de vervoersstromen meer versnipperd zijn. De samenwerking met TLN ontwikkelt zich vruchtbaar. Aanpak A15 Op dit moment zijn met marktpartijen overeenkomsten gesloten voor 125 spitsmijdingen op de A15 Avondspits Haven Uit (ASHU) en is door marktpartijen de intentie uitgesproken voor het realiseren van 50 aanvullende spitsmijdingen (zonder overeenkomst). De aanpak is opgezet in drie actielijnen: - Spitsshift Top20: inmiddels zijn concrete stappen gezet om te komen tot actieplannen waarbij marktpartijen met spitsmijdende concepten een pilot ontwikkelen en gaan realiseren. TLN ontwikkelt een Masterclass voor vervoerders die meer in de avond- en nacht willen rijden. TLN mikt op 12 vervoerders die gezamenlijk 20 spitsmijdingen realiseren. Voor de werkgroep Doorladen via Depot is de target om binnen drie maanden operationeel te zijn met vijf rederijen en 10 vervoerders. Het aantal bedrijven dat wil deelnemen aan de spitsshift Top 20 groeit. Nieuwe deelnemende bedrijven zijn: Customs Solutions Improvements, Damco, BCTN, en Cosco. - Prijsvraag en Projecten: o Er is overeenstemming over een project met Waalhaven Groep (Multimodaal transport). Waalhaven Groep investeert in de verdere ontwikkeling van een binnenvaart-shuttle tussen Maasvlakte en Botlek-distripark en Botlek- Een/Waalhaven. Hiermee verwacht Waalhaven Groep dagelijks 25 spitsmijdingen te realiseren. o Het consortium Pernis Combi Terminal, Kamps Transport en Customs Solutions & Improvements gaat een korte afstand shuttle over het water tussen Maasvlakte en Pernis aanbieden. Ze mikken op 50 containers per dag. Het concept is kansrijk omdat het tarief voor wegtransport wordt gehanteerd, en dus concurrerend is. De kick-off was op 12 oktober. Deze partijen vragen van De Verkeersonderneming ondersteuning in communicatie. 30

31 o Prijsvraag Spitsreductie. De prijsvraag Spitsreductie Vrachtverkeer A15 is gepubliceerd. Sluitingsdatum is 15 oktober. De Verkeersonderneming heeft contact met indieners van zeven potentiële projecten. - Spitsmijden Chauffeurs: Op 25 september jl. heeft minister Opstelten van Veiligheid en Justitie een truckparking langs de A15 geopend. Dankzij een goede overeenkomst met PCH is het De Verkeersonderneming gelukt om deze truckparking zo uit te rusten dat chauffeurs er terecht kunnen voor rust en vrije tijd, en spitsmijden een optie wordt. 31

32 Aanpak Ring Rotterdam Er heeft een registratie plaatsgevonden van het vrachtverkeer op de knelpunten op de A20, A13 en A16. Daarmee is een goed beeld verkregen welke verladers en vervoerders frequent in de spits rijden. Samen met EVO, TLN, Rijkswaterstaat, Gemeente en Stadsregio Rotterdam wordt nu de aanpak voor het benaderen van bedrijven bepaald. Problematiek in de sector Waar bij andere onderdelen van het programma (gericht op personenautoverkeer) De Verkeersonderneming vooral de rol heeft om partijen samen te brengen en processen te faciliteren zien we bij Spitsreductie Vracht dat de transportketen qua efficiency, belangen, afhankelijkheden en (economische) processen zo ingewikkeld in elkaar zit dat De Verkeersonderneming in veel gevallen weinig grip krijgt op het proces. De markt is zeer versnipperd (veel vervoerders en veel opdrachtgevers). Om resultaat te boeken moeten partijen samen worden gebracht. Het opbouwen van deze samenwerking kost tijd. Verder is er al langere tijd veel druk op de prijzen. Daarom ontstaat er terughoudendheid bij vervoerders om met opdrachtgevers in gesprek te gaan over het mijden van de spits. Dit, omdat de verlader daarvoor een nog lagere prijs wil zien. Deze constatering wordt herkend bij het Havenbedrijf en Deltalinqs. Er vindt echter wel degelijk een mentaliteitsverandering plaats in de sector. Een voorbeeld hiervan is het project Spitsmijden Chauffeurs. Helaas is de verwachting dat dit een project is waarbij een lange adem noodzakelijk is omdat het lastig blijkt deze groep te beïnvloeden met een prijsprikkel. Deze lange adem overschrijdt mogelijk de Beter Benutten horizon van eind Als (risico)beheersmaatregel probeert De Verkeersonderneming dieper de keten aan te haken en intensiever samen te werken met de markt. Dit gebeurt momenteel in de vorm van een prijsvraag en samenwerking met Venturn (HRdienstverlener in de scheepvaart en logistieke sector). 32

33 2.2.8 Spitsmijden personen Ruit en A15 Ruit: Verkenning De verkenning naar een project Spitsmijden op de Ruit van Rotterdam (SPORR) is uitbesteed. Het resultaat wordt in oktober 2012, parallel met deze rapportage, gepresenteerd. De verkenning behelst een onderzoek naar samenwerkingsvormen met de markt en de reiziger en de samenhang met de gebiedsaanpak. Op basis van de verkenning vindt besluitvorming plaats over de realisatie. A15: Verlenging en bijstelling verwacht effect (prioriteit avondspits) Op de A15 tussen het Vaanplein en de Maasvlakte vindt sinds 2009 een succesvol Spitsmijdenproject, genaamd SpitsScoren A15, plaats. Recentelijk is dat project verlengd tot 21 december In de verlenging is een zwaarder accent gelegd op de Avondspits Haven Uit (ASHU). Algemeen Dagblad, editie Rotterdam 26 juli

34 De ombouwwerkzaamheden aan de A15 Maasvlakte - Vaanplein zijn gestart. Om de doorstroming ook tijdens de werkzaamheden optimaal te laten verlopen is besloten de inzet van het project spitsmijden te continueren na december Omdat vanwege Europese aanbestedingsregels het huidige project Spitsscoren niet nogmaals kan worden verlengd, wordt het Spitsmijdenproject op de A15 opnieuw aanbesteed. Hiervoor is geen Rijksbijdrage Beter Benutten nodig (zie paragraaf 1.1) omdat in de financiële dekking door project A15 MaVa wordt voorzien. Monitoring en evaluatie van de voortgang en het resultaat vindt wèl plaats in het kader van Beter Benutten Rotterdam. In het nieuwe project ligt de focus op de avondspits haven uit. Het aantal door de marktpartij te behalen spitsmijdingen in die spits op het traject Charlois - Vaanplein (haven uit) is naar verhoogd. Dit is een verhoging met 330 ten opzichte van de uitgangssituatie in De ervaring leert dat ongeveer 30% van de spitsmijders (330 spitsmijdingen) ook de ochtendspits zullen mijden. De spitsmijdingen worden zo mogelijk met andere dan de huidige deelnemers behaald. Met betrekking tot het beschikbare contractbudget is rekening gehouden met een private cofinanciering van 30% van het totaal geraamde budget. Gunning van de opdracht staat gepland op 1 november De operationele fase van het project loopt van 7 januari februari De planning is dat 1 maart 2014 de nieuwe zuidbaan van de A15 is opengesteld en het knelpunt in de doorstroming op de A15 avondspits haven uit is opgelost Ondersteunend: Business Development en de Campagne IkdoehetMyWay Business Development: marktontwikkeling mobiliteitsdiensten en marktbenadering Business Development (BD) kent 2 hoofdopgaven, te weten: 1. Het prikkelen en ontwikkelen van de markt van mobiliteitsdiensten (marktontwikkeling). Marktinitiatieven of (gebundelde) behoeften aan mobiliteitsdiensten komen uit de gebiedsacties. 2. Gevraagd en ongevraagd adviseren over de marktbenadering om zo invulling te geven aan de marktfilosofie. Het deelprogramma vraagbeïnvloeding gaat uit van een verhouding publiekprivate financiering van als gemiddelde van het gehele deelprogramma. 34