Sociale verbanden en zelfredzaamheid van ouderen

Transcriptie

1 Sociale verbanden en zelfredzaamheid van ouderen Een verkennend onderzoek Conferentie Zorg in eigen hand 11 november

2 Onderzoeksvragen Welke sociale verbanden zijn er? Hoe zijn ze te typeren? Hoe zijn ze ontstaan? Hoe lang bestaan ze? Wie worden er in- of uitgesloten? Verminderd beroep op formele zorg? 2

3 Opzet van het onderzoek I II Typering sociale verbanden en dimensies Literatuuronderzoek en inventariseren voorbeelden Interviews experts III Beschrijven goede voorbeelden IV Expertmeeting: presentatie en toetsing resultaten Product Eindrapportage 3

4 Welke sociale verbanden zijn er? Groepen burgers die meer of minder geformaliseerde eigen netwerken of initiatieven opzetten met als doel het zorgvermogen van de sociale omgeving van degenen die zorg nodig (gaan) hebben maximaal te gebruiken. Mantelzorg Vrijwilligerszorg Gemeenschapszorg Samenwonen Nabuurschap Ontmoetingsplaatsen... 4

5 Hoe zijn ze te typeren? Lokaal, regionaal, landelijk Betaald of onbetaald Duurzaam of tijdelijk Fysiek of digitaal Informeel of formeel Wederkerig of eenzijdig Insluitend of uitsluitend 5

6 Gemeenschappelijk wonen Zelfstandige woningen met gemeenschappelijke ruimte(n) Deelname aan een gemeenschap of groep Bewoners vormen samen een vereniging ± 275 woongemeenschappen voor ouderen in NL Gemiddeld 24 huishoudens 6

7 Woongemeenschap Bilthoven Wat is het? Woongemeenschap met 28 huishoudens Doel: bevorderen van zelfstandig wonen van ouderen met aandacht voor solidariteit en persoonlijke vrijheid Gemiddelde leeftijd is 74 jaar Bestuur en commissies Werkgroepen voor activiteiten zoals: tuin, werkplaats, handwerken, tekenen en schilderen, wandelen 7

8 Woongemeenschap Bilthoven Opgericht door particulieren (heeft zes jaar geduurd) Bestaat 10 jaar Wachtlijst staat open voor mensen tussen 50 en 67 jaar Selectiecriteria: leeftijd, motivatie, fysieke en mentale zelfredzaamheid, sociaalvaardig en actief 8

9 Woongemeenschap Bilthoven Wat levert het op? Aanspraak en gezelligheid Hulp bij klusjes Veiligheid en sociale controle Gezamenlijke activiteiten Informatie-uitwisseling 9

10 Modern nabuurschap Hulp voor en door elkaar in de buurt Zorgcoöperatie Hoogeloon StadsdorpZuid Buurthulp Graag gedaan 10

11 Zorgcoöperatie Hoogeloon Wat is het? Doel: behoud van voorzieningen waardoor zorgbehoevende bewoners minder vaak worden gedwongen uit het dorp te vertrekken Opgericht in 2005 Professionele hulp en informele activiteiten Bestuur (vijf vrijwilligers) Coördinator en vier zorgverleners met 0-urencontract 227 leden (10% van populatie), 30 vrijwilligers Samenwerking gemeente en zorginstellingen 11

12 Zorgcoöperatie Hoogeloon Activiteiten: Spreekuur coördinator Dagbesteding Eetpunt Klussen Zorg thuis Infozuilen Woningen 12

13 StadsdorpZuid Wat is het? Doel: senioren de mogelijkheid bieden om zo lang mogelijk actief, gezond en veilig thuis te blijven wonen. Proeffase tot 1 oktober 2012, initiatief door actieve buurtbewoners Bestuur bestaande uit vijf vrijwilligers 145 leden Coöperatie Twee coördinatoren (parttime aanstelling) Website met informatie over diensten Samenwerking met organisaties in de buurt 13

14 StadsdorpZuid Diensten: Bevorderen betrouwbare dienstverlening aan leden Samenwerkingsovereenkomsten sluiten Stimuleren van modern nabuurschap (uitwisselen praktische steun) Activiteiten zoals wandelkring, filmkring etc. 14

15 Buurthulp graag gedaan Wat is het? Doel: hulp bieden aan hen die hulp vragen Bestuur bestaande uit twee vrijwilligers Negen vaste vrijwilligers Opgericht in 2009, winnaar betere buurt prijs (Ymere) (Start)budget ontvangen van Ymere en gemeente Grootste deel van hulpvragers zijn ouderen 15

16 Buurthulp graag gedaan Diensten: Huishoudelijk werk Boodschappen dienst Vervoer (bv. naar ziekenhuis) Computerhulp Tuinonderhoud Klussen Hulp bij administratie Sociale contacten 16

17 Modern nabuurschap Wat levert het op? Bewoners kunnen langer thuis blijven wonen (doel) Sociale contacten Positieve invloed op leefbaarheid 17

18 Ontmoetingsplaatsen Gericht op sociale contacten Aanbod is veelzijdig, vaak georganiseerd door welzijnsorganisatie, vrijwilligersorganisatie of kerk Koffieochtend in IJsselmonde 50plusnet 18

19 Koffieochtend Wat is het? Wekelijks samenzijn van flatbewoners (± 20 personen) Sinds 2010 Initiatief door flatbewoonster n.a.v. het Rotterdamse Opzoomeren Woningbouwcoöperatie stelt ruimte in flat ter beschikking Laagdrempelig en dichtbij huis 19

20 Koffieochtend Wat levert het op? Contact met buurtbewoners Mensen in de buurt waar men in geval van nood een beroep op kan doen Andere activiteiten (hobbygroepjes, barbecue) 20

21 50plusnet Wat is het? Gratis website waarop senioren met elkaar in contact kunnen komen. Doel: sociaal netwerk van ouderen vergroten en daarmee eenzaamheid en sociale isolatie onder ouderen tegengaan In 2003 opgezet door het NIGZ Bevat ruim profielen waarvan actief 21

22 50plusnet Hoe werkt het? Invullen profielbeschrijving Leden worden gekoppeld op basis van profielbeschrijving (o.a. activiteiten voorkeur en woonplaats) Contact via , prikbord, chatten en deelname aan clubs Prikbord is de meest gebruikte functionaliteit, uitwisseling van dagelijkse ervaringen, informatie en tips. 800 tot 900 clubs voor fietsen, wandelen, koken, etc. Ongeveer leden zijn lid van een club. 22

23 50plusnet Wat levert het op? Sociale contacten, uitbereiding sociale netwerk Deelname aan een groep/ club Informatie-uitwisseling Lage drempel om contact te zoeken 23

24 Onderzoeksvragen Welke sociale verbanden zijn er? Hoe zijn ze te typeren? Hoe zijn ze ontstaan? Hoe lang bestaan ze? Wie worden er in- of uitgesloten? Verminderd beroep op formele zorg? 24

25 Vragen? 25