Het snoeiseizoen 2013 begint!

Transcriptie

1 Het snoeiseizoen 2013 begint! Vanaf januari tot half maart worden er weer onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd aan het openbaar groen. Deze werkzaamheden bestaan uit het dunnen van bomen, het verwijderen van zieke of slechte bomen, het terugzetten van bosplantsoen. Wij voeren dit onderhoud uit om de beplanting vitaal te houden, en om gevaarlijke situaties te voorkomen. Bomen Wat houdt het dunnen van bomen precies in? Onder het dunnen van bomen verstaan we dat er bomen omgezaagd worden of gekapt. Dit doen we om de bomen die blijven staan betere omstandigheden te geven, zowel bovengronds als ondergronds. Wanneer bomen dicht op elkaar staan zijn ze altijd met elkaar in concurrentie. Ondergronds de strijd om voedsel, lucht en water. Bovengronds het gevecht om zonlicht. Om de strijd bovengronds te winnen proberen de bomen zo snel mogelijk en zo veel mogelijk ruimte voor zich te winnen. Takken groeien tegen elkaar aan en gaan schuren. Dit veroorzaakt wonden waardoor allerlei schimmels en bacteriën de kans krijgen de boom aan te vallen. Het vergroot de kans op ziekten. Bomen langs wegen Door gebrek aan zonlicht gaan takken dood. Dit levert gevaar op voor verkeersdeelnemers. Het eindbeeld is dan een boom met maar enkele takken die recht omhoog gaan. Wanneer dan omwille van ziekte een boom weggezaagd moet worden blijven er bomen staan die aan een kant nauwelijks takken hebben. Geen mooi beeld. Om de strijd ondergronds te winnen proberen de wortels onder de weg door te groeien op zoek naar meer voedsel, water of lucht. De weg wordt daardoor opgedrukt. Dit levert gevaar op. De weg wordt vervolgens enkele keren afgeschraapt. Op den duur is er geen asfalt meer over, dan moeten om veiligheidsredenen de bomen gekapt worden. Door de onderlinge concurrentiestrijd staat de boom constant bloot aan stress. Dit maakt hem bevattelijker voor aantastingen door ziekten. Wanneer bomen dicht op elkaar staan vergroeien de wortels met elkaar. Wanneer nu één boom ziek wordt, gaat de ziekte met de sapstromen mee naar andere bomen. Op deze manier kan een ziekte zich snel uitbreiden. Door tijdig te dunnen worden bovenstaande problemen voorkomen. De bomen die het eindbeeld gaan bepalen geven we de kans om vitaal uit te groeien en ook echt de vorm van een boom te krijgen. Door deze duurzame manier van onderhoud, kunnen bomen een respectabele leeftijd bereiken. Bijkomende voordelen zijn: dat de kosten om de bomen te onderhouden veel lager zijn, de bomen minder snel vervangen hoeven te worden, 1

2 de onderhoudskosten voor de wegen verminderen. Bij nieuwe aanplant houden we rekening met het bovenstaande. De bomen worden tijdens het planten verder uit elkaar gezet. Bomen in bestrating Op plaatsen waar voor bomen weinig ondergrondse ruimte is, maar wel een boom gewenst is, creëren we deze door onder de bestrating of de weg bomenzand of bomengranulaat aan te brengen. Welk materiaal gebruikt wordt is afhankelijk van de zwaarte van het verkeer dat van de weg gebruikt maakt wat er overheen moet. Op deze wijze wordt de doorwortelbare ruimte van de nieuwe bomen vergroot, en hebben de bomen niet de neiging de weg op te drukken. Hoewel per definitie de omstandigheden in een bebouwde omgeving niet ideaal zijn voor bomen, kunnen zij met deze maatregelen toch hun maximale leeftijd behalen. Daarbij wordt een beluchtings- en als dit nodig is een watergeefsysteem aangebracht. Zowel bomenzand als bomengranulaat bevatten voldoende voedingsstoffen, waarop de boom decennia lang kan teren. Zijn er nog meer redenen om te dunnen in het bomenbestand? Er is nog een reden waarom de gemeente dunt in het bomenbestand. Een van de grootste waarden van ons landschap is de openheid en de weidsheid. Wanneer bomen dicht op elkaar staan lijkt het vanuit het landschap of we tegen een groene muur kijken. Dit komt door schaduwwerking. Op deze manier gaat ons uniek openlandschap verloren en gaat deze steeds meer op een coulisselandschap lijken. Het dunnen van bomen langs onze buitenwegen is een kwestie van maatwerk. Hierin volgen wij het Landschapsontwikkelingsplan. De hoofdlijn is dat de oost-westwegen, de oude kwelderwallen gemarkeerd worden door bomen. Dit op een afstand van 15 tot 25 meter, afhankelijk van de soort. Met deze plantafstand wordt het landschap niet afgesloten, maar kun je waarnemen dat het landschap verder gaat achter de bomenrij. De bomenrij wordt dan geen vesting, maar een verbinding, en de ruimtelijke beleving wordt daarmee vergroot. Op plaatsen waar een verdichting wenselijk is, bijvoorbeeld als entree van een dorp of bij boerderijen, verkorten wij de plantafstand. Ook in het landschap zijn er soms aanleidingen om af te wijken van de standaardafstand. Dit kan zijn als een verdichting bij een flauwe bocht, of juist een vergroting van de afstand om de openheid meer te benadrukken. Dit spel vraagt om precisiewerk, waarbij we de aanleiding, het aanplanten van bomen als accentuering van een landschapsontwikkeling, niet uit het oog moeten verliezen. Anders raak je door de details de hoofdzaak kwijt. Langs de noord-zuidverbindingen geen rijen bomen, maar op specifieke plaatsen, zoals geleiding bij een bocht, verdichting bij de entree van een dorp of bij boerderijen. Op deze manier wordt een weg niet vol geboomd, maar door het pluksgewijs karakter van de aanplant, wordt wel zichtbaar hoe een weg zich door het landschap begeeft. Esthetisch mooi, maar het zorgt ook voor veiligheid van de gebruikers. Op afstand is dan zichtbaar dat er iets in het landschap verandert. 2

3 Terugzetten van bosplantsoen Op sommige plekken wordt het bosplantsoen teruggezet. Dit houdt in dat een boom of struik tot de grond wordt afgezaagd. De stobbe loopt later weer uit. Het terugzetten gebeurt om de beplanting vitaal te houden. Doen we dit niet, dan valt de beplanting door concurrentie uit. Hierdoor ontstaat een kaal en rommelig beeld. Vaak is in de bermen te weinig ruimte voor een optimale beplanting. Om te voorkomen dat de beplanting over de wegen of paden gaat hangen wordt deze teruggezet. Op plekken waar wel voldoende ruimte is, en de beplanting toch overhangt, wordt afhankelijk van de aanwezige ruimte de eerste en soms ook de tweede rij weggezaagd. Dit gebeurt vooral langs paden in de bosjes, langs sportvelden en parken. Hierdoor krijgt de achterliggende rij de ruimte om te volgroeien zonder dat deze het pad overgroeit. Dit geeft niet alleen een mooier beeld, maar verhoogt ook de natuurwaarde van de beplanting. In de ruimte die ontstaat en (nog) niet door de heesters is of wordt ingenomen kunnen zich dan kruiden vestigen. Deze dienen dan weer als voedsel voor allerlei insecten en vogels. Een extra schakel in de keten. Verwijderen van zieke bomen Bomen die ziek zijn en een slechte vitaliteit hebben, kunnen gevaar opleveren. Op plekken waar dit het geval is, vooral langs wegen, moeten wij deze bomen verwijderen. Toch kunnen dode bomen nog een functie hebben. Ze dienen vaak als verblijfplaats van veel insecten. Daarmee zijn ze meteen een voedselbron voor insectenetende vogels. Wanneer een dode boom geen gevaar oplevert, zullen wij hem zo lang mogelijk laten staan. Dit kan in grote stukken bosplantsoen of in de bosjes. Is ook hier reëel gevaar aanwezig, dan zaagt de gemeente de boom om. Als er ruimte aanwezig is, laten wij de boom ter plaatsen liggen. Ook dan is hij nog interessant voor insecten, vogels en allerlei schimmels. Snoeien najaar 2012/voorjaar 2013 (incidentele ingrepen aan de hand van klachten, gevaarlijke situaties) Eenrum Bomen kappen binnenterrein Ds. Uilkensstraat Eenrumerstreek (oostzijde) + gevaarlijke populieren Slootkant achter Wenakker beplanting afzetten (zijn ook bomen met essentaksterfte) Eenrumerbos (elzen bij de vijver afzetten) Eenrumerbos Tussen De Vennen en Hunse Wehe-den Hoorn Bosplantsoen F. Cleveringastraat Snoeien achter Borgweg 3 beplanting langs de slootkant Pastoor J. Martensstraat Lauwersoog Bij Robbenoort 7 Rotonde bij nummer 15 3

4 Ulrum 1 dode boom Asingapark (Borgweg) boom is geblest Asingapark Borgweg beplanting weghalen in verband met omvorming Slingerbosjes Kappen bomen bij stationsgebouw Vierhuizen Ligusterheg afzetten hoek Jan Groenstraat/Dijksweg Mensingeweer Haag rechterkant opslagers eruit halen pad naar begraafplaats Zoutkamp Sportveld Achter De Schans eerste rij achter de woningen weghalen Achter De Snik bosplantsoen achter de schuttingen 2 meter vrijzetten Achter Churchillweg 41 bosplantsoen eerste meter weghalen Bomen Julianastraat Vierhuizen Populieren richting provinciale weg om en om weghalen Leens Beplanting bij parkeerplaats gemeentehuis uitdunnen Lindebomen snoeien met stokzaag parkeerplaats aan de Notaris A.H. Agessingel Noordzijde sportveld (hoofdveld) langs slootkant vrijzetten. Houwerzijl Bosje Zwarteweg Ecobosje Pieterburen Westernielandsterweg Schouwerzijl Meidoorns snoeien op Groot Maarslag Kloosterburen Cloostertuin Kruisweg Essen Hogeweg dunnen 4

5 REGULIERE JAARPLANNINGEN 5

6 Essentaksterfziekte Dit jaar worden we geconfronteerd met een uitbarsting van de essentaksterfziekte. Een ziekte die snel om zich heen grijpt. Langs onze wegen is ongeveer 75% van de essen in meer of mindere mate aangetast. Daar waar gevaar dreigt grijpt de gemeente in. Dit ingrijpen kan bestaan uit het wegzagen van de zwaarste takken, tot het verwijderen van de boom. Waar dit nodig is planten wij nieuwe bomen. Er is een inventarisatie uitgevoerd. Hieruit blijkt dat er verschil zit in de mate van aantasting en de risico s die daar aan vastzitten. Op onderstaande kaart staan de wegen in rood aangegeven waar het risico het grootst is. Bij de gele wegen is er minder risico. Langs de wegen met het grootste risico worden door dunningen de zwaarste aantastingen verwijderd. De minder aangetaste bomen die geen gevaar opleveren blijven eerst staan. Langs genoemde wegen worden op de open plekken nieuwe bomen terug geplant. De soort moet passen op de specifieke plaats. We planten direct op de beoogde afstand. Afhankelijk van de soort tussen de 15 en 25 meter. Langs de wegen met minder groot risico, worden alleen de bomen die het meeste gevaar opleveren verwijderd. De bomen die nu blijven staan, en de bomen langs de wegen met een gele kleur blijven we monitoren. Dit geldt ook voor in de bossen. Aan de hand van de uitkomsten maken we voor het volgend jaar een nieuw plan van aanpak. Is de noodzaak aanwezig om in een enkel geval eerder in te grijpen, dan zullen wij dat doen. 6

7 Herplant Op plaatsen waar dit wenselijk is worden bomen aangeplant. De soorten zullen afhangen van de plaats waar ze komen te staan. In sommige gevallen worden er geen bomen, maar bijvoorbeeld meidoorns aangeplant. Om dit soort ziekteproblemen in de toekomst te voorkomen gaan we op plekken waar dit nodig is verschillende soorten bomen aanplanten. Om en om. Bereikt ons weer een uitbraak van een nieuwe ziekte, dan zijn de gevolgen minder ingrijpend dan nu het geval is. Het is eerst even wennen, omdat we afstappen van het klassieke beeld van een uniforme aanplant. Belangrijk is wel dat goed beoordeeld wordt welke bomen bij elkaar passen qua onderhoud, groeiwijze, habitat en kleur. De bomen die nu blijven staan, en de bomen langs de wegen met een gele kleur blijven we monitoren, evenals de bomen in de bossen. Aan de hand van de uitkomsten zullen we voor het volgend jaar een nieuw plan van aanpak maken. Is de noodzaak aanwezig om in een enkel geval eerder in te grijpen, zullen we dat doen. De bossen blijven we nu alleen monitoren, omdat daar het risico op gevaar minder aanwezig. Alleen wanneer bomen langs paden een risico gaan vormen, worden maatregelen genomen. Leens, 16 januari