Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. B. Potjer (GROENLINKS) (d.d. 22 april 2015) Nummer 3034

Transcriptie

1 van Gedeputeerde Staten op vragen van B. Potjer (GROENLINKS) (d.d. 22 april 2015) Nummer 3034 Onderwerp Bomenkap Groene Kruisweg en andere provinciale wegen Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller De provincie heeft aangekondigd dat zij bomen langs de N218b -Groene Kruisweg - wil kappen omdat dit beter zou zijn voor de verkeersveiligheid. Volgens de media zou het gaan om meer dan 250 bomen. 1. Vindt u met ons dat bomen een belangrijke landschappeljke en natuurwaarde hebben? o Zo nee, waarom niet? o Zo ja, wat doet u eraan om deze waarde te bewaren? Ja, bomen hebben een toegevoegde waarde in het landschap, omdat het landschap in Zuid-Holland gevarieerd is en de bomenrijen een karakteristiek element zijn in de polders. Uitgaande van de landelijke richtlijnen is maatwerk mogelijk en wordt zorgvuldig afgewogen welke bomen kunnen blijven staan en welke niet. Iedere gekapte boom wordt gecompenseerd, maar niet per definitie op dezelfde plek. Het in maart 2009 door GS vastgestelde Landschapsplan geeft de richting voor de wijze van herplant. Per landschapstype is in het Landschapsplan de gewenste beplanting langs de provinciale wegen in het betreffende gebied beschreven. 2. Hebben bomen naast de landschappelijke en natuurkwaliteit niet juist ook een effect op het bevorderen van de verkeersveiligheid? o Zo nee, waarop baseert u dat? o Zo ja, welke conclusie verbindt u daaraan voor de voorgenomen kap? Wanneer beplanting conform de verkeersveiligheidsrichtlijnen, waaronder de obstakelvrije zone, wordt gerealiseerd langs een weg, kan deze bijdragen aan het geleiden van weggebruikers en het accentueren van discontinuïteiten. Het verkeersveiligheids- en groenbeleid kunnen elkaar op die manier versterken. Zodra bomen echter binnen de obstakelvrije zone staan, brengt dit bij een aanrijding een groot (letsel)risico met zich mee. FZ/GS/Alg

2 Pagina 2/5 Behalve de toestand waarin bomen verkeren, bepaalde typen populieren met een beperkte levensduur zorgen bijvoorbeeld bij harde wind voor onveilige situaties bij afvallende takken op de weg, is de kans op een ongeval dan ook de voornaamste reden om bomen in de obstakelvrije zone te kappen. Over de kap van de bomen langs de N218 is op een enkele locatie na nog geen besluit genomen. In overleg met de gemeenten Brielle en Nissewaard en belanghebbenden wordt nog afgewogen welke bomen kunnen blijven staan en welke maatregelen er worden getroffen. Te denken valt aan toepassing van geleiderail op bepaalde locaties, aanvullende beplanting en mogelijk fasering van de kap. De verwachting is dat wij de bewoners hier na de zomer nader over kunnen informeren. 3. Hoe heeft u de landschappelijke en natuurwaarde gewogen bij u keuze om de bomen te kappen in plaats van andere maatregelen te nemen, zoals bijvoorbeeld aanpassing van de weginrichting, betere snelheidshandhaving of het plaatsen van houten geleiderails? Zie het antwoord op vraag 2. Uit de toelichting van de provincie blijkt dat het standaard praktijk is om bomen te kappen binnen 4,5 meter vanaf de belijning. 4. Op welk onderzoek is deze praktijk gebaseerd? Bij de (her)inrichting van onze wegen volgt de provincie Zuid-Holland zoveel mogelijk de landelijke richtlijnen van de CROW. Bij bestaande provinciale wegen zijn veiligheidsmaatregelen soms moeilijker realiseerbaar vanwege historisch gevormde ruimtelijke beperkingen, bebouwing, dijklichamen en kabels en leidingen. Volgens de richtlijnen is de breedte van de obstakelvrije zone langs een gebiedsontsluitingsweg standaard 6,0 meter en minimaal 4,5 meter. Ook door de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is onderzoek verricht en worden deze richtlijnen onderschreven. 5. Concludeert dit onderzoek dat er ten allen tijde 4,5 meter van de belijning alle bomen moeten worden gekapt? Zowel de landelijke richtlijnen van de CROW als de SWOV gaan uit van een obstakelvrije zone van minimaal 4,5 meter en standaard 6,0 meter. In de richtlijnen is het volgende opgenomen met betrekking tot het (niet) toepassen van een obstakelvrije zone: De kans op letsel bij aanrijding van een boom is gemiddeld bijna tweeënhalf maal zo groot als bij aanrijding van een geleiderailconstructie. Hoe belangrijk een afschermingsvoorziening ter afscherming van een gevarenzone ook kan zijn, het is altijd veel beter ongevallen te voorkomen door middel van een obstakelvrije zone. Een aanrijding met een afschermingsvoorziening is immers ook een ongeval met een zeker letselrisico.

3 Pagina 3/5 Voor gebiedsontsluitingswegen geldt dat alleen in uitzonderingsgevallen het plaatsen van een afschermingsvoorziening kan worden overwogen. De achterliggende reden is dat afschermingsvoorzieningen een sterke associatie oproepen met stroomwegen, hetgeen afbreuk doet aan de herkenbaarheid van de gebiedsontsluitingsweg. 6. Hanteren alle overheden deze 4,5 meter? In heel Nederland worden wegbeheerders geacht hun wegen zoveel mogelijk conform de landelijke richtlijnen van de CROW in te richten. Het is de verantwoordelijkheid van de betreffende wegbeheerders zelf in hoeverre deze richtlijnen, waaronder ook die voor de obstakelvrije zone, daadwerkelijk worden toegepast. 7. Wat is volgens dit onderzoek de belangrijkste oorzaak van verkeersongevallen? De richtlijnen gaan niet in op de oorzaken van verkeersongevallen. In het algemeen geldt dat verkeersongevallen in de meeste gevallen zijn te wijten aan het gedrag van bestuurders. De richtlijnen zijn er met name op gericht om de inrichting van de weg te verbeteren en daarnaast ook de gevolgen van een ongeval te beperken, bijvoorbeeld door middel van een obstakelvrije zone. 8. Doet het onderzoek nog andere aanbevelingen om de verkeersveiligheid te verbeteren? Ja, de richtlijnen geven aan hoe de totale weginrichting dient te zijn. De obstakelvrije zone is hier een onderdeel van. In de regio gaat het gerucht dat het kappen van de bomen mede bedoeld is om ruimte te maken voor wegverbreding. 9. Kan het College hier opheldering in verschaffen en garanderen dat zij geen wegen gaat verbreden waar bomen zijn gekapt in het kader van de verkeersveiligheid? Er is geen sprake van een wegverbreding van de N218. Wel zijn er een tweetal opstelvakken verlengd, waarvoor een 8-tal bomen diende te worden gekapt. In algemene zin kunnen wij niet uitsluiten dat in de toekomst nog wegverbredingen worden gerealiseerd, met mogelijke gevolgen voor obstakels in de obstakelvrije zone. Volgens de ANWB zijn in Zuid-Holland relatief veel verkeersonveilige provinciale wegen.

4 Pagina 4/5 10. Hoeveel bomen staan er in Zuid-Holland langs provinciale wegen binnen de 4,5 meter grens? Er staan bijna 6 duizend bomen binnen een afstand van 4,5 meter vanaf binnenkant kantmarkering langs de hoofdrijbanen van provinciale wegen. Bomen die middels een geleiderail zijn afgeschermd zijn hierbij niet meegeteld. 11. Hoeveel bomen staan er (bij benadering) langs de wegen die de ANWB als onveilig typeert? Er staan circa 4,5 duizend bomen op een afstand van 4,5 meter binnenkant kantmarkering op de wegen die de ANWB als onveilig typeert (1 en 2 sterren wegen). De ANWB hanteert zelf een maat van 5 meter vanaf kant asfalt. De ANWB houdt daarmee ten opzichte van de landelijke richtlijnen bijna één meter extra aan voor een veilige obstakelvrije zone. Binnen deze maat staan ruim 6 duizend bomen. Ook in dit geval betreft het de bomen die niet middels een geleiderail zijn afgeschermd. 12. Bent u van plan om al deze bomen te kappen? Nee, zie het antwoord op vraag Bent u bereid om met maatschappelijke organisaties (als de ANWB en natuur- en milieuorganisaties) te onderzoeken hoe de verkeersveiligheid verbeterd kan worden zonder bomen te kappen? Kunt u dit toelichten? Zolang er nog bomen in de obstakelvrije zone staan, zullen er ten behoeve van de verkeersveiligheid bomen gekapt moeten worden. Maatwerk is echter mogelijk en wij stemmen dat, waar relevant, af met belanghebbende partijen. 14. Bent u bereid om op basis hiervan een nieuwe beleidslijn op te stellen en met de provinciale staten te bespreken? Kunt u dit toelichten? Wij zijn van mening dat de huidige beleidslijn, met de mogelijkheid van maatwerk, voldoet. Het staat het nieuwe college van GS echter uiteraard vrij om te bezien in hoeverre een aanpassing van deze beleidslijn wenselijk is.

5 Pagina 5/5 15. Bent u bereid om tot die nieuwe beleidslijn af te zien van bomenkap langs provinciale wegen? Kunt u dat toelichten? Nee, in voorkomende gevallen zullen er bomen vanuit verkeersveiligheidsoverwegingen worden gekapt. Den Haag, 26 mei 2015 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris a.i., voorzitter, drs. J.H. de Baas drs. J. Smit