Polderparade Inleiding. Emiel Maasland en Ewa Mendys-Kamphorst

Transcriptie

1 Polderparade 2007 Emiel Maasland en Ewa Mendys-Kamphorst De Polderparade is er weer, vanaf dit jaar in het nieuwe digitale tijdschrift TPEdigitaal in plaats van Economisch Statistische Berichten (ESB). Net zoals voorgaande jaren blijft Lans Bovenberg uit Tilburg ongenaakbaar aan de top. Daaronder is echter sprake van een sterke dynamiek. Inleiding De 2007-editie laat de veertig hedendaagse 1 Nederlandse en Belgische economen zien die in de jaren de meeste citaties hebben gehaald in zeven Nederlandstalige economische tijdschriften (zie Telregels). Op de ECRi-website ( kan een uitgebreide lijst met de top-100 worden bekeken. Omdat de Polderparade 2005 (de laatste Polderparade die verschenen is) de jaren omvat, betekent het dat de top-40 van de jaren overgeslagen wordt. Om het jaar 2004 toch in beeld te laten komen, hebben we voor de top-40 economen het aantal citatiepunten voor zowel 2004 als 2005 opgenomen. Ook worden de jaarlijsten (de top- 20 van een afzonderlijk jaar) van beide jaren vermeld. 1 Op zondag 26 augustus jongstleden (kort na de definitieve opmaak van de Polderparade) is Martijn van de Ven overleden aan de gevolgen van een noodlottig fietsongeluk. Martijn was een gedegen en perfectionistisch ingesteld econoom en een alom gewaardeerde specialist op het gebied van pensioenen, zowel binnen als buiten het CPB waar hij werkzaam was. Door het nog recente karakter van zijn overlijden is besloten in zijn geval van de regel af te wijken dat alleen nog levende economen in de Polderparade worden meegenomen (van de redactie van TPEdigitaal en de auteurs). TPEdigitaal 2007 jaargang 1(1)

2 120 Emiel Maasland en Ewa Mendys-Kamphorst Telregels Voor de Polderparade worden de citaties van levende Nederlandse en Belgische economen in de volgende Nederlandse tijdschriften geteld: Economisch Statistische Berichten, De Economist, Financiële en Monetaire Studies, Kwartaalschrift Economie, Tijdschrift voor Openbare Financien, Tijdschrift voor Politieke Ekonomie en de Preadviezen van de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde. Bij meerdere auteurs krijgt iedere auteur dezelfde fractie van een citatie toebedeeld. Verwijzingen naar artikelen in bundels leveren alleen punten aan de auteurs van de artikelen en niet aan de redacteurs van de bundel. Als er naar de hele bundel wordt verwezen, dan krijgen de redacteurs wel punten. Citaties uit biografische artikelen, zelfcitaties en citaties uit artikelen waarbij de auteursnaam ontbreekt, worden niet meegeteld. Bovenberg vergroot voorsprong De eerste plaats wordt evenals in de afgelopen jaren ingenomen door Lans Bovenberg van de Universiteit van Tilburg (zie tabel 1). De afstand tussen hem en de nummer twee op de lijst is sinds de vorige editie (Van der Geest en Varkevisser 2005) toegenomen, van bijna 20 naar meer dan 30 citatiepunten. Vooral Bovenbergs publicaties over levensloop en pensioenstelsel worden regelmatig geciteerd; niet verrassend heeft het ESB-dossier over levensloopbeleid (ESB van 26 februari 2004, nr. 4427) aan zijn puntenaantal flink bijgedragen. Daarnaast heeft ook het in 2003 verschenen boek De calculus van het publieke belang, dat Bovenberg samen met Coen Teulings en Harry van Dalen geschreven heeft, een aardig aantal citatiepunten opgeleverd. Overigens zijn de citaties die deze econoom haalt, over veel van zijn verschillende publicaties verspreid, wat op de veelzijdigheid en innovativiteit van zijn werk duidt. Het wordt daarom voor anderen ook de komende jaren niet gemakkelijk om de Tilburgse econoom in te halen. Meer beweging in de polder De top van de Polderparade 2007 is minder stabiel dan die van de voorgaande editie. Emeritus-hoogleraar Martin Fase is van de tweede plaats verdrongen door Alfred Kleinknecht van de TU Delft, die in 2005 de vijfde positie bekleedde. Van deze Delftse hoogleraar werden verschillende werken over innovatie geciteerd. Kleinknecht heeft geprofiteerd van de discussie die in 2004 in ESB gevoerd is over zijn in Tijdschrift voor Politieke Ekonomie gepubliceerde stelling dat er een negatieve relatie tussen loonmatiging en productiviteitsontwikkeling bestaat (Kleinknecht 1994).

3 Polderparade Tabel 1 Polderparade Naam Huidige werkgever 2001 t/m (1) A.L. Bovenberg UvT/Netspar (5) A.H. Kleinknecht TU Delft (3) C.N. Teulings CPB (2) M.M.G. Fase emeritus (6) F.J.H. Don EUR (9) E.E.C. van Damme UvT (7) J.W. Oosterwijk EUR (-) B. Jacobs UvT/UvA (22) C. van Ewijk CPB/UvA (4) C.A. de Kam RuG (19) B. Nooteboom UvT/WRR (10) H.P. van der Wiel CPB (-) R.A. de Mooij CPB/EUR (23) J.J.M. Theeuwes UvA/SEO (11) J. de Haan RuG (15) J.J. Graafland UvT (12) J.C. van Ours UvT (33) B. van Ark RuG (-) F.H. Huizinga CPB (-) H. Oosterbeek UvA (16) A.W.A. Boot UvA (17) S.C.W. Eijffinger UvT/EUR (25) J.A. Bikker DNB (30) F.W. Rutten emeritus (-) W.J. Jansen SZW (29) F.A.G. den Butter VU (-) E.H.M. Ponds ABP/UvT/Netspar (-) G. Zalm DSB (-) M.E.A.J van de Ven CPB (24) P. de Grauwe KU Leuven (14) P.T. de Beer UvA (8) G. Hofstede emeritus (-) P.J.G. Tang Tweede Kamer (-) E. Leuven UvA (-) H. Schenk UU (-) M.A. Allers RuG (-) M.F. Cornet MinFin (-) J.H. Garretsen UU (30) J. van Sinderen NMa/EUR (-) D.P. Broer CPB/UvT/Netspar Toelichting: Tussen haakjes staat de plaats in de Polderparade 2005 vermeld.

4 122 Emiel Maasland en Ewa Mendys-Kamphorst De aanzwengelaar van deze discussie, Jos Jansen, heeft er ook garen bij gesponnen. Deze econoom, toen werkzaam bij de DNB en momenteel bij SZW, heeft onder meer door zijn ESB-artikel (Jansen 2004) de top-40 weten binnen te dringen. Verder is Flip de Kam van de vierde naar de tiende plaats gezakt. Zijn plaats bij de eerste vijf is ingenomen door Henk Don die tot 1 februari 2006 directeur van het CPB was. Momenteel is Don bijzonder hoogleraar Econometrie en Economisch Beleid aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Don behoorde tot de grootste stijgers van de Polderparade 2005 en hij heeft zijn hoge positie op de lijst weten vast te houden. Casper van Ewijk en Bart van Ark hebben de grootste sprong naar boven gemaakt (afgezien van een aantal nieuwkomers waarop wij later terugkomen). Van Ewijk (onderdirecteur van het CPB) is van de tweeëntwintigste naar de negende plaats gegaan, vooral dankzij zijn publicaties over pensioenen die in 2005 veel geciteerd werden, terwijl Van Ark met name in 2004 scoorde op zijn publicaties over innovatie en productiviteitsgroei. Opmerkelijk is de stijging van voormalig SG Frans Rutten met zeven plaatsen ondanks het feit dat hij in 2004 en 2005 geen citatiepunten kreeg. De reden hiervoor is dat alle citatiepunten die hij in de vorige editie had, uit de jaren 2001 t/m 2003 kwamen en hij dus geen punten verliest nu de voorafgaande jaren niet meer meegeteld worden, terwijl een aantal andere economen die juist in de jaren 1999 en 2000 veel citaties hadden hun totale aantal citatiepunten hebben zien dalen. Wat verder opvalt is dat economen aan de Universiteiten van Tilburg en Amsterdam en aan het Centraal Planbureau goed vertegenwoordigd zijn in de Polderparade. De economen van andere instellingen hebben een kleinere impact op het economendebat. Nieuwkomers en terugkomers In de Polderparade 2007 staan ten opzichte van 2005 vijftien nieuwe namen, die de plaats van zestien anderen hebben ingenomen (de Polderparade 2005 telde 41 namen). Verdwenen uit de lijst zijn Ad Geelhoed (13 in 2005), Sweder van Wijnbergen (17), Willem Boeschoten (19), Joop Hartog (21), Theo van de Klundert (26), Willem Buiter (27), Jan Luiten van Zanden (28), Dany Jacobs (30), Roel Jansweijer (34), Ad Kolnaar (34), Luc Soete (34), Robert Haffner (37), Bert Scholtens (37), Ivo Arnold (39), Hugo Keuzenkamp (39) en Jan de Vries (39). De meest spectaculaire nieuwkomer is Bas Jacobs: hij komt met stip binnen op plaats acht. Vooral de KVS-Preadviezen 2004 over innovatie in

5 Polderparade Nederland waarvan hij samen met Jules Theeuwes redacteur was, was wat citaties betreft een groot succes: in 2005 werden de Preadviezen maar liefst acht keer geciteerd. De andere nieuwe namen in de Polderparade zijn: Ruud de Mooij, Free Huizinga, Hessel Oosterbeek, Jos Jansen, Eduard Ponds, Gerrit Zalm, Martijn van de Ven, Paul Tang, Edwin Leuven, Hans Schenk, Maarten Allers, Maarten Cornet, Harry Garretsen en Peter Broer. Dat zijn echter niet allemaal echte nieuwkomers: Gerrit Zalm, Ruud de Mooij, Hessel Oosterbeek en Hans Schenk kwamen in eerdere edities voor en ze komen nu terug na een kortere of langere afwezigheid. Bij de Polderparade hanteren wij de regel dat alleen levende economen meegenomen worden. We willen hier echter toch twee onlangs overleden economen vermelden. Richard Nahuis zou op de dertigste plaats in de Polderparade hebben gestaan en op de negende plaats op de Jaarlijst 2004 als hij niet in december 2005 op 34-jarige leeftijd na een kort ziekbed zou zijn overleden. Richard was verbonden aan het CPB en de Universiteit Utrecht en publiceerde over diverse onderwerpen, zoals technologische vooruitgang en economische groei, de economie van de media - hij was mederedacteur van de KVS-Preadviezen 2005 over dit onderwerp (Dolfsma en Nahuis 2005) - en de Europese integratie. De citaties die hij in de afgelopen jaren heeft gehaald waren ook over al die onderwerpen verspreid. Nederland heeft in hem een veelzijdige en veelbelovende jonge econoom verloren. Ad Geelhoed, oud-topambtenaar (op AZ en EZ) en tot voor kort advocaat-generaal bij het Europese Hof van Justitie in Luxemburg, is in april 2007 op 64-jarige leeftijd overleden. In de Polderparade 2007 zou hij net zoals in de Polderparade 2005 op een dertiende plaats zijn geëindigd. Jaarlijsten 2004 en 2005 De jaarlijsten (tabel 2 en 3) laten de top-20 economen zien die in 2004 respectievelijk 2005 de meeste citatiepunten hebben behaald. In 2004 was het goud voor Kleinknecht en het zilver voor Bovenberg; in 2005 heroverde Bovenberg het goud en Kleinknecht zakte terug naar plaats negentien. De jaarlijsten vertonen niet veel overeenkomsten: er zijn maar zes namen die op beide lijsten staan. De overlap tussen de jaarlijsten 2004 en 2003 is ook niet groot; het gaat in dit geval om acht namen. Dit geeft aan dat voor veel economen het aantal citaties van jaar tot jaar flink schommelt en dat een aantal jaartop-20 economen eendagsvliegen zijn.

6 124 Emiel Maasland en Ewa Mendys-Kamphorst De (veranderingen in de) Polderparade 2007 en de jaarlijsten 2004 en 2005 illustreren de (veranderingen in de) onderwerpen waarover Nederlandse economen in die jaren discussieerden. In beide jaren kwam technologische ontwikkeling en gerelateerde onderwerpen zoals productiviteitsgroei en onderwijs vaak aan de orde, waartoe het verschijnen van de KVS- Preadviezen 2004 (Jacobs en Theeuwes 2004) heeft bijgedragen. Ook de levensloopregeling bleef een discussieonderwerp. In 2004 was verder naar aanleiding van de EU-uitbreiding met tien nieuwe lidstaten de interesse in Europese zaken licht toegenomen. In 2005 stond het pensioenstelsel prominent in de belangstelling. De grote thema s van de vorige Polderparade - economische groei en vergrijzing - blijven dus actueel. Net zoals in de voorafgaande jaren is er geen vrouw in de top 40 te vinden. In 2004 heeft een vrouw echter wel de jaarlijst weten te halen. Anneke van der Giezen (plaats tien in 2004) is momenteel werkzaam bij SZW (vroeger bij het College van Toezicht Sociale Verzekeringen). Zij heeft onderzoek verricht naar arbeidsongeschiktheid; in 2000 heeft zij een onderzoeksrapport gepubliceerd waaruit onder andere bleek dat vrouwen vaker dan mannen in de WAO terechtkomen (Van der Giezen 2000). In 2004 hebben nieuwe onderzoeken de interesse voor dit onderwerp doen opleven, wat Van der Giezen een aardig aantal citaties heeft opgeleverd. Tabel 2 Jaarlijst 2004 Naam Huidige werkgever A.H. Kleinknecht A.L. Bovenberg TU Delft UvT/Netspar M.M.G. Fase W.J. Jansen emeritus SZW D.P. Broer F.H. Huizinga CPB/UvT/Netspar CPB P.J.G. Tang H. Oosterbeek Tweede Kamer UvA M.F. Cornet R.A. de Mooij MinFin CPB/EUR A.M. van der Giezen B. Nooteboom SZW UvT/WRR C.N. Teulings B. van Ark CPB RuG B. Jacobs H. Priemus UvT/UvA TU Delft C.C. Koopmans J.J. Graafland UvA/MinV&W UvT P. den Hartog J. de Haan Dialogic RuG E. Leuven J.C. van Ours UvA UvT

7 Polderparade Tabel 3 Jaarlijst 2005 Naam Huidige werkgever A.L. Bovenberg UvT/Netspar B. Jacobs UvT/UvA E.E.C. van Damme UvT C. van Ewijk CPB/UvA C.N. Teulings CPB R.A. de Mooij CPB/EUR J.J.M. Theeuwes UvA/SEO C.A. de Kam RuG W.W. Boonstra Rabobank/VU 6.00 E.H.M. Ponds ABP/UvT/Netspar M.E.A.J. van de Ven CPB C.E. Kortleve PGGM Pensioenfonds 5.00 J.W. Oosterwijk EUR M.A. Allers RuG A. Heertje emeritus 4.50 L.G.M. Stevens emeritus E.W.M.T. Westerhout CPB J.J. Graafland UvT A.H. Kleinknecht TU Delft 4.00 J. Pen emeritus 4.00 Conclusie In de Polderparade 2007 heeft de winnaar van de vorige edities, Lans Bovenberg uit Tilburg, zijn positie ten opzichte van de andere toppers versterkt, en hij blijft de komende jaren waarschijnlijk moeilijk te evenaren. In tegenstelling tot 2005 is er nu veel dynamiek in de polder: de top-5 is veranderd en meer dan een derde van de top-40 is vervangen, waarbij de meeste van de nieuwe namen ook voor het eerst in de Polderparade staan. De technologische vooruitgang en het pensioenstelsel gelden als de meest door de Nederlandse economen besproken onderwerpen in 2004 en Auteurs Emiel Maasland ( emaasland@few.eur.nl) en Ewa Mendys- Kamphorst ( mendys@few.eur.nl) zijn als onderzoeker verbonden aan SEOR bv en het Erasmus Competition and Regulation Institute (ECRI) in Rotterdam. Zij zijn Connie Sintnicolaas en Mostafa Zeriouh zeer veel dank verschuldigd voor het invoeren van de benodigde gegevens.

8 126 Emiel Maasland en Ewa Mendys-Kamphorst Literatuur Bovenberg, A.L., C.N. Teulings en H.P. van Dalen, 2003, De calculus van het publieke belang. Kenniscentrum voor Ordeningsvraagstukken, Ministerie van Economische Zaken, Den Haag. Geest, S.A. van der en M. Varkevisser, 2005, Weinig dynamiek in de polder. Economisch Statistische Berichten, vol. 90: Jacobs, B. en J.J.M. Theeuwes (eds), 2004, Innovatie in Nederland; De markt draalt en de overheid faalt. Preadviezen van de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde 2004, Utrecht: Lemma. Jansen, W.J., 2004, Loonmatiging schaadt productiviteitsontwikkeling niet. Economisch Statistische Berichten, vol. 89: Kleinknecht, A.H., 1994, Heeft Nederland een loongolf nodig? Een neo- Schumpeteriaans verhaal over bedrijfswinsten, werkgelegenheid en export. Tijdschrift voor Politieke Ekonomie, vol. 17 nr. 2: Dolfsma, W.A. en R. Nahuis (eds), 2005, Media & Economie; Markten in beweging en een overheid die stuurt zonder kompas. Preadviezen van de Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde 2005, Utecht: Lemma. Van der Giezen, A.M., 2000, Vrouwen, (werk)omstandigheden en arbeidsongeschiktheid. LISV, Amsterdam.