De uitvoeringsprogramma s zijn bedoeld om de opgaven die de gemeenten in hun nota s hebben opgenomen, tot uitvoering te brengen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De uitvoeringsprogramma s zijn bedoeld om de opgaven die de gemeenten in hun nota s hebben opgenomen, tot uitvoering te brengen."

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage lokaal gezondheidsbeleid Inleiding In deze rapportage wordt de stand van zaken beschreven met betrekking tot de uitvoering van het lokaal gezondheidsbeleid, zoals dat in de nota lokaal gezondheidsbeleid is beschreven. Chronologisch wordt weergegeven wat wanneer is vastgesteld, en hoe het staat met de uitvoering van de op de nota gebaseerde uitvoeringsprogramma s. Over de uitvoeringsprogramma s worden eerst een aantal algemene kenmerken beschreven, met name wat betreft de rol van de GGD hierin. Vervolgens worden per uitvoeringsprogramma s kort de doelstellingen beschreven, waarna een rapportage volgt van de stand van zaken, zowel regionaal als voor Papendrecht in het bijzonder. Vaststelling nota lokaal gezondheidsbeleid De nota is door de gemeenteraad vastgesteld op 21 juni 2007 vastgesteld. Opstellen uitvoeringsprogramma s door GGD Door de gemeenten is een opdracht geformuleerd voor de GGD tot het opstellen van een regionaal uitvoeringsprogramma gezondheidsbeleid Zuid-Holland Zuid. In de opdracht was vervat het programma van eisen waaraan het uitvoeringsprogramma moest voldoen. Met deze opdracht is door de portefeuillehouders volksgezondheid van de regio Zuid-Holland Zuid in het portefeuillehoudersoverleg van 6 maart 2008 ingestemd. Overigens, omdat de focus ligt op 4 thema s zijn er ook 4 uitvoeringsprogramma s door de GGD opgesteld, te weten: - psychosociaal (depressiepreventie) - binnenmilieu - overgewicht - alcohol (Verzuip jij je toekomst?!) De uitvoeringsprogramma s zijn bedoeld om de opgaven die de gemeenten in hun nota s hebben opgenomen, tot uitvoering te brengen. Vaststellen van de uitvoeringsprogramma s door het portefeuillehoudersoverleg volksgezondheid Vervolgens zijn de uitvoeringsprogramma s door de GGD (samen met partners) opgesteld en aan het portefeuillehoudersoverleg voorgelegd. Het programma depressiepreventie is in het portefeuillehoudersoverleg van 6 maart 2008 voorgelegd. De programma s binnenmilieu en overgewicht zijn vervolgens in het portefeuillehoudersoverleg van 19 juni 2008 voorgelegd, en een eerste versie van het programmaplan Verzuip jij je toekomst (dat in samenwerking met de Veiligheidssociëteit tot stand is gekomen) is op 25 september 2008 aan het portefeuillehoudersoverleg voorgelegd. Uitvoering van de programma s Vervolgens is de GGD met de uitvoering van de plannen aan de slag gegaan. Berichtgeving over de voortgang van de uitvoeringsprogramma s Op 13 februari 2009 is een eerste beschrijving van de stand van zaken van de uitvoeringsprogramma s door de GGD aan de gemeenten verzonden. Vervolgens is in juli 2009 de eerste nieuwsbrief over de preventieprogramma s verschenen. Deze nieuwsbrief zal gedurende de looptijd van de uitvoeringsprogramma s elk kwartaal verschijnen. Hieronder zal per uitvoeringsprogramma worden toegelicht wat de stand van zaken is, wat er gebeurd is en wat te gebeuren staat. Er zal ook op ingegaan worden wat specifiek in Papendrecht is gebeurd of gaat gebeuren. 1

2 Algemene kenmerken van de uitvoeringsprogramma s Zoals hierboven reeds genoemd heeft het portefeuillehoudersoverleg volksgezondheid ZHZ besloten om de GGD ZHZ de opdracht te geven om de regionale beleidsopgaven tot uitvoering te brengen en de gezamenlijke regionale doelstellingen op het gebied van de verschillende thema s te realiseren. De GGD ZHZ gaat hiervoor als hoofdaannemer fungeren en verricht hiervoor de volgende taken: Opstellen van een uitvoeringsprogramma en uitvoeren van de wettelijke taken Algehele regionale programma en projectmanagement Contracteren van regionale en lokale uitvoeringspartijen Opstellen van voortgang en eindrapportages, inclusief evaluatie en advies Reikwijdte van de opdracht Preventie in de openbare gezondheidszorg omvat vier domeinen. Het gaat om universele preventie (gericht op de gehele, nog gezonde bevolking), selectieve preventie (gericht op specifieke groepen met een verhoogd gezondheidsrisico), geïndiceerde preventie (gericht op mensen met gezondheidsklachten) en zorggerichte preventie (gericht op zieke mensen en het voorkomen van morbiditeit). Gezondheidsbevordering van de gemeenten en GGD gaat over de eerste twee domeinen, de universele en (deels) selectieve preventie. Daarnaast heeft de GGD een belangrijke rol voor het in stand houden en versterken van een goede preventiestructuur. Zorgverzekeraars zijn financieel verantwoordelijk voor de geïndiceerde en zorggerichte preventie. Zorginstellingen kunnen actief zijn in de gehele preventieketen. Deze opdracht heeft alleen betrekking op de programmering van de universele en selectieve preventie. Rollen en verantwoordelijkheden tussen opdrachtgever en opdrachtnemer De gemeenten zijn opdrachtgever aan de GGD ZHZ. Deze opdracht is gegeven vanuit de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor de collectieve preventie. De rollen en verantwoordelijkheden tussen deze twee partijen zijn vastgelegd in de opdracht. De GGD is opdrachtnemer en voert het algehele management voor het programma. De GGD is met andere woorden de regisseur van de uitvoering. De gemeenten positioneren de GGD ook als zodanig door de GGD de beschikking te geven over sturingsinstrumenten voor de collectieve preventie. De GGD kan op haar beurt ook als opdrachtgever fungeren voor instellingen die de daadwerkelijke uitvoering (van delen) van het programma ter hand nemen. Met deze partijen worden contracten afgesloten. Hierbij beoordeelt de GGD o.a. de prijs/kwaliteit verhouding. Daarnaast zal de GGD ook partnerships aangaan met andere partijen. De inzet van sturingsmiddelen wordt hierbij steeds situationeel bepaald. De GGD legt jaarlijks een financiële en inhoudelijke verantwoording af aan de gemeenten. 2

3 Uitvoeringsprogramma depressiepreventie In de opdracht aan de GGD ZHZ staat de volgende doelstelling genoemd: 1. De ervaren gezondheid en de psychische ongezondheid van de inwoners van Zuid-Holland Zuid is in 2011 verbeterd ten opzichte van de gezondheidsmonitor Vooral gericht op mensen met een lage sociaal economische status en ouderen. 2. De psychosociale problematiek bij jeugdigen is in 2011 verminderd ten opzichte van de onderzoeksgegevens jeugdgezondheid In het beleidsplan van de gemeenten is gekozen voor psychosociale problematiek. Dit is echter een containerbegrip. In lijn met de preventienota van het ministerie van VWS is besloten om psychosociale problematiek toe te spitsen op de preventie van depressie en op het verminderen van alcoholgebruik door jongeren. In dit uitvoeringsprogramma wordt vorm gegeven aan de aanpak van depressiepreventie. Depressiepreventie wordt in ZHZ gericht op drie doelgroepen: Jeugd en jongeren Ouderen Allochtonen Voor deze doelgroepen wordt een regionaal basispakket uitgewerkt op de volgende elementen: Kennis verhogen door voorlichting en bewustwording; Sociale omgeving versterken door signalering en advies. Gericht op jeugd en jongeren: Deskundigheidsbevordering professionals De schoolmaatschappelijk werkers in de gemeente Papendrecht zijn werkzaam bij Rivas. Alle schoolmaatschappelijk werkers hebben een deskundigheidsbevordering over vroegsignalering depressie gekregen. Daarnaast hebben medewerkers van Bureau Jeugdzorg en een aantal jeugdverpleegkundigen en artsenschoolartsen van de GGD ZHZ ook een voorlichting gekregen. Prima De basisschool Koningin Beatrix heeft via een schoolmaatschappelijk werker aangegeven interesse te hebben in de interventie Prima (anti-pestprogramma). Met hen heeft er een overleg plaatsgevonden en hierin zijn ook andere preventieve interventies en cursussen toegelicht. Momenteel maakt de school gebruik van het programma Met jezelf beter omgaan en anderen. Zij zijn hier tevreden over. Binnen de school wordt nog bekeken of zij willen deelnemen aan een andere interventie of hoe zij bekendheid geven aan preventieve cursussen. In het najaar komt er een vervolg overleg. Andere scholen in Papendrecht worden in het najaar of begin 2010 benaderd. Vrienden Het programma Vrienden richt zich op stimuleren van het zelfvertrouwen, versterken van de emotionele veerkracht en het opbouwen van probleemoplossende vaardigheden. Het kan ook gebruikt worden bij het aanpakken van bijvoorbeeld faalangst en examenvrees. Momenteel wordt het alleen als een geïndiceerde preventieve interventie 1 aangeboden in de regio. De Grote Rivieren en Eleos gaan ieder een cursus verzorgen in de regio. Ook jongeren uit Papendrecht kunnen hier aan deelnemen. Plezier op school In week 35 vindt de zomercursus voor aanstaande brugklassers die op de basisschool gepest werden, afgewezen werden, angstig of onhandig in het contact waren of onvoldoende weerbaar waren. Rond 1 Preventie in de openbare gezondheidszorg omvat vier domeinen. Het gaat om universele preventie (gericht op de gehele, nog gezonde bevolking), selectieve preventie (gericht op specifieke groepen met een verhoogd gezondheidsrisico), geïndiceerde preventie (gericht op mensen met gezondheidsklachten) en zorggerichte preventie (gericht op zieke mensen en het voorkomen van morbiditeit). 3

4 de herfstvakantie is er een terugkomdag. De cursus wordt gegeven door een professional van het schoolmaatschappelijk werk samen met iemand van de GGZ. Zij zijn vanuit het uitvoeringsprogramma Depressiepreventie hiervoor opgeleid. Kinderen uit Papendrecht doen hier ook aan mee. KIES Kies is een cursus voor kinderen en jongeren waarvan de ouders gescheiden zijn. De cursus bestaat uit 8 wekelijkse bijeenkomsten waarin kinderen/jongeren in een groep praten over hun ervaringen met de scheiding van hun ouders. Daarnaast worden er 2 ouderbijeenkomsten georganiseerd. De cursus wordt gegeven door schoolmaatschappelijk werkers die dit jaar vanuit het uitvoeringsprogramma Depressiepreventie speciaal daarvoor opgeleid zijn. Kinderen uit Papendrecht kunnen deelnemen aan de cursus. VRIENDEN jaar Dit programma is bedoeld voor jongeren met beginnende angst- en/of depressieve klachten. Het programma bestaat uit 10 lessen en twee ouderbijeenkomst. De training wordt in groepsverband gegeven door 2 professionals uit de GGZ (Eleos of De Grote Rivieren). Jongeren vanuit Papendrecht kunnen hier aan deelnemen. Kopstoring.nl is een landelijke website gericht op jongeren die een ouder hebben met psychische en/of verslavingsproblemen. De landelijke stuurgroep heeft toestemming gegeven om hieraan deel te nemen. In opdracht van de GGD neemt De Grote Rivieren hieraan vanaf juli 2009 deel. Gericht op ouderen Deskundigheidsbevordering professionals De planning is om deze in Papendrecht in het voorjaar 2010 te organiseren in samenwerking met het SWOP (Stichting Welzijn Ouderen Papendrecht). Er zijn al contacten gelegd en in het najaar worden de concrete afspraken gemaakt voor Gericht op allochtonen Inburgeringcursussen Het Da Vincicollege geeft inburgeringcursussen. Alle docenten van de inburgeringscursussen hebben een voorlichting gehad over depressiepreventie. Daarnaast zal in 2009 ervoor gezorgd worden dat depressiepreventie een onderdeel wordt van de inburgeringcursus door materialen en voorlichtingen aan te bieden. Overig In het najaar komt er een regionale website en een nieuwsbrief van het uitvoeringsprogramma Depressiepreventie. Daarnaast wordt er nu een digitale sociale kaart gemaakt en de verwachting is dat deze na de zomer klaar is. In de huis-aan-huisbladen heeft er het eerste half jaar een paar keer een artikel gestaan m.b.t. informatie over depressie bij volwassenen en preventieve cursussen voor jeugdigen. 4

5 Uitvoeringsprogramma binnenmilieu Doelstellingen en doelgroepen van beleid De gemeenten hebben in hun regionale nota aangegeven de volgende doelstellingen te willen realiseren: 1. In 2011 heeft 50% van de schoolgebouwen in de regio ZHZ een CO2 gehalte tussen de 1000 en 1200 ppm.1 2. In 2011 is de continue ventilatie van verblijfsruimte (woonkamer, slaapkamer, badkamer en keuken) in de regio ZHZ met 10 procent toegenomen ten opzichte van de gezondheidsmonitor De doelgroepen van beleid zijn: Gehele bevolking Jeugd (onderwijs en kinderopvangvoorzieningen) Mensen met een lage sociaal-economische status Probleemschets binnenmilieu Het binnenmilieu wordt gedefinieerd als de fysieke omgeving in gesloten ruimten. De kwaliteit van het binnenmilieu is afhankelijk van drie factoren, namelijk het milieu buiten de woning (leefomgeving), de woning zelf (bouw- en afwerkingsmaterialen), en de manier waarop de woning wordt bewoond (inrichtingsmaterialen, consumentenproducten, ventilatiegedrag). Uit onderzoek blijkt dat het binnenmilieu een grotere negatieve invloed heeft op de volksgezondheid dan het buitenmilieu. Doordat uit oogpunt van energiebesparing en comfort woningen/gebouwen steeds meer luchtdicht zijn en vaak vanwege geluidshinder en inbraakrisico ramen worden dichtgehouden, zijn problemen in woningen/gebouwen toegenomen.tevens is gebleken dat de concentratie van bepaalde schadelijke stoffen binnenshuis vaak hoger is dan voor de buitenlucht is toegestaan. In het binnenmilieu hopen ongezonde stoffen zich door suboptimale ventilatie op. Factoren in het binnenmilieu die direct of indirect kunnen leiden tot gezondheidsklachten zijn onder andere tabaksrook, vocht (huisstofmijt, schimmels), verbrandingsgassen, radongas en oplosmiddelen. Bovendien bevinden de meeste mensen zich het grootste deel van de dag binnen, thuis, op het werk of op school. De preventie en oplossing van veel binnenmilieu- en daarmee samenhangende gezondheidsproblemen kan, afgezien van een reductie van bronnen, liggen in een goede ventilatie van de woning/school. Naast geschikte ventilatievoorzieningen is een adequaat ventilatiegedrag hierbij essentieel. Uit onderzoek blijkt echter dat mensen vaak onvoldoende ventileren en dat de kennis over bronnen van binnenluchtverontreiniging en de invloed van deze bronnen op de gezondheid en kennis over de benodigde ventilatie over het algemeen gering is. Ventilatiegedrag en kennis over bronnen(reductie) bieden aanknopingspunten voor voorlichting. Binnenmilieu scholen Alle basisscholen zijn in Papendrecht aangeschreven om de ABCD-tool in te vullen. Op basis van deze tool wordt een selectie gemaakt van scholen die natuurlijke ventilatie hebben en een slecht binnenmilieu. In 2009 zijn 20 scholen in de regio bezocht die een slecht binnenmilieu hadden. Deze scholen hebben een ventilatieadvies gekregen. In Papendrecht zijn twee scholen bezocht, te weten de Knotwilg op beide locaties (dus Moerbeihof en Leilinde). Niet alle scholen hebben meegedaan aan het invullen van de ABCD-tool. Er is een plan opgesteld om deze scholen alsnog te verleiden mee te doen in de inventarisatie. De scholen die meegedaan hebben aan de inventarisatie hebben allemaal een CO2-meter ontvangen. Er zijn natuurlijk ook scholen die een goed binnenmilieu hadden. Deze scholen zijn verder ook niet bezocht. Training van aandachtsfunctionarissen Er is een plan gemaakt en een training ontwikkeld om aandachtsfunctionarissen te trainen binnen de scholen. 5

6 Uitvoeringsprogramma overgewicht In de opdracht aan de GGD ZHZ staat de volgende doelstelling genoemd: 1. Overgewicht en obesitas bij volwassenen is, afgezet tegen de gegevens uit de gezondheidsmonitor 2006, niet verder toegenomen. 2. Overgewicht en obesitas bij jeugdigen in de leeftijd 0-19 jaar in 2011 niet verder toegenomen ten opzichte van de onderzoeksgegevens van het schooljaar In het beleidsplan van de gemeenten is gekozen voor de aanpak van overgewicht. Preventie van overgewicht heeft de meeste kans van slagen als hier al op jonge leeftijd mee begonnen wordt. Daarom hebben de gemeenten besloten het accent te leggen op de jeugd van 0-19 jaar en hun ouders/verzorgers. Naast een integrale inzet van gemeenten op een gezonde omgeving, wordt vooral de school als setting voor interventie gekozen. In het verstedelijkte gebied vormt ook de wijk of buurt een relevante setting voor interventies. Daarnaast wordt ook gezocht naar manieren om mensen met een lage SES te bereiken. De doelstelling is in dit uitvoeringsprogramma nader uitgesplitst naar drie niveaus, te weten korte termijn, middellange termijn en lange termijn: 1. Voor de korte termijn gaat het om kennisvermeerdering over de gevolgen van overgewicht en vaardigheden waarmee mensen gewichtstijging tegen kunnen gaan. Op het gebied van beleid en organisatie betekent dat het ontwikkelen van structuren en randvoorwaarden voor gezondheidsbevordering. Voorbeelden zijn het opnemen van voorlichting over voeding en bewegen in het onderwijspakket en het beweegvriendelijk inrichten van de woonomgeving. 2. Slechts wanneer aan dergelijke voorwaarden is voldaan, is het reëel om gedragsverandering tot stand te willen brengen. De doelen op middellange termijn hebben daarom te maken met gedragsverandering en gedragsbehoud. Bij overgewicht gaat het dan bijvoorbeeld om minder vet eten, meer bewegen en minder zittende activiteiten. Acties kunnen in de looptijd van dit programma ingezet worden, maar effecten zijn pas te realiseren en dus meetbaar als het programma na deze periode doorloopt. 3. Als deze gedragsverandering een feit is, kan de volgende fase in beeld komen. Dan is het reëel om te verwachten dat de gezondheid van de burgers gunstig kan worden beïnvloed. Daarom wordt pas in de doelen op lange termijn gesproken over het daadwerkelijk gunstig beïnvloeden van de gezondheid van burgers. Het uiteindelijke doel bij preventie van overgewicht is het voorkómen van ziekte en vroegtijdige sterfte of het verhogen van de kwaliteit van leven. Resultaten meten In de gemeentelijke opdracht wordt de evaluatie van het uitvoeringsprogramma als volgt beschreven: Evaluatie van interventies binnen het programma Monitoring van gezondheidstrends (Gezondheids-, jeugdgezondheids- en ouderenmonitor) De doelgroepen zijn: Universele domein Primaire doelgroep Secundaire doelgroep Selectieve domein Primaire doelgroep Secundaire doelgroep -Gehele bevolking -Intermediairs -Gemeentelijke diensten -Jeugd 0-19 met risicogedrag en in risicosituaties -Volwassenen met een lage SES -Allochtonen (verstedelijkt gebied) -(Jonge) ouders / verzorgers 6

7 Probleemschets overgewicht Effecten overgewicht Overgewicht is de laatste tijd een belangrijk gezondheidsprobleem in Nederland. Overgewicht kan leiden tot het ontstaan van suikerziekte (ouderdomsdiabetes), hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen, verschillende vormen van kanker en leverafwijkingen. Daarnaast heeft overgewicht veel psychische, sociale en economische gevolgen. Zo zijn kinderen met ernstig overgewicht een makkelijk doelwit voor pesterijen. Ze hebben meer kans op sociale isolatie en ontwikkelen makkelijker een negatief zelfbeeld. Berekend is dat van het geld dat omgaat in de gezondheidszorg in Nederland, ongeveer 4% wordt gebruikt voor behandeling van problemen die rechtstreeks het gevolg zijn van overgewicht. Ernstig overgewicht (obesitas) hangt samen met tal van chronische aandoeningen en veroorzaakt bijna 10% van de ziektelast in Nederland. Onderzoek laat verder zien dat mensen met overgewicht meer van hun werk verzuimen en vaker arbeidsongeschikt zijn dan mensen met een gezond gewicht. Oorzaak overgewicht De belangrijkste oorzaak van overgewicht is de disbalans tussen energie-inname en energieverbruik. Een kleine positieve energiebalans leidt over langere perioden al tot grote veranderingen in lichaamsgewicht. De sterke toename van overgewicht en obesitas die de laatste jaren is opgetreden, hebben een directe relatie met verandering van leefstijl: ongezonde voeding met een hoge energiedichtheid, onvoldoende bewegen, veel zittende activiteiten. Deze leefstijlveranderingen hangen samen met omgevingsfactoren. Zo zijn veel voedingsmiddelen voor grote groepen van de bevolking beschikbaar en kant en klaar porties voeding zijn groter geworden. Verder is de noodzaak om lichamelijke activiteit te ontplooien gedaald door toenemende mechanisering en automatisering. Uitvoering van het programma De nadruk in 2009 ligt, volgens afspraak, op vier pilots in de regio (Zwijndrecht, Dordrecht, Gorinchem, AV). Er zijn wel een aantal dingen ook voor Papendrecht uitgevoerd. Jeugd De JGZ (jeugdgezondheidszorg) in Papendrecht werkt met een overgewichtprotocol. Hierdoor wordt vroegtijdig overgewicht preventief aangepakt. Er is publieksinformatie gemaakt die op een themawebsite wordt geplaatst Regionaal heeft stichting KOEL verloskundigen bijgeschoold mbt overgewicht en moedermelk. Er is een quickscan en inventarisatie gemaakt van al het aanbod in Papendrecht m.b.t. voeding en bewegen voor jeugd, volwassenen en allochtonen. Waarschijnlijk gaat er ingezet worden op beweegkriebels (een interventie voor peuters). Volwassenen Er is publieksinformatie gemaakt die op een themawebsite wordt geplaatst; Op 30 juni is er een themawebsite gelanceerd. Mensen die willen bewegen, maar daarvoor een sportpartner zoeken kunnen nu via deze website een sportmaatjes vinden. Promotiemateriaal is o.a. toegezonden naar alle huisartsen, apotheken, gemeenten. Via de sociale dienst Drechtsteden kunnen mensen met schulden een cursus volgen. In deze cursus is aandacht gekomen hoe je met weinig geld toch gezond kunt eten. Er is een quickscan gemaakt van het beleid in Papendrecht. Gekeken wordt waar de kansen liggen voor een integrale aanpak van overgewichtpreventie. Op basis hiervan wordt een plan van aanpak voorgesteld voor de komende jaren. 7

8 Uitvoeringsprogramma alcoholpreventie In regionaal (ZHZ-)verband is het programma Verzuip jij je toekomst?! vastgesteld. Opdracht Opdracht veiligheidssociëteit ZHZ voor 19 gemeenten. Tijdens de bijeenkomst van de Veiligheidssociëteit ZHZ op 19 maart hebben de aanwezigen (burgemeesters, wethouders volksgezondheid, de top van de politie en de top van het Openbaar Ministerie) opdracht gegeven om een regionaal programma alcoholontmoediging onder jongeren te maken. Voor de Veiligheidssociëteit is dit programmaplan het vervolg op de eerder opgestelde startnotitie alcoholontmoediging onder jongeren in de regio ZHZ. Opdracht GGD-ZHZ, Gezondheidsbeleid regio ZHZ voor 14 gemeenten. De gemeenten in de volksgezondheidsregio Zuid-Holland-Zuid hebben beleid geformuleerd voor het gemeenschappelijke gezondheidsbeleid, waaronder ook het thema alcoholgebruik onder jongeren valt. De opdrachtgever heeft de uitvoering van het regionale beleid aan de GGD-ZHZ overgedragen. Gemeente Dordrecht. De gemeente Dordrecht heeft als centrumgemeente het verslavingsbeleid in portefeuille.naast het regionale thema alcoholgebruik bij jongeren van het gezondheidsbeleid heeft de gemeente Dordrecht dit als extra speerpunt benoemt. Zij hanteert bij de uitwerking de vier pijlers die geformuleerd zijn door VWS. Daarbij zal het project zich richten op vier vlakken namelijk; sport, onderwijs, uitgaan en publieke ruimte. Kinderen en jongeren in de leeftijd van -9 maanden tot 23 staan centraal. In het programma Verzuip jij je toekomst?! staan de volgende twee doelstellingen voor de periode centraal: 1. Het tegengaan van alcoholgebruik door jongeren onder de 16 jaar. Introductie en bestendiging norm: onder de 16 geen alcohol (10 t/m 15 jaar). 2. Het tegengaan van overmatig en excessief alcoholgebruik door uitgaanders zowel privé als in het gehele publieke domein (16 t/m 23 jaar). Uit het programmaplan: Vier jaar na de start van het programma willen we het volgende hebben bereikt: Tegengaan van alcoholgebruik onder de 16 jaar: 1. Toename draagvlak van de norm geen alcohol onder de 16 jaar. Het draagvlak voor de norm onder de 16 jaar helemaal geen alcohol kan in 2012 rekenen op ten minste 65% steun in de volwassen bevolking (vanaf 18 jaar) waaronder in het bijzonder ouders. Landelijk is het draagvlak voor de leeftijdsgrens onder ouders 40% (NIPO, 2003). 2. Betere naleving en handhaving van de wettelijke leeftijdsgrenzen met betrekking tot de verkoop van alcohol. Er is in 2012 sprake van minimaal 50% naleving van de wettelijke leeftijdsgrenzen in supermarkten, slijterijen, sportkantines en horeca. Heden is de naleving slechts 10%. 3. Verhoging van de startleeftijd waarop jongeren alcohol gebruiken. De startleeftijd is in 2012 opgeschoven naar 13,5 jaar. Landelijk bezien is de startleeftijd momenteel 12,2 jaar. Tegengaan van schadelijk alcoholgebruik door uitgaanders en openbare orde problematiek: 4. Afname overmatig alcoholgebruik in de commerciële horeca en in de niet-commerciële drinklocaties. 5. Een beeld hebben of er sprake is van hokken en keten problematiek en daarop passend beleid hebben ontwikkeld. 8

9 6. Er is sprake van een significante afname van schadelijk alcoholgebruik bij evenementen (w.o. schuurfeesten). 7. Betere naleving en handhaving van het zogenaamde doortapverbod. Er wordt niet geschonken aan mensen die al in kennelijke dronken staat zijn. 8. Afname alcoholgerelateerde vernielingen, overlast en geweld. In 2012 zijn alcoholgerelateerde vernielingen afgenomen met 10% ten opzichte van 2007 (58%.) Vallend onder beide algemene doelstellingen 9. In 2012 zijn alle specifieke risicogroepen in beeld en worden effectieve interventies toegepast. Uitvoering programmaplan Verzuip jij je toekomst?! Het project verzuip jij je toekomst is net van start gegaan. De aftrap van het project heeft plaatsgevonden op 30 maart Er zijn drie werkgroepen geformeerd: preventie en educatie, beleid en regelgeving en handhaving. Deze werkgroepen hebben een planning van de activiteiten gemaakt t/m maart Vanuit Papendrecht wordt deelgenomen aan de werkgroep beleid en regelgeving, waarvan burgemeester De Bruin voorzitter is. In Papendrecht is ook een quickscan gehouden met betrekking tot het beleid rond alcohol. Op basis hiervan kan de werkgroep beleid een aantal gedeelde knelpunten in beleid opsporen en voorstellen voor maken. Door de GGD is in de regio bij 5 scholen gestart met de methode De gezonde school en genotmiddelen. De Willem de Zwijger-school is één van de 5 scholen waar vanaf het schooljaar deze methode is ingevoerd. Er worden lessen gegeven in de klassen 1, 2 en 3. 9

Verslaglegging bijeenkomst voor informatie en opinie 3 februari 2010 van 19.30 uur tot 20.30 uur

Verslaglegging bijeenkomst voor informatie en opinie 3 februari 2010 van 19.30 uur tot 20.30 uur Verslaglegging bijeenkomst voor informatie en opinie 3 februari 2010 van 19.30 uur tot 20.30 uur Aanwezigen: Dhr. R. van Lavieren, voorzitter Mw. M.J.H. Barra-Leenheer, PvdA Dhr. O. Yilmaz, PvdA Dhr. dr.ir.

Nadere informatie

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos Bijlage 2 Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos A1 Uitbrengen jaarkrant A2 Advertentie huis aan huis bladen A3 Consultatie B1 Brochures

Nadere informatie

Gezondheidsbevordering 2012 2015 regio Zuid-Holland Zuid

Gezondheidsbevordering 2012 2015 regio Zuid-Holland Zuid Gezondheidsbevordering 2012 2015 regio Zuid-Holland Zuid Uitvoeringsprogramma s Juli 2012 GGD Zuid-Holland Zuid Gezondheidsbevordering 2012 2015 regio Zuid-Holland Zuid De gemeenten in Zuid-Holland Zuid

Nadere informatie

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Raadsvergadering, 31 januari 2012 Voorstel aan de Raad Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Nr.: 483 Agendapunt: 11 Datum: 31 januari 2012 Onderdeel raadsprogramma:

Nadere informatie

Raadsvoorstel (gewijzigd)

Raadsvoorstel (gewijzigd) Raadsvoorstel (gewijzigd) BARCODE STICKER Nr. 2009-064 Houten, 17 november 2009 Onderwerp: Tweede kadernota Lokaal Gezondheidsbeleid 2010-2013 Beslispunten: 1. In te stemmen met de volgende in de tweede

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

Bestuursopdracht Raad

Bestuursopdracht Raad Bestuursopdracht Raad Natuurlijk: gezond! Uitgangspunten notitie lokaal gezondheidsbeleid Naam ambtenaar: P.M. Veldkamp Datum: 18 april 2008 1. Aanleiding. Gemeenten zijn verplicht om iedere vier jaar

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING

PROGRAMMABEGROTING PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?!

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! 2013-2015 Algemeen De evaluatie van Verzuip jij je Toekomst?! over de periode 2009-2012 heeft laten zien dat in de afgelopen vier jaar de eerste

Nadere informatie

Regionale aanpakken interview over regionale aanpak jeugd & alcohol, GGD Zuid-Holland Zuid

Regionale aanpakken interview over regionale aanpak jeugd & alcohol, GGD Zuid-Holland Zuid Regionale aanpakken interview over regionale aanpak jeugd & alcohol, Zuid-Holland Zuid Naam regionale aanpak Verzuip jij je toekomst?! Organisatie GGD Zuid-Holland Zuid Geïnterviewde Korte omschrijving

Nadere informatie

Voorbeeldadvies Cijfers

Voorbeeldadvies Cijfers Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen

Nadere informatie

Resultaten Jongerenonderzoek

Resultaten Jongerenonderzoek Resultaten Jongerenonderzoek 2013 Groenewald GGD Zuid Limburg Geleen, april 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Resultaten van uw school 2.1 VMBO klas 2 3 2.2 VMBO klas 4 4 2.3 HAVO/VWO klas 2 5 2.4 HAVO/VWO

Nadere informatie

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2012-2015 Wettelijk kader Gewijzigde Wet Publieke Gezondheid (januari 2012) Wijzigingen betreffen drie thema s, te weten: 1. Betere voorbereiding op infectieziektecrisis 2.

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Inleiding

Raadsvoorstel. Inleiding Raadsvoorstel Agendapunt Raadsvergadering 20 maart 2019 Portefeuillehouder Carla Kreuk- Wildeman Begrotingsprogramma Sociaal Domein (programma 2) Onderwerp Lokale gezondheidsagenda Tiel 2019-2022 Besluit

Nadere informatie

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen Lijst Agendapunten nummer: Kenmerk: 30525 Afdeling: Samenleving Portefeuillehouder: C.L. Liefting COLLEGEVOORSTEL 6a DATUM: 2 november 2010 ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen 2011-2015

Nadere informatie

Verslag regionale werkconferenties kiezen voor gezond leven

Verslag regionale werkconferenties kiezen voor gezond leven Verslag regionale werkconferenties kiezen voor gezond leven Aanleiding voor de werkconferenties Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) brengt in het najaar van 2006 een tweede Preventienota

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar speerpuntennotitie? Wat doen/deden we al? Welke gezondheidsproblemen

Nadere informatie

Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen?

Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen? Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen? Door: GGD Flevoland Aanleiding Alcoholgebruik onder jongeren is al enige jaren een belangrijk thema binnen de gemeente

Nadere informatie

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant:

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Bouwstenen nota volksgezondheid 2013-2016 Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Renate Martens en Ivanka van der Veeken Bouwstenen Evaluatieverslag nota volksgezondheid 2008-2011 Landelijke nota gezondheidsbeleid

Nadere informatie

Depressie in Zeeland

Depressie in Zeeland Depressie in Zeeland Kernpunten 15.000 119.000 19 jr en ouder ernstige depressieve klachten milde depressieve klachten ernstig depressieve klachten 19-24 jarigen 10 % 2012-2016 34% 57% 19-24 jarigen milde

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk Uitvoeringsprogramma 2016 Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016 Inleiding Voor u ligt het uitvoeringsprogramma voor 2016 van het regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016. Het

Nadere informatie

Gezondheid gewoon dichtbij Papendrecht. Lokale paragraaf gezondheidsbeleid Papendrecht

Gezondheid gewoon dichtbij Papendrecht. Lokale paragraaf gezondheidsbeleid Papendrecht Gezondheid gewoon dichtbij Papendrecht Lokale paragraaf gezondheidsbeleid Papendrecht 2012-2015 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Lokale thema s in Papendrecht 3 1.1 Algemeen 3 1.2 Resultaten lokale ambities 2007-2011

Nadere informatie

Strategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland

Strategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Strategische Agenda 2018-2021 Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Vastgesteld Algemeen Bestuur 18 oktober 2018 Inleiding In de door het Algemeen Bestuur in december

Nadere informatie

UITVOERINGSPROGRAMMA WELZIJN/WMO 2012 (gewijzigde expeditie) Bijlage 1: Doelstellingen Integrale Welzijnsnota

UITVOERINGSPROGRAMMA WELZIJN/WMO 2012 (gewijzigde expeditie) Bijlage 1: Doelstellingen Integrale Welzijnsnota UITVOERINGSPROGRAMMA WELZIJN/WMO 2012 (gewijzigde expeditie) Bijlage 1: Doelstellingen Integrale Welzijnsnota WELZIJN ALGEMEEN 1 Het zo optimaal mogelijk laten participeren van de inwoners van Hendrik-Ido-Ambacht

Nadere informatie

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd oinleiding 1 c Gewichtsstijging ontstaat wanneer de energie-inneming (via de voeding) hoger is dan het energieverbruik (door lichamelijke activiteit). De laatste decennia zijn er veranderingen opgetreden

Nadere informatie

Bestuursovereenkomst Jeugd en alcohol Zeeland

Bestuursovereenkomst Jeugd en alcohol Zeeland Bestuursovereenkomst Jeugd en alcohol Zeeland Partijen: De minister van Veiligheid en Justitie (VenJ); De Vereniging van Zeeuwse Gemeenten, namens de 13 gemeenten in Zeeland, hierna te noemen de gemeenten;

Nadere informatie

Bijlage 3 Jaarprogramma gemeente Meerssen 2008 (inclusief Jeugdgezondheidszorg)

Bijlage 3 Jaarprogramma gemeente Meerssen 2008 (inclusief Jeugdgezondheidszorg) Bijlage 3 Jaarprogramma gemeente Meerssen 2008 (inclusief Jeugdgezondheidszorg) Deze bijlage is een eerste aanzet. Aan de hand van het nieuwe productenboek van de GGD Zuid - Limburg zal het jaarprogramma

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan

Preventie- en handhavingsplan 08OKT.2014 Gemeente Delft Preventie- en handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet - 2014 Astrid Lensink & Irma Lauwers 14-04-2014 Inleiding Op I januari 2014 is de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1463853 Datum: 5 februari 2019 Domein/ Team: Ruimtelijk / VBA Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans Behandeld door: E.L.C. Boschma Onderwerp:

Nadere informatie

Nota gezondheidsbeleid Eemnes Aandachtpunten en/of mogelijkheden bij uitvoering van prioriteiten

Nota gezondheidsbeleid Eemnes Aandachtpunten en/of mogelijkheden bij uitvoering van prioriteiten Bijlage I. Aandachtpunten en/of mogelijkheden bij uitvoering van prioriteiten 3.1 schadelijk alcoholgebruik aansluitende lokale activiteiten uit het Plan van Aanpak uit. Het college zal nog een uitgewerkt

Nadere informatie

GEZOND, GEWOON DOEN!

GEZOND, GEWOON DOEN! GEZOND, GEWOON DOEN! Verbeteren binnenmilieu Verslavingspreventie Bestrijden overgewicht Verhogen vaccinatiegraad Verbeteren psychische gezondheid Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Gemeente Zederik Beleidsperiode

Nadere informatie

GGD Hollands Noorden. en wijkverpleegkundigen met S1-taken

GGD Hollands Noorden. en wijkverpleegkundigen met S1-taken GGD Hollands Noorden en wijkverpleegkundigen met S1-taken Waarom een GGD? Wet Publieke Gezondheidszorg (WPG): Gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke

Nadere informatie

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad

Raadsvergadering, 29 januari 2008. Voorstel aan de Raad Raadsvergadering, 29 januari 2008 Voorstel aan de Raad Nr: 206 Agendapunt: 8 Datum: 11 december 2007 Onderwerp: Vaststelling speerpunten uit de conceptnota Lokaal Gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 januari 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 januari 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Lokale paragraaf gezondheidsnota

Lokale paragraaf gezondheidsnota Lokale paragraaf gezondheidsnota Aanleiding: Gemeenten hebben de wettelijke taak om de gezondheid van hun burgers te beschermen en te bevorderen. Deze taak staat beschreven in de Wet Publieke Gezondheid.

Nadere informatie

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. 4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)

Nadere informatie

B&W-Aanbiedingsformulier

B&W-Aanbiedingsformulier B&W.nr. 08.1145, d.d. 25 november 2008 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Sluiten samenwerkingsconvenant 'Veerkracht' in het kader van preventie van depressie bij ouderen in Leiden Zuidwest BESLUITEN Behoudens

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk Uitvoeringsprogramma 2014 Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016 Inleiding Voor u ligt het uitvoeringsprogramma voor 2014 van het regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016. Het

Nadere informatie

NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID DEURNE 2012-2015

NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID DEURNE 2012-2015 NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID DEURNE 2012-2015 Deurne, december 2011 Colofon: Portefeuillehouder: Samenstellers: J.P. Ragetlie R. Horbach, GGD Brabant-Zuidoost W. Evers, beleidsmedewerker zorg en volksgezondheid

Nadere informatie

Onderwerp: Nota lokaal gezondheidsbeleid: Gezondheid, welzijn en welbevinden.

Onderwerp: Nota lokaal gezondheidsbeleid: Gezondheid, welzijn en welbevinden. Vergadering: 21 5 2013 Agendanummer: 7 Status: Opiniërend Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar L.W.Top, 0595 447716 E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. L.W.Top) Aan de gemeenteraad, Onderwerp:

Nadere informatie

agendanummer afdeling Simpelveld VI- 38 Burgerzaken 21 oktober 2008 onderwerp Uitvoeringsnota Gemeentelijk gezondheidsbeleid

agendanummer afdeling Simpelveld VI- 38 Burgerzaken 21 oktober 2008 onderwerp Uitvoeringsnota Gemeentelijk gezondheidsbeleid Aan de raad agendanummer afdeling Simpelveld VI- 38 Burgerzaken 21 oktober 2008 onderwerp Uitvoeringsnota Gemeentelijk gezondheidsbeleid 2008-2011 Inleiding Op grond van Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid

Nadere informatie

OInleiding1c Psychische ongezondheid Psychische problemen Ervaren gezondheid Eenzaamheid

OInleiding1c Psychische ongezondheid Psychische problemen Ervaren gezondheid Eenzaamheid OInleiding 1 c Depressie is één van de belangrijkste psychische stoornissen waar met preventie gezondheidswinst is te behalen. Depressie is daarom als landelijk speerpunt gekozen. In deze factsheet zal

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma binnenmilieu in Zuid-Holland Zuid

Uitvoeringsprogramma binnenmilieu in Zuid-Holland Zuid Uitvoeringsprogramma binnenmilieu in Zuid-Holland Zuid 2008 2011 Versie: juli 2008 (publieksversie) 1 1 Inleiding 1.1 Opdracht Op 6 maart 2008 heeft het portefeuillehoudersoverleg volksgezondheid Zuid-Holland

Nadere informatie

Jongeren Op Gezond Gewicht Roermond

Jongeren Op Gezond Gewicht Roermond 2017-2019 Jongeren Op Gezond Gewicht Roermond JOGG Landelijk JOGG staat voor Jongeren op Gezond Gewicht. Het is een intersectorale aanpak die bewezen effectief is om de stijging van overgewicht bij jongeren

Nadere informatie

Samenvatting...2 Inleiding...5 H1 Gezond, gewoon doen in Zuid-Holland Zuid...6 1.1 Inleiding...6 1.2 Missie en visie...6 1.

Samenvatting...2 Inleiding...5 H1 Gezond, gewoon doen in Zuid-Holland Zuid...6 1.1 Inleiding...6 1.2 Missie en visie...6 1. Samenvatting...2 Inleiding...5 H1 Gezond, gewoon doen in Zuid-Holland Zuid...6 1.1 Inleiding...6 1.2 Missie en visie...6 1.3 Regie, rollen en instrumenten...7 1.4 Integraal (gezondheids)beleid en sociaal

Nadere informatie

Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid

Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid Activiteiten gericht op het behalen van de doelstellingen van de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2016-2019 Bijlage bij adviesnota AB 2 juli 2015 20 mei 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Gezondheidsbescherming

Nadere informatie

ADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering.

ADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering. ADVIESNOTA Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd Inleiding Een gezonde jeugd. Dat is wat onze gemeente wil. Overgewicht onder jongeren vormt echter een bedreiging. Daarom is bestrijding

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan alcohol

Preventie- en handhavingplan alcohol Preventie- en handhavingplan alcohol Achtergrond Sinds 2014 zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders van de Drank- en Horecawet geworden. Zowel op juridisch, handhaving en educatief vlak is de gemeente

Nadere informatie

Regionale nota gezondheidsbeleid Kennemerland

Regionale nota gezondheidsbeleid Kennemerland Regionale nota gezondheidsbeleid Kennemerland 2017-2020 Inhoud presentatie: Gezondheid Landelijke aanpak Regionale nota Speerpunten Wat doen we al Cijfers Lokale paragraaf? Vragen/reacties Wat is gezondheid?

Nadere informatie

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08 Comm. : MZ Onderwerp Alcoholpreventie jongeren in Noord Brabant Status oordeelvormend Voorstel 1. Deel te nemen aan het project alcoholpreventie Jongeren Veiligheidsregio Brabant-Noord 2. Vanaf 2009 voor

Nadere informatie

STARTNOTITIE NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID STEDE BROEC

STARTNOTITIE NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID STEDE BROEC STARTNOTITIE NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID STEDE BROEC 2013 2017 Inlichtingen bij: Bert van Elswijk Afdeling Welzijn Telefoon: 0228-510173 (di-wo-do) Email:bvanelswijk@stedebroec.nl MEI 2012 1 INHOUD 1.

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 59172 Datum : 10 juni 2014 Programma : Welzijn Volksgezondheid Blad : 1 van 5 Cluster : Samenleving Portefeuillehouder: mw.

Nadere informatie

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Opzet Introductie GGD Hollands Midden Relatie tussen armoede, schulden

Nadere informatie

Kinderen in West gezond en wel?

Kinderen in West gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Welbevinden en sociale veiligheid

Welbevinden en sociale veiligheid Welbevinden en sociale veiligheid BA S ISO N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal Kompas

Nadere informatie

Welzijnszorg Oosterschelderegio

Welzijnszorg Oosterschelderegio Goes, 28 juni 2012 4g Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio Gemeente Borsele t.a.v. College van B & W Postbus 1 4450 AA Heinkenszand Onderwerp: Behandeld: Bijlage(n): Email: Evaluatie regionaal

Nadere informatie

Uitvoeringsplan gezondheid Schagen samen gezond

Uitvoeringsplan gezondheid Schagen samen gezond Uitvoeringsplan gezondheid Schagen samen gezond Schagen samen gezond Kaders uit beleidsnota: Definitie gezondheid: het vermogen om lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk optimaal te functioneren in

Nadere informatie

Kinderen in Zuid gezond en wel?

Kinderen in Zuid gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuid gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuid? Voor Zuid zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders. Anna de Haan, Pharos Studiedag Gezond in 21 juni 2017

Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders. Anna de Haan, Pharos Studiedag Gezond in 21 juni 2017 Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders Anna de Haan, Pharos Studiedag Gezond in 21 juni 2017 Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders Impulsprogramma tot 31 mei 2018 1. Praktische ondersteuning

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad. juni Beste raadsleden,

Aan de gemeenteraad. juni Beste raadsleden, Raadhuislaan 6, Rockanje Postadres: Postbus 550, 3235 ZH Rockanje E-mailadres: gemeente@westvoorne.nl Telefoon (0181) 40 80 00 Fax (0181) 40 80 99 Uw kenmerk: Aan de gemeenteraad Uw brief van: Ons kenmerk:

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Gemeente Bergen

Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Gemeente Bergen Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Bergen Bergen NH 2 Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Bergen 1. Inleiding In het beleidsplan Naar een nuchter Bergen 2012 2015 zijn de volgende ambities

Nadere informatie

Kadernota In control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord

Kadernota In control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord Kadernota In control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord Projectgroep In control of Alcohol & Drugs 2 december 2015 1. Inleiding Voor u ligt het nieuwe programma In Control of Alcohol of Drugs

Nadere informatie

Kinderen in Noord gezond en wel?

Kinderen in Noord gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Noord gezond en wel? 1 Wat valt op in Noord? Voor Noord zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

verslavingspreventie binnen het onderwijs

verslavingspreventie binnen het onderwijs verslavingspreventie binnen het onderwijs In dit overzicht is per type onderwijs en de verschillende leeftijdsfasen te zien welke preventieve interventies er ingezet kunnen worden. De richtlijnen geven

Nadere informatie

Kadernota In Control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord

Kadernota In Control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord Kadernota In Control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord Projectgroep In Control of Alcohol & Drugs 29 februari 2016 1. Inleiding Voor u ligt het nieuwe programma In Control of Alcohol & Drugs

Nadere informatie

PFO-Samenleving Hoeksche Waard Bestuurscommissie Volksgezondheid Zuid-Holland Zuid

PFO-Samenleving Hoeksche Waard Bestuurscommissie Volksgezondheid Zuid-Holland Zuid B&W voorstel Onderwerp Afdeling Product Zaaknummer Vaststelling regionale nota Volksgezondheid Beleid & Ontwikkeling AFDKP11 - Afdelingskostenplaats B&O Z-11.06546 Stuknummer Algemeen besluit nr. 870 Publicatie

Nadere informatie

Gezond meedoen in Sittard-Geleen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Sittard-Geleen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Sittard-Geleen Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk

Nadere informatie

Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden

Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden Bijlage 1: Concept Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden De regionale aanpak van alcoholmatigingsbeleid: Beleidsvisie en opdracht Inhoudsopgave 1. Urgentie... 1 2. Een complexe opdracht voor

Nadere informatie

Dit voorstel geeft invulling aan de wettelijke verplichting genoemd onder punt 2.

Dit voorstel geeft invulling aan de wettelijke verplichting genoemd onder punt 2. RAADSVOORSTEL Datum: 23 december 2014 Nummer: Onderwerp: Vaststellen preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2017 Voorgesteld raadsbesluit: Het preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2017 vast te

Nadere informatie

Samenvatting Jong; dus gezond!?

Samenvatting Jong; dus gezond!? Samenvatting Jong; dus gezond!? Deel III Gezondheidsprofiel regio Nieuwe Waterweg Noord, 2005-2008 Samenvatting rapport Jong; dus gezond!? Gezondheidssituatie van de Jeugd (2004-2006) Regio Nieuwe Waterweg

Nadere informatie

Samen Beter. Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente Hardenberg 2008 2011

Samen Beter. Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente Hardenberg 2008 2011 Samen Beter Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente Hardenberg 2008 2011 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Algemeen Gezondheidsbeleid 3 2.1 GGD IJssel-Vecht 3 2.2 Financieel overzicht Algemeen Gezondheidsbeleid 3 2.3

Nadere informatie

Besluit Raad Nr. Datum 0 6 JUL 2015

Besluit Raad Nr. Datum 0 6 JUL 2015 f r -,*;! gemeente Montfoorl Besluit Raad Nr. Datum 0 6 JUL 2015 RAADSVOORSTEL ter besluitvorrning in de raad Datum Forum vergadering 9 juni 2015 Zaaknummer :154279 Datum Raadsvergadering 22ju*rZ0l5 jwu

Nadere informatie

Kinderen in Centrum gezond en wel?

Kinderen in Centrum gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Centrum gezond en wel? 1 Wat valt op in Centrum? Voor Centrum zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van

Nadere informatie

Gezondheid in Dordrecht

Gezondheid in Dordrecht CONCEPT Gezondheid in Dordrecht Meerjarenbeleidsplan 2008-2010 December 2007 Sector Maatschappelijke ontwikkeling 1 Inhoudsopgave 0. Samenvatting 1. Inleiding 1.1. Landelijke preventienota Kiezen voor

Nadere informatie

Volksgezondheid en milieu

Volksgezondheid en milieu Portefeuillehouders Wethouder T. Van Hulsel Wethouder M. Kuijken Wethouder S. Luijten Volksgezondheid en milieu Taakveld 7 Volksgezondheid en milieu Wat gaan we bereiken en wat gaan we doen? De gemeente

Nadere informatie

Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd Voorschoten

Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd Voorschoten Jeugd Voorschoten Inleiding 3 1. Gezonde School 3 2. Verslavingspreventie 3 3. Voeding en Bewegen 4 4. Sociaal-Emotionele Ontwikkeling 4 5. 2019 5 Gemeente Gemeente Voorschoten Verantwoordingsperiode 1-1-2018

Nadere informatie

JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016

JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016 JOGG HELLEVOETSLUIS 2014 2016 Afdeling Samenlevingszaken, november 2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Achtergrond... 4 2.1. Gezondheidsbevordering... 4 2.2. Integrale aanpak... 4 3. Probleemstelling... 5

Nadere informatie

Informatie voor professionals

Informatie voor professionals Informatie voor professionals De GGD Noord- en Oost-Gelderland (GGD NOG) heeft, met ingang van het schooljaar 2014-2015, de werkwijze van de afdeling jeugdgezondheidszorg (deels) aangepast. In deze brief

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 12 juni 2007 Nummer voorstel: 2007/75

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 12 juni 2007 Nummer voorstel: 2007/75 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 12 juni 2007 Nummer voorstel: 2007/75 Voor raadsvergadering d.d.: 11 september 2007 Agendapunt:

Nadere informatie

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER 7-10-14 A. Deze nota is in overleg met de volgende disciplines geconcipieerd: Veiligheid & Leefbaarheid, Communicatie B. Er is wel overeenstemming

Nadere informatie

Concept uitvoeringsplan lokaal gezondheids beleid 2013 tot Gemeente Raalte

Concept uitvoeringsplan lokaal gezondheids beleid 2013 tot Gemeente Raalte Concept uitvoeringsplan lokaal gezondheids beleid 2013 tot 2017 Gemeente Raalte Team Samenleving / Jack de Goede / 26 maart 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk paginanummer 1. Inleiding 3 2. Speerpunten 3 3.

Nadere informatie

Gezond, gewoon doen. ` in Zuid Holland-Zuid

Gezond, gewoon doen. ` in Zuid Holland-Zuid Gezond, gewoon doen ` in Zuid Holland-Zuid Regionale nota integraal volksgezondheidsbeleid April 2007 1 Samenvatting...3 Inleiding...6 H1 Gezond, gewoon doen in Zuid-Holland Zuid...7 H2 Overgewicht...10

Nadere informatie

Welbevinden en sociale veiligheid

Welbevinden en sociale veiligheid Welbevinden en sociale veiligheid VOO R TG E Z E T O N D E R W I JS Een goede psychosociale gezondheid is belangrijk voor het sociaal functioneren, schoolprestaties en de algemene ontwikkeling. Nationaal

Nadere informatie

*Z0300EA3652* Beslispunten Uw raad wordt geadviseerd de beleidsnotitie sport de gezonde beweging vast te stellen.

*Z0300EA3652* Beslispunten Uw raad wordt geadviseerd de beleidsnotitie sport de gezonde beweging vast te stellen. Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus 1 3240 AA MIDDELHARNIS *Z0300EA3652* Registratienummer : Z -14-27201 / 2896 Agendanummer : 10 Portefeuillehouder : Wethouder De Jong Raadsvergadering : 5 juni

Nadere informatie

Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd Zuidplas

Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd Zuidplas Jeugd Zuidplas Inhoud Inleiding... 3 1. Gemeentelijke beleidsadvisering... 3 2. Samenwerking CJG... 3 3. Gezonde School... 3 4. Verslavingspreventie... 4 5. Voeding en Bewegen... 5 6. Sociaal-Emotionele

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Datum: 12 mei 2014 Directie Openbare Orde en Veiligheid en GGD Amsterdam Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Alcoholbeleid in Amsterdam 4 3. Doelstellingen Preventie-

Nadere informatie

Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl. Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB

Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl. Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB Ketenaanpak / netwerkaanpak actieve leefstijl De oplossing om meer mensen met een hoog gezondheidsrisico in beweging

Nadere informatie

Gezond meedoen in Schinnen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

Gezond meedoen in Schinnen. Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 Gezond meedoen in Schinnen Samenvatting Lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Dit is de samenvatting van het lokaal rapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 214 Een nieuwe kijk op gezondheid

Nadere informatie

CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS

CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS 2018 / 2019 CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS Dit is een document over het cursusaanbod van het Sociaal Pedagogisch Werk van Partners in Welzijn. Het is opgedeeld in cursussen voor kinderen,

Nadere informatie

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen Inhoud Alcoholpreventie Jeugd Gemeente Dalfsen 1 Alcoholpreventie Jeugd 1. Inleiding Het alcoholgebruik onder de jongeren is de laatste jaren een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel

Nadere informatie

Evaluatie regionale nota lokaal gezondheidsbeleid

Evaluatie regionale nota lokaal gezondheidsbeleid Evaluatie regionale nota lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015 Bijlage bij adviesnota AB 2 juli 2015 Gezondheid gewoon dichtbij 18 mei 2015 Dienst Gezondheid & Jeugd Nota Gezondheidsbeleid 2016-2019 18 mei

Nadere informatie

De Gezonde Generatie. Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018

De Gezonde Generatie. Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018 De Gezonde Generatie Project: Rookvrije generatie Fryslân Start november 2018 1 De Gezonde Generatie. Project Rookvrije generatie Fryslân. Onze ambitie is: alle kinderen in Fryslân groeien rookvrij op.

Nadere informatie

Startnotitie Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Startnotitie Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Startnotitie Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011 April 2008 Castricum Inleiding Voor het tijdvak 2007 tot en met 2010 vraagt het ontwikkelen van de Nota Lokaal gezondheidsbeleid de aandacht. In bijgevoegde

Nadere informatie

PREVENTIE VOOR POH-GGZ

PREVENTIE VOOR POH-GGZ PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT

Nadere informatie

Depressie en depressieve klachten

Depressie en depressieve klachten Depressie en depressieve klachten Volksziekte nummer één?! Volgens voorspellingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt depressie volksziekte nummer één. Bijna 20% van alle Nederlanders krijgt

Nadere informatie

Kinderen in Oost gezond en wel?

Kinderen in Oost gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Oost gezond en wel? 1 Wat valt op in Oost? Voor Oost zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 793 Preventief gezondheidsbeleid Nr. 259 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 september 2014 gemeente roerdalen 2014-2018 1 Hoofstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De Nederlandse jongeren drinken veel, vaak en op jonge leeftijd. Daarnaast

Nadere informatie