Tweede Bachelorjaar. Hoofdstuk 3

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tweede Bachelorjaar. Hoofdstuk 3"

Transcriptie

1 Hoofdstuk 3

2 1. Overzicht van het tweede bachelorjaar Het tweede studiejaar vormt samen met de propedeuse de basisopleiding psychologie. Het derde jaar is meer specialistisch ingevuld. Het tweede jaar heeft een ander karakter dan de propedeuse: er is een volledig onderzoeksemester in opgenomen met veel verplicht kleinschalig onderwijs waarbij de student fulltime beschikbaar moet zijn. Het andere semester bevat onder andere keuzevakken. Alle onderdelen wor den twee keer gegeven, één keer voor studenten die de propedeuse af hebben (stroom 1a en 1b) en één keer voor studenten met een (beperkte) studievertraging (stroom 2). De laatste groep heeft en houdt studievertraging! Dit wordt later toegelicht. Semester Onderdeel Ec Onderdelen van het onderzoeksemester 1 of 2 Onderzoeksmethoden en Statistiek of 2 Controverses in Psychologisch Onderzoek 3 1 of 2 Onderzoekspracticum basisdeel 9 1 of 2 Onderzoekspracticum onderzoeksdeel 12 1 of 2 SPSS 1 Onderdelen van het andere semester 1 of 2 Grondslagen van de Psychologie 6 1 of 2 Verwerking van en Rapportage over Teksten of 2 Gesprekspracticum 6 1 of 2 Keuzeruimte (div. cursusmogelijkheden) 12 Totaal 60 De cursus Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 is een vervolg op Onderzoeksmethoden en Statistiek 1. Samen met SPSS is deze cursus een belangrijke voorbereiding op het onderzoeksdeel van het Onderzoekspracticum (OP). In het derde jaar volgt opnieuw een statistisch methodologisch onderdeel maar dit wordt per specialisatie ingevuld. Het Onderzoekspracticum is het grootste onderdeel van het tweede studie jaar en neemt (wanneer men voltijd studeert) een volledig semester in beslag, waarin men gedurende de eerste 10 weken het basisdeel volgt samen met Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en SPSS. In de laatste 10 weken voert men met een groep van vier studenten vrijwel fulltime een onderzoek uit en worden de verplichte colleges Controverses in Psychologisch Onderzoek gevolgd. Men doorloopt de hele empirische cyclus en schrijft een eindverslag. Er bestaat ook een deeltijdvariant (half time) waarbij het onderwijs is uitgesmeerd over het gehele studiejaar. Verwerking van en Rapportage over Teksten 2 (VRT-2) is een vervolg op VRT-1 (de propedeusethese). Men verricht literatuurstudie over een onderwerp naar keuze waarbij men kan kiezen uit een groot aanbod van onderwerpen. Dit mondt uit in een literatuuroverzicht (paper). In het derde jaar wordt het schrijfonderwijs in de bachelor afgerond met een Bachelorthese. Grondslagen van de Psychologie is een cursus waarin zowel een aantal belangrijke denkers uit de Geschiedenis van de Psychologie worden gepresenteerd als een overzicht wordt gegeven van de wetenschapstheorie en filosofie. Het Gesprekspracticum is een training waarin aandacht wordt besteed aan het verwerven van kennis en zelfinzicht. Er wordt geoefend met en gereflecteerd op het eigen sociaal gedrag in alledaagse situaties. Hiermee wordt een basis gelegd voor het voeren van de veel voorkomende dyadische gespreksvoering in de beroepsuitoefening als psycholoog. Het Gesprekspracticum duurt zes weken, waarbij er elke week gedurende twee hele dagen verplichte bijeenkomsten zijn en wordt afgesloten met een tentamen. In de keuzeruimte in het tweede jaar kunnen studenten kiezen voor onderdelen binnen of buiten de opleiding Psychologie en zich daarmee verder oriënteren op de specialisatiekeuze. 2. Toelating tot onderdelen van het tweede bachelorjaar 2.1 Stromen in het tweede jaar Studenten worden na het eerste jaar in stromen verdeeld op basis van het aantal behaalde punten. We onderscheiden vier groepen: ec (= propedeuse) behaald op 31 augustus Stroom 1a Deze groep studenten start in het eerste semester met het onderzoeksemester dat bestaat uit Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum en Controverses in Psychologisch Onderzoek. Deze onderdelen zijn op elkaar afgestemd, men kan alleen het hele pakket tegelijk volgen. In het tweede semester volgt men het Gesprekspracticum, VRT-2, Grondslagen van de Psychologie en keuzevakken. Stroom 1b Deze groep studenten volgt in het eerste semester het Gesprekspracticum, VRT-2, Grondslagen van de Psychologie en keuzevakken. In het tweede semester volgt deze groep Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum en Controverses in Psychologisch Onderzoek. Keuze voor stroom 1 a of 1 b De keuze om stroom 1a of stroom 1b te volgen hangt af van de keuzevakken die men wil volgen. Worden de gewenste keuzevakken in het eerste semester aangeboden, dan is stroom 1b een logische keuze. Worden de gewenste keuzevakken in het tweede semester aangeboden, dan dient men stroom 1a te kiezen. De invulling van de keuzeruimte kan afgestemd worden op de specialisatiekeuze, maar dat hoeft niet. Zie verder in dit hoofdstuk voor meer informatie over de keuzeruimte, alwaar ook een overzicht met aanbevolen vakken te vinden is ec behaald op 31 augustus Stroom 2 Voor Stroom 2 studenten ligt de prioriteit bij het afronden van de propedeuse vóór de start van het tweede semester Deze studenten hebben studievertraging, en mogen in het eerste semester beperkt aan onderdelen van het tweede jaar meedoen. Zij kunnen zich echter nog kwalificeren voor een start met de specialisatie in hun derde jaar mits de propedeuse voor de start van het tweede semester wordt behaald én ze in het eerste semester VRT-2 hebben behaald. Stroom 2 studenten blijven wel een vertraging houden en kunnen de bachelor doorgaans pas in het vierde jaar afronden. Deze studenten starten in het tweede semester met het onderzoeksemester en benutten het eerste semester om de propedeuse af te ronden. In het eerste semester kan deelgenomen worden aan het tweedejaarsonderdeel Grondslagen van de Psychologie. Deelname aan VRT-2 is mogelijk als men tijdig 48 ec heeft behaald. Dit geldt ook voor het Gesprekspracticum. Uiteraard hangt alles af van de herkansingen die men moet doen en van het aantal punten dat men al heeft bij de start van het tweede studiejaar. Studenten die de propedeuse niet voor februari afronden lopen minimaal een jaar vertraging op ec behaald op 31 augustus Deze groep studenten heeft weliswaar voldaan aan de norm van het bindend studieadvies (BSA), maar bevindt zich in de gevarenzone. Men kan deelnemen aan 40 41

3 Stroom 2, maar moet eerst een planning met uitleg indienen bij de examencommissie en deze laten goedkeuren. 4. minder dan 35 ec ec behaald op 31 augustus Studenten die minder dan 35 ec hebben behaald krijgen een negatief bindend studieadvies. 2.2 Herkansingen van propedeuse-onderdelen in het tweede bachelorjaar In het eerste semester van het tweede studiejaar kan men alle propedeuse-tentamens herkansen. De ene helft van de vakken kan men opnieuw volgen, waarna men tentamen aflegt met de nieuwe lichting eerstejaarsstudenten. De andere vakken kennen een herkansing in het eerste semester. De herkansing betreft uiteraard de leerstof van het voorafgaande studiejaar, maar dat geldt niet voor de vakken die men met de nieuwe eerstejaarsstudenten mee volgt. Verdere informatie treft men aan in het propedeusedeel van de gids. 2.3 Toelatingsvoorwaarden voor tweedejaars onderdelen Voor deelname aan de meeste cursussen in het tweede jaar gelden studievoortgangseisen en inhoudelijke toelatingsvoorwaarden: Onderdeel Onderzoeksmethoden en Statistiek 2; Controverses in Psychologisch Onderzoek & SPSS Onderzoekspracticum Basisdeel Onderzoekspracticum Onderzoeksdeel Voorwaarden Propedeuse Psychologie behaald Propedeuse Psychologie behaald Basisdeel OP, Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en SPSS minstens 35 ec van de propedeuse Psy. 48 ec inclusief VRT-1 48 ec van de propedeuse Psychologie 35 ec van de propedeuse Psychologie Grondslagen van de Psychologie VRT-2 Gesprekspracticum Keuzevak bij Psychologie (specialisatievak, keuzevakken 2e jaars) Keuzevak buiten Psychologie Te bepalen door betreffende opleiding Per groep studenten wordt in de volgende paragrafen een planningsadvies gegeven. Voor advies en overleg kan men verder contact opnemen met een studieadviseur (zie voorin de studiegids). In mei 2013 wordt aan propedeusestudenten extra uitleg over het tweede jaar en het stromenbeleid gegeven in een zitting van de practicumgroep. 3. Planning van het tweede studiejaar Stroom 1: 60 ec behaald (= propedeuse) per 31 augustus. Studenten in Stroom 1 zijn precies op schema en kunnen dus alle tweedejaarsonderdelen volgen. Als zij op schema blijven, kunnen ze zonder vertraging worden toegelaten tot het derde specialistische jaar en na drie jaar doorstromen in de master, mits ook het derde jaar zonder vertraging wordt doorlopen. Dit is van groot belang omdat men de bachelor moet hebben afgerond voordat met de master kan worden begonnen. Vooral om aan selectieve masterprogramma s deel te nemen is het erg aan te bevelen de bachelor in drie jaar te halen. Stroom 1a start in het eerste semester van het tweede studiejaar met de onderdelen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum en Controverses in Psychologisch Onderzoek. In het tweede semester volgt men het Gesprekspracticum, VRT-2, Grondslagen van de Psychologie en vult men de keuzeruimte. Stroom 1a 60 ec behaald per 31 augustus Semester 1 Semester 2 10 weken 10 weken 8 weken 12 weken OMS 2 (5 ec) + SPSS (1 ec) Onderzoekspracticum Basisdeel (9 ec) Controverses in Psychologisch Onderzoek (3 ec) Onderzoekspracticum Onderzoeksdeel (12 ec) Grondslagen van de Psychologie VRT-2 () () Gesprekspracticum (3 startdata) () Keuzevakken (12 ec): binnen (2ejaarskeuzevak of specialisatievak) of buiten Psychologie 15 ec 15 ec 12 ec 18 ec Stroom 1b volgt in het eerste semester Grondslagen van de Psychologie, het Gesprekspracticum, VRT-2, en vult de keuzeruimte. De planning voor het eerste semester hangt samen met wanneer de vakken worden gegeven die gekozen worden voor de keuzeruimte. Men start in het tweede semester met de onderdelen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum en Controverses in Psychologisch Onderzoek. Stroom 1b 60 ec behaald per 31 augustus Semester 1 Semester 2 8 weken 12 weken 10 weken 10 weken Gesprekspracticum ( 3 startdata) () Keuzevakken (12 ec): binnen (2ejaarskeuzevak of specialisatievak) of buiten Psychologie Grondslagen van de Psychologie () VRT-2 () OMS 2 (5 ec) + SPSS (1 ec) Onderzoekspracticum Basisdeel (9 ec) Controverses in Psychologisch Onderzoek (3 ec) Onderzoekspracticum - onderzoeksdeel - (12 ec) maximaal 30 ec 15 ec 15 ec 42 43

4 Stroom 2: ec behaald per 31 augustus Semester 1 Semester 2 20 weken 10 weken 10 weken Herkansingen propedeuse Grondslagen van de Psychologie () evt. keuzevakken buiten Psychologie Gesprekspracticum () OMS 2 (5 ec) + SPSS (1 ec) Onderzoekspracticum VRT-2 () en/of basisdeel Gesprekspracticum () (9 ec) Controverses in Psychologisch Onderzoek (3 ec) Onderzoekspracticum onderzoeksdeel (12 ec) maximaal 30 ec 15 ec 15 ec VRT-2 kan alleen gevolgd worden zodra 48 ec en VRT-1 uit de propedeuse behaald zijn. De 48 ec eis geldt ook voor Gesprekspracticum. Stroom 3: minder dan 45 ec behaald per 31 augustus Studenten die minder dan 45 ec hebben behaald en besluiten de studie toch voort te zetten, moeten voor 1 september reageren op het advies (schriftelijk, gericht aan de examencommissie). 4. Het tweede jaar in deeltijd Het is voor deeltijders van belang te weten dat de propedeuse moet zijn afgerond voordat gestart kan worden met Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 (OMS 2) en SPSS. Bovendien vormen OMS 2 en SPSS een toelatingsvoorwaarde voor het Onderzoekspracticum. Omdat het deeltijd-onderzoekspracticum (basisdeel plus onderzoeksdeel) samen drie kwart studiejaar vergt start dit onderdeel slechts eenmaal per jaar. Een zorgvuldige planning is dus van belang. In schema ziet het tweede jaar voor deeltijdstudenten er zo uit: Semester 1 Semester 2 10 weken 10 weken 20 weken OMS 2 (5 ec) + SPSS (1 ec) Ingangseis: Propedeuse Onderzoekspracticum basisdeel Deeltijd Ingangseis: OMS 2 & SPSS Controverses in Psychologisch Onderzoek (3 ec) & Onderzoekspracticum onderzoeksdeel (12 ec) Ingangseis: Basisdeel OP 9 ec 15 ec De overige verplichte tweedejaarsonderdelen (VRT-2, het Gesprekspracticum en Grondslagen van de Psychologie) worden meerdere malen per jaar gegeven. Deze laten zich dan ook makkelijker plannen. Zoals duidelijk wordt in de cursusomschrijving vergt het Gesprekspracticum twee volle dagen per week; dit maakt voor de meeste deeltijdstudenten een zorgvuldige planning noodzakelijk. Overleg tijdig (d.w.z. uiterlijk in de aanmeldingsperiode voorafgaand aan het semester waarin u het Gesprekspracticum wilt volgen) met de studieadviseur zodat deze u kan helpen bij de indeling. 5. Onderwijs en toetsing in het tweede studiejaar Bij de onderdelen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en Grondslagen van de Psychologie volgt men onderwijs in de vorm van hoorcolleges die bedoeld zijn ter ondersteuning van de leerstof en de tentamenvoorbereiding. Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 kent naast de colleges facultatieve werkgroepen en instructiecolleges. Controverses in Psychologisch Onderzoek bestaat geheel uit verplichte colleges zonder aanvullende literatuur. SPSS kent colleges waarin wekelijks opdrachten worden verstrekt met daarnaast facultatieve werkgroepen. Men kan beslissen de wekelijkse opdrachten zelfstandig te maken. VRT-2 wordt georganiseerd in de vorm van werkgroepen die per onderwerp worden samengesteld. Het Onderzoeks practicum wordt ook in de vorm van kleine groepen verzorgd, waarbij bovendien strikte aanwezigheidseisen en inleverdata gelden. Gedurende het gehele semester dient men fulltime beschikbaar te zijn. Het Gesprekspracticum kent per semester drie startdata. Een gespreks practicum beslaat gedurende zes weken twee dagen onderwijs dat verplicht is, ofwel op maandag en dinsdag, ofwel op woensdag en donderdag. De tentamens bestaan doorgaans uit een combinatie van multiple choice vragen en open vragen. Aanmelding voor tentamens is verplicht via SIS: 6. Aanmelding cursussen tweede bachelorjaar Aanmeldperiode Semesterperiode 1e semester 18 juni -10 augustus september - 1 februari e semester 17 december - 11 januari februari - 28 juni 2013 Voor alle onderdelen na de propedeuse is aanmelding noodzakelijk. Aanmelding is mogelijk tot uiterlijk drie weken voor de start van het semester. De aanmelding geschiedt via SIS: Eerste semester: Studenten in stroom 1a melden zich aan voor Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum (beide delen) en Controverses in Psychologisch Onderzoek, ook als nog op uitslagen wordt gewacht(!). Men wordt zodanig ingedeeld dat de verschillende groepen niet overlappen en men kan aangeven of men wel of niet de facultatieve werkgroepen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en/of SPSS wil volgen. Houd rekening met een zeer intensief programma dat full time beschikbaarheid vereist. Tevens kan men aangeven de deeltijdvariant te verkiezen. Studenten in stroom 1b melden zich aan Grondslagen van de Psychologie, het Gesprekspracticum, VRT-2, en 12 ec aan keuzevakken. Studenten uit stroom 2 maken de propedeuse af. Daarnaast kunnen zij zich aanmelden voor Grondslagen van de Psychologie, en eventueel voor VRT-2 en/of het Gesprekspracticum, mits tijdig aan de voorwaarden wordt voldaan (= minstens 48 propedeusepunten). Tweede semester: Studenten uit stroom 1a, die het Onderzoekspracticum hebben gevolgd melden zich aan voor VRT-2, Gesprekspracticum, Grondslagen en 12 ec aan keuzevakken. Men wordt zodanig ingedeeld dat er geen overlap tussen de cursussen is. Studenten in stroom 1b melden zich aan voor Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum (beide delen) en Controverses in Psychologisch Onderzoek. Men wordt zodanig ingedeeld dat de verschillende groepen niet overlappen en men 44 45

5 kan aangeven of men wel of niet de facultatieve werkgroepen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en/of SPSS wil volgen. Studenten uit stroom 2 melden zich (mits de propedeuse is afgerond vóór de start van het tweede semester) aan voor Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, SPSS, het Onderzoekspracticum (beide delen) en Controverses in Psychologisch Onderzoek, ook als nog op uitslagen wordt gewacht(!). Men wordt zodanig ingedeeld dat de verschillende groepen niet overlappen en men kan aangeven of men wel of niet de facultatieve werkgroepen Methoden van Onderzoek 2 en SPSS wil volgen. Na aanmelding wordt men al dan niet geplaatst. Deze plaatsing wordt een week voor de start van het semester afgerond en aan de studenten gemeld via de studentenmail. 7. Voorbereiding specialisatie; keuzeruimte In de propedeuse is gericht kennis gemaakt met de verschillende deelgebieden van de psychologie. In het eerste of tweede semester van het tweede jaar kan door het volgen van keuzevakken verdere oriëntatie plaatsvinden op deze specialisatie mogelijkheden. Stroom 1 studenten die keuzevakken willen volgen die in het eerste semester worden aangeboden, kunnen hun rooster geheel omdraaien en van het tweede semester het onderzoeksemester maken. Sommige onderdelen zoals Testconstructie en Cross Cultural Psychology worden in beide semesters aangeboden. De keuzeruimte omvat 12 ec en kan op drie manieren worden ingevuld: met een tweedejaarskeuzevak (binnen Psychologie), met een specialistisch onderdeel (binnen Psychologie, alvast vooruitlopend op de specialisatie) en/of met een keuzevak buiten Psychologie. In het derde jaar kiest men een specialisatie en de keuzeruimte in het tweede jaar kan gebruikt worden om het maken van die keuze te vergemakkelijken. Wie al precies weet welke specialisatie het wordt, kan de keuze daarop afstemmen en in de keuzeruimte vakken van de betreffende specialisatie kiezen. Studenten die een van de klinische richtingen (Klinische Psychologie, Klinische Ontwikkelingspsychologie, Klinische Neuropsychologie, Klinische Forensische Psychologie) willen volgen kiezen in elk geval het vak Testconstructie, dat in beide semesters wordt aangeboden en verplicht is voor de basisaantekening Psychodiagnostiek. Wie nog niet weet welke specialisatie in het derde jaar gekozen zal worden, kan de keuzeruimte gebruiken om door het volgen van keuzevakken na te gaan welke specialisatie de voorkeur heeft. Ook is het mogelijk alvast te starten met een vak van de specialisatie waarnaar de meeste interesse uitgaat om te kijken of deze specialisatie bevalt. Wie twijfelt tussen twee specialisaties, kan de keuzeruimte benutten door twee vakken van bij de verschillende specialisaties te volgen. Voor verdere oriëntatie op diverse speciale onderwerpen zijn speciale tweedejaarskeuzevakken ontwikkeld. Bij veel van deze speciale vakken staat een onderwerp centraal dat later in de studie nauwelijks meer aan bod komt, zoals Calamiteitenpsychologie, of dat alleen aan bod komt als een specifieke specialisatie wordt gekozen (bijvoorbeeld Sportpsychologie, dat alleen nog aan bod komt voor studenten die in de masterfase de track Sport- en prestatiepsychologie gaan doen). Studenten kunnen ook beslissen een keuzevak buiten de opleiding psychologie op te nemen in het programma. Men mag daar maximaal 12 ec aan besteden in de bachelorfase. Onder bepaalde voorwaarden kan men ook 30 ec besteden aan een minor buiten de psychologie. Zie de Onderwijs- en Examenregeling in de bijlage van deze gids. Hieronder volgt een overzicht van de mogelijkheden om de keuzeruimte van 12 ec te besteden: A. Tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie Titel Aantal ec Semester / blok Animal Cognition 6 1/1 Calamiteitenpsychologie 6 2/1 Evolutie van de Mens 6 2/1 Intellectuele Zelfverdediging voor Psychologen 6 2/2 Psychologie en Nieuwe Media 6 1/1 Schoolpsychologie 6 2/2 Inleiding in de Sportpsychologie 6 2/1 Sportpsychologie: focus op deelgebieden 6 gehele jaar Krtisch denken in de Sportpsychologie 6 gehele jaar Honours: de Neuromaatschappij 6 2/2 B. Specialisatievakken die men in jaar 2 als keuzevak kan kiezen Titel Specialisatie Aantal ec Semester/blok Cross-Cultural Psychology Sociale Psych. 6 2x: in 1/1 en in 2/1 Seksuologie Klinische Psych. 6 2x: in 1/2 en in 2/1 Testconstructie Methodenleer 6 2x: in 1/2 en in 2/2 Working in Groups A&O 6 2/1 Organisatiestructuur en -cultuur A&O 6 2/1 Psychofarmacologie Brein en Cognitie / KNP 6 2/2 Informatie over de specialisatievakken kan men vinden in hoofdstuk 5 (of zoek op de titel van het vak in de index achterin de gids). C. Keuzevakken buiten Psychologie Naast de mogelijkheid om de vrije ruimte in het tweede jaar op te vullen met een keuzevak en/of een specialistisch vak van psychologie bestaat de mogelijkheid om keuzevakken buiten psychologie te volgen. De keuze is in feite heel breed omdat elk vak uit een andere academische opleiding kan tellen als een keuzevak. Voor vakken binnen de UvA is de website geschikt om te zoeken. Het Instituut voor Interdisciplinaire studies (IIS; zie biedt interessante interdisciplinaire keuzevakken aan. 8. Voorlichting over de specialisatie in het derde jaar en toelatingsvoorwaarden Het derde jaar bestaat geheel uit specialisatieonderwijs met voor iedereen een verplicht basisprogramma in het eerste semester en in elk geval een bachelorthese in het tweede semester. Men wordt toegelaten tot het derde jaar mits minimaal de propedeuse, VRT-2 en het volledige Onderzoekspracticum zijn afgerond. Er wordt op aangedrongen alle onderdelen van het tweede jaar af te ronden voordat men start met de specialisatie. De specialisatie be staat uit onderdelen met intensief onderwijs en er wordt gewerkt met vaste groepen studenten. Bovendien zijn er veel onderdelen waarbij de eis wordt gesteld dat men ook het volledige tweedejaars programma heeft afgerond

6 Op 12 december 2012 worden studenten uit Stroom 1a en 1b verder voorgelicht over het tweede semester. Voor alle studenten die aan de specialisatie mogen beginnen in september 2013 worden op vrijdag 17 mei, 24 en 31 mei 2013 voorlichtingsbijeenkomsten belegd over de verschillende specialisaties en de keuze daarvan. Het precieze programma volgt te zijner tijd. 9. Afzonderlijke onderdelen in het tweede studiejaar Op staan de vakomschrijvingen van alle tweedejaarsonderdelen, inclusief roosters, tentamendata en benodigde literatuur. Voor meer informatie kan men in de regel terecht bij de Onderwijsbalie (dagelijks uur), voor meer specialistische informatie is er vanaf enkele weken voordat de cursus start een Blackboardsite beschikbaar. Hierna volgt: een overzicht van de aanbevolen/verplichte keuzeonderdelen; een overzicht van de verplichte tweedejaarsonderdelen en de tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie; voor de specialisatievakken, zie hoofdstuk 5, bij de betreffende specialisatie. Let op: Wie een klinische richting wil volgen (klop, kp, knp) zal vrijwel altijd een diagnostische aantekening willen halen. Daarin is het vak Testconstructie verplicht. Dit vak is bovendien een ingangseis bij veel diagnostiek- en interventievakken bij de richtingen Klinische Psychologie, Klinische Neuropsychologie en Klinische Ontwikkelings psychologie. Het vak is ook verplicht voor studenten Arbeids- en Organisatie psychologie die een diagnostiekaantekening willen halen. De helft van de keuzeruimte wordt in dat geval besteed aan het verplichte vak Testconstructie. Zie voorts het schema op de volgende pagina. Specialisatie / verplichte vakken Klinische Psychologie Verplicht: Testconstructie () Klinische Ontwikkelingspsychologie (KLOP) Verplicht: Testconstructie () Klinische Neuropsychologie (KNP) Verplicht: Testconstructie () Arbeids- en Organisatiepsychologie Brein en Cognitie Sociale Psychologie Psychologische Methodenleer Aanbevolen vakken Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met name Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () en Seksuologie () Psychofarmacologie () Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met name Schoolpsychologie (6ec) en Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () Cross-cultural Psychology () Psychofarmacologie () Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met name Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () Psychofarmacologie () Cross-cultural Psychology () Seksuologie (6ec) Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met name Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () Working in groups () Organizational Structure and Culture () Cross-cultural Psychology () Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met name Evolutie van de mens (), Calamiteitenpsychologie () en Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () Psychofarmacologie () Cross-cultural Psychology () Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met name en Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () en Psychologie & Nieuwe Media () Cross-cultural Psychology () Calamiteitenpsychologie () Aanbevolen: Alle tweedejaarskeuzevakken binnen Psychologie, met namen Intellectuele zelfverdediging voor psychologen () Testconstructie () 48 49

7 Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 5 ec SIS code 7202A600XY Plaats in het rooster Semester 1 en Semester 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Programmagroep Psychologische Methodenleer drs. M.Engels-Freeke en assistenten De cursus is gericht op een aantal statistische analyse technieken. De statistische analyses vormen een uitbreiding van de statistiek in het eerste jaar, zodat de student bij het afsluiten van de bachelorfase alle belangrijke technieken beheerst. Van alle analyses wordt behandeld: theorie (o.a. aannamen), achtergrond (begrip) en berekeningen (handmatig en met SPSS). Door middel van een opdracht kan een deel van de stof in praktijk worden gebracht. Studiemateriaal en kosten Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.) London: Sage. ISBN (circa 45,-). Facultatief: syllabus met werkgroepopgaven (VSPA) en formuleblad (VSPA) Colleges (3x per week), trainingen (3 keer) en facultatieve werkgroepen, waarin onder begeleiding van student-assistenten opgaven worden gemaakt en facultatieve trainingen van essentiële (voor-)kennis. De werkgroepen zijn twee keer per week 2 uur, aanmelding via SIS. : Schriftelijk tentamen bestaande uit 8 open vragen, zowel berekeningen als kennis en begripsvragen komen aan de orde. Het goed uitvoeren van een niet verplichte opdracht kan de tentamenscore met 1 punt verhogen op de schaal Semester 1: Colleges: di t/m van uur, nog niet bekend do t/m van uur, Doopsgezinde Kerk vr t/m van uur, Zuiderkerk Trainingen: Vr 07-09; vr 14-09; vr 19-10; van uur, Zuiderkerk Werkgroepen: Na aanmelding wordt men ingedeeld in een van de vier werkgroepen Werkgroepen: Na aanmelding wordt men ingedeeld in een van de vier werkgroepen. Tentamendata Eerste semester: dinsdag tentamen dinsdag herkansing Tweede semester: dinsdag tentamen dinsdag herkansing Bijzonderheden De cursus wordt zowel in het eerste als in het tweede semester gegeven. Dit onderdeel kan men alleen volgen als de propedeuse is voltooid. Men volgt het onderdeel gelijk met het basisdeel van het Onderzoekspracticum en SPSS. Men moet slagen voor Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 om te worden toegelaten tot het onderzoeksdeel van het Onderzoekspracticum. NB: Deeltijdstudenten volgen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 naast SPSS, voorafgaand aan het avond OP. Semester 2: Colleges: di t/m van uur, Zuiderkerk do t/m van uur, Zuiderkerk vr t/m van uur, Zuiderkerk Trainingen: Vr 08-02; vr 15-02; vr 22-03; van uur, Zuiderkerk 50 51

8 Controverses in Psychologisch Onderzoek 3 ec 7202A601XY Plaats in het rooster Semester 1 en Semester 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Programmagroep Psychologische Methodenleer docenten Methodenleer Coördinatie: mw. W.H.M. van Osch, ControversesinPsy@gmailcom Controverses in Psychologisch Onderzoek is een collegereeks met als thema de structuur van individuele verschillen. In een beroemd artikel van Cronbach (1957) wordt onderscheid gemaakt in twee disciplines van de psychologie. Enerzijds bestaat er de experimentele psychologie waarin de onderzoeker condities manipuleert, de gevolgen observeert en conclusies over causale verbanden kan trekken. Anderzijds is er de correlationele of differentiële psychologie waarin onderzoekers bestaande variaties tussen individuen bestuderen waarbij conclusies over causale relaties vrijwel uitgesloten zijn. De psychologie is om praktische en ethische redenen grotendeels afhankelijk van correlationeel onderzoek. Heel veel vragen in de psychologie kunnen alleen maar correlationeel onderzocht worden. In deze collegereeks wordt ingegaan op de moderne methoden van correlationeel onderzoek. In de eerste twee colleges wordt het latente variabele model besproken dat ten grondslag ligt aan het meeste correlationele onderzoek. Cruciaal is de definitie van validiteit zoals besproken in het tweede college. In de volgende colleges wordt differentieel onderzoek besproken in domeinen als persoonlijkheid, leren en intelligentie. De laatste colleges behandelen de nieuwste ontwikkelingen in het onderzoek naar de structuur van individuele verschillen. Studiemateriaal en kosten Er wordt voor dit onderdeel geen literatuur voorgeschreven. De tentamenstof bestaat uit de collegestof. De powerpoints van de colleges worden op Blackboard gezet. Aangeraden wordt om deze voor het college te printen. Ter ondersteuning, aanvulling en verdieping zijn een aantal Wiki s beschikbaar, die via Blackboard toegankelijk zijn. Verplichte colleges. Schriftelijk tentamen bestaande uit 8 essayvragen. Eerste semester: Ma t/m uur zaal nog niet bekend Do t/m uur zaal nog niet bekend Tweede semester: Ma t/m uur zaal nog niet bekend Do t/m uur zaal nog niet bekend Tentamendata Semester Semester Herkansing Bijzonderheden De cursus wordt zowel in het eerste als in het tweede semester gegeven. Dit onderdeel kan men alleen volgen als de propedeuse is voltooid. Men volgt het onderdeel gelijk met het onderzoeksdeel van het Onderzoekspracticum. De colleges zijn verplicht. Dat betekent dat van de 8 colleges er 1 gemist mag worden. Als meer dan 1 college is gemist wordt men uitgesloten van het tentamen in het betreffende semester

9 SPSS 1 ec 7201A502XY Plaats in het rooster Semester 1 en Semester 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie drs. S. Klinkenberg aan het deeltijd-op. Tentamendata Eerste semester: donderdag tentamen donderdag herkansing Tweede semester: donderdag tentamen donderdag herkansing Dit onderwijs wil vaardigheid en inzicht verschaffen in het gebruik van SPSS, het binnen de Sociale Wetenschappen meest gebruikte computerprogramma voor statistische dataanalyse. Aan bod komen: toetskeuze, interpreteren van SPSS output en het bewerken en analyseren van data. De toetsen die worden behandeld zijn: chi kwadraat, (partiële)correlatie, (multipele) regressie, t-toetsen, f-toetsen (t/m mixed ANOVA), MANOVA en PCA. Waar mogelijk worden ook de non-parametrische alternatieven behandeld. De cursus is een voorbereiding op het onderzoeksdeel van het onderzoekspracticum. Studiematerialen en kosten Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.) London: Sage. ISBN (circa 45,-). Colleges en daarnaast begeleiding in de vorm van facultatieve werkgroepen. Opgeven voor de werkgroepen gaat via SIS. In de zes weken durende cursus worden er wekelijks voorgeschreven opdrachten uitgevoerd. De verplichte wekelijkse opdrachten starten meteen in de eerste week. Studenten moeten op tijd in het bezit zijn van SPSS 20. Deze is via voor ongeveer 25,- te bestellen. Leveringstijd is ongeveer een week. De verplichte wekelijkse opdrachten tellen voor 20% van het eindcijfer. Deze opdrachten zijn een voorwaarde voor deelname aan het tentamen. Het afsluitende tentamen telt voor 80% mee. Eerste semester: Colleges: ma t/m van uur in zaal M3.01 Werkgroepen: Na aanmelding wordt men ingedeeld in een van de werkgroepen. Tweede semester: Colleges: ma t/m van uur in zaal A Werkgroepen: Na aanmelding wordt men ingedeeld in een van de werkgroepen. Bijzonderheden De cursus wordt zowel in het eerste als het tweede semester gegeven. Dit onderdeel kan men alleen volgen als de propedeuse is voltooid. Men volgt het onderdeel tegelijkertijd met het basisdeel van het onderzoekspracticum en Onderzoeksmethoden en Statistiek 2. Men moet de cursus hebben voltooid om deel te kunnen nemen aan het onderzoeksdeel van het Onderzoekspracticum. NB: Deeltijdstudenten volgen SPSS naast Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, voorafgaand 54 55

10 Verwerking van & Rapportage over Teksten 2 Periode Semester 1 en twee keer in Semester A505XY Toelatingsvoorwaarden 48 ec uit de propedeuse Psychologie; VRT-1 moet zijn behaald dr. P.A. Starreveld e.a. Coördinatie indeling: C.H. Koeleman, BSc. Doelstelling Doel van dit onderdeel is het verder ontwikkelen van het eigen wetenschappelijke denkvermogen door het vinden van een antwoord op een psychologische onderzoeksvraag aan de hand van bestaande onderzoeksliteratuur. Men schrijft een veel groter literatuuroverzicht dan het VRT-1 eindpaper en bouwt daarbij voort op de bereikte leerdoelen bij VRT-1, te weten: het bedenken van een psychologische onderzoeksvraag; het zoeken naar literatuur door het gebruiken van verscheidene zoekmachines en zoekstrategieën; het kritisch selecteren, lezen en beschrijven van relevante onderzoeksartikelen (door toepassing van de vaardigheden parafraseren, analyseren en evalueren) en het integreren van de gevonden informatie in een eigen betoog (vaardigheden: opzetten van een wetenschappelijke redenering en zelfreflectie). Het schrijven van literatuuroverzichten (vaardigheid: schriftelijke communicatie) is een terugkerend element in de opleiding. Bij VRT-2 worden de betrokken vaardigheden verder ontwikkeld waarbij vooral aandacht wordt besteed aan het analyseren en kritisch evalueren van wetenschappelijke informatie en het integreren van informatie uit meerdere studies in een coherent betoog. De cursus VRT-2 in het tweede jaar bereidt voor op het schrijven van de bachelorthese. De bachelorthese is een groot, wetenschappelijk verantwoord, literatuuroverzicht dat men schrijft ter afsluiting van de bachelor. De cursus VRT-2 bestaat uit het schrijven van een literatuuroverzicht op basis van eigen literatuuronderzoek. Hiervoor worden diverse onderwerpen aangeboden. Deze onderwerpen worden beschreven in de Onderwerpen catalogus. De eerste bijeenkomst vindt per onderwerp groepsgewijs plaats. Hierin wordt het onderwerp toegelicht en besproken wat voor soort verslag geschreven kan worden, wat goede zoektermen zijn, etc. De verdere begeleiding is individueel, er worden afspraken vastgelegd voor het bespreken van de gevonden literatuur, de opzet van het literatuuroverzicht, de eerste versie en de eindversie. Het literatuuroverzicht dient tijdig afgerond en als voldoende beoordeeld te zijn (zie tijdschema). Is dit niet het geval dan heeft men niet voldaan aan de verplichtingen voor deze cursus en dient men de cursus opnieuw te volgen. Studiematerialen en kosten Starreveld, P. A. (Ed.). (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek, 2de druk. Amsterdam: Boom Onderwijs. ISBN , (circa 23,-.) Studenthandleiding VRT-2. Te vinden op Blackboard bij de cursus VRT-2. Bijzonderheden De cursus VRT-2 wordt driemaal per jaar aangeboden, één keer in de tweede helft van het eerste semester en twee keer in het tweede semester. In beide semesters worden onderwerpen aangeboden door alle specialisaties. Men dient zich voor deze cursus in te schrijven op SIS tijdens de in het onderstaande tijdschema vermelde perioden. Studenten die niet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden en studenten die zich niet tijdig inschrijven worden niet geplaatst. De meeste eerste bijeenkomsten zullen plaatsvinden op vrijdag; enkele eerste bijeenkomsten zullen in de avonduren plaatsvinden. Stoppen tijdens de cursus leidt tot een onvoldoende. Tijdschema VRT-2 eerste en tweede semester Eerste Semester Tweede Semester Tweede Semester Aanmelding 18 juni t/m 10 aug dec t/m 11 jan deel 1 deel 2 Eerste Bijeenkomst Week 46 (v.a. 12/11) Week 6 (v.a. 6/2) Week 16 (v.a.15/4) Bespreken Literatuur Op afspraak Op afspraak Op afspraak Inleveren opzet 1e opzet Week 50 Week 9 Week 20 Bespreken opzet Einde week 50 Einde week 9 Einde week 20 Inleveren 1e versie Week 2 Week 13 Week 24 Bespreken 1e versie Einde week 2 Einde week 13 Einde week 24 Inleveren eindversie Week 4 Week 15 Week 26 Bespreken eindversie Einde week 4 Einde week 15 Einde week 26 NB: Bovenstaand schema is een richtlijn, de docent kan ervan afwijken. In het tweede semester zijn er twee startdata; afhankelijk van de plaatsing in het Gesprekspracticum en de verdere roostering wordt iedere student ingedeeld

11 Grondslagen van de Psychologie Tentamencode A A510XY Plaats in het rooster Semester 1 en Semester 2 Programmagroep Psychologische Methodenleer dr. D. van Eck Onderwijsdoel Het doel is om kennis en inzicht te verwerven van algemene kennistheoretische en wetenschapsfilosofische kwesties die belangrijk zijn voor de evaluatie van de wetenschappelijke status van psychologie, alsmede het verwerven van kennis van en inzicht in de specifiek voor de psychologie relevante philosophy of mind and cognition. De volgende vragen staan centraal: wat is wetenschap en wat is de wetenschappelijke status van de psychologie, en wat is de psyche/geest, één van de belangrijkste onderzoeksobjecten van de psychologie? Het eerste deel van de collegereeks (acht colleges) wordt aandacht besteed aan wetenschapsfilosofie voor de psychologie. De relevante thema s zullen vanuit een historisch perspectief besproken worden. We beginnen met de vraag wat de bron van kennis is, en eindigen met een state-of-the-art discussie met betrekking tot de vraag wat wetenschap is, doet en zou moeten zijn. Dit alles mede om de vraag te kunnen beantwoorden of psychologie een wetenschap is en zo ja, waarom psychologie als wetenschap te karakteriseren valt. In het tweede deel (acht colleges) staat datgene wat de psychologie bestudeert centraal. Hoe verhoudt de psyche/geest zich tot de (rest van de) fysische wereld? Is daar wel een wetenschappelijk antwoord op geven? Zo ja, wat kan de wetenschap ons over deze kwestie leren? Ook hier is de aanpak historisch, beginnend met de opvatting dat de psyche/ geest immaterieel is en eindigend met de hedendaagse discussie over of en in hoeverre de psyche/geest zich over de wereld uitstrekt. Voor beide gedeelten geldt dat de te bespreken thema s in een historische context geplaatst worden. Studiematerialen Dooremalen, H., De Regt, H., & Schouten, M. (2008). Exploring humans. An introduction to the philosophy of the social sciences. Amsterdam: Boom. ISBN: (circa 36,95). Dooremalen. H., De Regt, H., & Schouten, M. (2010). Stof tot denken, filosofische aspecten van brein en bewustzijn. Amsterdam: Boom. ISBN: (circa 22,90). Hoorcolleges. Toetsing via Blackboard en eindtentamen met open vragen. Eerste semester: do t/m van uur in zaal A vr t/m van uur in zaal A Tweede semester: do t/m van uur, Zuiderkerk vr t/m van uur, Zuiderkerk Tentamendata Eerste semester: vrijdag tentamen Tweede semester: donderdag tentamen maandag herkansing 58 59

12 Onderzoekspracticum 21 ec (basisdeel 9 ec, onderzoeksdeel 12 ec) Tentamencode basisdeel: A603, onderzoeksdeel: A604 basisdeel: 7202A603XY, onderzoeksdeel: 7202A604XY Plaats in het rooster Semester 1 en Semester 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Drs. G. Valk en OP-begeleiders Inlichtingen OP-coördinatie, kr. 512, tel: OP-begeleiders, kr. 515, tel Het Onderzoekspracticum kent twee delen. Het eerste deel, het basisdeel onderzoekspracticum, wordt parallel gegeven aan Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 in de eerste 10 weken van het semester. In die periode wordt men ingedeeld in een groep van 12 studenten en wordt aan opdrachten gewerkt. Men heeft in deze periode bijeenkomsten op maandagen, woensdagen en vrijdagen, met een aantal colleges op dinsdagen en donderdagen. In de tweede helft van het semester volgt men full-time een onderzoeksdeel waarbij men in groepen van vier studenten werkt. Dit combineert men met Controverses in Psychologisch Onderzoek. Deeltijdstudenten hebben tijdens het basisdeel in de tweede helft van het eerste semester bijeenkomsten op maandag- en woensdagavond. Daarna volgen zij een half-time onderzoeksdeel gedurende het hele tweede semester. Het Onderzoekspracticum wordt elk semester aangeboden. Men kan het Onderzoekspracticum alleen volgen als men tegelijkertijd Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en SPSS volgt. Samen vullen deze cursussen fulltime één semester. Slagen voor Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, het basisdeel van het Onderzoekspracticum en SPSS is voorwaarde voor deelname aan het onderzoeksdeel van het Onderzoekspracticum in de tweede helft van het semester. Indien men het deeltijdpracticum volgt moet voorafgaand het basisdeel Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 zijn behaald, alsmede SPSS. Aanmelding voor deelname Men dient zich voor het OP aan te melden via SIS: OP-64 (voltijd) eerste semester: aanmelding: ma t/m vr AOP-64 (deeltijd): aanmelding ma t/m vr OP-65 (voltijd) tweede semester: aanmelding ma vr De plaatsing gebeurt door de studieadviseurs in verband met de gelijktijdige indeling in OMS2- en SPSS groepen. Ongeveer een week voor aanvang krijgt men per studentenmail bericht over de plaatsing. Vervolgens ontvangt men van de coördinator een definitief rooster van het OP. Men moet zich ook aanmelden indien men nog op tentamenuitslagen wacht. Aanmeldingen na de sluitingsdatum worden i.v.m. de plaatsingsprocedure niet meer behandeld. Men dient zich alleen aan te melden wanneer men de gehele practicumperiode beschikbaar is. Vanwege de aard van dit studie-onderdeel is het niet mogelijk bijeenkomsten te missen en is het niet toegestaan tijdens het practicum enige dagen met vakantie te gaan (plan dus geen vakantie wanneer kans op plaatsing bestaat, uitgezonderd in de verderop aangegeven kerstvakantie). Bij het missen van de eerste practicumdag wordt men van deelname uitgesloten. Incidentele verhindering wegens overmacht dient men van te voren te bespreken met de docent en de coördinator. Bij de voltijdpractica hebben voltijdstudenten voorrang boven deeltijdstudenten; het omgekeerde is het geval bij het deeltijdpracticum. Bij de plaatsing voor de voltijdpractica krijgen studenten die op schema studeren voorrang als er sprake is van capaciteitsproblemen. A. Basisdeel (9 ec) OP-coördinator en OP-begeleiders Een op integratie van kennis, inzicht en toepassing gerichte behandeling van algemeenpsychologische onderwerpen met de daarbij behorende karakte ristieke onderzoeksmethoden en -technieken. De onderwerpen worden zo veel mogelijk gekozen uit onderzoeks projecten van de afdeling; de metho den en technieken sluiten aan bij de stof van de cursus Methoden van On derzoek en SPSS. Deze exemplarische behandeling is gericht op het verwerven van elementaire vaardigheden in het uitvoeren en rapporteren van psycholo gisch onderzoek en daarbij relevante gedragsregels. Leren schrijven van onderzoeksverslagen is een belangrijk onderdeel van dit basisdeel. Literatuur Starreveld, P.A. (Ed). (2009). Verslaglegging van psychologisch onderzoek. 2e druk. Amsterdam: Boom Onderwijs. ISBN: (circa 23,-). Werkboek basisdeel en informatie per oefening Bij het introductiecollege betaalt men eenmalig 20,- voor werkboek en alle losbladig materiaal tijdens basisdeel en onderzoeksdeel. Onderwijsbegeleiding Het basisdeel omvat het praktisch doorwerken van een serie oefeningen voor de verschillende fasen van het onderzoek en het leren schrijven van een verslag. Het is een halftijds programma van 10 weken in de voltijdvariant die parallel loopt aan Onderzoeksmethoden en Statistiek 2 en SPSS. In het practicum wordt ongeveer 10 uur besteed aan collectieve hoorcolleges, werkgroepbijeenkomsten met practicanten en praktische oefeningen. Deze vinden plaats op maandag, woensdag en vrijdag, de colleges op dinsdagen en donderdagen. De overige 10 uur dienen te worden besteed aan het voorbereiden van de oefeningen, het individueel uitvoeren van de opdrachten en het individueel schrijven van verslagen. Het rooster wordt in de week voor aanvang van het OP via mail toegestuurd. Beoordeling van het basisdeel Men is voor het basisdeel geslaagd wanneer: men bij alle bijeenkomsten aanwezig is geweest; drie verslagen en eventuele herschrijfopdrachten op de afgesproken tijdstippen zijn ingeleverd; men voor het totaal van de onderdelen van de drie verslagen gemiddeld een voldoende beoordeling heeft behaald. De gemiddelde eindbeoordeling voor de onderdelen van de drie verslagen wordt berekend in de verhouding 20:20:

13 men voor alle onderdelen van het derde verslag minimaal een voldoende beoordeling heeft behaald. Onderdelen van verslagen die onvoldoende zijn beoordeeld moet men verplicht herschrijven, en worden vervolgens maximaal met een 6 beoordeeld. Ieder verslag kan maximaal één keer herschreven worden. Bij de eerste twee schrijfopdrachten kunnen ook onderdelen die voldoende zijn beoordeeld herschreven worden; de beoordeling van die onderdelen kan daarmee maximaal een punt hoger beoordeeld worden. Indien men niet is geslaagd voor het basisdeel, wordt men niet toegelaten tot het onderzoeksdeel. Verslagen dienen individueel te worden geschreven, en zowel op papier als digitaal te worden ingeleverd. In geval van plagiaat - het overnemen van tekst uit andermans werk of uit de opdrachten, waardoor het ingeleverde niet als eigen werk kan worden beoordeeld - wordt melding gemaakt bij de Examencommissie, en wordt men voor maximaal een jaar uitgesloten van deelname aan dit studieonderdeel. B. Onderzoeksdeel (12 ec) en aio s/oio s uit alle programmagroepen. Verdieping en uitbreiding van kennis, inzicht en vaardigheden door het opzetten, uitvoeren en schriftelijk en mondeling rapporteren van een psychologisch onderzoek. Het gaat om het doorlopen van het gehele proces van een empirisch onderzoek, waarvan het onderwerp overwegend zal aansluiten bij onderzoeksprogramma s van de afdeling. Literatuur Afhankelijk van het onderwerp. Tijdens het basisdeel ontvangt men een onderwerpencatalogus waaruit men voorkeursonderwerpen kan kiezen. Onderwijsbegeleiding Er wordt gewerkt in onderzoeksgroepjes van 4 à 5 practicanten, voltijd (!) in het voltijd- OP en halftijd in het deeltijd-op. De begeleider besteedt gemiddeld 6 uur per week aan groepsbesprekingen, correctie van concepten, e.d., overwegend op afspraak en gespreid naar het stadium waarin het onderzoek zich bevindt. In het voltijdpracticum werkt men 20 uur per week op een kamer op de afdeling en de overige 20 uur op eigen gelegenheid. In het deeltijdpracticum heeft men 5 avonden per week een kamer ter beschikking. Beoordeling van het onderzoeksdeel De kwaliteit en kwantiteit van het geleverde werk tijdens het doorlopen van het onderzoeksproces wordt in principe beoordeeld met een groepscijfer. Een individuele beoordeling kan worden gegeven als de supervisor dat aan het eind van het onderzoeksdeel nodig acht. De te beoordelen aspecten zijn onder meer: de mate van zelfstandigheid, het ethisch handelen, de academische werkhouding en de kwaliteit van het onderzoeksvoorstel, het onderzoeksverslag en de mondelinge presentaties. Een onvoldoende wordt gegeven als iemands inbreng blijvend onder de maat is, bijv. doordat afspraken niet worden nagekomen, niet volgens de Richtlijn Ethiek gewerkt wordt of schriftelijk werk onder de maat blijft. Dit houdt in dat men niet langer aan het practicum mag deelnemen. Men kan zich dan eventueel inschrijven voor het onderzoeksdeel van een volgend OP. Eindbeoordeling van het onderzoekspracticum Voor het onderzoekspracticum ontvangt men twee beoordelingen: één voor het basisdeel en één voor het onderzoeksdeel. Voltijd OP-64 Deeltijd Avond OP-64 Basisdeel: ma t/m Basisdeel: ma t/m Bijeenkomsten op wisselende dagen van Bijeenkomsten op maandag- en woensdagavond. de week Onderzoeksdeel: t/m Onderzoeksdeel: t/m Voltijd! Contactmomenten worden ingepland in samenspraak met groep en superpland in samenspraak met groep en super- Halftijd. Contactmomenten worden ingevisorvisor. (Kerstvakantie: t/m ) (Kerstvakantie: t/m ) Voltijd OP-65 Basisdeel: wo t/m Bijeenkomsten op wisselende dagen van de week. Onderzoeksdeel: t/m

14 Social Skills Lab: Gesprekspracticum 7202A507XY Plaats in het rooster Eerste en tweede semester (6 verschillende periodes) Toelatingsvoorwaarden Minimaal 48 ec van de Propedeuse psychologie Programmagroep Sociale Psychologie Mw. drs. R. Bos, Mw. drs. S. Kateman, Mw. drs. B. Rosenhart In het Gesprekspracticum komt zowel persoonlijke als professionele gespreksvoering aan bod. Het betreft een training waarin aandacht besteed wordt aan het verwerven van professionele gespreksvaardigheden, kennis en zelfinzicht. Bovendien wordt er geoefend met en gereflecteerd op eigen sociaal gedrag in alledaagse situaties. Hiermee wordt een basis gelegd voor het voeren van de veel voorkomende dyadische gespreksvoering in de beroepsuitoefening als psycholoog. Het Gesprekspracticum is een intensieve training, die plaatsvindt in groepen van maximaal 10 deelnemers. Aan bod komt een combinatie van oefeningen en de benodigde theoretische ondersteuning, zowel op het gebied van de professionele als op het gebied van de persoonlijke gespreksvoering. Kernwoorden zijn: de communicatiekanalen, aandacht tonen, luisteren, samenvatten, interpretatie en evaluatie van communicatieve boodschappen, inhoud en relatie, dominantie, affiniteit en autonomie, (zelf-)analyse, gedragsverandering en het leren ontvangen en geven van feedback. Intensief werkgroeponderwijs, 6 weken, twee hele dagen per week (training). Aanwezigheidsverplichting, eindreflectie, interviewverslag, schriftelijk tentamen. Alle onderdelen moeten voldoende zijn beoordeeld. Studiematerialen en kosten Lang, G., & Molen, H. T. van der (2007). Psychologische gespreksvoering: Een basis voor hulpverlening. Soest: Uitgeverij Nelissen. ISBN met educatieve dvd ( ± 33,-, 230 blz) Handouts. Bijzonderheden Je schrijft je voorafgaand aan een semester in en wordt ingedeeld bij een groep die gedurende zes weken twee dagen per week ( uur!) aanwezigheid vergt. Houd rekening met eventuele uitloop. Wanneer je bent geplaatst voor het Gesprekspracticum, ben je automatisch ingeschreven voor het tentamen. Er zijn in het eerste en het tweede semester drie startdata. De indeling is afhankelijk van plaatsing bij andere cursussen in het semester. Je wordt ingedeeld bij ofwel een maandag/ dinsdag ofwel een woensdag/donderdaggroep. Aanwezigheid bij álle zittingen is een absolute vereiste. Indien je in een wo/do groep wordt geplaatst aan het begin van het eerste en tweede semester, starten de bijeenkomsten op donderdag om uur vanwege de colleges Grondslagen van de Psychologie. Indien je in een wo/do groep wordt geplaatst aan het eind van het eerste en tweede semester, dan starten de bijeenkomsten op woensdag om in verband met de colleges van Testconstructie. Semester 1 Groep 1: t/m van tot uur (behalve op donderdagen: van tot uur) Groep 2: t/m van tot uur Groep 3: t/m van tot uur (behalve op woensdagen: van tot uur) Voor de woensdag/donderdag groep valt uit. Semester 2 Groep 1: van t/m van tot uur (behalve op donderdagen: van tot uur) Groep 2: maandag/dinsdag groep van t/m van tot uur. Woensdag/donderdag groep van t/m en een inhaaldag op vrijdag Groep 3: van t/m van tot uur (behalve op woensdagen: van tot uur) Tentamendata Semester 1 Groep 1: van tot uur. Herkansing van tot uur. Groep 2: van tot uur. Herkansing van tot uur. Groep 3: van tot uur. Herkansing van tot uur. Semester 2 Groep 1: van tot uur. Herkansing van tot uur. Groep 2: van tot uur. Herkansing van tot uur. Groep 3: van tot uur. Herkansing van tot uur. De zaal voor het tentamen wordt bekend gemaakt tijdens het Gesprekspracticum. Voor de herkansing van het tentamen dien je je aan te melden bij de coördinatoren van het Social Skills Lab

15 Calamiteitenpsychologie 7202AK20XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 1 Toelatingsvoorwaarden 35 ec propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 40 Docent Drs. H.C.M. Vorst Calamiteiten zijn onverwachte gebeurtenissen die, direct of indirect, een dramatisch effect hebben op het leven van een mens. Het gedrag van mensen voor, tijdens en na catastrofale gebeurtenissen is ongewoon en de gevolgen voor slachtoffers zijn zeer heftig. Ook toeschouwers van rampen vertonen uitzonderlijk gedrag. Er zijn op diverse deelgebieden, zoals rampbestrijding, veiligheid en traumabehandeling, bijdragen van de psychologie te vinden. Systematisch onderzoek naar soorten calamiteiten enerzijds en soorten gedragingen van mensen anderzijds is schaars, ondanks het feit dat unieke menselijke gedragingen in het geding zijn. Catastrofen vallen naar oorzaak of gevolg in diverse categorieën onder te brengen: natuurrampen, oorlogen, terroristische aanvallen, verkeersongelukken, ongelukken in werkomgeving en in huiselijke omgeving. Het menselijk gedrag voor, tijdens en na calamiteiten is eveneens in diverse categorieën onder te brengen: voorbereidingen op of voorkoming van rampen, waarnemingen van getuigen en slachtoffers van gebeurtenissen, ervaringen van slachtoffers, communicatie tijdens en na een ramp, fysiek en psychisch herstel, hulpverlening, evaluaties achteraf. Hoorcolleges en werkgroepen. Tijdens het college worden enkele thema s besproken door gastdocenten, experts op een deelgebied. In werkgroepen wordt een dossier samengesteld van een ramp, met de klemtoon op rampbeschrijving, relevant menselijk gedrag, toegepaste methoden van onderzoek en ethiek van het onderzoek naar calamiteiten. Ter voorbereiding wordt elke week een deelopdracht uitgevoerd. Tussententamen met open vragen over het boek (1/3), eindtentamen met open vragen over boek, syllabus en artikelen (1/3) en eindopdracht (1/3). Aanwezigheid tijdens hoorcolleges en werkgroepen is verplicht. Studiematerialen en kosten Leach, J. (1994). Survival psychology. Palgrave MacMillan. ISBN , (pp. 231) ± 40,-. Syllabus Rampen in Nederland en psychologische veerkracht. (pp. 125) Boekenbalie VSPA, 10,-. Keuze van 200 pagina s uit 1000 pagina s aan artikelen op Blackboard. Di t/m uur zaal JK1.18 Tentamen Vr uur Blackboard Do uur Blackboard Intellectuele Zelfverdediging voor Psychologen : 7202AK24XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 20 Docent: drs. R.A.Voskens Kritisch denken is een set vaardigheden die elke psycholoog zou moeten beheersen. Maar enige intellectuele weerbaarheid is op meerdere vlakken een noodzaak: als consument word je overspoeld door overredingspogingen, als kiezer ben je blootgesteld aan verleidelijk ingekaderde uitspraken van politici, als student moet je je een weg banen door tegenstrijdige theorieën en concurrerende paradigma s en als afgestudeerd psycholoog zul je dagelijks moeten omgaan met tegenstrijdige informatie en complexe problemen. Vaardigheid in het herkennen en analyseren van een argumentatie en inzicht in het fundament onder je eigen aannames is daarbij onmisbaar. Het doel van deze cursus is om je kritische blik op alledaagse situaties en op je eigen vakgebied aan te scherpen. Enerzijds wordt er aandacht besteed aan kritisch wetenschappelijk denken: op welke manieren kun je argumenten herkennen en analyseren? Hoe herken je verborgen aannames, hoe ontcijfer je onduidelijke statistieken en vaag taalgebruik? Deze kennis zal worden toegepast op voorbeelden uit de media en uit wetenschappelijke publicaties. Anderzijds zal er kritisch worden gekeken naar de psychologie zelf. Fundamentele aannames die centraal staan bij de verschillende subdisciplines van deze opleiding zullen worden geanalyseerd. Verder zal ook aandacht worden besteed aan huidige controverses binnen de psychologie en aan hoe deze ontleed kunnen worden. Hoor en werkcolleges Ma t/m uur Geb. J/K-zaal B22. Studiemateriaal Wordt later bekend gemaakt via Blackboard. Toetsvorm Tentamen en opdracht(en) Toetsdata JKB

16 Schoolpsychologie Tentamencode AK AK19XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 40 dr. M. Taal en gastdocenten De schoolpsycholoog is een eerstelijnshulpverlener. Een allrounder met een brede kennisbasis, vergelijkbaar met een huisarts. In het reguliere onderwijs neemt een schoolpsycholoog het van leerkracht en intern begeleider over als zij problemen van leerlingen zelf niet kunnen oplossen. In het speciaal onderwijs staat de schoolpsycholoog tussen de kinderen, en ziet hen in hun dagelijkse doen en laten. Taken van de schoolpsycholoog zijn de gedrags-, leer- of sociaal-emotionele problemen zo nauwkeurig mogelijk te diagnosticeren. De schoolpsycholoog geeft vervolgens advies en hulp aan het kind, de ouders en de leerkracht of intern begeleider zodat het kind optimaal kan functioneren op school. Het tweedejaarskeuzevak Schoolpsychologie biedt een waaier aan voorbeelden van nuttige kennis en vaardigheden voor een toekomstige schoolpsycholoog. Leerdoelen Kennis van en inzicht in de volgende onderwerpen: Geschiedenis van de schoolpsychologie, intelligentieonderzoek en dynamisch testen, leerlingen met gedragsproblemen en psychopathologie, handelingsgerichte diagnostiek op school, relaties met leerlingen en leraren, het speciaal onderwijs in Nederland. Hoorcolleges (aanwezigheidsplicht), opdrachten (verplicht) Beoordeling individuele opdrachten (20%) en tentamen (80%). Studiematerialen en kosten Taal, M. & Dudink, A. (Red.). (2006). Schoolpsychologie. De school als context voor ontwikkeling. Amsterdam: Boom. ISBN: (circa 23,-). Wo t/m van uur zaal JK1.90. Tentamendata Inleveren opdrachten bij de 4e bijeenkomst. Tentamen bijeenkomst 8, 26-6 van uur, hertentamen na half augustus. Psychologie en (nieuwe) Media 7202AK22XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Toelatingsvoorwaarden 35 ec propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 85 drs. R. A. Voskens en gastdocenten Internet is in zeer korte tijd uitgegroeid tot een belangrijk medium voor kennisoverdracht, sociale interactie, marketing en entertainment. Het is aannemelijk dat het gebruik hiervan grote gevolgen heeft omdat we dagelijks te maken hebben met de toepassingen van deze technologie; van en sociale netwerk sites tot online dating, van lotgenoten contact tot thuiswinkelen. Zijn consumenten beter in staat om zelf goede aankoopbeslissingen te maken en/of zijn ze juist makkelijker te beïnvloeden? Wat zijn de gevolgen van het gebruik van sociale netwerk sites voor de zelfperceptie? Kunnen mensen compenseren met vele facebook-vrienden voor gebrekkig sociaal contact in de echte wereld? Op het raakvlak van psychologie en nieuwe media spelen deze vragen een rol, maar er zijn (nog) geen eenduidige antwoorden mogelijk. Deze cursus heeft een brede insteek. Door in te gaan op recent onderzoek en door bestaande theorieën en modellen toe te passen is het mogelijk om de psychologische aspecten van het gebruik van oude en nieuwe media te verkennen. Allereerst zal er ingegaan worden op welke psychologische factoren een rol spelen bij mediaconsumptie in brede zin (radio, televisie, print). Vervolgens zal er aandacht worden besteed aan de relevante determinanten van verschillende vormen van internetgebruik en de psychologische gevolgen daarvan. Er zal worden ingegaan op de vraag in hoeverre internet verschilt van meer traditionele media zoals krant en televisie; of het medium een invloed heeft op verschillende aspecten van psychologisch functioneren. Verder zal worden ingegaan op de cognitieve en sociale gevolgen van het gebruik van internet en social media. Daarbij zal aandacht worden besteed aan toegepaste domeinen als gezondheidszorg, romantische relaties en consumentengedrag. Hoorcolleges. Tentamen (50%) en opdrachten (50%). Studiematerialen en kosten Wordt later bekend gemaakt via Blackboard. Ma t/m uur INIT2. Ma t/m uur INIT2. Tentamendatum Di t/m van uur zaal nog niet bekend

17 Inleiding in de Sportpsychologie 7203AK18XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 60 Drs. G.M. Weltevreden Sportpsychologie heeft zich internationaal ontwikkeld als een subdiscipline in de psychologie die zich richt op sport en beweging. Het toepassingsveld van de sportpsychologie heeft niet alleen betrekking op gedragsdeterminanten van sportprestaties in wedstrijden, maar omvat eveneens het onderzoeksgebied van sport en gezondheid. Binnen de Nederlandse opleidingen psychologie vindt een verdieping in de sportpsychologie slechts marginaal plaats. Er bestaat in ons land geen sportspecifieke programmagroep. Aan de inleidende module in sportpsychologie werd in de voorafgaande jaren deelgenomen door belangstellende studenten uit alle programmagroepen. Daaruit kan men afleiden dat de sportpsychologie een programmagroepoverstijgend karakter heeft. In dit tweedejaarskeuzevak is dan ook doelbewust gekozen om sport en beweging vanuit de bestaande perspectieven te belichten. Naast de ontwikkelingspsychologische invalshoek wordt aandacht besteed aan sociale, klinische, organisatorische, psychonomische en natuurlijk methodologische aspecten. Het tweedejaarskeuzevak sportpsychologie richt zich op twee doelgroepen. Enerzijds biedt het programma aan geïnteresseerde studenten een kennismaking met de meest gangbare theorieën, concepten en toepassingsgebieden van dit vakgebied. Anderzijds is het programma bedoeld voor studenten die zich in hun studie verder willen specialiseren in de sportpsychologie en mogelijk een basisaantekening voor dit vak willen halen of de mastertrack Sport- en prestatiepsychologie willen gaan volgen. (Zie hoofdstuk 7 voor meer informatie over deze track.) Hoorcolleges, presentaties en opdrachten. Tentamen (40%), presentaties (20%) en opdrachten (40%). Studiematerialen en kosten Cox, R.H. (2007). Sport psychology: Concepts and applications, 6th ed. New York, NY: McGraw-Hill. ISBN (circa 52,-). (hoofdstukken 2 t/m 16) Di t/m van uur in zaal INIT2 Vr t/m van uur in zaal INIT2 Tentamendatum Het tentamen vindt plaats tijdens het 6e college, op vrijdag 25 mei De opdrachten en presentaties later in de cursus veronderstellen beheersing van de tentamenstof. Sportpsychologie: focus op deelgebieden (bachelor- en mastervariant) ba-variant: 7203BO38XY; ma-variant: 7204MO37XY Plaats in het rooster Semester 1 en 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor psychologie Docent & Inlichtingen Drs. G.M. Weltevreden Voor deze cursus kiest de student één van de onderwerpen uit onderstaande lijst. De literatuur bij elk onderwerp dient zelfstandig bestudeerd te worden. Er zijn dus geen colleges. Er zijn acht tentamenmogelijkheden verspreid over het studiejaar. Studenten kunnen zelf kiezen op welk moment zij tentamen doen. Een voorwaarde is dat de student een inleidend vak heeft gevolgd op het gebied van sportpsychologie, bijvoorbeeld het tweedejaarsvak Inleiding in de Sportpsychologie. Studenten die geen inleidend vak over sportpsychologie hebben gevolgd kunnen dit vak ook volgen. Zij bestuderen dan het basisboek (zie onder). Onderwerpen: Groepsdynamica, teamprocessen en leiderschap Motivatie in Sport- en prestatiepsychologie Talent en Expertise in sport Aandacht, concentratie, flow en optimale prestatietoestand Zelfvertrouwen, zelfbeeld en sportidentiteit Verbeelding in sport (Imagery in sport) Psychologie van het bewegen (Exercise psychology) Bij deze cursussen hoort geen onderwijs. Studenten dienen de lesstof zelfstandig te bestuderen. Er kan gedurende het gehele jaar gestart worden met dit vak. De datum voor het tentamen kan door de student zelf gekozen worden. Literatuur De literatuur bestaat uit een combinatie van boekhoofdstukken en artikelen. De omvang voor elk van de onderwerpen is circa 600 bladzijden. De literatuurlijst is aan te vragen bij de docent. De literatuur die voor elk onderwerp bestudeerd moet worden, wordt voortdurend aangepast bij het verschijnen van nieuwe edities van boeken of nieuwe relevante artikelen. Studenten die nog niet het vak Inleiding in de Sportpsychologie of een vergelijkbaar vak hebben gevolgd kunnen óók deelnemen aan dit vak. Zij doen dan tentamen over hoofdstuk 2 t/m 19 uit: Cox, R. H. (2011) Sport Psychology: concepts and applications (7th edition). New York, NY: McGraw-Hill. ISBN (ca. 62,-) (ca. 500 blz.). Toetsvorm Het tentamen bestaat uit 30 meerkeuzevragen met drie antwoordalternatieven (100%). Hiervan moeten 20 vragen goed beantwoord worden voor een voldoende. Toetsdata Vrij Vrij

18 Vrij Vrij Vrij Bijzonderheden Deze cursus kan zowel op bachelor- als op masterniveau gevolgd worden. Voor de mastervariant gelden andere leerdoelen en eindtermen. Deze cursus vervangt het vak Sportpsychologie Verdieping deel 1. Kritisch denken in de sportpsychologie (bachelor- en mastervariant) ba-variant: 7203BO39XY, ma-variant: 7204MO38XY Plaats in het rooster Semester 1 & 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse, VRT-2 en een inleidend vak over sportpsychologie Docent & Inlichtingen Drs. G.M. Weltevreden De invulling van deze cursus bestaat uit het schrijven van vier papers van elk ca woorden over verschillende sportpsychologische thema s op basis van een algemeen inleidend sportpsychologieboek en minimaal vijf aanvullende bronnen per paper. Hiervoor worden verschillende thema s aangereikt door de docent. De student dient voor elk paper een kritische gedachte te formuleren die leidt tot een bijbehorende vraagstelling die de basis vormt voor het paper. Onderwerpen Studenten kunnen een keuze maken uit een lijst van onderwerpen die via de docent te verkrijgen is. Hierop staan bijvoorbeeld de thema s: Wedstrijdvoorbereiding, Stoppen met topsport, Concentratietraining, Communicatie, Persoonlijkheid, Beslisprocessen, Blessures, Jeugdsport, Ouders in sport, Coaching, Mentale factoren en het team. Ook is het mogelijk om zelf een onderwerp te kiezen. In het laatste geval is het de bedoeling dat de student het onderwerp en de bijbehorende vraagstelling vooraf aan de docent voorlegt, ter goedkeuring. Bij deze cursussen hoort geen onderwijs. Studenten kunnen gedurende het gehele jaar starten. De datum voor het inleveren van de papers wordt in overleg vastgesteld. De papers dienen geschreven te worden volgens de richtlijnen voor de bachelorthese en worden beoordeeld volgens de criteria voor de bachelorthese. Zie Blackboard voor de actuele bachelorthesehandleiding. Toetsvorm Schrijven van papers. Vier papers (elk 25%) Studenten die nog geen inleidend vak over sportpsychologie gevolgd hebben Studenten die nog niet het vak Inleiding in de Sportpsychologie of een vergelijkbaar vak hebben gevolgd, dienen eerst de cursus Sportpsychologie: focus op deelgebieden te volgen. Zie de beschrijving daarvan voor verdere details. Bijzonderheden Deze cursus kan zowel op bachelor- als op masterniveau gevolgd worden. Voor de mastervariant gelden andere leerdoelen en eindtermen. Deze cursus vervangt het vak Sportpsychologie Verdieping deel

19 Animal Cognition Tentamencode AK AK21XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Voertaal Nederlands Aantal deelnemers Max. 40 Mw. dr. A. Ploeger Kanzi is een bekende aap die goed met taal lijkt te kunnen omgaan. Filmpjes over kraaien die allerhande vindingrijke oplossingen bedenken zijn in overvloed te vinden op YouTube. Zijn dit aangeleerde trucjes of hebben deze dieren inzicht in wat zij doen? In deze cursus zullen studenten op zoek gaan naar het antwoord op deze vraag. Wat kunnen dieren eigenlijk? Wat weten ze en wat kunnen ze leren? Verschillende onderwerpen zullen aan bod komen. Er zal worden ingegaan op de vraag hoe dieren categorieën leren, hoe en wat dieren kunnen onthouden (korte- en lange-termijngeheugen), hoe zij omgaan met tijd en getallen, hoe zij navigeren, wat zij leren van soortgenoten (imitatie, theory-of-mind), hoe dieren communiceren en of dit taal genoemd kan worden, en hoe intelligentie gemeten kan worden bij dieren. Daarnaast zullen de principes van de evolutionaire psychologie wordn besproken, waarbij een link zal worden gelegd tussen het gedrag van mens en dier. Werkcolleges en take home opdrachten. Take home opdrachten 20% Tentamen 80% Studie-materiaal Wynne, C.D.L. (2001). Animal cognition: The mental lives of animals. Palgrave Macmillan (kosten ongeveer 40,-) Artikelen (printkosten ongeveer 20,-) Ma t/m van uur zaal JK1.18 Vr t/m van uur zaal JK1.18 Tentamendatum Vr M1.02 Evolutie van de Mens Tentamencode AK AK17XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 40 Mw. dr. A. Ploeger en gastsprekers De mens is een opmerkelijke verschijning in de evolutionaire geschiedenis. De mens heeft een groot brein, een uitzonderlijk vermogen om te leren in nieuwe omgevingen en een zeer omvangrijke cultuur. In deze cursus zal uitgebreid stil worden gestaan bij de evolutie van het brein en de menselijke psyche die daaruit voortkomt. Veel aandacht zal worden besteed aan de principes en onderzoeken van de evolutionaire psychologie, een wetenschappelijke benadering die ervan uit gaat dat de menselijke psyche, net als het menselijk lichaam, is geëvolueerd door natuurlijke en seksuele selectie. Kennis over de evolutie van de menselijke psyche kan bijdragen aan het begrijpen van de menselijke psyche heden ten dage. De cursus begint met een korte introductie in de evolutionaire biologie, waarna zal worden overgegaan tot de principes van de evolutionaire psychologie. Daarna zullen verschillende onderzoeken die zijn uitgevoerd door evolutionair psychologen kritisch tegen het licht worden gehouden. Het gaat hierbij met name om onderzoek naar de evolutie van sekseverschillen, taal, sociale uitwisseling en psychische stoornissen. Vragen die hierbij centraal staan, zijn: Hoe wordt een evolutionaire hypothese getoetst? Hoe bepaal je of een psychologische eigenschap een adaptatie is? De cursus wordt afgesloten met drie gastcolleges over de evolutie van het brein. Werkcolleges en take home opdrachten. Take home opdrachten. Studie-materiaal Artikelen (kopieerkosten ongeveer 20,-) Di t/m uur zaal JKB.25 Vr t/m uur zaal JK

20 Honoursprogramma: De Neuromaatschappij Tentamencode HO HO02XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Propedeuse Psychologie Aantal deelnemers Max. 20 Drs. M. v.d. Linden e.a. Het onderzoek naar hersenen en gedrag is de laatste twintig jaar in een stroomversnelling gekomen. Door nieuwe methoden om het actieve brein in beeld te brengen en een intensievere samenwerking tussen verschillende relevante disciplines is de zogenaamde cognitieve neurowetenschap als zelfstandige discipline ontstaan. Sommigen noemen de eenentwintigste eeuw al de eeuw van het brein. Welke gevolgen hebben deze wetenschappelijke ontwikkelingen voor de maatschappij? Wat betekent het bijvoorbeeld als we in staat zullen zijn om bepaalde cognitieve en emotionele functies te verbeteren? Moeten we het onderwijs aanpassen op basis van de laatste kennis over het brein? Komt er een andere (voorspellende) diagnostiek van psychische aandoeningen op basis van neurogenetische kennis? Wat betekenen nieuwe neurobiologische inzichten in crimineel gedrag, vrije wil en verantwoordelijkheid voor de rechtspraak en veiligheid? In deze cursus zal gekeken worden naar recente theorieën, methoden en technieken uit de cognitieve neurowetenschap om vervolgens (potentiële) toepassingen kritisch te kunnen beoordelen. Bovendien zullen we kijken naar de manier waarop de maatschappij deze kennis absorbeert. Aan bod komen onder andere: (1) Beelden van het brein, (2) Posthumanity en de menselijke waardigheid, (3) Persoon of geen persoon genen, brein en machine, (4) The risk of being at risk - voorspellende geneeskunde, (5) Psychochirurgie, (6) Enhancement - slimmer en gelukkiger?, (7) Onderwijs - brain based learning en (8) Veiligheid het criminele brein en national security. Werkgroepen, presentaties en opdrachten. Essay, presentaties en opdrachten. Studiemateriaal en kosten Teksten op Blackboard Di t/m uur Zaal JK1.27 Di t/m uur Zaal JKB26 Bijzonderheden Het vak is voor alle studenten toegankelijk. Honoursstudenten hebben voorrang bij de inschrijving. Tentamenrooster verplichte tweedejaarsonderdelen Onderzoeksmethoden en Statistiek 2, Controverses in Psychologisch Onderzoek en SPSS Eerste semester Tweede semester OMS 2 OMS 2 (herkansing) Controverses in Psych. Onderzoek OMS 2 OMS 2 (herkansing) Controverses in Psych. Onderzoek Controverses (herkansing) dinsdag dinsdag maandag dinsdag dinsdag maandag vrijdag De tentamens SPSS worden steeds in de zevende week van het semester afgenomen in de computerzaal op een van de werkgroeptijden. In de negende week kan men eventueel herkansen indien nodig. Grondslagen van de Psychologie Eerste semester Tweede semester Grondslagen van de Psychologie Grondslagen van de Psychologie Grondslagen (herkansing) vrijdag donderdag maandag Tentamendata en tijden staan pas definitief vast zodra de zaalruimte is gere serveerd. De data zijn doorgaans betrouwbaar maar of het tentamen s middag of s avond valt is pas een maand van te voren bekend in verband met het reser veren van zaalruimte. Precieze informatie daarover krijgt men zodra men zich inschrijft voor het tentamen. Inschrijving is verplicht en mogelijk via SIS! Voor meer informatie over inschrijving: zie eerder in deze studiegids (trefwoord tentamens)

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Voorlichting specialisaties Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Opleiding Psychologie Jaar Inhoud Afsluitend diploma 1e 2e Propedeuse;

Nadere informatie

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development Master Psychologie 8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie De track Training & Development is in principe toegankelijk voor studenten die een bachelor Psychologie hebben

Nadere informatie

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2015-2016

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2015-2016 1 EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2015-2016 Terminologie NAV = Niet aan voorwaarden voldaan; AVV = Aan voorwaarden voldaan. Uitgangspunten 1. Het tweede studiejaar Psychologie kent de volgende 6

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE - 1 - EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2012-2013 Uitgangspunten 1. De propedeuse Psychologie kent 6 studieonderdelen, waarvan de verplichte bijeenkomsten Practicumgroepen Wetenschappelijk

Nadere informatie

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 1 EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2016-2017 Terminologie NAV = Niet aan voorwaarden voldaan; AVV = Aan voorwaarden voldaan. Uitgangspunten 1. Het tweede studiejaar Psychologie kent de volgende 6

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 1 EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2017-2018 Terminologie NAV = Niet aan voorwaarden voldaan; AVV = Aan voorwaarden voldaan. Uitgangspunten 1. De propedeuse Psychologie kent 6 studieonderdelen,

Nadere informatie

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE)

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) Aanmelding vakken eerste semester Vanaf dinsdag 6 juli (24.00 uur) tot maandag 30 augustus (24.00 uur) 2010 kunt u zich

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2015-2016 Uitgangspunten 1. De propedeuse Psychologie kent 6 studieonderdelen, waarvan de verplichte bijeenkomsten Practicumgroepen Wetenschappelijk Denken/VRT

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 1 EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2016-2017 Terminologie NAV = Niet aan voorwaarden voldaan; AVV = Aan voorwaarden voldaan. Uitgangspunten 1. De propedeuse Psychologie kent 6 studieonderdelen,

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Voor de Onderwijs- en examenregeling van de Master Gezondheidszorgpsychologie wordt verwezen naar de Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3

INHOUDSOPGAVE. 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2 2. Bachelor-masterstructuur 2 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 4. Numerus fixus 7 5. Collegegeld

Nadere informatie

Voorlichting voor aanstaande 2e jaars

Voorlichting voor aanstaande 2e jaars Voorlichting voor aanstaande 2e jaars Bachelorprogramma 2 e en 3 e jaar Jan van Rooij onderwerpen vooruitkijken: 2 e jaar, 3 e jaar en master ingangseisen voor vakken en master studeren in het buitenland

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 5 Het Pre-masterprogramma 6 Studeren in deeltijd 8 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie

8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie Master Psychologie 8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie De track Training & Development is toegankelijk voor studenten die een bachelor Psychologie hebben afgerond. De

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE DEELTIJDSTUDENTEN, AANSCHUIF- & KEUZEVAKSTUDENTEN

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE DEELTIJDSTUDENTEN, AANSCHUIF- & KEUZEVAKSTUDENTEN - 1 - EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2010-2011 DEELTIJDSTUDENTEN, AANSCHUIF- & KEUZEVAKSTUDENTEN Uitgangspunten 1. De propedeuse Psychologie kent 7 studieonderdelen die in vier gevallen

Nadere informatie

Hoofdstuk 12. Deeltijdopleiding

Hoofdstuk 12. Deeltijdopleiding Hoofdstuk 12 Deeltijdopleiding Overzicht Deeltijdopleiding Bachelor Psychologie Eerste en tweede studiejaar: propedeuse Zesjarig programma Voorbereidende statistiek Inleiding in de Psychologie Psychofysiologie

Nadere informatie

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ juli 2014 ingangsdatum 1 september 2014 Algemeen Het verplichte keuzeonderwijs beslaat 10 ec in studiejaar 2 (keuzevakken) en 10

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakelprogramma 6 INHOLLAND met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE)

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) Aanmelding vakken tweede semester Vanaf maandag 17 januari (00.00 uur) t/m dinsdag 25 januari (24.00 uur) 2011 kunt u

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3

INHOUDSOPGAVE. 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2 2. Bachelor-masterstructuur 2 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 4. Numerus fixus 7 5. Collegegeld

Nadere informatie

Mastertrack, Klinische Forensische Psychologie

Mastertrack, Klinische Forensische Psychologie Mastertrack, Klinische Forensische Psychologie 5. Klinisch Forensische Psychologie 5.1 Doelgroep, toelatingseisen, selectie De track Klinisch Forensische Psychologie is in principe toegankelijk voor studenten

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2013/01227 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE Inleiding in de Psychologie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE Inleiding in de Psychologie - 1 - EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2008-2009 Meerkeuzevragen worden 1 (goed) of 0 (fout) gescoord. De beoordeling voor de essayvragen wordt per tentamen aangegeven. Bij de meerkeuzevragen

Nadere informatie

Bachelor Project Coördinator: Fenna Poletiek

Bachelor Project Coördinator: Fenna Poletiek Bachelor Project 2018-2019 Coördinator: Fenna Poletiek (poletiek@fsw.leidenuniv.nl) 1 Bachelor Project: Wat? Wanneer? Studielast? Project: Scriptie: Een in een groep (3-8) verricht wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2013/01227 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor

Nadere informatie

Premaster Taalwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Taalwetenschappen

Premaster Taalwetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Taalwetenschappen Premaster Taalwetenschappen I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen, dan kun je tot de masteropleiding Taalwetenschappen worden toegelaten nadat je de premaster Taalwetenschappen (waarin je je

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 1 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie. 3 september 2012 Anna Zandvliet, Arjaan Wit, Dieuwerke de Groot Instituut Psychologie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie. 3 september 2012 Anna Zandvliet, Arjaan Wit, Dieuwerke de Groot Instituut Psychologie Introductie Bacheloropleiding Psychologie 3 september 2012 Anna Zandvliet, Arjaan Wit, Dieuwerke de Groot Instituut Psychologie Introductie Organisatie opleiding Programma propedeuse Bindend studieadvies

Nadere informatie

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en

Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen - P Communicatie- en Informatiewetenschap - 2016-2017 I Als je niet voldoet aan de vooropleidingseisen,

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie 1 Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie U2014/02478 De uitvoeringsregeling treedt in werking

Nadere informatie

Voorlichting Blik op B2. Jolanda van den Boogaard, Studieadviseur

Voorlichting Blik op B2. Jolanda van den Boogaard, Studieadviseur Voorlichting Blik op B2 Jolanda van den Boogaard, Studieadviseur De opleiding Psychologie 1 e jaar algemeen Propedeusediploma 2 e jaar Bachelor algemeen 3 e jaar vooral domeinkeuze bachelordiploma 4 e

Nadere informatie

Mastermogelijkheden. Hoe verder na een bachelor Psychologie? NL Klaas Visser 2014. mastermogelijkheden psychologie

Mastermogelijkheden. Hoe verder na een bachelor Psychologie? NL Klaas Visser 2014. mastermogelijkheden psychologie Mastermogelijkheden Hoe verder na een bachelor Psychologie? 1 Doel vandaag Beeld geven van Bachelor Master in Nederland Toegespitst op Psychologie Verschillen en overeenkomsten tussen opleidingen Psychologie

Nadere informatie

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Bacheloropleiding Sociologie Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Bijlage: het programma 1 Bachelor-opleiding Sociologie 2016/2017 Artikel

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2012/00019 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2012 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2012-2013 voor

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie U2010/00104 Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2010 en heeft een zelfde werkingsduur

Nadere informatie

Master week lezing over de pre-master Psychologie

Master week lezing over de pre-master Psychologie 4-apr-19 1 Master week lezing over de pre-master Psychologie 29 Maart 2019 Aan deze presentatie kunnen geen rechten worden ontleend, ga voor informatie naar de website; https://www.rug.nl/gmw/psychology/education/master/aanmelding-en-toelating/aanmelden

Nadere informatie

BUITENLANDONDERZOEK 2014-2015

BUITENLANDONDERZOEK 2014-2015 Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen College Sociale Wetenschappen (CSW) Sociale Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies BUITENLANDONDERZOEK 2014-2015 Deze hand-out

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 3.4 Roostervoorbeeld 6

INHOUDSOPGAVE. 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 3.4 Roostervoorbeeld 6 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2 2. Bachelor-masterstructuur 2 3. Deeltijdinschrijving 2 3.1 Studiebelasting 3 3.2 Onderwijs; de combinatie met werk 3 3.3 Studieprogramma 3 3.4 Roostervoorbeeld 6 4. Numerus

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding afgerond en wilt u de bacheloropleiding psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie

Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie 9-mrt-15 1 Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie 9 maart 2015 9-mrt-15 2 Inhoud De studie: algemeen Pre-master modules De toelating: wanneer en hoe Opbouw Masteropleiding Studielast

Nadere informatie

Pedagogische Wetenschappen

Pedagogische Wetenschappen Pedagogische Wetenschappen Bachelordag Universiteit van Amsterdam dr. Machteld Hoeve Sabine Nijbroek Geke Meessen, MSc. Zaterdag 18 maart 2017 Programma Welkomstwoord Minicollege door dr. Machteld Hoeve

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2015-2016 Versie september 2015 2015 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA

Nadere informatie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie

Introductie Bacheloropleiding Psychologie Introductie Bacheloropleiding Psychologie 31 augustus 2015 Anna Zandvliet, Arjaan Wit Instituut Psychologie Welkom Organisatie Universiteit/Faculteit/Instituut Programma propedeuse In het kort: BSA & studiebegeleiding

Nadere informatie

Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016. Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg

Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016. Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016 Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 12.00 uur - 12.15 13.00 in deze zaal: Plan your master

Nadere informatie

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE EXAMENREGELING BACHELOR-PROPEDEUSE PSYCHOLOGIE 2014-2015 Uitgangspunten 1. De propedeuse Psychologie kent 6 studieonderdelen, waarvan de verplichte bijeenkomsten Practicumgroepen Wetenschappelijk Denken/VRT

Nadere informatie

Keuzes in de propedeuse De propedeuse Psychologie kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte.

Keuzes in de propedeuse De propedeuse Psychologie kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte. U2016/xxxxxxx De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en Examenregeling (OER) 2016-2017 voor de. A. Bijzonderheden ten aanzien van

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Bachelorscriptie bijeenkomst. Sociale Geografie & Planologie 07/06/2016

Bachelorscriptie bijeenkomst. Sociale Geografie & Planologie 07/06/2016 Bachelorscriptie bijeenkomst Sociale Geografie & Planologie 07/06/2016 Welkom Jeroen van Pelt Studieadviseur Masters SGPL Coördinator Scriptie Bachelor SGPL studieadviseur-sgpl@uva.nl 2 Inhoud bijeenkomst

Nadere informatie

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Titel: Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Vakcode: LWX999B10 Opleiding: Kunsten, Cultuur en Media Studiefase: Bachelor 3 e jaar/ KCM Major Periode:

Nadere informatie

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties Pre-masterprogramma Maakt u plannen voor een masteropleiding Psychologie? Heeft u een afgeronde vierjarige hbo-opleiding of een driejarige bachelor wo-opleiding? Dan kan, voor sommigen van u, het eenjarige

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Majorkeuze. Bèta-gamma Anna Holland en Suzanne van Nimwegen (studieadviseurs) 16 januari 2017

Majorkeuze. Bèta-gamma Anna Holland en Suzanne van Nimwegen (studieadviseurs) 16 januari 2017 Majorkeuze Bèta-gamma Anna Holland en Suzanne van Nimwegen (studieadviseurs) 16 januari 2017 1 Wat is een major? Specialisatie Samenhangend vast programma in een discipline Omvang max.105 EC Onderwijs

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Nieuw BA-programma Geschiedenis per 1 september Informatie voor Bachelor- en Doctoraal studenten

Nieuw BA-programma Geschiedenis per 1 september Informatie voor Bachelor- en Doctoraal studenten Nieuw BA-programma Geschiedenis per 1 september 2008 Informatie voor Bachelor- en Doctoraal studenten Instituut voor Geschiedenis Leiden, februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Nieuw curriculum Bacheloropleidingen

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 5 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-1 5 6 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het College van beroep van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam] appellant tegen de Examencommissie

Nadere informatie

De OER in gewoon Nederlands

De OER in gewoon Nederlands De OER in gewoon Nederlands Een samenvatting van de hoofdpunten van de Onderwijs- en Examenregeling (OER) 2018-2019 Bachelor Pedagogische wetenschappen en Bachelor Onderwijswetenschappen College of Child

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal

Nadere informatie

Voorlichting voor aanstaande 2e jaars

Voorlichting voor aanstaande 2e jaars Voorlichting voor aanstaande 2e jaars studieadviseurs Psychologie 13 mei 2019 Onderwerpen vooruitkijken: 2 e jaar, 3 e jaar masterspecialisaties en ingangseisen keuzeruimte inschrijven voor vakken BSA

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 6 Het Pre-masterprogramma 7 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Deel II. 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen

Deel II. 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen Deel II De opbouw van de Masteropleiding 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen 13 Doelstelling en eindtermen van de opleiding 1 DOELSTELLING EN EINDTERMEN

Nadere informatie

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT

UITVOERINGSREGELING BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT UITVOERINGSREGELING 2012-2013 BACHELOROPLEIDING TECHNISCHE AARDWETENSCHAPPEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Uitvoeringsregeling BSc TA 2012-2013, 21 juni 2012 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 - Propedeutische

Nadere informatie

Informatieflyer. Psychologie. Universiteit van Amsterdam. Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen

Informatieflyer. Psychologie. Universiteit van Amsterdam. Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen Informatieflyer Psychologie 2014 Universiteit van Amsterdam Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen Overzicht van het studieprogramma per studiejaar Propedeuse Inleiding in de Psychologie &

Nadere informatie

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2 Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 1, periode 2 Coördinator(en) : dr. Maarten van Someren

Nadere informatie

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen. 2019-2020 INHOUD Inleiding pag 1 1. Wanneer worden de adviezen uitgebracht? pag 1 2. Welke normen worden gehanteerd bij

Nadere informatie

Introductie Bachelor Psychologie

Introductie Bachelor Psychologie Introductie Bachelor Psychologie 28 Augustus 2017 Dr. Seger Breugelmans Drs. Renske Helmer Welkom Opleidingsdirecteuren Onderwijscoördinatoren Bachelor Psychologie Renske Helmer Trudy Haneveer Seger Breugelmans

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Filosofie

Curriculumevaluatie BA Filosofie Curriculumevaluatie BA Filosofie Beste student, U heeft onlangs het laatste onderdeel van uw bacheloropleiding Filosofie afgerond en staat op het punt het bachelorexamen aan te vragen. Om de kwaliteit

Nadere informatie

Studiehandleiding Onderzoekspracticum (PW GY)

Studiehandleiding Onderzoekspracticum (PW GY) Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen College of Child Development and Education Graduate School of Child Development and Education Nieuwe Prinsengracht 130 1018 VZ Amsterdam infopow@uva.nl

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2018-2019 2018 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN 2/6 Contents 1. Inleiding...

Nadere informatie

Toetsregeling Praktijk en Principes van de Geneeskunde, eerste semester (MED-B1PPGSE1)

Toetsregeling Praktijk en Principes van de Geneeskunde, eerste semester (MED-B1PPGSE1) Toetsregeling Praktijk en Principes van de Geneeskunde, eerste semester (MED-B1PPGSE1) Bacheloropleiding Geneeskunde Radboudumc Deze regeling is van kracht vanaf 1 september 2018. 1. Begripsbepaling Het

Nadere informatie

Voorlichting Psychologie. Bachelorprogramma 2e en 3e jaar. Jan van Rooij / Jacintha Soeharsono (Sinem Akgün)

Voorlichting Psychologie. Bachelorprogramma 2e en 3e jaar. Jan van Rooij / Jacintha Soeharsono (Sinem Akgün) Voorlichting Psychologie Bachelorprogramma 2e en 3e jaar Jan van Rooij / Jacintha Soeharsono (Sinem Akgün) Studeren is (ook) kiezen en plannen koers bepalen: oriëntatie/keuzeproces/ masterspecialisatie

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Deel 2 Opleidingsspecifiek deel: Master Theologie Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde

Erasmus MC. Bindend Studieadvies. Geneeskunde Erasmus MC Bindend Studieadvies Geneeskunde Bindend Studieadvies Geneeskunde De studie Geneeskunde aan het Erasmus MC kent een bindend studieadvies (BSa) voor studenten die studeren in Bachelorjaar-1.

Nadere informatie

Werkboek. Grondslagen Psychologische Diagnostiek en Testtheorie. Cursusjaar 2005-2006

Werkboek. Grondslagen Psychologische Diagnostiek en Testtheorie. Cursusjaar 2005-2006 Werkboek Grondslagen Psychologische Diagnostiek en Testtheorie Cursusjaar 2005-2006 Coördinator: Anne van Hoof Capaciteitsgroep Kinder- en Jeugdpsychologie Mail: via Studion, op het discussionboard van

Nadere informatie

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen Aanvullende regels en richtlijnen voor de opleidingen geldig vanaf 01 september 2010 Hoofdstuk 1 Bachelor Wiskunde... 2 Hoofdstuk 2 Master Mathematics... 2

Nadere informatie

Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies. Dinsdag 9 april 2019

Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies. Dinsdag 9 april 2019 Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies Dinsdag 9 april 2019 Waar gaat het over? Opbouw TCS Verplichtingen binnen BA TCS Vrije ruimte Hoofdrichtingen Registreren Hoofdrichting Kernpakket,

Nadere informatie

Reglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015

Reglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015 Faculteit der Geesteswetenschappen Afdeling Geschiedenis, Europese studies en Religiewetenschappen Spuistraat 134 1012 VB Amsterdam Datum 10-9-2015 Contactpersoon J.J.B.Turpijn@uva.nl Bijlagen Beoordelingsformulier

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

KEUZES BINNEN FUTURE PLANET STUDIES 21 NOVEMBER 2012

KEUZES BINNEN FUTURE PLANET STUDIES 21 NOVEMBER 2012 . KEUZES BINNEN FUTURE PLANET STUDIES 21 NOVEMBER 2012 1 PROGRAMMA KEUZES FUTURE PLANET STUDIES Dominique Kunst & Denise van Wees Studieadviseurs STUDEREN IN HET BUITENLAND Rick Vermin Opleidingscoördinator

Nadere informatie

Vrijstelling en toelating Psychologie

Vrijstelling en toelating Psychologie 6516508 Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking komen voor vrijstelling. Sommige opleidingsonderdelen, zoals

Nadere informatie

Vereisten aan onderwijsprogramma s van de Faculteit der Geesteswetenschappen

Vereisten aan onderwijsprogramma s van de Faculteit der Geesteswetenschappen Vereisten aan onderwijsprogramma s van de Faculteit der Geesteswetenschappen Voor alle onderwijsprogramma s De cursussen hebben een omvang van 5 of 10 ec. In masteropleidingen hebben cursussen met een

Nadere informatie

Invoerings- en overgangsregeling master i.v.m. invoering herziene opleiding per 2016-2017 voor Recht en Onderneming

Invoerings- en overgangsregeling master i.v.m. invoering herziene opleiding per 2016-2017 voor Recht en Onderneming Invoerings- en overgangsregeling master i.v.m. invoering herziene opleiding per 2016-2017 voor Recht en Onderneming Met ingang van 1 september 2016 start de vernieuwde master Onderneming en recht. Toelating

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies. Dinsdag 4 april 2017

Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies. Dinsdag 4 april 2017 Voorlichting voor eerstejaars Taal- en cultuurstudies Dinsdag 4 april 2017 Waar gaat het over? TCS in schema Verplichtingen binnen BA TCS Vrije ruimte Hoofdrichtingen Registreren Hoofdrichting Kernpakketten

Nadere informatie

Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE. Onderdeel

Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE. Onderdeel Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Onderdeel : Practicum Academische Vaardigheden, jaar 2 (onderdeel van Afstudeerproject BSc KI) Studiejaar, Semester, Periode : Semester 1 en 2, periode 1,

Nadere informatie

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1)

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Studiewijzer Bachelor Informatica Vak: Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Coördinator: J. Lagerberg Docenten: R. Poss en J. Lagerberg Studielast: 6 EC Studiegidsnummer:

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave Vak: Filosofische

Nadere informatie

Bachelor VUmc-compas 15 Overgangsregeling. Prof.dr. Anton Horrevoets, Programmaleider Bachelor GNK

Bachelor VUmc-compas 15 Overgangsregeling. Prof.dr. Anton Horrevoets, Programmaleider Bachelor GNK Bachelor VUmc-compas 15 Overgangsregeling Prof.dr. Anton Horrevoets, Programmaleider Bachelor GNK Vumc compas 2015 Voldoen aan wettelijk raamwerk academische bachelor (OCW): Wet kwaliteit in verscheidenheid

Nadere informatie

BUITENLANDONDERZOEK

BUITENLANDONDERZOEK Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen College Sociale Wetenschappen (CSW) Sociale Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies BUITENLANDONDERZOEK 2016-2017 Deze hand-out

Nadere informatie

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen

Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen Informatie over het BINDEND STUDIEADVIES voor studenten Pedagogische Wetenschappen. 2017-2018 INHOUD Inleiding pag 1 1. Wanneer worden de adviezen uitgebracht? pag 1 2. Welke normen worden gehanteerd bij

Nadere informatie

Bachelor Project Coördinatoren: Wido La Heij Fenna Poletiek (HRBP;

Bachelor Project Coördinatoren: Wido La Heij Fenna Poletiek (HRBP; Bachelor Project 2017-2018 Coördinatoren: Wido La Heij (laheij@fsw.leidenuniv.nl) Fenna Poletiek (HRBP; poletiek@fsw.leidenuniv.nl) 1 Bachelor Project: Wat, wanneer, studielast Project: Scriptie: Looptijd:

Nadere informatie