Overleg orgaan van samenwerkingsverbanden. openluchtrecreatie. Sterk in openluchtrecreatie

Transcriptie

1 Sterk in openluchtrecreatie Recreatiemaatschappij Rivierengebied wordt Uit waarde Overleg orgaan van samenwerkingsverbanden in de openluchtrecreatie OSO NIEUWSBRIEF VERENIGING OSO. Schappendag 2008 Gouden Ham JAARGANG 7, NUMMER 15 - OKTOBER 2008 Gedeputeerde Marijke van Haaren onthult de nieuwe naam van Recreatiemaatschappij Rivierengebied Sinds mei gaat Recreatiemaatschappij Rivierengebied met een nieuwe naam door het leven: Uit waarde. Een naam met een dynamische uitstraling die beter bij het recreatiebedrijf past. Een naam die ook beter past bij de toekomst, waarin Uit waarde met veel nieuwe plannen en ontwikkelingen begint. Uit waarde staat voor de uiterwaarden in het rivierengebied. Dat is het werkterrein waar de voormalige Recreatiemaatschappij Rivierengebied actief is. Het teken staat voor recreatie, rivieren en routes. Op 18 september 2008 werd een oude traditie weer in ere hersteld. Toen vond, voor het eerst in lange tijd, weer een OSO Schappendag plaats. In het verleden waren de schappendagen een vaste prik in de agenda s van alle medewerkers van de leden van het OSO. Maar al een aantal jaren werd deze dag niet meer georganiseerd. Nieuw logo Om de nieuwe naam kracht bij te zetten, liet Uit waarde ook een nieuw logo ontwerpen. Oranje, blauw en groen bepalen het logo. Oranje verwijst naar de recreatie, blauw naar de evenementen en groen naar de routes. De slinger in het logo symboliseert een rivier. Uit waarde heeft ook een hele nieuwe website: Afscheid Op 22 mei onthulde Marijke van Haaren, gedeputeerde van de provincie Gelderland, de nieuwe naam. Daarmee nam Recreatiemaatschappij Rivierengebied afscheid van een periode waarin het na de verzelfstandiging is uitgegroeid tot een modern bedrijf met een goede toekomst. OSO INFO is een uitgave van de vereniging OSO p/a Utrechtse recreatieschappen Postbus 8058, 3503 RB Utrecht Redactie: Jos Fluitsma Tekst en Concept Vormgeving: Doorrood concept + creatie, Apeldoorn Drukwerk: BDU grafisch bedrijf, Barneveld Fotografie: Jos Fluitsma Tekst en Concept Sterk in openluchtrecreatie OSO INFO is een uitgave van de vereniging OSO p/a Utrechtse recreatieschappen Postbus RB Utrecht In haar doelstellingen heeft het OSO omschreven dat zij actief is voor haar leden op het terrein van recreatie in de ruimste zin des woords. Juist omdat het OSO geen vereniging van directeuren is past het bij haar doelstellingen om ook de medewerkers van haar leden te informeren over (landelijke) ontwikkelingen op het veld van recreatie. Daarnaast is een dag als deze een mooie gelegenheid om de onderlinge contacten aan te halen en wederzijds informatie te verstrekken om zo te leren van elkaar en de openluchtrecreatie in Nederland op een hoger niveau te krijgen. Zo n 220 enthousiaste medewerkers waren, soms zelfs met bussen vol, afgereisd naar de Gouden Ham aan de Maas tussen Appeltern en Maasbommel in het Gelderse Rivierengebied. Hier lag terrein Strand De Maaslanden zich op te warmen in een zacht nazomer zonnetje in afwachting van wat komen ging. Uit waarde had haar beste beentje voorgezet en het gebied nog eens extra onderhanden genomen om een onvergetelijke indruk te maken. Nadat alle deelnemers gearriveerd waren werd, in een circusachtige omgeving, de dag geopend door de beide gastheren dhr. Leo Klaassen, namens het OSO, en dhr. Gerrit Stam, namens Uit waarde en penningmeester van het OSO. Na de korte introductie door beide heren kon het echte programma van start gaan. Een aantal sprekers had een inleiding voorbereid over een diversiteit aan onderwerpen, zodat er voor elk wat wils was. Het publiek werd geïnfor-

2 meerd over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van gebiedsontwikkeling, visrecht en faunabeheer en evenementen, maar ook meer praktische zaken als beheer en toezicht en nieuwe materialen in de waterrecreatie werden onder het voetlicht gebracht. toegedicht kreeg, kan deze geslaagde dag met de trefwoorden Kennis maken en kennis delen omschreven worden. Al met al een traditie die het de komende jaren verdient in ere te blijven. Tot de schappendag 2009! Vijf jaar slecht zwemwater? Sluit de tent maar! Na een lichte lunch kon verder kennisgemaakt worden tijdens de verschillende sportieve activiteiten en die speciaal voor deze gelegenheid georganiseerd waren. De actievelingen konden zich uitleven met de watersportactiviteiten of een van de beachsporten. Degenen die minder actief aangelegd waren konden bijvoorbeeld terecht op de rondvaart om de mooiste plekjes op de Gouden Ham te ontdekken. Er waren voldoende activiteiten om iedereen aan zijn trekken te laten komen en voldoende gelegenheid te geven om nader kennis te maken met elkaar. Met een muzikale afsluiting tijdens het diner werd deze succesvolle dag afgesloten en kon iedereen vol inspiratie en met nieuwe kennis(sen) naar huis terug. Waar het OSO congres in 2007 in de slotwoorden het thema Innoveren en alliëren Waar staan we? Twee jaar geleden zijn we met een nieuw bestuur begonnen. Het betekende een herstart van onze vereniging. We willen binnen het OSO meer cohesie en een nauwere onderlinge samenwerking tot stand brengen. Met als doel openluchtrecreatie in regionaal verband verder te ontwikkelen. Nu, twee jaar later, is het een mooi moment om stil te staan bij wat we tot nu toe hebben bereikt. Waar staat het OSO nu? Als bestuur zijn we de afgelopen twee jaar hard aan de slag gegaan om onze Leo Klaassen, voorzitter OSO organisatie vanuit de basis opnieuw op te bouwen. Een gedegen ontwikkeling vanuit de basis is volgens ons namelijk de Een mooie gelegenheid om in een informele sfeer collega s uit hetzelfde werk- beste succesformule. We zien inmiddels de eerste resultaten van die aanpak. De veld te treffen. gezamenlijke belangenbehartiging krijgt steeds meer vorm. En we wisselen steeds Een ander belangrijk onderwerp is op dit meer kennis met elkaar en met andere moment onze positie ten opzichte van organisaties uit. Dit jaar organiseerden de Recron. We hebben besloten om op we bijvoorbeeld voor het eerst een personeelsdag voor alle medewerkers van werkingsafspraken voor de toekomst te korte termijn met de Recron tot samen- organisaties die bij ons zijn aangesloten. komen. Als OSO worden we (nog) geen Drakenboot varen lid van de Recron. Maar onze leden kunnen dat op eigen titel natuurlijk wel doen. Terug naar de vraag waar we nu eigenlijk staan als organisatie. We zijn als OSO op de goede weg, maar we zijn er nog lang niet. Invulling geven aan onze gezamenlijke doelen vraagt veel tijd en inzet. En het moet allemaal naast onze dagelijkse eigen werk gebeuren. We moeten ons daarbij goed realiseren dat iedere organisatie eigen prioriteiten en zorgen heeft en zijn eigen specifieke ontwikkelingen doormaakt. De ontwikkeling van het OSO vindt dan ook slechts stapje voor stapje plaats. En de komende jaren zullen we nog heel wat stapjes moeten nemen. Wat van belang is, is dat wij ons blijven realiseren dat iedere stap er één is! Bovendien nemen we al deze kleine stapjes samen en dat is uiteindelijk waar het OSO ook voor bedoeld is: succes is de reis en niet zozeer het einddoel! Leo Klaassen, voorzitter OSO Door Gerrit Stam Indien een zwemwater vijf opeenvolgende jaren als slecht ingedeeld is, wordt een permanent zwemverbod ingesteld. Dat staat in artikel 5.4b van Richtlijn 2006/7/EG van de Europese Commissie. Dus... als dat nu al niet het geval is, wordt de zwemwaterkwaliteit zeker de komende jaren een centraal thema binnen het beheer van de recreatieschappen. Inspanningen nodig Wen er maar vast aan: we moeten ons behoorlijke financiële inspanningen getroosten om alle nu nog opengestelde zwemlocaties in oppervlaktewater ook Twee parameters Vanaf 2015 moeten alle aangewezen zwemwateren voldoen aan de kwaliteitsklasse aanvaardbaar. De provincies delen de zwemwaterlocaties in vier categorieën in. Ze doen dat na afloop van het als zodanig beschikbaar te houden. Dat is de voorlopige conclusie uit de eerste studies, waarnemingen en verzamelde onderzoekgegevens. Rijkswaterstaat en de waterschappen, onze voornaamste waterbeheerders, zijn druk doende zwemseizoen op basis van de uitkomsten zwemwaterprofielen op te stellen. van de bemonstering. De categorieën zijn: uitstekend, goed aanvaardbaar en slecht. Twee parameters bepalen of het water geschikt is als zwemwater: het aantal intestinale enterokokken en het De Richtlijn legt hun die verplichting op. In Waterbeheerplannen vertalen Rijkswaterstaat en de waterschappen de zwemwaterprofielen naar concreet te nemen maatregelen. aantal Escherichia coli per inhoudsmaat. Maar ook de bloei van blauwalgen kan een reden zijn om zwemwaterlocaties te sluiten. Wilt u nalezen hoe het precies zit? Het staat allemaal in de Europese Richtlijn betreffende het beheer van de zwemwaterkwaliteit. Eutrofiëring en fecaliën Waarom zijn al die inspanningen nodig? Er zijn twee belangrijke oorzaken. De voortdurende eutrofiëring van het water via de bagger op de waterbodems en via de toeleidende sloten. Het gaat heel wat geld en inspanning kosten om dit plaatje mogelijk te blijven maken! Gerrit Stam En de toenemende bacteriële verontreiniging door fecaliën van vooral ganzen. Als gevolg van de eutrofiëring is in veel zwemplassen inmiddels een probleem met blauwalgen (cyanobacteriën) ontstaan. Overschrijding van de parameters van de Europese Richtlijn ontstaat vooral door fecale verontreiniging in de ondiepe zwemzone. Die komt vooral door ganzen die de hele zomer op het water en aan de waterrand verblijven. In mindere mate zorgen ook uitwerpselen van paarden en honden voor de verontreiniging. Extra aandacht voor beheer Wat kunnen we eraan doen? Een zwemverbod instellen. Maar dat willen we natuurlijk niet! Voor een recreatieondernemer is zo n maatregel immers het uiterste. Wat dan wel? We moeten extra aandacht hebben voor bepaalde maatregelen in het kader van het normale beheer. Zorgen voor voldoende schone sanitaire voorzieningen. Met borden aangeven dat paarden en honden niet op stranden en ligweiden mogen komen. En daar toezicht op uitoefenen. Beheercontracten sluiten met Wildbeheereenheden of individuele jagers om de stand van watervogels en zomer ganzen te beheersen. 2 3

3 Water in beweging houden Bestrijding van blauwalg is een kwestie van lange adem. Wegbaggeren van voedselrijke bodems kan helpen.maar vooral actief biologisch beheer, waaronder het beheer van de visstand. Die maatregelen liggen echter niet zo voor de hand. Ze zijn duur en sluiten niet goed aan bij de natuurlijke omstandigheden van het oppervlaktewater in recreatiegebieden. Groen licht voor recreatie in Natura 2000? Consequenties van de aanwijzing van Natura2000 gebieden voor recreatie Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden waarop het beleid van de EU voor behoud en herstel van biodiversiteit is gericht. Het netwerk is gericht op zowel bescherming van gebieden (habitats), maar draagt ook bij aan soortenbescherming. De lijst in Nederland telt 162 gebieden. Er zijn inmiddels drie gebieden definitief aangewezen door de minister, de overige zijn in procedure gebracht. Aanwijzen van gebieden voor Natura 2000 De natuurwaarden in een gebied dat is aangewezen als Natura 2000 gebied worden beschermd. Sommige activiteiten blijven mogelijk, maar er zullen ook beperkingen zijn. Het MKB heeft onderzocht dat tussen de en bedrijven mogelijk te maken krijgen met nieuwe regels van de Natuurbeschermingswet die hun bedrijfsactiviteiten zullen beperken of zelfs onmogelijk maken. De vrees is dat vooral gebieden op slot gaan voor nieuwe ontwikkelingen. Beheerplannen Op dit moment wordt voor een groot aantal gebieden het beheerplan opgesteld. In een beheerplan staat ondermeer welke gebruiksvormen en bedrijfsactiviteiten doorgang kunnen vinden en vindt toetsing plaats van het bestaand gebruik. Via de stoplichtmethode worden activiteiten ingedeeld; groen licht voor geen effect, rood licht voor vergunningplichtig en oranje voor nader onderzoek. In enkele gevallen kan zelfs het stoppen van activiteiten worden afgedwongen. Consequenties Voor terreineigenaren en (recreatie)ondernemers geldt dat zij te maken krijgen met veel strengere toetsingscriteria dan voorheen als zij nieuwe activiteiten willen opstarten. Mogelijkheden Het gaat namelijk vaak om diepe plassen. Plassen met steile onderwatertaluds en een relatief geringe oeverlengte. Maar naast deze ingrijpende maatregelen kunt u ook heel wat bereiken door bloei van blauwalg te voorkomen. Dat kan door het water in beweging te houden via natuurlijke of mechanische doorstroming. En vooral te zorgen voor verticale circulatie binnen de waterkolom. 4 kunnen hierdoor beperkt worden en extra kosten met zich meebrengen. De eerste ervaringen bij opstelling van beheerplannen rond de Randmeren leren ons dat je er bovenop moet zitten voor het aanleveren van juiste gegevens en dat je zeer kritisch moet kijken naar de wijze van toetsing. Veel kaarten bleken lang niet volledig en zeer globaal. Eerste toetsingsresultaten lieten zien dat vooral recreatieve bewegingen mogelijk effecten zouden geven. Het lijkt erop dat voor deze gebieden de dagrecreatiegebieden zelf groen licht krijgen, maar activiteiten die starten vanuit het gebied zoals surfen, kiten en varen wel nader onderzocht moeten worden naar effecten. Ook een activiteit als fietsen op de dijk zou gevoelig liggen voor een achterliggend vogelgebied. Elk Natura 2000 gebied zal komende tijd beschreven en getoetst worden. Als organisaties aties moeten we zeer alert zijn om te zorgen dat de ruimte voor behoud en ontwikkeling van recreatie e veiliggesteld wordt. De kosten? En hoe verdelen we dan de kosten van al die maatregelen over waterbeheerder, provincie, gemeente en locatiebeheerder? Dát moet duidelijk worden in de Beheerplannen die via de Europese Kaderrichtlijn Water tot stand komen! We zijn een actieve vereniging Ruim tweehonderd collega s. Medewerkers van kantoor en buitendienst. het Rijk. De uitvoering daarvan wordt Van directeur tot groenmedewerker. Van alle recreatieschappen en gedelegeerd aan de provincies. Veel van regio s. Een programma met uitwisseling van informatie en kennis. onze leden hebben een groot gat in de Veel informele activiteiten. Onze Schappendag op 18 september in financiering van hun beheersactiviteiten. recreatiegebied de Gouden Ham van Uit waarde was een groot succes! Daarom is het voor ons van belang hoe het Programma Beheer van de provincie Ook op die dag bleek weer dat het inspirerend Innovatie eruit ziet. is om elkaar te ontmoeten. Als bestuur willen we onze algemene De recreatiesector waarin wij werken, is ledenvergadering voorstellen om substantieel Eindbeheerder wordt eigenaar van groot maatschappelijk belang. Door te investeren in de Innovatie- Dat is ons standpunt als het gaat om samenwerking versterken we elkaar en faciliteit Recreatie en Ruimte. Innovatie overdracht gronden, die zijn gepar- de sector in zijn geheel. We versterken is namelijk het sleutelwoord als het keerd bij Staatsbosbeheer (SBB). Voor elkaar bijvoorbeeld door de optelsom gaat om de toekomst van onze sector! veel van onze leden is dit onderwerp van van alle recreatieschappen en regio s De ontwikkeling van nieuwe gebieden en groot belang. Het Ministerie van LNV, zichtbaar te maken. En zo onze leden te de exploitatie van bestaande gebieden SBB, provincies en gemeenten rondden laten profiteren van de meerwaarde die vraagt om een voortdurende aanpassing hun overleg over de overdracht van deze daaruit ontstaat. Samen zijn wij sterk in aan een veranderende markt en bestuurlijke gronden al maanden geleden af. Maar openluchtrecreatie! ontwikkelingen. ze hebben het resultaat van hun overleg nog niet omgezet in klare tekst. Onze activiteiten op een rij Geld voor speerpunten De vele onderwerpen en activiteiten die Het OSO is vernieuwd. De bestuursleden Korting en bonus binnen onze vereniging aan bod komen, zelf - en hun organisaties - doen nu het Met twee bedrijven hebben we een Mantelovereenkomst bevestigen het belang van onze sector. werk. Daarmee besparen we de kosten gesloten. Met Nijmeeg- Onderwerpen, die een gemeenschappelijke van het inhuren van een extern secretase Betonindustrie De Hamer maakten aanpak vragen en krijgen. Een paar riaat. Dat geld kunnen we nu gebruiken we afspraken over levering van diverse belangrijke onderwerpen zet ik hier even om invulling te geven aan onze speerpunten. betonproducten voor bestrating, riole- voor u op een rij. Innovatie is zo n speerpunt. ring en ondergrondse opslag van afval. En voor bebording, bewegwijzering en Gedragscode wegbebakening sloten we een contract We hebben met RECRON en HISWA met Pol Heteren. Behalve een korting gewerkt aan de Gedragscode Recreatie. van gemiddeld twintig procent krijgen Deze gedragscode maakt het voor we een bonus van twee tot tien procent. recreatieondernemers eenvoudiger om Met dat geld kunnen we de activiteiten aan de Flora- en faunawet te voldoen. van onze vereniging ondersteunen. We adviseren daarom onze leden om deze gedragscode te gebruiken. U kunt Standaardovereenkomst hem downloaden via Wat we doen op Voor onze leden hebben we een nieuwe standaard-huurovereenkomst voor het visrecht gemaakt. Een nieuwe overeenkomst Verdeling Rijksgelden is nodig vanwege de relatie tus- We hebben het Interprovinciaal Overleg sen visstand en waterkwaliteit. opheldering gevraagd over de positie van de Recreatieschappen in de nieuwe Samenwerken systematiek voor financiele bijdragen. We voeren allerlei activiteiten uit om te In 2009 komt er een nieuwe systematiek komen tot gezamenlijke inzichten en Charles Wiss, secretaris OSO voor de verdeling van gelden van acties en samenwerking. Zo organikomen 5

4 seerden we bijvoorbeeld werkgroepen en themabijeenkomsten over faunabeheer, toezicht, beheer en water. Voorbeelden van samenwerking zijn die met het NOC/NSF en de Recron. OSO congres 2009 Volgend jaar is het weer zover: het OSO congres De organisatoren Recreatie Noord-Holland en het Amsterdamse Bos zijn al druk bezig met de voorbereidingen. U hoort er gauw meer over! U ziet het: het OSO is een actieve vereniging. Sterk in openluchtrecreatie! Charles Wiss, secretaris Dit gebeurt er allemaal in de Nederlandse recreatiegebieden! Charles Wiss zei het al eerder: de recreatiesector is van groot maatschappelijk belang. In onze recreatiegebieden vinden miljoenen recreanten elke dag weer allerlei mogelijkheden om recreatief of sportief bezig te zijn. Elk jaar komen er weer veel voorzieningen bij. Kijk maar eens wat er alleen al het afgelopen jaar allemaal gebeurde en wat er nog staat te gebeuren. Gehandicapten kunnen nu ook duiken In juni was het zover! Wethouder Ad Verseput van Schouwen- Een keer proberen? Duiveland opende bij duiklocatie het Koepeltje bij Wil je zelf ook een keer een duik wagen in het Grevelingenmeer? Kijk dan eens op de website van de NOB, Scharendijke een duiklift voor mensen met een lichamelijke beperking. Voordat het zover was hield acteur Peter Faber Hier kun je de folder over de een enthousiaste en motiverende speech. Hij is ambassadeur mooiste en interessante duiklocaties in de Grevelingen en voor de gehandicaptensport. Het regende bijna de hele dag. andere wateren downloaden. Maar tijdens de toespraak van Peter Faber werd het droog. Zo werd de opening ook in dat opzicht een geslaagde dag. Een zitlift Bij het Koepeltje is de steiger nu verbonden met een zitlift. Die helpt duikers om bij het water te komen. Via de lift komt de duiker op een plateau waar een begeleider hem verder in het water helpt. Er zijn ook nog diverse andere aanpassingen uitgevoerd die de toegang tot het water veiliger en comfortabeler maken. Daardoor is duiklocatie het Koepeltje nu toegankelijk voor mensen met een lichamelijke beperking. Als eerste duiklocatie in Zeeland! Daarom koos Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen deze locatie voor de officiële opening van in totaal vier verbeterde duiklocaties. Samen Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen nam vorig jaar het initiatief om de duiklocaties op Schouwen-Duiveland te verbeteren, samen met de provincie Zeeland, de gemeente Schouwen- Duiveland en de Nederlandse Onderwatersport Bond (NOB). 6 Een metamorfose voor Strand Nulde en Strand Horst Strand Nulde en Strand Horst gaan de komende jaren veranderen. De eerste stappen van de vernieuwing van de recreatiegebieden zijn al gezet. In augustus is de Pitch & Putt Golfbaan aangelegd welke in het voorjaar van 2009 gereed zal zijn voor haar nieuwe bezoekers. Meer te bieden De volgende stap is het vernieuwen van de kiosken. De huidige kiosken op Strand Horst en Strand Nulde voldoen niet meer aan de wensen van deze tijd. De kiosken worden vervangen door horecapaviljoens. Deze paviljoens zijn van hoogwaardige kwaliteit en zijn daarnaast groter en bieden de bezoekers en dagrecreanten meer service en comfort. In deze panden zijn ook de sanitaire voorzieningen. Vóór het hoogseizoen van 2009 worden de gebouwen op Horst opgeleverd, vóór het hoogseizoen van 2010 die van Strand Nulde. Laat je slepen In 2009/2010 is het de beurt aan de teleskibaan op Strand Horst. Zo n baan werd dit jaar al geopend op recreatiegebied Kievitsveld. Een teleskibaan is een soort sleeplift waaraan een waterskiër of wakeboarder met 30 kilometer per uur door een sleepkabel wordt voortgetrokken. Het heeft twee grote voordelen. Er is geen geluidsoverlast van de boten die waterskiërs trekken. En er kunnen meer mensen tegelijk van de baan gebruik Fort wordt een attractie In opdracht van recreatieschap Spaarnwoude zoekt Recreatie Noord-Holland een ondernemer voor Fort benoorden Spaarndam. Het moet een ontwikkelaar zijn die op deze locatie een toeristisch recreatieve voorziening kan realiseren. Daarmee wil het schap het fort voor de toekomst behouden en voor een breder publiek toegankelijk maken. Imposant Het fort is onderdeel van de tot werelderfgoed benoemde historische Stelling van Amsterdam. Het fort en het nabijgelegen munitiecomplex liggen er imposant bij. Maar ze bevinden zich maken. Ideaal dus voor een familie- of bedrijfsuitje! Iedereen zonder ervaring kan hier het waterskiën of wakeboarden onder de knie krijgen. Outdoor Voor surfers komt er op Horst een surfcentrum. Meer outdooractiviteiten staan ook in de planning. Externe evenementenbureaus gaan op Strand Nulde en Horst outdooractiviteiten voor groepen organiseren. wel in sterk verwaarloosde staat, omdat ze meer dan dertig jaar afgesloten zijn geweest. Cultuurhistorie Het programma van eisen gaat onder andere in op de cultuurhistorische omgeving en de toeristisch-recreatieve voorzieningen. De selectieprocedure vindt plaats onder verantwoordelijkheid van een bestuurlijke selectiecommissie. Daarin zijn recreatieschap Spaarnwoude, provincie Noord-Holland en gemeente Velsen vertegenwoordigd. Het recreatieschap wil de procedure half 2009 afronden. 7

5 Spannend spelen in Simsaland In juli opende Jan van der Hoorn zijn droom. En de droom van speelkasteel via een ondergrondse rivier naar buiten stromen. veel kinderen! Jan van der Hoorn is de ontwerper en eigenaar In de waterstroom kun je als echte Hollanders dammen bouwen van Simsaland op recreatiegebied Zeumeren. Een overdekt en de stroom een nieuwe wending geven. Er is ook een enorm speelparadijs voor jong en oud. Kinderen kunnen genieten donker doolhof waar kinderen kunnen klimmen en klauteren in van het overdekte waterparadijs. De waterval komt uit het de netten en touwen. Veel nieuws op Kievitsveld Veluwse Bron Weldadige wellness Stuntelen met ski s De Veluwe wordt een wellness-regio. In 2006 opende Thermen Recreatiegebied Kievitsveld heeft er nog een prachtige Bussloo op recreatiegebied Bussloo. En in juli dit jaar ging De recreatievoorziening bij. In juli opende het waterskicentrum Veluwse Bron op recreatiegebied Kievitsveld open. De Veluwse op het recreatiegebied. Met ook al ruime mogelijkheden voor Bron biedt meer dan vierkante meter wellness: sauna s, vissen en duiken is Kievitsveld een waar watersportgebied aan stoombaden, het worden. zwembaden, dompelbaden en whirpools. In de tuinen rondom het hoofdgebouw liggen een volledig Jachthaven Hattem breidt uit Van 80 naar 240 ligplaatsen Volgende maand gaan de graafwerkzaamheden van start voor Poort naar de Veluwe de uitbreiding van Jachthaven Hattem. De havenkom van de Uitbreiding van Jachthaven Hattem speelt een belangrijke jachthaven wordt groter, waardoor het aantal ligplaatsen wordt rol in het economisch en ecologisch beleid van de gemeente uitgebreid van 80 naar 240. De uitbreiding van de steigers is Hattem. Wij zien de haven als poort naar de Veluwe, laat voor een derde bestemd voor de vaste ligplaatsen. Daarnaast wethouder Luuc Teuben van Hattem weten. De uitbreiding van wordt een derde deel voor de Passantenhaven gebruikt en de de jachthaven moet meer toeristen naar Hattem halen. Door overige 80 ligplaatsen zijn bestemd voor de verkoop. het aanleggen van een nieuw wandelpad kunnen wandelaars wellnessdorp en een paviljoen. Vanaf het terras hebben Alles automatisch bezoekers een prachtig uitzicht op het water van de Nijmolense Ook op Kievitsveld is nu een automatisch parkeergeldsysteem. Plas. Nu al zijn de bezoekersaantallen boven verwachting. Kievitsveld was het laatste recreatiegebied van RGV dat nog De Veluwse Bron denkt dat in het najaar het aantal wellness- geen automatische slagbomen bij de ingang van de waterplas gangers alleen maar zal toenemen. had. Op haar andere twaalf recreatiegebieden had RGV al zo n systeem geïnstalleerd. van het centrum van Hattem over de kade naar de IJssel Natuur en parkeren lopen. Met het historisch centrum van Hattem op vijf minuten Er gebeurt meer. Het Geldersch Landschap neemt een lopen van de jachthaven, zijn watersport, cultuurhistorie en aangrenzend weiland in beheer voor natuurdoelen. En er natuurbeleving de unique selling points. komen 140 extra parkeerplaatsen, voor gebruikers van de jachthaven en mensen die Hattem bezoeken. De uitbreiding is in het voorjaar van 2009 klaar. 8 9

6 Twee Pitch & Putt banen erbij Nieuwe routes in Midden Delfland Fietsen? Of liever Nordic Walken? Pitch & Putt golf wordt steeds populairder. Pitch & Putt Golf Nederland, dat al tien jaar bestaat, beschikt inmiddels over 19 banen in Nederland. En elk jaar komen er banen bij. Volgend jaar op het Eiland van Maurik... Hier komt de Pitch & Putt Golfbaan buitendijks te liggen, in het oorspronkelijke stroomgebied van de Rijn. De oude stroomgeulen worden in ere hersteld. Dat geeft de baan een uniek karakter. Hij is volledig geïntegreerd in de omgeving. Met de komst van de baan wordt het scala aan activiteiten op het Eiland nog verder uitgebreid. De plas wordt daardoor nog aantrekkelijker voor alle bezoekers. De aanleg van de Pitch & Putt Golfbaan is half juli gestart.... en Strand Horst Pitch & Putt Golf Strand Horst gaat naar verwachting op 1 maart 2009 open. Afgelopen voorjaar is een start gemaakt met de aanleg van deze 18- holes golfbaan. De baan ligt er inmiddels. Begin september begon de bouw van het clubgebouw, dat ook dient als kiosk voor dagrecreanten. Voor jong en oud Pitch & Putt is een korte variant van het golfspel. Een grote 18 holes golfbaan beslaat al gauw 80 hectare, een 18-holes Pitch&Putt baan is meestal niet groter dan 4 hectare. De afstanden van de 18 holes liggen tussen de 40 en 70 meter. Door deze kortere afstanden is Pitch&Putt Golf geschikt voor jong en oud, golfer en vooral ook niet-golfer. Heeft u nog nooit een club in uw handen gehad? Dan nog kunt u na een korte uitleg en instructie helemaal zelfstandig de baan op. Speciaal voor groepen is er een aparte spelvorm ontwikkeld. Bij deze variant speelt u als team van maximaal vier personen een wedstrijd tegen de andere teams van uw groep. Op deze manier kunt u allemaal leuk meedoen en is iedere speler belangrijk binnen het team. Midden Delfland heeft er twee recreatieve routes bij: het fietsknooppuntensysteem en de Nordic Walkingroute. Van punt naar punt Het fietsknooppuntensysteem is een door het schap gerealiseerd systeem dat via genummerde knooppunten 285 kilometer aan wegen en paden bij elkaar brengt in de regio s Midden Delfland en Westland. De open polder en omliggende kernen en steden zijn zo beter met elkaar verbonden en geven de recreant de gelegenheid te genieten van de omgeving. Met de pont Ook nieuw is de 12 kilometer lange Nordic Walkingroute door de Broekpolder en langs de Krabbeplas. In de lente en zomer is de route extra aantrekkelijk omdat het dan mogelijk is de variant met de oversteek met veerpont de Kwakel te maken. RGV koopt camping RGV, beheerder van het recreatiegebied Nieuw Hulckesteijn in Nijkerk, heeft recreatiecentrum Nieuw Hulckesteijn B.V. in dat recreatiegebied gekocht. De aankoop past in de strategie van RGV om van Nieuw Hulckesteijn een kwalitatief hoogwaardig recreatiegebied te maken. Het recreatiecentrum, de jachthaven en RGV hebben al jaren plannen om de verblijfs- en dagrecreatie in het gebied te optimaliseren. Het moet een recreatiegebied worden met eigentijdse voorzieningen voor een brede groep recreanten op een mooie locatie aan het water. De overname van het recreatiecentrum is een eerste stap om die plannen te realiseren. Skispringen in het water? Het kan in de Grevelingen! Rotterdam topgolfstad Nog dit jaar gaat de Waterjump bij Surf en Zeilcentrum Brouwersdam open. De Waterjump is een schans van ongeveer 25 meter lang, 7,5 meter hoog en 5 meter breed. Het toestel kan gebruikt worden voor allerlei wateractiviteiten. Kinderen kunnen er in de zomer met een matje vanaf glijden. Freestyle skispringers kunnen er hun trainingen en wedstrijden houden. Dat kan nu alleen maar in Eindhoven. Naar de Olympische Spelen Freestyle skispringen is een Olympisch onderdeel bij de winterspelen. Oefenen via een schans die in het water eindigt is een goed alternatief bij gebrek aan sneeuw. De provincie Zuid- Holland verleende subsidie voor de Waterjump, die in totaal ruim euro kost. Deze nieuwe watersportattractie draagt bij aan de verdere ontwikkeling van de Brouwersdam als sportief strand- en watersportgebied voor de actieve toerist. Een overeenkomst Voor de aanleg, het beheer en de exploitatie van de Waterjump sloten Surf en Zeilcentrum Brouwersdam en Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen een overeenkomst. Rotterdam krijgt de kans topsportstad op het gebied van golf te worden. In het voorjaar werd namelijk de samenwerkingsovereenkomst voor het golfpark Rotterdam in recreatiegebied Midden-Delfland ondertekend. Golfpark én dagrecreatie De golfbaan dient als basis voor een vrijetijdspark. De voorzieningen voor de golfbaan zijn namelijk multifunctioneel bruikbaar. Er worden fi ets- en wandelpaden aangelegd. En boven op de 17 meter hoge voormalige stortplaats voor grond komt een uitkijktoren. De combinatie van een golfpark en openbare dagrecreatie is uniek. Voor recreatiegebied Midden- Delfland is het een welkome aanvulling op haar recreatieve aanbod. Met de komst van het golfpark, de horeca en de openbare parkeervoorzieningen ontstaat er bovendien een echte poort naar het gebied van Midden-Delfland. Klaar in 2010 Golfpark Rotterdam is een omvangrijk project. Door de unieke locatie op het oude gronddepot en haar ligging in de aanvliegroute van Airport Rotterdam kent het project veel technische en milieukundige uitdagingen. Op dit moment loopt er een procedure voor de milieueffectrapportage en een nieuw bestemmingsplan. Als de aanleg van Golfpark Rotterdam begin volgend jaar kan beginnen, kunnen naar verwachting in het najaar van 2010 de eerste golfers de baan op