INLEIDING DE ORGANISATIE. 1.1 Historie

Transcriptie

1 INLEIDING Stichting Vluchteling kent, conform de eisen van het CBF, een Strategisch Meerjarenplan (SMJP) dat een looptijd van drie jaar omvat. Ieder jaar wordt het geactualiseerd, waarna het Bestuur het vaststelt en de Raad van Toezicht het plan goedkeurt. Het SMJP geeft een toelichting op de missie en visie van de organisatie, en de strategische prioriteiten voor de komende periode. Daarnaast bevat het SMJP een analyse van de huidige positie van de organisatie, die in 2015 flink is veranderd. Afgelopen jaar werd een operationele fusie aangegaan met het International Rescue Committee (IRC). Daardoor steeg de bijdrage van het ministerie van Buitenlandse Zaken aanzienlijk. Voorts was 2015 een bijzonder jaar door de Europese vluchtelingencrisis. Die crisis leidde tot veel discussie, maar ook tot veel betrokkenheid en extra giften. De enorme groei en de operationele fusie leidden ook tot uitbreiding van de organisatie, die in 2016 nieuwe stappen wil zetten. Het nieuwe jaar wordt sowieso bijzonder. Stichting Vluchteling bestaat in 2016 veertig jaar, onze directeur Tineke Ceelen is dan twaalfenhalf jaar in functie. DE ORGANISATIE 1.1 Historie De wortels van Stichting Vluchteling liggen in het verzet in de Tweede Wereldoorlog. De voormalig verzetsstrijders Cees Brouwer en Gerrit Jan van Heuven initieerden begin jaren vijftig ad-hoc acties om geld in te zamelen voor vluchtelingen. Dat geld werd besteed via de UNHCR. Het ad-hoc karakter van de inzamelingsacties verdween in 1976 met de oprichting van Stichting Vluchtelingenhulp. Via een statutenwijziging in 1981 werd de naam van de organisatie veranderd in Stichting Vluchteling. Het gironummer 999 wordt al sinds 1956 door de organisatie en haar voorlopers gebruikt. 1.2 Samenwerking met het IRC In 2015 is de reeds lang bestaande samenwerking tussen het International Rescue Committee (IRC) en Stichting Vluchteling geïntensiveerd en vastgelegd in een overeenkomst voor drie jaar. De geformaliseerde samenwerking voorziet in een operationele fusie en regelt onder andere dat alle fondsen die Stichting Vluchteling bijeen brengt via programma s van het IRC worden besteed. Ook voorziet de overeenkomst in afstemming van de administratieve systemen en in deelname over en weer in de besturen van beide organisaties. Tevens heeft Stichting Vluchteling de doelstelling (missie) in overeenstemming gebracht met de missie van het IRC. 1

2 1.3 Missie De missie of het doel van de stichting is sinds de wijziging van de statuten in 2015 statuten (artikel 3.1.) als volgt geformuleerd: De Stichting heeft ten doel mensen te helpen overleven, die het slachtoffer zijn van een conflict of een natuurramp en aansluitend gemeenschappen te ondersteunen bij het vinden van structurele oplossingen zodat mensen op eigen kracht hun toekomst kunnen verbeteren. De stichting richt zich met haar hulp op vluchtelingen en ontheemden. De stichting verleent hulp ongeacht geloofsovertuiging, ras of nationaliteit. 1.4 Werkwijze om missie te realiseren. Stichting Vluchteling heeft in haar statuten twee wijzen van werken benoemd om de boven geformuleerde missie te realiseren: -de noden van vluchtelingen en ontheemden onder de aandacht van de Nederlandse bevolking te brengen en op te komen voor de belangen van deze vluchtelingen en ontheemden -door een beroep op de Nederlandse bevolking de middelen bijeen te brengen om deze vluchtelingen en ontheemden op humanitaire gronden te helpen 1.5 Strategische prioriteiten Stichting Vluchteling Onderstaande strategische prioriteiten voor nemen de missie zoals geformuleerd in de statuten als uitgangspunt. - Versterken noodhulp SV/IRC door investeringen in het Emergency Response Fund en de Emergency Preparedness and Reponse Unit. De wereld kent meer vluchtelingen en ontheemden dan ooit in de moderne geschiedenis. Tegelijk neemt het aantal conflicten verder toe en duren bestaande conflicten voort. Wereldwijd is de noodzaak voor humanitaire hulp enorm en schieten fondsen tekort in omvang en flexibiliteit. De fondsen van Stichting Vluchteling kunnen snel ter beschikking worden gesteld voor noodhulpoperaties van het IRC. Stichting Vluchteling is daarmee van grote waarde voor het IRC-netwerk, met name in de eerste dagen en weken van een ramp of conflict. Die kracht zal Stichting Vluchteling in de komende jaren verder uitbouwen. Tegelijkertijd heeft Stichting Vluchteling oog voor het langdurig karakter van conflicten; vluchtelingen en ontheemden zijn gemiddeld 17 jaar op de vlucht eer zij terug kunnen keren naar huis. Vele crises echter duren aanmerkelijk langer. Het is van groot belang hiermee rekening te houden: humanitaire hulp bij langdurige crises richt zich meer dan de directe noodhulp op thema s als onderwijs en werk/inkomen. - Opkomen voor bescherming van vluchtelingen wereldwijd, inclusief de Europese Unie, en werken aan behoud van draagvlak voor opvang van vluchtelingen daar en hier. 2

3 De Europese vluchtelingencrisis stelt het draagvlak in Nederland voor hulp aan vluchtelingen en ontheemden danig op de proef. Zelfs de internationale wetgeving rond de positie van vluchtelingen wordt met enige regelmaat door politici ter discussie gesteld. Een krachtig geluid van Stichting Vluchteling, waar mogelijk in samenwerking met anderen, is van groot belang, ten einde draagvlak te behouden voor bescherming van en hulpverlening aan vluchtelingen wereldwijd. Daarbij benadrukt Stichting Vluchteling dat onze focus op opvang in de regio ligt. - Systematisch investeren in verschillende onderdelen van de particuliere fondsenwerving (reguliere donateurs, grote donoren, vermogensfondsen en nalatenschappen). De fondsenwerving van Stichting Vluchteling heeft de laatste jaren een sterke groei doorgemaakt, met name onder de particuliere donateurs. In samenwerking met het IRC heeft Stichting Vluchteling een masterplan op laten stellen dat ten doel heeft het fondsenwervend potentieel van de Stichting Vluchteling in de komende jaren ten volle te benutten. Het masterplan voorziet in systematische investeringen in de diverse onderdelen van de particuliere fondsenwerving. Het gaat om de werving onder de donateurs maar ook om vermogensfondsen, grote donoren en nalatenschappen. Verdere uitbouw van de Nacht van de Vluchteling is eveneens onderdeel van dit plan. - Verdere integratie met het IRC, ten einde onderdeel te zijn van een sterk internationaal netwerk, met behoud van de kracht snel te kunnen handelen binnen de Nederlandse context. Sinds mei 2015 maakt Stichting Vluchteling middels een coöperatieve agreement voor drie jaar deel uit van het IRC-netwerk. In het kader van deze overeenkomst zal in de jaren veel aandacht gevraagd worden van Stichting Vluchteling om deze integratie tot een succes te maken. Het gaat dan met name om het snel kunnen schakelen tussen Stichting Vluchteling en de veldkantoren van het IRC, een gezamenlijk beleid voor pleitbezorging ( advocacy ), het afstemmen van administratieve en financiële systemen en de deelname over en weer in de besturen van beide organisaties. - Bijdrage leveren aan versterking van de humanitaire sector in Nederland en de relatie van de sector met het publiek, met name door in te zetten op kennisvorming en debat binnen de sector. De Nederlandse humanitaire sector is omvangrijk en de Nederlandse overheid behoort wereldwijd tot de top-10 van donoren. De sector is met name georganiseerd rond fondsenwerving bij publiek (SHO) en overheid (DRA). Een nieuwe impuls voor versterken van de kennisvorming en uitwisseling in de sector wordt door Stichting Vluchteling van belang geacht. Samenwerking met andere organisaties, kennisinstituten en de overheid is daarbij cruciaal. Stichting Vluchteling zal ook hier aansluiting zoeken bij het IRC dat een rol als thought leader binnen de humanitaire sector nastreeft. 1.6 Governance De vaststelling van het beleid van de organisatie gebeurt door het Bestuur, het toezicht hierop is in handen van de Raad van Toezicht. De directeur is, conform de nieuwe statuten die in december 2015 in werking zijn getreden, enig bestuurslid. De directeur/bestuurder geeft uitvoering aan de genomen beslissingen in de Raad van Toezicht. De directeur heeft voor de uitvoering van het beleid de beschikking over een team van 18 medewerkers, regelmatig aangevuld met stagiairs. 3

4 1.7 Band met het IRC, bestuur en Raad van Toezicht De operationele fusie heeft integratie en uitwisseling van bestuursleden tussen Stichting Vluchteling en het IRC tot gevolg. De directeur/bestuurder van Stichting Vluchteling treedt toe tot beleidsbepalende organen van het IRC. Van belang is ook een goede samenwerking met het IRC-UK, voor wat betreft de IRC Europe Strategy. Stichting Vluchteling krijgt volgens de overeenkomst toegang tot IRC-systemen. Daarmee komen de meeste rapportageverplichtingen van het IRC te vervallen. Stichting Vluchteling blijft verder natuurlijk voldoen aan alle wettelijke eisen die bij de ANBI-status en het CBF-keurmerk horen. Vastgelegd is dat de financiële middelen van Stichting Vluchteling nagenoeg exclusief bestemd zijn voor SV/IRC-projecten. De statuten zijn na de operationele fusie herzien. Zo is bijvoorbeeld het mandaat van Stichting Vluchteling verbreed. Ook slachtoffers van een natuurramp kunnen rekenen op steun van Stichting Vluchteling. In 2016 worden in navolging van de operationele fusie en de aanpassing van de statuten verschillende processen en procedures aangepast. Een audit-commissie wordt in het leven geroepen. Die commissie komt onder verantwoordelijkheid van de Raad van Toezicht en is belast met het houden van toezicht op de financiële gang van zaken binnen de stichting. Het risicomanagement krijgt een centralere positie. Ook gaat Stichting Vluchteling inzetten op het verkrijgen van een aanvullende ISO-certificering. Deze aanvullende ISO-certificering is ook een eis van de overheid. IATI, een systeem voor verantwoording van projectgelden, is vanaf 1 januari 2016 functioneel. 1.8 Overige samenwerkingsverbanden Stichting Vluchteling is lid van de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Bij uitzonderlijke rampen slaan elf samenwerkende hulporganisaties de handen ineen onder de naam Giro555. Giro555 werkt daarbij samen met Nederlandse omroepen en zenders en vraagt heel Nederland om zich aan te sluiten. De eerste keer dat Nederland een Nationale Actie hield was in 1984 vanwege hongersnood in Afrika. Tot nu toe zijn er 42 Nationale Acties gehouden. Daarnaast is Stichting Vluchteling lid van de Dutch Relief Alliance (DRA). Dat is een samenwerkingsverband van twaalf ngo s en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Buitenlandse Zaken heeft 120 miljoen euro beschikbaar gesteld voor chronische en acute crises. De ngo s moeten gezamenlijk voorstellen indien. Een van de organisaties is de officiële woordvoerder voor het Ministerie. Dit voorzitterschap rouleert. In 2015 kreeg Stichting Vluchteling in totaal 7,4 miljoen euro ontvangen uitgekeerd. Voor 2016 wordt vooralsnog uitgegaan van 6 miljoen euro aan DRA-gelden. 4

5 1.9 Huidige financiële positie & prognose, inclusief particuliere fondsenwerving Financiële stand van zaken in 2015 De inkomsten zijn momenteel een stuk hoger dan begroot, in totaal circa 22 miljoen inkomsten versus 10 miljoen begroot. Dit is terug te voeren op gestegen inkomsten via de eigen fondsenwerving en de bijdrage van de Nederlandse overheid. Daarnaast is in 2015 extra geld ontvangen (1 miljoen euro) van de Nationale Postcode Loterij voor de hulpverlening in Panzi. Het betreft hier een samenwerkingsverband met Unicef en Clingendael. Een aantal jaren geleden is het beleid ingezet om de projectreserves te verkleinen. Achterliggende gedachte is dat het niet past bij een noodhulporganisatie om financiële middelen ongebruikt te laten, terwijl er met die middelen levensreddende hulp geboden kan worden. Door jaarlijkse onttrekkingen is voorzien dat de uiteindelijke projectreserve eind miljoen bedraagt. Hiermee is dan de gewenste omvang van de reserves bereikt Baten & Lasten Bij de begroting over 2016 worden mogelijke extra inkomsten uit NPL-trekkingen, overheidsfinanciering en SHO-acties niet meegerekend. Op basis van de begroting van de DRA lijkt het erop dat Stichting Vluchteling volgend jaar zo n 6 miljoen euro krijgt voor de continuering van de noodhulp in diverse landen. Daarnaast zal SV/IRC onderzoeken voor welke andere financiering in aanmerking gekomen kan worden. Op basis van een 5-jaren-strategie voor de fondsenwerving wordt uitgegaan van een lichte stijging van de inkomsten. Ook in 2016 moet sterk worden geïnvesteerd in de fondsenweving. Voor zowel de eigen fondsenwerving als de daaraan gekoppelde voorlichting wordt in 2016 meer geld gereserveerd (meer hierover in hoofdstuk 3- Fondsenwerving en 4- Voorlichting). 5

6 Baten & Lasten: realisatie 2015, prognose 2015 en begroting 2016 realisatie 2014 prognose 2015 Begroting 2016 % begroting prognose 2015 Baten - Baten uit eigen fondsenwerving Baten gezamenlijke acties Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Renteopbrengsten verhouding eigen baten-totale baten) Som der baten Lasten Bestemd voor doelstellingen - Hulp aan vluchtelingen Voorlichting Pleitbezorging Totaal Doelstelling Werving baten Beheer en administratie - Kosten beheer en administratie Resultaat cbf percentage 22,65 20,14 24,84 kosten percentage- lasten 14,10 9,86 15,40 NPL percentage baten 19,40 12,31 14,34 overheid - percentage baten 14,54 35,75 33,32 1% 15% 10% - Hulp aan vluchtelingen - Voorlichting 74% - Pleitbezorging kosten werving en beheer & administratie 6

7 2. DE HULPVERLENING 2.1. Strategische doelen In aansluiting op de strategische prioriteiten van Stichting Vluchteling voor de periode zoals vermeld in 1.5 heeft de stichting de volgende doelstellingen voor het team projecten vastgesteld: - Versterken noodhulp SV/IRC door investeringen in het Emergency Response Fund en de Emergency Preparedness and Reponse Unit. De wereld kent meer vluchtelingen en ontheemden dan ooit. Het aantal conflicten neemt toe en bestaande conflicten duren voort. Wereldwijd is de noodzaak voor humanitaire hulp enorm en schieten fondsen tekort in omvang en flexibiliteit. Stichting Vluchteling speelt vooral met betrekking tot snelheid van inzet van fondsen een cruciale rol binnen het IRC. Stichting Vluchteling streeft ernaar het grootste deel van de middelen, beschikbaar voor de hulpverlening, in te zetten voor noodhulp, te weten acute levensreddende noodhulp bij nieuwe crisissituaties of rampen én langer durende (nood)hulp in chronische crisissituaties Stichting Vluchteling zal opnieuw substantieel investeren in de Emergency Preparedness and Response Unit (EPRU) en het Emergency Response Fund (ERF) van het IRC. Die spelen een cruciale rol in de opzet en uitvoering van acute noodhulpactiviteiten met een maximale looptijd van zes maanden in landen waar het IRC niet reeds actief is en in landen waar bestaande landenteams over onvoldoende capaciteit beschikken om een acute noodhulprespons uit te voeren. Stichting Vluchteling zal 40% van het Annual Fundraising Plan 2016 bestemmen voor het EPRU/ERF van het IRC. - Hulp met een hoge impact en van hoogwaardige kwaliteit Bij het IRC is veel kennis, expertise en lerend vermogen aanwezig. Dat is zeer bepalend voor de kwaliteit van de geboden hulp en de impact ervan op de levens van de doelgroep die Stichting Vluchteling en het IRC willen bereiken. Het IRC heeft vijf resultaatgebieden/sectoren vastgesteld, waarin de organisatie -vanuit die aanwezige kennis en expertise- een grotere impact op de levens van onze doelgroep wil bereiken: veiligheid, gezondheid, onderwijs, economisch welzijn en kracht. - Kwetsbare groepen en aanpak van specifieke problemen SV/IRC helpen vluchtelingen en slachtoffers van natuurrampen. Binnen die doelgroep is er in onze hulpverlening vooral aandacht voor het bereiken van specifieke kwetsbare groepen: vrouwen en meisjes, kinderen en gemarginaliseerde groepen. - Duurzaamheid van de hulpverlening Behalve noodhulp in nieuwe en chronische crisissituaties is een klein gedeelte van het SV/IRC-budget beschikbaar voor hulp in situaties van terugkeer en eerste wederopbouw, in landen waar de veiligheidssituatie dit toelaat. 7

8 - Hulpverlening op basis van urgentie in plaats van zichtbaarheid SV/IRC streeft ernaar prioriteit te geven aan het lenigen van de hoogste noden in combinatie met het bereiken van de meest kwetsbare groepen. Dat betekent ondersteuning van acute noodhulp in de eerder vermelde vijf resultaatgebieden. Maar SV/IRC streeft eveneens naar voortzetting van de hulpverlening in crises die van langere duur zijn (chronische crises) en die als vergeten bestempeld zijn. Die crises krijgen niet of nauwelijks aandacht in de media Landenkeuze, resultaatgebieden en partnerorganisaties Nieuwe crisissituaties of rampen kunnen zich voordoen in landen waar Stichting Vluchteling nog niet eerder financiering heeft geboden. In 2015 heeft Stichting Vluchteling via IRC S EPRU/ERF bijvoorbeeld voor het eerst noodhulpprojecten ondersteund in Nigeria, Niger en Griekenland. Daarnaast werd noodhulp verleend in landen waar het IRC reeds actief is, zoals DRC en Myanmar. Stichting Vluchteling zal volgens het IRC-Annual Fundraising Plan % van haar middelen bestemmen voor EPRU/ERF. Daarnaast is 50% van het Nederlandse geld bestemd voor projecten in een aantal vooraf overeengekomen landen. De resterende 10% wordt bestemd voor strategische investeringen/innovaties in de hulpverlening. Belangrijke uitgangspunten voor de landenkeuze zijn de noden ter plaatse, de continuïteit van de hulpverlening en de handhaving van onze hulpverlening in chronische crisissituaties, die in de vergetelheid dreigen te raken. Onderstaand landenoverzicht laat dan ook landen zien waar Stichting Vluchteling in 2015 vanuit de EPRU/ERF noodhulpresponses ondersteund heeft en landen met chronische, soms vergeten, vluchtelingencrises met langdurige betrokkenheid van Stichting Vluchteling. Landen: - Turkije (Syrische vluchtelingen) - Myanmar (Birmese vluchtelingen) - Afghanistan/Pakistan/Iran - DRC (Burundese vluchtelingen en ontheemden) - Tsjaad - Kenia (stedelijke vluchtelingen) Strategische thema s: - In het volledige pakket van projecten die vanuit Nederland financieel worden ondersteund, zijn alle vijf resultaatgebieden - genoemd onder 2.1 (veiligheid, gezondheid, onderwijs, economisch welzijn en ontwikkeling eigen kracht), vertegenwoordigd. - Bescherming van vluchtelingen is internationaal in het geding, zowel in de regio van herkomst als in Europa. Het is belang dat Stichting Vluchteling hierover een krachtig geluid laat horen, enerzijds via programma/projectenondersteuning, anderzijds via lobbyactiviteiten. - Bestrijding Seksueel en Gender Gerelateerd geweld. 8

9 2.3. Strategische kansen Handhaving omvang van de humanitaire hulpverlening met behulp van financiering van de Nederlandse overheid (DSH/HO) uit het nieuwe Noodhulpfonds (DRF) SV/IRC is toegelaten als lidorganisatie van de Dutch Relief Alliance (DRA), het consortium van twaalf Nederlandse ngo s dat aanspraak maakt op extra humanitaire hulpgelden, die de Nederlandse overheid in september 2014 beschikbaar heeft gesteld. Het gaat om 120 miljoen voor DRA (2015 t/m 2017) als onderdeel van een totaal van 550 miljoen (Dutch Relief Fund). Dit noodhulpfonds is bedoeld om te voorzien in de sterk toegenomen humanitaire noden, gerelateerd aan de grote crises van dit moment alsook acute nieuwe crises. Stichting Vluchteling en het IRC hebben in 2015 financiering ontvangen voor 5 joint responses, 4 chronische crises en 1 acute crisis. SV zal in 2016 inzetten op participatie in Joint Responses voor een aantal bestaande chronische crises (CAR, Nigeria, Syrië, Jemen en Zuid Soedan) en acute crises, mits van toepassing op ons mandaat en capaciteit. - Nederlands overheidsbeleid in relatie tot andere strategische thema s Stichting Vluchteling zal in goede onderlinge afstemming met het IRC kijken naar nieuwe strategische thema s en financieringsmogelijkheden door de Nederlandse overheid die niet op DRA betrekking hebben. - Bestendigen en uitbreiden van contacten met particuliere donoren Team projecten werft in samenwerking met Fondsenwerving en Communicatie fondsen bij andere (particuliere) backdonoren. Het gaat dan in het bijzonder om de Nationale Postcode Loterij (Droomfonds en 13 e Trekking). Daarnaast gaat het om het systematisch benaderen en vasthouden van andere (vermogens)fondsen met de bedoeling een langere termijn samenwerking op te zetten. Voor al deze verschillende particuliere donoren is tijdige communicatie en afstemming met het IRC essentieel. Ook daar ligt een belangrijke taak voor de projectmedewerkers. - Verdere integratie met het IRC Na de operationele fusie zal het team projecten stapsgewijs integreren in de IRC-structuren en meer toegang hebben tot IRC s systemen en interne procedures. Er liggen ook kansen voor het team om mede invulling te geven aan regionaal en/of landenbeleid. De verdere integratie met het IRC biedt ook mogelijkheden op participatie in trainingen, uitwisseling van informatie en samenwerking op het gebied van benadering van institutionele en particuliere backdonoren.de samenwerking tussen Stichting Vluchteling en IRC-UK zal met name worden versterkt om de kansen op financiering van de Nederlandse overheid te vergroten Aandachtspunten De aard van de werkzaamheden van team projecten is na 1 mei 2015 definitief veranderd in die zin dat de traditionele donor - uitvoerder relatie met het IRC grotendeels is komen te vervallen. Bijdragen aan het IRC worden opgesteld in het kader van een Annual Fundraising Plan, waarin percentages voor ondersteuning van EPRU/ERF en landenprogramma s worden vastgesteld. Procedures voor niet geoormerkte bijdragen ( contributions ) aan EPRU/ERF en Country programs 9

10 worden momenteel herzien waarbij het uitgangspunt moet zijn dat een beperkte mate van informatie verstrekking noodzakelijk blijft (projectinformatie vooraf en globale rapportage achteraf); In het geval van specifieke geoormerkte bijdragen van backdonoren als BuZa, NPL, SHO of vermogensfondsen met specifieke criteria voor indiening en rapportage moet de informatievoorziening anders. Stichting Vluchteling moet dan toezien op een juiste verantwoording van deze gelden ( grants ). Op langere termijn zullen procedures moeten worden opgesteld in lijn met de AMU. Voor zowel de niet-geoormerkte bijdragen aan ERF en landenprogramma s van het IRC als de geoormerkte bijdragen aan IRC-projecten, zal het team projecten weer opleggen opstellen (max. 1,5 pagina) met een korte beschrijving van de context en het project/programma. In de nieuwe samenwerking met het IRC is het belangrijk dat team projecten a) voldoende invloed kan blijven houden op de bestemming van SV-gelden voor het IRC (landenkeuze, resultaatgebieden/sectoren, mandaat SV) b) voldoende toegang heeft tot IRC-informatiebronnen en -systemen, en c) veldreizen uitvoert in het kader van projectmonitoring of deelname aan IRC-onderzoeks- en/of identificatiemissies. Onderdeel van het gewijzigde takenpakket, dat verband houdt met onze deelname aan DRA, is of Stichting Vluchteling een keer de lead zal nemen voor een specifieke joint response. Een besluit hierover zal genomen worden in consultatie met het IRC. 3. FONDSENWERVING 3.1 Financiële prognose fondsenwerving De hoofdtaak van de afdeling fondsenwerving is middelen werven, zodat Stichting Vluchteling haar doelstellingen kan behalen en de bijbehorende activiteiten uit kan voeren. De Europese vluchtelingenstroom maakte van 2015 een bijzonder jaar. Meer dan mensen besloten spontaan om Stichting Vluchteling te gaan steunen. Het wordt een uitdaging die groep mensen voor langere tijd aan ons te binden. In 2015 ontwikkelde Stichting Vluchteling een lange termijn strategie, die moet leiden tot structureel meer inkomsten. De aankomende jaren is de prognose dat de inkomsten via de eigen fondsenwerving sterk zullen blijven stijgen (zie tabel). Bij deze raming gaat Stichting Vluchteling uit van versterking op de afdeling Fondsenwerving en een intensieve samenwerking met het IRC. Begroting 2015 Prognose 2015 Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Baten eigen fondsenwerving 7,1 mio 9,8 mio 9.8 mio 10,8 mio 12,1 mio 10

11 3.2 Strategische doelen In de strategische doelen voor is vastgelegd voor onze afdeling Fondsenwerving: - Systematisch investeren in verschillende onderdelen van de particuliere fondsenwerving (reguliere donateurs, grote donoren, vermogensfondsen en nalatenschappen). Om de ambitieuze doelstellingen voor de eigen fondsenwerving te kunnen behalen, is een meerjarenplan ontwikkeld en doorgerekend. Om deze groeit te bestendigen is het belangrijk in te zetten op het verkrijgen van structurele giften. Stichting Vluchteling zet daarom in op: - Vergroten van instroom van structurele donateurs Stichting Vluchteling gaat door met face-to-face werving. Daarnaast zullen eenmalige donateurs geconverteerd worden tot structurele donateurs via telemarketing. En wordt oud-donateurs gevraagd hun steun te heroverwegen. - Investeren in retentie en loyaliteit van structurele donateurs Het opzetten en implementeren van een welkomstprogramma voor eenmalige en structurele donateurs. - Opzetten behoudprogramma en ontwikkelen loyaliteitsprogramma Indien een donateur opzegt wordt de donateur gevraagd of hij wil overwegen om donateur te blijven, tegen een lagere machtigingswaarde. Op basis van geefgedrag van de donateur bepaalt Stichting Vluchteling hoe de donateur te benaderen bij volgende acties. Het idee is daarmee dat de effectiviteit, de loyaliteit en het rendement toeneemt en het mogelijke irritatie tegen gaat. - Verhogen gemiddelde gift en lifetime value, een middle donor programma Starten van een structureel upgrade programma waarbij structurele donateurs gevraagd wordt hun bijdrage aan Stichting Vluchteling te verhogen. Een middle donor programma is een set van activiteiten die er op gericht is om nieuwe middle donors te identificeren, te behouden en te upgraden. Stichting Vluchteling zal in 2016 de definitie van een middle donor vaststellen en vervolgens een plan van aanpak ontwikkelen om deze groep in de toekomst beter aan haar te binden. - Optimaliseren van communicatie met major donors, partners en vermogensfondsen Eind 2015 is een relatiemanager major donors en partnerschappen aangesteld. Door al het nieuws over de Europese vluchtelingenstroom in 2015 zijn er relatief veel nieuwe bedrijven en vermogensfondsen die besloten hebben om Stichting Vluchteling te (onder)steunen met een gift. In eerste instantie zal de relatiemanager zich richten op het bestendigen en uitbouwen van deze relaties. Op een later moment zullen ook activiteiten ontplooid worden voor het werven van nieuwe partners. In 2016 zal stichting de definitie van een major donor vaststellen en een plan van aanpak 11

12 ontwikkelen om deze groep in de toekomst beter aan haar te binden door een meer persoonlijke benadering. - Werven van nalatenschappen Inkomsten uit nalatenschappen zijn voor Stichting Vluchteling een belangrijke bron. Binnen Stichting Vluchteling is in het najaar van 2015 een start gemaakt met het uitwerken van een strategie, gericht op het versterken van relaties met specifieke donateurs. Daarvoor is een aparte relatiemanager aangesteld. Het werven van nalatenschappen is er een van lange adem. Immers een toezegging levert niet direct resultaat op. Het werven van nalatenschappen blijft een gevoelige vorm van fondsenwerving, zoals reeds is gebleken bij andere goede doelen. Er zal dus nauwlettend gemonitord worden. In december 2015 en het eerste kwartaal van 2016 zal een aantal tests worden uitgevoerd. Bij gewenst resultaat zullen deze tests worden uitgerold in de rest van Aandachtspunten De groei aan inkomsten heeft in 2015 zeker ook te maken met de vluchtelingenstroom naar Europa. Het is niet vanzelfsprekend dat deze inkomstengroei doorzet. Door in te zetten op structurele donateurs (door-to-door en telemarketing) en het optimaliseren van de communicatie met bestaande donateurs, moet een solide basis ontstaan voor structurele groei. Dankzij de mediaaandacht die Stichting Vluchteling weet te genereren en onze online kanalen, moeten we deze donateurs op de hoogte houden over de noodzaak van steun aan ons. 4.VOORLICHTING 4.1 Strategische doelen van de voorlichting Stichting Vluchteling stelt zich voor komende periode op het gebied van de voorlichting de volgende prioriteiten: - Opkomen voor bescherming van vluchtelingen wereldwijd, inclusief de Europese Unie. De wereld kent meer vluchtelingen en ontheemden dan ooit. Met de vluchtelingenstroom richting Europa is het debat in Nederland gepolariseerd en gepolitiseerd. Internationale wetgeving, rechten en verdragen staan ter discussie. Stichting Vluchteling wil, waar mogelijk in samenwerking met anderen, een krachtig geluid laten horen, gebaseerd op feiten. Het bieden van bescherming van vluchtelingen in nood waar dan ook, zou onomstreden moeten zijn. Daarbij zal wel altijd duidelijk worden aangegeven dat Stichting Vluchteling stond én blijft staan voor opvang in de regio. - Werken aan het behoud van draagvlak voor opvang van en hulp aan vluchtelingen. De Europese vluchtelingencrisis stelt het draagvlak voor hulp aan vluchtelingen danig op de proef. De negatieve sfeer die door de onrust in de samenleving ontstaat, kan leiden tot minder geefbereidheid voor de opvang in de regio. Feitelijke informatie moet de basis zijn voor oordeelsvorming. Stichting Vluchteling moet nadrukkelijker uitleggen dat de opvang in de regio beter moet en dat alleen zo de 12

13 vluchtelingenstroom mogelijk vermindert. Zo moet begrip ontstaan, én steun komen voor de vluchteling en voor ons werk in de regio. Ook van belang achten wij en stellen wij ons ten taak: - Het Nederlandse publiek voorlichten over vluchtelingencrises Stichting Vluchteling stuurt actief aan op mediabelangstelling voor internationale vluchtelingen- en ontheemdencrises, onder andere door middel van veldreizen van de directeur. Daarnaast wordt jaarlijks een groot fondsenwervend evenement met veel media-aandacht georganiseerd dat in het teken staat van vluchtelingen en ontheemden: de Nacht van de Vluchteling. Stichting Vluchteling is in haar communicatie naar publiek en donateurs benaderbaar, bijvoorbeeld met een wekelijks telefonisch spreekuur. Ook is Stichting Vluchteling regelmatig aanwezig op beurzen, festivals en andere evenementen. Op verzoek houdt de directeur of een andere medewerker lezingen over crises en/of opvang en hulpverlening, waarbij dieper wordt ingegaan op de achtergronden en oorzaken van vluchtelingen- en ontheemdenvraagstukken. Het kunnen inzetten van meerdere medewerkers is van belang voor de stabiliteit van de organisatie. Daarnaast gebruikt Stichting Vluchteling de eigen website, sociale media en digitale en papieren nieuwsbrieven om te communiceren over vluchtelingencrises en hier nadere duiding aan te geven. Stichting Vluchteling werkt met een beperkt aantal goed ingevoerde Bekende Nederlanders die op een heldere en toegankelijke manier vluchtelingencrises bij het Nederlandse publiek onder de aandacht brengen. Zij leveren zo ook een bijdrage aan de bekendheid van Stichting Vluchteling bij een breed publiek. - Stichting Vluchteling en haar historische oorsprong In het grootste deel van de media- en communicatie-uitingen staat de noodhulpverlening van Stichting Vluchteling centraal. Daarnaast wordt gedurende het jaar en in het bijzonder de maand mei de verbinding gelegd tussen actuele vluchtelingencrises en de Tweede Wereldoorlog. Dit komt onder andere tot uiting in uitzendingen van Tijd voor Max op 5 mei en de banden met herinneringscentrum Kamp Westerbork. - Stichting Vluchteling: een transparante organisatie Stichting Vluchteling staat bekend als een kleine, slagvaardige organisatie, een beeld dat bevestigd wordt door snel en adequaat te reageren op nieuwe crises, en door benaderbaar te zijn voor media en publiek. Bij dit corporate profiel van Stichting Vluchteling past een hoge mate van transparantie over de financiële en inhoudelijke aspecten van het werk. Vanaf 2014 wordt duidelijk en helder gecommuniceerd over de financiële aspecten van de projecten, alsmede ook de tijdsspanne en voortgang ervan. 13

14 4.2 Samenwerkingsverbanden en thema s Communicatiethema s Samenwerkingsverbanden Vluchtelingen & Ontheemden Noodhulp Doelmatigheid & Transparantie van de hulp De Europese vluchtelingencrisis Samenwerking met het IRC Opvang in de regio Syrië en omringende landen Vergeten crises Seksueel geweld, de positie van vrouwen en meisjes in crisessituaties Verschillende mediapartners/tijd voor Max Nationale Postcode Loterij Herinneringscentrum Westerbork Humanity House Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) DRA/BuZa 4.3 Strategische kansen Opvang in de regio is hot De vluchtelingencrisis in Europa heeft de aandacht. De sfeer is soms gespannen, er zijn uitwassen, Parijs heeft weer veel op scherp gezet, de zorgen zijn groot. Er zijn echter ook kansen te laten zien dat met goede opvang in de regio veel leed kan worden voorkomen en er misschien minder vluchtelingen doorreizen. - Verdere profilering van Stichting Vluchteling als noodhulporganisatie De verbintenis met het IRC geeft Stichting Vluchteling sneller en beter toegang tot het werkveld en informatie. Door volledig gebruik te maken van de mogelijkheden, en beide organisaties qua vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen, kan Stichting Vluchteling zich blijven onderscheiden op het gebied van daadkracht, slagvaardigheid en alertheid. Dat is in het belang van de noodhulp, maar ook op het gebied van fondsenwerving en informatievoorziening aan pers en publiek. - Schaalvergroting de Nacht, verjongen van achterban, moslims binden De achterban van Stichting Vluchteling vergrijst. Aan de andere kant zijn de deelnemers aan de Nacht van de Vluchteling gemiddeld veel jonger. De Nacht van de Vluchteling was in 2015 een groot succes (recordaantal lopers, record opbrengst). In de komende jaren werken we aan groeidoelstellingen voor het fondsenwervende evenement. Om draagvlak te behouden in de Nederlandse samenleving, en om de inkomsten uit de particuliere fondsenwerving op peil te houden, is het van wezenlijk belang de dertigers en veertigers van de Nacht, aan ons binden, maar ook anderen te bereiken. Daarom wordt ook actief gebruik gemaakt van de sociale media, zowel voor de communicatie als de fondsenwerving. Er worden voor jongere 14

15 doelgroepen aansprekende websites gelanceerd om aandacht te vragen voor een specifiek thema en aan te sporen bij te dragen met een eenmalige of structurele donatie. Op dat gebied moet een snelle, vlotte en moderne website helpen. Reacties op sociale media toont ook de enorme betrokkenheid van jonge moslims aan. Ook die groep moeten we via sociale media vasthouden. 4.4 Aandachtspunten - SV/IRC: de gevolgen voor de communicatie Stichting Vluchteling zal met het IRC-hoofkantoor en met IRC-UK goede afspraken moeten maken om de snelheid van de communicatie te kunnen blijven garanderen, maar ook over de inhoud. Daarnaast is het van groot belang dat medewerkers van Stichting Vluchteling optimaal toegang krijgen tot IRCinformatie en via alle kanalen op de hoogte worden gehouden over ontwikkelingen. - Alertheid media-aandacht Als organisatie moet Stichting Vluchteling midden in het nieuws staan. Daar liggen kansen. Door in te springen op de actualiteit, via de sociale media, zoals Facebook en Twitter, een artikel met reactie op de site. Of met een opiniestuk. De zichtbaarheid van Stichting Vluchteling, op onze eigen sociale media-kanalen maar ook in de pers ons aller dagelijkse zorg moeten zijn. Daar moeten we tijd voor vrijmaken. 5. PLEITBEZORGING Op het gebied van pleitbezorging is de centrale prioriteit voor de jaren : - Opkomen voor bescherming van vluchtelingen wereldwijd, inclusief de Europese Unie, en werken aan behoud van draagvlak voor opvang van vluchtelingen daar en hier. Andere belangrijke onderwerpen waar Stichting Vluchteling zich voor zal blijven inzetten zijn: - Het bestrijden van seksueel geweld in oorlogsgebieden. Met name de steun aan en de nauwe samenwerking met de Panzi kliniek in Bukavu, DR Congo zal door Stichting Vluchteling worden voortgezet. - De positie van stedelijke vluchtelingen. Meer dan de helft van de vluchtelingen wereldwijd woont thans in stedelijke gebieden. Het is van belang dat humanitaire programma s beter afgestemd worden op vluchtelingen en ontheemden in steden. Dit dient onder de aandacht gebracht te worden van beleidsmakers en humanitaire organisaties. Stichting Vluchteling zal haar pleitbezorging in de komende jaren verder afstemmen met de advocacy agenda van het IRC. Een nauwe samenwerking met het IRC zal de effectiviteit van de pleitbezorging van Stichting Vluchteling, naar wij verwachten, sterk vergroten. 15

16 Binnen de humanitaire sector in Nederland wordt de samenwerking met het Platform Humanitaire Aktie voortgezet. In de pleitbezorging zal Stichting Vluchteling zich richten op het parlement, kabinet, media en het publiek in het algemeen. 16