Lesmap. colofon. Abimo Uitgeverij 2de druk: februari 2007 ISBN Omslagillustratie Ann De Bode. Vormgeving Klaas Demeulemeester

Transcriptie

1 Lesmap colofon Abimo Uitgeverij 2de druk: februari 2007 ISBN Omslagillustratie Ann De Bode Vormgeving Klaas Demeulemeester Doelgroep vanaf 13 jaar Abimo Uitgeverij Europark Zuid Sint-Niklaas België info@abimo.net Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

2 VERKEERD MOMENT, VERKEERDE PLAATS cursorisch lezen begeleidende tekst voor de leerkracht Verkeerd moment, verkeerde plaats is het waargebeurde relaas van de maandenlange revalidatie van een jong slachtoffer van een verkeersongeval met vluchtmisdrijf. De bijbehorende lestips kunnen gebruikt worden om het boek met de hele klas cursorisch te lezen. Bedoeling is dat jongeren beseffen hoe kwetsbaar ze zijn in het verkeer. Elke gedragsverandering hoe klein ook die ertoe kan bijdragen dat jongeren zich defensiever gaan opstellen in het verkeer, kan mogelijk een nieuw tragisch ongeval vermijden. Vanaf pagina 3 vind je een aantal uitgewerkte vragen die de leerlingen individueel kunnen beantwoorden na lectuur van het boek. Het boek werd opgedeeld in vijf delen, zodat er geopteerd kan worden om deel per deel te verwerken. Dit afhankelijk van het leesniveau van de leerlingen. Na elk deel wordt de leerling gevraagd wat hij/zij het meest aangrijpend moment vond in dat betreffende deel. In een kort zesde deel wordt de leerling gevraagd om even verder te denken. Hoe kan Eva met een dergelijke ervaring achter de rug én met een blijvende handicap haar leven op een positieve manier weer oppakken? Vanaf pagina 9 staan de antwoorden en de bladzijden waar deze kunnen gevonden worden. Pagina 14 bevat lestips voor de individuele en klassikale verdieping na lectuur. Hier wordt beroep gedaan op zowel de inleving als de creativiteit van de leerlingen.

3 VERKEERD MOMENT, VERKEERDE PLAATS I p.1 t/m p Eigenlijk begint het boek (in het eerste hoofdstukje na de proloog: Pulderbos, vandaag, 20 juli 2005) met het einde van het verhaal. Leg uit. 2. Waarom is Eva bang om naar huis te gaan? 3. Wat voor iemand was Eva voor haar ongeval? 4. Hoe is ze er lichamelijk aan toe als ze uit haar coma ontwaakt? 5. Welke emoties heeft Eva na haar ontwaken? Leg telkens uit waarom.

4 II p.24 t/m p Waarom is Eva boos bij het begin van dit deel? 2. In haar boosheid zegt ze kwetsende dingen. Op welke manier kwetst ze haar moeder en haar stiefvader? haar moeder: haar stiefvader: 3. Als Eva in het revalidatiecentrum aankomt, vergelijkt ze het met een gevangenis. Hoe komt het dat ze haar verblijf daar zo aanvoelt? 4. Verderop zegt ze dat het er nog erger is dan in een gevangenis. Waarom? 5. Wat is er volgens Eva zo moeilijk aan revalideren? 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg ook uit waarom.

5 III p.46 t/m p Waar heeft Eva het vooral moeilijk mee als ze voor het eerst terug thuis komt? 2. Elke bewoner van het revalidatiecentrum gaat anders met zijn handicap om. Hoe doen Kalinka en Mario dat? Kalinka: Mario: 3. Waarom is The Matrix eigenlijk een rare keuze als film voor de bewoners van het revalidatiecentrum? 4. Waarom besluit Eva om de helft van de opbrengst van de benefietavond die voor haar georganiseerd werd aan het revalidatiecentrum te schenken? 5. Op welke manier probeert Eva haar toestand zelf te relativeren? 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg uit waarom.

6 IVp. 68 t/m p Waarom is Eva tegelijkertijd wel en niet graag thuis? 2. Waarom is ze tegelijkertijd wel en niet graag in het revalidatiecentrum? 3. Waarom zegt Eva dat ze Boris, de ergotherapeut haat? 4. Voor Eva is Ozzy de moedigste van alle bewoners. Waarom? 5. Waarom wil Eva liever boos blijven als Erika haar uitlegt dat Boris haar alleen maar dingen probeert aan te leren die haar het leven makkelijker kunnen maken? 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg uit waarom.

7 V p. 88 t/m p Waarom is het belangrijk dat Eva haar examen voor bibliothecaris doet, ook al weet ze dat ze het niet zal halen? 2. Vlak voor ze voorgoed naar huis mag, krijgt Eva twee zware ontgoochelingen te verwerken. Welke? 3. Hoe voelt ze zich bij die laatste ontdekking? 4. Waarom denk je dat Eva huilt als ze naar huis gaat? 5. Waarom is Eva toch een beetje blij dat ze de revalidatie in het centrum van Pulderbos heeft meegemaakt? 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg uit waarom.

8 VI Na het boek 1. Eva heeft het revalidatiecentrum achter zich gelaten en begint aan een nieuw hoofdstuk in haar leven. Hoe pakt ze dit volgens jou het best aan? Welke positieve stappen kan ze zetten om ondanks haar handicap toch gelukkig te zijn? 2. We zijn al op de hoogte van twee positieve wendingen in haar leven. Welke?

9 I p.1 t/m p.23 VERKEERD MOMENT, VERKEERDE PLAATS ANTWOORDEN 1. Eigenlijk begint het boek (in het eerste hoofdstukje na de proloog: Pulderbos, vandaag, 20 juli 2005) met het einde van het verhaal. Leg uit. Eva kreeg haar ongeluk op 22 december 2003 en het boek begint als ze uit het revalidatiecentrum ontslagen wordt en naar huis mag. 2. Waarom is Eva bang om naar huis te gaan? Ze is bang om te mislukken: om het leven buiten het centrum niet aan te kunnen. 3. Wat voor iemand was Eva voor haar ongeval? Ze houdt van kunst, is verstandig, ligt wel eens dwars, is impulsief, vindt het leven boeiend, maakt zich weinig zorgen. 4. Hoe is ze er lichamelijk aan toe als ze uit haar coma ontwaakt? Ze voelt zich erg moe en kan niet goed denken. Haar linkerkant is verlamd. De rechterhelft van haar schedel is weggenomen. Ze moet opnieuw leren praten. 5. Welke emoties heeft Eva na haar ontwaken? Leg telkens uit waarom. Woede: ze is kwaad op de man die haar aangereden heeft. (p. 15 & 16) Ze is ook boos omdat ze haar linkerhand nooit meer zal kunnen gebruiken. (p. 19) Onmacht: ze voelt zich hulpeloos, want ze zou hem zelfs niet kunnen slaan als hij naast haar stond. (p. 17) Dankbaarheid: t.o.v. haar moeder die de hele tijd naast haar bed zit; t.o.v. Jelle die haar vaak bezocht heeft en een grote brok bergkristal onder haar bed plaatste. (p. 17 & 18) Verdriet: omdat ze haar linkerhand nooit meer zal kunnen gebruiken. (p.19)

10 II p.24 t/m p Waarom is Eva boos bij het begin van dit deel? Ze wil naar huis en niet naar een revalidatiecentrum. Ze voelt zich door haar moeder afgewezen en in de steek gelaten. 2. In haar boosheid zegt ze kwetsende dingen. Op welke manier kwetst ze haar moeder en haar stiefvader? haar moeder: Je houdt je liever bezig met Liesbeth omdat zij gezond is en alles alleen kan. Je wil gewoon geen gehandicapt kind! haar stiefvader: Ga jij me misschien vertellen wat pijn is? Ben jij misschien aangereden? En trouwens, jij hebt je er helemaal niet mee te bemoeien. Je bent niet eens mijn vader! 3. Als Eva in het revalidatiecentrum aankomt, vergelijkt ze het met een gevangenis. Hoe komt het dat ze haar verblijf daar zo aanvoelt? Vroeger was ze gelukkig en vrijgevochten. Nu kan ze niets zelf beslissen en kan ze zelfs niet meer thuis wonen. 4. Verderop zegt ze dat het er nog erger is dan in een gevangenis. Waarom? Ze is 18, maar wordt er behandeld als een kind of iemand die achterlijk is. 5. Wat is er volgens Eva zo moeilijk aan revalideren? Het is hard werken, maar vooral: je moet elke dag de moed opbrengen om iets te proberen waarvan je weet dat het je toch niet zal lukken. 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg ook uit waarom. 10

11 III p.46 t/m p Waar heeft Eva het vooral moeilijk mee als ze voor het eerst terug thuis komt? Ze voelt zich thuis meer gehandicapt dan in het revalidatiecentrum omdat iedereen zo hard zijn best doet, dat ze niet gewoon zichzelf kan zijn. 2. Elke bewoner van het revalidatiecentrum gaat anders met zijn handicap om. Hoe doen Kalinka en Mario dat? Kalinka: Ze ontkent dat er iets mis is met haar. Mario: Hij rijdt met zijn elektrische rolstoel alsof het een racewagen is. 3. Waarom is The Matrix eigenlijk een rare keuze als film voor de bewoners van het revalidatiecentrum? De meeste bewoners van het revalidatiecentrum zijn verkeersslachtoffers en in de film halen waaghalzen halsbrekende toeren uit die makkelijk een handicap zouden kunnen veroorzaken. 4. Waarom besluit Eva om de helft van de opbrengst van de benefietavond die voor haar georganiseerd werd aan het revalidatiecentrum te schenken? Omdat veel van de mensen die iets gegeven hebben zelf bijna niets hebben, vindt ze het een beetje vervelend om het geld aan te nemen. 5. Op welke manier probeert Eva haar toestand zelf te relativeren? Ze plaagt haar moeder door grappen te maken rond haar handicap. 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg uit waarom. 11

12 IV 68 t/m Waarom is Eva tegelijkertijd wel en niet graag thuis? Ze is blij dat ze terug in haar oude, vertrouwde omgeving is. Ze voelt er zich echter niet meer echt thuis, ook al doordat haar handicap er meer opvalt. 2. Waarom is ze tegelijkertijd wel en niet graag in het revalidatiecentrum? Ze voelt er zich veilig omdat iedereen er een zware handicap heeft. Ze heeft een hekel aan de infantiele regels die er gelden. 3. Waarom zegt Eva dat ze Boris, de ergotherapeut haat? Hij moet er haar dikwijls op wijzen dat ze iets niet goed doet, maar blijft altijd rustig, wat Eva ook doet of zegt. Bovendien gebruikt hij altijd wij als hij jij bedoelt, wat Eva heel irritant vindt. 4. Voor Eva is Ozzy de moedigste van alle bewoners. Waarom? Hoewel hij helemaal niets meer kan, blijft hij toch moedig, optimistisch en zelfs humoristisch. 5. Waarom wil Eva liever boos blijven als Erika haar uitlegt dat Boris haar alleen maar dingen probeert aan te leren die haar het leven makkelijker kunnen maken? Ze voelt zich machteloos omdat ze afhankelijk is van anderen, en als ze niet boos meer is, zal ze onvermijdelijk haar verdriet voelen en beginnen te wenen, wat ze absoluut probeert te vermijden. 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg uit waarom. 12

13 V 88 t/m Waarom is het belangrijk dat Eva haar examen voor bibliothecaris doet, ook al weet ze dat ze het niet zal halen? Zo zal ze zich later niet kunnen verwijten dat ze het niet geprobeerd heeft. 2. Vlak voor ze voorgoed naar huis mag, krijgt Eva twee zware ontgoochelingen te verwerken. Welke? Ze zakt voor haar examen en krijgt te horen dat ze zelfs niet opnieuw mag proberen omdat de opleiding te zwaar voor haar is. Ze komt te weten dat ze zonder het te weten al anderhalf jaar antidepressiva genomen heeft. 3. Hoe voelt ze zich bij die laatste ontdekking? Ze voelt zich verraden, vooral door haar moeder. Ze voelt zich bovendien vuil en vies, alsof ze een junkie is. 4. Waarom denk je dat Eva huilt als ze naar huis gaat? Ze laat een vertrouwde, veilige omgeving en nieuwe vrienden achter, en is bang voor wat haar te wachten staat in het echte leven. 5. Waarom is Eva toch een beetje blij dat ze de revalidatie in het centrum van Pulderbos heeft meegemaakt? Ze heeft er vrienden gemaakt die ondanks hun blijvende handicap allemaal geleerd hebben om gelukkig te zijn. 6. Wat vond je het aangrijpendste moment uit dit deel van het boek? Leg uit waarom. VI Na het boek 1. Eva heeft het revalidatiecentrum achter zich gelaten en begint aan een nieuw hoofdstuk in haar leven. Hoe pakt ze dit volgens jou het best aan? Welke positieve stappen kan ze zetten om ondanks haar handicap toch gelukkig te zijn? (Eigen mening leerling) 2. We zijn al op de hoogte van twee positieve wendingen in haar leven. Welke? Eva heeft een vaste vriend. Ze verwacht een kind. 13

14 Hieronder staan een aantal ideeën die de leerkracht kan gebruiken om het boek Verkeerd moment, verkeerde plaats verder te verwerken. De opdrachten zijn van die aard dat er heel gemakkelijk vakoverschrijdend kan gewerkt worden. Individuele opdrachten Stel een strafmaat op voor de dader. Stel een profiel op van de dader. Man of vrouw? Hou oud is hij/zij? Heeft hij/zij kinderen? Heeft hij/zij een baan, zo ja, welke? Waar woont hij/zij? (soort woning, buurt ) Beschrijf de reactie van de dader op het ongeval, zowel op het moment zelf als nadien. Wat doet deze persoon onmiddellijk na het vluchtmisdrijf. En de dagen nadien? Wat zou jij doen indien je verantwoordelijk was voor een dergelijke aanrijding? Individuele stelopdrachten Schrijf een brief aan Eva. Schrijf een open brief aan de dader Schrijf een vervolg op het verhaal. Wat gebeurt er na Eva s thuiskomst? Groepswerk / klassikaal debat Is vluchtmisdrijf begrijpelijk of in sommige gevallen zelfs te verdedigen? Hoe streng moet de straf zijn voor de dader? Zijn de opvang en verzorging in een revalidatiecentrum als Pulderbos voldoende hulp voor het slachtoffer? Wat zou er beter kunnen? Eventueel kan de klas worden opgesplitst in twee groepen, waarvan er één de dader verdedigt. Als simulatiespel kan een rechtszaak geënsceneerd worden. Groepswerk: preventie Wat doet de overheid ter preventie van dergelijke ongevallen. Is dit voldoende? Werk een sensibiliserende preventiecampagne uit naar automobilisten toe. Werk een sensibiliserende preventiecampagne uit naar fietsers en/of ander zwakke weggebruikers toe. Mogelijkheden: affiche, folder, website, videoclip voor u-tube, ludieke actie in de omgeving van de school in samenspraak met lokale politie ITC Bezoek de websites van de organisaties die achteraan het boek worden voorgesteld. Hier kan de leerkracht zelf een aantal vragen opstellen adhv de actuele informatie op deze websites. 14