Aan Provinciale Staten

Transcriptie

1 Aan Provinciale Staten Postadres Provincie Overijssel Postbus GB Zwolle Telefoon Telefax Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum BA/2003/ Bijlagen Doorkiesnummer Inlichtingen bij W.J.M. Pol Onderwerp Behandeling van het wetsvoorstel gemeentelijke herindeling Achterhoek, De Graafschap en de Liemers en Bathmen door de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Op 10 september 2001 kozen uw Staten voor samenvoeging van de gemeenten Deventer en Bathmen. Dit gebeurde door middel van de vaststelling van het Herindelingsadvies gemeenten Bathmen en Deventer, dat daarna is toegezonden aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Inmiddels heeft het kabinet het voorstel voorstel van wet tot gemeentelijke herindeling van een deel van de Achterhoek, de Graafschap en de Liemers en Bathmen, tevens wijziging van de grens tussen de provincies Gelderland en Overijssel vastgesteld en ingediend bij de Tweede Kamer (kamerstuk ). In dit wetsvoorstel wordt gekozen voor samenvoeging van de gemeenten Bathmen, Gorssel en Lochem. Inmiddels is de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer der Staten-Generaal begonnen met de schriftelijke voorbereiding van genoemd wetsvoorstel. Hierbij zenden wij u ter kennisneming onze brief aan de vaste commissie, welke aansluit op de door de commissie geboden mogelijkheid te reageren op het wetsvoorstel. In aansluiting op het statenbesluit van 19 september 2001 wordt in deze brief nogmaals beargumenteerd waarom samenvoeging van Deventer en Bathmen de beste perspectieven biedt voor de ontwikkeling van de beide gemeenten. Gedeputeerde Staten van Overijssel Voorzitter, Secretaris, Postbank ING Bank Het provinciehuis is vanaf het NS-station bereikbaar: met stadsbus lijn 1 richting Berkum, halte provinciehuis Bezoekadres Luttenbergstraat 2 Zwolle

2 2

3 Aan de Vaste Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer der Staten-Generaal t.a.v. de griffier mevr. Mr. H.J.M.M. de Gier Postbus EA DEN HAAG Postadres Provincie Overijssel Postbus GB Zwolle Telefoon Telefax Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum 21 mei 2003 BA/2003/ Bijlagen Doorkiesnummer Inlichtingen bij W.J.M. Pol Onderwerp Wetsvoorstel gemeentelijke herindeling Achterhoek, De Graafschap en de Liemers en Bathmen Eind mei 2003 ontvingen wij uw brief, waarin wordt aangegeven dat uw commissie is begonnen met de schriftelijke voorbereiding van het voorstel van wet tot Gemeentelijke herindeling van een deel van de Achterhoek, De Graafschap en de Liemers en Bathmen, tevens wijziging van de grens tussen de provincies Gelderland en Overijssel (kamerstuk ). Hierbij maken wij graag gebruik van de door uw commissie geboden mogelijkheid om uiterlijk 12 juni a.s. schriftelijk te reageren op het wetsvoorstel. Het Overijsselse provinciale bestuur blijft van mening dat samenvoeging van Deventer en Bathmen de beste perspectieven biedt voor de ontwikkeling van de beide gemeenten. In het onderstaande lichten wij ons standpunt nader toe. Maatschappelijke oriëntatie Opvallend is dat in het wetsvoorstel en de bijbehorende Memorie van Toelichting voor wat betreft de herindeling van Bathmen nauwelijks wordt ingegaan op het advies van Provinciale Staten van Overijssel d.d. 19 september 2001 en de daarin opgenomen argumenten betreffende de sterke bestuurlijke en maatschappelijke verwevenheid tussen Deventer en Bathmen. Qua maatschappelijke oriëntatie is Bathmen voor wonen, werken, onderwijs, winkelvoorzieningen, medische voorzieningen en andere diensten, sport en ontspanning in sterke mate op Deventer gericht. Oriëntatie op de gemeente Holten is er alleen voor wat betreft het (vervolg)onderwijs. De samenhang tussen Deventer en Bathmen blijkt verder uit de goede bereikbaarheid. Tussen Deventer en Bathmen bestaan logische weg- en openbaarvervoerverbindingen, terwijl de afstand niet heel groot is. Daarbij is de bereikbaarheid tussen Bathmen en de beide Gelderse gemeenten door de ligging van de A1 als barrière in dit gebied zeer beperkt. Veiligheid Postbank ING Bank Het provinciehuis is vanaf het NS-station bereikbaar: met stadsbus lijn 1 richting Berkum, halte provinciehuis Bezoekadres Luttenbergstraat 2 Zwolle

4 2 Vervolgens wordt in de MvT geconstateerd dat een samenvoeging van Bathmen met de Gelderse gemeenten Lochem en Gorssel geen gevolgen zal hebben voor de veiligheid in dit gebied. Wij delen deze mening niet. Evenals Deventer maakt Bathmen deel uit van de politieregio IJsselland. Voor wat betreft brandweer en geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) zijn beide gemeenten op dit moment aangewezen op de regio Stedendriehoek, maar als gevolg van de voorstellen te komen tot territoriaal congruente hulpverleningsregio s op de schaal van de politieregio s zullen beide gemeenten voor wat betreft deze hulpverleningsdiensten toetreden tot de regio IJssel-Vecht. Daarmee wordt, overeenkomstig de doelstelling van de territoriale congruentie, de samenhang tussen Deventer en Bathmen voor alle vormen van hulpverlening gewaarborgd. Tussen beide gemeenten is op het gebied van de veiligheid sprake van een goed georganiseerde samenwerking, welke is geworteld in de grote maatschappelijke en bestuurlijke oriëntatie van Bathmen op Deventer. Een overgang van Bathmen naar de regio Noord-Oost Gelderland zal tot gevolg hebben dat deze samenwerking wordt doorbroken, hetgeen onvoldoende kan worden gecompenseerd door samenwerking met Lochem en Gorssel. Dit temeer daar de oriëntatie van Bathmen op Deventer, ondanks wijziging van gemeentegrenzen, zal blijven voortbestaan. Overigens wordt ons standpunt expliciet ondersteund door de korpsleiding van de politie IJsselland, hetgeen medio november 2002 per brief aan minister Remkes is meegedeeld. Interprovinciale Commissie Overijssel/Gelderland (IPC) Voorafgaande aan de keuze voor samenvoeging van Deventer en Bathmen heeft ons college diverse opties onderzocht en tegen elkaar afgewogen. Zo zijn onder meer de provinciegrensoverschrijdende varianten Gorssel/Bathmen en Lochem/Gorssel/Bathmen onderzocht. Hiervoor hebben wij samen met onze Gelderse collega s de Interprovinciale Herindelingscommissie ingeschakeld. De variant Gorssel/Bathmen werd door de commissie bij unanieme besluitvorming afgewezen. De kleinschaligheid van deze variant in combinatie met factoren zoals het ontbreken van voldoende maatschappelijke en bestuurlijke samenhang lagen aan deze afwijzing ten grondslag. Daarnaast had deze variant onvoldoende draagvlak. De variant Bathmen/Gorssel werd door beide gemeenten ingebracht, maar door Gorssel zelf werden tijdens het overleg al vraagtekens geplaatst bij de kleinschaligheid van deze variant. Om deze reden bracht Gorssel de variant Lochem/Gorssel/Bathmen in. Over deze variant kwam de commissie echter niet tot een eensluidend besluit. Om deze reden hebben beide provincies besloten de procedure ten aanzien van deze variant afzonderlijke voort te zetten. Het resultaat hiervan is u inmiddels bekend. In de MvT wordt naar onze mening onvoldoende aandacht besteed aan de uitkomsten van de Interprovinciale Commissie. Er wordt alleen ingegaan op de argumenten betreffende omvang en draagvlak, over (het ontbreken van) bestuurlijke en maatschappelijke samenhang wordt niets geschreven. Draagvlak Bij de constatering van het kabinet dat deze samenvoeging is gebaseerd op groot draagvlak bij de gemeenten kunnen vraagtekens worden geplaatst. Allereerst had de variant Bathmen/Gorssel/Lochem in eerste instantie alleen bestuurlijk draagvlak bij Gorssel en Bathmen. Lochem stelde in het raadsbesluit van 23 april 2001 dat zij geen functionele, formele en maatschappelijke banden heeft met Bathmen en dat het betrekken van Bathmen bij een samenvoeging van een ongedeeld Lochem en Gorssel dus geen reële optie is. In het kader van de Gelderse procedure herzag de raad van Lochem echter dit standpunt en koos alsnog voor samenvoeging met Gorssel en Lochem. Daarnaast bleek onlangs bij een door het Deventer Dagblad in maart 2003 gehouden enquête dat de voorkeur van de Bathmense bevolking toch iets anders ligt dan in eerste instantie was verondersteld: 56% is voor samenvoeging met Lochem en Gorssel en 42% voor samenvoeging met Deventer. Problematiek platteland Bij de voorbereiding van het herindelingsadvies betreffende de herindeling van Bathmen nam het criterium problematiek stad-platteland een belangrijke plaats in. Voor Bathmen is behoud van het landelijke karakter het belangrijkste argument. Bathmen vreest dat het landelijke karakter van de gemeente niet behouden zal blijven, wanneer zij wordt samengevoegd met de stad Deventer. Wij delen deze angst niet. Mede op basis van de ervaringen die Deventer sinds het samengaan met Diepenveen heeft opgedaan ten aanzien van de relatie stad-platteland kan worden gesteld dat het landelijke karakter van een plattelandsgemeente na samenvoeging met een stad behouden kan blijven en dat stad en platteland elkaar in de nieuwe gemeente, onder één bestuurlijke regie, juist kunnen versterken. Advisering door de Raad van State

5 3 Het kabinet Paars II koos voor samenvoeging van Deventer en Bathmen. Een wetsvoorstel waarover de Raad van State, naar wij hebben begrepen, positief heeft geadviseerd. Na de kabinetswisseling kwam er een nieuw wetsvoorstel, waarin wordt gekozen voor de samenvoeging van Bathmen, Gorssel, en Lochem en dat opnieuw voor advisering is voorgelegd aan de Raad van State. Wij zijn zeer benieuwd naar de inhoud van dit advies. Als noot bij de Memorie van Toelichting staat echter vermeld dat het advies van de Raad van State niet openbaar wordt gemaakt, omdat het uitsluitend opmerkingen van redactionele aard bevat. Deze gang van zaken heeft ons enigszins verbaasd. Is het niet gebruikelijk dat dergelijke adviezen openbaar worden gemaakt op het moment van toezending aan de Tweede Kamer? Wijziging van de provinciegrens In de Memorie van Toelichting bij het Wetsvoorstel wordt in paragraaf 2.4 betreffende Wijziging van de provinciegrens aangegeven dat er sprake was van twee provinciale herindelingsadviezen: het Overijsselse dat strekste tot samenvoeging van de gemeenten Bathmen en Deventer in Overijssels verband en het advies van Gelderland tot samenvoeging van de gemeenten Bathmen, Gorssel en Lochem in Gelders verband. Vervolgens wordt gemeld dat het kabinet na beraad heeft gekozen voor het Gelderse herindelingsadvies. Bij het kabinet staat het belang van onderop en vrijwilligheid steeds voorop bij herindelingen. Dit principe zou niet alleen bij gemeentelijke herindelingen moeten gelden, maar ook bij een wijziging van de provinciegrens. Wanneer het rijk afwijkt van een provinciaal en gemeentelijk standpunt, dan zou dit op zijn minst goed moeten worden beargumenteerd. Het heeft ons dan ook zeer verbaasd dat in de MvT geen aandacht wordt besteed aan de mogelijke consequenties van een dergelijke provinciale grenswijziging voor de regio. Toevoeging van Bathmen aan Gelderland zou betekenen dat de provinciegrens meanderend rond de A1 komt te liggen. Vanuit het oogpunt van onder meer economische ontwikkeling en zoals wij hiervoor reeds aangaven veiligheid achten wij het van groot belang dat de A1, zeker in de nabijheid van steden, onder één bestuurlijke regie blijft. In dit verband wordt ook verwezen naar de motie Hoekema (d.d. 18 februari 1998, TK , nr. 12), welke bij de behandeling van het wetsvoorstel betreffende de samenvoeging van Deventer, Diepenveen en Bathmen door de Tweede Kamer in 1998 werd aangenomen. Deze motie bepaalde onder meer dat Bathmen betrokken moet worden bij een volgend herindelingsvoorstel in Overijssels verband. In het wetsvoorstel wordt gekozen voor een wijziging van de provinciale grens tussen Gelderland en Overijssel. Deze keuze impliceert een rechtstreekse betrokkenheid van onze provincie. Om deze reden zouden wij het dan ook zeer op prijs stellen wanneer uw commissie ons betrekt bij de organisatie van de van de rondrit en de hoorzitting in de regio op 4 en 5 september a.s. Wij willen in elk geval graag gebruik maken van de mogelijkheid tot inspreken op genoemde hoorzitting en melden ons bij deze alvast daarvoor aan. Een afschrift van deze brief hebben wij ter kennisneming toegezonden aan de Overijsselse kamerleden Gedeputeerde staten van Overijssel, Voorzitter, Secretaris,