De dromen van Boeba Agnès de Lestrade, Tom Schamp (ill.) & Silvia vanden Heede (vert.) (door Anneleen Hacke)

Transcriptie

1 WERKMODEL GROEP 2 De dromen van Boeba Agnès de Lestrade, Tom Schamp (ill.) & Silvia vanden Heede (vert.) (door Anneleen Hacke) AUTEURSINFO (ZIE OOK Agnès de Lestrade (1964) geeft lessen plastische kunsten en muziek (gitaar, folkaccordeon en zang) bij kinderen thuis. Door het contact met de kinderen kreeg ze zin om te schrijven, zegt ze zelf. Het begon met liedjes, maar de laatste jaren schrijft ze vooral verhalen. Naast lesgeven, organiseert ze ook schrijfateliers voor kinderen. Sinds drie jaar woont Agnès de Lestrade op het platteland aan de oever van de Garonne: Hier vind ik de stilte die ik nodig heb om te schrijven. Ik word er gedwongen oog in oog te staan met mezelf. Twee jaar geleden werd haar eerste kinderboek La petite fille qui ne voulait plus cracher gepubliceerd. De dromen van Boeba is tot nu toe haar enige boek dat in het Nederlands verschenen is. Tom Schamp (1970) volgde Toegepaste Grafiek aan het Sint-Lucasinstituut in Brussel. Daarna trok hij naar Polen om er illustratie en Grafische Technieken te studeren. Tom Schamp werkt vooral als illustrator. Je vindt zijn werk in Belgische, Nederlandse en Franse tijdschriften. Verder maakt hij affiches, brochures, platenhoezen, postzegels en natuurlijk ook boeken. Tom ontwikkelde een eigen stijl waardoor zijn illustraties heel herkenbaar zijn. Hij gebruikt graag volle kleuren en de sfeer in zijn prenten is vaak magisch of surrealistisch. In 1994 won hij de Gouden Ezel Award voor de boekomslag van De klokken luiden witte vlokken van Daniël Billiet. In 2008 kreeg hij de Boekenpauw voor De zesde dag. KORT SAMENGEVAT Boeba is dromenverkoper. In zijn winkel vind je allerlei soorten dromen. De mensen zijn dol op Boeba s dromen. Maar op een dag is Boeba verdwenen. Wie zal nu voor dromen zorgen? De mensen besluiten de handen in elkaar te slaan en zelf dromen te bakken, ieder op zijn of haar manier. En die dromen zijn lekkerder dan ooit

2 VÓÓR HET (VOOR)LEZEN * Wat betekent de titel De dromen van Boeba volgens de juryleden? Voer met de juryleden een kort gesprek over dromen. Wat zijn dromen en waar komen ze vandaan? Welke droom hadden de juryleden onlangs? Herinneren ze zich een vreselijk enge of fijne droom? Waar zouden ze eens van willen dromen? Hoe ziet hun engste en leukste droom eruit? Kunnen dromen werkelijkheid worden? Waarom wel? Waarom niet? * Toon de omslag van het boek aan de juryleden. Wat hebben de tekeningen te maken met de titel? Waarover zou het verhaal kunnen gaan? TIJDENS HET LEZEN * Tom Schamp gebruikt de letter B vaak als figuur in zijn illustraties. Kunnen de kinderen tijdens het voorlezen/lezen alle B s op de prenten ontdekken? * Op de prent bij Zaterdag is de berg te zien waarop Boeba woont. Laat de juryleden de huizen van de nevenfiguren Moessa, de vrouw van de melkboer, Marika en Achmed zoeken tussen de andere huizen. Zorg voor voldoende exemplaren van het boek zodat iedereen de prent tot in detail kan bekijken of kopieer de prent (liefst in kleur) op voorhand. * Vinden de juryleden de nevenfiguren terug op de prenten waar de mensen zelf dromen maken? Hoe zijn ze te herkennen? NA HET LEZEN Tijd om zelf aan de slag te gaan met dromen! * Laat de juryleden beschrijven hoe hun droomgebakje eruit ziet. Hoe smaakt het? Welke kleur heeft het, welke geur? Hoe zouden ze het versieren? * Boeba heeft niet alleen gebakjes in zijn winkeltje, maar ook koekjes, chocolade, snoepjes. Dat kan je zien op verschillende prenten in het boek. Maak met de juryleden een schoteltje droomzoetigheid. Laat de juryleden hun dromen op een papiertje schrijven of tekenen. Breng kleine snoepjes mee naar de bijeenkomst en wikkel die in de papiertjes van de juryleden. Leg alles op een schoteltje dat je versiert met een leuke servet of een papieren onderleggertje zoals in het boek. Daarna ken je het schoteltje uitstallen in de klas of in de bibliotheek. Nog leuker is natuurlijk om de juryleden een droomsnoepje te laten kiezen om op te eten. Ze hoeven zeker niet hun eigen droom eruit te pikken!

3 WERKMODEL GROEP 2 Dievenschool op vrije voeten Dirk Nielandt, Helen van Vliet (ill.) (door Frederic Vercaemst) AUTEURSINFO (ZIE OOK Dirk Nielandt woont op het dorpsplein van het schilderachtige Bazel, tussen Antwerpen en Sint-Niklaas. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen van 10 en 12. Dirk begon zijn loopbaan als journalist. Hij schreef voor Humo en was een poos hoofdredacteur van het Suske en Wiske Weekblad, maar de tv lonkte. De voorbije jaren schreef Dirk mee aan heel wat Vlaamse succesprogramma s, zoals Schuif Af (VTM), Smos (Ketnet) en Spring (Ketnet). Vandaag zit hij in het vaste schrijfteam van Witse (één). Ook voor de Nederlandse tv schrijft hij regelmatig. Zo zit hij momenteel in het schrijfteam van Het Klokhuis (NPS), Sesamstraat (NPS) en De Sprookjesboom (Tros). Verder schreef hij mee aan het scenario voor de animatiefilm van Suske en Wiske, De Texasrakkers, die in 2009 in alle Vlaamse en Nederlandse bioscopen draait. Aangemoedigd door zijn heldin Pipi Langkous schrijft Dirk in 1995 een eerste kinderboek. Traan krijgt unaniem lovende recensies. Er volgen nog veel boeken, sommige bekroond en vertaald in meer dan twintig talen. Dievenschool was in Nederland zo'n succes dat de uitgever een vervolg vroeg, waarin de dievenschool naar een pretpark trekt: Dievenschool op vrije voeten. Illustratrice Helen van Vliet is al sinds haar derde volop bezig met tekenen. Nadat ze afstudeerde aan de Akademie voor Beeldende Vorming in Tilburg werkt ze sinds 1988 als illustrator in Rotterdam. Ze werkt zowel voor kinderen als volwassenen en krijgt opdrachten van tijdschriften, kranten, kinderboekenuitgevers en ontwerpbureau's. Over haar werk zegt ze: Met losse lijnen, ecoline en acrylverf ontstaan de tekeningen op mijn bureau. Dat is de basis, die soms zo blijft. De meeste tekeningen verhuizen daarna naar de computer, omdat ze zo worden verzonden of omdat er foto's of ingescande voorwerpen aan worden toegevoegd. Mijn kleurgebruik was jarenlang bijna monochroom, je zou haast kunnen spreken van een rode en daarna een blauwe periode. Vanwege de interactie tussen mijn werk voor volwassenen en kinderen is dat kleurgebruik diverser geworden.

4 KORT SAMENGEVAT Rolf heeft geen broers of zussen maar wel een opa en een papa met een bijzonder beroep: dief. Het stelen zit in de familie. In Dievenschool, het eerste verhaal over Rolf, werd hij naar de dievenschool gestuurd om een dief te worden maar kon daar ontsnappen. Rolf wil immers liever geheim agent worden. In Dievenschool op vrije voeten keert Rolf met een geheime missie terug naar de dievenschool. Wanneer de school op uitstap gaat, moeten de leerlingen een pretpark ongezien binnenkomen en de bezoekers bestelen. Wie de grootste buit heeft, wint. Rolf bedenkt een slimme list en brengt uiteindelijk de dievenschool ten val. BIJ HET LEZEN Het thema van Dievenschool op vrije voeten spreekt tot de verbeelding: dieven, geheim agenten, actie en avontuur. Aan de binnenkant van de omslag vind je een verkorte versie van het verhaal in stripvorm. Merken de juryleden op dat de taferelen van het stripverhaal ook in het boek voorkomen, maar dat ze niet helemaal identiek zijn? Hebben de juryleden dit boek kunnen lezen zonder het vorige verhaal over de dievenschool te kennen? Kan je dit verhaal losstaand van het eerste boek lezen? Denken de juryleden dat de dievenschool nu definitief opgedoekt is? Vertel dat er in september 2009 een derde boek over de dievenschool verschijnt: Terug naar dievenschool. AFSLUITER - Kopieer het stripverhaal en vergroot het een beetje. Bij een stripverhaal horen ook tekstballonnen. Maak samen met de juryleden de tekstballonnen en werk het stripverhaal helemaal af. - Verknip de taferelen van het stripverhaal en laat de juryleden ze in de juiste volgorde leggen. - Maak een dievenmasker. Kijk naar de tekeningen in het boek voor inspiratie. - Als je veel ruimte heb kan je 'Het Dievenschoolspel' spelen. Verdeel de groep met kaartjes in dieven en geheim agenten. De dieven moeten allerlei voorwerpen ongezien trachten te stelen. De geheim agenten proberen te achterhalen wie de dieven zijn en wat ze gestolen hebben. Je kan het spel zodanig organiseren dat de dieven niet weten wie de geheim agenten zijn. WIST JE DAT... Dievenschool vorig jaar op de tweede plaats in groep 2 van de KJV eindigde?...de kinderen van Dirk Joni en Mees heten en zijn vrouw Claudia?...Dirk alle verantwoordelijkheid voor gebeurlijke ongevallen na het lezen van zijn boeken afwijst?

5 WERKMODEL GROEP 2 Metromonsters Pieter van Oudheusden, Sebastiaan van Doninck (ill.) (door Bert Wastijn) AUTEURSINFO (ZIE OOK Pieter van Oudheusden werd in 1957 geboren in Puttershoek, een Zuid- Hollands eiland. Na de lager school ging hij naar het gymnasium en de kunstacademie. Pieter van Oudheusden is schrijver, journalist, redacteur, vertaler, scenarioschrijver en lesgever. Hij heeft meer dan 500 strips en boeken vertaald. Als scenarist werkt hij samen met diverse Nederlandse en Vlaamse striptekenaars. In 2002 debuteerde hij met twee prentenboeken, waaronder Ik verveel me nooit (De Eenhoorn), met illustraties van Goele Dewanckel. Dit boek werd één van de mooiste prentenboeken van het jaar genoemd. Intussen maakte hij heel wat prentenboeken, met verschillende illustratoren zoals Kristien Aertssen, Isabelle Vandenabeele en Sebastiaan van Doninck. Bij uitgeverij De Eenhoorn verscheen het leesboek Het wonderpaard, een verhaal over geluk en toeval, geïnspireerd op een oude Chinese wijsheid. Voor uitgeverij Deltas schreef van Oudheusden voorleesverhalen en een reeks boekjes op AVI-niveau. Sebastiaan Van Doninck is geboren in Herentals op 5 juli jaar later studeerde hij af aan de richting illustratieve vormgeving van Sint-Lucas Antwerpen. Een jaar later, in 2003, debuteerde hij met twee prentenboeken bij uitgeverij De Eenhoorn. Intussen heeft hij er al heel wat op zijn naam staan. Sebastiaan werkt regelmatig samen met Edward van de Vendel. Hun eerste samenwerking resulteerde in Het woei, waarvoor Sebastiaan een Vlag en Wimpel ontving van de Penseeljury. Lied voor een girafje werd bekroond met een Boekenpluim. Sebastiaan is een veelzijdig illustrator die zich niet graag beperkt tot één manier van werken. Zo maakt hij behalve prentenboeken ook illustraties voor non-fictieboeken en voor tijdschriften als Knack Weekend of BoekieBoekie, een kindertijdschrift over kunst en literatuur. KORT SAMENGEVAT Mama komt Mimi, eigenlijk veel te laat, oppikken bij oma. Op weg naar huis nemen mama en Mimi de metro, waar Mimi allerlei gekke dingen ziet, hoort en ruikt. Hoe beter ze kijkt, hoe meer vreemde dingen Mimi ziet. Mama zegt dat het gewoon de metro is, maar Mimi weet wel beter. Als ze een

6 monstertje onder haar stoel ontdekt, ziet ze dat het beestje even bang is van haar als zij van hem. Mama is de hele tijd druk in de weer en heeft geen tijd om naar Mimi te luisteren: ze leest, luistert naar muziek en telefoneert. Thuis aangekomen, krijgt Mimi snel te eten en is het gauw bedtijd. Mimi neemt het kleine monstertje, dat ze op de metro leerde kennen, mee in bed. Wanneer mama de deur uit zal gaan, is Mimi niet meer alleen en niet meer bang. INLEIDING (VÓÓR HET LEZEN) Mimi is af en toe een beetje bang. Praat met de juryleden over bang zijn. Vraag de juryleden of zij soms bang zijn: waarvoor zijn ze dan bang? Voor wat ze zien, horen, voelen, ruiken? Voor nog iets anders? Wanneer zijn ze het bangst? Wanneer ze alleen zijn? Als het donker is? Misschien zijn sommige stoere binken nog nooit bang geweest, maar kennen ze iemand anders die wel héél bang was. Hoe kwam dat? Vraag de juryleden wat ze doen wanneer ze bang zijn: gaan ze naar hun mama en/of papa? Nemen ze hun knuffel goed vast? Verzinnen ze een liedje? Weten ze wat andere mensen (mama, papa, broer, zus) doen wanneer ze bang zijn? Zouden ze hen raad kunnen geven? Is het gemakkelijk om nooit bang te zijn? BESPREKING In het boek volgen we Mimi die een reis maakt van bij oma naar huis. Tijdens de rit wordt ze een beetje bang. Bespreek met de juryleden waar ze bang van werd: katten, honden, geluiden, dingen, drukte, grote mensen, monsters? Mimi ziet en hoort heel veel vreemde dingen in de metro. Vraag de juryleden wat Mimi hoort. Kijk samen naar de tekeningen en zoek uit waar de geluiden vandaan komen. Welke monsters staan er op de tekeningen? Laat de juryleden vrij fantaseren en vertellen over wat de monsters allemaal doen. Dit is het moment om de illustraties van dichterbij te bekijken. Zagen de juryleden op de prenten wat in de tekst werd verteld? Hoe kijkt Mimi op de prenten? Is ze bang, boos, droevig? Is er meer tekst dan prent of is er meer prent dan tekst? Opmerking In de tekst wordt bijna niet gesproken over monsters. Pas op de laatste pagina krijgt Mimi s nieuwe vriendje de naam Monster. Het is telkens de illustrator die de monsters bij te tekst tekende. Met de tekst alleen zou dit een heel ander boek zijn! De tekst bevat weinig moeilijke woorden. Toch probeert de auteur zijn tekst speciaal te maken, onder meer door veel klanken te gebruiken: het geluid van de mp3, het belsignaal van mama s gsm, de remmen van de metro Vraag de juryleden of ze zich nog enkele geluiden herinneren. Kunnen ze die nadoen? Kunnen ze zelf woorden verzinnen voor dergelijke geluiden? Komen er in het verhaal geluiden voor die niet van de metro komen, maar van de metromonsters? Welke geluiden maken die monsters allemaal? Kunnen ze bij de geluiden uit de tekst een passend monster uit het boek kiezen? Van de metromonsters is het een kleine stap naar de vraag voor welke monsters de juryleden zelf soms bang zijn. Vraag hen wat Mimi doet om niet meer bang te zijn van de metromonsters. Was ze eigenlijk wel echt bang van hen? Wat zouden de kinderen doen wanneer er een monster onder hun stoel of bed

7 zit? Kennen de juryleden mensen die al ooit een monster gezien hebben? Doen die mensen hetzelfde als Mimi, namelijk met het monster spreken? Wat kan je allemaal doen voor/tegen zo n monster? Vertelde Mimi aan mama wat ze zag en hoorde? Waarom wel? Waarom niet? Wat deed mama? Mimi s mama heeft geen tijd om met Mimi te praten en laat haar vaak alleen. Vindt Mimi dat leuk? Hebben de juryleden zich al eens verlaten of alleen gevoeld? Vinden ze dat fijn? Wat doen ze als mama of papa er even niet is en als ze bang zijn? Wat doet Mimi om niet meer alleen en bang te zijn? Vraag de juryleden of ze geloven dat Monster echt bestaat. Praat met de juryleden over verbeelding, fantasie en doen alsof. Doen de juryleden soms alsof? Wat doen ze allemaal? Wat fantaseren ze het meest? Wat verbeelden ze zich? Is dit fijn, saai, griezelig? Opmerking Het kan best zijn dat Mimi een teddybeer vindt op de metro, die ze meeneemt naar huis. Dan verbeeldt ze zich alleen maar dat hij tegen haar spreekt wat kinderen vaak doen. VERWERKING Nadat je met de juryleden gesproken hebt over omgaan met angst en over verbeelding en fantasie, kan je samen met de juryleden gaan fantaseren. Dit kan de fantasie te prikkelen: - teken of knutsel zelf een monster, verzin er een naam en allerlei eigenschappen voor - speel het verhaal na - een monster visualiseren aan de hand van de kenmerken die de juryleden zelf aangeven Het is belangrijk dat de juryleden weten dat fantaseren niet erg of fout is, maar dat elke fantasie ook grenzen heeft. Ze moeten niet bang zijn van hun eigen verzonnen monsters: laat hen zelf superheld worden en komaf maken met de monsters! Je kan ook verder werken rond angsten en bang zijn: zoek andere boeken, prenten of fragmenten met angsten zoals spinnen, hoogtes, verlatingsangst... MEER LEZEN, MEER KIJKEN De Disneyfilm Monsters Inc. gaat over monsters en kinderen. Dit kan een leuke multimedia-link zijn: werk met afbeeldingen, voorbeelden en fragmenten uit de film, zodat de afstand tussen film en boek kleiner wordt. Het liedje Als je bang bent in het donker moet je fluiten van Samson & Gert gaat over bang zijn in het donker en alleen zijn. Vergelijk Metromonsters met andere boeken die genomineerd zijn in groep 2: vergelijk vriendschap in het ene boek met vriendschap in het andere of spreek over angsten uit een ander boek. Dit zorgt voor continuïteit en samenhang. Boeken over vriendschap: - Bettie Elias en Anne Westerduin (ill.), Jan en Jan (Bakermat, 1996) - Rindert Kromhout en Jan Jutte (ill.), Bil en Wil (Leopold, 2005)

8 - Erika Cotteleer, De step van Lex (Clavis, 2001) - Brigitte Minne en Carll Cneut (ill.), Roodgeelzwartwit (De Eenhoorn, 2001) - Edward van de Vendel en Carll Cneut (ill.), Zootje was hier (De Eenhoorn, 2007) Boeken over monsters: - Philip Waechter, Emma in het spookhuis (Querido, 2007) - Frank Adam en Kristien Aertssen (ill.), Mijn mond eet graag spinazie maar ik niet (Querido, 2002)