Welkom bij Dutch Agri Food Week 2016!

Transcriptie

1

2 2 3 GEZONDHEID OP DUTCH AGRI FOOD WEEK Interview Alliantie Voeding Interview Scelta Mushrooms Highlights in het programma INNOVATIE OP DUTCH AGRI FOOD WEEK Interview Dutch Sprouts Interview KeyGene Highlights in het programma OPENHEID OP DUTCH AGRI FOOD WEEK Interview Proverka Interview Educatieboeren Highlights in het programma LEREN OP DUTCH AGRI FOOD WEEK Interview Resto VanHarte Interview Kokkerelli Highlights in het programma Interview Keukenbazen MEER DAN 100 EVENEMENTEN DOOR HEEL NEDERLAND Welkom bij Dutch Agri Food Week 2016! Dutch Agri Food Week is hét moment in het jaar om nieuwe inzichten op te doen over de toekomst van voedsel en voedselproductie in Nederland en de wereld. Dit kan op de vele netwerksessies en congressen gericht op agrifood, maar ook door een uitgebreid programma voor iedereen die interesse heeft in voedsel. Mensen willen weten waar eten vandaan komt, wat de impact is op de aarde, dieren en gezondheid van onze kinderen. Daarom is er Dutch Agri Food Week: we organiseren naast business events ook kinderkookwedstrijden, open boerderijdagen en en aantal tours langs de verwerkende sector. Op Dutch Agri Food Week laten we zien wat er voor nodig is om iedere dag te kunnen zorgen voor lekker, gezond en veilig eten. Dutch Agri Food Week wordt in 2016 voor de tweede keer georganiseerd door een samenwerkingsverband tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen. De week vindt zijn oorsprong lokaal in de regio s en is omarmd door de Topsector Agri & Food. We zijn in een jaar enorm gegroeid: er zijn meer dan honderd evenementen waar de bezoekers uit kunnen kiezen! Dit jaar staat de week in het teken van voedsel en gezondheid. Voedsel om te kunnen leren, werken en leven. Voedsel heeft een enorme impact op onze gezondheid: van ondervoeding tot overgewicht en van gezond en smaakvol eten voor kinderen tot oud worden in gezondheid en vitaliteit. De agrifoodsector is van groot belang voor de Nederlandse economie en internationale landbouw- en voedselinnovaties. Dit programmaboekje geeft een overzicht van de belangrijkste evenementen en verhalen uit de Nederlandse agrifoodsector. In de interviews zien we het brede palet aan agrifoodinnovaties die Nederland rijk is. De sector werkt voortdurend aan nieuwe voedselinzichten voor een gezonde toekomst, maar minstens zo belangrijk is de openheid naar de samenleving: maak kennis met je voedsel. Namens ruim 300 organisaties die samen Dutch Agri Food Week maken. VOLLEDIGE PROGRAMMA OP PAGINA 8 Kom méér te weten op Dutch Agri Food Week 2016.

3 4 5 ALLIANTIE VOEDING Menrike Menkveld-Beukers Manager Alliantie Voeding bij Ziekenhuis Gelderse Vallei & Prof. Dr. Ben Witteman Maagdarmleverarts in Ziekenhuis Gelderse Vallei VOEDSEL & GEZONDHEID OP DUTCH AGRI FOOD WEEK De kranten staan vol met voedingsonderzoek: de geheimen van ons fruit, groente en eiwitten lijken zich alsmaar sneller te onthullen. Ook weten we steeds meer over ons lichaam en de unieke verschillen tussen de voedselbehoeftes van 7 miljard mensen. Eten kan daarom steeds gerichter op het individu worden ingezet om ons gezond te houden en te laten presteren op werk, school of sportclub. We ontwikkelen 3D-geprinte maaltijden voor onze specifieke sportschema s. Maar ook speciale diëten om chemokuren te ondersteunen en persoonlijke voeding voor diabetespatiënten. In Nederland lopen we hierin voorop dankzij dagelijkse afstemming tussen voedselproducenten, universiteiten en hogescholen. Menrike: Met onze maaltijddienst At Your Request bieden wij onze patiënten de mogelijkheid om zelf te beslissen wanneer ze eten en wat ze eten. Ze telefoneren hun keuze door naar onze getrainde telefonisten die in de gaten houden of iemand genoeg eten bestelt op een dag of dat iemand bijvoorbeeld op een natriumarm dieet zit. Maximaal 45 minuten later wordt het geserveerd. Ben: Onderzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geeft aan dat onze maaltijddienst het meest optimale systeem is. Wat geweldig is aan dit systeem is dat we dankzij alle data over bestellingen en eetpatronen niet alleen individuele patiënten kunnen adviseren, maar ook onderzoek doen naar de relatie tussen voeding en ziekteherstel. Menrike: Een ander mooi voorbeeld van voedingsadvies in de zorg is het NutriProfiel. Dat is in 2015 gestart door Ziekenhuis Gelderse Vallei en Wageningen Universiteit. Bij bloedonderzoek naar vitaminen en mineralen wordt met een digitale vragenlijst het eetpatroon in kaart gebracht. Deze gegevens worden geanalyseerd en met elkaar gecombineerd. Met NutriProfiel kunnen we veel gerichter advies geven en in gesprek gaan over voeding. Ben: Met goede voeding voor en na een operatie kunnen we opnameduur vaak met een dag verminderen en is er minder kans op een heropname. Betere voeding scheelt ook in de zorgkosten buiten het ziekenhuis. Nu willen we het graag kwantificeren: hoeveel extra voedselinvestering heb je nodig voor een operatie en wat krijg je daar dan voor terug in gezondheidswinst? Lees meer op: HIGH- LIGHTS in het programma Voedsel & Gezondheid is het thema van Dutch Agri Food Week In dit programmaboekje zie je dat een groot deel van de meer dan honderd evenementen het thema gezondheid in hun programma hebben geïntegreerd. Dit zijn enkele highlights. Het belang van deze uitvindingen is groot. Sinds dit jaar zijn er meer mensen op onze planeet met overgewicht dan met ondergewicht. Velen met overgewicht zijn echter vaak ondervoed door het eten van vele lege calorieën. Daarnaast worden we steeds ouder, maar wat is dat ons waard als we niet ook gezond oud kunnen worden? Daarom werken we hard aan de ontwikkeling van gewassen met extra eiwitten en vitaminen, maar ook maaltijden met minder zout en meer smaak. Omdat iedereen anders is besteden we ook steeds meer aandacht aan persoonlijke voeding voor het individu. Dankzij betere voeding voor iedereen kunnen we langer fit blijven of sneller beter te worden. OP DUTCH AGRI FOOD WEEK 2016 ERVAAR JE HOE ONS ETEN AAN DE BASIS KAN STAAN VOOR EEN GEZONDERE SAMENLEVING: HEALTHY FOOD, BETTER WORLD. Scelta Mushrooms JAN KLERKEN CEO SCELTA MUSHROOMS Jan: In champignons zit glutamaat. Glutamaat veroorzaakt de sensatie van umami. Umamismaakstoffen hebben het vermogen om de smaak te versterken en de perceptie van de zoute smaak te verhogen. De Scelta Taste Accelerator is hieruit voortgekomen: dit is een soort pasta en poeder dat wel de helft van het zout uit veel producten kan vervangen zonder dat het de smaak aantast. Het wordt nu al in brood en chips gebruikt. De Taste Accelerator maken we volledig uit champignonreststromen. Champignons kunnen zoveel voor je gezondheid betekenen. We gaan binnenkort ook de markt op met medi-mushrooms, daar hebben we zeventien jaar aan gewerkt. Daarnaast is de champignon de enige krachtige plantaardige bron van vitamine D. Hoe dit precies zit hebben we laten uitzoeken door Wageningen UR en HAS Hogeschool. Bij Scelta zijn we nieuwsgierige mensen. OFFICIËLE KICK OFF DUTCH AGRI FOOD WEEK 13 oktober Op donderdag 13 oktober markeert staatssecretaris Martijn van Dam officieel de start van Dutch Agri Food Week. Hij opent de week op Food Valley Expo met pitches van food start-ups aan een expert panel met o.a. Albert Heijn en Koninklijke Van den Boer Groep. Tijdens Food Valley Expo wordt ook de Start-up Corner geopend: een samenwerking van o.a. het Ministerie van Economische Zaken en Rabobank, waar starters hun ideeën kunnen pitchen en ondernemers elkaar kunnen ontmoeten. Food Valley Expo 13 oktober Food Valley Expo in Arnhem is een showcase van de meest innovatieve Nederlandse voedselinnovaties. Een van de deelnemers is Newtricious. Zij zullen een science to business -workshop geven over een oplossing van het metabool syndroom op basis van eiwitten uit ei. ALLIANTIE VOEDING ZIEKENHUIS GELDERSE VALLEI WERKT AAN: AT YOUR REQUEST ZIEKENHUISETEN, PERSONALIZED NUTRITION Minder zout, meer smaak dankzij champignon

4 6 7 HIGHLIGHTS in het programma INNOVATIE OP DUTCH AGRI FOOD WEEK Meer mensen en meer welvaart zorgen ervoor dat we de komende 40 jaar meer voedsel nodig hebben dan we de afgelopen 4000 jaar hebben geproduceerd. Er is steeds minder landbouwgrond en zoet water beschikbaar. Ook zullen we steeds minder broeikasgassen moeten uitstoten om onze planeet leefbaar te houden voor onze kinderen. De Nederlandse agrifoodsector heeft de afgelopen decennia unieke kennis en ervaring opgedaan door de specifieke Nederlandse situatie: relatief weinig beschikbare grond, een dichtbevolkt land, dure arbeid en een lastig klimaat. Dit vraagt een flexibele houding. Aanpassen en vernieuwen zit in ons bloed. Daarom zijn we wereldleider in voedselinnovatie, nieuwe uitvindingen en technologische vooruitgang. Met deze kennis kunnen we genoeg, veilig en gezond eten produceren voor morgen. En met deze kennis kunnen anderen in andere delen van de wereld dat ook. Tomaten laten groeien in Nederland kost al 70% minder water dan in het buitenland. En wij hebben slechts een kwart van de grond nodig om dezelfde opbrengst te behalen als veel andere landen. Hoe krijgen we dat voor elkaar? Door bijvoorbeeld zaadjes veredelen die beter tegen extreem weer bestand zijn. Of te investeren in beplantingsmethodes en precisiebewatering. Met precieze gronddata de landbouw gezonder te houden. Zo creëren we minder verspilling in oogst, transport en consumptie. En misschien wel het belangrijkste: we helpen het concept voedselafval de wereld uit door alle reststromen te behandelen als onderdelen van een nieuwe toepassing. Zuinig zijn met wat je hebt gekregen is immers geen moeilijke opgave voor Nederlanders. VANG EEN GLIMP VAN ONZE TOEKOMST OP DUTCH AGRI FOOD WEEK HIGHLIGHTS in het programma HOLLAND INNOVATION TOURS Aan de hand van vijf thema s gaan Nederlandse en internationale ondernemers langs bij ruim dertig innovatieve bedrijven. De vijf thema s van de tours laten zien waar Nederland goed in is: Agtech, Personalized Nutrition, Reformulation Technology and Processing, Smart Fresh Food en Dairy and Water Technology. KEYGENE WERKT AAN: BIG DATA IN PLANTVEREDELING, ZIEKTE EN KLIMAATRESISTENTIE KEYGENE ARJEN VAN TUINEN CEO KEYGENE Het veredelen van planten heeft direct effect op de samenleving Arjen: Het veredelen van planten heeft direct effect op de samenleving. Zo hebben we de shelf life van meloenen verbeterd: doordat meloenen langer houdbaar zijn is er veel minder verspilling in de keten. En kool uit Nederland moet bijvoorbeeld hitte-resistent worden gemaakt om rondom Shanghai te overleven. De veredelaars van vroeger gingen bij wijze van spreken met een notitieboekje over enorme stukken land, keurend of de kruising goed werkte of niet. Bij KeyGene is alles volautomatisch. DUTCH SPROUTS Henri Hekman CEO Dutch Sprouts Henri: De meeste kleine boeren in ontwikkelingslanden weten niet dat het goed is om de grond te testen en hebben daar ook de middelen niet voor. Kleine boeren moeten hun grondmonster opsturen naar een laboratorium, waar met behulp van chemische analyses de nutriënten bepaald kunnen worden, wat zo n 40 tot 100 euro per analyse kost. Een service die voor kleine boeren onbereikbaar en onbetaalbaar is. Onze SoilCares Scanner kan in het veld, realtime, een analyse maken van de zuurgraad en de belangrijkste nutriënten in de bodem. Al onze sensors zijn gekoppeld aan een intelligente, zelflerende database met duizenden grondanalyses. Planten staan op een lopende band en krijgen elke dag water, worden elke dag gefotografeerd en met een radio frequency identifier geanalyseerd. We kunnen hiermee duidelijk de krachtigste eigenschappen van planten selecteren. Wij zijn goed in het analyseren van de DNA-fingerprint van planten en de volgorde van het DNA ontrafelen. Dankzij de computer gaat dat zoveel sneller en beter. En wat ook belangrijk is: dankzij DNAinzicht kiezen we er soms voor om verder te gaan met de minder goeduitziende planten, de minkukels, omdat die juist een sterk DNA-profiel hebben. Dit was ondenkbaar geweest met de oude manier van kruisen. De scans van de SoilCares Scanner worden met behulp van een app op een smartphone doorgestuurd en vergeleken met de database. Voor 3 à 4 dollar per groeiseizoen krijgt de boer een advies toegestuurd dat op hem en zijn bodem is toegespitst. Zo kan hij z n landbouwopbrengst in een jaar verdubbelen! Holland Innovation Tour SMART FRESH TOUR 12 oktober De Smart Fresh Tour gaat langs een drietal innovatieve tuinbouwbedrijven. Zo ziet Koppert Cress de grote variëteit aan soorten als de oplossing om gezond eten lekker en spannend te maken. Duijvestijn Tomaten is een van de meest innovatieve telers van duurzame en smaakvolle tomaten in de wereld, en Nature s Pride is leverancier van ruim vijfhonderd verschillende soorten verse exotische groenten & fruit uit meer dan zeventig landen. Food Valley Expo 13 oktober Op de Food Valley Expo kom je in aanraking met de laatste voedseltrends en innovaties van zowel start-ups als gevestigde bedrijven. Meer dan twintig nationaliteiten zijn aanwezig voor dit internationale topevent met workshops, topsprekers en netwerksessies over de toekomst van de foodbusiness. Onderdeel van de Food Valley Expo zijn de Food Valley Awards 2016, die hier worden uitgereikt. De genomineerden dit jaar zijn de Scelta Taste Accelerator van Scelta Mushrooms (minder zout, meer smaak), de aanpak van Q-Point tegen voedselverspilling in de horeca en SensorSpots; de non-invasieve zuurstofmeting voor verpakkingen. World Dairy Summit oktober The World Dairy Summit is het belangrijkste en grootste zuivelevenement ter wereld waar zuivelspecialisten en beleidsmakers met elkaar in gesprek gaan over de nieuwste wetenschappelijke onderzoeken en de vraag hoe we op een duurzame manier 10 miljard mensen gaan voeden. Dit evenement wordt gecombineerd met het Kaaskoppen en Dokwerkers -lesprogramma voor Rotterdamse basisschoolleerlingen, dat over zuivel en het belang van goed eten en bewegen gaat. The Breakfast Meeting 21 oktober Op Dutch Agri Food Week 2015 werd de Food100 gelanceerd: een beweging van bijzondere mensen die veranderingen teweeg willen brengen in de agrifoodwereld. Tijdens de tweede editie van the breakfast meeting: 'changing the food game' maken we de weg vrij voor innovatieve voedseloplossingen. Masterclass verwaarding van reststromen 12 oktober Greenport Noord Holland-Noord organiseert in Hoorn samen met Food Cabinet een masterclass over de verwaarding van reststromen. Hoe kunnen deze worden omgezet in volwaardige groenteproducten? Food Inspiration Days 24 & 25 oktober Op 24 en 25 oktober vinden in Veghel de Food Inspiration Days plaats, een inspirerend evenement voor professionals in horeca en foodservices. Thema dit jaar is based on a true story. Crop World 24 & 25 oktober Crop World is een internationaal congres en expo, over innovaties in gewasproductie, gewasbescherming en technologie in land- en tuinbouw. Het wordt dit jaar georganiseerd in Amsterdam.

5 8 9 Woensdag 12 oktober Holland Innovation Tours Agtech Tour Verspreid door Nederland KeyGene, Dutch Sprouts, Wageningen UR Plant Research International, Solynta Personalized Nutrition Tour Wageningen Wageningen UR Food & Biobased Research, Restaurant of the Future, Noldus Information Technology, The Nutrition Alliance Gelderse Vallei Smart Fresh Tour Greenport Westland-Oostland Koppert Cress, Duijvesteijn Tomaten, Nature s Pride Reformulation Technology and Processing Tour Verspreid door Nederland FrieslandCampina, TOP, foodlife Dairy and Water Technology Tour Friesland Dairy Campus, Water Campus, Vitasquare Oostlanddag - Nootdorp Netwerkevent regionale bedrijven in Oostland Foodsafari Haarlem okt. Haarlem Tours langs vernieuwende horecaconcepten & food hotspots Foodtopia Museum okt. Utrecht Tentoonstelling over voedselinnovaties vanaf 1900 Discover dimensions in Food InHolland Delft Seminar over 3D printing in food Agrofood: De tijd vooruit Provinciehuis, Den Bosch Transitie in de agrifoodsector Startersmarktplaats: Verspillingsfabriek, Veghel Ondernemerscafé met Bob Hutten & BNR Gangmakers Lekker Bezig Box okt. locaties in Den Bosch Jonge smaakmakers in de hoofdrol met een mobiele opnamestudio tijdens DAFW Masterclass verwaarden van reststromen - Cusius Lab, Hoorn Over de kansen van nieuwe groenteproducten gemaakt van reststromen Masterclass Voeding & Duurzaamheid - Markthal, Rotterdam Het thema Food & Sustainability op de kaart gezet met presentaties en pitches door onderwijs, ondernemer en overheid Talent voor de toekomst okt. Zaanstreek Ontmoeting docenten MBO en VMBO met bedrijven in kader talent voor de toekomst (arbeidsmarkt) Programma oktober 2016 Zakelijk Publiek Zakelijk en Publiek. Kijk voor de laatste informatie op dutchagrifoodweek.nl Foodfilmfestival; Ants on a shrimp Kokkerelli Kookbattle - Zelf koken is zelf weten Kokkerelli@Villa Flora Koken met basisscholen, Venlo Gezondste kantine - Koppert Cress Bijeenkomst en debat over belang gezonde voeding voor medewerkers Meat the Future expositie okt. Cube Design Museum Deze expositie verkent de toekomst van vlees Donderdag 13 oktober Digital Collegetour: Age of Food InHolland, Delft Fysiek en online te volgen. Olaf van Kooten, lector Duurzame verbindingen in de Greenport Kick off Dutch Agri Food Week Officiële aftrap door staatssecretaris Martijn van Dam op het podium van Food Valley Expo Food Valley Expo - Papendal, Arnhem Internationale expo en congres. Uitreiking van de innovatieprijs: Food Valley Award FNLI Jaarbijeenkomst - De Fabrique, Utrecht Uitreiking van Merk van het Jaar Award. Lancering van een online keukentafel met gesprekken over voedsel: Nederland Voedselland DAFW tour BrightBox - Venlo Rondleidingen bij expertise centrum voor daglichtloze meerlagen teelt: city farming Hoorcollege Voeding als medicijn InHolland Alkmaar Over de effectiviteit van voeding als medicijn bij chronische aandoeningen. Kidskookcafe - Zelf koken is zelf weten - Helmond Koken met basisscholen Foodfilmfestival; That Sugar Vrijdag 14 oktober Opening Poultry Innovation Lab Barneveld Symposium & opening, netwerk Opening agro-technisch centrum Helicon - Boxtel Kickoff FICA: Food Innovation Community Amsterdam InHolland Amsterdam Pre-conference FICA, een samenwerking van bedrijfsleven, overheden en onderwijs Symposium Back to the FOODure InHolland Amsterdam Over paleo-dieet en voedsel van de toekomst Symposium Food Future: Bright Food Solutions, better life - Utrecht Over voedselgerelateerde onderwerpen met experts, discussie en netwerken Co-creatie bijeenkomst Hoe groen is onze burger? - Almere Kick-off Menu Restaurant Oss Berghem Agrofoodketenspel, een voedseleducatieproject dat in een schooljaar ca leerlingen uit groep 7 en 8 bereikt Open Doors: Meet the CEO Diverse locaties in NO-Brabant Talentvolle (startende) ondernemers gaan in gesprek met een agrifood innovator Kinderkookwedstrijd - Zelf koken is zelf weten - Den Haag Resto VanHarte, kinderrestaurant Kenniscafé Agri & Food - AMC, Amsterdam Ziekenhuizen, zorgstellingen en bedrijven inspireren aan de slag te gaan met gezonde voeding in hun organisatie Foodfilmfestival; El Olivo Inauguratie lectoren HAS Hogeschool - Den Bosch Inaugurele redes van lectoren Lenny van Erp en Theo Thewessen over Precision Livestock Farming en Location Intelligence KERNgezond on tour! - Sevenum Kinderen van groepen 6 brengen bezoek aan Hoeijmakers Fruit TEDxVenlo goes DAFW - Villa Flora, Venlo Side-event TedX Venlo Consumer Behaviour - Villa Flora, Venlo Studenten presenteren resultaten van hun onderzoek naar consumentengedrag Kick off meeting Project Circulaire Economie - Terneuzen Aftrap Circulaire Economie: Hergebruik van Primaire en Secundaire Tarra Zaterdag 15 oktober Mega Live KookBattle - Koning Willem I College, Den Bosch Finale van de Keukenbazen kinderkookwedstrijd in Noordoost-Brabant. Op uitnodiging. Open dag: Open boeren en teler tour Heel Nederland Our Food How it s made AZ en GreenPort NHN stimuleren gezonde voeding - AFAS Stadion, Alkmaar AZ en GreenPort NHN zetten de samenwerking voort en dragen beiden zorg aan het thema gezonde voeding Groenste en gezondste gevel okt. Venlo Een duurzaamheidsprimeur in Venlo Proef & Ontdek Makro Den Bosch Makro Den Bosch Kennismaken met vers op het netwerkplein Zondag 16 oktober Eat Your Heart Out - Den Bosch Innovatiefestival rond Wereldvoedseldag, voor en door jongeren World Food Day: een kijkje in de keuken - Rotterdam Diverse activiteiten en tours in de stad, Food Seminar met Martijn van Dam (Schouwburgplein e.o.) IDF World Dairy Summit okt. Rotterdam Internationaal jaarlijks congres voor zuivelsector, NGO s en IGO s Maandag 17 oktober Digital Collegetour: Wie bepaalt er eigenlijk wat er in mijn winkelwagentje ligt? - HAS Hogeschool, Den Bosch Fysiek en online te volgen. Dr. Annet Roodenburg, Lector Voeding en Gezondheid Dinsdag 18 oktober Kampioenschap aardbeien eten okt. Winkelcentrum Middenwaard, Heerhugowaard Wie kan het snelst 1 meter aardbeien opeten? Foodfilmfestival; Bugs KERNgezond ontbijt! - Haelen Ontbijt op basissºchool met Sabrina Stultiëns om gezond ontbijten te stimuleren Inspiratiesessie Agri&Food meets Design - Vlissingen Innovatiesondernemers en designers werken aan oplossingen voor verpakkingen agrifood Workshop suiker- en zoutvermindering - Oosterhout BOM en REWIN helpen foodbedrijven met kennis en businesskansen voor suiker- en zoutvermindering Woensdag 19 oktober KidskookBattle - Zelf koken is zelf weten - Foodhallen Amsterdam Finalisten uit heel NL komen samen. De afsluiting en nationale finale van KidskookBattle powered by Allerhande Presentatie Kenniscentrum Greenport Venlo okt. Villa Flora, Venlo Samenwerking HAS/Fontys gericht op toegepast onderzoek t.b.v. het MKB in de agrifood sector Foodfilmfestival;Geboren boeren Foodsafari Den Bosch - Den Bosch Tours langs vernieuwende horecaconcepten & food hotspots Workshop Koken met Smaak okt. Westfriesgasthuis Deelnemers leren smaakvolle gerechten te maken met kruiden en texturen. Digital Collegetour: Is worst de sigaret van de toekomst? Wereldlezing, Wageningen Fysiek en online te volgen. Feiten en fabels over gezond voedsel door professor Frans Kok en professor Ellen Kampman van Wageningen University & Research Donderdag 20 oktober Kansen in de keten: van blauwdruk tot verdienmodel - Oss Vier dialoogsessies over de Maaltijd deelboxen Klauwgezondheid Dag - Bladel inspiratiedag voor rundveehouders Open Innovatie in AgriFood Agri Food Plaza, Den Bosch AgriFoodTech Platform: High-tech to reduce food waste - Helmond Presentatie Agrifood Monitor & ronde tafels V-day: 24-uur visie op voedsel - Veghel Bijeenkomst voor producent tot levensmiddelenindustrie en food (groot)handel Open dag Teelt op Water in de praktijk Waarland Teelt op water is niet alleen schoner en efficiënter. Ook de opbrengst per hectare is vele malen groter dan bij traditionele teelt. KERNgezond on tour! - Kessel Bij een lokale fruitteler kunnen kinderen voelen, proeven en leren over fruit en fruitteelt VOER Café - Culemborg De plek waar vernieuwers in de voedselbeweging elkaar vinden. Opening Tomatoworld Expositie Honselersdijk Sinds 2008 dé belevingswereld die de kracht van de Nederlandse glastuinbouw zichtbaar maakt Vrijdag 21 oktober Foodsafari Eindhoven - Eindhoven Tours langs vernieuwende horecaconcepten & food hotspots Launch Avans Innovative Studio Den Bosch Food , Den Bosch Gamechangers over het voedsel van de toekomst Powerlunch - Koppert Biological Systems Genodigden krijgen een lunch van lekkere en gezonde ingrediënten aangeboden Masterchef Odoorn Culinaire kookwedstrijd met lokale streekproducten Tomatoworld expositie - Honselersdijk Zaterdag 22 oktober Agri Meets Design okt. Eindhoven Platform waar ontwerpers en boeren werken aan innovatieve oplossingen Open dag stadslandbouw - Hoorn Krijg een rondleiding en toelichting in de tuin, spreek met een imker en ontvang informatie over de bomen en planten. Maandag 24 oktober Digital Collegetour: Eet groente, fruit, vlees en vis het voedingsadvies van de toekomst? Van Hall Larenstein, Leeuwarden Online te volgen. Esther Nederhof, lector gezonde en duurzame voeding en welvaartsziekten Agrofood Logistics Board Noordkade Veghel Derde bijeenkomst in het teken van Foodservice en Huis van de Logistiek Crop World okt. RAI Amsterdam Internationaal event: congres en exhibition Food Inspiration Days okt. Veghel Inspiratie en trendevent voor horeca en foodservicemarkt voor professionals in horeca en foodservice Duurzame schoolkantine Clusius College, Grootebroek Piet Dudink, leraar voedingsleer, geeft workshop Duurzame Schoolkantine aan 500 leraren van het Clusius Een voedzame les bij Scholtenszathe okt. Landgoed Scholtenzathe VIP-workshop voor kinderen van groep 7-8 om te leren over de herkomst van hun voedsel Seminar Voeding & Gezondheid Woerden Over voeding en gezondheid met auteur Richard de Leth en de film Wereldvoedselvraagstuk Dinsdag 25 oktober Keten! In Food - Rossum Meeting voor ondernemers over samenwerking in de keten en transitie van bestaande ketens TedX inspiratiesessie Aeres Hogeschool Dronten. TedX lezing en netwerklunch Co-Inspiratiesessie Food, Health & Design - Philips Fruittuin, Eindhoven Potentie van crossovers tussen de sectoren Food, Health en Design verkennen Foodfilmfestival;Vleesverlangen Workshop Korte Voedselketens De Vreugdehoeve, Zwolle Gezond eten uit je eigen streek. Door Netwerk Platteland en betreffende provincies

6 10 11 PROVERKA WERKT AAN: VAN RESTSTROMEN NAAR GROENTEBALLETJES EN WORTELWAFELS OPENHEID EN ONTMOETINGEN OP DUTCH AGRI FOOD WEEK In Nederland hebben we het meest gezonde en veilige voedsel ter wereld. Topvoedsel betaalbaar en bereikbaar in de winkel om de hoek is daarmee typisch Nederlands. Wat ook typisch Nederlands is, is dit volstrekt normaal vinden. Maar het is een wonder! Het Nederlandse voedselsysteem, onze voedselcultuur en hoe we met ons eten omgaan is het resultaat van nauwe samenwerking. Al generaties lang. Er valt natuurlijk genoeg te verbeteren, en daar bouwen we met zijn allen aan: boeren, voedselverwerkers, supermarkten en consumenten. We willen weten waar het eten vandaan komt. Wat de impact is op de aarde, de dieren en de gezondheid van onze kinderen. Maar om keuzes voor onszelf en voor ons allemaal te maken hebben we daarvoor wel de kennis nodig. Gelukkig wordt het ons steeds makkelijker gemaakt om te kiezen. Dankzij nieuwe communicatietechnologieën krijgen we de mogelijkheid om direct met elkaar in contact te komen. Via social media krijgen mensen een kijkje in de stal of kas en zien dat voedselproductie mensenwerk is. We kunnen zelf zien waar onze paprika of leverworst vandaan komt. En steeds vaker kiezen we ervoor om direct bij de boer of teler producten in te kopen via apps en andere digitale mogelijkheden. De groeiende samenwerking en openheid richting de samenleving maakt ons veerkrachtiger en flexibeler. OPENHEID BIJ DUTCH AGRI FOOD WEEK PROVERKA: KILO WORTELRESTROOM Anne van Rijsingen Manager Innovatie Waarom kan vierkantsverwaarding niet ook bij de wortel? Anne: We zagen hoe er in de veeteelt steeds meer aandacht kwam voor vierkantsverwaarding; het werd steeds gebruikelijker om alle onderdelen van het varken te gebruiken. We dachten: waarom kan dat ook niet met de wortel? We telen en verwerken enorm veel wortels, maar we creëren ook veel reststromen. Er wordt jaarlijks kilogram wortelreststroom in de Benelux geproduceerd. Met Proverka geven we waardevolle groentestromen een tweede kans. MELKVEEBEDRIJF HAKKERT Janine Hakkert Educatieboerin Janine: Voedsel is een eerste levensbehoefte. Ik vind het heel belangrijk dat iedereen weet waar dat vandaan komt. Dit is wel lastiger geworden, omdat boerenbedrijven steeds groter worden en daardoor letterlijk verder van de mensen af staan. We zijn daarom educatieboer geworden in samenwerking met Stichting Boerderij-Educatie Rivierenland. Het doel van deze organisatie is kinderen en hun ouders in contact brengen met de agrarische wereld door het uitnodigen van schoolklassen. We onderwijzen bij ons op de melkveehouderij kinderen en bezoekers over alle aspecten van het productieproces. Ze zien met eigen ogen en beleven actief hoe boeren met hun koeien de melk en kaas maken. We gaan ook altijd de wei in als het lekker weer is en de dames buiten staan. Dat is nog wel spannend voor sommige mensen. Ik ontvang nu zo n vier keer per week bezoekers. Vooral de diversiteit is ontzettend leuk; mensen vanuit het zakelijk leven komen voor een vergaderarrangement, anderen voor een buitenkookevenement of educatieve tour. Zo brengen we boer en burger weer wat dichter bij elkaar. We brengen boer en burger weer wat dichter bij elkaar. We persen sap uit de schraapsels en overblijfsels. Hier maken we wortelsap van, maar ook bijvoorbeeld wortelstroop voor nieuwe wortelstroopwafels. Na het persen van dat sap blijft echter toch nog zo n 30% aan wortelvezels over. We ontwikkelen daarom nu nieuwe droogtechnologie voor deze vezels. Daar kan dan bijvoorbeeld groenteballetjes of groentebrood worden gemaakt. Zo blijft er aan het eind van het proces niks meer over. HIGH- LIGHTS in het programma Open Boeren en Teler Tour 15 oktober Zou het niet prachtig zijn als kinderen precies weten waar hun voedsel vandaan komt? Gelukkig zijn er educatieve boeren die het hen kunnen vertellen. Ga op bezoek bij een boer en beleef hoe gezond, lekker en veilig voedsel in Nederland wordt geproduceerd. World Food Day 16 oktober World Food Day is het nieuwe festival op wereldvoedseldag, zondag 16 oktober. Kom ook, en krijg een exclusief kijkje in de keuken van de regio Rotterdam. Ga de kas in met een tomatenteler, ontdek in de haven hoe sinaasappels ons land binnenkomen, praat mee in de talkshows of kom gewoon lekker eten en dansen op het Schouwburgplein. Agri meets Design oktober Ook dit jaar op de Dutch Design Week: De Kas. Hierin delen vier duo's van boeren en ontwerpers hun visie op de toekomst met het publiek. Ook stelde eetontwerper Marije Vogelzang een Food Route door Eindhoven samen. Teelt op Water in de praktijk 20 oktober Stel je voor: drijvende slakroppen met hun wortels in het water, in plaats van in de grond. Dat scheelt enorm in onkruidbestrijding, het risico op schimmels en de sla is ook meteen zandvrij. Kom kijken bij Pater Broersen in Waarland naar teelt op water in de praktijk. Rondleiding BrightBox 13 oktober BrightBox in Venlo is een expertisecentrum voor daglichtloze meerlagenteelt, oftewel city farming. Door het ideale groeirecept voor een plant te bepalen licht, lucht, temperatuur, voeding, water en substraat- bereiken ze duurzame en efficiënte groei. Ervaar het stadsboeren van de toekomst. Meet the CEO 14 oktober Aanstormend ondernemerstalent in de regio Noord-Oost Brabant gaat aan tafel met innovatieve agrifood-ceo s van Hutten Catering, PlantLab, Protix, Udea/EkoPlaza en Frievar/Friberne. Food Film Festival Venlo oktober Documentaire- en filmprogramma over voedsel, vol onvermoede tegenstellingen en andere perspectieven. Gekoppeld aan gesprekken met regisseurs en experts. FNLI Jaarbijeenkomst 13 oktober Staatssecretaris van Dam lanceert als bijzondere gast tijdens de FNLI jaarbijeenkomst het dialoogplatform "Nederland Voedselland". Een online keukentafel waaraan gesprekken over voedsel tussen consument, bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke organisaties kunnen plaatsvinden. Met ruimte voor discussie en verschil van inzicht en een onafhankelijke redactie.

7 12 13 LEREN OP DUTCH AGRI FOOD WEEK In steeds sneller tempo komen we meer te weten over ons voedsel en het effect van verschillende voedingsmiddelen en diëten op ons lichaam. De Nederlandse wetenschap levert hier een enorme bijdrage aan. Maar voor de buitenstaander kan al die nieuwe kennis soms verwarrend zijn. Elke dag is er weer een nieuw voedselweetje. Voedselhypes volgen elkaar snel op. We weten niet altijd goed hoe we voedselnieuws op waarde moeten schatten omdat we steeds verder van ons voedsel zijn gaan leven. We moeten daarbij allemaal hard werken om onze voedselkennis door te geven aan onze kinderen. Veel kinderen, zeker in de stad, weten nauwelijks meer waar hun eten vandaan komt. Op school is er ook geen tijd voor voedselonderwijs. Toch, als we kinderen leren waar hun eten vandaan komt en we ze het zelf leren klaarmaken heeft dat grote invloed op hun gezondheid en eetkeuzes. Dit is een leuke ontdekkingstocht waarmee je hen nu een plezier doet en later de gehele samenleving. We laten kinderen beseffen dat het produceren en verwerken van ons eten mensenwerk is. Zodat ze zelf weten hoeveel tijd en aandacht er in elk ingrediënt is gegaan. En ze mogen zelf weten of het in hun maaltijd willen stoppen. ZELF ETEN, ZELF WETEN BIJ DUTCH AGRI FOOD WEEK Kookwedstrijden voor alle kinderen door heel Nederland. Er zijn de afgelopen jaren veel initiatieven gestart om met kinderen in de keuken aan de slag te gaan: smaaklessen op de basisschool, Kidskookcafe's en programma's als Kaaskoppen en Dokwerkers. Tijdens Dutch Agri Food Week worden verspreid in heel Nederland kookwedstrijden gehouden waar honderden kinderen aan meedoen. Met Kokkerelli & Kids University for Cooking Foundation (in Zuid- Nederland en Gelderland), Keukenbazen (in Noordoost-Brabant), via het Kidskookcafé (in Helmond) en in de kinderrestaurants van Resto Van Harte (in o.a. Den Haag en Amsterdam). Daarnaast krijgen kinderen in het hele land de kans om mee te doen aan de online wedstrijd Kids Kook Battle, georganiseerd door Allerhande. Iedereen tussen de jaar kan meedoen door een gezond en lekker recept in te sturen. De winnaars van de regionale wedstrijden en de winnaars van de Kids Kook Battle-oproep komen op 19 oktober samen in de Foodhallen in Amsterdam. In deze landelijke finale laten ze live hun kookkunsten zien. De winnaar verschijnt met zijn lekkerste en gezonde recept in Allerhande. Als kinderen zelf groenten verbouwen, bijvoorbeeld met eigen moestuintjes, op bezoek gaan bij boeren, tuinders en samen koken dan krijgen ze plezier in gezond eten. Dit zorgt ervoor dat ze ook op latere leeftijd gezonder eten. RESTO VANHARTE WERKT AAN: KINDEREN LEREN KOKEN EN ETEN WAARDEREN RESTO VANHARTE Paul Feldbrugge, Restomanager Leiden en Amsterdam Paul: Bij Resto VanHarte komen hier elke vakantiewoensdag kinderen daarom om te koken. We leren ze de basis: hoe je groenten moet snijden, hoe je soep leert koken, maar ook basishygiene als handen wassen en je werkgebied netjes houden. Je leert de kinderen dan echt kennen. Onze Albert Heijn in de buurt zag wat we aan het doen waren en wilde daaraan bijdragen. Ze nodigen ons nu twee keer per jaar uit en maken speciaal voor onze kinderen een quiz over voedingswaarden. Bijvoorbeeld hoeveel broccoliroosjes je per dag moet eten om aan je aantal vitamines te kopen. De winnaars krijgen een emmertje snacktomaten. Heel simpel, maar kinderen bloeien ervan op: ze krijgen aandacht. KOKKERELLI KIDS UNIVERSITY FOR COOKING FOUNDATION Suzanne Bisschops Directeur Educatie Ik zie een generatie die alleen maar binnen lijkt te zitten. Er zijn helaas genoeg kindjes van acht jaar oud met obesitas. Alles wat we doen met die kinderen heeft dus een preventief karakter. Ze zijn echt trots op de soep die ze gemaakt hebben. Als de kinderen voor het eerst binnenkomen hebben ze vaak geen enkele kennis van eten. Als ze weggaan denken ze opeens dat ze alles weten, hoor je ze tips geven aan ouders en dergelijke. Dit klopt niet altijd, maar het is wel leuk om te zien. Lees meer op: Suzanne: Een gezonde leefstijl is belangrijk voor ieder mens en in het bijzonder voor kinderen. Het is onze ambitie om een bijdrage te leveren aan een gezondere leefstijl van kinderen. Dit doen we door de inzet van een belevend lesprogramma over voedsel en voedselproductie voor basisschoolleerlingen. Ons gaat het erom kinderen te leren waar voedsel vandaan komt en wat het effect is van voeding op hun gezondheid. We nemen de leerlingen altijd mee naar een teler of boer om te laten zien wat er groeit en hoe het groeit: tomaten, champignons, prei, aardappelen, noem maar op. Ze leren in de echte wereld hoe groenteoogst en productie werkt. Daarna gaan ze met het kistje met groenten naar de keuken om met een kok een gerechtje te bedenken. Samen eten ze het uiteindelijk op. Het is mooi om te zien dat de kinderen enthousiast terugkomen van teler en boeren zeggen dat ze helemaal niet wisten dat aardappels in het zand groeien. Of: is het echt waar dat er meerdere soorten prei per jaar zijn? Bewustwording en goede kennis van voeding en gezondheid op jonge leeftijd helpt kinderen om nu en op latere leeftijd bewustere keuzes te maken, zodat gezond eten en leven normaal wordt. We hebben een effectstudie laten doen door de Universiteit van Maastricht en we zien dat kinderen door deelname aan Kokkerelli meer groente en fruit gaan eten. HIGH- LIGHTS in het programma KidsKookBattle: de eerste nationale kookwedstrijd voor kinderen oktober Op woensdag 19 oktober koken kinderen uit het hele land samen tijdens de KidsKookBattle powered bij Allerhande in de Foodhallen in Amsterdam. Virtuele College Tour oktober Ga virtueel mee de collegebanken in, met feiten en fabels over voedsel en gezondheid, via internet en social media. Dit wordt gratis beschikbaar gesteld door Wageningen University & Research, HAS Hogeschool, Van Hall Larenstein en Hogeschool Inholland. Op deze manier is de kennis van hoogleraren en lectoren voor iedereen toegankelijk. Volg bijvoorbeeld het college: Is worst de sigaret van de toekomst? door prof.dr.ir. Frans Kok en prof. dr. ir. Ellen Kampman op 19 oktober. Kenniscentrum Greenport Venlo 19 oktober Kom naar de presentatie van het nieuwe samenwerkingsverband tussen de HAS Hogeschool en Fontys, gericht op toegepast onderzoek ten behoeve van het midden- en kleinbedrijf in de agrifoodsector. Met lezingen door verschillende lectoren over de toekomst van voeding, mens, maatschappij en onderwijs.

8 14 15 KEUKENBAZENMonique de Wit - Projectleider Monique: Keukenbazen is een jaarlijkse kookcompetitie georganiseerd door AgriFood Capital voor kinderen uit groep 7 en 8 in de regio Noordoost-Brabant. Bij ons gaat het om gezond en lekker koken, bij voorkeur met de producten die je om de hoek vers kunt halen, bij leveranciers in de buurt. Met Keukenbazen willen we laten zien hoe veelzijdig de agrifood sector is. Juist in de regio Noordoost-Brabant want nergens anders is deze mooie sector zo compleet en zichtbaar aanwezig. Door de unieke samenwerking tussen boeren, voedingsmiddelenbedrijven, supermarkten, restaurants, scholen en gemeenten brengen we agrifood dichter bij de mensen. Dat maakt Keukenbazen zo bijzonder. Iedereen in de leeftijdsgroep van 10 tot 12 jaar kan een team oprichten en een menu insturen. In elke gemeente bepaalt een chefkok welk team de gemeente mag vertegenwoordigen in de finale: de Mega Live KookBattle. Voor de winnaars zijn er mooie prijzen, ze krijgen onder meer een kijkje achter de schermen van 24kitchen. De wedstrijd wordt steeds populairder: dit jaar doen er meer dan 80 teams mee. Daar zijn we heel blij mee! Lees meer op: We zien ontzettend geïnspireerde kinderen de meest prachtige creaties maken. Behalve dat de recepten natuurlijk lekker moeten zijn, moedigen we de kinderen ook aan om met gezonde, lokale ingrediënten te koken. Ook laten we kinderen ervaren hoe belangrijk het is om samen aan tafel te gaan en te koken met producten uit eigen buurt. De lol van de kinderen op de finaledag is het allermooist om te zien. Maar de kinderen hebben het niet alleen leuk, ze nemen het hele kookproces ontzettend serieus. Het is best knap dat ze de zich de hele dag zo goed kunnen concentreren. Ik weet zeker dat ze zich voor de rest van hun leven herinneren dat samen koken en eten erg leuk is. Dat we dat effect bereiken, is erg belangrijk. We zijn in 2015 enthousiast gestart met zes gemeenten en dit jaar doen er al achttien mee; dat is vrijwel de gehele regio! De burgemeester van de winnende gemeente mag zich een jaar lang SmaakBurgemeester van Nederland noemen. Je ziet nu dat dit een felbegeerde titel aan het worden is, de burgemeesters worden steeds fanatieker in het aanmoedigen van hun teams. Er staat ons de komende jaren veel kookspektakel te wachten. Partners van Keukenbazen zijn EMTÉ, Rabobank en Koning Willem I College. Contact Heeft u vragen of opmerkingen over Dutch Agri Food Week 2016 of over deze publicatie? Colofon Dit is een eenmalige uitgave voor Dutch Agri Food Week Deze publicatie is online terug te vinden via Neem dan contact met ons op: Projectbureau Dutch Agri Food Week Annette van de Wetering E: annettevandewetering@dafw.nl Marianne Aarnoudse E: marianneaarnoudse@dafw.nl facebook.com/dutchagrifoodweek Campagnebeelden: Willem de Kam Deze uitgave is tot stand gekomen met informatie uit verschillende bronnen. Diverse organisaties hebben hun medewerking verleend en informatie verstrekt. DAFW heeft deze informatie voor zover mogelijk geverifieerd en gecontroleerd, We kunnen echter geen verantwoording dragen voor fouten en consequenties daarvan. Dutch Agri Food Week maken we samen en is mede mogelijk gemaakt door: Nationale Partners MKB-Cluster Healthy Food Initiatiefnemers

9 Participanten en deelnemers Aeres Hogeschool AgriFood Capital AgriFoodTech Platform Albert Heijn Avans Hogeschool Blue Innovation Center Brainport Development Brightlands Greenport Venlo Clusius College Cube Design Museum Dairy Campus Dutch Poultry Centre Dutch Sprouts Duijvestijn Tomaten Flevocampus FNLI Fontys Hogescholen Food Connection Point Food Future Universiteit Utrecht FoodDelta Zeeland Food Tech Brainport Foodsafari Foodsquad Food Valley NL FrieslandCampina Gemeente Almere Gemeente Venlo Gemeente Zaanstad GreenPort Noord-Holland Noord Greenport Westland-Oostland GroentenFruit Huis Grow Campus HAS Hogeschool Helicon Opleidingen Inholland Hogeschool JFPT Foodlife Jong Helmond Lekker en Gezond KERN gezond KeyGene Klasseboeren Oss Kokkerelli, University for Kids Cooking Koning Willem I College Koppert Cress Koppert Biological Systems Landgoed Scholtenszathe LTO Glaskracht LTO Nederland Makro Den Bosch Ministerie van Economische Zaken Nature s Pride Netwerk Platteland Netherlands Water Partnership Noldus Information Technology Nutrition Alliance Gelderse Vallei NZO Nederlandse Zuivel Organisatie Ondernemerslift+ Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland P2 Pius X College ProeVkantoor Provincie Drenthe Provincie Flevoland Provincie Limburg Provincie Noord-Brabant Provincie Noord-Holland Provincie Zuid-Holland Provincie Zeeland Reed Business Rabobank Nederland Restaurant of the Future Resto VanHarte ROC de Leijgraaf Schaal van Kampen Shoot my food Slimmer Leven Solynta Stadslandbouw Hoorn Stichting Veldleeuwerik Startersmarktplaats Tasty Green Lifestyle Experience Syneratio Southbank Events TEDxVenlo Tomatoworld Topsector Agri & Food Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen Topsector Water Top BV Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij Van Hall Larenstein Hogeschool Vijfsterren Logistiek VION Food Group Vitasquare WaterCampus Wageningen University & Research Westfriesgasthuis ZLTO