Leerwegondersteunend onderwijs

Transcriptie

1 Leerwegondersteunend onderwijs SWV-VO Eemland 2011

2

3 Voorwoord Deze brochure wil behulpzaam zijn bij het maken van een schoolkeuze voor leerlingen die in aanmerking komen voor leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) in de regio Eemland. In het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs (SWV-VO) werken alle scholen met LWOO samen om de leerlingen zo goed mogelijk onderwijs te bieden. Eerst wordt onderzocht welke onderwijsbehoefte de leerling heeft die in aanmerking komt voor LWOO. Daarna wordt gekeken welke school of scholen daarbij het best passende aanbod hebben. Ouders krijgen bij de LWOO-beschikking een advies waarin die school of scholen genoemd worden. In deze brochure wordt de werkwijze om tot indicatiebeschikking en een schoolkeuzeadvies voor LWOO te komen toegelicht. Daarna vindt u een kijkwijzer waarin het aanbod van de scholen in één overzicht is samengebracht. Tot slot presenteren alle scholen met LWOO zich. Hoe om te gaan met het advies, waarop is een lwoo-beschikking gebaseerd, wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de scholen die LWOO bieden,...? Deze en meer vragen worden in deze brochure beantwoord. SWV-VO Eemland De scholen in SWV-VO Eemland met LWOO zijn: Oostwende College Meerwegen scholengroep 1

4 Inhoudsopgave Leerwegondersteunend onderwijs SWV-VO Eemland Inleiding... 3 Een brochure met:... 3 Samenvatting Samenwerkingsverband LWOO Toelating tot LWOO Veelgestelde vragen... 8 Kijkwijzer LWOO SWV-VO Eemland Schoolkenmerken LWOO Mavo Muurhuizen Vakcollege Amersfoort Oostwende College Prisma College Guido de Brès Trias College Mondriaan Wellantcollege Aantekeningen Colofon Deze brochure is een uitgave van: Stichting Regionaal Samenwerkingsverband VO-SVO Eemland. Correspondentieadres: Postbus BN Amersfoort Telefoon: Website: 2

5 Leerwegondersteunend onderwijs SWV-VO Eemland Inleiding Deze brochure is verzonden aan alle basisscholen, speciale basisscholen en voortgezet onderwijsscholen met leerwegonder-steunend onderwijs (LWOO). De brochure wordt meegezonden naar ouders bij het schoolkeuze-advies dat zij krijgen bij een LWOO-indicatiestelling voor hun kind. Een brochure met: Informatie voor: ouders, leerkrachten groep 7 en 8, IB-ers bovenbouw en directies in het BAO, SBAO en SO. Informatie over: de toelating tot het leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) in de regio Eemland. Samenvatting In de brochure staat informatie over de procedure van onderzoek, beschikking en advies. Een kijkwijzer biedt snel een overzicht van de scholen met LWOO en het aanbod dat daar is. De brochure bestaat vervolgens uit beschrijvingen van het leerwegondersteunend onderwijs op de scholen in de regio Eemland. De toelaatbaarheidsbepaling tot LWOO wordt voor alle scholen verzorgd door de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) van het Samenwerkingsverband VO. Vanuit het (S)BAO worden leerlingen, met toestemming van de ouders, aangemeld bij het Samenwerkingsverband VO voor onderzoek en advies. De leerling heeft een hulpvraag of onderwijsbehoefte. De VO-school met LWOO heeft aanbod om daarop in te spelen. Leerlingen verschillen in onderwijsbehoeften en scholen verschillen in het aanbod. Voor toelating tot LWOO is een beschikking vereist van de PCL. De PCL kijkt of de leerling voldoet aan criteria die de overheid heeft vastgesteld op het gebied van vaardigheden, capaciteiten en sociaal emotionele ontwikkeling. De PCL bekijkt of de leerling in aanmerking komt voor een LWOO-beschikking, bekijkt wat de onderwijsbehoeften zijn en bekijkt welke scholen in het aanbod daar bij passen. De PCL stuurt de beschikking samen met het advies en deze brochure naar de ouders. 1. Samenwerkingsverband en LWOO 1.1 In het Samenwerkingsverband VO zitten alle VO-scholen, waaronder VMBO en Praktijkonderwijs. Ook twee REC4-zmok-scholen zitten in het Samenwerkingsverband VO. In de regio Eemland gaat het in totaal om 27 scholen, waarvan 8 scholen LWOO bieden. Het Samenwerkingsverband VO is verantwoordelijk voor de toeleiding naar zorgvoorzieningen en de inrichting van een zorgstructuur voor leerlingen voor wie vaststaat dat er een orthopedagogische en orthodidactische benadering is geboden. Ook heeft het de taak voor de VO-scholen begeleiding en tijdelijke opvang te bieden bij leerlingen die gedragsmatig uit de boot vallen. 1.2 Leerwegondersteunend onderwijs kan variëren van bijlessen en huiswerkbegeleiding tot trainingen om leerlingen beter te laten studeren. Leerlingen kunnen die extra hulp tijdens de lessen krijgen, maar ook buiten de lessen om. Leerwegondersteunend onderwijs (LWOO) vormt géén aparte leerweg. Het is bedoeld voor die leerlingen die het niveau van het vmbo wel aankunnen, maar extra begeleiding nodig hebben om de eindstreep te halen. Na het vmbo stromen deze leerlingen gewoon naar het mbo door. Leerlingen die leerwegondersteunend onderwijs genieten, volgen onderwijs in één van de vier leerwegen. Scholen die leerwegondersteunend onderwijs aanbieden kiezen meestal voor het vormen van kleine, aparte groepen. Bijvoorbeeld voor kinderen die in een grote klas niet op hun gemak zijn, maar zich in een kleine groep wel veilig voelen. Of voor kinderen met een leerachterstand, die in een kleine groep meer kans maken om hun achterstand in te halen. 3

6 Omdat elke leerling anders is en dus ook andere begeleiding nodig heeft, komt leerwegondersteunend onderwijs voor in verschillende vormen en maten. Sommige leerlingen hebben bijvoorbeeld last van faalangst. Ze klappen dicht bij het maken van een toets, waardoor ze onder hun kunnen presteren. Andere kinderen beheersen taal en/of rekenen nog niet zo goed en raken daardoor bij alle vakken achterop. Ook leerlingen die met zichzelf in de knoei zitten of thuis problemen hebben, kunnen gebaat zijn bij leerwegondersteunend onderwijs. Maar ook kinderen die gewoon moeite hebben met leren kunnen natuurlijk altijd een steuntje in de rug gebruiken. Leerwegondersteunend onderwijs biedt leerlingen ondersteuning op maat. Dat hoeft niet perse vier jaar te duren. Leerwegondersteunend onderwijs kan ook tijdelijk zijn. Eén of twee jaar bijvoorbeeld. 1.3 Leerwegondersteunend onderwijs verschilt De meeste leerlingen die in aanmerking komen voor LWOO kunnen op alle scholen met LWOO terecht. Soms is de onderwijsbehoefte van de leerling echter zo specifiek dat de ene school daar een passender aanbod voor heeft dan een andere. Daarom kijkt de PCL naar deze specifieke behoeften en legt daar het specifieke aanbod van de scholen naast. Dat kan te maken hebben met het niveau (alleen theoretische leerweg), een extra jaar om betere aansluiting te krijgen (schakeljaar), maar ook met specifieke gediagnosticeerde beelden (bijv. ADD, ASS, ODD, MCDD). Ook zijn er andere verschillen tussen scholen, bijv. schoolgrootte, geloofsrichting, maar ook in onderwijsvormgeving (bijv. sportklas, vakcollege). In de kijkwijzer verderop in deze brochure is het specifieke aanbod blauw aangegeven. Het aanbod dat voor de meeste LWOO-leerlingen volstaat is daarin geel aangegeven. Ook daarin zijn uiteraard kleine verschillen, maar die zijn minder goed zichtbaar te maken. Voor een goede schoolkeuze krijgt u advies, maar u kijkt en overlegt vooral zelf. 4

7 2. Toelating tot LWOO 2.1 In schooljaar wordt bepaald welke leerlingen in schooljaar naar het LWOO kunnen. De eerste afweging wordt door ouders en huidige school gemaakt: Is het een leerling met leerachterstand of met sociaal-emotionele problemen? Is er al veel zorg geboden en is er een passend vervolg nodig? Als u twijfelt over de haalbaarheid van gewoon vervolgonderwijs, of als u zondermeer vindt dat de leerling aangewezen is op de zorg van het LWOO, dan is dat aanleiding om de leerling, met toestemming van de ouders, aan te melden bij het Samenwerkingsverband VO. De school kijkt eerst zelf naar de didactische kant m.b.v. het Drempelonderzoek. De school vraagt daartoe per mail een pakketje op bij het samenwerkingsverband. Dit is gratis en kan door alle speciale en gewone basisscholen worden uitgevoerd. De beste tijd om aan te melden is het najaar. Dan is in het voorjaar het advies tijdig bekend en kan er een bijpassende school gekozen worden. Let wel: Aanmelding bij het Samenwerkingsverband is niet een aanmelding bij een school. Het beste traject is: eerst onderzoeken en een advies inwinnen, daarna een school kiezen en daar aanmelden. 2.2 De procedure voor aanmelding voor een toelaatbaarheidsbepaling tot LWOO is vrij uitgebreid en dient zorgvuldig te worden doorlopen. De PCL bepaalt ahv vastgestelde criteria of de leerling in aanmerking komt voor een beschikking voor LWOO. Met die beschikking heeft een bijpassende LWOO-school recht op een hogere bekostiging om de benodigde zorg te kunnen verlenen. De volledige procedure bestaat uit: 1. Aanmelden bij het Samenwerkingsverband VO - school, toestemming ouders 2. Verzamelen van gegevens, o.a. testen - PCL 3. Testen scoren en interpreteren - PCL 4. Beoordeling door de PCL - PCL 5. Beschikking met advies naar ouders en school - PCL 6. Schoolkeuze VO en aanmelden - ouders 7. Dossier naar vervolgschool - PCL Aanmelden bij het Samenwerkingsverband VO De aanmeldig wordt gedaan door de school met het toesturen van twee formulieren: aanmeldingsformulier voor het schooljaar , tevens onderwijskundig rapport vragenlijst voor ouders / verzorgers Ouders vullen de vragenlijst voor ouders/verzorgers in en leveren die op school in. De leerkracht vult het onderwijskundig rapport in. De formulieren zijn ook te downloaden vanaf en desgewenst digitaal in te vullen. Vanwege de benodigde handtekeningen dienen de formulieren per post te worden verzonden. U stuurt de twee formulieren naar: SWV-VO Eemland - Postbus BN - Amersfoort. NB bij het invullen van het aanmeldingsformulier / onderwijskundig rapport: Algemeen: Het onderwijskundig rapport dient volledig en zorgvuldig ingevuld te worden. Het telt zwaar mee bij een aanvraag van een LWOO-beschikking! p.1 Schoolloopbaan: bij een doublure 2 kruisjes in het betreffende leerjaar plaatsen p.2 Dyslexieverklaring en/of LGF-beschikking: (kopie) a.u.b. meesturen p.4 Psychologisch onderzoek: Indien er onderzoek is geweest, dat niet ouder is dan ongeveer 1 1 /2 jaar, dan graag aangeven en zo mogelijk meesturen. Als voor dat onderzoek een geldig instrument is gebruikt, dan kan dat onderzoek gebruikt worden en is er geen nieuw onderzoek nodig. Bij twijfel: bel even. p.5 Motivering advies verwijzende school. Deze vraag telt zwaar mee voor de PCL-beslissing: Waarom is volgens u LWOO nodig? p.5 Wettelijke vertegenwoordiger. Ouders hebben recht op een afschrift / kopie en dienen te ondertekenen. Bijlagen: Het eerder op school afgenomen Drempelonderzoek en (een kopie van) het score-uitslagenblad meesturen! 5

8 Verzamelen van gegevens, o.a. testen Als het Samenwerkingsverband VO de aanmelding ontvangt, wordt er een dossier van de leerling aangelegd t.b.v. de indicatiestelling. Naast het onderwijskundig rapport moet het dossier tenminste bevatten: een intelligentietest, didactisch onderzoek in de gebieden technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en inzichtelijk rekenen. Indien het totaal IQ tussen 91 en 120 ligt moet er ook sociaal-emotioneel onderzoek worden verricht. Na het ontvangen van de aanmelding krijgt de leerkracht de SEV (Sociaal Emotionele Vragenlijst) toegestuurd voor aanvullende informatie over de leerling. U kunt ook de SEV vóór de aanmelding opvragen, zodat de formulieren van aanmelding, ouders en SEV tegelijkertijd ingezonden kunnen worden. De eisen aan de onderzoeken en de wijze waarop de gegevens in een dossier bij de PCL aangeboden dienen te worden zijn strak omlijnd: Er mogen alleen instrumenten gebruikt worden die voorkomen op de lijst die gepubliceerd is in 2010, zie te gebruiken vanaf Daarbij staan aanvullende regels m.b.t. leeftijdbereik, afname, doelgroepen, geldigheid, etc. Het Samenwerkingsverband VO Eemland test groepsgewijs. De leerlingen krijgen daarvoor een uitnodigingsbrief, waarvan de school een afschrift ontvangt. In het SBAO en op scholen met minimaal 8 aanmeldingen wordt in overleg op locatie getest. Op één ochtend wordt een psychologische test afgenomen en aansluitend een sociaal emotionele vragenlijst. Het Samenwerkingsverband gebruikt daarbij: Intelligentie: NDT 1999/2004 of SON-R 2003; indien individueel: WISC-III 2002/2005 Soc. Emotioneel: SEV NPV-J 2005 of CBCL 1996 /TRF 1997 /YSR 1997 Didactisch: Drempelonderzoek 678, 4e versie, 2006 (wordt door/op school afgenomen) NB Onderzoeken van derden, of didactische gegevens van de school kunnen in de plaats komen van de centrale testen, zolang ze maar op de eerder genoemde instrumentenlijst staan en voldoen aan de daarbij gestelde eisen. De belangrijkste eisen zijn: Een intelligentietest mag niet ouder zijn dan twee jaar op het moment van indienen bij de PCL Een intelligentietest dient voorzien te zijn van profielscores, naam en functie van de onderzoeker en een originele handtekening Een sociaal-emotioneel onderzoek mag niet ouder dan één jaar zijn als de PCL het ontvangt Didactische gegevens moeten uit het schooljaar zijn. Indien dat gaat om Cito-LVS-onderdelen zoals de SVS, TBL of Rekenen en Wiskunde 1, 2 en 3, dan is het noodzakelijk de toetsnaam, het onderdeel/module, de ruwe score en de vaardigheidsscore te vermelden. De DLE die bij de score hoort moet overeenkomen met de tabellen in het meest recente dle-boek (Melis, Eduforce). Belangrijk: De toets mag niet meer dan 10 dle-punten afwijken van de door de leerling behaalde score (een dle van 38 op een M8 toets is ongeldig: M8 is op toetsmoment dle55) Er moet dan worden doorgetoetst. Bij elke test moet de testdatum aangegeven worden Een testscore moet om te zetten zijn in een DLE. Daarvoor zijn de exacte testnaam, versie / jaar van uitgave, de testdatum, ruwe scores, aantal goed, e.d. nodig Testen scoren en interpreteren Intelligentie-profiel met totaal-iq Didactisch: aantal goed en bijbehorende DLE Didactisch: De leerachterstand vaststellen door de formule1-[dle/dl]. De zo verkregen relatieve leerachterstand ligt tussen 0 en 1 en heeft betrekking op de schoolloopbaan van groep 3 t/m groep 8. Sociaal emotionele problematiek: faalangst, prestatie-motivatie, emotionele instabiliteit Beoordeling door de PCL-VO Het onderwijskundig rapport wordt doorgenomen, waarbij vooral gelet wordt op vraagstelling (hulpvraag), motivering, wat er ondernomen is, didactische rapportage, sociaal emotioneel functioneren en bijzonderheden: Is de motivering voor de aanvraag in lijn met het onderwijskundig rapport en de testresultaten? Vragenlijst ouders: zorgen? Bijzonderheden? Overige onderzoeken, begeleiding, crisisinterventies, hulpverlening, rugzakje, etc. Hoe liggen de testresultaten t.o.v. de wettelijke indicatiecriteria? o Intelligentie: totaal IQ o Leerachterstand: technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en inzichtelijk rekenen o Sociaal-emotioneel: faalangst, prestatiemotivatie, emotionele instabiliteit 6

9 De indicatiecriteria LWOO zijn: o IQ o Leerachterstand 0,25-0,5 op 2 of meer gebieden, waarbij begrijpend lezen en/of inzichtelijk rekenen o Bij IQ en/of tegenstrijdige criteria: motiveren waarom LWOO gevraagd wordt o Bij IQ belemmerende sociaal-emotionele problematiek aantonen Is er aanvullende informatie nodig? Overleg met de school? Vaststellen: o Wat is de onderwijsbehoefte van de leerling? o Welk LWOO-aanbod heeft de leerling vooral nodig? o Welke scholen met LWOO passen daar het beste bij? Een beschikking afgeven en een advies formuleren Beschikking en advies naar ouders en school Het beschikkingsbesluit en het advies van de PCL worden per brief aan de ouders meegedeeld. Tegelijkertijd ontvangt de school een brief. Bij de beschikking LWOO zijn de volgende adviezen mogelijk: 1. LWOO-algemeen 2. LWOO-specifiek 3. Geen LWOO-beschikking, maar praktijkonderwijs of regulier onderwijs als advies 4. Zorgbudget Uit het zorgbudget van het Samenwerkingsverband VO kunnen jaarlijks een beperkt aantal leerlingen bekostigd worden die net buiten de indicatiecriteria vallen, maar volgens de PCL op grond van hetgeen bij stap 4 is gebleken wel aangewezen zijn op een LWOO- setting (algemeen of specifiek). Het budget wordt voor de duur van twee jaar toegekend, waarna aan het eind van leerjaar twee een herindicatie plaatsvindt. Bij de beschikking en/of het advies wordt aan de ouders de LWOO-brochure meegezonden. Bij een beschikking LWOO zit een kopie van het Bespreekformulier van de PCL. Ouders en school hoeven daar verder niets mee te doen, maar het biedt wel een overzicht van de onderzoekresultaten en een vergelijking daarvan met landelijke LWOO-criteria. De school krijgt daar een toelichting bij, zodat de testresultaten en de beschikking en/of het advies desgewenst met ouders kunnen worden besproken. Met de LWOO-beschikking en het PCL-advies kan reeds een schoolkeuze worden gemaakt en een aanmelding worden gedaan op een bij de beschikking en het advies passende VO-school. In de kijkwijzer kunt u zien welke scholen welk aanbod hebben Schoolkeuze VO en aanmelden Als de toelaatbaarheid is bepaald (stap 1-5) en er een beschikking en advies zijn afgegeven: 1. Ouders maken een schoolkeus en doen een aanmelding (in overleg met de huidige school) 2. De VO-school vraagt bij de PCL van het Samenwerkingsverband-VO het dossier op met de originele beschikking (ouders hebben een kopie), rapportages en onderzoekgegevens 3. De VO-school regelt zelf de toelating met bijv. een kennismaking, een gesprek met ouders en leerling, meedraaien, een intake-programma, contact met huidige school, etc. 4. De VO-school besluit over toelating Het dossier gaat naar de vervolgschool In de uitvoering van stap 6 heeft de (vervolg-)vo-school het dossier opgevraagd. Het Samenwerkingsverband-VO houdt geen dossiergegevens. Ook als de leerling naar een andere vorm van onderwijs gaat dan LWOO of PRO, gaat het dossier naar de betreffende VO-school, zodat het onderwijskundig rapport en de onderzoekgegevens daar gebruikt kunnen worden voor een zo goed mogelijke start en het een uitvoering is van de doorgaande lijn van zorg en begeleiding bij de overgang van PO naar VO. 7

10 3. Veelgestelde vragen PCL Komt mijn zoon/dochter in aanmerking voor LWOO? Een leerling komt niet zomaar in aanmerking voor LWOO. Het moet duidelijk zijn dat de leerling de extra hulp echt nodig heeft. Er is een commissie om dat te bepalen: de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) van het VO. De PCL bekijkt het dossier van de leerling en bepaalt aan de hand van landelijk vastgestelde criteria of de leerling in aan-merking komt voor LWOO. Als de PCL een positief besluit neemt, geeft zij een beschikking af waaruit dat blijkt. Met die beschikking kan de LWOO-school de extra hulp bekostigen. Criteria Welke criteria hanteert de PCL? De PCL kijkt naar het leerling-dossier. Daarbij wordt speciaal gelet op intelligentie, leervorderingen en sociaal-emotionele problemen. De PCL kijkt naar de leervorderingen op de volgende vier gebieden: technisch lezen, begrijpend lezen, spellen en inzichtelijk rekenen. De leerling moet voor toelating tot het LWOO in ieder geval een achterstand hebben in tenminste twee van de vier gebieden. Minimaal één daarvan moet rekenen of begrijpend lezen zijn. Soms kan aangetoonde sociaal-emotionele problematiek ook leiden tot plaatsing in het LWOO. Moet mijn zoon/dochter worden getest? De PCL heeft een volledig dossier nodig om te kunnen beslissen of een leerling in aanmerking komt voor LWOO. Als er geen recente of bruikbare testuitslagen van een leerling bestaan, dan zal hij of zij moeten worden getest. Wie bepaalt of mijn zoon/dochter moet worden getest? De (speciale) basisscholen kunnen problemen bij leerlingen al vroeg zien. Op basis van hun gegevens uit het leerlingvolgsysteem, rapporten en hun jarenlange ervaring met de leerling, zijn zij goed in staat te beslissen of het zin heeft een leerling te laten testen. Mocht dit het geval zijn, dan voeren de school en de ouders hierover meestal een gesprek. Ook bij twijfel kan een test duidelijkheid verschaffen. Alleen als de ouders toestemming geven, zal de school de leerling aanmelden bij het Samenwerkingsverband VO om de testprocedure in gang te zetten. Hoe wordt er getest? Het Samenwerkingsverband VO ontvangt de aanmelding, samen met een onderwijskundig rapport, een ouderformulier en eventuele recente testgegevens. Er wordt een dossier aangelegd. Als er moet worden getest ontvangen de ouders en de school een brief met een uitnodiging voor de test. Een test beslaat een ochtend en bestaat uit een intelligentietest en een sociaal-emotionele vragenlijst. De testen worden in groepen van maximaal 15 leerlingen afgenomen door een orthopedagoog of psycholoog. In het speciaal basisonderwijs wordt op de school getest. Wanneer wordt er getest? Vanaf november wordt er getest. De testen kunnen het hele jaar door worden gedaan, maar om op tijd aan te kunnen melden bij een school voor vervolgonderwijs die past bij de uitslag van de test, kan de test het beste gedaan worden vóór maart. Test Dossier Tijdig Advies Welke rol speelt het Samenwerkingsverband VO? Het Samenwerkingsverband VO verzorgt de procedure van testen en biedt het dossier van de leerling bij de PCL aan. Na de testen ontvangen ouders en school de resultaten, een bijpassend beschikkingsbesluit met advies van het Samenwerkingsverband VO en een kopie van het Bespreekformulier van de PCL. Ouders krijgen een kopie van de beschikking. 8

11 Schoolkeuze Welke rol speelt het Voortgezet Onderwijs? Een leerling wordt voor de testen aangemeld bij het Samenwerkingsverband VO. Scholen voor VMBO met LWOO in de regio Eemland testen zelf niet. Het Samenwerkingsverband VO geeft bij de testuitslag een advies voor vervolgonderwijs. Daarmee kunnen de ouders, veelal in overleg met de (speciale) basisschool, een bijpassende vervolgschool kiezen en daar aanmelden. Aanmelding bij een school voor vervolgonderwijs moet in de regel voor 1 april gedaan zijn. De school voor Voortgezet Onderwijs vraagt vervolgens bij het Samenwerkingsverband-VO het dossier van de leerling op. Aan de hand van het onderwijskundig rapport, de testresultaten, het advies van de PCL, aanvullend overleg met ouders en basisschool, beslist de school uiteindelijk of de leerling zal worden toegelaten. Waar vind ik LWOO in de regio Eemland? Een overzicht staat in deze brochure. Daarmee kunt u een groot aantal overeenkomsten en verschillen zien tussen de scholen met LWOO. In de gegevens vindt u de adressen en websites. Daar kunt u meer informatie vinden. Scholen organiseren informatiebijeenkomsten en kennismakingsdagen. De huidige school weet wanneer dat is. Als ik het niet eens ben met het LWOO-advies van de PCL? Bezwaar De basisschool en de ouders gaan overleggen indien de ouders het niet eens zijn met het advies. Misschien zijn er nieuwe gegevens die tot een ander advies kunnen leiden. In dat geval neemt de basisschool contact op met de PCL, stuurt de nieuwe gegevens toe en vraagt om een nieuw advies. Indien de ouders een andere school op het oog hebben dan de school of scholen met LWOO die in het advies worden genoemd, overleggen zij hierover met de basisschool. Als uit dat overleg een gezamenlijk verzoek komt tot plaatsing op een andere school dan de PCL heeft geadviseerd, nemen de ouders contact op met de gewenste VO-school met LWOO. Daar motiveren zij hun wens. De VO-school treedt in overleg met de PCL en neemt daarna een besluit over de toelating. Dit besluit delen zij de ouders mee. Als de ouders daarna nog steeds een andere wens hebben dan het PCL-advies en het VO-school-besluit kunnen zij bij de PCL een second opinion aanvragen. Daartoe dienen zij samen met de basisschool een verzoek in, samen met een schriftelijke motivatie van de schoolwens. De PCL zal een heroverweging uitvoeren, in overleg met alle betrokkenen. Het advies dat daaruit voortkomt is bindend. 9

12 Kijkwijzer LWOO SWV-VO Eemland 2011 Algemeen Mavo Muurhuizen Vakcollege A foort Oostwende College Prisma College Guido de Brès Trias College Mondriaan Wellantcollege Denominatie RK RK PC PC GEREFORMEERD OPENBAAR OPENBAAR NEUTRAAL Leerwegen Gemengd/ Basis/kader Basis/kader Basis/kader/ Basis/kader Basis/kader/ Basis/kader/ Basis/kader/ theoretisch gemengd gemengd GT/TL gemengd/vmbo-t Klas Gemengd LWOO klas LWOO groep Aparte LWOO LWOO groep Gemengd LWOO groep Gemengd groep BBL/ Gemengde groep BBL/KL/GT Groeps-grootte Max. 25 leerlingen Max. 16 leerlingen Max. 16 leerlingen Max. 16 leerlingen Max. 16 leerlingen leerlingen Max. 16 leerlingen Max. 23 leerlingen Bijzonderheden Geen basis/kader Doorlopende Verlengde lestijd Meelevend Verlengde lestijd Groen karakter leerwegen onderwijs lijn Regio-school gereformeerd naar MBO/ voorwaardelijk naschoolse- voor plaatsing activiteiten ism gemeente Amersfoort. Specifieke nvt Keuze voor beroeps- Expressie- nvt nvt Schakelklassen Paardenklas/ profielen richting direct in Entertainment Sport (s)bao - vo kookklas de eerste klas. Onderzoek Design Aanbod: Screening/RT/ Screening/RT/ Cito/RT/muis-werk Screening/RT/ Protocol/apart RT Screening/ RT Spelling i-uren steunuren muiswerk programma/ RT/extra les handelingsplan Taal/spraak RT Screening/RT/ Screening/RT/ Cito/taalbeleid/ RT RT Taalbeleid/ Taalbeleid steunuren muiswerk muiswerk woordenschattraining Dyslexie Protocol/ Protocol/ Protocol/zorgpas/ Protocol/ Protocol/zorgpas Toegestane Protocol/zorgpas/ Speciaal programma aanpassingen zorgpas/coach/ RT coach zorgpas/ aanpassingen coach/ RT diagnostiek Rekenen/ RT tijdens Extra uur rekenen/ Extra hulp in Rt/muiswerk/ Tijdens wiskunde Extra les Extra hulp in RT wiskunde wiskunde les steunlessen de groep/rt studiebegeleidings- de groep/rt in klas 2 lessen Dyscalculie Aanpassing in Zorgpas/ RT door Zorgpas/ Apart programma Extra RT door RT programma extra steun wiskunde extra begeleiding/ klas 3,4 ondersteuning wiskunde docenten RT docenten 10

13 Faalangst Lef training/ Cursus Faalangsttraining/ Faalangst training/ Leefstijl/ Training Training Siddekuur Faalangsttraining examenvrees- zelfvertrouwen/ examen-training examentraing apart programma training Examenvreestraining Sociale In mentorlessen Leefstijl/ Sova training Sova training/ Leefstijl/ Sova training Pep kuur/toon/ Sova training onzekerheid Sova training Kanjertraining handelingsplan rots en water/ stevig Werkhouding Mentor gesprekken Lessen studie- Begeleiding/ Begeleiding Aanspreken en Boekje Effe naar Lessen studie- Periodeplanners/ vaardigheid/rt structurele mentor/ bijsturen mezelf kijken / vaardigheid/rt studievaardigordening en 4 jaarlijkse reflexie WMG boekje mentorlessen ordening en heden/ structuur/ met vervolgaanpak structuur huiswerk-uren begeleidingsuur Motivatie Mentor gesprekken Lesprogramma Mentor gesprekken Training/ coaching Prettige Portfolio/ Persoonlijke Inspirerende leeromgeving voortgangs- gesprekken docenten gesprekken Ass Personal coach Begeleidingsplan/ Handelingsplan/ Docenten / Handelingsplan Handelingsplan Sociale Docenten competentietraining Rec 4 aanmelding geschoold vaardigheidslessen/ geschoold (presenteren e.d.) handelingsplan zelfbeeldtraining Adhd Problematiek Bekend/ Handelingsplan/ Docenten Handelingsplan Handelingsplan Sociale Docenten bekend mentorlessen/ Rec 4 aanmelding geschoold/ vaardigheidslessen/ geschoold begeleidingsplan handelingsplan zelfbeeldtraining ODD/CD Problematiek Begeleidingsplan/ Rec 4 aanmelding Docenten Haalbaarheids- Handelingsplan Sociale Docenten bekend In ernstige gevallen: geschoold/ onderzoek bij intake/ vaardigheidslessen/ geschoold Rec 4 aanmelding handelingsplan handelingsplan zelfbeeldtraining/ training explosief Anders Traumaverwerking Traumaverwerking Haalbaarheid plaatsing onderzoek Auditief Aannamebeleid Plaatsing in overleg Toelatings- Haalbaarheid Haalbaarheid Begeleiding met Begeleiding is commissie/zorgpas plaatsing onderzoek plaatsing onderzoek ondersteunende mogelijk apparatuur Haalbaarheid plaatsing onderzoek Visueel Aannamebeleid Plaatsing in overleg Toelatings- Haalbaarheid Afstemming per Begeleiding met Begeleiding is commissie/zorgpas plaatsing onderzoek leerling ondersteunende mogelijk apparatuur Motorisch Aannamebeleid RT door MRT Toelatings- Haalbaarheid MRT MRT Begeleiding is gymnastiek docent weerbaarheidstraining commissie/zorgpas/ plaatsing onderzoek gymnastiek docent mogelijk MRT/RT/handschrift Anders Ziekte van Bric begeleiding Geel Aanbod voor onderwijsbehoeften van leerlingen die in aanmerking komen voor LWOO. Blauw Specifiek aanbod voor specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen die in aanmerking komen voor LWOO. 11

14 Schoolkenmerken LWOO Mavo Muurhuizen Algemeen Gegevens school Mavo Muurhuizen, vestiging van Meridiaan College Zangvogelweg DL Amersfoort Telefoon: Contactpersoon: mevr. drs. J.A.P. Bliekendaal, zorgcoördinator Toppers LWOO I-uren Personal coach en een maatje voor LWOO leerlingen. De personal coach begeleidt de leerling individueel, plant huiswerk met de leerling of neemt de cijfers door LWOO i-uur voor Engels en wiskunde, naast de reguliere i-uren Ontwikkellijnen die meer aansluiten bij de vaardigheden van LWOO leerlingen, zoals LO2 en muziek RT naast taal en rekenvaardigheid ook op het vakgebonden gebied Leerwegen leerjaar 3 en 4 Theoretische en gemengde leerweg Specifieke profielen 1 en 2 n.v.t. Groepsgrootte Maximale groepsgrootte in leerjaar 1 en 2 is 25 leerlingen Aparte/geïntegreerde klassen Er zijn geen speciale klassen/groepen voor LWOO leerlingen. Aard van de begeleiding Individuele hulpuur, (specifieke kenmerken van de LWOO i-uur wiskunde en Engels, pedagogiek, specifiek kenmerken Dispensatieklas van de didactiek) Betrokkenheid leerling bij onderwijs: 3de en 4de klas: portfolio. Betrokkenheid ouders Ouderraad, DMR, CMR, Vrijwilligers op het mediaplein, ouderavonden, continue rapportage, LVS, Handelingsplannen worden besproken en ondertekend. Aanwezigheid interne specialisten Personal coach Leerlingbegeleider Orthopedagoog Remedial teacher Ambulant begeleider Schoolarts Personal coach coordinator LWOO-coördinator Zorgcoördinator 12

15 Specifiek LWOO aanbod Didactiek Begeleiding Spelling Toetsafname Individueel en in groepjes wordt er door de remedial teacher gewerkt aan spellingsvaardigheid Taal/Spraak Aandacht tijdens de taallessen i-uren talen LWOO-i-uur Engels Dyslexie Kurzweil: De leerlingen krijgen bij een aantal vakken ondersteuning van het programma Kurzweil. Vooronderzoek: bij vermoeden van dyslexie. Indien nodig onderzoek door extern bureau. Dispensatie: individueel begeleidingsplan voor dyslecten 2de klas met dispensatie Frans en/of Duits. Toetsen/examen: leerlingen krijgen extra tijd, vergrote tekst, taalexamens via de computer. Rekenen/Wiskunde Individueel en in groepjes wordt er door de remedial teacher gewerkt aan rekenvaardigheid aandacht tijdens de wiskundelessen i-uur wiskunde LWOO-i-uur wiskunde Dyscalculie 2de klas: indien moeite met wiskunde dan basis-kader programma. Leerlingen werken dit programma zelfstandig door. Sociaal-Emotioneel Begeleiding Faalangst Examenvreestraining en lef training Sociale Onzekerheid (Ook Ass-Add) Mentorlessen Werkhouding 1ste klas: continu rapportage met gedragskenmerken Alle leerjaren: gedragskenmerken op het rapport 2de en 3de klas: rode boekje, waarmee gedrag van de leerling in de les wordt bijgehouden. Wordt met ouders en leerling besproken. Mentorcoachgesprekken In i-uren wordt aan werkhouding aandacht besteed. Motivatie Mentorcoachgesprekken Anders Ass (Pdd-Nos/Mcdd) Personal Coach en docenten hebben kennis over varianten autisme Adhd (Asperger, pdd-nos enz.) en weten hoe hiermee om te gaan. Odd/Cd Indien deze kennis ontbreekt kan docent bijscholing krijgen. Anders NLD, ESM Fysiek Begeleiding Auditief Het aannamebeleid bepaalt of de school de leerling kan bieden wat hij/zij nodig Visueel heeft. Er kan gebruik gemaakt worden van elektronische middelen zoals de beamer. Motorisch Leerlingen kunnen gebruiken maken van een eigen laptop. 13

16 Schoolkenmerken LWOO Vakcollege Amersfoort Algemeen Gegevens school Toppers LWOO Leerjaren en 4 Vakcollege Amersfoort Locatie Hooglandseweg Noord 55 Locatie Liendertseweg Horeca, Toerisme & Voeding - Zorg & Welzijn - Techniek - Administratie 3813 VD Amersfoort 3815 BA Amersfoort Telefoon: Telefoon: Contactpersoon: de Heer R. Theben Terville, zorgcoördinator Telefoon: x de O van goed onderwijs. Ontdek; Leerlingen van het Vakcollege Amersfoort gaan uitgebreid aan de slag om hun talenten te ontdekken. Dit doen zij om vanaf de eerste schooldag direct praktisch aan de slag te gaan. Leren door doen maakt de lessen leuker en afwisselender. Met name geschikt voor leerlingen met een LWO advies Ontwikkel; We vinden het belangrijk dat onze leerlingen zelfstandig kunnen werken, verantwoordelijkheid tonen en hun talenten ontwikkelen. Onderneem; Op het Vakcollege gaat het om een beroepsopleiding waar je met je hoofd en handen leert werken en waar je al snel aan het echte werk kunt beginnen in echte bedrijven. Onderwijs op maat; Aan de start van het schooljaar wordt hieraan direct gewerkt met een sterke individuele begeleiding in en buiten de lessen Ondersteuning; Voor een goede ondersteuning zijn de LWO klassen niet groter dan 16 leerlingen en wordt de leerling begeleid door de mentor. Op het Vakcollege Amersfoort is het onderwijs gericht op het toekomstige beroep, daarom wordt er in leerjaar 1 direct een van de vier beroepsafdelingen gekozen. Dat maakt ons onderwijs een stuk praktischer. Handel & Administratie (Locatie Liendertseweg 101) (kantoor, verkoopbedrijf of de administratie van een bedrijf of winkel) Zorg & Welzijn (Locatie Liendertseweg 101) (beroepen in de zorg, verpleging of hulpverlening, in persoonlijke verzorging, als kapper of kapster of in de voeding). Horeca, Toerisme & Voeding (Locatie Hooglandseweg Noord 55) (beroepen in een hotel, restaurant, café, toerisme en recreatiewereld, brood- en banketzaak). Techniek (inclusief Bouw) (Locatie Hooglandseweg Noord 55) (beroepen in timmeren in de bouw, meubel & interieur en metselen, elektrotechniek, metaaltechniek, voertuigen- of installatietechniek.) Groepsgrootte niet meer dan 16 leerlingen in specifieke LWO groepen. Aparte/geïntegreerde klassen aparte LWOO klassen waar dat nodig is; samen waar dat kan! In overleg met de ouders wordt er gekeken wat het beste past bij hun kind. 14

17 Aard van de begeleiding Er wordt gewerkt vanuit een individueel handelingsplan. Afname CITO entree toets. Er is wekelijks overleg tussen mentor,zorgcoördinator en de teamleider over de voortgang van de leerling. In de begeleiding richten we ons vooral op wat leerlingen wel kunnen en ontdekken waar ze vooral goed in zijn. Zorgpas en dyslexiepas Er wordt gebruikt gemaakt van ambulante begeleiders voor leerlingen met meer specifieke hulpvragen op gedragsgebied. Het gehele team is geschoold over hoe les te geven en te werken met leerlingen met specifieke (leer)stoornissen zoals dyslexie, ADHD en spraak- taalproblemen Betrokkenheid leerling 4 keer per jaar wordt er met de leerling en ouders een portfoliogesprek gehouden. bij onderwijs: Hierin komen o.a alle bewijsstukken van de geleverde prestaties en de aangeleerde vaardigheden aan bod. Betrokkenheid ouders ouders worden regelmatig op school uitgenodigd. Inloopuur: wekelijks de mogelijkheid van contact ouders-mentor. Lidmaatschap van ouderraad en MR Aanwezigheid interne specialisten Leerlingbegeleiders remedial teachers decanen vertrouwenspersonen dyslexiecoaches specialisten op het gebied faalangst, examen en sociale vaardigheidstrainingen. orthopedagoog voor o.a. dyslexiebepaling. zorgcoördinator. Specifiek LWOO aanbod Didactiek Begeleiding Spelling Afname CITO entree toets In de les wordt gewerkt met speciale computerprogramma s spelling. Steunuren voor leerlingen met ernstige spellingproblemen. RT-ondersteuning Taal/Spraak Afname CITO entree toets Extra uur Nederlands met daarin een apart programma begrijpend lezen in de les. Steunuren en RT begeleiding buiten de les Dyslexie Er wordt gewerkt vanuit een dyslexieprotocol Voortgezet Onderwijs. Dyslexiepas. Op het examen kunnen bijzondere maatregelen genomen worden. Rekenen/Wiskunde Alle leerlingen krijgen een extra uur rekenen. Aparte ondersteuninglessen buiten de groep. Dyscalculie Extra ondersteuning door de leerkrachten Wiskunde. Op een zorgpas staan de gemaakte afspraken en begeleiding. 15

18 Sociaal-Emotioneel Begeleiding Faalangst Voor leerlingen van klas 1 t/m 3 wordt de cursus zelfvertrouwen gegeven. In klas 4 kunnen leerlingen deelnemen aan de cursus examenvreestraining door geschoolde leerkrachten. Sociale Onzekerheid In de mentorlessen veel aandacht aan de omgang met leerlingen: (Ook Ass-Add) lesprogramma Leefstijl Cursus sociale vaardigheden door geschoolde trainers Werkhouding Het schooljaar kent 4 perioden, waarbij iedere periode een vaardigheid centraal staat, zoals samenwerken, plannen en organiseren, onderzoeken en presenteren Motivatie Leren door doen afwisseling in de lessen stage werken aan dat wat je graag wil worden Anders Bij rouwverwerking wordt de leerling begeleid door onze leerlingbegeleider. Ass (Pdd-Nos/Mcdd) In overleg met ouders wordt bekeken welke hulp geboden kan worden. Bij aanname wordt een begeleidingsplan opgesteld en krijgt de leerling extra ondersteuning Adhd In overleg met ouders wordt een begeleidingsplan opgesteld. In de mentorlessen wordt ADHD als thema met de leerlingen besproken Odd/Cd Samen met de orthopedagoog wordt een begeleidingsplan opgesteld. Bij ernstige ODD wordt de leerling verwezen naar een REC 4 school Anders Fysiek Begeleiding Auditief De school heeft geen speciale voorzieningen. In overleg met ouders en de toelatingscommissie wordt bepaald of een leerling geplaatst kan worden Visueel De school heeft geen speciale voorzieningen. In overleg met de ouders wordt bekeken of de leerling geplaatst kan worden Motorisch Ondersteuning van de fijne motoriek wordt gegeven door een M - RT-er Ondersteuning van de grove motoriek wordt gegeven door de docenten lichamelijke opvoeding. 16

19 Schoolkenmerken LWOO Oostwende College Oostwende College Meerwegen scholengroep Algemeen Gegevens school Oostwende College (PC) Plecht WB Bunschoten Telefoon: Website: Dhr. P. van de Brink: brinkp@0ostwende.nl (zorgcoördinator) Toppers LWOO Oostwende College voor meer en ondernemend leren De lessen in het leercentrum met maximale zelfstandigheid voor leerlingen. Dit leercentrum is de thuisbasis voor de LWOO leerlingen. Naast klassikale instructie in dit open leercentrum is er ruimte voor persoonlijke aandacht en begeleiding door de studienissen in het gebouw. Speciaal opgeleidde mentoren voor de LWOO leerlingen Een vast klein team van docenten Ook bij LWOO leerlingen aandacht voor talentontwikkeling in het kader van Oostwende meer dan leren. Maltha inscool als huiswerk- en begeleidingsinstituut. Leerwegen BBL, KBL, : intersectoraal ondernemendheid, GL en TL. In klas 3 en 4 het PTA (= programma toetsing en afsluiting) In klas 1 en 2 het PTO (= Programma toetsing Onderbouw) en H/V 1 t/m 3 Lestijden 70 minuten (verlengde lestijd) Groepsgrootte Maximale groepsgrootte voor LWOO is 16 leerlingen. Andere groepen maximaal 25 leerlingen per groep Aard van de begeleiding Klassikale lessen worden afgewisseld met projectonderwijs en BZW (specifieke kenmerken van (begeleid zelfstandig werken) de pedagogiek en didactiek Aandacht voor leerstijlen in de les (pedagogisch en didactisch) o.i.v. de verlengde lestijd (70 minuten) Aandacht voor groepsvorming als ook individuele vorming door mentoraat Aandacht voor vaardigheden en attitude in het kader van ondernemendheid in vrijwel alle lessen. Leerlingen leren reflecteren en evalueren. Op basis van coaching tijdens het mentoraat werken leerlingen vanaf leerjaar 1 aan een portfolio. Elke periode maakt de leerling een reflectieverslag dat dienst doet tijdens de rapportvergaderingen als onderligger voor de prestaties. Betrokkenheid leerling Leerling vult jaarlijks enquête in bij onderwijs Leerlingenpanel om uitkomsten te bespreken. Leerlingenraad als platform voor schoolse zaken en vertegenwoordiging in de DMR Schoolkrant Voortgangsgesprek handelingsplan Reflectie over docentgedrag via `keiwijzer 17

20 Betrokkenheid ouders Ouders kunnen plaatsnemen in de ouderraad (locatieoverstijgend) en/of oudergroep De oudergeleding van de DMR Er is veelvuldig (wekelijks) contact mogelijk tussen mentor en ouders. Alle leerlingen krijgen huisbezoek. Het handelingsplan wordt met de ouders en de leerling minstens twee keer per jaar besproken. Aanwezigheid interne specialisten Leerlingbegeleiders Faalangstreductie trainers remedial teacher vertrouwenspersoon zorgcoördinator. Specifiek LWOO aanbod Didactiek Begeleiding Spelling Cito Vas als toetsinstrument. Op basis hiervan specifieke RT op groeps- en individueel niveau Hulp binnen de klassikale setting en met name de ` onderdompeling methode op het gebied van werkwoordspelling Muiswerk bij achterblijvende leerlingen Helpdesk na de les via vakdocenten Nederlands en Engels. Taal/spraak Remediale hulp als extra ondersteuning Vanuit het vak Nederlands wordt binnen andere vakken aandacht besteed aan taal en spraak Cito Vas en de methode muiswerk Helpdesk (steunuur) door docent Nederlands Dyslexie Dyslexie protocol Zorg/faciliteitenpas voor leerlingen met dyslexie Kurzweill 3000 : software ter ondersteuning binnen meerdere vakken. Signalering dyslexie door vakdocent Vooronderzoek door zorgcoördinator en koppeling LVS Specificatie door externe orthopedagoog. Rekenen/Wiskunde Cito Vas als toetsinstrument Begeleiding door vakdocent op groeps- en/of individueel niveau binnen de les Helpdesk na de les door de vakdocent wiskunde Leerlingen kunnen ook op hoger niveau werken binnen de klas Dyscalculie Begeleiding door RT er en vakdocent 18