Inburgeringsbeleid 2011

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Inburgeringsbeleid 2011 (versie 3 maart 2011) Bijlage 1. adviesnota inburgeringsbeleid 2011 en wijzigingsvoorstel verordening OSP/Beleid Februari 2011

2 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven OSP / beleid Datum Februari 2011 gemeente Eindhoven

3 OSP/Beleid Inhoudsopgave Inhoudsopgave INLEIDING DOELGROEP INBURGERING DOELGROEPEN CRITERIUM PRIORITERING BPI-BESTAND TAKEN BUREAU INBURGERING DE BENADERING VAN DE DOELGROEP HANDHAVING ONTHEFFINGEN EN VRIJSTELLINGEN TAKEN VAN BUREAU INBURGERING IN HET AANBOD INBURGERINGSTRAJECTEN EN STAATSEXAMEN PIB EN DE TAALKENNISVOORZIENING EENMALIG EEN AANBOD EN ÉÉN AANBOD INTEGRAAL AANBOD AANBODSTELSEL BESTUURLIJKE BOETE DE HOOGTE VAN DE BESTUURLIJKE BOETES KWIJTSCHELDING EIGEN BIJDRAGE Bijlage 1: BPI-bestand gemeente Eindhoven 3

4 1 Inleiding Kaders Kader: Kadernota Prioritering Participatiebeleid (vastgesteld op 8 februari 2011). Deze Kadernota beperkt zich tot het uitvoeringsjaar Het Inburgeringsbeleid 2011 is een nadere uitwerking van de Kadernota Prioritering Participatiebeleid voor wat betreft het onderwerp inburgering voor het uitvoeringsjaar Alfabetisering voor anderstaligen (WEB, nt2) is een aanpalend beleidsterrein. Alfabetisering werd tot op heden ingezet als voortraject voor de inburgering. De keuzes rondom inburgering hebben gevolgen voor het voortraject alfabetisering. Deze gevolgen worden ook in beeld gebracht. Doelstelling Kadernota Prioritering Participatiebudget: Het centrale doel van de inzet van het Participatiebudget op drie onderdelen is structurele economische zelfstandigheid. Ook inburgering moet leiden tot meer zelfredzaamheid. Overige kaders: het regeerakkoord, het coalitieakkoord gemeente Eindhoven, de Wet inburgering (WI), de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB, onderdeel Nt2) plus nadere regelgeving. Opdracht voor de inburgering in 2011 Inburgering is een participatie instrument met als uiteindelijke doel structurele economische zelfstandigheid. Inburgeraars krijgen op deze manier een kans om te integreren en participeren in de Eindhovense samenleving. Dit kan in de wijk/buurt of op school, maar bij voorkeur op de arbeidsmarkt. Bijstandsgerechtigden met groeipotentie naar trede 5 of 6 op de participatieladder krijgen inburgering integraal aangeboden met als hoogste doel werk (trede 6). De opdracht voor 2011 is: Het Bestand Potentieel Inburgeringsplichtigen (BPI) in twee jaar zoveel mogelijk leeg maken en met de beschikbare middelen zoveel mogelijk inburgeringsplichtigen alsnog een passend inburgeringsaanbod doen. Bij de prioritering is het verkrijgen van werk en het maatschappelijk rendement 1 bepalend. De gemeente Eindhoven wil maximaal gebruik maken van de wettelijke ontheffingsmogelijkheden. Bij het doen van een aanbod blijft de haalbaarheid het belangrijkste criterium. Een inburgeringstraject wordt gezien als een schaars goed en een kans voor de inburgeraar. Er zijn rechten én plichten. 1 Maatschappelijk rendement: Participatie in de volle breedte van het woord. Dit is het effect van inburgering op het dagelijks leven, het dagelijks functioneren. 4 gemeente Eindhoven

5 2 Doelgroep inburgering Doelgroepen Het aantal personen in BPI is ongeveer 2300 (huidige stand, inclusief 40% vervuiling). Het college moet naar verwachting 1600 verplichte inburgeraars in twee jaar tijd spreken, waarbij na screening besloten wordt om een aanbod te doen of over te gaan tot ontheffing of vrijstelling. Daarnaast wordt uitgegaan van 200 asielgerechtigden (en 60 asielgerechtigden in 2012) en 5 geestelijk bedienaren (per jaar). Het aantal analfabeten met een inburgeringsvoorziening in ISI (InformatieSysteem Inburgering) is bij nader inzien veel minder groot dan ingeschat (Kadernota), namelijk 115 personen. Het eerste onderdeel van deze trajecten (alfabetisering) wordt naar verwachting in 2011 of 2012 afgerond. Bureau Inburgering (BI) heeft als onderdeel van de sector Werk de opdracht om de komende twee jaar de personen in het BPI-bestand planmatig op te roepen, te screenen en met de bestaande mogelijkheden een passend aanbod te doen, rekening houdend met de criteria. Degenen die hiervoor in aanmerking komen krijgen een ontheffing (ruime interpretatie) of vrijstelling. Het college kan gezien de capaciteit - in het jaar 2011 maximaal 900 alfabetiserings- en inburgeringstrajecten opstarten. De uiteindelijke realisatie is echter sterk afhankelijk van de mogelijkheden en onmogelijkheden die het college de persoon kan bieden. Het college geeft zichzelf de ruimte om tussentijds (halfjaarlijks) de stand op te maken en het beleid eventueel bij te stellen. Wél een aanbod (scenario 3 Kadernota): 1. geestelijk bedienaren 2. asielgerechtigden 3. analfabeten met een inburgeringsvoorziening, geregistreerd in ISI 2 4. verplichte inburgeraars in het BPI bestand 5. nieuwkomers die voor 16 februari 2011 tot Nederland zijn toegelaten en nog geen aanbod hebben gekregen van het college. Géén aanbod: 1. vrijwillige inburgeraars. 2. nieuwkomers die op of na 16 februari 2011 tot Nederland zijn toegelaten. 3. nieuwkomers die het aanbod van de gemeente Eindhoven hebben geweigerd. In het regeerakkoord staat dat migranten en asielzoekers in de toekomst zelf moeten zorg dragen voor hun inburgering. Wie daarvoor niet voldoende middelen heeft, kan 2 Dit kunnen ook vrijwillige inburgeraars zijn, die een overeenkomst hebben waarin niet duidelijk is opgenomen dat ze hierna geen aanbod meer zullen krijgen. (beperkte groep) gemeente Eindhoven 5

6 een beroep doen op een sociaal leenstelsel (naar verwachting vanaf 2013). Het nieuwe kabinet heeft verder aangekondigd dat het niet slagen voor het inburgeringsexamen, behoudens bijzondere omstandigheden, kan leiden tot intrekking van de tijdelijke reguliere verblijfsvergunning (TK , , nr. 61). Vanaf het uitvoeringsjaar 2014 is er geen geld meer om nieuwe inburgeringstrajecten te starten. In de jaren 2011 tot/met 2013 ontvangen gemeenten landelijk per jaar 100 miljoen minder voor de inburgering. Gelet op de bezuinigingen van het rijk heeft het college al eerder besloten (collegebesluit 2 november 2010) om per 15 december 2010 géén aanbod meer te doen aan vrijwillige inburgeraars. De raad heeft ervoor gekozen om vanaf datum 8 februari 2011 de doelgroep te beperken tot geestelijke bedienaren, asielgerechtigden, analfabeten met een WIbeschikking én de verplichte inburgeraars uit het BPI-bestand. Gemeenten zijn verplicht om aan geestelijk bedienaren en asielgerechtigden een aanbod te doen. Analfabeten hebben op advies van het ministerie een WI-beschikking gekregen (zijn geregistreerd in ISI). Dit kwam ten goede aan de ambitie. Zij hebben een toezegging en komen in aanmerking voor een aanbod. Dit geldt ook voor vrijwillige inburgeraars met een toezegging (overeenkomst). Het betreft hier een minimaal aantal. Het BPI-bestand bestaat uit migranten ofwel oudkomers die al jaren in Nederland verblijven met een inburgeringsplicht. Zij zijn vóór 1 januari 2007 tot Nederland toegelaten (statisch bestand). Ondanks de eigen verantwoordelijkheid en de aandacht voor inburgering de afgelopen jaren (werving, acties in de wijk, balie, direct mailing) heeft het college eind 2010 ervoor gekozen om deze bestaande doelgroep alsnog een aanbod te doen. Zij krijgen alsnog de kans om in 2011 of 2012 te starten met een inburgerings- of alfabetiseringstraject. Eindhoven kent een relatief hoog BPI bestand, huidige stand 2307 personen (oorspronkelijk 5000). Het beleid tot nu toe is gericht geweest op gemotiveerden; beter belonen dan straffen. Dit beleid is tot nu toe succesvol geweest. De ambitie in 2010 is gehaald. Het slagingspercentage is 85,45%. Op deze manier was het niet nodig om bij inburgeringsplichtigen de klok aan te zetten ofwel te handhaven. In de periode 2007 tot 1 december 2010 zijn er namelijk 1639 gemotiveerde verplichte inburgeraars gestart met een traject. Dat is 70% van het totaal aantal gestarte trajecten. Nieuwkomers: Met het besluit over het BPI-bestand heeft de raad er impliciet voor gekozen om aan nieuwkomers per dezelfde datum geen aanbod meer te doen (feitelijk op of na 16 februari 2011). Nieuwkomers, ofwel de nieuwe migranten, die o.a. voor gezinshereniging of huwelijk, na deze datum tot Nederland zijn/worden toegelaten of anderszins een verblijfsdocument met een permanent verblijfsdoel hebben gekregen (bv ex-kennismigrant) (beschikking IND), krijgen géén aanbod meer. Inburgering is nog steeds belangrijk, maar zij moeten het zelf regelen. Nieuwkomers die nog geen aanbod hebben gekregen, maar al wel voor 16 februari 2011 de status van nieuwkomer hadden, krijgen wel een aanbod. 6 gemeente Eindhoven

7 Lopende trajecten (inburgering én alfabetiseringstrajecten) van verplichte én vrijwillige inburgeraars, welke vóór 1 januari 2011 zijn ingezet (beschikt, in ISI), kunnen worden afgerond. Dit wordt in de verordening geregeld. Alternatief aanbod vrijwillige inburgeraars: De gemeente Eindhoven heeft voor bijstandsgerechtigden en voor nuggers een re-integratieaanbod (bijv. een stukje taal). De Kadernota Prioritering Participatiebudget geeft de criteria. Voor werkenden is er géén aanbod binnen het Participatiebudget. Vrijwillige inburgeraars ofwel personen die de taal nog niet goed spreken kunnen daarnaast gebruik maken van de bestaande mogelijkheden in de stad (Welzijnsbeleid). 2.2 Criterium Het college beoordeelt de aanvraag zowel van toepassing op inburgerings- als alfabetiseringstrajecten Nt2 - op basis van onderstaand criterium: Een reële kans van slagen ofwel het inburgeringsexamen is haalbaar. Het college beoordeelt de haalbaarheid van het inburgeringsexamen o.b.v. : - leerbaarheid: TIWI toets en diagnosegesprek - resultaten uit het verleden: oude taaltrajecten en advies aanbieder - aanwezige drempels (psychosomatische klachten*, schulden, langdurige problematiek, gezinssituatie, overige omstandigheden ) - motivatie (wel een diploma ofwel paspoort willen, maar niet bereid tot inspanning, bijvoorbeeld) - genoten onderwijs land van herkomst Bovengenoemd criterium geldt ook voor inburgeraars die bezig zijn met een alfabetiseringstraject - welke geregistreerd is als inburgeringsvoorziening in ISI - en in aanmerking willen komen voor een vervolgaanbod. 2.3 Prioritering BPI-bestand Het BPI bestand bestaat uit een groot aantal personen (2307). Om personen een aanbod te kunnen doen, moet het college alle (potentieel) inburgeringsplichtigen oproepen (zowel nieuwkomers als oudkomers). Iedereen gelijktijdig oproepen is niet wenselijk en ook niet uitvoerbaar. De personen met het hoogste maatschappelijk rendement krijgen de hoogste prioriteit. Het tweede criterium is de kans op werk. gemeente Eindhoven 7

8 Daarnaast vindt het college het van belang om de consequenties voor de verblijfsvergunning bij de prioritering mee te nemen. Personen met een verblijfstatus regulier bepaalde tijd lopen meer risico (krijgen zonder diploma alleen een verlenging voor bepaalde tijd) dan personen met een status voor onbepaalde tijd. Prioritering BPI-bestand: 1. Vrouwen tussen de 27 en 40 jaar ofwel (potentiële) moeders 2. Personen met een bijstandsuitkering met doelperspectief trede 5 of Jongeren tot 27 jaar; 4. Personen met verblijfsstatus regulier bepaalde tijd en < 60 jaar; Ad 1: Vrouwen tussen de 27 en de 40 jaar hebben binnen het BPI de hoogste prioriteit gezien het maatschappelijke rendement. Zij zijn de potentiële moeders die de kinderen opvoeden en begeleiden bij het onderwijs. Mannen kunnen deze taak in de praktijk ook uitvoeren. Gezien de ervaring met deze doelgroepen, de trefkans en de pragmatische insteek, is gekozen voor de benaming vrouwen en niet voor opvoeders. Deze vrouwen krijgen altijd minimaal doelperspectief 3 (inherent aan het volgen van een traject, georganiseerde activiteit) of anders doelperspectief 4. Ad 2 en 3. Bijstandsgerechtigden met doelperspectief trede 5 en 6 vormen de tweede prioritaire doelgroep. Dit is in lijn met de Kadernota Prioritering Participatiebudget. Jongeren doelgroep 3 - krijgen altijd doelperspectief 5 of 6. Ad 4. Personen met de status regulier onbepaalde tijd krijgen prioriteit vanwege hun onzekere verblijfsstatus. Het college wil voorkomen dat personen (denk ook aan gezinnen) na een aantal jaar Nederland moeten verlaten omdat zij niet voldaan hebben aan de inbugeringsplicht. Of het kabinet deze koppeling ooit zal maken, is niet duidelijk. De wettelijke doelgroepen asielgerechtigden en geestelijk bedienaren zijn prioritair ten opzichte van het BPI-bestand. Analfabeten met een inburgeringsvoorziening geregistreerd in ISI zijn op een bepaald moment gereed met hun alfabetiseringstraject (doorlopend). Wanneer zij voldoen aan het genoemde criterium, krijgen ze een aanbod. Dit laatste geldt ook voor zelfmelders. Een zelfmelder die niet meer in BPI geregistreerd staat, maar wel in ISI (bijvoorbeeld omdat de persoon in het verleden zelf initiatieven heeft genomen) wordt op gelijke wijze behandeld. 8 gemeente Eindhoven

9 3 Taken bureau inburgering 3.1 De benadering van de doelgroep Het college gaat fors capaciteit inzetten op het planmatig oproepen van de hierboven genoemde doelgroepen. Er worden meerdere doelgroepen gelijktijdig uitgenodigd, te beginnen met asielgerechtigden, geestelijk bedienaren en vrouwen tussen 27 en 40 jaar. Naast het schriftelijk oproepen worden bepaalde subgroepen in samenwerking met de aanbieders in de wijk opgezocht. Meer sporenaanpak. Wanneer de potentieel inburgeringsplichtige niet heeft gereageerd op een tweede uitnodiging wordt de handhaving gestart. Hierbij worden de in de AwB genoemde termijnen in acht genomen. De handhaving wordt direct aangezet, met of zonder aanbod. De inburgeringsplichtige kan ook een ontheffing of vrijstelling ontvangen. Het college doet verder doorlopend een aanbod aan analfabeten met een inburgeringsvoorziening geregistreerd in ISI. Iedereen krijgt eenmalig een aanbod. Bijstandsgerechtigden met een lager doelperspectief, werkenden, personen van 60 jaar en ouder etc. worden vooralsnog niet met prioriteit opgeroepen. Echter, iedereen uit de doelgroep die zich uit eigen beweging bij de Frontoffice meldt wordt gehandhaafd, met of zonder aanbod. Of men ontvangt een ontheffing of vrijstelling. 3.2 Handhaving Het college bepaalt conform aritkel 26 van de wet voor de oudkomer de dag waarop de handhavingstermijnen aanvangen. De procedure voor het doen van een aanbod is in artikel 6 van de verordening (zie ook het wijzigingsvoorstel) geregeld. Hieruit blijkt dat het college altijd een handhavingsbeschikking neemt. Het college kan de inburgeringsplichtige oproepen om te verschijnen en gegevens te verstrekken (artikel 25 lid 1 Wet inburgering). Het oproepen strekt ertoe een voorziening te kunnen aanbieden dan wel direct (zonder aanbod) een voorziening vast te kunnen stellen, en een handhavingsbeschikking te nemen. Daarnaast kan het college een persoon ten aanzien van wie het op redelijke gronden kan vermoeden dat deze inburgeringsplichtig is, een vermoedelijk inburgeringsplichtige dus, oproepen om te verschijnen en (in artikel 25 lid 3 Wet inburgering genoemde) gegevens te verstrekken die voor diens inburgeringsplichtigheid van belang zijn (artikel 25 lid 2 Wet inburgering). Nieuwkomers moeten binnen zes weken worden opgeroepen Artikel 5.1 Besluit inburgering. Anders dan voor nieuwkomers, geldt voor oudkomers geen oproeptermijn. gemeente Eindhoven 9

10 3.3 Ontheffingen en vrijstellingen Het inburgeringsbeleid op het gebied van ontheffingen en vrijstellingen is op 7 februari 2011 vastgesteld door het college, zie nota Uitvoeringsbesluiten Inburgering rondom verlenging handhavingstermijn en ontheffing. 3.4 Taken van Bureau Inburgering in 2011 screenen BPI bestand (bestandsanalyse, niet-inburgeringsplichtigen verwijderen) intake/diagnose potentieel inburgeringsplichtigen trajectbegeleiding lopende en nieuwe trajecten registeren en verlenen van ontheffingen registreren en verlenen van vrijstellingen handhavingsbeschikkingen afgeven aan degenen die geen aanbod krijgen of willen uitvoeren boetebeleid informatietaak/voorlichting 10 gemeente Eindhoven

11 4 Het aanbod 4.1 Inburgeringstrajecten en staatsexamen Het inburgeringstraject bestaat uit één of meerdere modules: 1. opstaptraject 2. taalophoging 3. ter voorbereiding op Inburgeringsexamen/Staatsexamen 4. maatschappelijke begeleiding (asielgerechtigden) 5. participatiemodule Op weg naar werk 6. participatiemodule Taalstage 7. participatiemodule Meedoen in de wijk Huidige aanbieders 3 : Agens, Sagénn en Ivio De gemeente Eindhoven heeft ook trajecten die voorbereiden op het staatsexamen programma 1 (aanbieder Ste). Inburgeraars met de juiste capaciteiten worden met een kort aanbod toe geleid naar staatsexamen. Een traject naar staatsexamen kan direct worden aangeboden. Een inburgeraar die bij de intake wordt beoordeeld als evident ingeburgerd, wordt direct ontheven van de inburgeringsplicht. Een traject richting staatsexamen is dan niet meer van toepassing. Inburgeraars die met succes het inburgeringstraject hebben afgerond krijgen ook géén traject naar staatsexamen aangeboden. Een vervolgaanbod is niet meer mogelijk. Het aanbod sluit aan bij de opdracht van de sector Werk (én de aanbieders): meer met minder. Dit betekent meer kritisch naar het aanbod kijken. Geen luxe trajecten, wel passend en nog steeds maatwerk bieden. Maximaal één participatiemodule inzetten, tenzij er dringende redenen zijn om hier vanaf te wijken. Meer sturen op de looptijd van trajecten. Bijvoorbeeld, waar mogelijk meer dagdelen inzetten (denk hierbij aan bijstandsgerechtigden en aan snelle leerders die gebruik maken van e-learning). Ook nog beter de regie voeren en sneller schakelen/knopen doorhakken. Daarnaast gaat de sector Werk meer streng sturen op uitval: uitval voorkomen. Dit alles in samenwerking met de aanbieders. Het college geeft een persoon behorend tot de doelgroep: 1. een aanbod, inburgeringsplicht blijft staan; of 2. een vrijstelling, géén inburgeringsplicht; of 3. een ontheffing, géén inburgeringsplicht; of 4. géén aanbod, inburgeringsplicht blijft staan (zie criteria) 3 Europese aanbesteding: Contract eindigt op 1 juli 2012, met de mogelijkheid tot verlening van twee keer één jaar. gemeente Eindhoven 11

12 4.2 PIB en de taalkennisvoorziening Het college kan een inburgerings(of taalkennis)voorziening in de vorm van een persoonlijk inburgeringsbudget (pib) aanbieden. De procedure rondom pib staat in de huidige verordening omschreven. Pib kan interessant zijn om eventuele gaten in het reguliere aanbod te vullen en rekening te houden met hele specifieke wensen/eisen van een enkele klant. Pib kan ook ingezet worden bij werkgeversprojecten. Pib nodigt ook uit tot creativiteit. Het college was bezig om pib te implementeren. Na de berichtgeving rond september 2010 is dit echter stopgezet. Gezien de afbouw van de inburgering en de enorme klus die gedaan moet worden, is het niet wenselijk om dit instrument alsnog te implementeren. Eindhoven heeft pib ook minder nodig. De doelgroep kan gebruik maken van een modulair aanbod dat op maat ingezet kan worden, werkenden hebben geen prioriteit en er is niet tot nauwelijks vraag naar pib. En, in noodgevallen zou er gebruik gemaakt kunnen worden van persoonlijk re-integratiebudget (participatiemiddelen). De verordening regelt ondermeer aan welke doelgroepen het college een voorziening aanbiedt. Dit kan een inburgeringsvoorziening of taalkennisvoorziening zijn. Een taalkennisvoorziening is een stukje taal wat naast een mbo-opleiding wordt aangeboden. De taalkennisvoorziening kan belangrijk zijn voor de doelgroep jongeren. Afhankelijk van de behoefte worden hierover afspraken gemaakt met het onderwijs. Het uitgangspunt hierbij is: de module taal (inburgering) moet volledig kunnen worden afgestemd op het mbo-onderwijs. De taalkennisvoorziening blijft onderdeel van de verordening (ook een verplicht onderdeel) 4.3 Eenmalig een aanbod en één aanbod In de Kadernota staat dat het college in principe één aanbod doet. Dit besluit is genomen vanwege de financiële situatie. Een inburgeringstraject duurt max 2 ½ jaar. Laag- of ongeletterde anderstalige volwassenen hebben een voortraject of alfabetiseringstraject (WEB Nt2) nodig. Een alfabetiseringstraject duurt 1 jaar en in de avonduren 2 jaar. Voor het uitvoeringsjaar 2013 zijn er geen financiële middelen beschikbaar om nieuwe inburgeringstrajecten in te zetten. Het college wordt genoodzaakt het aanbod te beperken tot één traject. Analfabeten krijgen een alfaaanbod in het kader van de WEB, zodat ze voor hun inburgering in aanmerking kunnen komen voor een lening van DUO. De handhaving wordt bij aanvang alfatraject gestart. Concreet betekent dit (met ingang van 1 januari 2011, vooruitlopend op raadsbesluit 4 : 1. Geen trajecten van taalniveau A1 naar A2 voor ex-oudkomers. Deze personen hebben al een diploma en zijn dus niet meer inburgeringsplichtig. 4 De commissie EM heeft de portefeuillehouder op 21 december 2010 groen licht gegeven om te beginnen met het nieuwe beleid, vooruitlopend op het raadsbesluit. De afspraak is te beginnen met de verplichte inburgeraars, met de groep het hoogste maatschappelijk rendement gaat opleveren. 12 gemeente Eindhoven

13 2. Geen inburgeringstrajecten voor nieuwe klanten (intake na 1 januari 2011) na een alfabetiseringstraject Nt2 (WEB). Laag- of ongeletterde anderstalige volwassenen krijgen een alfabetiseringstraject met de kwalificatie technisch gealfabetiseerd. 3. Geen staatsexamen meer na een succesvol inburgeringstraject. Deze personen zijn niet meer inburgeringsplichtig. 4.4 Integraal aanbod Inburgering is een instrument gericht op participatie. Bij de intake/diagnose worden de participatiemogelijkheden van elke klant (alle doelgroepen) bekeken. Bij aanvang van het traject wordt ook het doelperspectief (trede participatieladder) bepaald. Om het doel te bereiken kan er gebruik gemaakt worden van de beschikbare participatiemodules ( op weg naar weg, meedoen in de wijk en taalstage ). Bijstandsgerechtigden kunnen daarnaast ook gebruik maken van de bestaande reintegratievoorzieningen. De instrumenten inburgering en re-integratie worden zoveel mogelijk gelijktijdig ingezet (gecombineerde voorziening). Inburgering en reintegratie kunnen elkaar namelijk wederzijds versterken. Dit vraagt om een integrale benadering. Hierbij geldt: re-integratie en werk gaan altijd vóór de inburgering. Nuggers dus ook inburgeringsplichtigen zonder uitkering krijgen alleen een reintegratietraject met een gezinsinkomen tot maximaal 110% (Kadernota). 4.5 Aanbodstelsel Gemeente Eindhoven heeft een aanbodstelsel. Dat past bij het tot nu toe geldende beleid wat gericht was op gemotiveerden. Iedereen een passend aanbod, was het motto. Het college deed zowel een aanbod aan de inburgeringsplichtige als aan de vrijwillige inburgeraar. De verplichte inburgeraar kon het aanbod van de gemeente Eindhoven weigeren en het zelf regelen. Zijn inburgeringsplicht bleef staan. Het college staat nog steeds achter het aanbodstelsel. Inburgeraars krijgen nog steeds de mogelijkheid om het aanbod van de gemeente Eindhoven af te wijzen. Dit maakt onderdeel uit van de eigen verantwoordelijkheid en de keuzevrijheid. Niet gemotiveerden zullen een negatieve invloed hebben op de inburgeringsresultaten. Bij weigering start het college echter wel direct de handhaving. gemeente Eindhoven 13

14 5 Bestuurlijke boete Het huidige boetebeleid van de gemeente Eindhoven is mild. De hoogte van de bestuurlijke boetes zijn laag, afgemeten aan de wettelijke normen. Het huidige beleid gaat uit van de positieve inzet van inburgeraars en is gericht op gemotiveerden. Het uitgangspunt tot nu toe is: beter belonen dan straffen. Gezien de koerswijziging en de roep van Bureau Inburgering om een reëel en uitvoerbaar boetebeleid wil het college het huidige beleid herzien. De doelgroep bestaat nu ook niet alleen meer uit gemotiveerden. De niet gemotiveerden moeten gewezen worden op hun rechten én plichten. Bij een betere balans tussen rechten en plichten past een strenger handhavingsbeleid. Daarnaast zijn de middelen schaars. Hierdoor moeten wij zorg dragen dat de trajecten die wij nog in kunnen zetten wel bij de juiste mensen terecht komen. Het sanctiebeleid is als sturingsmogelijkheid goed te hanteren en kan gebruikt worden als instrument om uitval te voorkomen. Ook hierdoor is het wenselijk om het boetebeleid aan te passen. 5.1 De hoogte van de bestuurlijke boetes Conform de WI draagt het college een bestuurlijke boete op aan inburgeringsplichtigen ten aanzien van de volgende gedragingen: b b b b b Niet op oproep verschijnen of medewerking aan onderzoek verlenen Geen medewerking verlenen aan uitvoering voorziening Handelen in strijd met de regels uit de verordening Verzuim tijdig examen te behalen Verzuim examen binnen verlengingtermijn te behalen Deze bestuurlijke boete kan ook opgelegd worden aan vrijwillige inburgeraars. De gemeenteraad stelt conform artikel 35 WI bij verordening het bedrag vast van de bestuurlijke boete die voor de verschillende overtredingen kan worden opgelegd. De wet (artikel 34 WI) bepaalt het bedrag van de boete dat ten hoogste kan worden opgelegd voor de verschillende in de wet genoemde feiten. De wet geeft ook het maximale bedrag aan bij een herhaalde overtreding van hetzelfde artikel. 1. Maximaal 50,-- (voorheen ook 50,-) indien de inburgeringsplichtige of de persoon ten aanzien van wie het college op redelijke gronden kan vermoeden dat deze inburgeringsplichtig is, geen of onvoldoende medewerking verleent aan het onderzoek, bedoeld in artikel 25, vierde lid van de wet. 2. Maximaal 250,-- (voorheen 100,-) indien de inburgeringsplichtige geen of onvoldoende medewerking verleent aan de uitvoering van de voor hem vastgestelde voorziening zoals bedoeld in artikel 23, eerste lid van de wet of aan de verplichtingen, bedoeld in artikel 8 van deze verordening. 14 gemeente Eindhoven

15 3. Maximaal 250,-- (voorheen 1,-) indien de inburgeringsplichtige niet binnen de termijn het inburgeringsexamen heeft gehaald zoals genoemd in artikel 7, eerste lid van de wet bedoelde termijn of binnen de door het college op grond van artikel 31, tweede lid, onderdeel a van de wet verlengde termijn. 4. Alvorens het college de boete oplegt wordt rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden, ernst van de gedraging en mate van verwijtbaarheid evenals hetgeen is vastgelegd in de artikelen 31 tweede lid, 32 en 37 van de wet. De hoogte van de bestuurlijke boete bij recidive is als volgt: Indien de inburgeringsplichtige zich binnen 24 maanden na de vorige gedraging opnieuw schuldig maakt aan dezelfde overtreding: a. 500,-- (voorheen 200,-) in geval van de genoemde overtreding onder 2. b. 500,-- (voorheen 1,-) in geval van de genoemde overtreding onder 3. Het college bepaalt dat het traject wordt beëindigd na het opleggen van een boete in geval van recidive. De klant wordt er op gewezen dat zijn inburgeringsplicht blijft bestaan en hij zelf verantwoordelijk wordt voor het behalen van het examen. De eigen bijdrage wordt in dat geval hoe dan ook geïnd. Ingevolge artikel 37 WI legt het college geen bestuurlijke boete op indien voor dezelfde gedraging een boete of maatregel kan of moet worden opgelegd op grond van een socialezekerheidswet of regeling. Bij de hoogte van de boetes is aansluiting gezocht bij de afstemmingsverordening WWB. Een aantal gedragingen komen echter niet volledig overeen, zoals het niet slagen voor een examen. Het kan voorkomen dat de boete voor een inburgeringsplichtige met een bijstandsuitkering niet gelijk is aan de boete voor een inburgeringspichtige zonder uitkering. Dit verschil is niet volledig uit te sluiten. Monitoring is hierbij van belang. De beoordelingscommissie voor het beoordelen van de ontheffingen en vrijstellingen, wordt tevens ingezet voor de boetes. Op grond van de Awb wordt er een onderscheid gemaakt tussen lichte en zware overtredingen. De grens ligt bij het bedrag van 340,-. Boetes die hoger zijn dan dit bedrag vallen onder de zware procedure, waarbij de gemeente verplicht is om een rapport of proces-verbaal op te maken, de inburgeringsplichtige te horen en er sprake moet zijn van functiescheiding tussen degene die de overtreding heeft geconstateerd en degene die de beslissing neemt over de sanctie. gemeente Eindhoven 15

16 6 Kwijtschelding eigen bijdrage Gemeente Eindhoven kent tot op heden een beloningssysteem: 1. het terugbetalen ofwel kwijtschelden van de eigen bijdrage ( 270,-) bij het slagen voor het inburgeringsexamen; 2. een presentje in de vorm van vrijkaartjes/kortingskaartjes voor een aantal (culturele) instanties in de gemeente Eindhoven. Het huidige beleid van de gemeente Eindhoven was gericht op gemotiveerden. Belonen stond hierbij centraal; Beter belonen dan straffen. In dit kader paste het presentje en het teruggeven van de eigen bijdrage. De werkelijkheid is inmiddels veranderd. In de nabije toekomst moeten inburgeraars hun inburgering zelf betalen (sociaal leenstelsel). De middelen voor 2011 (en verder) zijn ook beperkt. Een beloningssysteem is niet meer in lijn met het beleid. De raad heeft ervoor gekozen om naast de verplichte (wettelijke) doelgroepen de personen in het BPI bestand alsnog de kans te geven om in te burgeren en te participeren. In deze lijn en gegeven de samenstelling van deze doelgroep, is het van belang om de drempels zo laag mogeljjk te maken en de regels rondom de teruggave te verruimen. Niet als beloning, maar als stimulans om deel te nemen. De eigen bijdrage wordt kwijtgescholden wanneer inburgeraars deelgenomen hebben aan het examen of bij een ontheffing. In de praktijk wordt de eigen bijdrage enkel nog betaald bij uitval ofwel het voortijdige beëindigen van het traject of trajectmodule. Het presentje was ook een onderdeel van het beloningssysteem. Het presentje werd aangeboden als kennismaking met een aantal culturele instanties in Eindhoven (ook zwembad, schaatsbaan etc.). Het college heeft destijds samen met veertien instanties het presentje vorm gegeven. De instanties gesubsidieerde instanties op één na hebben met enthousiasme meegedaan. Het aanbod leek aantrekkelijk. In de praktijk is er echter nauwelijks gebruik gemaakt van het presentje. Dit is voor de zomer met een telefonische enquête vastgesteld. Het gaat om nul tot vijf coupons per instantie. Gezien de nieuwe werkelijkheid zijn de pogingen om het aanbod meer passend te maken (met andere instanties samenwerken) stop gezet. 16 gemeente Eindhoven

17 Bijlage 1: BPI-bestand Gegevens potentieel inburgeringsplichtigen BPI Aantal personen in BPI: (stand begin januari 2011) (stand 28 februari 2011) Geslacht (stand begin januari 2011): 1248 (48%) mannen 1367 (52%) vrouwen Leeftijd (stand begin januari 2011): 46 ( 2%) jonger dan 18 jaar 124 ( 5%) tussen 18 en 27 jaar 1509 (57%) tussen 27 en 45 jaar 319 (12%) tussen 45 en 50 jaar 389 (15%) tussen 50 en 60 jaar 228 ( 9%) 60 jaar en ouder Aantal jaren gevestigd (stand begin januari 2011): 1154 (44%) < 10 jaar 546 (21%) tussen 10 en 15 jaar: 915 (35%) > 15 jaar Asielgerechtigden: 88 (plus asielgerechtigden in ISI) Nationaliteiten, zeer divers (query 25 november 2010). Turkije: 1204 (44%) Marokko: 293 (11%) India: 131 (5%) China: 141 (5%) Indonesië: 88 (3%), etc Onbekend: 148 (5%) Wijken gemeente Eindhoven (query 25 november 2010): Centrum: 3% Woensel (Ivio): 48% Doornakkers (Agens): 24% Bennekel (Sagenn): 24% onbekend 1% gemeente Eindhoven 17

18 WWB: Indicatie bijstandsgerechtigden en groeipotentie (query 24 februari 2011): 250 personen zijn inburgeringsplichtig (BPI) en hebben een bijstandsuitkering. Van 80 % van deze personen is het doelperspectief bekend (200 personen): 10 personen (4 %) hebben groeipotentie richting trede 6 (betaalde arbeid) 32 personen (13 %) hebben groeipotentie richting trede 5 (werk met ondersteuning) 36 personen (15 %) hebben groeipotentie richting trede 4 (onbetaald werk) 122 personen (48 %) hebben groeipotentie tot maximaal trede 3 (geïsoleerd leven, sociale contacten buitenshuis, georganiseerde activiteiten) Een groot deel van deze doelgroep 41 personen (ofwel 16%, bevindt zich op trede 1 (geïsoleerd leven) of trede 2 (sociale contacten buitenhuis). Concluderend: Prioritaire doelgroepen BPI, nummers 1 t/m 3: 1. Vrouwen tussen de 27 en 40 jaar ofwel (potentiële) moeders: bijna Personen met een bijstandsuitkering met doelperspectief trede 5/6: bijna Jongeren tot 27 jaar: bijna 125 Plus de verplichte doelgroepen (inschattingen): - Asielgerechtigden: ongeveer geestelijk bedienaren: ongeveer 5 - analfabeten met inburgeringsvoorziening in ISI: ongeveer 115 Doelgroep 2011: ongeveer personen (inclusief vervuiling) (Plus: Personen met een verblijfstatus regulier bepaalde tijd < 60 jaar; prioriteit 4.) 18 gemeente Eindhoven