Zuidoost Brazilië vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

2 Inhoudsopgave Zuidoost Brazilië Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Zuidoost Brazilië Vooraf Leerdoelen Van alle delen van Brazilië verbruikt het zuidoosten de meeste energie. Hoe komt dat en waar komt die energie vandaan? Aan het eind van deze opdracht: Kun je twee redenen noemen waarom het zuidoosten van Brazilië zoveel energie verbruikt. Kun je uitleggen hoe deze regio aan die energie komt. Eindproduct Het eindproduct van deze opdracht is een fotoboek met bijschriften. Het fotoboek vertelt het energieverhaal van Zuidoost-Brazilië (opwekking van energie en het gebruik ervan). Je maakt het samen met een klasgenoot. In het eindproduct laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald. Beoordeling Het fotoboek laten jullie beoordelen door jullie docent. Bij de beoordeling wordt gelet op: Werkwijze de inhoud: laat het fotoboek zien waarom Zuidoost-Brazilië zoveel energie verbruikt en ook zoveel energie opwekt. de vorm: is het fotoboek met zorg gemaakt. taalfouten: de bijschriften bij de foto's bevatten geen taalfouten. Groepsgrootte Het eindproduct maak je samen met een klasgenoot. De voorbereiding doe je alleen. Benodigdheden de Bosatlas het werkblad Brazilie Zuidoost Tijd Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig. Stap1 Pagina 2

4 Veel mensen, veel energie Brazilië bestaat uit deelstaten. Hiervan vormen er vier de regio Zuidoost-Brazilië. Dat zijn Bahia, Espirito Santo, Minas Gerais, Rio de Janeiro en São Paulo. De economie van Brazilië is sterk gegroeid in de afgelopen decennia. Dat kun je aflezen uit de toename van het BNP, het Bruto Nationaal Product van het land. Het BNP is de waarde van alle goederen en diensten die het land in een jaar tijd maakt. Tussen 1990 en 2003 bijvoorbeeld groeide het Bruto Nationaal Product per hoofd van de bevolking gemiddeld met 3,5%. Ook na 2003 is de economie flink gegroeid. Door die groei is de welvaart toegenomen en daarmee ook de energiebehoefte. Dat zie je vooral in Zuidoost-Brazilië, een dichtbevolkte regio met een sterk groeiende industrie. Zuidoost-Brazilië heeft daarnaast het voordeel van uitgebreide mogelijkheden waterkracht in te zetten voor de productie van elektriciteit. Daar maakt het land ruim gebruik van: bijna 75% van de energiebehoefte wordt gedekt met hydro-elektriciteit. Zuidoost-Brazilië Bekijk in de Bosatlas de kaart van Zuid-Amerika (natuurkundig) (202), de deelkaarten Brazilië, bevolkingsdichtheid (206B), industrie (207A) en de deelkaart Latijns-Amerika, mijnbouw en industrie (205C). Beantwoord aan de hand van die kaarten de volgende vragen. 1. De gemiddelde bevolkingsdichtheid van Brazilië is 23 inwoners per km². Vergelijk dat met Zuidoost-Brazilië. Is die in Zuidoost-Brazilië groter of kleiner? 2. Welke delfstoffen zijn er te vinden in Zuidoost-Brazilië en uit de kust bij deze regio? 3. Waar in Brazilië vind je volgens jou de meeste waterkrachtcentrales? Waarom zouden daar zoveel waterkrachtcentrales zijn? Stap2 Brazilië Bekijk de zeven foto's. De foto's staan ook op het werkblad Brazilie Zuidoost. Onder de foto's zie je twee bijschriften. Bij welke foto's passen de bijschriften A tot en met G? Pagina 3

5 A. In Zuidoost-Brazilië vind je veel industrie. In deze fabriek bijvoorbeeld worden vliegtuigen gebouwd. B. Op deze plek bij Belo Horizonte in Minas Gerais en andere plekken in Zuidoost Brazilië worden ijzer en andere metalen gedolven voor de industrie in de regio. C. Hoe uitgestrekt Rio de Janeiro is laat deze overzichtsfoto zien. D. Dat São Paulo (en andere grote steden in Zuidoost-Brazilië) rijk zijn, kun je zien aan de hoogbouw in deze stad. E. Waterkrachtcentrales als Itaipu in de rivier Paraná voorzien Zuidoost-Brazilië met zijn industrie en enorme steden van stroom. F. Met dit olieplatform op het olieveld Libra buitengaats van Rio de Janeiro wordt aardolie opgepompt uit zee. G. De afgelopen tientallen jaren zijn talloze arme plattelandsbewoners naar de drie grote steden in Zuidoost-Brazilië getrokken. Ze waren op zoek naar werk in de industrie of in kantoren. Daardoor zijn niet alleen krottenwijken als deze in Saõ Paulo ontstaan, maar is het aantal inwoners van deze steden en van de hele regio enorm gegroeid. Stap3 Toets Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Brazilië'. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score. Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien. De score wordt opgenomen in het volgsysteem. Pagina 4

6 Klik op de knop 'Toets' om te beginnen: Zuidoost Brazilië kn.nu/fph1l is oppervlaktewarmte die door de zon is geleverd. 1 halen we uit het water in de bodem tot een diepte van hoogstens 300 meter. 2 is warmte van de aarde zelf en komt van diepere lagen. a. 1 = Aardwarmte 2 = Bodemwarmte b. 1 = Bodemwarmte 2 = Aardwarmte 2 Hieronder zie je een aantal energiebronnen met de daarbij behorende mogelijke problemen of beperkingen. Welke is niet waar? a. Windkracht: horizonvervuiling. b. Waterkracht: kan maar op weinig plaatsen worden toegepast in ons land. c. Zonne-energie: in Nederland zijn er weinig plaatsen waar zonnepanelen kunnen worden geplaatst. d. Aardwarmte: het winnen is te duur om het op grote schaal toe te kunnen passen is een biobrandstof, een brandstof die wordt gemaakt uit suikerbiet, of graan. Brazilië gebruikt vooral Het wordt gebruikt als vervanging voor benzine. a. 1 = biogas 2 = soja b. 1 = bio-ethanol 2 = suikerriet 4 Brazilië: economische groei De laatste jaren is de economie van Brazilië enorm gegroeid. Het land heeft enorm geprofiteerd van de toenemende globalisering en de lage lonen in eigen land. Van alles wordt geproduceerd en geëxporteerd: van schoenen en computers tot olieplatforms, auto's en straalvliegtuigen. De regering stimuleert de economie door op te zetten: een concentratie van universiteiten, onderzoekscentra en hightechbedrijven. Vul het ontbrekende woord in. Pagina 5

7 a. Metropolen b. Technopolen Stap4 Eindproduct Je gaat samen met een klasgenoot een fotoboek samenstellen over de energiebehoefte, het energieverbruik en de energieproductie in Zuidoost-Brazilië. Jullie mogen gebruik maken van de foto s (met onderschriften) uit stap 2. De foto's kun je vinden in het werkblad Brazilie Zuidoost. Plaats eventueel eerst de bijschriften uit stap 2 bij de foto's. Zorg dan dat foto's in een logische volgorde staan en maak met de bijschriften een logisch verhaal. Klaar? Laat het fotoboek beoordelen door de docent. Pagina 6

8 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 August 2016 om 12:17 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Energie; Aardrijkskunde; Duurzaamheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Pagina 7