Gewoon diaconaal? Zing het lied Toen ik naar mijn naaste zocht van Sydney Carter (When I needed a neighbour).

Transcriptie

1 Gewoon diaconaal? Leeftijd: 12-16, 16+ Soort bijeenkomst: club, catechese Soort werkvorm: heel programma Thema: Diaconaat, Jeugdparticipatie, Kerst Tijdsduur: 3 uur en 15 min. Programma rond de zeven werken van barmhartigheid. Kaartspel, zingen, schilderijen met gesprek, diaconale activiteit bedenken en uitvoeren, gesprek, zingen, discussie Seven (introductie) Doelstelling: de jongeren maken kennis met zeven werken van barmhartigheid Tijdsduur: vijftien minuten Nodig: kaartjes (klik hier om ze te downloaden), bijbels Zeven werken van barmhartigheid zijn er. Welke eigenlijk? Kunnen de jongeren deze noemen? Download de spelkaarten en knip ze los. Voor elk team van 4 personen een setje. Probeer per team zo snel mogelijk te ontdekken welke zelfstandige naamwoorden bij welke werkwoorden horen. Natuurlijk zit er een aantal instinkers bij van werken die niet (in de bijbel) voorkomen. Lees vervolgens Matteüs 25:35-40 en Tobit 1:17. Bespreek kort: wat betekenen deze werken? Hoe kun je ze terugzien in deze tijd? De buurman en jij Doelstelling: de jongeren maken muzikaal kennis met de zeven werken van barmhartigheid Tijdsduur: vijftien minuten Nodig: tekst (en muziek) van Toen ik naar mijn naaste zocht, lied 172 Youth for Christ liedbundel, Bijbels Zing het lied Toen ik naar mijn naaste zocht van Sydney Carter (When I needed a neighbour). Dit lied is gebaseerd op Mattheus 25: Wie is de ik' in dit lied? Wie is de jij' in dit lied? Waartoe roept dit lied op? Wat zou jouw antwoord zijn op deze vragen? Lees Matteus 25:35-40 en Tobit 1:17. Kunnen jullie nu de zeven werken van barmhartigheid noemen? Jezus in beeld Doelstelling: de jongeren krijgen hun eigen barmhartigheid in beeld Tijdsduur: dertig minuten Nodig: prints van de kunstpanelen. Klik hier om ze te downloaden

2 Op deze zeven panelen zie je verbeeld hoe de schilder denkt dat Jezus' barmhartigheid eruit zag. Wat zie je? Welke titels zou jij de panelen geven? Maak groepjes van drie personen. Eén persoon neemt de houding aan die Jezus bij één van deze panelen heeft. De ander mag nu beeldhouwen en zet de derde persoon in een tegengestelde positie (hoog - laag, klein - groot, nederig - overheersend, gevend - ontvangend). Beide mensen in hun houding zeggen hoe het voelt om zo te staan / zitten. Vervolgens wisselen ze twee keer van rol, zodat iedereen alle houdingen heeft gehad en herhaalt zich het gesprek. Bespreek met de hele groep: Wat is je opgevallen? De houdingen die je aan hebt genomen, ken je die uit je eigen leven? Wanneer voelde je je op dezelfde manier? Wat is vervelend aan deze barmhartige houdingen? Waarom zou je toch zo'n houding aannemen? It's my world Doelstelling: de jongeren leren hoe ze de zeven werken van barmhartigheid in de praktijk brengen Tijdsduur: dertig minuten Nodig: digitale camera's, eventueel computer om foto's te bekijken, wijkblaadjes, kerkbodes, eventueel internet, een prijs voor de winnaars. Welke werken zien jullie om je heen? Maak een checklist van de zeven werken, of download deze hier. Verdeel de groep in teams van ongeveer vier personen. Elk team krijgt twintig minuten om in jullie eigen dorp of stad op zoek te gaan naar voorbeelden van deze werken. Dat kan door kerkbodes, wijkblaadjes of internet te checken, maar leuker is het om naar buiten te gaan en rond te kijken. Elk voorbeeld (concreet of symbolisch) wordt gefotografeerd of uitgeknipt. Na vijftien minuten moet elk team weer binnen zijn. Voor elke minuut te laat volgt een punt aftrek. Per gevonden voorbeeld krijgt een team een punt. Toon elkaar het resultaat, op het scherm van de toestellen of via de computer. Toelichting geven mag natuurlijk. Per werk kiezen jullie het beste/origineelste/leukste voorbeeld uit. Het team dat dit vond, krijgt twee bonuspunten. Geen geschikte omgeving om de straat op te gaan? Gebruik kerkbodes, wijkblaadjes, internet of beeld het werk zo creatief mogelijk uit. Dreaming of a white Christmas Doelstelling: de jongeren leven zich in de betekenis van de zeven werken van barmhartigheid in Tijdsduur: dertig minuten Nodig: inlevingsvermogen De zeven werken van barmhartigheid zijn niet voor niks gekozen. Beeld je eens een gemiddelde kerstavond in. Bijna iedereen zit met familie of vrienden aan een copieus kerstdiner. Gezelligheid, spelletjes en 's avonds misschien met elkaar naar de kerstnachtdienst. Elk team neemt één van de doelgroepen van de zeven werken in gedachten (hongerige, zieke, naakte). Zij spelen hoe iemand van deze doelgroep zijn/haar kerstavond doorbrengt. Wat ziet hij, wat voelt hij? Twee anderen uit het

3 team zijn op weg naar de kerstnachtdienst en komen deze persoon tegen. De één heeft een barmhartige' inborst en doet zoals een goed christen het volgens de zeven werken zou doen. De ander wil vooral graag zélf een fijne avond hebben en wil zo snel mogelijk doorlopen. Hoe verloopt deze ontmoeting? De vierde persoon regisseert, vertelt, becommentarieert of neemt een andere passende rol aan. Toon elkaar de situaties en bespreek: Hoe zou jij reageren als persoon die barmhartigheid nodig heeft / ontvangt? Hoe zou jij reageren als je iemand in nood tegen komt? Barmhartige geboorte Doelstelling: de jongeren ontdekken de relatie tussen het kerstverhaal en de zeven werken van barmhartigheid Tijdsduur: twintig minuten Nodig: evt. flap over en stiften, knutselspullen Verzin met elkaar hoe het kerstverhaal ook weer ging en schrijf dit in hoofdlijnen op. Bekijk met elkaar waar barmhartigheid nodig was en welke van de zeven werken passend is. Verschillende antwoorden kunnen goed zijn. Het lijkt alsof Jezus iets geleerd heeft van zijn eigen ervaringen en die van zijn ouders rondom zijn eigen geboorte. Zijn ouders waren als vreemdelingen op weg, er was voor hen geen plaats in de herberg. Later riep Jezus op om vreemdelingen een huis te bieden. De dingen waarvan hij wilde dat ze anders zouden gaan, heeft hij geprobeerd om anders te doen. Stel je voor dat Jezus nu (opnieuw) geboren zou worden. Wat ziet hij om zich heen, wat zou hij willen veranderen? Kom je uit op dezelfde zeven werken of zouden er (ook) andere nodig zijn? Jullie als mensen van de kerk willen natuurlijk dat Jezus in een gespreid bedje wordt geboren. Dus er is werk aan de winkel, voor een betere wereld. Verzin een reclamecampagne (tv-spot, posters e.d.) waarmee je mensen oproept om barmhartige werken te doen. The rest of my life Doelstelling: de jongeren passen de zeven werken toe in hun eigen leven Tijdsduur: twintig minuten Nodig: flink wat eerlijkheid Barmhartigheid, diaconaat, een christelijke/goede levenshouding, we kennen het in theorie. Maar hoe zit het bij jullie in de praktijk? Spreek met elkaar af dat wat in dit gesprek gezegd wordt, binnen de muren van jullie zaal blijft. Dat je elkaar niet uitlacht en dat jullie proberen eerlijk te zijn, elkaar te respecteren. Zeg liever niks, dan dat je een beetje stoer gaat zitten doen. Om écht iets te betekenen voor anderen is veel nodig. Tijd bijvoorbeeld en aandacht. Maar ook inlevingsvermogen. Want ergens ligt een grens tussen je eigen mogelijkheden, de benodigde hulp en wat de ander toelaat dat je doet. Waarvoor heb jij barmhartigheid' nodig? Een beetje meer liefde, hulp bij je huiswerk... Valt dit onder één van de zeven werken of zou dit een extra' werk kunnen zijn? Waar kun jij je barmhartigheid' tonen? Hoe doe je dat, zonder dat een ander zich als zielig' voelt neergezet? Concrete situaties en acties mogen genoemd worden, maar misschien heeft het ook te maken met een

4 levenshouding of uitstraling die je wilt (proberen te) hebben. Bespreek ook: Wat zou je opzij zetten voor een ander? Waar ligt jouw grens? Je kunt bijvoorbeeld best tijd maken om een keer met iemand te praten die eenzaam is, maar dagelijks bij iemand op bezoek gaan, of een echte vriendschap met zo iemand sluiten vraagt veel meer van jezelf. Heeft deze bijeenkomst je ergens van bewust gemaakt? Ga je hiermee verder? Waarom wel / niet? Is barmhartigheid' een christelijke of algemeen menselijke plicht? Concreet aan de slag? Verzin dan zelf een diaconale actie. Muzikale afsluiter Doelstelling: de jongeren sluiten de bijeenkomst af Tijdsduur: tien minuten Nodig: tekst (en muziek) van Toen ik naar mijn naaste zocht, Youth for Christ liedbundel 172 Als je dat nog niet gedaan hebt, lees of zing het lied met elkaar. Sta eens stil bij de zin en ik vraag je niet naar huidskleur, naar geloof of naar je naam'. Wat wordt ermee bedoeld? Deze tekst staat niet in de tekst van Matteüs 25 waar de meeste van de zeven werken op gebaseerd zijn. Toch heeft de tekstschrijver het erin gezet. Waarom zou hij dat gedaan hebben? Barmhartigheid is van en voor iedereen, of, zou van en voor iedereen moeten zijn. Zie jij situaties, in je omgeving of in de politiek, waar dat anders lijkt te zijn? (voor 16+: politieke partijen/standpunten gebaseerd op of tegen een religie, barmhartigheid omdat je christen bent). Wat vind je daarvan? Kan dit lied, of kunnen de zeven werken van barmhartigheid een rol spelen in jouw leven? Zing of lees ten slotte deze tekst (nog een keer). Politiek, kerk en jij (16+) Doelstelling: de jongeren (her)overwegen de rol van de spelers in het diaconale/maatschappelijke veld Tijdsduur: vijfentwintig minuten Nodig: downloads Barmhartigheid, diaconaat, vrijwilligerswerk, mantelzorg en naastenliefde, verschillende termen waarmee ongeveer hetzelfde wordt bedoeld. Maar wie moet zorgen dat het gebeurt? De overheid wil dat mensen als vrijwilliger aan de slag gaan. Denk maar aan de maatschappelijke stage in het voortgezet onderwijs. Tegelijkertijd wil ze dat iedereen zo lang en zo veel mogelijk werkt. Wat vind jij? Moet de overheid zorgen dat iedereen de nodige zorg krijgt of moeten mensen aangemoedigd worden om zelf verantwoordelijkheid te nemen? Of zou het vanzelfsprekend moeten zijn dat we een steentje bijdragen aan elkaars geluk? Lees de teksten in de download bij deze werkvorm.

5 Wat vind je van de rol die kerken hier spelen? Hoort dit bij de rol van de kerk/diaconie of zou de overheid dit moeten opvangen? Van oudsher beheerden de diakenen het kapitaal van de kerk. Dat bestond uit geld, kunstbezit of onroerend goed dat werd nagelaten door vermogende burgers. Tot op de dag van vandaag zorgen diakenen dat het geld goed wordt besteed. Op die manier vervult de kerk haar opdracht om mensen in nood te helpen. Dat betekent dat je bij de diaconie terecht kunt als je (financiële) hulp nodig hebt. De kerk probeert in te springen waar de overheid niet kan of wil helpen. Weet jij situaties waar de kerk actief is of kan zijn? Voedselbanken, schuldhulpverlening etc. Zou jij daar een rol in kunnen en willen spelen? Nodig evt. een (jeugd)diaken uit voor een volgende bijeenkomst om hier concreet met elkaar over na te denken.

6