Programmaboekje augustus Artemis Quartett Belcea Quartet Cuarteto Quiroga Emerson String Quartet Schumann Quartett

Transcriptie

1 13 27 augustus 2016 Internationaal kamermuziekfestival & masterclasses Artemis Quartett Belcea Quartet Cuarteto Quiroga Emerson String Quartet Schumann Quartett Ebonit Saxofoon Kwartet Robert Kulek, piano Orfeo Mandozzi, cello Alexander Pavlovsky, viool Wende, zang Gerard Bouwhuis, piano Dana Zemtsov, altviool Programmaboekje

2 Monument van de Maand augustus: Zeister Muziekdagen De commissie Open Monumentendag Zeist heeft de Zeister Muziekdagen uitgeroepen tot Monument van de Maand augustus De Zeister Muziekdagen zijn in de loop der jaren uitgegroeid tot een icoon van Zeist. Ze zijn in de maand augustus onlosmakelijk verbonden met de monumentale Kerkzaal van de Evangelische Broedergemeente. In het concert in het Slottuintheater op 17 augustus (zie blz. 21 van dit programmaboekje) werken Zeister Muziekdagen, KunstenHuis Zeister Muziekschool, Open Monumentendag en het Slottuintheater samen. Ook het Slottuintheater is een monument. Ontdek op Open Monumentendag (zaterdag 10 september) de Zeister monumenten vanaf de toren van de Oude Kerk, vanaf de Raadhuistoren en vanaf de Watertoren. Bezoek de Iconententoonstelling in de St. Josephkerk. Breng een spannend bezoek aan de coulissen van Theater Figi. Luister in het Huygenstheater naar verhalen met plaatjes van de toverlantaarn. Hoor de bronzen herten bij de boswachterswoning in het Zeister Bos hun monumentale geschiedenis vertellen of stap op de fiets naar Den Dolder voor een interessante fietstocht langs monumenten. Het volledige programma van Open Monumentendag Zeist en van het maand programma vindt u vanaf 1 augustus 2016 op

3 Inhoud Welkom 5 Musici 6 Masterclasses Studententournee 11 Concerten za 13 aug Haydn Turina Brahms 12 Toelichting 13 di 16 aug Mozart Schumann Mozart 14 Toelichting 15 wo 17 aug Concert Slottuintheater Youngsters Corner Project 21 do 18 aug Schubert 16 Toelichting 17 za 20 aug Beethoven Berg Tchaikovsky 18 Toelichting 19 zo 21 aug Familieconcert Slottuintheater 21 di 23 aug Haydn Mozart Beethoven 23 Toelichting 24 do 25 aug Wende zingt Winterreise Toelichting 25 vr 26 aug Studentenslotconcert 27 za 27 aug Bach/Piazzolla Janáček Shostakovich 29 Toelichting 30 Vrienden van de Zeister Muziekdagen 41 Organisatie 43 Met dank aan 44 3

4

5 Welkom Men hoort vier verstandige mensen zich met elkaar onderhouden, hoopt iets van hun betoog te leren en de karakteristieke eigenschappen van de instrumenten te leren kennen. Johann Wolfgang von Goethe over het strijkkwartet Beste bezoekers en Vrienden van de Zeister Muziekdagen, Ik heet u van harte welkom bij ons festival. Wat mag u dit jaar van ons verwachten? Het perfect samengaan van vier snaarinstrumenten was voor veel grote componisten dé inspiratiebron om te experimenteren met nieuwe ideeën en dit heeft geleid tot enkele van de belangrijkste vernieuwingen in de westerse kunstmuziek. Joseph Haydn, die wel de vader van het strijkkwartet wordt genoemd, was in de achttiende eeuw een pionier op dit gebied en de grondlegger van de klassieke kwartetstijl. Sindsdien geldt het strijkkwartet als toetssteen voor de kwaliteiten van een componist. Nadat we enkele jaren kamermuziek in verschillende bezettingen hebben verkend, keren we deze zomer terug naar het hart van het repertoire: het strijkkwartet. Ik ben er trots op dat we tijdens de 27 e Zeister Muziekdagen kunnen luisteren naar drie van s werelds beste strijkkwartetten: het Artemis Quartett, het Belcea Quartet en het legendarische Emerson String Quartet. Ik kijk ook uit naar de kwartetten die voor het eerst optreden tijdens ons festival, namelijk het Spaanse Cuarteto Quiroga en het Duitse Schumann Quartett. Deze jonge kwartetten zijn hard op weg hun reputatie te vestigen op de internationale concertpodia. Tijdens het programmaonderdeel Muziek & zo kunt u luisteren naar een bijzondere en eigentijdse interpretatie van Schuberts Winterreise door zangeres Wende. Het concert van 16 augustus betekent voor mij iets bijzonders omdat ik dan het podium mag delen met gerenommeerde musici die ook docent zijn van de masterclasses, het belangrijke, zo niet het belangrijkste, educatieve onderdeel van het festival: het Cuarteto Quiroga, pianist Robert Kulek en cellist Orfeo Mandozzi. Ook altvioliste Dana Zemtsov zal zich bij ons voegen. We spelen muziek van Schumann en Mozart, waaronder diens sublieme Sinfonia Concertante in de versie voor strijksextet. Ik kijk ernaar uit u te mogen ontmoeten bij de concerten en masterclasses, en mijn liefde voor de muziek en met name het strijkkwartet met u te mogen delen. Ik wens u een mooi en gedenkwaardig festival. Alexander Pavlovsky, Artistiek leider Zeister Muziekdagen < Het Van Baerle Trio, 18 aug

6 Musici Artemis Quartett Vineta Sareika en Anthea Kreston (viool) Gregor Sigl (altviool) Eckart Runge (cello) Het Artemis Quartett werd in 1989 opgericht aan de Musikhochschule Lübeck en geldt nu als een van s werelds beste kwartetten. Belangrijke mentoren waren Walter Levin, Alfred Brendel, het Alban Berg Quartett, het Juilliard Quartet en het Emerson String Quartet. Na het winnen van de eerste prijs op het ARD-concours in 1996 en het Italiaanse Borciani Concours kort daarna, koos het Artemis Quartett voor verdere studie in Berlijn. Hun integrale uitvoering van Beethovens strijkkwartetten won in 2011 de Grand Prix de l Académie Charles Cros. Het kwartet ziet het spelen van eigentijdse muziek als onderdeel van zijn artistieke opgave. Mauricio Sotelo, Jörg Widmann en Thomas Larcher hebben voor het Artemis Quartett kamermuziek gecomponeerd. In 2015 zette het ensemble een concours op voor componisten. In hetzelfde jaar overleed altviolist Friedemann Weigle. De cd met de strijkkwartetten opus 51/1 en 67 van Brahms, die vorig jaar herfst verscheen, werd speciaal aan hem opgedragen. Na de komst van de Amerikaanse violiste Anthea Kreston en de keuze van violist Sigl voor de altviool speelt het kwartet nu in een nieuwe samenstelling. Belcea Quartet Corina Belcea en Axel Schacher (viool) Krzysztof Chorzelski (altviool) Antoine Lederlin (cello) Het in Londen opgerichte Belcea Quartet viert dit seizoen zijn twintigjarig jubileum met concerten in Londen, Wenen, Berlijn en Amsterdam. Samen met het Artemis Quartett is het sinds 2010 ensemble-inresidence van het Konzerthaus Wien. Daar voerde het Belcea Quartet voor Mezzo TV de complete strijkkwartetten van Beethoven uit. Deze concertserie is in 2014 uitgegeven op dvd en blu-ray, samen met een documentaire over het project. De opnames van alle strijkkwartetten van Beethoven voor het cd-label ZigZag Territories werden bekroond met een Gramophone Award en de ECHO Klassik. Het ensemble vindt telkens weer geheel eigen, elegante en verfijnde interpretaties van laat-klassieke en romantische werken. De musici van het Belcea Quartet beperken zich echter niet in hun repertoirekeuze: ze namen alle strijkkwartetten van Bartók en Britten op, en werken van Mozart en Dutilleux. Ook verzorgt het ensemble regelmatig premières van hedendaagse composities, zoals Mark-Anthony Turnage s Twisted Blues with Twisted Ballad in 2010 en Contusion in

7 Musici Cuarteto Quiroga Aitor Hevia en Cibrán Sierra (viool) Josep Puchades (altviool) Helena Poggio (cello) Voortreffelijk: onberispelijke, perfect uitgebalanceerde, origineel geïnterpreteerde vertolkingen, in constante warme tonen, jubelde de New York Times in Het Spaanse Cuarteto Quiroga ontleende zijn naam aan landgenoot Manuel Quiroga Losada, begin vorige eeuw een van de beste violisten in Europa. Het won prijzen op internationale concoursen en speelt met regelmaat op grote concertpodia en festivals in Europa en Noord- en Zuid- Amerika. In Madrid voerde het in een serie van zes concerten het volledige opus 20 van Haydn uit, de Haydn-kwartetten van Mozart en de complete strijkkwartetten van Kurtág. Momenteel is het kwartet ensemble-in-residence van het Koninklijk Paleis van Madrid en geeft daar concerten op instrumenten uit de unieke Stradivariuscollectie. Hun cd Statements met muziek van Haydn, Webern en Sollima kwam uit op het Nederlandse COBRA-label en werd geroemd door de internationale pers. In 2013 bracht het ensemble (R)evolutions uit, met werk van componisten van de Tweede Weense School, in 2015 gevolgd door cd s met werken van Brahms en de Spaanse componisten Turina en Granados. Emerson String Quartet Eugene Drucker en Philip Setzer (viool) Lawrence Dutton (altviool) Paul Watkins (cello) Het Amerikaanse Emerson String Quartet heeft een ongeëvenaard aantal wapenfeiten op zijn naam staan: van hun meer dan dertig albums en cd s wonnen er negen een Grammy en drie een Gramophone Award. De komst van cellist en dirigent Paul Watkins in 2013 had een groot effect op het ensemble. Het ontwikkelde een warmere en rijkere toon, en het plezier in het samen musiceren is nog sterker voelbaar. The New York Times schreef over een concert door het kwartet in de nieuwe samenstelling: Het Emerson String Quartet leverde de benodigde virtuositeit in elke frase. Maar deze muziek is zowel emotioneel als intellectueel veeleisend, en de concentratie en aangehouden intensiteit van dit ensemble waren minstens zo indrukwekkend. Een van de hoogtepunten van dit seizoen was de samenwerking met sopraan Barbara Hannigan in Berg s Lyrische Suite op het Musikfest Berlin. Dit werk kwam ook op cd uit, maar dan met Renée Fleming als sopraan. 7

8 Musici Ebonit Saxofoon Kwartet Simone Müller, sopraansaxofoon Dineke Nauta, altsaxofoon Johannes Pfeuffer, tenorsaxofoon Paulina Marta Kulesza, baritonsaxofoon Schumann Quartett Erik Schumann en Ken Schumann (viool) Liisa Randalu (altviool) Mark Schumann (cello) De drie Rijnlandse Schumann-broers spelen al vijf jaar samen. In 2012 voegde de Estse altvioliste Liisa Randalu zich bij het trio. Het ensemble studeerde bij Eberhard Feltz en het Alban Berg Quartett, en won het prestigieuze Concours de Bordeaux. Een muziekstuk ontwikkelt zich eigenlijk alleen in een live uitvoering, vinden de musici. Dat is écht, omdat we zelf nooit weten wat er gaat gebeuren. Op het podium verdwijnt de imitatie en word je vanzelf eerlijk. Dan kan je een band met het publiek scheppen daarmee communiceren in muziek. Dit seizoen is het Schumann Quartett ensemble-in-residence in het Oostenrijkse Schloss Esterházy, met de beroemde Haydnzaal. Sabine Meyer, Menahem Pressler en Albrecht Mayer geven dit seizoen concerten met het ensemble. In 2013 bracht het Schumann Quartett een cd uit met werken van Beethoven, Bartók en Brahms, in 2015 gevolgd door een cd met werken van Mozart, Ives en Verdi. Momenteel werkt het ensemble samen met Menahem Pressler aan zijn derde cd. Het Ebonit Saxofoon Kwartet is een jong, sprankelend ensemble, opgericht in 2011 aan het Conservatorium van Amsterdam. De vier musici uit Polen, Nederland en Duitsland traden op in de belangrijkste concertzalen van Nederland en daarbuiten, waaronder het Concertgebouw en het Muziekgebouw aan t IJ in Amsterdam, De Toonzaal in Den Bosch en TivoliVredenburg in Utrecht. Het kwartet ontving eerste prijzen op internationale concoursen als het Ottomani Concours in Den Bosch (2012) en het Who s Next Internationaal Kamermuziekconcours in Almere (2015), waar het ensemble ook de Brava Kijkersprijs kreeg uitgereikt. In het seizoen 2016/2017 zal het kwartet door Nederland touren als laureaat van het concours Dutch Classical Talent. Het kwartet volgde masterclasses bij bekende musici als de leden van het Artemis Kwartet, het Franse saxofoonkwartet Habanera en clair-obscur uit Berlijn. Om het originele repertoire voor saxofoonkwartet te vergroten, werkt het kwartet regelmatig samen met componisten als Richard Whalley, Kevin Malone, Valentin Villard and Chris Chamoun. De debuut-cd The Last Words of Christ met muziek van onder anderen Haydn verscheen in februari 2016 op het label Challenge Classics. 8

9 Musici Gerard Bouwhuis Pianist Gerard Bouwhuis is gespecialiseerd in eigentijds repertoire en veelgevraagd solist bij onder meer het Schönberg Ensemble, de Ebony Band en het Nederlands Blazers Ensemble. Veel componisten, zoals Louis Andriessen, Rob Zuidam, Guus Janssen en Martijn Padding, hebben speciaal voor hem nieuwe werken geschreven. Voor zijn bijzondere inzet voor de hedendaagse Nederlandse muziek ontving hij in 2003 de Theo Bruinsprijs. Bouwhuis is docent hedendaagse muziek aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Robert Kulek Deze Amerikaanse pianist van Letse herkomst woont in Nederland en treedt over de hele wereld op als solist, begeleider en kamermuziekspeler. Hij studeerde muziek in New York en Londen en aan de Yale University in New Haven. Kulek werkte samen met diverse ensembles, waaronder het Jerusalem Quartet. Hij heeft een passie voor lesgeven. Sinds 2012 is hij verbonden aan de Hochschule für Musik und Tanz in Keulen, waar hij kamermuziek doceert. Zijn veelzijdige repertoire omvat meer dan 120 stukken voor trio, kwartet en kwintet, en reikt van Bach tot Ligeti. Die veelzijdigheid maakt hem een veel gevraagd pianist. Hij treedt regelmatig op met grote namen als Nikolaj Znaider, Arabella Steinbacher, Simone Lamsma, Kyung- Wha Chung en Gil Shaham. Orfeo Mandozzi Met zijn fascinerende muzikale persoonlijkheid en de betoverende schoonheid van zijn toon (Frankfurter Allgemeine Zeitung) fascineert de Zwitserse cellist Orfeo Mandozzi luisteraars over de hele wereld. Hij won eerste prijzen op diverse internationale concoursen zoals het Johannes Brahms Concours en werkte samen met beroemdheden als Yo- Yo Ma en Mstislav Rostropovich. De laatste zei over Mandozzi s uitvoering van een Boccherini-sonate: hij heeft de mooiste Italiaanse cantilene die ik ooit heb gehoord. Zijn inmiddels drukke solocarrière brengt Mandozzi van Carnegie Hall in New York naar de Wiener Musikverein en het Argentijnse Teatro Colón. Orfeo Mandozzi is lid van het Vienna Brahms Trio en was al eerder te gast bij de Zeister Muziekdagen. 9

10 Musici Alexander Pavlovsky Alexander Pavlovsky, eerste violist van het Jerusalem Quartet en artistiek leider van de Zeister Muziekdagen, vestigde zijn naam als kamermusicus, solist en docent. Hij geeft wereldwijd masterclasses, was jurylid bij de Melbourne ICMC en is verbonden aan de Jerusalem Academy of Music and Dance. Pavlovsky werkte samen met Daniel Barenboim, Mitsuko Uchida, András Schiff, Menahem Pressler, Gary Hoffman, Paul Meyer, Sharon Kam, Nobuko Imai, het Jerusalem SO, het Kiev CO en Israel Camerata. Samen met zijn Jerusalem Quartet heeft hij een exclusief contract bij Harmonia Mundi. Hun cd-opnamen zijn bekroond met drie BBC Music Magazine Awards, twee Diapasons d or en een ECHO Klassik Award. Alexander Pavlovsky bespeelt een Joseph Guarneri-viool uit 1725 (collectie Y. Zasipel) en een Stefan-Peter Greiner-viool (2009). Dana Zemtsov Dana Zemtsov is een van de meest veelbelovende altviolisten van haar generatie. Ze kreeg haar eerste muzieklessen van haar grootmoeder en haar beide ouders, de altviolisten Mikhail Zemtsov en Julia Dinerstein. Ze studeert nu bij Michael Kugel. Dana heeft bij concoursen diverse eerste prijzen gewonnen. In 2010 werd ze verkozen tot Jonge Musicus van het Jaar; ze mocht daarna Nederland vertegenwoordigen op het Eurovision Young Musicians-concours in Wenen. Hoogtepunten uit voorgaande seizoenen zijn onder andere haar vertolking van Bartóks Altvioolconcert in de Grote Zaal van het Concertgebouw in Amsterdam haar kamermuziekoptredens met Janine Jansen en Martin Fröst tijdens het Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht en een recital in Carnegie Hall in New York. Wende Zangeres en songwriter Wende is bekend van theaters en poppodia, maar stond ook al in het Concertgebouw. Ze werkte samen met het Metropole Orkest, Amsterdam Sinfonietta en het Gelders Orkest. Enkele jaren geleden ontving Wende een Gouden Harp voor haar lef en drang naar vernieuwing en voor het brengen van theater naar het popcircuit. Ze zong in 2012 bij het Nederlands Kamerorkest Schönbergs monodrama Erwartung in de versie van de Nederlandse componist Boudewijn Tarenskeen. Ze is genomineerd voor de Amsterdamprijs voor de Kunst 2016, die op 25 augustus wordt uitgereikt. 10

11 Masterclasses De Zeister Muziekdagen zijn een ontmoetingsplaats voor internationale jonge professionals en conservatoriumstudenten. Zij volgen twee weken lang masterclasses bij wereldberoemde musici die zelf optreden tijdens het festival. Docenten Leden van het Cuarteto Quiroga, leden van het Emerson String Quartet, Alexander Pavlovsky, eerste violist van het Jerusalem Quartet, Valentin Erben, oprichter van het voormalige Alban Berg Quartett, Orfeo Mandozzi, cellist van het Vienna Brahms Trio, Robert Kulek, pianist. U kunt deze masterclasses gratis en zonder te reserveren bijwonen van 15 t/m 20 augustus uur 22 t/m 25 augustus uur De masterclasses vinden plaats in het Cenakel van Kontakt der Kontinenten, Amersfoortsestraat 18, Soesterberg (De bussen van Connexion lijn 56 en U-OV lijn 52 stoppen voor de deur). Studententournee Om podiumervaring op te doen gaan de studenten die deelnemen aan de masterclasses tijdens het festival op tournee. Het concertprogramma wordt op de concertlocatie bekendgemaakt. Tenzij anders vermeld, zijn de tourneeconcerten gratis toegankelijk en is reserveren niet nodig. Wel wordt een vrijwillige financiële bijdrage op prijs gesteld. Deze komt ten goede aan het Beurzenfonds voor studenten. Programma wo 17 aug uur Slottuintheater, Zeist (zie p. 24) vr 19 aug uur Kasteel Amerongen, Drostestraat 20, Amerongen Toegang 15, Vrienden kasteel Amerongen 13,50; kaarten verkrijgbaar via secretariaatvrienden@kasteel-amerongen.nl en aan de zaal (tenzij uitverkocht) zo 21 aug uur Gasthuiskapel, Gasthuisstraat 34, Zaltbommel ma 22 aug uur Tindalvilla, Nieuwe s-gravelandseweg 21, Bussum Toegang 10; kaarten verkrijgbaar aan de zaal (tenzij uitverkocht); reserveren (aanbevolen) via g.kotting@ziggo.nl wo 24 aug uur Museum de Hermitage, Amstel 51, Amsterdam Toegang entreeprijs museum (met museumjaarkaart gratis) wo 24 aug uur Belmonteflat, Gen. Foulkesweg 119, Wageningen vr 26 aug uur Kerkzaal Evangelische Broedergemeente, Zusterplein 12, Zeist. Tot uur, met twee pauzes rond en uur (zie p. 27) 11

12 zaterdag 13 augustus uur Cuarteto Quiroga Alexander Pavlovsky, altviool Orfeo Mandozzi, cello Opening van het festival Liselotte Pesch, voorzitter van de Stichting Zeister Muziekdagen Alexander Pavlovsky, artistiek leider van de Zeister Muziekdagen Joseph Haydn ( ) Strijkkwartet in D, op. 20/4 Allegro di molto Un poco adagio e affettuoso Menuetto alla zingarese: allegretto Presto e scherzando Joaquín Turina ( ) La Oración del torero, op. 34 voor strijkkwartet Pauze Johannes Brahms ( ) Strijksextet nr. 2 in G, op. 36 Allegro non troppo Scherzo: allegro non troppo Adagio Poco allegro Omroep MAX zendt dit concert live uit 12

13 Toelichting Een terechte aftrap van dit festival: met Papa Haydn begon het strijkkwartet. Die composities werden in reeksen van zes spiegelbeeldig in koperplaat gegraveerd, gedrukt en met een opdracht aan een persoon met een klinkende naam uitgegeven en te gelde gemaakt. Er zal nadien geen componist zijn geweest die, voordat hij aan een strijkkwartet begon, niet eerst deze kwartetten heeft bestudeerd. Sommigen, zoals Brahms, aarzelden tot op hogere leeftijd om zich aan deze vorm te wagen; moeilijke materie. Mozart: Van Haydn leerde ik de echte manier om strijkkwartetten te schrijven. Opus 20 is al de zesde kwartetreeks en dit Kwartet in D het meest populaire ervan. De veertigjarige Haydn was toen kapelmeester aan het hof van Eszterházy, het Hongaarse Versailles, en een van de meest gevraagde componisten. In zijn kwartetten probeerde hij steeds weer vernieuwend te zijn. Het aan deel twee toegevoegde affettuoso - met gevoel - duidt erop dat de beginnende Romantische mode van Sturm und Drang niet aan Haydn voorbijging. Een vernieuwend element vinden we ook in het menuet alla zingarese : in een zigeunerstijl vol ritmische vrijbuiterij. In het vierde deel wordt de zigeunerstijl voortgezet met over elkaar buitelende zigeunertoonladders. En met een pianissimo verdampt het stuk ten slotte. tijdens een stierengevecht in Madrid liep ik wat rond en kwam achter de paardenstallen bij een kleine kapel. In de stilte daarbinnen zag ik het nieuwe muziekstuk voor me: het muzikaal expressieve contrast tussen het uitgelaten tumult van de arena en de toegewijde stilte van de toreadors die in een gebed God vroegen om hun leven te beschermen. Zo herinnert de Spanjaard Turina zich de inspiratie voor Gebed van een stierenvechter, in 1924 geschreven voor luitkwartet. Een jaar later arrangeerde hij het stuk voor strijkkwartet. Isaac Albéniz had zijn connecties gebruikt om de jonge Turina in Parijs te laten studeren bij Vincent d Indy. Daar leerde hij Debussy, Ravel en Fauré kennen, die hem motiveerden tot het schrijven van veel Iberisch gekleurde kamermuziek. Van elk van de instrumenten van het kwartet een tweetal: twee violen, twee altviolen, twee celli, dat is de bezetting die Brahms koos voor zijn Tweede strijksextet uit Het beleefde in Boston zijn première. Dit sextet heeft een veel zwaardere lading dan zijn eerste. Dit is vermoedelijk een gevolg van het feit dat de zangeres Agathe von Siebold, de enige vrouw waarmee Brahms ooit verloofd was, de verloving verbrak toen hij dit sextet componeerde. Want in het openingsdeel klinkt een motief waarvan de noten zijn ontleend aan de naam Agathe: Agathe a.g.a.b.e (in Duitse noten a.g.a.h.e). Maar aan een vriend schreef hij:...ik ben niet in staat om voetboeien te dragen... ik heb mijzelf van mijn laatste liefde bevrijd. Al eerder was er een eind gekomen aan zijn verhouding met weduwe Clara Schumann, waarmee hij overigens altijd intens bevriend bleef. Toen zijn vriend de violist Joachim hem toevoegde: Frei aber einsam, echode Brahms: Frei aber froh. Zijn leven lang bleef Brahms vrijgezel. 13

14 dinsdag 16 augustus uur Robert Kulek, piano Alexander Pavlovsky, viool Dana Zemtsov, altviool Orfeo Mandozzi, cello leden van het Cuarteto Quiroga Wolfgang Amadeus Mozart ( ) Sonate voor piano en viool in G, KV 379 Adagio allegro Tema con variazioni: andantino cantabile Robert Schumann ( ) Pianokwartet in Es, op.47 Sostenuto assai allegro ma non troppo Scherzo: molto vivace Andante cantabile Finale: vivace Pauze Wolfgang Amadeus Mozart ( ) Grande Sestetto Concertante in Es, bewerking van KV 364 Allegro maestoso Andante Presto 14

15 Toelichting In een brief aan zijn vader uit 1781 schrijft Mozart: vandaag een concert met drie van mijn nieuwe stukken waaronder een vioolsonate, die ik gisterenavond tussen elf en twaalf uur schreef, d.w.z. dat ik alleen de vioolpartij noteerde, want om tijd te besparen deed ik de begeleiding uit het hoofd. Het meest voor de hand liggend is dat Mozart de vioolpartij ter plekke al improviserend van een begeleiding voorzag. De concertmeester van het Salzburgs hoforkest, de violist Antonio Brunetti, speelde de vioolpartij. Deze partij is bewaard gebleven. Later werkte Mozart de sonate verder uit, zodat wij weten dat zelfs Mozart meer dan een uur aan deze compositie besteed moet hebben. Schumann schreef zijn Pianokwartet in 1842 met zijn vrouw Clara Wieck Schumann in gedachten, maar droeg het om praktische redenen op aan Graaf Mathieu Wielhorsky, amateurcellist en vriend van de Schumanns. In dit tweede jaar van zijn huwelijk bestudeerde hij in de vrije avonduren samen met Clara de kamermuziek van Mozart en Beethoven. Dat resulteerde in veel kamermuziekstukken: drie strijkkwartetten, een pianotrio, het pianokwintet en dit pianokwartet. Clara was naast een getalenteerde pianiste ook componiste en was voor haar man een muzikaal adviseur, een rol die ze later ook voor Johannes Brahms zou vervullen. Hier klinkt een werk uit de gelukkigste periode van Schumanns leven. Gaandeweg ontwikkelden zich bij hem depressies, en ook een vorm van tinnitus en wanen, die hijzelf stemmen van engelen noemde. Ruim tien jaar later sprong hij in een vlaag van innerlijke verscheurdheid in de Rijn, waar een Nederlandse schipper hem uit haalde. Ontoerekeningsvatbaar verklaard werd hij ten slotte in een inrichting voor geesteszieken opgenomen. Tot zijn overlijden in 1856 woonde hij daar geheel geïsoleerd; Clara heeft hem pas twee dagen voor zijn dood kunnen opzoeken. Concertare wedijveren, het muzikale steekspel waarin een solist in een concert het opneemt tegen een orkest, was al in zwang in de barok. In het concerto grosso, zoals de Brandenburgse concerten van Bach, is het een kleine groep die wedijvert met een grotere groep. In Mozarts Sinfonia Concertante uit 1779 zijn viool en altviool de solisten en is het stuk een cross-over tussen symfonie en concert. In 1808 bewerkte een onbekende musicus dit werk als Grande Sestetto Concertante voor strijksextet. Wanneer de bewerker het zich gemakkelijk had gemaakt, dan had hij de solopartijen van viool en altviool gehandhaafd en de orkestpartij gearrangeerd voor de overige vier instrumenten. Dat deed hij echter niet; hij verdeelde de soli over alle spelers zodat deze sprankelende muziek een potje wedijveren is van allen tegen allen. 15

16 donderdag 18 augustus uur Belcea Quartet Orfeo Mandozzi, cello Franz Schubert ( ) Strijkkwartet nr. 14 in d, D 810 ( Der Tod und das Mädchen ) Allegro Andante con moto Scherzo: allegro molto Presto Pauze Franz Schubert ( ) Strijkkwintet in C, D 956 Allegretto ma non troppo Adagio Scherzo: presto Allegretto Omroep MAX neemt dit concert op voor latere uitzending 16

17 Toelichting Een programma met Schubert, dé grote componist van het Duitse lied. Maar ook de componist van negen symfonieën, vijftien strijkkwartetten, een twintigtal zelden uitgevoerde muziektheaterwerken en veel werken voor piano. Het is bijna schokkend om zich te realiseren dat Schubert dit alles tot stand bracht in het zo korte leven dat hem beschoren was. De dodendans was een in de middeleeuwen geliefd thema. In de renaissance schilderde Hans Baldung Grien een vrouw gekust door de dood. Het schilderij inspireerde Matthias Claudius tot het gedicht Der Tod und das Mädchen, waarvan Schubert een lied maakte. Het meisje: Vorüber! Ach, vorüber! Geh, wilder Knochenmann! Ich bin noch jung! Geh, lieber, Und rühre mich nicht an. De dood: Gib deine Hand, du schön und zart Gebild! Bin Freund, und komme nicht, zu strafen. Sei gutes Muts! ich bin nicht wild Sollst sanft in meinen Armen schlafen! In het tweede deel van Strijkkwartet nr. 14 uit 1824 is dit lied instrumentaal uitgewerkt. Het thema van de dood is alomtegenwoordig in het werk van de componist die, verzwakt door syfilis, op 31-jarige leeftijd aan de tyfus overleed. Wat geen Haydn, Mozart of Beethoven nog gepresteerd hadden: alle vier delen staan in de mineurtoonsoort. In het eerste deel horen we het eerste thema ritmisch onrust stoken terwijl het tweede thema contrasteert door een wiegende beweging. In het tweede deel horen we het thema van Der Tod und das Mädchen en vijf variaties daarop. Een hartverscheurende omslag van mineur naar majeur vindt plaats in de vierde variatie, overigens zonder dat het er vrolijker van wordt. Het derde deel is een onstuimig scherzo, dat wordt gevolgd door een bijna demonisch wilde tarantella, de snelle dodendans die zijn naam aan de vogelspin ontleent. Het postuum uitgegeven Strijkkwintet beleefde pas in 1850 zijn première in de Musikverein te Wenen. Het omvangrijke eerste deel lijkt te spotten met de gangbare wetten van de klassieke vorm: alles lijkt thema en alle uitdrukkingsvormen passeren de revue. Het hart van het stuk is het aangrijpende Adagio. De drie middenstemmen zingen een serene melodie tussen een tokkelende cello en een pulserend versierende viool, die ten slotte met de cello mee gaat tokkelen. Dan volgt een dramatisch middendeel in mineur, waarin protest lijkt te klinken. Ten slotte hervatten de middenstemmen hun zang, maar nu te midden van een krachtiger dialoog tussen cello en viool. Het vitale Scherzo begint met een jachthoorn-thema, dat extra krachtig klinkt door het gebruik van losse snaren. Ontregelende ritmes en felle dissonanten verstoren daarna de ontwikkeling. In het trio klinken verontrustend dalende toonladders en somber aangehouden akkoorden; telkens lijkt het bouwwerk in te storten om dan toch weer aarzelend opgericht te worden, en krachtiger als de posthoorn opnieuw klinkt. De Finale is vol Hongaarse zigeunerklanken, vitaal en bruisend. 17

18 zaterdag 20 augustus uur Emerson String Quartet Opening van het concert W.I.I. van Beek, commissaris van de Koning in de provincie Utrecht Ludwig van Beethoven ( ) Strijkkwartet nr. 11 in f, op. 95 ( Serioso ) Allegro con brio Allegretto ma non troppo Allegro assai vivace ma serioso Larghetto espressivo allegretto agitato Alban Berg ( ) Lyrische Suite Allegretto gioviale Andante amoroso Allegro misterioso trio estatico Adagio appassionato Presto delirando - tenebroso Largo desolato Pauze Pyotr I. Tchaikovsky ( ) Strijkkwartet nr. 3 in es, op. 30 Andante sostenuto allegro moderato Allegretto vivo e scherzando Andante funebre e doloroso ma con moto Finale: allegro non troppo e risoluto Omroep MAX neemt dit concert op voor latere uitzending 18

19 Toelichting Ooit was Beethoven een bewonderaar van de revolutionaire Napoleon, maar hij raakte zwaar in hem teleurgesteld door diens keizerskroning, en was ontzet over de beschietingen en inname van Wenen in 1809 en In brieven noteert hij zijn woede over de luidruchtige bombardementen. In deze tijd werkt hij aan zijn Strijkkwartet opus 95, nu eens niet opgedragen aan een gefortuneerd vorst, maar aan zijn goede vriend Nikolaus Zmeskall von Domanovecz onder de vermelding serioso. Het is een van zijn meest compact geschreven kwartetten. De thematiek van het eerste deel is samengebald in slechts vijf minuten en de opgebouwde energie ontlaadt zich als die van een te strak gespannen veer. Het tweede deel laat horen dat Beethoven zich in die periode bezighield met de bestudering van de fuga s van Bach. Het scherzo dat twee trio s heeft wordt gekenmerkt door een kale figuur van vier noten die met beheerste woede van het ene naar het andere instrument wordt geslingerd. Na een korte aanloop barst de uitbundige finale los, die het mineurkwartet laat omslaan in majeur. Het tweede strijkkwartet uit 1926 van Berg getiteld Lyrische Suite is geschreven in de twaalftoonstechniek die zijn leraar Schönberg een paar jaar eerder als novum presenteerde. Een bijzonder detail is de hier gebruikte toonreeks die alle intervallen laat horen. Het werk is een versleutelde liefdesverklaring aan zijn in het geheim beminde Hanna Fuch- Robettin, doordat hij de noten A B (de Duitse Bes) voor Alban Berg en H (de Duitse B)-F voor Hanna Fuchs tot een motief smeedde. Ook citeert Berg uit de Lyrische Symfonie van Zemlinsky, waarin de gezongen tekst voorkomt du bist mein Eigen. Pas in 1976 werden in Hanna s nalatenschap de brieven van Berg ontdekt. Het kwartet is een zesdelige suite, geschreven in wat wel genoemd wordt de techniek van de rekenliniaal, zit vol versleutelde symbolen, maar is gecomponeerd met een pen gedoopt in gloeiende hartstocht. De karakteraanduidingen van de delen spreken boekdelen; ze gaan van opgewekt via liefdevol en stapelgek naar verlaten. Tchaikovsky schreef zijn Derde strijkkwartet in 1876 ter nagedachtenis aan een vriend, de violist Ferdinand Laub. Zeventien jaar later zou het talloze keren gespeeld worden bij herdenkingsconcerten ter nagedachtenis aan hemzelf. Het eerste deel heeft een melancholieke inleiding, waarna een geagiteerd allegro met het karakter van een valse triste volgt. Het tweede deel is een scherzo als een wilde polka met in het midden een lieflijk slaaplied. Deel drie is het emotionele hart van de compositie, een dodenmars en secties die een begrafenis ceremonieel verklanken met koren en een psalmodiërende priester. De slotmaten voeren de ziel van Laub omhoog naar de eeuwigheid. Het slotdeel is gezet in een toon van optimisme en levensvreugde. 19

20 Familieconcert Peter en de wolf in het Slottuintheater, 23 aug 2015

21 Concert Slottuintheater woensdag 17 augustus uur Youngsters Corner Project Een van de doelstellingen van de Stichting Zeister Muziekdagen is het stimuleren van de liefde voor kamermuziek onder alle leeftijdsgroepen. Daarom geeft de stichting jaarlijks een of twee familieconcerten (zie hieronder). Ook heeft zij sinds 2010 een kwartet van zeer getalenteerde middelbare scholieren onder haar hoede. Na het succesvolle Youngsters Corner Quartet, dat in 2013 onder meer een lunchconcert in de Kleine Zaal van het Concertgebouw verzorgde, is dat het Gióvani Kwartet Zeist. Dit kwartet bestaat uit Vera Beumer en Pieternel Tils (viool), Anuschka Pedano (altviool) en Florianne Remme (cello). Het kwartet speelde in 2015 in het voorprogramma van een concert door het Jerusalem Quartet in de Hertzzaal van TivoliVredenburg. Individueel wonnen de leden al verschillende prijzen. Tijdens de eerste week van het festival nemen zij deel aan de masterclasses. U kunt hen beluisteren tijdens het openluchtconcert in het Slottuintheater op woensdag 17 augustus. Dit concert, resultaat van de samenwerking van de Zeister Muziekdagen, KunstenHuis Zeister Muziekschool, het Slottuintheater en de commissie Open Monumentendag Zeist, biedt een gevarieerd programma. Het Gióvani Kwartet Zeist en het West Side Trio laten zich horen. Het West Side Trio bestaat uit Vera van der Bie (viool, zang), Isabella Petersen (altviool, zang) en Annie Tangberg (cello, zang). Ze spelen elektrisch versterkt en componeren ook. Hun experimentele klanken trekken de aandacht van zowel de pop- als de jazzwereld. Het programma wordt ter plaatse bekendgemaakt. Plaats Slottuintheater, Zeist (ingang Hernhuttersingel) Toegang gratis, reserveren niet nodig Familieconcert zondag 21 augustus uur Met het Ebonit Saxofoon Kwartet op Wereldreis Het Ebonit Saxofoon Kwartet neemt jong (6+) en oud mee op een muzikale reis rond de aardbol. We verklappen nog niet alles, maar heel veel landen worden aangedaan. Bijvoorbeeld het Duitsland van Johann Sebastian Bach. Hij componeerde ook muziek over andere landen, zoals zijn Italiaans Concert. De Noor Edvard Grieg stopte oude Noorse dansen in zijn Holberg Suite. In Frankrijk hoor je muziek van Maurice Ravel. En op de klanken van de saxofoon gaan we naar Spanje, Uruguay, Japan, Ethiopië, Bosnië en Herzegovina. Tijdens deze wereldreis kun je ook zelf kiezen waar je heen gaat. Dat komt allemaal als muziek uit de hoge hoed! Plaats Slottuintheater, Zeist (ingang Hernhuttersingel) Toegang gratis, reserveren niet nodig 21

22 dinsdag 23 augustus uur Schumann Quartett Joseph Haydn ( ) Strijkkwartet in D, op. 76/5 Allegretto - allegro Largo: cantabile e mesto Menuetto: allegro Presto Wolfgang Amadeus Mozart ( ) Strijkkwartet in G, KV 387 Allegro vivace assai Menuetto: allegro Andante cantabile Molto allegro Pauze Ludwig van Beethoven ( ) Strijkkwartet nr. 7 in F, op. 59/1 Allegro Allegretto vivace e sempre scherzando Adagio molto e mesto Allegro Omroep MAX zendt dit concert live uit 22

23 Toelichting Dit programma volgt chronologisch de ontwikkeling van het strijkkwartet via de eerste grote componisten daarvan. Die ontwikkeling begon met Haydn, die het kwartet zijn vorm gaf. Strijkkwartet opus 76/5 is het vijfde van een reeks kwartetten geschreven in opdracht van graaf Joseph Erdödy, die er de vorstelijke som van honderd dukaten voor betaalde. Met deze reeks bereikte de 65-jarige componist in 1797 een hoogtepunt in zijn oeuvre. Het inspireerde Beethoven tot zijn eerste reeks kwartetten. Dit kwartet is onorthodox van vormgeving. Geen zogenaamde sonatevorm met de gebruikelijke twee elkaar bestrijdende thema s in het eerste deel, maar een variatievorm met afwisseling tussen majeur en mineur. Als contrast een tweede deel cantabile e mesto gezongen en droevig als het emotionele hart van het kwartet. En dan een menuet met de karakteristieke Haydn-trucs: het jongleren met plotselinge dynamische wisselingen en ritmische tegenstellingen. De finale begint alsof de slotakkoorden al klinken en dan begint een haasje-over naar een wervelend slot. Dit Veertiende strijkkwartet met de bijnaam Lente schreef Mozart in 1782; het behoort tot de reeks aan Haydn opgedragen kwartetten. Mozart was inmiddels van Salzburg naar Wenen verhuisd. Het kwartet is een eerbetoon aan zijn oudere collega. Naarmate ze elkaar vaker in Wenen ontmoetten, werden ze ook vrienden die in de vrije avonduren samen kwartet speelden. Tegen vader Leopold Mozart zei Haydn bij een van de uitvoeringen: Tegenover God en als eerlijk man zeg ik u dat uw zoon de grootste componist is die ik ken; hij heeft smaak, en wat meer is: hij heeft de meest diepgaande kennis van compositie. Hoewel Mozart zich steeds sterker profileerde met een eigen geluid, bleef hij zijn oudere collega Haydn bewonderen. Toen componist Leopold Kozeluch bij een passage van Haydn opmerkte dat hij dat nooit zo gedaan zou hebben, beet Mozart hem toe: Ik ook niet, en weet u waarom? Omdat u noch ik op deze geniale inval zou zijn gekomen! In 1806 schreef Beethoven zijn drie Rasumovsky-kwartetten in opdracht van Andreas Rasumovsky, Russisch ambassadeur te Wenen en een gepassioneerd amateurviolist. Om zijn opdrachtgever te eren gebruikte Beethoven in het laatste deel van dit Zevende strijkkwartet een thema gebaseerd op een Russische volksmelodie. Niet lang daarvoor had hij met zijn symfonie Eroïca al een steen gegooid in de vijver van de Weense symfonische traditie. Ook met deze kwartetten laat hij een heel ander geluid horen dan in zijn eerdere kwartetreeks, die nog sterk leunde op de stijl van Haydn en Mozart. Onder andere vanwege zijn toenemende doofheid was Beethoven in staat om de traditie van het strijkkwartet te veranderen. Hij schreef zelfs aan zijn uitgever: Ik denk erover mij bijna uitsluitend aan het strijkkwartet te wijden. Gelukkig heeft hij zich hieraan niet gehouden. 23

24

25 donderdag 25 augustus uur Wende, zang Gerard Bouwhuis, piano Muziek & zo: Wende zingt Winterreise op nieuwe muziek van Boudewijn Tarenskeen (1952) Toelichting In de negentiende eeuw schreef Franz Schubert Winterreise, een cyclus van 24 liederen voor zang en piano, op gedichten van Wilhelm Müller. Bij dit boegbeeld van de recitalkunst maakte Boudewijn Tarenskeen nieuwe muziek. Wat Hamlet is voor elke acteur, het Nederlands elftal voor een voetballer, is Winterreise voor elke klassieke zanger, zo zegt Tarenskeen. Hij schreef het niet voor een klassiek geschoolde zanger, maar voor de meest authentieke singer-songwriter van dit moment, Wende (Snijders). Tarenskeen werkt vaker met niet-klassiek geschoolde zangeressen. Schuberts held is een afgewezen minnaar vol romantisch verdriet en doodsverlangen. In Winterreise vertelt hij tijdens een lange, winterse wandeltocht over verlies, vergankelijkheid, dood, liefde en acceptatie. De gedichtencyclus van Wilhelm Müller kan gezien worden als een zoektocht van de eenzame mens naar zichzelf, maar ook als politiekmaatschappelijke kritiek op een bevroren maatschappij. Boudewijn Tarenskeen vertaalde die thema s en emoties naar muziek van nu, gezongen door een vrouw. Zijn Winterreise is een hedendaagse interpretatie van en een commentaar op het liedrecital, een genre waarvan Schuberts liederencyclus een van de hoogtepunten vormt. Wende zingt Winterreise is daardoor een muzikaal theateravontuur vol verrassingen. Geen klassiek recital, maar een indringende performance die Schuberts prachtige Winterreise omzet in een fascinerend nieuw werk. Samen met regisseur Gerardjan Rijnders maakt Tarenskeen van de gedichten lyrics en van het recital een performance: een strijd tussen zangeres Wende en pianist Gerard Bouwhuis. Tarenskeen laat beiden zingen, huilen, schuren, dansen, hameren en fluisteren. Wende: Boudewijn zoekt de grenzen op, schopt met kennis van zaken en op elegante wijze tegen de heilige huisjes aan. Hij daagt zowel mij en Gerard als het publiek uit om met een open blik de tradities rond Het Lied te herzien. Het programma begint met een inleiding door Janine Brogt, dramaturg, vertaler en schrijver van muziektheater- en operalibretto s. Zij schreef o.a. Persians voor Boudewijn Tarenskeen. Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door Dille & Kamille 25

26

27 vrijdag 26 augustus uur Deelnemers Masterclasses 2016 Studentenslotconcert Het programma wordt ter plekke uitgereikt. Het concert heeft twee pauzes, rond en uur, waarin broodjes verkrijgbaar zijn. Affettuoso Quintet - Israël Felicitas Frey viool Adi Feld viool Katrin Spiegel altviool Gali Knaani / May Endy cello Avanesian Duo - Rusland Kristina Avanesian viool Diana Avanesian piano Demeter Trio - Verenigde Staten Francisco Hernandez piano Tinca Belinschi viool Axel Rojas cello Gaudí Quartet - Spanje Antonio Gómez viool Héctor Alganza viool Ricardo Fuentes altviool Antonio Gervilla cello Metis Quartet - Nederland Emma Rhebergen viool Ana Termeulen viool Anna Meenderink altviool Carlos Leal Cardin cello New Music Quartet - Polen Katarzyna Gluza viool Agnieszka Golebiowska viool Karalina Orsik altviool Dominika Żur cello Vollmond String Quartet - Servië Luna Kostadinović viool Milana Bjelobaba viool Aleksandra Kijanović altviool Ana Dulović cello Wasatch String Quartet - Verenigde Staten Corie Schofield viool Jesse Massey viool Alexandra Cook altviool Megan Richards cello Gióvani Kwartet Zeist - Nederland aug Vera Beumer viool Pieternel Tils viool Anuschka Pedano altviool Florianne Remme cello < Studentenslotconcert, Sanghee Ji / Moa Quartet (Korea), 28 aug

28

29 zaterdag 27 augustus uur Artemis Quartett Johann Sebastian Bach ( ) / Astor Piazzolla ( ) Partita voor strijktrio - In Memoriam Friedemann Weigle (arrangement Eckart Runge) Sarabande Fuga Sinfonia Oblivion Fughetta Adagio Sarabande Leoš Janáček ( ) Strijkkwartet nr. 1 ( Kreutzersonate, 1923) Adagio Con moto Con moto (vivace andante) Con moto (adagio) Pauze Dmitri Shostakovich ( ) Strijkkwartet nr. 5 in Bes, op. 92 Allegro non troppo Andante Moderato Omroep MAX neemt dit concert op voor latere uitzending Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door OVMK 29

30 Toelichting In de zomer van 2015 overleed Friedemann Weigle, de altist van het Artemis Quartett, op 53-jarige leeftijd. In 2014 nam hij nog met dit kwartet deel aan de Zeister Muziekdagen. Om Friedemann Weigle te herdenken opent het concert met Partita voor strijktrio, gearrangeerd naar het werk van Piazzolla. Deze componeerde dit trio met van J.S. Bach geleende noten. Je zou dit door Eckart Runge gearrangeerde trio een strijkkwartet kunnen noemen met een luidkeels ontbrekende vierde stem. Tangokoning Piazzolla ging als jonge leergierige musicus naar Parijs om zoals veel van zijn collega s compositie te studeren bij Nadia Boulanger. Op de bandoneon liet hij haar de traditionele tango s horen die hij in de rokerige cafés van Buenos Aires met zijn muzikanten speelde. Zij antwoordde hem dat hij goud in zijn handen had en dat zij hem geen les kon geven. Ik kan je alleen de raad geven elke dag Bach te bestuderen. Zo gezegd zo gedaan; hij keerde naar Argentinië terug, bestudeerde Bach en ontwierp een muziekstijl die men later Tango Nuevo zou noemen. Janáček gaf zijn Strijkkwartet nr. 1. de titel Kreutzersonate mee. Het werk heeft de vorm van een kleine matroesjka-pop: het is geïnspireerd op de novelle De Kreutzersonate van Leo Tolstoy, waarin een sonate voor viool en piano van Beethoven wordt gespeeld, opgedragen aan de violist Rudolphe Kreutzer. De vier delen volgen Tolstoys verhaal over een ongelukkig huwelijk op de voet, met vier stadia van het klassieke drama: expositie dramatische climax catastrofe catharsis. Janáček schreef het werk in een uitbarsting van creatieve energie in een week tijd (1923). Het kwartet is het broertje van zijn enige andere kwartet, ook over een ingewikkelde liefde. In dat tweede kwartet, Intieme brieven, heeft hij zijn geheime liefde voor een gehuwde muze vormgegeven. Het Vijfde strijkkwartet (1952) van Shostakovich stamt uit de tijd dat hij door de politiek beschadigd en sociaal geïsoleerd was. In 1948 werd hij beschuldigd van formalisme en samen met Prokofiev en Khachaturian uit de componistenbond gestoten. Hij zou componeren met de rug naar het arbeidersparadijs van de Sovjetstaat. Deze moeilijke periode in zijn leven eindigde na de dood van Stalin in Het kwartet groeit vanuit een motief opgebouwd uit de initialen van de componist in de Duitse spelling van zijn naam (Dmitri Schostakowitsch): d-es-c-h (de noot b in het Duits). Datzelfde motief klinkt later uitbundig in zijn Tiende symfonie, zijn reactie op de dood van Stalin: een muzikaal ik heb je overleefd!. Ook citeert hij uit een klarinettrio van Galina Ustvolskaya, zijn getalenteerde leerlinge voor wie hij niet alleen grote bewondering maar ook persoonlijke gevoelens opvatte. Na de dood van zijn eerste vrouw wees zij ten slotte zijn huwelijksaanzoek af. Het kwartet lijkt op een symfonie voor vier instrumenten, zo groot is de opzet en de uitwerking ervan. Met dit gecompliceerde werk werd Shostakovich, die uiteindelijk vijftien kwartetten schreef, een van de belangrijkste componisten van strijkkwartetten uit de twintigste eeuw. Het stuk kon pas in première gaan na de dood van Stalin. 30

31 ZA 05 NOV ANNE SOFIE VON OTTER MEZZOSOPRAAN & BROOKLYN RIDER STRING QUARTET O.A. GLASS, ADAMS, ELVIS COSTELLO & KATE BUSH DO 24 NOV INSOMNIO M.M.V. EBONIT SAXOFOONKWARTET WEILL/BRECHT DREIGROSCHENOPER VR 13 JAN IAN BOSTRIDGE TENOR & JULIUS DRAKE PIANO ENGELS- EN DUITSTALIGE LIEDEREN WO 18 JAN JUILLIARD QUARTET O.A. MENDELSSOHN STRIJKKWARTET NR. 2 ZO 05 FEB DI 21 MRT MA 08 MEI HARRIET KRIJGH CELLO & MAGDA AMARA PIANO BEETHOVEN, CHOPIN EN SJOSTAKOVITSJ LIZA FERSCHTMAN OCTET O.A. MENDELSSOHN OCTET VOOR STRIJKERS & ENESCU OCTET VOOR STRIJKERS JEAN-GUIHEN QUEYRAS CELLO & ALEXANDER MELNIKOV PIANO O.A. RACHMANINOV SONATE VOOR CELLO EN PIANO VOLLEDIG PROGRAMMA TIVOLIVREDENBURG.NL

32 Projectontwikkeling Bemiddeling Verhuur Bouw Laan van Vollenhove 2925 Zeist +31 (0)

33 pggm.nl PGGM steunt de Zeister Muziekdagen

34 Uw notaris op het Zusterplein Woortmann cs notarissen Zusterplein 22A Zeist

35 ONS BREDE REPERTOIRE... Goed op elkaar afgestemd, vormen de modellen van Broekhuis Zeist een geölied arrangement. Broekhuis Zeist Blanckenhagenweg 4-6 (T) broekhuis.nl

36 MET EEN MAATPAK VAN DUETZ ZIT JE BETER IN JE VEL Laat je vrijblijvend een maatpak opmeten. Dat gaat makkelijk en duurt maar 15 minuten. Kies je stof, knopen en voering en 5 weken later is het speciaal voor jou op duurzame wijze vervaardigde kostuum klaar en je voelt het comfort van zo n perfect passend pak! Vanaf 499,- W W W. D U E T Z. N L

37 Tijdens de Zeister Muziekdagen: Twee gangen diner 27,50 Openingstijden: Lunch van tot Diner van tot e Dorpsstraat 7 - Zeist T lokaalvictoria.nl

38 Klassieke piano s en orgels......koopt u bij dé muziekwinkel van Nederland!...gelukkig waren mijn papa en mama net zo blij met de piano van Joh.deHeer als ik... méér dan muziek, sinds Leeghwaterstraat AE Sliedrecht Tel : (0184) Fax: (0184) info@johdeheer.nl Voor actuele acties en aanbiedingen kijk op

39 rodermond optiek contact adres voorheuvel jg zeist openingstijden wo t/m vr za

40 Stichting P Arts in Zeist en Den Dolder Stichting P Arts (Professional Arts) is initiator en/of uitvoerder van activiteiten die leiden tot een inspirerend (spraakmakend, eigenzinnig of vernieuwend) klimaat voor de professionele beeldende kunst in Zeist en omgeving. Dit vanuit de overtuiging dat beeldende kunst bijdraagt aan het welbevinden en welzijn van veel mensen. Naast de ateliers en expositieruimte aan de Antonlaan in Zeist heeft Stichting P Arts ook ruimten voor kunst op het terrein van Altrecht in Den Dolder. Er zijn nu al dertien kunstenaars gevestigd en de Gehoorzaal is in gebruik genomen als expositieruimte. Het zijn bijzondere ruimten met veel mogelijkheden in een inspirerende omgeving. In de expositieagenda staat wanneer er kunst is te bewonderen in de Gehoorzaal. PROGRAMMA: september 2016 Zeist De Toets 18 september 2016 Zeist Hans Doortmont september 2016 Den Dolder Open Atelierroute 8-9 oktober 2016 Zeist Open Atelierroute

41 Vrienden van de Zeister Muziekdagen Doelstelling Doelstelling van de Stichting Vrienden van de Zeister Muziekdagen is het versterken van de band tussen liefhebbers van kamermuziek en de Zeister Muziekdagen. Vrienden vormen de warme kring om het festival. Hun bijdragen zorgen voor een financiële basis voor de evenementen. De Stichting Vrienden beheert tevens het Beurzenfonds. Masterclassstudenten die zelf over onvoldoende financiële middelen beschikken, kunnen hier een beroep op doen. Ook op deze manier wordt de doelstelling van de Zeister Muziekdagen het stimuleren van kamermuziek gerealiseerd. Vriend worden Bij het bestellen van kaarten (u krijgt direct korting) Via een naar Vriendenbijdragen / periodieke schenkingen Per jaar minimaal 35 per persoon, voor een (echt)paar minimaal 60. Het bedrag, waarmee uw bijdrage de 35 of 60 te boven gaat, wordt in het Beurzenfonds gestort. Een periodieke schenking van 200 of meer per jaar voor een periode van minimaal vijf jaar, die wordt vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst. Sinds 1 januari 2014 vraagt de belastingdienst niet langer om een notariële akte. Gouden Vrienden schenken 500 of meer per jaar voor een periode van minimaal vijf jaar, vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst. NB Alle vriendenbijdragen en schenkingen zijn volgens de recente Geefwet zeer gunstig aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. De stichting heeft ANBI-status. Op vindt u daarover meer informatie. Of neem contact op met de secretaris van de Vriendenstichting. Voordelen voor Vrienden en periodieke schenkers Aanzienlijke korting op de toegangsprijs voor het jaarlijkse Lente-/Winterconcert Korting in de voorverkoop op entreebewijzen voor de Zeister Muziekdagen Voordelen voor Gouden Vrienden Twee gratis kaarten met gereserveerde plaatsen voor het Lente-/Winterconcert Twee gratis kaarten met gereserveerde plaatsen voor twee concerten tijdens het zomerfestival Korting in de voorverkoop op entreebewijzen voor de Zeister Muziekdagen Informatie Secretaris van de Stichting Vrienden van de Zeister Muziekdagen: Mw. Marjo Bartelds, Hoog Kanje 158, 3708 DL Zeist, vrienden@zeistermuziekdagen.nl 41