Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom, Jaarverslag 2015 Inhoud:

Transcriptie

1 Kerkgenootschap Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom, Jaarverslag 2015 Inhoud: 1. Inleiding pag Bestuur pag Arza pag Bij Leven en Welzijn pag CIDI pag CIO pag CJO pag Jong LJG Netzer pag Landelijke Dialoog Commissie pag Levisson Instituut pag Ojec pag Sja ar pag Stichting Levend Joods Geloof / Joods nu pag Bijzondere gebeurtenissen pag Berichten uit de diverse kehillot pag.15 1.Inleiding De progressief joodse gemeenschap in Nederland, bestaand uit 10 gemeenten: Amsterdam, Brabant, Den Haag, Flevoland, Gelderland, Friesland, Noord Nederland, Rotterdam, Twente en Utrecht, is een moderne, krachtige gemeenschap. De samenwerking tussen rabbijnen, besturen en leden is intensief en het bestuur van het NVPJ houdt intensief contact met de 10 gemeenten. Het NVPJ vertegenwoordigt de tien gemeenten landelijk in diverse organisaties, internationaal in de World Union for Progressive Judaism (WUPJ) en in de European Union for Progressive Judaism (EUPJ). Naast de tien gemeenten kent het NVPJ vier gelieerde stichtingen: de Stichting Robert A. Levisson, de Stichting Sja ar, de Stichting Levend Joods Geloof en ARZA. Deze stichtingen zijn vertegenwoordigd in het Hoofdbestuur. 1

2 2. Bestuur: In 2015 heeft zich geen bestuurswisseling voorgedaan. Henri Heijmans heeft de portefeuille Geestelijke Verzorging bij Justitie en Defensie overgenomen van Harry Polak. Harry Polak heeft het bestuur in 2014 verlaten, maar heeft deze portefeuille nog behartigd ivm de gecompliceerde materie van dat moment. Het Dagelijks bestuur bestond in 2015 uit: Ron van der Wieken: voorzitter; Erik Friedeberg: penningmeester; Ellen Schrijver-Stokvis: secretaris; Chanan Aronson: vicevoorzitter; Hanna Verhulst: lid; Henri Heijmans, lid; Lena Herman-ten Cate, lid; Rudi Querido, lid. Het Hoofdbestuur bestond in 2015 uit: de leden van het Dagelijks bestuur, de rabbijnen Albert Ringer en Menno ten Brink, de voorzitters van de kehillot: Anne vd Zwan (Friesland), Bert Oude Engberink (Twente), Fred Salomon (Amsterdam), Leopold Hertzberger (Rotterdam), Lex vd Star (Noord-Nederland), Lonie Querido (Utrecht), Michael Mendel (Gelderland), Brabant en Flevoland werden vertegenwoordigd door de secretarissen, resp. Hans Schippers en Harry Knot, Den Haag door oud voorzitter Frank Cohn, Jurian den Hartog (Netzer), Kine Sittig (Federatie voor Progr. Joodse Vrouwen), Philip Menco (Sja ar), Rosa van der Wieken (Arza) en Simon Cohen (Landelijke Dialoog Commissie) Het Hoofd Bestuur heeft in maal vergaderd, het Dagelijks Bestuur 6 maal. 3. Arza Bestuur Het bestuur vergadert iedere 2 maanden. De algemene ledenvergadering vond plaats op 17 mei. De voorzitter gaf een presentatie over verkiezingen voor de Wereld Zionisten Organisatie die in juni zouden worden gehouden. Relatie Federatie Nederlandse Zionisten Drie bestuursleden, Roel van Nieuwenhoven, Joop Slager en Rosa van der Wieken, vertegenwoordigen de belangen van ARZA in de zionistische federatie. De voorbereidingen van de WZO-verkiezingen namen veel tijd in beslag. Bestuursprofiel We werken aan een spreiding op basis van geografie, leeftijd en competenties In 2014 nam Joop Slager afscheid van het besuur met een etentje in de soeka. Vervanging zal hopelijk in 2015 worden gevonden. Het bestuur bestaat eind 2015 uit: Roel van Nieuwenhoven, Sharon Garcia, Anna van der Wieken, Frank Cohn en Rosa van der Wieken Financiën De financiële positie van ARZA is stabiel ondanks de tegenvallende ontvangsten van de in 2015 (sterk) verlaagde contributie. Desalniettemin konden we (ook mede als onderdeel van de solidariteitsreis naar Israël) donaties overhandigen aan onze zustergemeentes 2

3 Yosma en Har El, het Bar/bat mitsweproject in Beth Eden, het New Israël Fund, de JadbeJad school in Jerusalem en aan IRAC. Ledenwerving De verlaging van de contributie leverde niet de gehoopte grote groei op. Wel passeerde het ledenaantal de 400. De ledenadministratie is door grote inspanning tbv de WZO verkiezingen wel sterk verbeterd. Activiteiten In 2015 is er veel tijd geïnvesteerd in de ledencontacten, m.n. via de nieuwsbrief. WZO Verkiezingen. Deze namen een belangrijk deel van de tijd in beslag. De FNZ raakte in een juridisch gevecht verwikkeld met het Zionist Court over de deelname van enkele partijen die zich niet wensten te conformeren aan de basisvereisten (statuten?). De verkiezingen in juni 2015 werden ruim gewonnen door ARZA, maar het Zionist Court annuleerde de uitkomst en geen Nederlandse partij kreeg een zetel in het World Zionisten Congres. De uikomst was zeer teleurstellend daar ARZA-Nederland nu 5 jaar geen zetel heeft. De Israëlreis werd op verzoek van het bestuur georganiseerd door Samu de Leeuw ism Roel van Nieuwenhoven. De reis werd gehouden van november en dankzij de inzet van voornoemde (bestuurs) leden was het een groot succes. Er waren 38 deelnemers en de achterblijvende leden werden op de hoogte gehouden door een dagelijkse nieuwsbrief. Het Bar/Bat Mitswa project is opgepakt door een lerares van talmoed Tora in Den Haag en mogelijk wordt het op groepsbasis alsnog uitgerold. De deelnemers van de Israëlreis bezochten Beth Eden en maakten sjabbat met de bewoners. De inzet van rabbijnen blijft uiterst beperkt. Communicatie Er is een brand book gemaakt i.s.m. met een communicatiebureau om de positie van ARZA helderder te maken De website is verbeterd Iedere maand krijgen de leden een nieuwsbrief. 4. Bij Leven en Welzijn: Het NVPJ heeft zitting in de Raad van Toezicht van BLEW, het adviesorgaan ter bescherming van de Joodse gemeenschap in Nederland. Voor meer informatie zie de website 5.CIDI Raad van Advies CIDI Het Verbond is vertegenwoordigd in de raad van Advies van het CIDI. Dit orgaan is in 2011 in het leven geroepen als adviesorgaan voor het CIDI bestuur. Diverse organisaties uit 'Joods Nederland', onder meer het Verbond, die voorheen in het Algemeen Bestuur 3

4 van het CIDI zitting hadden zijn hierin vertegenwoordigd. A.L. (Lex) Levisson vertegenwoordigt het Verbond en is tevens secretaris van de Raad van Advies. De Raad van Advies heeft in 2015 vooral gesproken over interne organisatorische aangelegenheden binnen het CIDI. Er is een nieuwe directeur gekomen en er is een aantal bestuursleden afgetreden en vervangen. Met het aantreden van een nieuwe directeur in september 2015 is er nu meer rust in de organisatie gekomen. Hoewel de Raad officieel een adviesorgaan is van het CIDI bestuur beperkt zijn functie zich in de praktijk tot het klankbord zijn voor de (waarnemend) voorzitter en de directeur van het CIDI. De Raad heeft aangegeven dat er binnen het CIDI een scheiding moet zijn tussen het werk t.a.v. Israel en dat t.a.v. bestrijding van het antisemitisme. Daarbij moet sprake zijn van duidelijke afspraken over taakverdeling. Hierbij dient echter rekening gehouden te worden met reeds bij het CIDI bestaande expertise op dit gebied en met het gegeven dat het CIDI hieromtrent in de praktijk veelal benaderd wordt. In de afgelopen periode heeft de Raad ook geadviseerd over gebrekkig onderwijsmateriaal dat is ontwikkeld t.a.v. Het conflict tussen Israel en de Palestijnen (in het kader van het voor het geschiedenis onderwijs speciaal ontwikkelde 'caput' over de ontwikkelingen in het Midden Oosten). Mei 2016 Lex Levisson, secretaris Raad van Advies 6. CIO: Het NVPJ is vertegenwoordigd in het Interkerkelijk contact in Overheidszaken (CIO). Deze organisatie heeft contact met de overheid over zaken als o.a. onderwijs en financiële situatie van de kerkgenootschappen. Het NVPJ heeft zich in 2015 intensief bezig gehouden met de nieuwe ANBI regelgeving. Per 31 december 2015 dienen alle kehillot en de tot hen behorende Stichtingen en fondsen hun ANBI-gegevens op internet te hebben gepubliceerd. (De Kerkgenootschappen hebben uitstel tot 31 december 2015 gekregen (Stichtingen en fondsen moesten al per 31 december 2014 aan deze verplichtingen voldoen) Deze transparantie is een voorwaarde om de status van ANBI te krijgen/behouden. Het belangrijkste voordeel van de ANBIstatus is dat giften, legaten en erfstellingen zijn vrijgesteld van erf- en schenkbelasting en dat giften mogen worden afgetrokken bij de belastingaangifte. Bovendien, als een organisatie of gemeente een gebouw heeft, deze de energiebelasting niet hoeft te betalen of korting krijgt. De deadline van 31 december a.s. is een harde deadline. Niet tijdig gereed betekent: intrekken van de ANBI-status en geen fiscale faciliteiten meer vanaf 1 januari Het CIO ( Interkerkelijk Contact in Overheidszaken) behartigt de belangen van het NVPJ bij de belastingdienst. 7. CJO activiteiten: Het Centraal Joods Overleg bestaande uit bestuurders van NIK, Verbond, PIG, FNZ, CIDI, Bij Leven en Welzijn alsmede JMW en de Joodse jongeren-en jeugdorganisaties 4

5 heeft o.a. een controlerende taak tav verschillende Joodse instituten. Zo benoemt het CJO bestuurders van de Stchting Afwikkeling Maror Overheidsgelden en heeft het de taak om zodra de taak van SAMO is volbracht om de bestuurders te dechargeren en de organisatie op te heffen. Dit was in 2015 aan de orde maar er was inmiddels een storm van geruchten over financiële malversaties opgestoken. Het CJO zag zich samen met het Ministerie van Financiën genoodzaakt een onderzoek hiernaar te verrichten waarvan de uitkomsten binnenkort bekend worden. Het CJO was in 2015 intensief betrokken bij de beveiliging van Joodse gebouwen en activiteiten. Er vond op regelmatige basis overleg plaats met de minister van Veiligheid en Justitie en de Nationale Coördinator van Terrorismebestrijding en Veiligheid, resulterend in een significante opwaardering van de beveiliging van synagoges en Joodse scholen in de Randstad. Daarnaast vond een bestuurswisseling plaats: Ron van der Wieken, vertegenwoordiger van het Verbond, volgde Jaap Fransman, vertegenwoordiger van JMW, op als voorzitter. Tevens werd een begin gemaakt met ingrijpende statuut wijzigingen waarin elke vertegenwoordiging wordt teruggebracht tot één persoon en één stem per organisatie (tot dan had de NIK twee vertegenwoordigers en twee stemmen) en waarin geen veto-recht meer uitgeoefend kan worden. In 2015 werd door het CJO het Joods JongerenFonds opgericht met geld dat was vrijgekomen na opheffing van de Stichting Individuele Marorgelden (SIM). Jongeren met een Joodse achtergrond kunnen op dit fonds een beroep doen voor het financieren van individuele activiteiten binnen Joodse doelen indien zij zelf de benodigde fondsen missen. Mei 2016 Ron van der Wieken, voorzitter CJO 8. Jong LJG Netzer Jong LJG Netzer is een zionistische liberale jeugdbeweging die drie jaar geleden opnieuw is opgericht. Om de mooie traditie van het Jodendom en het zionisme voort te zetten, en om zowel de post-bné Mitswa groep (12-17 jaar) als jongvolwassenen (18-35 jaar) belangrijke normen en waarden mee te geven en ook onvergetelijke plezierige herinneringen. Het verhaal dat een moeder onlangs vertelde, illustreert het belang van een jeugdbeweging: haar zoon stimuleerde een joods klasgenootje trots te zijn te zijn op het feit dat hij joods is. Bij Jong LJG Netzer geloven wij in de kracht van de jeugd om hun eigen toekomst vorm te geven terwijl zij tegelijkertijd een positief effect hebben op het leven van andere jongeren. Een oud Afrikaans spreekwoord luidt: It takes a village to raise a child (je hebt een hele gemeenschap nodig om een kind groot te brengen). Wij zijn ervan overtuigd dat een jeugdbeweging zoals Jong LJG Netzer een extra instrument kan zijn in het vergroten van het Joodse sociale en educatieve kader van hun tienerjaren en in de vorming van hun Joodse identiteit. Het is voor ons belangrijk om deel uit te maken van de liberaal-joodse gemeenschap. Daarom vertellen wij hier over onze activiteiten in verschillende gemeentes plus onze uitstapjes, reizen en evenementen. Jong LJG Netzer bestuur 5

6 Wij zijn erg blij dat wij nu een Jong LJG Netzer bestuur hebben. Het bestuur van Netzer bestaat uit: Hadassa Schrijver, Gaddy Machin, Jurian den Hartog, David Klein, Liora Scherpenhuyzen en Tal Branitzky, de Sjlicha (Israeli youth movement emissary) van The Jewish Agency. Voor het eerst hebben we een leidersgroep van student-vrijwilligers in de voorhoede die onze financiën regelen, activiteiten ontwikkelen en nog veel meer. Hoe gaat dat in z n werk? Netzer bestuursvergaderingen eens per maand Netzer bestuursleden hebben de afgelopen maanden veel vergaderd. Daardoor kunnen zij de verantwoordelijkheden delen alsook hun ideeën en plannen voor toekomstige jongerenactiviteiten. TaMaR seminar Vertegenwoordigers van het Netzer bestuur namen in november deel aan een TaMaR seminar in Berlijn. TaMaR is het vervolg op Netzer, een groep voor jongvolwassenen jaar binnen de beweging, en dus een van onze doelgroepen. Tijdens dit seminar leerden wij het Jodendom van verschillende kanten te bekijken en versterkten wij onze banden met andere jonge liberalen in Europa. Netzer Olami Veida wereldcongres Netzer bestuurslid Jurian is afgevaardigd naar het Netzer wereldcongres in Israël in januari. Jurian leerde over de activiteiten van andere Netzer groepen, nam deel aan discussies over Netzer ideologie en over tussenjaren in Israel voor jongeren van progressief-joodse gemeenschappen. Reizen Wij begonnen het Joodse jaar met twee reizen naar Praag. Eerst gingen wij oktober met Jong LJG Netzer (12-17 jaar) daar naartoe om te leren over Jodendom in Tsjechie in het algemeen en in Praag in het bijzonder. Tegelijkertijd was het doel om een hechte groep te creëren die het fijn vindt samen bezig te zijn en naar Netzer activiteiten zal blijven komen. Tijdens de reis was het erg leuk om te zien hoe alle jongeren een rol op zich namen: het leiden van de kiddoesj, bensjen, havdala, foto s maken en nog veel meer. In november hebben wij een weekendreis naar Praag geregeld voor een Joods jongvolwassenen groep. Wij hebben veel plezier gehad, niet alleen met deze mooie stad leren kennen, maar ook door het gevoel dat wij een speciale band met elkaar hebben gecreëerd. Het was ook belangrijk voor ons om dit weekend te gebruiken als een manier om onze Joodse identiteit te versterken. Daarom hebben wij een rondleiding gedaan in het Joods Museum, zijn naar de vrijdagavonddienst geweest bij een liberaal-joodse gemeente, hebben een sjabbatmaaltijd samen gegeten (Israëlisch), havdala gemaakt, workshops over identiteit gedaan en een discussie gehad over Parasjat Hasjawoea. Wij hebben veel positieve feedback gekregen van onze deelnemers. Jong LJG Netzer voor Bné Mitswa groep Talmoed Tora Jong LJG Netzer is blij dat wij een bijdrage mogen leveren aan de Talmoed Tora lessen voor de Bar/Bat Mitswa groep. Wij geven de jongeren meer informatie over Israel en proberen aan hen over te brengen dat het belangrijk is, en ook 6

7 erg leuk, om actief te blijven na hun Bar/Bat Mitswa. Zij kunnen meedoen aan activiteiten van de LJG Netzer jeugdbeweging om andere jongeren te ontmoeten en het gevoel te hebben dat zij onderdeel uitmaken van de Joodse gemeenschap. En dat zouden ze ook moeten doen. Tijdens het afgelopen jaar hebben wij o.a. lessen gegeven over Israëlische muziek, eten en cultuur, zionisme en aliya, en het verhaal van Mosje Rabenoe. De lessen vinden plaats in vier gemeentes: Den Haag, Utrecht, Amsterdam en Rotterdam. Talmoed Tora weekend De helft van het Netzer bestuur nam deel aan de jaarlijks Talmoed Tora weekend juni. Wij werden ingedeeld in verschillende leeftijdsgroepen waar onze taak was om de inspirerende energie van Netzer over te brengen en de banden met toekomstige leden te versterken vooral bij de Bné Mitswa groep. Tijdens het weekend werd het ons duidelijk hoe dit een nog groter platform zou kunnen zijn voor Netzer om de jongere generatie binnen de gemeente te bereiken. Jong LJG Netzer Bar/Bat Mitswa cadeau s Netzer gebruik is om elke jongen en meisje die Bar/Bat Mitswa doet een Jong LJG Netzer T-shirt toe te sturen en een CD met Joodse en Israëlische muziek cadeau te doen na de dienst. Jong LJG Netzer voor jarigen Survival weekend Afgelopen juli vond de eerste Jong LJG Netzer weekend plaats, een nieuwe traditie voor deze leeftijdsgroep. Jong LJG Netzer themadagen Jong LJG Netzer is begonnen met deze themadagen in december Wij ontmoeten elkaar op een zondagmiddag voor een activiteit, workshop en speciaal diner. Op 13 december was het zover. Tijdens de eerste themadag in de LJG Amsterdam was er een fotografieworkshop, informatie over Israëlische technologische innovaties, en wij hebben samen de chanoeka kaarsen aangestoken! Wij hebben erg genoten van de ideeën en foto s waar de jongeren mee kwamen. Negen jonge mensen namen deel aan deze activiteit. Op 14 februari hadden we een leuk zondagmiddag evenement bij de LJG Amsterdam. Het thema was de Olympische Spelen, met Maccabiah sport spellen, een quiz over Joodse atleten en een Israëlische dansworkshop. Het was de perfecte gelegenheid om jongeren van andere liberaal-joodse gemeentes te ontmoeten. Vijftien jonge mensen hebben aan deze activiteit meegedaan. 7

8 Jongvolwassenen LJG Netzer 18+ Shabbat Diner&Dialoog Shabbos Dinner bij LJG Den Haag is een traditioneel vrijdagavonddiner dat jongvolwassen leden van de liberaal Joodse gemeenschap van heel Nederland bij elkaar brengt. Elke twee maanden eten wij samen na de vrijdagavonddienst, met aansluitend een discussie over Jodendom, Israël, politiek, cultuur, etc. Lunch&Learn Op zaterdag 20 juni hebben we voor het eerst weer een Lunch&Learn evenement bij de LJG Amsterdam gehouden na een jaar pauze. Lunch&Learn is voor jongvolwassenen. Er wordt een lekkere maaltijd geserveerd na de ochtenddienst, gevolgd door een discussie over een Jodendom-gerelateerd onderwerp. Tot nu toe hebben wij vier van deze bijeenkomsten gehouden en wij willen zeker meer van dit soort gelegenheden creëren in de toekomst. Tikoen Olam Dit is een van de kernwaarden van Jong LJG Netzer. Tikoen Olam is Ivriet voor "het heel maken van de wereld" en stelt dat de mensheid samen verantwoordelijk is voor de wereld herstellen, beter maken, en hervormen. Op donderdag 28 januari gingen Jong LJG Netzer bestuurslid David, onze shinshin (vrijwilliger) Tamir en vier Netzer chanichim (leden) naar Beth Shalom. Daar gingen we in gesprek met de ouderen over Toe Bisjwat en duurzaamheid. Daarna gingen we op bezoek bij Harry (95) en Sieny (92) Cohen, die ons hun onvoorstelbare oorlogsverhaal vertelden. Op vrijdag 25 maart hebben Netzer jongeren vrijwilligerswerk gedaan bij het Sinai Centrum. Wij gaven Misjloach Manot (door de Jong LJG Netzer jongeren gemaakt) aan de mensen daar. Het was zo mooi om de vreugde van de mensen bij Sinai te zien en te voelen tijdens het openen van de cadeau s en het samen zingen, terwijl Benny (een van de bewoners) zijn bijzondere talent liet zien met het spelen van het ene Joodse liedje na de andere op de piano! 8

9 Evenementen Limmoed Op 8 november heeft Netzer, samen met Haboniem leiders, aan het Limmoed evenement deelgenomen. Wij hebben workshops gegeven over Israël en jeugdbewegingen. Ons bestuurslid David heeft een jongerenactiviteit opgezet met Haboniem leider Noa, en ik gaf samen met Michel, de shaliach (vrijwilliger) bij Haboniem, een workshop voor volwassenen. Wij hopen deze traditie voort te zetten en nog meer mensen op de volgende edities te ontmoeten. Yitzhak Rabin Memorial Day United by Diversity' De 20e Rabin herdenkingsdag op 2 december was een goede gelegenheid voor Netzer om samen te werken met alle andere zionistische jeugdbewegingen - Bne Akiwa, Haboniem en HaTzofim (Israëlische Scouting). Het was de eerste keer dat het ons lukte onze dagelijkse diversiteit te vergeten en samen bezig te zijn op basis van onze gedeelde overtuigingen. Netzer leden hebben een workshop mede geleid en deden ook mee in de ceremonie. Havdala avond Op 26 maart hadden we een hele speciale havdala avond met jonge leiders van de zionistische jeugdbewegingen in Nederland - Haboniem, HaTzofim, Bne Akiwa en natuurlijk - Jong LJG Netzer! Het was fantastisch om al deze jonge Joodse leiders bij elkaar te hebben. Voor meer informatie neem contact op via: jongerenwerker@ljg.nl, facebook: Tal Shlicha Netherlands and our page: What's Going On? Ask Netzer LJG 9. Landelijke Dialoog Commissie: Begin 2015 is het initiatief genomen om een Landelijke Dialoogcommissie op te richten. Om naast de reeds langer bestaand Amsterdamse Dialoogcommissie de diverse steden in de dialoog te betrekken. In de nieuwe commissie hebben de volgende leden zitting genomen: Rob Cassuto, Nijmegen Simon Cohen, Rotterdam, voorzitter Rene Dotsch, Amsterdam Hanneke Gelderblom, Den Haag Jan Erik Grunveld, Utrecht Rachel Reedijk Amsterdam Rabbijn Albert Ringer Rotterdam Rabbijn Corrie Zeidler Tilburg Rudi Querido Vertegenwoordiger (als waarnemer) van het Verbond (-sbestuur) Elja Schwarz (OJEC), heeft vanwege zakelijke verplichtingen zich moeten verontschuldigen en kon helaas niet langer aan de besprekingen deelnemen. Op 26 mei vond de eerste vergadering van de nieuwe commissie plaats bij LJG Utrecht. In deze bijeenkomst maakten de leden met elkaar kennis, was een inventarisatie van wensen en werden 9

10 doel en taken afgesproken. Direct werd geconcludeerd dat de landelijke dialoogcommissie geen uitvoerende taken op zich neemt, dus geen eigen activiteiten zal ontwikkelen. Dat wordt in principe overgelaten aan de kehillot en eventuele plaatselijke commissies. We gaan aan de slag met onderlinge informatie-uitwisseling/kruisbestuiving en vormen voor elkaar een klankbord/feedbackgroep. Langs die weg kunnen we ook een functie hebben voor het Verbondsbestuur, door bijvoorbeeld beleid e.d. voor te stellen, gevoed door externe en interne ontwikkelingen. Niet onbelangrijk is dat we ook ideeën kunnen ontwikkelen voor meer draagvlak voor dialoog in de kehillot. We willen uitdrukkelijk niet de zoveelste speler worden, maar laten zaken vooral via het Verbond en de kehillot lopen. Vanuit de vertegenwoordigingen die we doen in het OJEC, OJCM (voorheen Caïro-overleg, IVV (= In Vrijheid Verbonden) kunnen we wel naar buiten treden, maar dat is iets anders dan dat alles via deze landelijke commissie zou moeten lopen. Het is wel wijs om elkaar te raadplegen bij gevoelige zaken en in ieder geval elkaar op de hoogte te houden van wat er speelt. Wij beogen een verbindende coördinerende rol als commissie voor lokale activiteiten en gebeurtenissen. De commissieleden onderhouden velerlei dialoogrelaties met onder meer Islamitische groepen en organisaties. Dat zou tot reacties van de Commissie in het openbaar kunnen leiden. Daarna vonden nog twee vergaderingen plaats waarin de activiteiten in de verschillende steden met elkaar worden gedeeld en het plan is gemaakt om per toerbuurt op verschillende locaties bijeen te komen. Besloten werd om met de commissie een bezoek te brengen aan de Anne Frank Stichting (AFS) en het CIDI. Met de directie en onderzoekers van AFS is in november overleg geweest en van gedachten gewisseld over bestrijding van antisemitisme. Het was volgens alle gesprekspartners een zeer nuttig gesprek om waar mogelijk elkaars activiteiten te versterken. Met de directie van CIDI is begin 2016 een gesprek gepland. Mei 2016 Simon Cohen, voorzitter LDC 10. Levisson Instituut: De Stichting Robert A. Levisson publiceert haar Jaarverslag op Dit staat vanaf 1 april 2016 op deze website. Hieronder een kort verslag: voorzitter Ted Young (tot 18 okt. 2015) Ella Wijnschenk-Oesterman (vanaf 18 okt. 2015) vice-voorzitter Juliette Walma van der Molen penningmeester Thijs ten Raa secretaris Harry Polak (tot 18 okt. 2015) David Allick (vanaf 18 okt. 2015) lid Leny Herman (namens het Verbond) Management Team rabbijn Menno ten Brink (decaan) Reinier Munk rabbijn Marianne van Praag Francine Püttmann (directeur) Het Levisson Instituut werd in 2002 opgericht door het Nederlandse Verbond voor Progressief Jodendom, met als hoofddoel het opleiden tot rabbijn en ander leidinggevend kader voor de gemeenten en organisaties van het Verbond. De zevende rabbijn ontving haar semicha in mei

11 Het hoogtepunt van het studiejaar 2015 bestond uit de eerste David Lilienthal-lezing op 14 juni in het gebouw van LJG Amsterdam. De David Lilienthal-lezing werd ingesteld in februari 2013 toen bij het vertrek van David Lilienthal als decaan van het Levisson Instituut, het David Lilienthal Fonds werd opgericht als geschenk van het Instituut aan David. Het doel van dit fonds is om lezingen te organiseren. De eerste werd op 14 juni 2015 gehouden, in aanwezigheid van David en Gun Lilienthal als eregasten, die hiervoor speciaal uit Israel waren gekomen. Hoofdspreker van deze eerste lezing was Anat Hoffman, directeur van IRAC (Israel Religious Action Center) en van Women of the Wall in Jeruzalem. Op initiatief van het Levisson Instituut sprak Anat Hoffman aansluitend ook nog in de sjoels van LJG Den Haag en LJG Utrecht. De financiering van het Levisson Instituut werd in het verslagjaar nog verzorgd door een grote en enkele kleine stichtingen plus onze vrienden en donateurs, en wij zijn hen voor hun trouwe steun zeer dankbaar. De inkomsten zijn echter de laatste jaren wel verminderd en is er een netto verlies opgetreden. De rabbijnenopleiding Met de start van het nieuwe studiejaar in september 2015 hebben wij een rabbijnstudent in opleiding, die naast zijn werk als assistent-rabbijn in LJG Amsterdam, na een pauze van enkele jaren zijn studie vervolgt. De vijfjarige opleiding tot rabbijn is van hetzelfde academisch niveau als opleidingen bij andere (buitenlandse) instituten. De Academische Commissie, bestaande uit vooraanstaande deskundigen op het gebied van joodse studie in Nederland en andere hoog gekwalificeerde personen waaronder drie rabbijnen, is actief betrokken bij de opleiding. De betrokkenheid geldt ook voor de academische docenten. Hun hoofdtaak is doceren aan verschillende universiteiten in Nederland. Een beperkt aantal modules wordt verzorgd door gastdocenten uit het buitenland. Een kerntaak van onze Stichting en Instituut is het opleiden van rabbijnen. In de nabije toekomst hebben wij dringend behoefte aan een nieuwe groep rabbijnen, omdat een deel van de huidige rabbijnen met pensioen zal gaan. Het blijkt echter zeer moeilijk studenten te vinden die de opleiding tot rabbijn willen volgen. De ba al koree opleiding Voor het eerst organiseerde het Levisson Instituut in het najaar van 2014 een ba al koree opleiding, om mensen op te leiden die tijdens de sjoeldiensten de Toradienst kunnen leiden (Tora lajenen). In 2016 staan weer opleidingen voor ba al koree, onder leiding van docent Channa van Unen-Meyer, gepland. Nascholing van de rabbijnen In het verslagjaar vonden drie verschillende nascholingen plaats. In het voorjaar leerden de rabbijnen in een aantal bijeenkomsten met Marga Schreuder hoe om te gaan met conflicten en mediation. In juni behandelde de Amerikaanse rabbijn Arthur Green, hoogleraar joodse filosofie en religie aan het Hebrew College in Boston, onderwerpen in de joodse mystiek en chassidisme. Prof. dr. Rachel Elior, hoogleraar emeritus filosofie aan de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem, sprak in november over The messianic-mystical tradition in Jewish History. Nascholing van de voorzangers De jaarlijkse nascholing voor de afgestudeerde Levisson voorzangers en anderen die als zodanig actief zijn in de gemeenten, werd in 2015 opnieuw verzorgd door chazan Gilad Nezer en zangeres Shura Lipovsky. In de vorm van een masterclass kregen de deelnemers twee keer dit jaar les van beide docenten. Rimon - Liberaal Joods Landelijk Onderwijs Centrum Net als het voorgaande jaar is, onder leiding van coördinator Matty van Eldik, reeds bestaand materiaal over Jodendom en Hebreeuws op de website van Rimon ( bijgewerkt, herzien en aangevuld. Er is vooral veel materiaal bijgekomen voor de projectlessen 11

12 per thema, zoals die in sommige gemeenten worden gegeven, maar ook is voor andere lessen Jodendom en Hebreeuws materiaal aangevuld. Op het algemeen toegankelijke deel van de Rimon website staat nieuw oefen- en toetsmateriaal, in de vorm van educatieve spelletjes, gespecificeerd naar leeftijd. De leerkrachten kunnen het gebruiken in de les, maar ook als huiswerk opgeven om thuis te oefenen. Het materiaal is volledig aangepast aan het lesmateriaal dat tijdens de joodse les wordt gebruikt. Ook voor ouders is op de website nieuwe informatie geplaatst, zoals leesoefeningen Hebreeuws, waarmee ze hun kinderen bij het huiswerk kunnen ondersteunen. Ouders vinden nu ook meer informatie over de berachot die ze thuis samen met hun kinderen kunnen zeggen. In navolging van 2014 heeft Rimon dit verslagjaar twee videofilms rond een thema vervaardigd, inclusief bijbehorend lesmateriaal. De film Op de thee bij oma Roosje laat zien hoe een joods huis eruit ziet, welke joodse voorwerpen men thuis heeft. De tweede film Help! Ik word Bar Mitswa toont de voorbereidingen van een kind dat opgeleid wordt voor zijn of haar bar/bat mitswa. Op verzoek van het Joods Historisch Museum is deze film opgenomen in de collectie van het museum. Een laatste film over de Hoge Feestdagen zal in 2016 worden gemaakt. De films zijn op de Rimon website te bekijken: > Nieuwe media. In september 2015 vond de landelijke nascholing voor de leerkrachten van het Talmoed Toraonderwijs plaats, waaraan 16 leerkrachten uit het hele land deelnamen. Onderwerp van de studiedag was de toekomst van het Liberaal Joods onderwijs, andersoortige leerdoelen, kennisoverdracht en projectonderwijs, maar ook het ondersteunen in de klas van de leerkracht en welk materiaal er tijdens de lessen Hebreeuws gebruikt kunnen worden. Tora-project Begin 2015 is het project gestart om de hele Tora in te zingen volgens de Nederlands liberale troop voor Sjabbat en deze te publiceren in de muziekbibliotheek op de Levisson website. Het geheel wordt uitgevoerd door Amir Naamani van LJG Den Haag en Bram Lagendijk van LJG Rotterdam. Beiden zijn ervaren ba'alee koree (lajeners, voorgangers). Plaatsing van de eerste opnamen op de website wordt in het voorjaar van 2016 verwacht. Wetenschappelijk onderzoek Het project Van Adath Jeschurun naar Adath Jesjoeroen, over de religieuze ontwikkelingen binnen het Jodendom in Nederland in de negentiende en twintigste eeuw, heeft in het verslagjaar vertraging opgelopen door ziekte en familieomstandigheden van de onderzoekster, historicus en publicist Chaya Brasz. In 2016 is het werk hervat. Dit wetenschappelijke onderzoeksproject, dat al enige jaren loopt, is bedoeld om de lacune in te vullen die er wat betreft dit onderwerp in de geschiedschrijving van het Nederlandse Jodendom bestaat. Het is de bedoeling dat het manuscript na afronding in het Engels zal worden uitgegeven door Hebrew Union College Press in Cincinnati. Bibliotheek Ook in 2015 kreeg de bibliotheek regelmatig boeken aangeboden uit nalatenschappen en van mensen die hun huis aan het opruimen waren. Met zeer grote terughoudendheid worden boeken geaccepteerd, omdat de boeken binnen de bestaande collectie moeten passen en een goede aanvulling dienen te zijn. U kunt de bibliotheek vinden op en De bibliotheek wordt gezamenlijk beheerd door de LJG Amsterdam en het Levisson Instituut. Verdere informatie Informatie over onze activiteiten, de personen die bij het Instituut betrokken zijn en andere zaken zoals het wetenschappelijke onderzoek, foto s en video s, een commentaar op de sidra van de week, links naar andere leermogelijkheden, een aantal boeiende lezingen enz. kunt u vinden op onze website: Hier vindt U tevens alle volledige jaarverslagen met financiële rapportages van de afgelopen jaren. 12

13 Mei 2016 Francine Püttmann, directeur Algemene Zaken 11. Ojec: Voor het Overleg Joden en Christenen (OJEC) was 2015 een jaar van heroriëntatie. Het overleg bestaat reeds 30 jaar en richt zich al die tijd op een succesvolle manier op de religieuze dialoog, onderlinge verdieping en wederzijds begrip door Joden en Christenen. Ook in die zin waren er in 2015 weer enkele zeer geslaagde bijeenkomsten. De algemene conclusie is dat de dialoog nog steeds werkt maar dat het bereik van OJEC beperkt is. Die conclusie komt overeen met de opmerkingen van externe partijen dat het OJEC vrij onzichtbaar is, ondanks het feit dat OJEC regelmatig interventies naar de verschillende achterbannen doet. De vraag in 2015 was: hoe verder? Gaan we op de zelfde voet door of zou de kracht die OJEC in zich heeft ook meer maatschappelijk moeten worden ingezet? Helaas signaleren wij regelmatig situaties die vanuit het oogpunt van zowel Joden als Christenen niet getolereerd zouden moeten worden. Dit thema is verschillende keren in het algemeen bestuur bediscussieerd met als uitkomst dat OJEC zich meer gaat profileren. Met de religieuze dialoog als motor, met de Joods- Christelijke waarden de basis, wil OJEC meer als maatschappelijke luis in de pels gaan opereren. Om deze nieuwe rol vorm te geven zijn al in 2015 acties in gang gezet. Enerzijds moet de reactiekracht omhoog, d.w.z. dat OJEC over een commissie moet beschikken die zo nodig binnen 24 uur op een gebeurtenis kan reageren. Anderzijds moet de band met de achterbannen worden versterkt zodat bestaande netwerken ook daar kunnen worden aangesproken. Tegelijkertijd gaan de activiteiten voor de religieuze dialoog verder, dat is uiteindelijk de motor van OJEC. Een laatste aandachtspunt is de financiële situatie. De afgelopen jaren waren helaas verlieslatend. In 2015 is het gelukt om het verlies te beperken. Voor 2016 ligt er ondanks de extra activiteiten een nagenoeg sluitende begroting. Toch zijn extra gelden nodig om de nieuwe rol op een goede manier vorm te geven. Dit kan vooral door uitbreiding van het aantal aangesloten organisaties en het verkrijgen van meer subsidies. Al met al is OJEC met een goed gevoel 2016 ingegaan. Elja Schwarz, penningmeester OJEC en vertegenwoordiger van het Verbond 12. Sja ar: Sja ar is al 35 jaar de uitgever van de boeken van het Verbond. Het aanbod loopt uiteen van boeken die tijdens de dienst worden gebruikt, via uitleg over de inhoud daarvan tot achtergrondinformatie over het Liberale Jodendom en van lesboeken voor Joods onderwijs (Talmoed Tora) aan jongeren tot voorleesboekjes voor de allerkleinsten. Alle uitgaven worden in eigen beheer vertaald en bewerkt. Bij enkele religieuze boeken, zoals de Sidoer, de Machzor of de Hagada gaat dat proces nog veel verder en wordt het boek helemaal door rabbijnen, ondersteund door leden van de LJG, samengesteld en van eigen teksten en toelichtingen voorzien. Ook besteedt Sja ar veel aandacht aan de vormgeving, omdat die moet aansluiten bij de inhoud en bovendien het gebruik en genot van het lezen vergroot. Sja ar heeft geen winstoogmerk en streeft er naar de boeken tegen zo laag mogelijke kosten aan te bieden. Het meeste werk gebeurt door onbezoldigde vrijwilligers. 13

14 In 2015 heeft het bestuur een nieuwe voorzitter en tweede penningmeester gekregen. Er is veel aandacht gegeven aan de organisatie en de administratie. Die laatste werd nog steeds gedaan door het administratiekantoor van een oud-penningmeester. Met de komst van de nieuwe penningmeester, accountant van huis uit, kon de administratie weer geheel in eigen beheer worden genomen. Daarbij werd tevens besloten om dat via een web gebaseerd systeem te doen, wat voor toekomstige penningmeesters de werkzaamheden en overdracht vergemakkelijkt. Een tweede groot project betrof de verouderde webwinkel die onder de website van het Verbond hing. Begin 2016 is een in eigen beheer ontwikkelde nieuwe webwinkel, geopend die volledig voldoet aan de eisen van deze tijd qua vormgeving, bestel- en betaalgemak en juridische vereisten. Wat de uitgave van boeken betreft, vonden meerdere herdrukken plaats. Onder meer Tanach en de Brede Hagada kregen een nieuwe editie. Daarnaast verschenen twee nieuwe voorleesboekjes in de succesvolle Sammie Spin reeks, Sammie Spin gaat voor het eerst naar Israël en Sammie Spin s viert zijn eerste Soekot. Verder werd veel tijd en energie gestoken in de opstart van de nieuwe machzor. Dit gebedenboek voor de Hoge Feestdagen (Rosj Hansjanna en Jom Kipoer) moet een vijftig jaar oude versie vervangen. Naar verwachting gaat het nog zeker vier jaar duren voor de nieuwe machzor daadwerkelijk in gebruik kan worden genomen, want het betreft een complex en omvangrijk project met veel betrokkenen en hoge kosten. Uiteraard zorgt Sja ar daarbij ook voor de fondswerving. Vooruitblikkend naar 2016 wordt de noodzakelijke vernieuwing van de statuten afgerond, valt de uitgifte en herdruk van enkele boeken te verwachten en zal opnieuw veel aandacht uitgaan naar het machzor project. Ten slotte zal het bestuur een nieuwe secretaris krijgen. Mei 2016 Philip Menco, voorzitter 13. Stichting Levend Joods Geloof/Joods nu Er is een nieuw Stichtingsbestuur. Eind 2015 heeft de hoofdredacteur haar taken neergelegd en met haar de hele redactie. Het Stichtingsbestuur is druk bezig een nieuwe redactie te vormen. Het contract van Shirah Lachmann liep eind oktober af, zij heeft afscheid genomen met een borrel. 14. Bijzondere gebeurtenissen in 2015 waren o.a.: Feed back commissie deze (onafhankelijke) commissie is eind 2014 ingesteld met de bedoeling cursisten van de JBK (Joodse Basis Kennis) die daar behoefte aan hebben, gelegenheid te geven bepaalde inhoudelijke of organisatorische onderdelen naar voren te brengen en daar niet direct bij het rabbinaat mee aan te willen komen. Het is alleen bedoeld voor vragen over het onderwijs, niet over het gioer proces zelf. De commissie rapporteert aan het eind van ieder cursusjaar, geanonimiseerd, naar het DB van het Verbond. Jeugdwerk: Yuval Ben Horin heeft eind augustus 2015 afscheid genomen. Er is een boottocht door Amsterdam georganiseerd. Yuval is opgevolgd door Tal Branitski. 14

15 College van Rabbijnen: in januari 2015 vond het jaarlijkse overleg tussen het CvR en het DB van het NVPJ plaats. Het is prettig om één maal per jaar een podium te hebben waarop diepgaand met elkaar van gedachten gewisseld kan worden. 30 mei 2015: vond de jaarlijkse Oneg Sjabbath/Verbondsdag plaats in de LJG Gelderland. Het 50 jarig bestaan van deze kehilla werd gevierd in aanwezigheid van rond de 130 leden die deelnamen aan een voortreffelijk georganiseerd en interessant programma. Geestelijke Verzorging bij Justitie :Rabbijn Corrie Zeidler is benoemd als Geestelijk Verzorger bij het Joodse team van Justitie. Augustus 2015 Joman: Ook dit jaar is er weer een Joman uitgebracht voor de jaren 5776 en een deel van 5777, nl augustus 2015 t/m december Inmiddels is deze Joman niet meer uit Progressief Joods Nederland weg te denken. Levisson: in september 2015 vond het (met dit jaar in te stellen) jaarlijkse overleg met de Stichting Levisson plaats Financiële Controle Commissie: Rolf Kat vormt samen met Deborah Günzburger de FCC van het NVPJ. JMW: In de Gemeenschapsraad hebben namens het NVPJ zitting Rudi Querido, Jessica Meijer, Ies Cohen (zl)en Simon Cohen. Vrijwilligersborrel: Deze vond op 8 december 2015 (derde avond Chanoeka) plaats in de LJG Amsterdam voor alle vrijwilligers in den lande, verbonden aan het NVPJ. 15.Berichten uit de kehillot: LJG Amsterdam: Afgelopen jaar was er door aanslagen alle reden om de veiligheidsmaatregelen die we al hebben verder op te schalen. Gelukkig hebben wij in Amsterdam een zeer betrokken burgemeester. Mede dankzij zijn inspanningen staat nu de Koninklijke Marechaussee voor de deur. Ook hebben wij onze veiligheidsmaatregelen dankzij een forse subsidie van de gemeente Amsterdam verder kunnen verbeteren. Ook zijn wij de bestuurscommissie van Amsterdam Zuid erkentelijk voor haar subsidie ten behoeve van de beveiliging van het zondagonderwijs. Beveiliging is des te meer noodzakelijk vanwege de grote hoeveelheid bezoekers van onze sjoel in verband met het grote aantal activiteiten. Bij de Hoge Feestdagen zijn er zo n 900 mensen binnen, bij het zonderdagonderwijs zijn er wekelijks zo n 200 leerlingen, docenten en ouders aanwezig. Ook onze lezingen, muziekuitvoeringen, debatten, café Europa, onze maandelijkse maaltijden etc. mogen zich in veel belangstelling verheugen. Dit dankzij de inzet van onze professionele medewerkers en onze vrijwilligers. De vrijwilligers worden ieder jaar door het bestuur in het zonnetje gezet. In 2015 heeft het bestuur aan Madelon Bino, Etienne Denneboom en Gilad Nezer een kidoesj aangeboden in verband met het feit dat zij 10 jaar lang hun beste krachten hebben gegeven. Sinds september 2015 is Joram Rookmaaker als rabbinaal medewerker bij ons in dienst. We zijn verheugd over zijn komst. Het bestuur heeft het voornemen om Joram als hij zijn smicha behaalt bij de ALV voor de benoeming van rabbijn naast Menno ten Brink voor te dragen. Verder heeft de kunstcommissie een extra bijzondere expositie georganiseerd: Same Sky Same Land, van 6 zeer talentvolle Israëlische kunstenaars. Ook is vermeldenswaard de 15

16 aliya van Harry Polak die zich vele jaren heeft ingezet voor de dialoog. René Dotsch is bereid gevonden hem te vervangen. Mei 2016, Fred Salomon, voorzitter LJG Amsterdam LJG Den Haag LJG Flevoland LJG Friesland (voorheen LJG Heerenveen): Onze kehilla LJG Friesland blijft een kleine kehilla. We proberen zoveel mogelijk diensten te doen en feestdagen te vieren. Soms lukt dit niet en mogen we aanschuiven bij de PJG Noord-Nederland en andersom gebeurt dit soms ook. Het afgelopen jaar zijn er leden vertrokken waaronder: één gezin, zij hebben hun lidmaatschap opgezegd omdat zij lid zijn geworden van Amos en één lid heeft zijn lidmaatschap opgezegd, wegens persoonlijke redenen. Hierdoor telt onze kehilla op dit moment ongeveer vijf voordeuren. Hieronder vallen wel vier gezinnen met kinderen in de leeftijd van 11 t/m 18 jaar. Bovendien zijn er een aantal mensen die onze kehilla regelmatig bezoeken en overwegen om lid te worden. Hierdoor zouden we wellicht iets kunnen groeien. De samenwerking met de PJG Noord-Nederland wordt steeds meer uitgebreid en zal in de komende jaren geïntensiveerd worden. Dit in verband met het kleiner worden van de beide gemeentes. De voorzitters hebben afgesproken elkaar af te wisselen tijdens de LJGvergaderingen in Amsterdam. Dit bevalt erg goed. Hoogtepunten van de LJG Friesland: 1. Soekot: hebben we, samen met de PJG Noord-Nederland, gevierd in de tuin van één van onze leden. Een prachtig grote Soeka, waar iedereen in kon zitten, was gebouwd in de tuin. De kinderen hadden de Soeka versierd met mooie tekeningen. Aanwezig was Rabbijn Clary Roorda en zij heeft met ons gelernd over de ecokasjroet. Een erg interessante middag/avond. 2. Chanoeka: hebben we kunnen vieren met een klein deel van de gemeente. Het was een gezellige avond waar we spelletjes hebben gedaan en natuurlijk soefganiot hebben gegeten. 3. De LJG Friesland heeft haar ruimte beschikbaar gesteld voor twee open diensten, die georganiseerd werden door Rabbijn Tamarah Benima. Aangezien er onder mensen van buiten de Joodse gemeenschap veel belangstelling is om eens te kijken bij een dienst, heeft Tamarah Benima deze diensten gehouden. Er kwamen op beide diensten ongeveer 150 mensen af, waaronder ook leden van LJG Friesland en PJG Noord-Nederland. Nadat we de vrijdagavonddienst hadden gevierd, was er tijd voor dans, vragen stellen, met elkaar praten en natuurlijk voor koffie, thee en heel veel lekkers (gemaakt door leden van beide kehilla). Beide diensten waren dus erg geslaagd en het houden van een open dienst is zeker voor herhaling vatbaar. 4. Poeriem: konden we door omstandigheden niet organiseren. Hiervoor zijn enkele leden naar de PJG Noord-Nederland gegaan om te luisteren naar het voorlezen van Megilla Esther. 5. Met Pesach zullen we, als LJG Friesland en PJG Noord-Nederland, de seder op 22 april 2016 samen vieren. De Seiderleider komt vanuit de PJG en de huisvesting stelt de LJG beschikbaar. Samen proberen we er iets moois van te maken. Er zijn 16

17 op dit moment al veel aanmeldingen, waaronder ook familieleden en vrienden van buiten de beide gemeentes. Zoals u kunt lezen kijken wij als kehilla elke keer of het haalbaar is om een dienst of feest (goed) kunnen doen. De samenwerking met de PJG Noord-Nederland bevalt hierin erg goed en samen kunnen we (veel) meer dan alleen. We zullen daardoor in de toekomst steeds kijken wat haalbaar is en wat niet. Huisvesting: De LJG Friesland huurt het gebouw van de PKN in Heerenveen. Aangezien zij dit gebouw willen verkopen zullen we t.z.t. op zoek moeten naar een andere ruimte. De PKN is zeer bereidwillig, denkt mee en biedt ook de mogelijkheid om, na een grote verbouwing van de kerk, een zaal te huren in het kerkgebouw. We zullen dit aanbod voor alsnog niet afslaan. We zijn een kleine gemeente en een eigen gebouw kunnen we eenvoudig weg niet betalen. Ook in de toekomst zal moet blijken hoe de samenwerking met de PJG Noord-Nederland verder gaat. Anne van der Zwan, Voorzitter LJG Friesland. LJG Gelderland: Kort jaarverslag LJG Gelderland 2015/2016 Op14 februari 2015 werd het 50-jarig jubileum voor de leden van onze kille gevierd. Het was een bijzonder geslaagde dag, tevens werd onze voorzitter Michaël Mendel op deze dag benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Op 30 mei werd de landelijke Oneg Sjabbat in de LJG Gelderland te Dieren gehouden. Tevens werd er op deze dag aandacht besteed aan het 50-jarig bestaan van de kille. De opkomst was hoog. Er werden twee diensten gehouden,de alternatieve dienst viel in goede aarde, de haftarabijdrage van de kinderen aan de gewone dienst was een hoogtepunt, ook de diverse workshops werden goed bezocht. Mei 2016, Ina Grevel, secretaris LJG Gelderland PJG Noord- Nederland: Ook in onze kehille is dit jaar niet ongemerkt voorbij gegaan. Hoewel het overlijden van Bob Theewis niet onverwacht kwam, is het een groot verlies voor zijn dierbaren en ook voor onze kehille. Voor velen was hij veel meer dan zomaar een lid. Hij was oprichter en eerste voorzitter van onze kehille én een trouw deelnemer aan onze diensten en aktiviteiten. In zijn huis werd onder leiding van onze rabbijn Tamarah, een indrukwekkende herdenkingsdienst gehouden. Maar de goede zaken zijn er gelukkig ook. Op 10 mei van het vorige jaar heeft Hanne Hein, na vele jaren besturen, het voorzitterschap aan Lex van der Star overgedragen. Van 2009 tot 2015 heeft Hanne met verve en grote betrokkenheid onze gemeente geleid. Het nieuwe bestuur heeft dit jaar goed gedraaid. Ook hebben twee nieuwe leden zich bij ons aangemeld. Wat de activiteiten in onze kehille betreft verheugen wij ons op het Uitje, n.a.v. ons 15 jarig bestaan. Dan was er de spetterende en originele viering van Tamarah s verjaardag in de Rode 17

18 Hoed in Amsterdam. Velen van ons waren daarbij aanwezig en hebben het verrassende en boeiende boek JOODSER DAN DIT KRIJGT U HET NIET, in ontvangst kunnen nemen. De Oneg Sjabbat, vorig jaar in Dieren, was een warm en hartelijk samen zijn. Naast onze reguliere diensten op Erev Sjabbat en Sjabbesochtenddiensten, waren er ook de bijzondere diensten en activiteiten, zoals: TOE BISHWAT, waar Clary Roorda met ons heeft gelernd over eco-kasjroet. Een gezamenlijke POERIEM viering met de WIZO en het NIK Leeuwarden/Groningen. PESACH vierden we in Friesland, waar de seider werd geleid door Peter Hein. We hadden een speciale KINDERDIENST op sjabbesochtend 25 april, waarbij veel ouders aanwezig waren. De jaarlijkse herdenking op 4 mei; de synagoge was weer het vertrekpunt voor de stille tocht. Eerst werd kaddisj gezegd voor de weggevoerde Zuidlaarder Joden. Met SJAVOE OT werd er gelernd o.l.v. Tamarah over Ruth. Een gezellige ZOMER-HAVDALA-bijeenkomst was er bij de familie Hein thuis in Friesland. De Hoge Feestdagen werden door Tamarah geleid en verzorgden Tanja Nab en Eva Mogendorff-Hein met de prachtige melodieën, het chazanoet. SOEKOT werd samen met de LJG Friesland gevierd. De jaarlijks terugkerende OPEN DIENST op 31 oktober werd weer druk bezocht. Samen met de kinderen vierden we CHANOEKA. Deze bijeenkomst werd een groot succes. Aan het eind van het laatste concert van het jaar in de synagoge (verzorgd door de VBSZ), werden er chanoeka-liedjes gezongen én werd de grote chanoekia voor de deur feestelijk ontstoken. Tot besluit kan ik nog vermelden dat we op 26 december een heel gezellige WINTER- HAVDALA in huiselijke kring hebben gehouden. Het wordt betreurd dat Joods Nu gestopt is. Over de nieuwsbrief on-line zijn velen niet zó enthousiast. Ik hoop hiermee een impressie te hebben gegeven over onze zo actieve en bij elkaar betrokken kehille. mei 2016 Louise Philipse, secretaris PJGNN LJG Rotterdam LJG Twente: Het jaar 2015 bij de LJG Twente. Het is altijd wat onwennig een jaarverslag te schrijven dat gelijk opgaat met het burgerlijke jaar, wanneer het de kille betreft. Maar in wezen betrof 2015 gelukkig een gewoon jaar, waar we wel met tevredenheid op terug kunnen kijken. Bouwkundig waren we blij dat de trap in sjoel, die groot onderhoud vergde, weer geheel in goede staat kon worden gebracht. We kunnen weer op en af rennen en de kinderen, die vaak boven zitten, kunnen er weer met een veilig gevoel gebruik van maken. Binnen de kille werd in januari voor het eerst sinds lange tijd weer een baby geboren. Een mijlpaal voor onze medienekille. Daarbij konden we in de zomer maar liefst twee grote feesten in één weekend in augustus vieren: op de Sjabbat een 70 ste verjaardag, waarbij we 18

19 met sidoeriem, sefariem en kidoesjglaasjes moesten uitrukken naar een groot etablissement in Lochem, en een choepa, met rabbijn Ringer, op de zondag erop volgend op het erf van de boerderij van één van onze leden in Ruurlo. Onze eigen gelegenheidsklezmerband verzorgde er de muziek. Als we een hoogtepunt moeten noemen dan denk ik wel aan de seider: met wel 50 personen aan prachtig gedekte tafels een hele avond actief in de weer. Met fantastisch eten en heel interactieve deelnemers. Tijdens de jaarlijkse herdenking op onze begraafplaats te Enschede, net voor de Jamiem Nora iem, onthulden we de dubbele matseiwe van onze beide leden die het jaar ervoor achter elkaar waren overleden. Met de Hoge Feestdagen puilde onze sjoel uit. Met een groeiend kindertal en ledental voelden we dat we aan de grenzen van ons gebouw kwamen. Onze regelmatige tweewekelijkse diensten worden steevast goed bezocht. Verder zijn we blij dat we alle feestdagen, van Toe bisjewat met een overdaad aan fruit tot Chanoeka met een overdaad aan licht hebben kunnen vieren in stijl. Meestal in sjoel, soms ook op locatie of bij mensen thuis. Mei 2016 Bert Oude Engberink, voorzitter LJG Twente LJG Utrecht : Het ledental van de LJG Utrecht is in het jaar 2015 niet veranderd, alhoewel er wel sprake is geweest van enig verloop. Op 31 december telde onze kehilla nog steeds 77 gezinseenheden. Twee aspirant-leden zijn in 2015 lid geworden na het afronden van hun gioer-opleiding. Er is nu is er één aspirant-lid. 2 Van onze kinderen hebben in 2015 hun bar mitsva gehad. Bij de activiteiten die er naast de sjoeldiensten waren kunnen wij onze deelname aan het project Leer je buren kennen noemen en Open Joodse huizen. Vooral bij dit laatste was de belangstelling enorm. Ook onderhouden wij contacten met besturen van diverse moskeeën, interreligieuze ontmoetingen, en geven wij rondleidingen door het gebouw en sjoel. Onze contacten met de gemeente Utrecht op het gebied van veiligheid zijn uitstekend. Qua voorzieningen is er op dit gebied ook een goede vooruitgang geboekt. Een belangrijk moment was de onthulling onder zeer grote belangstelling van het monument voor de joodse slachtoffers van de Shoah op 29 oktober 2015 bij het Spoorwegmuseum: de eerste openbare in Utrecht. Onder leiding van Tiny Middleton en rabbijn Navah Tehila zijn er frequente lern bijeenkomsten georganiseerd over diverse onderwerpen. Op donderdagavond zijn er soms filmavonden, en op vrijdagavond wordt er na de dienst af en toe een lezing gegeven. De Talmoed Tora lessen werden 2x in de maand verzorgd door Gaby Schrijver met de assistentie van een jonger lid. Mei 2016 Max Samson, secretaris LJG Utrecht Mei 2016 Ellen Schrijver-Stokvis, secretaris NVPJ 19