Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom, Jaarverslag 2018

Transcriptie

1 Kerkgenootschap Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom, Jaarverslag 2018 Inhoud 1. Inleiding pag Bestuur pag Arza pag Bij Leven en Welzijn pag CIDI pag CIO pag CJO pag Jong LJG Netzer pag Landelijke Dialoog Commissie pag Levisson Instituut pag Ojec pag Sja ar pag Stichting Levend Joods Geloof pag Bijzonderheden pag Berichten uit de kehillot pag.17 1

2 1. Inleiding De progressief joodse gemeenschap in Nederland, bestaand uit de gemeenten: Amsterdam, Brabant, Den Haag, Flevoland (tot 25 april 2018), Gelderland, Noord Nederland (sinds halverwege 2018 een fusie van LJG Heerenveen en PJGNoord-Nederland), Rotterdam, Twente en Utrecht, is een moderne, krachtige gemeenschap. De samenwerking tussen rabbijnen, besturen en leden is intensief en het bestuur van het NVPJ houdt intensief contact met de 8 gemeenten. Het NVPJ vertegenwoordigt de 8 gemeenten landelijk in diverse organisaties. Internationaal in de World Union for Progressive Judaism (WUPJ) en in de European Union for Progressive Judaism (EUPJ). Sedert april 2017 vertegenwoordigen Hannah Verhulst en Ron van der Wieken Nederland in de board van de EUPJ. Naast de 8 gemeenten kent het NVPJ: a. vier eigen projectorganisaties: de Stichting Robert A. Levisson, de Stichting Sja ar, de Stichting Levend Joods Geloof en de Landelijke Dialoogcommissie. b. twee gelieerde organisaties: ARZA en Jong LJG/Netzer. 2. Bestuur Deze organisaties zijn vertegenwoordigd in het Hoofdbestuur. Het Dagelijks Bestuur bestond in 2018 uit: Portefeuille: Ron van der Wieken Yvonne Walvisch-Stokvis Ellen Schrijver-Stokvis Frank Cohn, lid. Hannah Verhulst: lid (t/m 29 augustus 2018) Henri Heijmans, lid Voorzitter, Interne/externe betrekkingen en PR, Religie, Voorzitter St Levend Joods Geloof Financiën, Penningmeester St. Levend Joods Geloof Secretaris EUPJ, Netzer Joodse Geestelijke Verzorging bij Justitie en Defensie Isabel Son, lid (vanaf oktober 2018) Jongeren, na juni 2019 EUPJ Lena Herman-ten Cate, lid (t/m 29 aug 2018) St. Levisson (t/m 29 aug 2018) Liane van Dantzig, lid St. Levisson(vanaf 29 aug 2018), St. Levend Joods Geloof, Website, Joods nu, privacybescherming. Marlien Groeneveld, lid (vanaf oktober 2018) Rudi Querido, vice -voorzitter Nieuwsbrief Joman, CIO, JMW, BLEW, Feedback cie. 2

3 Ronnie Naftaniel, lid (vanaf augustus 2018) Sven Parsser, lid (vanaf oktober 2018) CJO EUPJ Het Hoofd Bestuur bestond in 2018 uit: De leden van bovengenoemd Dagelijks Bestuur De voorzitters van de kehillot: Bert Oude Engberink (Twente) Fred Salomon (Amsterdam) t/m 21 maart 2018 Hans Weijel (Amsterdam) vanaf 27 juni 2018 Harry Knot (Flevoland) t/m 27 juni 2018 Leopold Hertzberger (Rotterdam) Lex vd Star (Noord-Nederland) Lonie Querido (Utrecht) Ohad Topper (Den Haag) Hans Schippers, secretaris (Brabant) Ella Wijnschenk- Oesterman (St. Levisson) Jurian den Hartog (Jong LJG/Netzer) Ron van der Wieken (St. Levend Joods Geloof) Philip Menco (Sja ar) Rosa van der Wieken (Arza) Simon Cohen (Landelijke Dialoog Commissie). de rabbijnen Albert Ringer en Menno ten Brink. Het Hoofd Bestuur heeft in maal vergaderd, het Dagelijks Bestuur 8 maal. Edwin Stokvis is sinds oktober 2018 Functionaris voor de Gegevensbescherming van het Verbond. Marion Alhadeff is sinds maart 2018 vertrouwenspersoon van het Verbond. 3. Arza Bestuur Het bestuur heeft het afgelopen jaar minder vergaderd. De algemene ledenvergadering 2018 werd op zondag 8 juli gehouden onder grote belangstelling. Na de korte vergadering hield Els van Diggele een zeer interessant verhaal over Palestijnen op de west bank en in Israel n.a.v. haar zojuist verschenen boek We haten elkaar meer dan de joden. 3

4 De samenstelling van het bestuur eind 2018 is: Rosa van der Wieken, voorzitter, Roel van Nieuwenhoven, penningmeester, Anna van der Wieken secretaris, Frank Cohn en Joke Moëd leden. Relatie Federatie Nederlandse Zionisten Roel van Nieuwenhoven vertegenwoordigt de FNZ in het centraal Joods Overleg. Financiën De financiële positie van ARZA is stabiel gebleven. De contributies werden ook dit jaar goed afgedragen en daardoor kon ARZA Nederland substantiële donaties overmaken naar het Barmitswe project Bet Eden in Ramle, de JadbeJad school in Jerusalem, IRAC, Yozma en het New Israël Fund. Ledenwerving Het ledenaantal schommelt rond de 400 leden maar dreigt af te nemen door vergrijzing en overlijden. Het blijkt lastig om jonge mensen warm te maken voor het liberale doel in Israël. Pogingen om een (automatisch, tenzij) lidmaatschap van ARZA te koppelen aan een lidmaatschap van een LJG gemeente worden door het Verbond afgewezen uit vrees dat ook andere leden van het Verbond hun lidmaatschap automatisch in de financiële bijdrage aan het Verbond zouden willen incorporeren. Het is echter onmogelijk voor ARZA om alle leden van de kehillot direct te benaderen waardoor werving bijkans onmogelijk wordt. Activiteiten De nieuwsbrief van ARZA kwam meerdere keren uit en ook was er aandacht voor ARZA in Joods Nu. 4. Bij Leven en Welzijn Het NVPJ heeft zitting in de Raad van Toezicht van BLEW, het adviesorgaan ter bescherming van de Joodse gemeenschap in Nederland. Voor meer informatie zie de website 5. CIDI Raad van Advies CIDI Het Verbond is vertegenwoordigd in de Raad van Advies van het CIDI. Dit orgaan is in 2011 in het leven geroepen als adviesorgaan voor het CIDI bestuur. Diverse organisaties uit 'Joods Nederland', onder meer het Verbond, die voorheen in het Algemeen Bestuur van het CIDI zitting hadden zijn hierin vertegenwoordigd. Het bestuur heeft laten weten geen behoefte te hebben aan een Raad van Advies. De directeur heeft te kennen gegeven daar wel behoefte aan te hebben. De Raad van Advies heeft besloten om bij elkaar te komen wanneer de directeur daartoe haar wens uit. Benoeming van een 4

5 voorzitter en secretaris lijkt niet nodig. Formeel komt dit er op neer dat de Statuten van het CIDI op dit punt dienen te worden aangepast." Vertegenwoordiger van het Verbond in het CIDI 6.CIO Het CIO (Interkerkelijk Contact Overheidszaken) komt vier keer per jaar samen in plenaire vergaderingen, te Utrecht. In 2018 werd net als in 2017 het Verbond bij drie bijeenkomsten vertegenwoordigd door ondergetekende. In december was dat in gezelschap van mevr. M. Groeneveld die mij in 2019 opvolgt als representant van het Verbondsbestuur. Regelmatig werd aansluitend aan de vergadering een expertmeeting georganiseerd. Dit over onderwerpen die in verband stonden met de ochtendsessies. Bijvoorbeeld de ANBI*, en het met de belastingdienst en de kerken gesloten (hernieuwde) samenwerkingsconvenant. Ook de in mei 2018 in werking getreden wetgeving inzake privacy-(bescherming) kwam uitvoerig aan de orde. Een en ander is inhoudelijk uitgebreid weergegeven in het door het CIO uitgebrachte JAARDOCUMENT, een exemplaar is ter inzage bij het secretariaat van het Verbond. Er was voor mij gelegenheid om informeel met de representant van het NIK over een aantal zaken van gedachten te wisselen. *Algemeen Nut Beogende Instanties Vertegenwoordiger van het Verbond in het CIO. 7. CJO activiteiten Oktober 2017 tot oktober 2018 was het zesde en laatste jaar van RvdW als vertegenwoordiger van het Verbond in het CJO en zijn derde jaar als voorzitter van het CJO. De externe activiteiten bestonden voornamelijk uit contacten met de leiders van de politieke partijen over de acceptatie van het document van de International Holocaust Remembrance Alliance dat handelt over verruiming van het begrip antisemitisme en over de instelling van een nationale en ook een gemeentelijke coördinator antisemitisme bestrijding. Daarnaast vonden gesprekken plaats met het ministerie van OCW over restitutie van roofkunst, waarbij ook aandacht werd gevraagd en gekregen voor het educatieve element tbv het grote publiek van een duidelijke benoeming van het feit dat een kunstwerk behoort tot de roofkunst van de tweede wereldoorlog. Tevens vonden met regelmaat gesprekken plaats met de minister van Justitie en Veiligheid alsmede een gesprek in februari 2018 met een delegatie van de ministerraad bestaande uit de premier, de ministers van Justitie en Veiligheid, en de drie vice premiers (te weten de ministers van Volksgezondheid, Binnenlandse Zaken en Jeugd- en Gezinszaken) 5

6 waarbij o.a. wederom een lans werd gebroken voor een nationale coördinator. Voorts was er zoals elk jaar veel aandacht voor de KristallNachtherdenking in november In oktober 2018 werd de taak van RvdW als voorzitter overgenomen door EV en zijn taak als vertegenwoordiger van het Verbond door RN. Vertegenwoordiger van het Verbond in het CJO 8. Jong LJG Netzer Netzer algemeen Sinds de wederoprichting in 2012 van Netzer, dé Joodse Jeugdbeweging van Nederland voor jongeren van jaar, zit Netzer in de lift. Netzer groeit. Niet alleen in het aantal chanichiem (jongeren) dat naar evenementen komt, maar ook in de leiding van Netzer. Door ervaring en meer mankracht dan voorheen is Netzer een stuk professioneler geworden. Het Mazkiroet (bestuur) Sinds de zomer van 2017 was NL actief als Sjlicha, de jongerenwerker vanuit Israel. De jongerenwerker wordt ondersteund door HV. Vanaf zomer 2018 tot maart 2019 was RTactief als jongerenwerker. Om de taken binnen Netzer goed te verdelen is er sinds de zomer van 2018 een mazkiroet, bestuur. Ieder bestuurslid heeft een eigen portefeuille. LS is Rosj Projecten en zorgt oa. voor logistieke zaken. BH is Rosj Chinoech en oa. verantwoordelijke voor het educatieve aspect tijdens evenementen van Netzer. BS is Gizbar (penningmeester) en Rosj PR, medeverantwoordelijk voor het de PR. EG is ook Rosj PR en medeverantwoordelijk voor de PR van Netzer. BB is Rosj Tikoen Olam, oa. verantwoordelijk voor de Tikoen Olamdagen. NK is madrich (begeleider) en help bij het organiseren van evenementen. Hadracha-trainingen Om te zorgen dat er in de toekomst ook madrichiem (begeleiders) zijn, is Netzer onder leiding van Rosj Chinoech BH, in 2018 gestart met hadrachatrainingen, het opleiden van oude chanichiem (jongeren) tot madrichiem (begeleiders). In november 2018 was de eerste hadracha-training waarbij de nieuwe madrichiem 2 dagen lang zijn voorbereid op het zijn van een madrich. In 2019 zullen er nog 3 hadracha-trainingen zijn om de nieuwe madrichiem klaar te stomen om in de zomer van 2019 aan de slag te kunnen als volwaardige madrichiem. De madrichiem in opleiding zijn: IA, RA, RH, BO, DS, DZ. Ook in de zomer 2019 zal Netzer starten met het opleiden van een nieuwe lichting nieuwe madrichiem. 6

7 Internationale reis Netzer ging in oktober 2018 met 30 chanichiem een weekend naar Brussel. Het was een fantastische reis! Op vrijdagavond ging Netzer naar de plaatselijke liberale Sjoel en heeft daar de plaatselijke Joodse gemeenschap ontmoet. Verder is Brussel ontdekt aan de hand van een interactieve tour en werd er zelfs geleerd hoe je echte Belgische chocolade maakt! Ook hebben we erg leuke Netzer peulot, activiteiten, gedaan. O.a. een succesvolle peula van rabbijn IG, leuke bonding-spellen en andere leuke activiteiten, geleid door de Netzer madrichiem. Op zondag was er een erg interessante workshop over Joodse geschiedenis in Europa. Op zondagmiddag eindigde de reis in Mini- Europe, het Madurodam van Europa, en het zeer bekende Atomium. Kortom, een geslaagde reis in een prachtige stad met veel leuke en interessante workshops en peulot. Tikoen Olam-dagen De Tikoen Olam-dag is één van onze nieuwe projecten van Netzer. Er zijn 3 Tikoen Olam-dagen in een jaar. De Tikoen Olam-dagen staan in het teken van het verbeteren van de wereld op het gebied van milieu, mens & dier. Netzer acht het belangrijk om onze joodse gemeenschap in Nederland te helpen en de wereld te verbeteren. Tijdens de Tikoen Olam-dagen zullen verschillende onderwerpen, zoals milieuvervuiling en het helpen van de ander, worden behandeld. Tijdens onze eerste Tikoen Olam-dag in november 2018 heeft Netzer geholpen in het joods bejaardentehuis, Beth Shalom. De volgende Tikoen Olam-dag zal gaan over 'eco-kasjroet'. Weekenden Naast de internationale reis organiseert Netzer ook binnenlandse weekenden. In februari 2018 was er zo n weekend. Het was een groot succes met 25 chanichiem. Er werd overnacht in het gebouw van de LJG Amsterdam, een leuke ervaring. Net als in 2017 was Netzer ook van de partij tijdens de jaarlijkse landelijke Oneg in april Netzer organiseert dan tijdens het weekend van de Oneg een Netzer weekend en kwam in de middag langs bij de landelijke Oneg en had hun eigen programma. Dit jaar was Netzer met 23 chanichiem vertegenwoordigd tijdens de landelijke Oneg in de LJG Utrecht. In het weekend van 22 t/m 24 februari 2019 ging Netzer, dé Joodse Jeugdbeweging van Nederland, op WinterWeekend naar Baarn. Deze keer ging Netzer niet één, maar twee nachten weg. Juist op het moment, dat de wereldorganisatie Netzer Olami 40 jaar bestond, gingen maar liefst 40 (!) chanichiem naar het weekend. Niet alleen het hoogste aantal ooit, maar ook 7

8 uit alle LJG s in Nederland afkomstig! Een record! Het thema van het weekend was Bekende Joden. Van Sinterklaas (Bram van der Vlugt) tot Albert Einstein tot Theodor Herzl tot Amy Winehouse etc. Alle activiteiten, leuk en leerzaam, werden rondom dit thema gemaakt. Op vrijdagmiddag leerden de kinderen die voor het eerste naar Netzer kwamen en de kinderen die al eerder naar Netzer evenementen zijn geweest, elkaar al goed kennen. s Avonds werd er Sjabbat gemaakt, het was erg gezellig. Vervolgens werd er nog een leuk spel een leuk en spannend avondspel gespeeld en er werd in groepjes verder geleerd over Bekende Joden. De Sjabbatochtend begonnen we met een ruach (een activiteit om de dag mee te starten) onder leiding van twee Duitse madrichot (begeleidsters) van Netzer Duitsland. De kinderen hebben zichzelf onder hun geweldige leiding wakker gedanst, waardoor iedereen meteen genoeg energie kreeg voor de hele dag. Na de ruach werd de de 40 ste verjaardag van Netzer Olami gevierd met een gigantische en lekkere Netzer-taart voor iedereen! Voor de lunch was er een Ma amad, een bijzondere Netzer-Sjabbatochtend-dienst, weer onder leiding van de 2 Duitse madrichot. Tijdens de lunch werd er veel gezongen en in de middag werd er een bosspel gespeeld en werd er veel geleerd over bekende joodse personen. In de avond kwam rabbijn J langs en hij maakte samen met ons havdala. Daarna werd de Netzer-Quiz gedaan en werd er prachtig karaoke gezongen. Er werd enorm veel gelachen! In de late avond werden er bij het kampvuur volop sjieriem gezongen met behulp van de speciale Netzer-sjiron (liedboek). In de nacht zat slapen er bij velen niet in, maar dat hoort er natuurlijk bij. De chanichiem hebben elkaar tijdens het WinterWeekend goed leren kennen en hebben nu al zin om elkaar weer te zien tijdens de volgende Netzer-evenementen. Het was een groot succes en een mooi symbolisch cadeau aan Netzer Olami voor haar 40 e verjaardag. Activiteiten Netzer streeft ernaar iedere maand samen te komen. Dit kan zijn tijdens een Netzer weekend dan wel een Netzer Tikoen Olam-dag, dan wel een Netzer activiteit. Tijdens de zomer in september 2018 kwam Netzer bijeen tijdens de 'Back-to- Netzer'-activiteit. Het was een gezellige middag met veel leuke activiteiten in de hitte van de zomer. Het Netzer-jaar werd toen begonnen met het doen van Tasjliech. In december 2018 had Netzer een gezellige Chanoeka activiteit. De peula ging over 'Nes Gadol Haja Sjam' (Het grote wonder gebeurde daar). Een leuke manier om over het Chanoeka verhaal te leren. Het was zeer geslaagd. Ook zijn er door het jaar heen herdenkingen als de Jom HaSjoa herdenking, Rabin-herdenking en Nationale Auschwitz-herdenking. Netzer is bij deze 8

9 herdenkingen altijd aanwezig, omdat Netzer het erg belangrijk acht om het verleden te blijven te herdenken. Tijdens Jom HaVoetbal in juni 2018 had Netzer voor het eerst een Netzer meidenteam. Het was een groot succes. Tijdens Jom HaVoetbal 2019 streeft Netzer ernaar om met meerdere jongens- en meidenteams aanwezig te zijn. Veida Olamit Ieder jaar organiseert Netzer Olami, de wereldwijde Netzer, een week lang een seminar voor mazkiroet-leden (bestuursleden). Tijdens de Veida voeren de snifiem, landen waar Netzer actief is, discussies over de jeugdvereniging, de ideologie van de jeugdvereniging, leren ze elkaars Netzer groepen kennen. In maart 2018 waren BH & NL in Jeruzalem aanwezig. In januari 2019 waren BS & BH er aanwezig. 9. Landelijke Dialoog Commissie De commissie is gedurende het jaar vier keer in een vergadering bij elkaar geweest. Tussentijds vond regelmatig mondeling en via mail afstemming plaats. Middels een open brief aan MP Rutte mede aanzet gegeven tot een gesprek op het Catshuis op 7 februari over toenemende haat tegen minderheden en in het bijzonder antisemitisme. Aanwezig: MP, min. Justitie en de drie vicepremiers, CJO, OJCM, en Landelijke Dialoogcie. Bij de presentatie van het rapport Is er een verband tussen immigratie en antisemitisme in mei veel tegengas gegeven en zijn feiten op tafel gelegd tegen de conclusie van het rapport dat er geen verband zou bestaan. Onderzoekers gaven aan eind bijeenkomst toe dat het een en ander genuanceerder ligt. Nieuw onderzoek lastig (de meeste signalen lenen zich niet voor aangifte). Melding door lid LJG Rotterdam, die als medewerker bij Pauluskerk te Rotterdam zich niet veilig voelde i.v.m. de activiteiten van de predikant met BDS. Tactiek met medewerker doorgesproken. Uitkomst en info verrassend positief. De predikant blijkt grotendeels alleen te staan binnen de kerk. Betrokken bij voorbereiding bijeenkomst in november met Jom Hasjoa Beraad Rotterdam- onderwerp: Voetbal en antisemitisme. Inleiders: Willem Wagenaar (onderzoeker Anne Frank Stichting), Cyriel Triesschijn (directeur Radar/Art. 1) en Bert Punt (landelijke coördinator OM Voetbal en Antisemitisme). Aanwezige partijen: politieke partijen, onderwijs, KNVB, Bestuur voetbalsupportersvereniging Feyenoord, leden van de Joodse 9

10 gemeenschap, leden van kerken, OM, Radar, Anne Frank Stichting. Opbrengst doorlopend overleg tussen diverse partijen. Verder onderlinge afstemming over activiteiten in de verschillende gemeenten. Over contacten met moslims en christenen. En afstemming inzake contacten met externe organisaties die voor ons werk van belang zijn, zoals OJCM, moslim-en christelijke organisaties. Voorzitter Landelijke Dialoog Commissie 10. Levisson Instituut voorzitter vice-voorzitter penningmeester secretaris lid Management Team coördinatoren Rimon Ella Wijnschenk-Oesterman Juliette Walma van der Molen Thijs ten Raa David Allick Leny Herman-ten Cate (namens het Verbond, tot 1 juli 2018) Liane van Dantzig (namens het Verbond, vanaf 1 september 2018) rabbijn Menno ten Brink (decaan) Reinier Munk rabbijn Marianne van Praag Francine Püttmann (directeur) Lea Abram Anne-Maria van Hilst Het Levisson Instituut werd in 2002 opgericht door het Nederlandse Verbond voor Progressief Jodendom, met als hoofddoel het opleiden tot rabbijn en ander leidinggevend kader voor de gemeenten en organisaties binnen het Verbond. In januari 2019 ontving de achtste rabbijn zijn semicha. De financiering van het Levisson Instituut bleef in het verslagjaar zorgwekkend voor de toekomst. De inkomsten zijn de laatste jaren verminderd. In 2018 heeft het Instituut bijeenkomsten georganiseerd, waar nieuwe donateurs zich hebben aangemeld. Wij zijn al onze donateurs voor hun steun zeer dankbaar. De rabbijnenopleiding Onze rabbijnstudent, Joram Rookmaaker, rondde zijn studie in december 2018 af. Op 6 januari 2019 kreeg hij zijn rabbinale bevoegdheid (semicha) en werd hij aangesteld als deeltijd-rabbijn van LJG Amsterdam, Daarnaast blijft hij ook krijgsmachtrabbijn. 10

11 De vijfjarige opleiding tot rabbijn is van hetzelfde academisch niveau als opleidingen bij andere (buitenlandse) instituten. De Academische Commissie, bestaande uit vooraanstaande deskundigen op het gebied van joodse studie in Nederland en andere hoog gekwalificeerde personen waaronder drie rabbijnen, is actief betrokken bij de opleiding. De betrokkenheid geldt ook voor de academische docenten. Hun hoofdtaak is doceren aan verschillende universiteiten in Nederland. Een beperkt aantal modules wordt verzorgd door gastdocenten uit het buitenland. Een kerntaak van ons instituut is het opleiden van rabbijnen. In de nabije toekomst blijven we dringend behoefte houden aan een nieuwe groep rabbijnen, omdat een deel van de huidige rabbijnen met pensioen zal gaan. Het blijkt echter zeer moeilijk studenten te vinden die de opleiding tot rabbijn willen volgen. Ba al tefilla cursus Voor het eerst werd een ba al tefilla cursus georganiseerd, met als doel mensen te leren sjabbat- en sjiwwediensten te leiden, zodat zij de diensten in de gemeenten kunnen overnemen als er bijv. geen rabbijn aanwezig is. De cursus bestond uit vijf weekenden en werd door 15 deelnemers gevolgd. In het laatste weekend, in december 2018, ontvingen 14 van hen het certificaat. Zij kunnen ingezet worden in de verschillende gemeenten. Rimon - Liberaal Joods Landelijk Onderwijs Centrum Onder leiding van de twee coördinatoren, Lea Abram en Anne-Maria van Hilst, is er in het verslagjaar hard gewerkt aan de aanvullingen op de website ( In 2018 kwamen de hoofden van Talmoed Tora twee maal bij elkaar, tijdens het hoofdenoverleg. Alle hoofden van Talmoed Tora vormen samen de opleidingscommissie om samen het onderwijs verder vorm te geven(visie, inhoud en curriculum). Rimon zorgt voor het samenbrengen van de onderwijsbehoeftes en is verantwoordelijk voor de uitvoering van nieuwe onderwijsprojecten. Eind 2018 is besloten in gezamenlijk overleg tussen het Levisson Instituut en het Verbond om in 2019 dit hoofdenoverleg te vervangen door een Verbondscommissie Onderwijs, waarin alle hoofden Talmoed Tora en de rabbijnen met onderwijs in hun portefeuille zitting gaan nemen. In 2018 hebben de beide Rimon-coördinatoren het Talmoed Tora-onderwijs in de gemeenten Den Haag, Rotterdam en Brabant bezocht om te zien hoe het jeugdonderwijs daar functioneert. Amsterdam is niet bezocht, aangezien de coördinatoren zelf hoofd onderwijs daar zijn. Van de bevindingen is een 11

12 inventarisatie gemaakt. Dit is nog niet volledig, omdat een bezoek aan het onderwijs in de gemeenten Utrecht, Dieren en Noord-Nederland om diverse redenen niet kon plaatsvinden. Rimon organiseerde in 2018 ook weer twee keer een landelijke bijscholing voor de leerkrachten uit alle gemeenten. David Lilienthallezing De tweede David Lilienthallezing werd op 28 oktober in de LJG Amsterdam gehouden. Het thema was het joods onderwijs toen en nu. Gastspreker was Henny van het Hoofd, die over haar proefschrift sprak: Het geheim van Hoogeveen. Joods onderwijs in Nederland tussen Centraal stonden de Israëlietische godsdienstonderwijzers. Waarom koos iemand (m/v) er in die tijd voor om joodse les te gaan geven, hoe werden onderwijzers opgeleid en welke carrière mogelijkheden waren er? Met welke problemen kregen ze te maken en wat kunnen wij leren van de onderwijzers van vroeger? Daarna spraken Lea Abram en Anne-Maria van Hilst, coördinatoren van Rimon, het landelijk liberaal joods onderwijscentrum, over wat Rimon doet en hoe het joods onderwijs nu wordt gegeven. Tora-project Het in 2015 gestarte project om de hele Tora in te zingen op de troop zoals die in de Liberaal Joodse gemeenten in Nederland gebruikelijk is medio 2018 afgerond. Dit project bestaat uit de volledige opnames van alle sidrot en parasjiot, overeenkomstig de complete driejarencyclus die bij de Toralezingen op sjabbat door de LJG gehanteerd wordt. Op de website van Levisson staan de ingezongen teksten per bijbelboek en per parasja. Zie > Muziek > Toralezingen voor Sjabbat Gabbai gids In de loop van 2019 hoopt het Levisson Instituut de eerste Nederlandse gabbai gids uit te geven, bedoeld voor de gabbaiem binnen de Liberaal Joodse Gemeenten en iedereen die belangstelling heeft in de achtergronden van de sjoeldiensten en aparte misjeberachs en gebeden die gezegd kunnen worden. Nieuwsbrief In 2018 zijn drie nieuwsbrieven verschenen. Verschillende onderwerpen aangaande het Instituut komen aan bod. De nieuwsbrief wordt per mail rondgestuurd. Aanmelden kan via Sidra van de week 12

13 Wekelijks wordt een commentaar op de sidra van de week (parasjat hasjavoea) in het Nederlands per verstuurd aan belangstellenden. Via de website van het Levisson Instituut kan men zich hierop gratis abonneren. Alle commentaren zijn terug te lezen op Nieuwe website Er wordt hard gewerkt aan een nieuwe website voor het Levisson Instituut, die er moderner uit zal zien en waar de diverse onderdelen makkelijker te vinden zullen zijn. In de loop van 2019 zal deze de oude website vervangen. Bibliotheek Ook in 2018 kreeg de bibliotheek boeken aangeboden uit nalatenschappen en van mensen die hun huis aan het opruimen waren. Met zeer grote terughoudendheid worden boeken geaccepteerd, omdat de boeken binnen de bestaande collectie moeten passen en een goede aanvulling dienen te zijn. De bibliotheek wordt gezamenlijk beheerd door de LJG Amsterdam en het Levisson Instituut. Zie voor de catalogus: of Verdere informatie Informatie over onze activiteiten, de personen die bij het Instituut betrokken zijn en andere zaken zoals de muziekbibliotheek, foto s en video s, een commentaar op de sidra van de week, een aantal boeiende lezingen enz. kunt u vinden op onze website Hier vindt u tevens de jaarverslagen met financiële rapportages van de afgelopen jaren. 11. Ojec Voor het Overlegorgaan Joden en Christenen (OJEC) was 2018 een intensief jaar. Veel activiteiten op het gebied van de interreligieuze dialoog en daarnaast was er genoeg aanleiding om OJEC als maatschappelijke klokkenluider te profileren. Verheugend is dat steeds meer Christelijke kerkgenootschappen zich bij OJEC aansluiten. Helaas blijft de Joodse deelname daarbij achter. Doordat steeds meer stromingen binnen OJEC vertegenwoordigd zijn, wordt het netwerk sterker en krijgen wij ingangen die anderen niet hebben. Zoals gesteld, probeert OJEC, met de religieuze dialoog als basis, meer en meer vanuit Joods-Christelijke perspectief een klokkenluidersrol te vervullen door o.a. zaken als antisemitisme, anti-islamisme en andere vormen van discriminatie aan de kaak te stellen. Brieven aan de PKN over negatieve geluiden binnen de protestantse kerk, een bemiddelingsrol bij een antisemitisch incident in Apeldoorn en actieve oppositie t.o.v. een dominee met verwerpelijke ideeën, zijn voorbeelden van onze acties. Onze 13

14 vernieuwde website speelt hierin een belangrijke rol en wordt toenemend bezocht. Voor de interreligieuze dialoog zet OJEC in op brede thema-activiteiten. De kracht van het huidige OJEC is het onderling vertrouwen en het gegeven dat gezocht wordt naar overeenkomsten i.p.v. naar verschillen. Daardoor is OJEC bij uitstek de plek om met elkaar in gesprek te zijn, in plaats van alleen maar over elkaar te spreken. Daarbij is de kernboodschap naar nieuwe leden dat Jodenbekering absoluut niet is toegestaan. De activiteiten dit jaar waren het jaarlijkse Leren & Vieren-weekend, een bijeenkomst over 'De Tempelberg', waarin de betekenis van de Tempelberg voor Joden en Christenen vanuit archeologie, religie en politiek werd uitgediept en onlangs stonden de 'Mitswot' centraal. In algemene zin is de belangstelling uit de Christelijke achterban groot en vanuit de Joodse achterban veel minder, met als resultaat dat de dialoog wel op gang komt tussen sprekers maar niet in de zaal. Al met al was 2018 voor OJEC een jaar met veel dynamiek. In 2019 gaan wij verder op de ingeslagen weg. Met de inzet van sociale media gaan wij de bekendheid en inzet van OJEC verder versterken. Speciale aandacht gaat uit naar vergroten van de Joodse betrokkenheid. Zonder die betrokkenheid ontbreekt de basis voor een goede interreligieuze dialoog. Interesse? Kijk op Penningmeester OJEC en vertegenwoordiger van de NVPJ 12. Sja ar In 2018 heeft Sja ar vier nieuwe boeken gepubliceerd, waaronder één in samenwerking met het NIK, en haar aanbod op de website uitgebreid met boeken en een CD die niet in eigen beheer zijn uitgegeven. In 2018 kwamen de volgende nieuwe boeken uit: Ivriet in sjoel Sammie Spin voor het eerst naar school Sammie Spin doet zijn eerste mitswa De Joman 5778/80 Daarnaast werden nog enkele titels van andere organisaties in het aanbod opgenomen. De CD Ledor Wador (koor Sjier Chadasj zingt Lewandowski, LJG Amsterdam, 2017) Joods Leven, thuis en in de synagoge (rabbijn Edward van Voolen Parthenon, 2017) 275 jaar Haagse Snoge, Nieuw elan in eeuwenoud gebouw (Bzztôh, 2002) 14

15 Ledor Wador, verhalen die generaties verbinden (LJG Rotterdam. 2017) Sja ar besteedt voortdurend aandacht aan de noodzaak en opzet van (eventuele) herdrukken van bestaande titels. Een herdruk gaat soms gepaard met een redactionele bewerking en modernisering. In 2018 kwam een ongewijzigde herdruk van Tanach uit, dat het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) te Haarlem heeft verzorgd. Machzor Hoge Feestdagen Nadat het besluit eind 2017 viel om het project voor de totstandkoming van de nieuwe machzor op een andere wijze voort te zetten, heeft Sja ar haar activiteiten voor dit boek gestaakt. Uiteraard blijft het op kosten van Sja ar tot stand gekomen gedeelte voor de Kol Nidrei-dienst onderdeel van de toekomstige volledige machzor uitmaken. De investering van in totaal circa voor de ontwikkeling van dit deel heeft Sja ar ten laste van de reserves genomen. Samenstelling bestuur In mei 2018 trad Daniela Korman toe tot het bestuur als opvolger van Matty van Eldik. Judith Groen vertrok eind 2018 voor een aantal maanden naar Israël. Haar taak als penningmeester wordt vooralsnog tijdelijk overgenomen door de voorzitter. Nieuwe ontwikkelingen Het bestuur van Sja ar constateert dat de vraag naar schoolboeken door Talmoed Tora sterk is afgenomen doordat op een andere wijze onderwijs wordt gegeven aan kinderen. Hoewel Sja ar in 2018 nog steeds bijna boeken verkocht, zal het bestuur zich in 2019 beraden over de toekomstige strategie van de uitgever. 13. Stichting Levend Joods Geloof Joman loopt goed, daar valt verder niet veel over op te merken. Joods Nu loopt zelfs erg goed. Met Hester Stein heeft het blad een zeer actieve hoofdredacteur, die er in slaagt er een echt blad voor heel liberaal Nederland van te maken. Op basis van elke keer een ander thema komt ook de mediene goed aan bod. Aan de website wordt op dit moment gewerkt. We zijn er nog niet, maar het gaat de goede kant op. Helaas kan dat niet worden gezegd van de Nieuwsbrief. Op de een of andere manier komt die niet van de grond. Er worden geen stukken aangeleverd waardoor dit communicatiemiddel een zeer karig bestaan leidt. Secretaris de Stichting Levend Joods Geloof. 15

16 Het Verbond coördineert de websites van de kehillot, het Verbond zelf en Arza. Deze websites zijn in 1 pakket ondergebracht en wordt extern gehost door Be Web: er worden regelmatig software-updates (het dichten van mogelijke beveiligingslekken) uitgevoerd, een SSL-beveiligingscertificaat ( i.p.v. is geïnstalleerd en er is voorzien dat de websites beter leesbaar zijn op kleine apparaten (tablet, smartphone: responsive maken ). Voor de nabije toekomst (rond 2020/2021) valt te verwachten dat de website moet worden vervangen, vanwege technische veroudering. Met ingang van is het website-beheer overgegaan van het Verbond naar de Stichting Levend Joods Geloof, die vanaf die datum alle communicatiemiddelen beheert (op dit moment: uitgave Joods Nu, website, Nieuwsbrief en Joman). Hester Stein-Otter, tevens de hoofdredacteur van Joods Nu is tot mei 2018 webmaster geweest. Haar taak is overgenomen door Corinne Chen- van Barneveld. De Nieuwsbrief verscheen slechts 3 maal in Er zijn diverse pogingen gedaan om deze weer op te starten, het is nog niet duidelijk of de Nieuwsbrief in de huidige vorm wordt gecontinueerd. 14. Bijzonderheden in 2018 waren o.a. College van Rabbijnen: op 5 maart 2018 vond het jaarlijkse overleg tussen het CvR en het DB van het NVPJ plaats. Het is prettig om één maal per jaar een podium te hebben waarop diepgaand met elkaar van gedachten gewisseld kan worden. Sinds maart 2018: is Marion Alhadeff vertrouwenspersoon van het Verbond. Bekendheid hieraan is gegeven door een artikel in Joods nu en het NIW. 21 april 2018: vond de jaarlijkse Oneg Sjabbath/Verbondsdag plaats in de sjoel van LJG Utrecht. Het was een stralende dag en met bijna 200 bezoekers kon het een zeer geslaagde dag genoemd worden. Zeer bijzonder was dat voorzitter Lonie Querido uit handen van burgemeester Jan van Zanen een ridderorde opgespeld kreeg. 27 juni 2018: gaf Edwin Stokvis tijdens de HB vergadering een presentatie over het stappenplan voor de nieuw in te voeren Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Vertegenwoordigers van de kehillot en diverse privacy verantwoordelijken uit de kehillot waren hierbij aanwezig. Na de presentatie kon in kleiner verband doorgepraat worden. Edwin Stokvis is sinds 5 oktober 2018 de Functionaris voor de Gegevensbescherming van het Verbond. 16

17 Joman: In 2018 is tot vreugde van velen de Joman weer verschenen. De financiën zijn gezond en dank zij Chanan Aronson (buiten het bestuur) ziet de toekomst van de Joman er goed uit. Levisson: op 3 december 2018 vond het jaarlijkse overleg van het DB van het NVPJ met de Stichting Levisson plaats. Krijgsmacht rabbinaat: sinds 1 maart 2017 is Joram Rookmaaker namens het NVPJ de krijgsmacht rabbijn. Financiële Controle Commissie: wordt gevormd door Rolf Kat en Paul Smid JMW: In de Gemeenschapsraad van JMW hebben in 2018 namens het NVPJ zitting: Rudi Querido (vice voorzitter), Fred Salomon, Simon Cohen en Leonie Cramwinckel. Tora rol: Ivm de opheffing van de LJG Flevoland heeft het Verbond de Tora rol gekregen. Deze is momenteel in bruikleen bij de Stichting Alkmaarse Synagoge. 15.Berichten uit de kehillot LJG Amsterdam Het was een bijzonder jaar voor de LJG Amsterdam. Tijdens de Hoge Feestdagen was de sjoel voor het eerst volledig uitverkocht. Het ledenaantal steeg verder in de richting van We zijn inmiddels de grootste joodse gemeente van het vasteland van Europa. Maar grootte is een relatief begrip. Het gaat om de vele activiteiten die worden georganiseerd in ons gebouw, de sfeer, de manier waarop we met elkaar omgaan. In een tijd van spanningen slagen we er als kille voortdurend in mét elkaar te blijven spreken en zo min mogelijk óver elkaar. Het was tevens een bijzonder jaar omdat onze rabbijn Menno ten Brink zijn 60 e verjaardag in ons midden vierde. En omdat hij ook 25 jaar onze rabbijn is, was een tjokvolle sjoel getuige van een speciale dienst ter ere van hem. Hoogwaardigheidsbekleders uit binnen- en buitenland gaven acte de présence. Eregasten waren vice-premier Hugo de Jonge en de Amsterdamse burgemeester Halsema, die Menno de Frans Banninck Cockpenning uitreikte, een bijzondere onderscheiding die de hoofdstad alleen gunt aan mensen die zich tenminste tien jaar bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt op cultureel, maatschappelijk of economisch gebied. Ook het project Leer je buren kennen werd onderscheiden. De activiteit is bedoeld om jonge Amsterdammers, veelal moslims, te laten zien wat 17

18 jodendom is. De deuren van de sjoel openen om daarmee bestaande vooroordelen aan te pakken. Deze en andere activiteiten zijn alleen mogelijk dankzij onze medewerkers. Met een rabbijn en (in 2018) een rabbinaal medewerker, hun staf, de nieuwe directeur en haar staf, de chazzaniem, de sjammasj, de hoofden onderwijs en andere leerkrachten én het huishoudelijk personeel. En zeker ook door de tomeloze inzet van de vrijwilligers zonder wier inzet en deskundigheid dit allemaal niet mogelijk zou zijn geweest. Voorzitter LJG Amsterdam. LJG Brabant De Liberaal Joodse Gemeente Brabant met een sjoel in Tilburg is een kleine gemeenschap met ongeveer 70 leden verdeelt over 36 gezinseenheden. Onze leden wonen in Zuid-Nederland, maar ook in Vlaanderen, Duitsland en zelfs Engeland. Vanwege een verschil in inzicht met betrekking tot enkele zaken kwam in juli 2018 een eind aan de samenwerking met rabbijn Corrie Zeidler. Als formeel rabbijn fungeerde daarna Albert Ringer, die, naast zijn rabbinaat in Rotterdam, al lange tijd lid is van onze gemeente. De diensten werden vanaf najaar 2018 geleid door enkele leden, waarbij in het bijzonder Wil Noordtzij moet worden genoemd. Het afgelopen jaar vonden er veertien shabbatochtenddiensten plaats en drie erev shabbatdiensten. Er waren verder elf feestdagendiensten. Een van de erev shabbatdiensten was traditiegetrouw met de Vrienden van de Synagoge. Deze vereniging draagt al jarenlang bij aan het kostbare onderhoud van onze sjoel met monumentenstatus. Het afgelopen jaar volgden vijf kinderen het Talmoed/Tora onderwijs. Een ervan werd bat mitswa. Onze sjoel in het centrum van Tilburg is rond 1875 gebouwd als synagoge voor de toenmalige orthodoxe gemeente. Eind jaren negentig van de vorige eeuw, de liberale gemeente bestond toen al ruim vijftien jaar, was het mogelijk het leegstaande gebouw voor een symbolisch bedrag over te nemen van de gemeente Tilburg en er opnieuw een nu liberale synagoge te vestigen. Secretaris LJG-Brabant LJG Den Haag Het bestuur van de LJG Den Haag kijkt met tevredenheid terug op 2018: wederom een stabiel jaar met vele culturele activiteiten en een licht groeiend ledenaantal. 18

19 In het verslagjaar ging veel aandacht uit naar het onderhouden en verbeteren van het contact met huidige en toekomstige leden. Het bestuur streeft naar een transparante werkwijze en zichtbaarheid voor de leden. Zo is er bij elke sjoeldienst één lid van het bestuur aanwezig en verzorgen de leden van het bestuur beurtelings een maandelijkse rubriek in ons weekbericht. Daarnaast is het streven voor elke leeftijdsgroep passende activiteiten aan te bieden. Genoemd kunnen hierbij worden een Planet Jump event voor de post Bar/Bat-Mitzwa-groep, de Bagels en Baby s ochtend voor jonge ouders, een seniorenmiddag, thema-avonden voor verschillende doelgroepen en de deelname aan de Feel at home in The Hague Fair. Het hoogtepunt van het jaar was een bruisend feest ter gelegenheid van de 70 e Onafhankelijkheidsdag van de staat Israël. Bijzonder goed ontvangen werden ook de welkomstdozen voor nieuwe leden. Veel aandacht ging uit naar de zorg voor zieke leden. Zij werden regelmatig bezocht en ontvingen persoonlijke kaarten en attenties ter gelegenheid van feestdagen. Het aanbieden van een life stream van de diensten voor leden, die als gevolg van ziekte niet aanwezig kunnen zijn, heeft tot vele positieve reacties geleid. Als kehilla hebben wij met elkaar invulling gegeven aan de diensten en feestdagen, met elkaar de simches van bné mitswa en choepot beleefd en helaas ook lewajot uitgevoerd. In een overvolle sjoel werden de hoge feestdagen gevierd en op Toe Bisjwat hebben we onze jaarlijkse traditie voortgezet om de nieuwe leden welkom te heten en de vrijwilligers van het jaar in het zonnetje te zetten. Wij kunnen bouwen op een enthousiaste groep vrijwilligers, die mee helpt de wekelijkse en bijzondere activiteiten vorm en inhoud te geven, zorg draagt voor medeleden en culturele activiteiten organiseert. Het in stand houden en verbeteren van hachnasat orchiem is een aandachtspunt voor de komende jaren. Bijzonder blij zijn wij met de goed georganiseerde en goedbezochte Joodse lessen. De groep leerkrachten kon worden uitgebreid en in overleg met en tot grote tevredenheid van de ouders werden de lessen verplaatst naar de zondagochtend. Eveneens zeer succesvol zijn de rondleidingen, die aan scholieren worden gegeven in onze sjoel. Hierbij maken scholieren kennis met het Jodendom en krijgen zij de gelegenheid om met elkaar in gesprek en dialoog te gaan. Jaarlijks ontvangen wij duizenden leerlingen uit de regio groot Den Haag. Daarnaast vinden regelmatig rondleidingen plaats voor vertegenwoordigers van de overheid en het bedrijfsleven. 19

20 De voorbereidingen van de viering van het 300 jarig bestaan van de Haagse Snoge in 2026 met o.a. met de plannen voor een project geschiedschrijving werden voortgezet. Secretaris LJG Den Haag. LJG Flevoland Religieuze activiteiten: In 1 e kwartaal zijn de geplande bijeenkomsten door de penningmeester gecanceld. Alleen de gemeente seider is doorgegaan. Ongeveer 25 personen waren aanwezig. Ledenvergadering: Op de ledenvergadering van 15 april 2018 is besloten de Gemeente te ontbinden. Dit gebeurde met een nipte 2/3 meerderheid. Het huidige bestuur zal de nodige voorbereidingen treffen en aan de leden is gevraagd om aan te geven naar welke doelen het saldo naar toe kan gaan, rekening houdend met de bepalingen in de statuten en de doelen een ANBI-status moet hebben. Harry Knot trad conform de statuten af als secretaris. De verkiezing voor een nieuwe secretaris heeft niet plaatsgevonden, daar LJG Flevoland wordt ontbonden. Harry zal een verslag maken van de ledenvergadering, alle leden en belangstellenden, het Verbond, e.a. inlichten. Oud-secretaris LJG Flevoland LJG Gelderland Periode 25 april 2018 tot 15 maart 2019 De LJG Gelderland is een actieve kehilla. De diensten vinden één keer per 14 dagen plaats. Het programma vereist een strakke planning. De Stichting De Dierense Sjoel, die eigenaar is van het gebouw, verhuurt het gebouw, kritisch en weloverwogen ook aan andere partijen dan de LJG Gelderland, om de kosten van de exploitatie te dekken. Onze kehilla kent een grote groep vrijwilligers. Zij maken deel uit van de verschillende commissies of worden gevraagd voor het organiseren van bijzondere bijeenkomsten. Zonder hen zou de gemeente niet kunnen draaien. Samen met de voorgangers geven we met elkaar invulling aan de diensten, feestdagen en bijzondere bijeenkomsten. Het onderwijs wordt met veel enthousiasme gegeven en dat heeft er toe geleid dat steeds meer kinderen zich thuis voelen. Onderwijs- en Netzer activiteiten worden dan ook door onze kinderen en jongeren goed bezocht. 20

21 In het afgelopen jaar hebben we gezocht naar een andere organisatie vorm, die beter aansluit bij de wensen van deze tijd. Daarvoor hebben twee brainstormbijeenkomsten plaats gevonden en dat heeft geleid tot een aantal veranderingen, waaronder het versterken van de commissies, verkleinen van het bestuur, dat meer een helikopterfunctie gaat vervullen, een groot overleg twee keer per jaar met de voorzitters van de commissies om de werkzaamheden goed op elkaar af te stemmen, en één keer per jaar met de voorganger en de sjliach tsiboer. De communicatiemiddelen waarover we in deze tijd beschikken, worden daarbij vanzelfsprekend actief en zorgvuldig ingezet. In de bovenvermelde periode heeft één bat- mitswa en één bar mitswa plaats gevonden. Helaas hebben twee lewajot plaats gevonden. Tijdens een bijzondere dienst op 3 november 2019 heeft de LJG Flevoland haar Tora rol aan de LJG Gelderland geschonken. Het was een feestelijke bijeenkomst, al werd hier en daar ook een traantje gelaten, wegens de opheffing van LJG Flevoland. We zijn LJG Flevoland zeer dankbaar dat zij deze rol aan ons hebben geschonken. Voorzitter LJG Gelderland PJG Noord- Nederland Regelmatig staan er schapen voor onze sjoel op de Brink van Zuidlaren te grazen: een oase van rust en geborgenheid. En dit in een tijd waar we regelmatig worden geconfronteerd met zaken zoals klimaatbeheersing, de kwetsbaarheid van ons (leef-) milieu, het opkomend antisemitisme, de stromen mensen die een oorlogsgebied proberen te ontvluchten, etc. De kleine Synagoge in Zuidlaren is een waar rustpunt, waar we driewekelijks onze diensten houden en met feest- en herdenkingsdagen bijeen zijn. Waar na iedere sjabbatdienst gezellig genasjt en gesjmoest wordt. Een kehille die gastvrij is voor belangstellenden die de Open Dienst bijwonen, voor passanten of voor de 30 man/vrouw van de Joodse Basis Kursus. De kehilla beschikt over een eigen rabbijn en chazaniet. De onvermoeibare betrokkenheid van onze rabbijn Tamarah Benima rond bikoer choliem en bij het wel-en-wee van de gehele kehilla is ook weer in 2018 van enorme betekenis gebleken. Met Sjawoe ot was er een bijzondere sjachariet-dienst omdat de Tora van de voormalige kehille LJGFriesland de synagoge van Zuidlaren binnengedragen werd en in de Aron werd geplaatst. Ter gelegenheid van de verwelkoming van de Sefer Tora was er een speciale Orde van Dienst op gesteld. Na de dienst en de aansluitende maaltijd is er o.l.v onze rabbijn Tamarah Benima gelernd. Er was verdriet om het verlies van een lid en van een partner van een van de leden. En er was de feestelijke uitreiking van de Ridderorden aan Hanne 21

22 Hein- van der Hoek en Wolter Postma. Beiden tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau benoemd. Andere activiteiten waren de boekbesprekingen; boeiend, leerzaam, soms emotioneel. Rabbijn Kine Sittig verzorgde in het Joodse Schooltje te Leek Hebreeuwse lessen. Er zijn twee lesblokken geweest gericht op resp. de Sidoer/Tanach en het Birkat hamazon. De PJGNN onderhoudt goede contacten met traditioneel Joodse gemeenten en met culturele organisaties in Noord-Nederland. Leden van de PJGNN hebben bijdragen geleverd aan besturen en aan sociale, Joodse activiteiten. Het culturele programma in de synagoge van Zuidlaren -veelal met een link naar het Jodendom- wordt verzorgd door de Vereniging Behoud Synagoge Zuidlaren (VBSZ). Zo waren er concerten, lezingen,exposities. Het Chanoekah Concert werd gezamenlijk georganiseerd. Na afloop werden buiten onder grote belangstelling de acht lichten van de grote Chanoekia aangestoken. LJG Rotterdam Het jaar 2018 begon spectaculair met het neerstorten van drie grote bomen op ons gebouw als gevolg van de storm. Er vielen gelukkig geen doden of gewonden (er was niemand in het gebouw) en ook de sifree Tora bleven onbeschadigd. Maar een deel van het dak en een muur waren kapot. Inmiddels is alles weer in topconditie. Deze natuurramp is uniek in de 50 jarige geschiedenis van de LJG Rotterdam. Die verjaardag werd eind 2018 uitgebreid met onze leden gevierd. In 2018 waren er natuurlijk de sjabbatavond en sjabbatochtenddiensten en ook de Joodse feestdagen werden gevierd. Twee leden overleden. Joanne Baruch z.l. en Cees Gomperts z.l. Hun nagedachtenis zij ons tot zegen. Maar er was ook nieuw leven. Een zoon (Adam Zitman), twee kleinzoons (Frank Hertzberger en Amos Ringer) en een kleindochter (Sifra Noa de Koning) zullen hopelijk over enkele jaren starten in een Talmoed Tora-klas. Overigens stemt het tot nadenken dat meer kleinkinderen dan kinderen van LJG-leden worden geboren. Nuriel Gambash, Armand Swirc en Mozes Marcus werden bat/bar mitswa en dat zijn kinderen, geen kleinkinderen van onze leden. Minister Grapperhaus bracht ons een bezoek op erev sjabbat, er werden cursussen gegeven, filmavonden georganiseerd, en dertig leden brachten vier dagen met elkaar in Londen door. Vele andere activiteiten dan hier genoemd vonden plaats. De LJG Rotterdam is een levendige kehilla, groeit langzaam in ledental en ziet vol vertrouwen uit naar de toekomst. Voorzitter LJG Rotterdam. 22

23 LJG Twente De LJG Twente heeft weer in 2018 een succesvol jaar achter de rug, met goedbezochte diensten, nieuwe leden, een bar mitswa en het vieren van een nieuwe ba al tefila die de Levisson cursus voltooide. Naast de regelmatige diensten was er ook tijd om uitgebreid Toe Bisjwat en Poeriem te vieren thuis bij onze chazzaniem in Lochem. Jom Haátsmaoet werd dit jaar gevierd met een avonddienst en een concert met het duo Niet In Het Zwart, terwijl wij ook weer Sjavoe ot vierden in een met bloemen gevulde en volle sjoel, waar twee nieuwe leden hun eerste oproep kregen. In juni bracht de Ambassadeur van Oostenrijk, mw. dr. Heidemaria Gürer een bezoek aan onze synagoge, waar ook leden van de NIG Twente bij aanwezig waren. Na het bezoek dineerde het bestuur met de ambassadeur en medewerker. Onze Ruurlo studiedag in de zomer was een hoogtepunt en ook de Hoge Feestdagen, met een aantal gasten van buiten Twente, zagen weer een volle sjoel voor alle diensten. De herfst zag ons dit jaar 80 jaar Kristallnacht herdenken met een avonddienst en later in november bracht een grote groep mensen van de cursus Joodse Basiskennis, onder leiding van rabbijn Corrie Zeidler, een bezoek voor een sjachariet dienst en daarna een lunch-en-lern middag met onze voorzitter Bert Oude Engberink. Wij sloten het jaar met een prachtige muzikale avond rond Chanoeka in de oude sjoel van Lochem. LJG Utrecht Op 21 april 2018 heeft de LJGU de landelijke oneg shabbat gevierd. Het was een stralende dag, bijna 200 bezoekers, een zeer gevarieerd middagprogramma, Krav Maga of een bezoekje aan de kunst en kitsch Judaica. Een extra feestelijk tintje was het bezoek van burgemeester Jan van Zanen, die de voorzitter LJGU, Lonie Querido een ridderorde op speldde. Wij genoten van vreugdevolle momenten met de viering van drie Bar/Bat mitzwa in onze kleine gemeente. Er vonden diensten plaats op vrijdagavonden en shabbatochtenden, één maal per maand en alle jom tov dagen werden eveneens gevierd. Er waren twee bijzondere vrijdagavonddiensten, in augustus werd er extra aandacht gegeven aan het leed van de joodse Indische slachtoffer tijdens W.O.II Helen Stuart en Rob Cassuto hielden een indrukwekkende voordracht. 23

24 In oktober hield rabbijn Navah Tehila een voordracht over haar uitgegeven boekje. Er is een boekje gebundeld van haar tekeningen die zij maakte tijdens haar ziekte. In november namen we afscheid van Rabbijn James Baaden, de kosten vervoer en verblijf werden te hoog. LJGU neemt deel aan veel activiteiten in de stad, onderhouden contacten met andere religieuze stromingen en doet nog immer mee aan het leer je buren kennen project. Op zondag zijn er regelmatig Talmoed Thora lessen. De gemeente maakte een lichte groei door. We organiseren filmavonden, lezingen en in het Merkaz gebouw vinden regelmatig concerten plaats. Voorzitter LJG Utrecht Samengesteld in mei 2019 secretaris NVPJ 24