FM- en Bluetooth technologie

Transcriptie

1 Draadloze communicatieapparatuur FM- en Bluetooth technologie De laatste jaren kent de FM technologie net als de Bluetooth technologie een enorme opkomst. Allerlei apparatuur die ooit met een snoertje aan een apparaat vast zat is tegenwoordige verbonden middels een draadloze verbinding. Denk hierbij aan computermuizen en modems, denk aan buitenthermometers, decttelefoons en ook onze draadloze koptelefoons. Voor een groot deel worden die draadloze verbindingen tot stand gebracht middels FM-technologie, maar tegenwoordig is ook de bluetooth technologie erg populair. Met name in de telefonie is het inmiddels gemeengoed geworden. Ook in de hoortoestellen kent het toepassing en wel in combinatie met de GSM telefoon. Phonak is tot nog toe pionier geweest op het gebied van draadloze verbindingen voor hoortoestellen en accessoires. In dit opzicht laten ze de concurrentie vrijwel constant achter zich. Door deze technologische voorsprong van Phonak lijkt een hoofdstuk als dit al gauw op een reclameartikel. Dat is geenszins de bedoeling, maar als we de SmartLink van Phonak beschrijven kennen we gelijk eigenlijk alle mogelijkheden die ook andere merken bieden. Hoewel we eerst even zeer kort kijken naar de MicroLink, hieronder dus een beschrijving van de SmartLink van Phonak. De MicroLink Begin deze eeuw werd voor het eerst de MicroLink gepresenteerd. Dit apparaat werkt met FM-technologie en behelst een draadloze microfoon die je op je hoortoestel(len) kon ontvangen. In het apparaat zit een variabel directionele microfoon ingebouwd. Met een drie-standenschakelaar kun je met de microfoon, op het gewenste geluid inzoomen. In de omniton stand (rondom gevoelig) kan de microfoon prima dienst doen als tafelmicrofoon, tijdens bijvoorbeeld een vergadering. Het opgevangen geluid werd in de MicroLink omgevormd tot een FM-signaal dat m.b.v. een speciale schoen onderaan het hoortoestel, kan worden ontvangen door de slechthorende luisteraar. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-1 MicroLink van Phonak Deze audioschoen is verkrijgbaar voor een hoop merken en types hoortoestellen, maar Phonak was de enige die een model hoortoestel had, waar de ontvanger in de behuizing was opgenomen. Het toestel was hierdoor overigens wel wat groter dan het gelijke type zonder ontvanger. 1

2 Ook kan de MicroLink aangesloten worden op externe audiobronnen zoals de tv. Ook wek- en waarschuwingsapparatuur behoort tot de mogelijkheden om in combinatie van de MicroLink te gebruiken. We behandelen de MicroLink wat oneerbiedig door hem maar heel globaal in beeld te brengen, maar we kunnen anno nu beter onze aandacht richten op de opvolger van de MicroLink, de SmartLink. De SmartLink De ontwerpers bij Phonak hebben goed geluisterd naar wat de slechthorende de meest ideale oplossing lijkt. Er is gekeken naar de gewoonten en behoeften van die slechthorende en waar hij de meeste problemen mee heeft. Hieruit is de SmartLink ontstaan. De SmartLink is een klein kastje waar je in combinatie met Phonak hoortoestellen de volgende dingen mee kunt doen: Gebruik als afstandbediening voor de hoortoestellen Gebruik als hand- of tafel microfoon Gebruik als bluetooth interface voor de GSM-telefoon Gebruik als interface voor audiosignalen We gaan de functies maar gewoon één voor één behandelen Afstandsbediening hoortoestellen Met behulp van de SmartLink kunnen Phonak hoortoestellen bediend worden. Andere hoortoestellen helaas niet. De SmartLink kan aan twee zijden bediend worden. Op de voorzijde (rechts in Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-2) kan m.b.v. de toetsen het volume van de hoortoestellen ingesteld worden en kan een programma gekozen worden. De andere zijde bedient de microfoonstand. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-2 SmartLink achter- en voorzijde 2

3 In Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-3 is dat deel van de SmartLink weergegeven dat gebruikt wordt voor de bediening van de hoortoestellen. Met de [+] kunnen de toestellen harder gezet worden, met de [-] zachter. Met de [P] kunnen de programma s gescrold worden. Iedere druk op de [P] geeft een volgend programma. Als u alle programma s gehad heeft begint u weer bij het eerste programma. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-3 Bediening van de hoortoestellen De [F] -knop schakelt de FM stand in. Hierbij schakelt de microfoon automatisch uit. Wordt er nog een keer op de [F] gedrukt en bij de volgende druk op de knop weer uit. De toetsencombinatie en F tegelijk ingedrukt vergrendelt de SmartLink. Er komt LOC in het scherm te staan. Druk dezelfde toetsencombinatie nog een keer in om de boel te ontgrendelen. Ook kan de conditie van de batterij van de SmartLink worden bekeken. Het getal bestaande uit twee cijfers geeft niet het volume aan, maar het gekozen FM-kanaal, waarover later meer. Hand / Tafel microfoon In Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-2 kunt u op achterkant van de SmartLink drie knoppen terug vinden. Met deze knoppen wordt de Zoom microfoon bediend. Men kan kiezen uit de omniton gevoelige stand, de Zoomstand, en de Superzoomstand. De werking en het effect van deze microfoon kunt u vergelijken met die van een directionele microfoon in een hoortoestel. Door op de geluidsbron in te zoomen heeft de slechthorende minder last van omgevingsgeluiden uit andere hoeken van de ruimte waarin hij zich bevindt. Het opgevangen geluid wordt omgezet in FM signaal en uitgezonden. Dit signaal wordt opgevangen door de hoortoestellen die van het FM signaal weer gewoon geluid maken, hetgeen de slechthorende kan horen en kan verstaan. De toepassing waaraan gedacht moet worden is die van geluidsoverdracht over langere afstand (verbetering van de SN verhouding) en ook in vergaderingen, presentaties en schoolsituaties. Los daarvan is de SmartLink ook als handmicrofoon te gebruiken. In dat geval wordt de bron die gehoord moet worden zeer nauwkeurig onder schot gehouden en kan een betere SN verhouding worden verkregen tijdens bijvoorbeeld cocktailparty s. De adapter Op de onderkant van de SmartLink kan middels een klikverbinding een adapter aangesloten worden. Zie Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-4. 3

4 Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-4 a Het aanbrengen van de adapter b Het aansluiten van de lader Op deze adapter wordt ook de lader aangesloten. Het betreft hier een snellaadsysteem; na 1 uur is de accu voor 80% vol. In twee uur is de batterij voor 100% geladen en kan de SmartLink uur gebruikt worden. Ook zit er op de adapter een externe microfoonaansluiting. Hierop kunt u een zeer kleine rever- of dasmicrofoon aansluiten. De SmartLink zelf kan de spreker in zijn zak of onder de kleren dragen, waardoor het geheel nog minder zichtbaar gebruikt kan worden. Bluetooth interface voor de telefoon Ook kan er met de SmartLink verbinding worden gemaakt met iedere telefoon die voorzien is van Bluetooth technologie. Als de GSM-telefoon en de SmartLink op een juiste manier op elkaar zijn afgestemd, zullen de hoortoestellen automatisch in de FM-stand springen, waarna de wektoon van de telefoon hoorbaar wordt. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-5 Telefoonbediening In Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-5 kunt u op de voorzijde van de SmartLink een groene en een rode telefoon herkennen. Met de groene toets neemt men de hoorn op en met de rode legt men de hoorn neer. Men spreekt tijdens het gesprek in de SmartLink. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-6 Samenwerking tussen telefoon, SmartLink en hoortoestel 4

5 In Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-6 kunt u herkennen waar de microfoon is gesitueerd en waar men dus in spreken moet. In de zelfde figuur is ook mooi weergegeven dat de communicatie tussen telefoon en SmartLink m.b.v. Bluetooth technologie gaat, terwijl de communicatie tussen SmartLink en hoortoestellen met FM signaal wordt onderhouden. Drukt men op de rode hoorn dan wordt de verbinding verbroken, en worden de hoortoestellen weer in het programma gezet waarop voor het gesprek werd ingesteld. Interface voor audiomiddelen We hebben net gezien hoe de adapter op de SmartLink werd gezet. Op deze adapter zit eveneens een ingang voor audioapparatuur. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-7 De audioaansluiting U kunt deze audioingang verbinden met de line-uitgang, de scart uitgang of de koptelefoon uitgang van de televisie. Uiteraard kunt u ook aansluiten op de walkman, MP3-speler of wat dan ook. De ontvanger Tot nu toe hebben we steeds stil gestaan bij de SmartLink, maar er hoort natuurlijk ook een ontvanger bij. Bij de Phonak toestellen kan deze ontvanger ingebouwd zitten in het hoortoestel. Het is ook mogelijk om een speciale ontvanger op de audioschoen van een normaal hoortoestel aan te sluiten. Zoals gezegd vervalt dan wel de bediening van de hoortoestellen via de remote control. Alle Phonak hoortoestellen die met een remote control te bedienen zijn, zijn ook te bedienen met de SmartLink Single en Multi frequentie De technologie laat het thans toe om ontvangers in hoortoestellen in te bouwen die meerdere frequenties kunnen ontvangen. Dit Multi frequentie systeem heeft als voordeel dat meerdere gebruikers naast elkaar, en door elkaar, gebruik kunnen maken van hun apparatuur. De apparatuur stelt zelf vast bij inschakelen of een kanaal vrij is. Is dat niet het geval dan zoekt de apparatuur verder tot het een kanaal heeft gevonden dat beschikbaar is voor gebruik. 5

6 Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-8 Multi frequentie receiver onder aan Phonak toestel Bij Single frequentie systemen is het niet mogelijk van kanaal te wisselen. Dit is een groot nadeel in bovenstaande situatie. Dit systeem zal in de toekomst dan ook wel uitsterven. De Wallpilot Als er meerdere gebruikers met een Multi frequentie systeem bij elkaar komen voor bijvoorbeeld een lezing, waarbij het gesproken woord via van één zender voor alle ontvangers wordt uitgezonden, is het van belang dat die ontvangers weten op welk kanaal ze moeten afstemmen. De Wallpilot zendt een signaal uit waardoor alle ontvangers op het goede kanaal worden afgestemd. Zodra men de zaal binnenkomt, loopt men langs de Wallpilot, die bij de ingang aan de muur hangt. De Wallpilot zendt een signaal uit met een bereik van ongeveer 2 m en stelt alle ontvangers in op het juiste kanaal. Dit gebruikte systeem heet Automatic Frequency Synchronization (AFS) Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-9 Wallpilot FM-ontvangers met halsloop Voor de ontvangst op het hoortoestel heeft men een speciale FM-ontvanginrichting nodig die in het hoortoestel is ingebouwd, of aan het hoortoestel is bevestigd. Bedenk hierbij dat deze voorziening kosten met zich mee brengt en dat deze kosten vaak voor twee hoortoestellen gelden. 6

7 Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-10 Diverse FM ontvangers In Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-10 zijn een aantal van deze ontvangers weergegeven. Sommigen zijn in lijn van een bepaald type toestel gebouwd, anderen (zoals de rechter) zijn gebouwd voor universeel gebruik bij vele merken toestellen en kunnen aangesloten worden middels een audioschoen behorende bij het gebruikte type hoortoestel. De eerlijkheid gebied toe te geven dat dit niet altijd in even mooie en handelbare oplossingen resulteert. De kosten van de ontvanger zijn bovendien niet gering. Om bovenstaande problematiek tegen te gaan, is door meerdere fabrikanten een FM-ontvanger ontworpen, die zijn opgevangen signaal versterkt en doorgeeft aan een halsloop. Een mini ringleiding versterkertje dat m.b.v. de T-stand van de hoortoestellen te ontvangen is. Vrijwel alle achter het oor toestellen hebben een T- stand dus. Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-11 Communication Master van Human Techniek De bediening van bijvoorbeeld de CM (Communication Master) is aan zender-zijde vrijwel identiek aan eerder beschreven modellen. Ook hier is sprake van het gebruik als handmicrofoon (met directionaliteitskeuze in 3 standen) en als tafelmicrofoon. Ook kan gebruik gemaakt worden van een audio-input. Bovendien is er een klankregelaar op de zender aanwezig. De zender en de ontvanger zijn slechts van 3 frequentiebanden voorzien, die bovendien handmatig gekozen moeten worden. De ontvanger werkt zoals gezegd m.b.v. een halsloop die het geluid in de vorm van een inductief veld naar de hoortoestellen van de gebruiker brengt. Dit biedt tevens het voordeel dat twee hoortoestellen tegelijk kunnen worden aangestuurd. Ook kunnen er gewone oortelefoons worden aangesloten Een CM-set wordt geleverd met een dubbel laadstation, zodat tegelijkertijd zender en ontvanger kunnen worden geladen Door het toepassing van slechts 3 kanalen, de relatief simpele uitvoering en het gebrek aan ontwikkelingskosten voor de vele types ontvangers, kon de fabrikant een product ontwikkelen dat voor een veel lagere prijs dan eerder genoemde producten op markt kon worden gezet. U heeft hiermee een goed alternatief voor de wat smallere beurs. Slotopmerking 7

8 We hebben in bovenstaande hoofdstukken een beeld willen geven wat FM technologie, eventueel in combinatie met bluetooth technologie, kan bieden. Uiteraard is deze technologie niet voorbehouden aan Phonak ondanks dat we veel van hun beeldmateriaal gebruikt hebben in de samenstelling van dit lesmateriaal. Ook Widex verkocht reeds, in licentie, de MicroLink by Widex. En ook Oticon, Widex en ReSound samen kennen de Lexis. Zie Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-12 Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-12 De Lexis gezamenlijk gevoerd door Oticon, ReSound en Widex Dat ook deze fabrikanten in staat zijn om keurige en mooi gestileerde hoortoestellen te maken bewijst Oticon met de Sumo waarin op fraaie wijze de ontvanger is geïntegreerd. Met een paar simpele bewegingen is de ontvanger aan het toestel te klikken en er ook weer vanaf te halen (zie Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-13) Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-13 De Sumo van Oticon met aangekoppelde FM ontvanger In de toekomst zal deze technologie zeker meer toegepast worden. Het is mijn verwachting, dat deze materie over een aantal jaren gemeengoed is voor alle merken. Er is voor dit soort producten geen vergoeding te verkrijgen via de Zorgverzekeraars. De prijzen liggen tussen 1500 voor een mono aanpassing en 2500 voor een stereo oplossing mede afhankelijk van merk en type hoortoestel waarop de zaak aangesloten moet worden. In bijzondere gevallen wordt wel eens een vergoeding verkregen uit de wet REA. Over het algemeen moet de cliënt echter zelf betalen. Dat betekent omgekeerd dat u moet verkopen! Er bestaat een goede kans dat uw 8

9 cliënt van het bestaan van dit soort mogelijkheden niet op de hoogte is. Dus koopt hij het ook niet. Alleen als ú hem dit soort geweldige producten presenteert, zal hij over de aanschaf ervan gaan nadenken. 9