WERKEN MET DE FLITSER

Transcriptie

1 WERKEN MET DE FLITSER Workshop Dick Jeukens Leren en doen (LED) Bijna iedereen heeft een ingebouwde flitser op zijn camera en de wat serieuzere fotograaf is al snel in het bezit van een (externe) reportageflitser. In praktijk blijkt dat veel mensen niet flitsen omdat ze gehoord hebben dat dat niet mooi is of omdat ze simpelweg bang zijn om de flitser te gebruiken.

2 Werken met de flitser LEREN EN DOEN (LED) FLITSFOTOGRAFIE! STARTEN MET FLITSEN UITGELEGD. Bijna iedereen heeft een ingebouwde flitser op zijn camera en de wat serieuzere fotograaf is al snel in het bezit van een (externe) reportage-flitser. In praktijk blijkt dat veel mensen niet flitsen omdat ze gehoord hebben dat dat niet mooi is of omdat ze simpelweg bang zijn om de flitser te gebruiken. Als je de vraag stelt wanneer je de flitser gebruikt is het antwoord meestal; Als het te donker is om een foto te maken. Om te voorkomen dat je rode ogen, harde schaduwen, een te bleke huid en een te donkere achtergrond krijgt is het handig als je weet wanneer en hoe je de flitser kunt gebruiken zodat je meer controle hebt over je flitslicht en het omgevingslicht. Waarvoor kun je flitslicht gebruiken? Met een flitser kun je de bestaande licht-situatie naar je hand zetten en heb je meer controle over het licht op je onderwerp en de achtergrond waar je onderwerp voor staat. Flitslicht kan je ook gebruiken als er te weinig licht is, als een extra lichtbron of bijvoorbeeld voor het invullen van donkeren plekken of om kleuren te versterken. Ook buiten bij zonlicht kun je goed gebruik maken van je flitser, je kunt dan je flitser gebruiken om harde contrasten in bijvoorbeeld gezichten te verminderen. Wat is een goede flitser en waar moet ik opletten? Zoals vaker geldt, hoe duurder de reportageflitser des te meer functies en mogelijkheden je met de flitser hebt. De vraag is alleen of dit wel binnen je budget past en of je ook daadwerkelijk alle functies nodig hebt die de duurdere reportageflitsers bieden. Als je zo af en toe een keer een flitser gebruikt bijvoorbeeld tijdens je vakantie of voor een leuke foto voor je eigen feestjes en partijen dan kan je prima volstaan met een eenvoudig en goedkoop model flitser. Ben je wat serieuzer met fotografie bezig als amateur of als professional dan is het verstandig om wat meer te investeren in een goede reportageflitser met meer mogelijkheden. Zorg er in elk geval voor dat je de flitskop kan draaien zodat je gemakkelijk indirect kan flitsen via een muur of het plafond. Een flitser met behoorlijk wat vermogen geeft je meer mogelijkheden. Om snelle sluitertijden, bijvoorbeeld als je te maken krijgt met tegenlicht, te kunnen halen is het handig als je flitser is uitgerust met een highspeed flits-functie. Verder kun je denken aan draadloos flitsen zodat je de flitser van de camera kan halen. En natuurlijk dat je gebruik kan maken van flitsen op het eerste en tweede gordijn. Pagina 1

3 Hoe begin ik met flitsen? Als je voor het eerst aan de slag gaat met reportageflitser is het handig en misschien wel een must om het een en ander te weten te komen over de termen en het aantal mogelijkheden. Zorg dus dat je de antwoorden op de volgende vragen weet zodat je het flitsen makkelijker onder controle kan krijgen. Wat is een richtgetal? De lichtopbrengst van je flitser wordt aangegeven met een richtgetal wat vaak ook in het typenummer van de flitser is verwerkt. Hoe hoger het richtgetal des te meer lichtopbrengst je flitser heeft. De afstand die je flitser kan bereiken neemt toe bij een groot diafragma of bij een hogere ISO-waarde. Let er wel op dat de omstandigheden altijd anders zullen zijn en dat het richtgetal van je flitser slechts een gemiddelde indicatie is. Als je bijvoorbeeld binnen in je huiskamer flitst dan zal je merken dat het licht via het plafond en de muren gereflecteerd wordt waardoor er meer licht op je onderwerp valt dan als je dat buiten doet. Wat is TTL? TTL staat voor; Through The Lens hierbij meet de camera het licht door de lens. Als de camera een foto in combinatie met je flitser, wordt de hoeveelheid licht die terugkaatst wordt vanaf het onderwerp in de camera gemeten terwijl de sluiter open staat. Wanneer de camera een correcte belichting heeft gemeten zal de flitser worden uitgeschakeld. De hoeveelheid flitslicht wordt op deze manier dus automatisch geregeld. Het kan zijn dat op jouw flitser E-TTL of I-TTL vermeld staat. Hiermee kun je nog betere resultaten bereiken doordat er vooraf een korte flits afgaat om te meten hoeveel flitslicht je nodig hebt. Op deze manier ontstaat er een goede balans tussen je onderwerp en de achtergrond. Als je niet tevreden bent met het resultaat wat je krijgt met TTL of E-TTL dan kan je dit nog bijstellen met flitscompensatie en belichtingscompensatie. Wat is flitscompensatie? Zoals je gelezen hebt kan je het flitslicht dat op je onderwerp valt (min of meer) apart beïnvloeden van de achtergrond waar het onderwerp voor staat. Als je niet tevreden bent over de hoeveelheid flitslicht die met de standaard meting TTL of E-TTL belichting wordt gegeven dan kan je dat gaan beïnvloeden met de flitscompensatie. Met de flitscompensatie kan je de hoeveelheid flitslicht plussen en minnen. Op deze manier kan je dus minder of juist meer flitslicht toevoegen aan je onderwerp. Je kan dit vanuit je camera aanpassen of als je flitser niet communiceert met je camera dan kan je dat op de flitser zelf aanpassen. Je zult zien dat de achtergrond min of meer gelijk blijft maar dat het onderwerp lichter of donkerder wordt. Pagina 2

4 Wat is belichtingscompensatie? Werken met de flitser Naast flits-compensatie heb je ook nog belichtingscompensatie. Hiermee kun je de belichting van de achtergrond beïnvloeden. Als je de belichtingscompensatie verhoogd met bij voorbeeld 1 stop dan zul je zien dat de achtergrond lichter wordt en andersom wordt de achtergrond donkerder. De belichting van het onderwerp blijft ongeveer hetzelfde. Indirect flitsen Als je een flitser op je camera gebruikt kan het zijn dat je snel last hebt van vlak en hard licht. Door de kop van je flitser te kantelen kun je het plafond gebruiken om het flitslicht te reflecteren. Dit noemen we indirect flitsen. Doordat je het oppervlak van je lichtbron vergroot wordt het licht zachter en de slagschaduw verdwijnt. Er zijn wel een aantal punten waar je op mag letten, als het plafond een kleur heeft zal het licht deze kleur aannemen. Daarnaast wordt de afstand van het licht tot het onderwerp vergroot en zul je merken dat je wellicht het vermogen van je flitser moet opvoeren. Synchronisatietijd Doordat de spiegelreflex camera gebruik maakt van een spleetsluiter zijn er beperkingen in de sluitertijd die je kunt gebruiken. Bij de meeste camera s ligt deze tussen de 1/200-1/250 seconde. Op het moment dat je kortere sluitertijden gaat gebruiken zal niet de hele sensor belicht worden en dit zie je als een zwart vlak in je opname. De meeste flitsers geven je de mogelijkheid om gebruik te maken van highspeed synchronisatie in gevallen waar je kortere sluitertijden nodig hebt. Je kunt hierbij denken aan tegenlicht opnames. Let wel, high-speed synchronisatie werkt het beste op korte afstand van je onderwerp. Bij grotere afstanden zal het effect verloren gaan. Slowsync Eigenlijk komt dit neer op flitsen met een langere sluitertijd. Hierdoor krijgt ook het omgevingslicht meer invloed op je foto. Het is wel aan te raden om dergelijke foto s vanaf een statief te maken om dat juist door de langere sluitertijd de kans op bewegingsonscherpte toe neemt. Door een mooie combinatie van flitslicht en omgevingslicht kun je naar hele sfeervolle beelden werken en zullen je foto s meer diepte krijgen. Daarnaast kun je slowsync ook voor allerlei creatieve doeleinden gebruiken. Je kunt hierbij denken aan lightpainting in de combinatie met een flitser. 1e en 2e gordijn Als je flitst met langere sluitertijden dan kan je bepalen of de flitser afgaat bij het begin (1e gordijn)van de sluitertijd of aan het einde (2e gordijn) van dezelfde sluitertijd. Standaard gaat de flitser meteen af als je op de ontspanknop drukt. Dit werkt prima bij korte sluitertijden maar als je wat langere belichting hebt om beweging te laten zien dan kan een flits op het eerste gordijn onnatuurlijk over. Om de lichtstrepen die op je onderstaande foto ziet natuurlijk over te laten komen ga je gebruik maken van flitsen op het tweede gordijn. Pagina 3

5 Hoe nu verder? Nu je weet welke termen en mogelijkheden je met een flitser heb kun je aan de slag om te gaan oefenen. Om je alleen maar te focussen op het flitslicht is het handig om een eerste oefening met je flitser gewoon te doen in de P-stand op je camera. Experimenteer eens met direct en indirect flitsen en probeer te ontdekken hoe op jouw camera de flits en belichtingscompensatie werkt. Pagina 4