Flitsen. met een reportageflitser. van toevalstreffer naar voltreffer. sonja van driel

Transcriptie

1 Flitsen met een reportageflitser van toevalstreffer naar voltreffer sonja van driel 1

2 Colofon ISBN/EAN: NUR: 100 Uitgeverij ASISO Sonja van Driel 1e druk: Augustus e druk: April e druk: Juni 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van dit boek bestede zorg kan noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout en/of onvolkomenheid in deze uitgave. 2

3 Inhoudsopgave INLEIDING --- p. 5 p. 05 Van de auteur p. 06 De opbouw van de lesstof p. 06 Afkortingen p. 06 Handleiding bij de hand houden p. 06 Wat en waar ga je fotograferen? p. 06 De lichtomstandigheden bij de oefeningen p. 07 De instellingen van de camera en flitser p. 07 Het combineren van manuele en automatische instellingen p. 07 Met dank aan 1. FLITSEN IN DE TTL MODUS --- p. 9 p Flitsen in TTL p De verschillen tussen ettl, ittl en pttl p De minimale en maximale flitsafstand p De flitsafstand en het diafragma p De flitsafstand en de ISO waarde p De flitsafstand en de brandpuntsafstand p Het scherpstelpunt en de flitsafstand p Alternatieve oplossingen voor het belichten van diepte p Lichtreflectie vertaalt naar een gemiddelde belichting p Het beheersen van de flitskracht p Compensatie van de flitskracht p De hulpstukken p De groothoekadapter p De diffusorkap p De stuiterkaart 2. INDIRECT FLITSEN --- p. 29 p Indirect flitsen p Het punt van de reflectie p De flitsafstand p Het soort reflecterende oppervlak 3. DE MANUELE FLITSMODUS --- p. 39 p De flitskracht en de afstand p Het aanpassen van de flitsafstand p Wanneer gebruik je de manuele flitsmodus? 4. FLITSLICHT EN OMGEVINGSLICHT COMBINEREN --- p. 43 p Het combineren van flitslicht en het aanwezige licht p Invulflitsen p Belichtingscompensatie van het aanwezige licht p Flitssynchronisatie p High Speed flitssynchronisatie p High Speed en de flitsafstand 5. FLITSEN MET EEN TRAGE SYNCHRONISATIETIJD --- p. 59 p Flitsen met een trage synchronisatietijd p Flitsen op het eerste of tweede gordijn p De camera opzettelijk bewegen 6. WITBALANS EN KLEURTEMPERATUUR --- p. 79 p Witbalans en kleurtemperatuur p De witbalans bij gemengd licht p De witbalans bij kunstlicht p Corrigerende gelfilters p De handmatige witbalans 7. OFF-CAMERA FLITSEN --- p. 85 p Off-camera flitsen p Flitsen met een flitskabel p Draadloos flitsen met een triggerset p De ingebouwde draadloze flitsbesturing p Flitskabel, triggerset of ingebouwde draadloze flitsbesturing, wat is de beste keuze? 3

4 Inhoudsopgave 8. PROBLEMEN EN OPLOSSINGEN --- p. 95 p Het flitslicht heeft het onderwerp onderbelicht p Het flitslicht heeft het onderwerp overbelicht p Verstoorde communicatie met contactpunten p De indicator van de flitsafstand is niet zichtbaar op het LCD scherm van de flitser p Het flitslicht reflecteert in ramen of brillenglazen p Het model heeft rode ogen p Er is geen spoor van bewegingsonscherpte p Het model heeft een glimmende huid p Batterijen voor de flitser p De autofocus werkt niet FOTO S TER INSPIRATIE --- p. 100 INDEX --- p. 105 OVERZICHT VAN DE OEFENINGEN --- p

5 Van de auteur Van de auteur Fotografeer je al een poos met een spiegelreflexcamera, dan ken je vast de momenten dat je extra licht nodig hebt om foto s te belichten. De ingebouwde uitklapflitser blijkt onvoldoende vermogen te hebben en daarom investeer je in een goede reportageflitser. Verwachtingsvol maak je hiermee de eerste foto s, maar je aanvankelijke enthousiasme maakt plaats voor teleurstelling. Onderbelicht, overbelicht, of toch in ieder geval slecht belicht, je snapt niet waarom de flitser geen betere flitsfoto s oplevert. De gebruiksaanwijzing wordt er nog eens op nagelezen maar die biedt ook geen soelaas. Omdat je flitsfoto s tegenvallen, maak je liever geen gebruik meer van de flitser. En dat is zonde. Want als je eenmaal de werking ervan begrijpt, is het verbluffend eenvoudig en pak je met plezier de flitser. Een fractie van een seconde Bij het fotograferen met het aanwezige licht als enige lichtbron zie je in het zoekerbeeld van de camera direct hoe je foto belicht wordt. Het omgevingslicht dat op het onderwerp valt en de schaduw die dat veroorzaakt zijn met het blote oog zichtbaar. What you see is what you get. Bij het fotograferen met een flitser ligt dat anders. Het flitslicht duurt slechts een fractie van een seconde en dan zie je niet direct welk effect dit heeft op het uiteindelijke resultaat. Lichtval, schaduwpartijen en reflecties zijn pas waarneembaar als de foto eenmaal gemaakt is. Leren door te doen Flitsen met een Reportageflitser is geschreven met het doel om een solide basis te leggen voor het verkrijgen van inzicht in flitsfotografie in iedere lichtsituatie. Niet door allerlei technische formules op te sommen maar door uit te leggen hoe de flitstechnieken in de praktijk worden toegepast. Het is een echt doe-boek; de stap-voor-stap oefeningen zorgen ervoor dat de theorie direct in praktijk wordt gebracht. Uiteindelijk is dat de beste manier om nieuwe vaardigheden onder de knie te krijgen. verschillende disciplines bezighouden. Of je nu fotografeert tijdens reizen of bij evenementen, bedrijfs- of bruidsfoto s maakt, sport-, natuur- of portretfotografie beoefent, van tijd tot tijd kan of wil je niet zonder het toegevoegde licht van de flitser. Kennis en apparatuur Het uitgangspunt is dat je de basiskennis van fotografie bezit; diafragma, sluitertijd en ISO zijn geen vage begrippen meer. Daarnaast beschik je over een digitale spiegelreflexcamera en een compatibele reportageflitser. Hoewel merk en type er niet toe doen, is het gebruik van een flitser met een LCD scherm op de achterzijde wel een pre. Je flitser zal misschien meerdere functies bieden, maar in dit boek worden alleen de meest gebruikte technieken behandeld. Heb je daar eenmaal kennis van, zullen de overige flitsfuncties je gemakkelijk af gaan. Flitsvirus Raak je besmet met het flitsvirus en zoek je meer verdieping? Laat je dan inspireren door de foto s vanaf pagina 100. Voor nu, veel plezier toegewenst bij het maken van flitsend mooie foto s! Sonja van Driel Foto: Cynthia van der Brugge Voor wie het boek is geschreven Dit boek is bestemd voor alle fotografen die hun flitsfoto s naar een hoger niveau willen tillen. Hierbij gaat het om degenen die zich met 5

6 Inleiding De opbouw van de lesstof In dit boek wordt bij ieder hoofdstuk eerst theoretische uitleg gegeven over een bepaald onderdeel van het flitsen. De uitleg wordt ondersteund met voorbeeldfoto s. Vervolgens worden er stap-voorstap oefeningen opgegeven om het geleerde in de praktijk te brengen. Laat je niet ontmoedigen als je een bepaalde uitleg niet direct begrijpt. Start gewoon met de betreffende oefening en je zult merken dat je gaandeweg een beter inzicht krijgt in de theoretische uitleg. Het is belangrijk om de oefeningen exact op te volgen volgens de omschrijving. Wanneer een oefening niet direct lukt, begin dan opnieuw, lees aandachtig de instructies en volg ze zorgvuldig op met de omschreven camera- en flitserinstellingen. De hoofdstukken zijn zodanig samengesteld dat het van belang is om deze in de opgegeven volgorde te doorlopen. Afkortingen De afkortingen die in dit boek worden gebruikt hebben de volgende betekenis: F = diafragma SEC = sluitertijd ISO = ISO waarde FL = brandpuntsafstand (in het Engels betekent dit Focal Length) EV = belichtingswaarde (in het Engels betekent dit Exposure Value) M = manuele stand van de camera of de flitser A of Av = camerastand Diafragmavoorkeuze Wat en waar ga je fotograferen? Daar waar bij de oefeningen wordt gesproken over het fotograferen van een onderwerp, kan dit van alles zijn. Bepaal zelf wat je wilt fotograferen; bijvoorbeeld een stilleven, een persoon, of je huisdier. Ook de locatie kies je zelf; blijf in en rondom je eigen huis, ga naar de kermis, de sporthal, het café of trek de natuur of de stad in om daar een onderwerp te kiezen voor de stap-voor-stap oefeningen. De lichtomstandigheden bij de oefeningen Behalve de instellingen van je camera en flitser is het omgevingslicht waarin je fotografeert van invloed op de uiteindelijke foto. Bij iedere oefening wordt een indicatie gegeven van de lichtsituatie waarin je de oefening het beste kunt uitvoeren. Of je nu binnen of buiten fotografeert, voor het licht doet dat er niet toe. Een camera ziet geen verschil tussen binnen- of buitenopnames; die registreert alleen het licht. Zo kan fel zonlicht van buiten naar binnen schijnen en kan gering licht zowel binnen als buiten voorkomen. Bij de oefeningen wordt de lichtsituatie als volgt aangeduid: Zonlicht Bewolkt licht Handleiding bij de hand houden Dit is geen boek met uitleg over de werking van je flitser maar over hoe flitsfoto s tot stand komen. Omdat ieder type flitser en camera hun eigen specifieke instellingen vereisen, is het noodzakelijk om de handleiding van zowel de flitser als de camera bij de hand te houden. Daarin staat precies omschreven hoe je bepaalde instellingen kunt aanpassen. Gedimd licht Gering licht 6

7 Inleiding De instellingen van de camera en flitser Er wordt verondersteld dat je de werking van diafragma, sluitertijd en ISO waarde kent. De oefeningen in dit boek zijn gebaseerd op het fotograferen in de camerastand M (manueel) en A (diafragmavoorkeuze). De meeste oefeningen kunnen echter ook in de stand Tijdvoorkeuze uitgevoerd worden, maar worden niet zodanig benoemd of omschreven. Fotograferen in de P-stand wordt in dit boek niet besproken. Deze automatische stand ontneemt de controle over de instellingen van je apparatuur en bepaalt daarmee het resultaat van de foto. Maar je wilt juist zelf het eindresultaat bepalen en je flitsfoto s naar een hoger niveau brengen. Dus, vanaf nu... niet meer fotograferen in de P-stand! Bij de oefeningen staan de camera-instellingen omschreven. Echter in alle gevallen kunnen bepaalde instellingen ongewijzigd blijven en worden dan ook niet aangegeven. Ervan uitgaande dat je camera staat ingesteld volgens de fabrieksinstellingen, zorg je ervoor dat de camera voor elke oefening als volgt is ingesteld: Matrixmeting (ook wel Meervlaksmeting genoemd) of Centrummeting (afhankelijk van je voorkeur en werkwijze). Witbalans op Auto of Bewolkt (dit onderwerp wordt verder omschreven in hoofdstuk 6 Witbalans en Kleurtemperatuur). Met dank aan Boeken komen nooit tot stand zonder de bijdrage van anderen. Wie hebben zoal hun steentje bijgedragen aan dit boek? De fotografen die beelden hebben geleverd ter onder steuning van de uitleg van flitstechnieken. Waar van toepassing worden zij met naam genoemd bij de betreffende foto. De modellen die hebben geposeerd voor de foto-opnames. Jet Vugts, Petra Teeuwsen, Geert de Jong en Date van Utteren die dit boek hebben voorzien van een aantal foto s ter inspiratie vanaf pagina 100. Ralph Sluysmans die met uiterste precisie en oog voor detail over mijn schouder heeft meegelezen en waar nodig teksten verbeterd. Date van Utteren die met zijn analytische blik de informatieoverdracht waar nodig heeft bijgeschaafd. Egbert Clement die de omslag van het boek heeft ontworpen. Vanuit mijn hart dank ik hen allen voor hun waardevolle bijdrage. Het combineren van manuele en automatische instellingen Bij het fotograferen in de manuele camerastand is het niet per se noodzakelijk om de flitser in de manuele modus te zetten. Je kunt gerust flitsen in de automatische flitsmodus (= TTL). En fotografeer je in de halfautomatische camerastand van bijvoorbeeld Diafragmavoorkeuze? Ook dan kun je zowel de TTL als de manuele flitsmodus kiezen. Let er goed op dat je bij het lezen van de stap-voor-stap- oefeningen de manuele stand van camera en de flitser niet met elkaar verwart. 7

8 8

9 Hoofdstuk 1 Flitsen in de TTL modus 9

10 1. Flitsen in de TTL Modus 1.1 Flitsen in TTL TTL is de afkorting van Through The Lens. Maar wat houdt de term in en wat is de techniek achter de TTL flitsmodus? Ongeacht de programmastand van de camera, manueel of (half)automatisch, wordt bij TTL-flitsen de flitskracht automatisch bepaald. Ervan uitgaande dat de flitser op het flitsschoentje van de camera is bevestigd en zowel de camera als de flitser aan staan, speelt zich tijdens het flitsproces het volgende af. Zodra de ontspanknop op de camera wordt ingedrukt om een foto te maken wordt een reeks onwaarneembare voorflitsen afgevuurd. Het flitslicht valt op het onderwerp in de scène, wordt weerkaatst en stroomt door de lens (DDL oftewel TTL) naar de sensor in de camera. Het reflecterende licht van de voorflitsen wordt gedetecteerd door de automatische lichtmeter in de camera waarna de flitser een berekening maakt voor de hoeveelheid licht die nodig is voor maken van een correct belichte foto. De (hoofd)flits wordt afgevuurd om het onderwerp te belichten. 1.2 De verschillen tussen ettl, ittl en pttl Sinds de digitale fotografie op de markt kwam stond ook de ontwikkeling van de flitstechniek niet stil. De fabrikanten hebben de oorspronkelijk analoge TTL flitsmodus vervangen voor een digitale versie. Deze resulteert in een betere uitgebalanceerde flitsberekening dan de analoge TTL meting. De grote merken hebben voor deze geavanceerde TTL flitsmeting ieder hun eigen terminologie. Zo is bijvoorbeeld de standaard term voor Canon ettl, wat staat voor Evaluative-Through-The-Lens. Nikon gebruikt de term ittl (intelligent) en voor Sony en Pentax is dat pttl. Hoewel de terminologie merkafhankelijk is, komt het mechanisme van de flitstechniek min of meer overeen. Bij de digitale TTL flitsmodus wordt een nauwelijks waarneembare reeks voorflitsen afgegeven. Hiermee wordt een voorberekening gemaakt voor het bepalen van de flitskracht van de hoofdflits, zoals dat is toegelicht in de vorige paragraaf. Hoe de benaming van de hedendaagse TTL flitsmodus ook is, in dit boek wordt gemakshalve alleen de term TTL gebruikt. 10

11 1. Flitsen in de TTL Modus 1.3 De minimale en maximale flitsafstand Flitsers hebben een bepaalde minimale en maximale afstand voor het bereik van het flitslicht. Hoe krachtiger de flitser, des te langer de afstand is die het flitslicht kan afleggen. Zo kunnen de Nikon SB910 en de Canon 600EX-RT een onderwerp tot wel meer dan 20 meter belichten. Minder krachtige flitsers hebben een maximale flitsafstand van bijvoorbeeld 18 meter en ingebouwde flitsers in camera s kunnen het onderwerp slechts tot een afstand van enkele meters belichten. Naast de flitskracht van de flitser, varieert het maximale flitsbereik naar gelang de instelling van de ISO waarde, de lensopening en de brandpuntsafstand. Als we de flitser aanzetten verschijnt er informatie op het LCD scherm. Laten we eens kijken wat ons dit vertelt. De afbeelding rechts is gemaakt van het LCD scherm van de geavanceerde flitser van Nikon. Geavanceerde flitsers van andere merken geven overwegend dezelfde informatie op het LCD scherm. Toch kunnen er kleine verschillen zijn. Zo geeft bijvoorbeeld de geavanceerde flitser van Canon geen informatie weer over de op de camera ingestelde ISO. Desondanks wordt deze wel herkend door de flitser. Minder geavanceerde flitsers tonen minder informatie. Onderstaande afbeelding van de Canon 430EX II geeft alleen de ingestelde brandpuntsafstand van 105mm weer, alsmede de maximale afstand van 4 meter. Hoewel de minimale afstand niet wordt aangeduid, moet deze wel in acht worden genomen. Ook het op de camera ingestelde diafragma en ISO waarde wordt niet weergegeven, maar wordt wel herkend door de flitser. TTL BL: de flitsmodus die op de flitser is ingesteld 0,6-6,7: de door de flitser aangeboden minimale en maximale flitsafstand ISO 200: de ISO waarde die op de camera is ingesteld F5.6: het diafragma dat op de camera is ingesteld 24mm: de brandpuntsafstand die op de lens is ingesteld FP: de high speed flitssynchronisatie die op de camera is ingesteld Wil jij op jouw flitser de informatie aflezen van het LCD scherm? Zet de flitskop dan in frontale positie, dus niet in de gekantelde stand. Anders zal de flitsafstand niet zichtbaar worden. 11

12 Foto s ter inspiratie Boeken en trainingen over flitsfotografie Heeft de lesstof uit dit boek je getriggerd om nog meer te leren over flitsfotografie? Wil je je laten verrassen door de resultaten die je kunt behalen met het flitsen op binnen- en buitenlocaties? Zoek je verdieping in specifieke belichtingstechnieken bij trouwfotografie, portretten, bedrijfsof natuurfotografie, product- of eventfotografie, stillevens en dergelijke? Lees dan het boek Draadloos Flitsen met Reportageflitsers (verwachte verschijningsdatum in de loop van 2016), kom naar een van de inspirerende workshops of neem een abonnement op het Online Leerplatform Flitsfotografie van ASISO, de uitgeverij van dit boek. Laat je inspireren en informeren door professionals uit het vak, waaronder Jet Vugts, Geert de Jong, Petra Teeuwsen, Date van Utteren en anderen. Fotografie: Geert de Jong - Trouwfotografie 12

13 Foto s ter inspiratie Fotografie: Jet Vugts - Stillevens Fotografie: Petra Teeuwsen- Portret- en dansfotografie 13

14 Foto s ter inspiratie Fotografie: Petra Teeuwsen- Portret- en dansfotografie 14 Fotografie: Date van Utteren - Portret- en naaktfotografie

15 Foto s ter inspiratie Fotografie: Date van Utteren - Portret- en naaktfotografie 15

16 Boeken Naast Flitsen met een Reportageflitser zijn er meerdere boeken met betrekking tot fotografie van de hand van Sonja van Driel verschenen. Bezoek de website voor meer informatie. Workshops flitsfotografie Voor iedere workshop luidt het motto: je vertrekt niet eerder voordat je hebt geleerd wat je verwacht te leren. De workshops zijn een stoomcursus van een hele of halve dag en vinden plaats op diverse plaatsen in Nederland en België. Onder het toeziend oog van een docent voer je een scala aan flitstechnieken uit. Loop je vast of gaat het niet direct in één keer goed? Je docent is altijd dichtbij. Er wordt gewerkt in kleine groepjes, dat maakt het een intensieve, inspirerende en interactieve manier van leren. Online Leerplatform Flitsfotografie Dit leerplatform is een initiatief van Sonja van Driel. Met de hulp en inspiratie van coshooters worden er talloze tutorials aangeboden waarmee je je kennis over belichtingstechnieken naar een hoger niveau tilt. De tutorials zijn vergelijkbaar met een receptenboek: iedere foto leert je stap-voor-stap hoe je deze zelf kunt (na)maken. Daarnaast worden er uitgebreide online lessen voor beginners en gevorderden aangeboden ondersteund met video s en leerzame flitsoefeningen. Geef je er de voorkeur aan om zelfstandig te leren, de flitsoefeningen uit te voeren op de momenten die jou het beste schikken? Kies dan voor deze efficiënte thuisstudie. 16

17 Index 1e gordijn: 67, 68, 72, 73, 75, 76, 77 2e gordijn: 68, 70, 71, 77 Aanwezig licht: 44 Accessoires: zie Hulpstukken Achterste gordijn, zie 2e gordijn Afkortingen: 6 Autofocus: 15, 99 Automatische flitsmodus, zie TTL flitsmodus Belichtingscompensatie van het flitslicht: 19 t/m 23 Belichtingscompensatie van het omgevingslicht: 49, 96 Belichtingsmethode: 20, 40 Bewegingsonscherpte: 60 t/m 72, 75, 77, 98 BL: 11, 12 Bounce flits, zie Indirect flitsen Brandpuntsafstand: 14, 15, 25, 26, 40, 41, 42 Camera bewegen: 72, t/m 75 Centrummeting: 20, 21 Compensatie: zie Belichtingscompensatie Contactpunten reinigen: 97 Diafragma: 11, 12, 13, 24, 41 Diafragmavoorkeuze: 6, 7, 41, 53, 65, 66, 70, 71 Diffusorkap: 25, 26, 27, 38 Draadloze flitsbesturing: 86, 89, 90, 91 ettl, zie TTL Flitsmodus Exposure Value: 21 t/m 24 Flitsafstand: 11 t/m 15, 25, 26, 31, 35, 36, 38, 40, 41,, 42, 56, 86, 93, 96, 97 Flitsbereik, zie Flitsafstand Flitscompensatie, zie Belichtingscompensatie van het flitslicht Flitsen met een snelle sluitertijd, zie High Speed flitssynchronisatie Flitsen met een trage synchronisatietijd: 60 t/m 77 Flitsintensiteit, zie Flitskracht Flitskabel: 86, 87, 91 Flitskapje, zie Diffusorkap Flitskracht: 10 t/m 16, 18, 20 t/m 24, 35, 36, 40, 42, 56, 97 Flitssynchronisatie: 54 t/m 58 FP flitsen, zie High Speed flitssynchronisatie Gelfilter: 82, 83 Gemengd licht: 80 t/m 82 Gemiddelde belichting: 18, 19, 21, 96, 97 Groen kleurfilter, zie Gelfilter Groothoekadapter: 25, 26, 97 High Speed flitssynchronisatie: 11, 12, 24, 47, 51 t/m 58, 89, 91 Hulpstukken: 25 Indirect flitsen: 27, 30 t/m 38, 97, 98 Ingebouwde reflector, zie Stuiterkaart Invulflitsen: 45, 47,, 50, 55 ISO waarde: 11, 12, 13 ittl, zie TTL Flitsmodus Kabel, zie Flitskabel Kantelen van de flitskop, zie Indirect flitsen Kleurbalans, zie Witbalans Kleurfilter, zie Gelfilter Kleurtemperatuur: 80 t/m 83 Kunstlicht: 60, 80 t/m 83 Lange sluitertijd, zie Flitsen met een trage synchronisatietijd LCD scherm: 11, 12, 38, 40 Lichtreflectie: 18, 20, 40 Lichtspoor, zie Spoor van bewegingsonscherpte 17

18 Index Losgekoppelde flitser: zie Off-camera flitsen Manuele flitsmodus: 40 t/m 42, 88, 89, 91 Master: 89 t/m 91 Matrixmeting: 20, 21 Maximale flitsafstand: 11 t/m 15, 26, 35, 36, 38, 96, 97 Minimale flitsafstand: 11 t/m 15, 96, 97 Witbalans: 80 t/m 83 Zoom, manueel en automatisch: 12, 14, 72, 75, 76 Oefeningen, zie overzicht op de volgende pagina Off-camera flitsen: 86 t/m 93, 96, 97 Omgevingslicht: 6, 44 t/m 58, 60 t/m 62, 67 t/m 69, 75, 77, 81 t/m 83 Oranje kleurfilter, zie Gelfilter pttl, zie TTL Flitsmodus Radiografisch: 89, 91 Rear, zie 2e gordijn Reflecterend oppervlak: 35 t/m 37, 97, 98 Slave: 89 t/m 91 Slow, zie 1e gordijn Sluitertijd, zie Flitssynchronisatie Spoor van bewegingsonscherpte: 61, 63, 68, 69, 72 t/m 75, 98 Spotmeting: 20, 21 Stuiterkaart: 25, 27 Tegenlicht: 20 t/m 42, 45 t/m 47 Trage sluitertijd, zie Flitsen met een trage synchronisatietijd Transmitter, zie Trigger Trigger: 86 t/m 92, 97, 100 TTL Flitsmodus: 10 t/m 27 Ultrasnelle flitstijden, zie High Speed flitssynchronisatie Vanglichtpaneel, zie Stuiterkaart Voorste gordijn, zie 1e gordijn 18

19 Overzicht van de oefeningen Overzicht van de oefeningen 1: Informatie op het LCD scherm, pag. 12 2: Afstand veranderen met het diafragma, pag. 13 3: Afstand veranderen met de ISO waarde, pag. 13 4: Afstand veranderen met de brandpuntsafstand, pag 15 5: De flitskracht aanpassen, pag. 24 6: Afstand veranderen met de groothoekadapter, pag. 26 7: Indirect flitsen, pag. 38 8: Manueel flitsen, pag. 41 9: Invulflitsen, pag : Belichtingscompensatie voor een donkere achtergrond, pag : Belichtingscompensatie voor een lichte achtergrond, pag : High Speed (FP) flitsen, pag : Fotograferen van een stilstaand onderwerp met trage sluitertijd in de manuele camerastand, pag : Fotograferen van een bewegend onderwerp met trage sluitertijd in de manuele camerastand, pag : Voor gebruikers van Canon: fotograferen van een bewegend onderwerp met trage sluitertijd in Diafragmavoorkeuze, pag : Voor gebruikers van Nikon en overige merken: fotograferen van een bewegend onderwerp met trage sluitertijd in Diafragmavoorkeuze, pag : Voor Canon: flitsen op het 2de gordijn in Diafragmavoorkeuze, pag : Voor Nikon en overige merken: flitsen op het 2e gordijn in Diafragmavoorkeuze, pag : De camera bewegen met een trage sluitertijd bij gering licht, pag : De camera bewegen met een trage sluitertijd bij bewolkt licht, pag : Off-camera flitsen met een manuele triggerset, pag