JEUGDINRICHTINGEN JAARVERSLAG POORTJE JUVAID HET

Transcriptie

1 1 JUVAID HET POORTJE JEUGDINRICHTINGEN JAARVERSLAG 2009

2 Het Poortje Jeugdinrichtingen Stichting Het Poortje Jeugdinrichtingen biedt intensieve gedwongen begeleiding en behandeling aan zo n 175 jongeren tot en met 23 jaar. Wij helpen deze jongeren door middel van de juiste behandeling, begeleiding, intern onderwijs, arbeidstoeleiding en vrijetijdsbesteding, te werken aan een goede en positieve toekomst. Om samen te komen tot ons doel, de kans op een zo succesvol mogelijke terugkeer in de maatschappij te vergroten. Het Poortje bestaat hiervoor uit drie specialisaties: Juvaid, Wilster en Portalis. Onze doelgroep bestaat uit jongeren met ernstige gedragsproblemen tot en met 23 jaar én hun ouders. Voor deze jongeren is gedwongen hulpverlening noodzakelijk vanwege hun gedragsproblemen of omdat ze tegen zichzelf of anderen in bescherming moeten worden genomen. Gaat het om jongeren die een delict hebben gepleegd dan wordt ook de maatschappij tegen deze jongeren in bescherming genomen. Wij helpen de jongere en de ouders om opnieuw grip op hun situatie te krijgen. WAAR HET OP NEER KOMT IN DE PRAKTIJK; DE JONGEREN IN HET POORTJE JEUGD INRICHTINGEN VERDIENEN EEN TWEEDE KANS.

3 Woord vooraf DIT WERK VERDIENT UW BELANGSTELLING Het is niet zonder reden dat we deze titel voor het voorwoord van ons eerste publieksjaarverslag gebruiken. Werken in gesloten jeugdinrichtingen is bijzonder en staat hoe essentieel in zijn noodzakelijkheid op gespannen voet met algemeen pedagogische uitgangspunten zoals het onbelemmerd kunnen opgroeien in de veiligheid van je eigen gezin. Al onze collega s in Het Poortje Jeugdinrichtingen zijn zich in hoge mate bewust van de grote verantwoordelijkheid die onze opdracht met zich mee brengt. Dat geldt ook voor de hoge mate van professionaliteit die dit werk vraagt. De maatschappij en de politiek hebben ons de afgelopen jaren niet uit het oog verloren. Op 1 januari 2008 moest Het Poortje Jeugdinrichtingen zich opsplitsen in een civiele locatie in Groningen (Wilster Intensieve Jeugdzorg) en een strafrechte lijke locatie in Veenhuizen (Juvaid Justitiële Jeugdinrichting). Deze scheiding is inmiddels succesvol geïmplementeerd. En dat in twee jaar tijd! De financiering is verbeterd, de inspectiekaders zijn aange scherpt en intern hebben we een grote kwaliteitsslag gemaakt. Het eerste inspectierapport van de gesloten jeugdzorg in Wilster was het beste van Nederland! Daarnaast is de regionale inbedding verbeterd en de samenwerking met ketenpartners geïnventariseerd. Het samenwerkingstraject met Jeugdhulp Friesland, behandelcentrum Woodbrookers, is gestart op 1 januari Wij voorzien belangrijke veranderingen in onze beleidsomgeving. De maatschappij verwacht steeds meer dat de gesloten interventies een integraal onderdeel uitmaken van een doorlopend proces. De interventies moeten ondersteund worden door toeleiding naar school en werk, en de ondersteuning van ouders krijgt een prominentere plek in de behandeling. Het veranderende economische klimaat en de verschuivende politieke werkelijkheid zijn ook twee belangrijke factoren waar wij als instelling mee te maken hebben. Het Poortje Jeugdinrichtingen zal actief inspelen op deze ontwikkelingen door de eerste maanden van 2010 een toekomstverkenningtraject uit te voeren. Op basis hiervan gaan we een aantal ontwikkelscenario s uitwerken voor de toekomst van onze organisatie. 4 5 Waar het op neer komt in de praktijk; de jongeren in Het Poortje Jeugdinrichtingen verdienen een tweede kans. En dat kan alleen wanneer u en wij, onze medewerkers, het bestuur, de politiek en de maatschappij deze jongeren niet uit het oog verliezen. Ook niet gedurende de tijd dat deze jongeren bij ons geplaatst zijn. Dit vraagt iets van ons en het vraagt iets van u. Wij nemen kinderen serieus bij alles wat we doen. Wij zetten ouders onder moeilijke omstandigheden zoveel mogelijk in hun kracht en in positie. Wij laten de buitenwereld binnen en laten zoveel mogelijk mensen zien wat we doen. Wij richten ons vanaf dag één op de doorplaatsing van jongeren naar buiten, naar zelfstandig wonen of terug naar zijn of haar gezin. En u, als vertegenwoordiger van uw organisatie, mag ons alle medewerkers van Het Poortje Jeugdinrichtingen niet uit het oog verliezen. Wij hebben uw professionele betrokkenheid nodig, uw professionele feedback en uw empathie voor ons moeilijke werk en uw kritische vragen. Wend u niet van ons af, laat uw kritiek niet in de wandelgangen zwerven of verjaardagsfeestjes bezoeken. Dit werk verdient uw belangstelling! Voorliggend publieksjaarverslag is hiertoe de uitnodiging. Joop van der Vlugt Hetty Janssen WIJ NEMEN KINDEREN SERIEUS BIJ ALLES WAT WE DOEN.

4 Raad van Toezicht DE RAAD VAN TOEZICHT VAN HET POORTJE JEUGDINRICHTINGEN Het Poortje Jeugdinrichtingen staat nooit stil, maar beweegt mee met de ontwikkelingen in het werkveld. Er zijn verschillende wetswijzigingen geweest die steeds als doel hebben het aanbod van zorg en onderwijs beter aan te laten sluiten bij de behoefte van de jongeren. Het is daarom belangrijk, voor nu en in de toekomst, dat Het Poortje Jeugdinrichtingen haar prestaties en de kwaliteit ervan helder en inzichtelijk maakt en blijft maken. De Raad van Toezicht heeft als taak er op toe te zien dat Het Poortje Jeugdinrichtingen in dit krachtenveld goed blijft presteren. Hij adviseert het bestuur hierin. Leden Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestond in 2009 uit de volgende personen: Mw. H.K. Pot, voorzitter (sinds 2000) Mw. G. de Vries Leggedoor, vice voorzitter (sinds 2006) Dhr. G.W. Breuker, secretaris (sinds 2001) Dhr. T.R.A. Lycklama á Nijeholt, penningmeester (sinds 2007) Dhr. E. Gottschal (sinds 2000) Dhr. J. Kiewiet (sinds 2001) Dhr. J.T.D. Stoffels (sinds 2006) 6 7 Onderwerpen Raad van Toezicht in 2009 De Raad van Toezicht heeft zich in 2009 over verschillende onderwerpen gebogen. De Raad heeft de ontwikkeling van de normen voor goed bestuur en toezicht (ook wel Good Governance genoemd) ter harte genomen en in 2009 verder uitgewerkt. Het waarborgen van de onderlinge samenhang tussen sturen en beheersen van en toezicht houden op een organisatie vindt de Raad voor de hand liggend. Binnen Het Poortje Jeugdinrichtingen zullen de uitgangspunten over Good Governance ertoe leiden dat transparantie en verantwoording vanzelfsprekende voor waarden vormen voor een goede bedrijfsvoering op alle niveaus. Een belangrijk onderwerp voor de Raad van Toezicht in 2009 was de start van het nieuwe behandelcentrum Woodbrookers in Kortehemmen. Dit is strategisch een goede beweging. Het verbetert sterk de relatie met Friesland. Het oprichten van een aparte stichting, samen met Jeugdhulp Friesland, heeft als belangrijk voordeel dat de samenwerking aan de voorkant één gezicht heeft. Aan de achterkant zijn de instellingen gescheiden, onder andere op het gebied van financiën. Ook heeft de Raad van Toezicht in 2009 de jaarrekening van 2008 vastgesteld. De wijzigingen in de financieringssystematiek na de scheiding tussen civiel- en strafrechtelijke jongeren en het risico van de bezettingsgraad zijn hierin zichtbaar. Het ziekteverzuim binnen Het Poortje Jeugdinrichtingen is afgelopen jaar gedaald, maar nog niet voldoende. De Raad van Toezicht hecht waarde aan een verdere daling van het verzuim en zal dit punt in 2010 op de agenda houden. De Raad van Toezicht van Het Poortje Jeugdinrichtingen in Van links naar rechts en van boven naar beneden zijn dit: dhr. Stoffels, dhr. Lycklama á Nijeholt, mw. De Vries-Leggedoor, dhr. Breuker, dhr. Gottschal, mw. Pot en dhr. Kiewiet. Het Ministerie van Justitie heeft toestemming gegeven om een nieuwbouwproject in Heerenveen te starten tot en met de fase van het voorlopig ontwerp. Deze is in 2009 nagenoeg afgerond. De Raad spreekt zijn waardering uit over de plannen die het bestuur hierover ontwikkeld heeft. In 2010 en de jaren daarna zal bezien moeten worden of en zo ja hoe concreet invulling gegeven kan worden aan de plannen. HET POORTJE JEUGD INRICHTINGEN STAAT NOOIT STIL, MAAR BEWEEGT MEE MET DE ONTWIKKELINGEN IN HET WERKVELD.

5 Kerngegevens Stichting Het Poortje Jeugdinrichtingen VERHOUDING MAN/VROUW PERSONEEL 2009 IN- EN UITSTROOM PERSONEEL 2009 man vrouw % 53% aantal 0 in uit Het totaal aantal medewerkers in Het Poortje Jeugdinrichtingen bedroeg in 2009 gemiddeld % hiervan was man, 47% vrouw. In 2009 zijn er 141 medewerkers uitgestroomd en 87 medewerkers nieuw binnengekomen in Het Poortje Jeugdinrichtingen. 30 medewerkers stroomden in 2009 zowel in als ook weer uit. Per saldo nam het personeelsbestand met 54 medewerkers af. De verkleining van de leefgroepen in Juvaid en de verplaatsing van 24 behandelplaatsen naar behandelcentrum Woodbrookers in Kortehemmen zijn hiervoor de belangrijkste verklarende factoren. LEEFTIJDSOPBOUW PERSONEEL 2009 OPLEIDINGSNIVEAU PERSONEEL RONDOM KIND % MBO HBO Academisch 42% % aantal 0 < leeftijd In 2009 werkten er veel jonge mensen binnen Het Poortje Jeugd inrichtingen, met name in de leeftijdscategorie tussen de 21 en 30 jaar. Vrouwen zijn met 65% in deze groep sterk vertegenwoordigd. De gemiddelde leeftijd van de medewerkers was 37,9 jaar. Daarmee is Het Poortje Jeugdinrichtingen een jonge organisatie. In deze grafiek wordt ingegaan op het opleidingsniveau van alle pedagogisch medewerkers, de netwerkcoaches, gedragswetenschappers, activiteiten begeleiders en docenten. In 2009 was meer dan de helft van de medewerkers HBO of hoger geschoold. Daarmee voldoet Het Poortje Jeugdinrichtingen aan haar doelstelling om steeds hoger opgeleid personeel in te zetten en aan zich te binden.

6 Financieel overzicht Stichting Het Poortje Jeugdinrichtingen BALANS PER 31 DECEMBER 2009 RESULTATENREKENING OVER 2009 (bedragen x 1.000) (bedragen x 1.000) Activa 31/12/09 31/12/ Vaste activa Materiële vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Vorderingen op subsidiegevers Liquide middelen Totaal activa Passiva 31/12/09 31/12/ Bedrijfsopbrengsten Rijksbijdrage Overige overheidsbijdragen Overige bedrijfsopbrengsten 7 63 Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Personeelskosten Afschrijvingen op activa Overige bedrijfskosten Eigen vermogen Som der bedrijfslasten Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Kortlopende schulden en overlopende passiva Schulden aan subsidiegevers Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Totaal passiva Buitengewone baten en lasten 0 0 Resultaat boekjaar 95 78

7 Het Poortje Jeugdinrichtingen Postadres Postbus AA Groningen Bezoekadressen Locatie Groningen (Wilster en Portalis) Hoogeweg 9 (gesloten behandeling) Hoogeweg 9a (besloten behandeling) Groningen Locatie Veenhuizen (Juvaid en Portalis) Oude Asserstraat 20 Veenhuizen T (050) F (050) info@hetpoortje.nu HETPOORTJE.NU

8 1 WILSTER JUVAID JUSTITIELE JEUGDINRICHTING JAARVERSLAG 2009

9 Juvaid Justitiële Jeugdinrichting Juvaid in Veenhuizen is een Justitiële Jeugdinrichting (JJI) voor kort en lang verblijf van strafrechtelijke jongens van 12 tot en met 23 jaar. Deze jongens zijn door hun gedrag in aanraking met justitie gekomen en vervolgens door de (kinder)rechter in een Justitiële Jeugdinrichting geplaatst. Binnen Juvaid is plaats voor 68 jongens, verdeeld over acht groepen. Juvaid Justitiële Jeugdinrichting legt verantwoording af aan het Ministerie van Justitie. ONS DOEL IS DE JONGERE DOOR EEN EFFECTIEVE BEHANDELING OP EEN VERANT WOORDE MANIER TERUG TE BRENGEN IN DE MAATSCHAPPIJ.

10 Woord vooraf JE MOET DE BUITENWERELD NAAR BINNEN WETEN TE HALEN Veerkracht, dat is wat Juvaid als organisatie in 2009 heeft laten zien. Ik ben blij met deze eigenschap! Onze organisatie heeft het afgelopen jaar veel veranderingen meegemaakt; de introductie van de basismethodiek YOUTURN, het vertrek van onze civiele jongeren (naar aanleiding van de formele scheiding strafrechtelijke en civielrechtelijke jongeren per januari 2009), het afscheid van de meiden in Juvaid (vanaf 2010 vangen we alleen nog jongens op) en de leegstand waarmee we te maken hebben gehad. Juvaid heeft veel bereikt het afgelopen jaar. Ondanks een turbulente wind blijven we op koers. En dit geeft kracht om ook in de toekomst onze doelen te bereiken. Als de specialist in gesloten strafrechtelijke opvang en behandeling van jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd, heeft Juvaid de taak de maatschappij te beschermen. Maar ook de veiligheid van de jongere te garanderen. De jongeren zijn bij ons in goede handen. Ons doel is de jongere door een effectieve behandeling op een verantwoorde manier terug te brengen in de maatschappij. 4 5 Uiteraard kunnen we dit niet alleen, daar hebben we betrokken partners bij nodig. Samenwerken om ons overstijgende doel te bereiken en ervoor te zorgen dat de recidive nihil is. Daarvoor moet je elkaar kennen, weten wie wat doet. Je moet de buitenwereld naar binnen weten te halen. Daarom heeft Juvaid het afgelopen jaar veel bezoeken georganiseerd, van officieren van justitie tot aan reclassering Nederland. We leggen uit wat we doen en we laten het zien, hier hebben onze jongeren een belangrijke rol in. We zijn een organisatie in beweging en willen de keten hierbij betrekken. Natuurlijk zijn er doelen. In de toekomst willen we toe naar het borgen van wat we geleerd hebben in En meer investeren in nazorg, de ketensamenwerking nog beter op elkaar laten aansluiten. Werken met erkende gedragsinterventies en investeren in opleiding en kennis. Het accent ligt op kwaliteit. Harry Dijkstra Directeur Juvaid Justitiële Jeugdinrichting DE JONGEREN ZIJN BIJ ONS IN GOEDE HANDEN.

11 Ketentrajecten DE EERSTE DAG IN JUVAID: DE EERSTE DAG VAN EEN NIEUW LEVEN 6 7 De opname van een jongere in Juvaid is slechts een deel van het traject dat de jongere doorloopt in de strafrechtelijke keten. Een keten die als gemeenschappelijk doel heeft een veilige samenleving en een goede toekomst voor de jongere te bieden. Een terugval in crimineel gedrag moet worden voorkomen. Maatwerk en een ketengerichte samenwerking zijn hiervoor absolute voorwaarden. Naast het wekelijkse netwerk- en trajectberaad is Juvaid in 2009 gestart met de invoering van het buitenprogramma Work-Wise. Work-Wise helpt jongeren die geplaatst zijn in een jeugdinrichting op weg naar een passende baan of beroepsopleiding. Binnen het programma is er ook veel aandacht voor het opbouwen en vasthouden van een positief sociaal netwerk waar de jongere op terug kan vallen. Work-Wise sluit aan bij de aanpak die Juvaid nastreeft: een integrale aanpak, voor maatwerk en ketengerichte samenwerking. We werken samen met o.a. opleidingsinstituten, werkgevers en het middenen kleinbedrijf (MKB). In december 2009 is Juvaid, samen met Portalis, het project jeugdwerkeloosheid gestart. Het motto van dit project is: De eerste dag in Juvaid is de eerste dag van je nieuwe leven; we gaan bouwen aan een toekomst op het gebied van scholing en/of werk! Jongeren in Juvaid worden op weg geholpen in het vinden van een passende baan of beroepsopleiding. Voor meer informatie over Work-Wise:

12 Kwaliteit VERNIEUWEN OP EIGEN KRACHT Behandelprogramma s WERKEN MET ERKENDE GEDRAGSINTERVENTIES Juvaid investeert in kwaliteit. In 2009 is de keuze gemaakt om het kwaliteitssysteem HKZ landelijk bij alle jeugdinrichtingen in te voeren. Uiterlijk 2011 wordt het systeem geïmplementeerd. Er is gestart met de voorbereidingen voor de invoering van het digitaal cliëntdossier. Hierbij is de documentatie van een jongere via een digitaal systeem integraal te volgen door verschillende deskundigen binnen de organisatie. Ook heeft Juvaid geïnvesteerd in het ontvangst van bezoek; door de opening van een eigen ontvangstreceptie in het voorjaar van 2009 is de manier waarop onder andere ouders en ketenpartners worden ontvangen sterk verbeterd. Maar de grootste kwaliteitsimpuls in 2009 is de ingevoerde basismethodiek YOUTURN. Belangrijke elementen van deze behandelmethodiek zijn: het aanleren van sociaal vaardig gedrag, het leren omgaan met kwaadheid en lastige morele kwesties en de betrokkenheid van ouders. Voor Juvaid staat deze methodiek ook voor een verdere professionalisering in de begeleiding en behandeling van de jongeren. Alle pedagogisch medewerkers zijn inmiddels opgeleid en worden nu gecoacht on the job. YOUTURN draagt als methodiek, en als onderdeel in de samenwerking met ouders en ketenpartners, bij aan een succesvolle terugkeer in de maatschappij. 8 9 Als specialist in de opvoeding en behandeling van jongeren met grensoverschrijdend gedrag streeft Juvaid naar een juiste kwaliteit van zorg voor haar jongeren. Daarom werkt Juvaid met erkende gedragsinterventies die doelmatig en doeltreffend zijn. Voor het werken met deze erkende gedragsinterventies zijn we in 2009 gestart met het opleiden van medewerkers voor de interventies Brains4Use (verslavingsproblematiek drugs/alcohol), AR op Maat (agressie regulatie) en SoVa op Maat (sociale vaardigheden). In het kader van de invoering van de methodiek YOUTURN heeft Juvaid, samen met Portalis, de gedragsinterventie Equip ingevoerd. Equip is een compleet behandelprogramma waarmee jongeren leren verantwoordelijkheid te dragen voor hun eigen denken en doen. De positieve invloed van groepsgenoten wordt gebruikt voor het bevorderen van de morele ontwikkeling en de cognitieve vaardigheden van de jongere. Samen met Yorneo, jeugdhulpinstelling voor kinderen en jongeren van 0 tot 21 jaar, is Juvaid in 2009 een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om Multi Systeem Therapie (MST) en Multi Dimensionele Familie Therapie (MDFT) aansluitend op een verblijf in Juvaid aan te bieden. JONGEREN UIT ONZE DOELGROEP LEREN VEEL DOOR TE ERVAREN, DOOR TE DOEN. WIJ BIEDEN DAAROM OP ZO VEEL MOGELIJK MOMENTEN GERICHTE, METHODISCHE LEERERVARINGEN AAN. De nieuwe ontvangstreceptie van Juvaid voor o.a. ouders, ketenpartners en overig bezoek. YOUTURN is dé behandelmethodiek voor jongeren in Juvaid en bestaat uit vijf fasen: 1 intake 2 dagprogramma 3 persoonlijke ontwikkeling 4 voorbereiden op een nieuwe start 5 nazorg

13 Ouder- en jongerenparticipatie DE ACTIEVE ROL VAN OUDERS Werkgeverschap MENSEN MAKEN HET VERSCHIL Juvaid vindt het belangrijk dat ouders betrokken worden bij en participeren in de behandeling van hun kind. Ouders hebben recht op ondersteuning bij de opvoeding. Zij zijn daarom lid van het multidisciplinaire behandelteam en hebben periodiek contact met de netwerkcoach, zijn aanwezig bij de bespreking van perspectiefplannen, het bijwonen van ouderdagen en diploma-uitreikingen; allemaal momenten waarop ouders nadrukkelijk in beeld komen. Juvaid vindt het belangrijk dat jongeren activiteiten ondernemen. In overleg met de jongerenraad wordt het activiteitenprogramma vastgelegd. Zo zijn er in 2009 voetbaltrainingen gerealiseerd onder leiding van een voetbaltrainer Het personeelsbeleid van Juvaid is gericht op het verbeteren van vaardigheden, zowel van teams als van individuele medewerkers. In 2009 is het functiehuis van Juvaid uitgebreid met de HBO functie senior pedagogisch medewerker. Voor het opleidingsniveau geldt dat iedere pedagogische medewerker in Juvaid minimaal MBO opgeleid is. Een groot aantal medewerkers is HBO opgeleid of volgt op dit moment een HBO opleiding. Het streven is dat in % van de pedagogisch medewerkers van Juvaid HBO opgeleid is of een HBO opleiding volgt. Ook is er gestart met intervisie voor alle medewerkers. Voor de gedragswetenschappers geldt dat zij nagenoeg allemaal óf GZ psycholoog zijn of daarvoor in opleiding zijn. OUDERS ZIJN VOOR EEN DEEL INHOUDELIJK VERANTWOORDELIJK. ZO GAAN ZE BEWUST AAN DE SLAG MET DE DOELEN EN DE OPDRACHTEN VAN HUN KIND, MAAR OOK MET HUN EIGEN ROL DAARIN. VERBETERING VAN KWALITEIT KAN NIET ZONDER TE INVESTEREN IN DE KENNIS VAN MEDEWERKERS. Jongeren in Juvaid ondernemen veel activiteiten. Zo zijn er jongens die wekelijks voetbaltraining volgen. Een medewerker in gesprek met een jongere.

14 Blik op de toekomst GROEPSVERKLEINING BELANGRIJKE IMPULS VOOR KWALITEITSVERBETERING Het jaar 2010 staat voor Juvaid in het teken van de invoering van het bestemmingsplan van het Ministerie van Justitie. Zij heeft besloten dat de groepsgrootte in de justitiële jeugdinrichtingen wordt teruggebracht van 12 naar 10 jongeren voor de kortverblijf leefgroepen (verblijf tot 3 maanden) en naar 8 jongeren voor de langverblijf leefgroepen (verblijf vanaf 3 maanden). Daarmee wordt de capaciteit van 96 plaatsen in Juvaid teruggebracht naar 68 plaatsen. Het onderscheid in opvang en behandeling komt daarmee te vervallen. Daarnaast krijgen we te maken met differentiatie. Juvaid vangt per januari 2010 alleen nog maar jongens op, er zullen geen meiden meer in Juvaid behandeld worden. Wel worden er twee langverblijf groepen voor Licht Verstandelijk Gehandicapte jongeren gerealiseerd. Ook wordt geïnvesteerd in het borgen van Work-Wise, de basismethodiek YOUTURN en het verder investeren in kennis op het gebied van erkende gedragsinterventies. Van het project jeugdwerkeloosheid hebben we hoge verwachtingen. Naast perspectief voor de jongeren is dit project ook een uitstekende kans om relaties op en uit te bouwen met relevante partners. Waar we op blijven letten is de leegstand in de justitiële jeugdinrichtingen in Nederland. Onder andere door het vertrek van de jongeren met een civiele titel is er in veel jeugdinrichtingen in het land sprake van een forse leegstand. Hoe deze trend zich in de toekomst verder ontwikkelt is op dit moment onzeker.

15 Kerngegevens Juvaid Justitiële Jeugdinrichting LEEFTIJDSOPBOUW INGESTROOMDE JONGEREN jongens meisjes DEELNAME BEHANDELPROGRAMMA S 2009 Alle jongeren die langer dan 3 weken in Juvaid verbleven hebben het programma Work- Wise gevolgd. Iedere jongere heeft in 2009 kennisgemaakt met Equip. Deze gedragsinterventie wordt toegepast binnen de behandelmethodiek YOUTURN (zie pag. 8). % In 2009 was 82% van de jongeren in Juvaid jongen. Alleen in de leeftijdscategorie van 14 tot 17-jarigen waren de meiden wat nadrukkelijker vertegenwoordigd. Vanaf 2010 worden er geen meiden meer opgevangen in Juvaid. De uitloop naar 22 jaar wordt vooral verklaard door de PIJ-uitspraken die voor langere tijd gelden. GEMIDDELDE BEHANDELDUUR IN MAANDEN leeftijd BETROKKENHEID OUDERS/VOOGD BIJ EERSTE BEHANDELPLAN BESPREKINGEN 2009 In principe worden de ouders/voogd van de jongere uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de 1 e perspectiefplanbespreking. In 2009 was uiteindelijk 77% van de ouders aanwezig bij de 1 e perspectiefplanbespreking. SOORTEN TITELS % 4% machtiging gesloten jeugdzorg 40 34% voorarrest jeugddetentie % PIJ vreemdelingenbewaring 10 % maanden 38% Het zwaartepunt van de behandelduur lag in 2009 bij 1 maand. Bijna de helft van alle jongeren verbleef een maand of korter in Juvaid. Daarnaast is er een groep van ongeveer 10% van de jongeren die langer dan 1 jaar in Juvaid behandeld wordt. Dit betreft voornamelijk de PIJ-ers. Het aantal kortverblijvers had in 2009 de overhand. ONTTREKKINGEN & VERLOFBEWEGINGEN 2009 In het kader van de behandeling zijn er in 2009 ruim 900 verlof bewegingen vanuit Juvaid geweest. In 6 gevallen was er sprake van een zogenaamde onttrekking, de jongere keerde niet terug van verlof. Dit komt er op neer dat in 0,65% van de verloven sprake was van een onttrekking. Overigens keerde het merendeel van de jongeren na de onttrekking weer terug naar Juvaid was het overgangsjaar voor civiele jongeren uit Justitiële Jeugdinrichtingen. Tot eind 2009 verbleef 34% van de jongeren met een machtiging gesloten jeugdzorg in Juvaid. Daarnaast bestond de grootste groep uit voorarrest, die voor een belangrijk deel uit kortverblijvers bestond. De groep PIJ-ers bedroeg 8%, een relatief kleine groep die over het algemeen voor een langere periode bleef.

16 Juvaid Justitiële Jeugdinrichting Postadres Postbus AA Groningen Bezoekadres Oude Asserstraat BC Veenhuizen T (050) F (050) info@juvaid.nu 16 JUVAID.NU

17 1 PORTALIS WILSTER INTENSIEVE JEUGDZORG JAARVERSLAG 2009

18 Wilster Intensieve Jeugdzorg Wilster Intensieve Jeugdzorg in Groningen is een Jeugdzorg Plus instelling voor intensieve, gesloten en besloten behandeling van civielrechtelijk geplaatste jongeren in de leeftijd van 12 tot 21 jaar. Bij deze jongeren dreigt hun ontwikkeling ernstig verstoord te raken door hun eigen gedrag en/of door factoren in hun omgeving. Zij worden door de kinderrechter geplaatst, nadat Bureau Jeugdzorg een indicatie voor gesloten jeugdzorg heeft afgegeven. Binnen Wilster is plaats voor 108 jongeren, verdeeld over drie verschillende units. Elke unit bestaat uit vier leefgroepen. Wilster Intensieve Jeugdzorg legt verantwoording af aan het Ministerie voor Jeugd & Gezin. WE WORDEN REGIONAAL EN LANDELIJK GEZIEN ALS EEN ZEER ERKEND SPELER IN HET JEUGDZORG VELD.

19 Woord vooraf EEN SCHAKEL IN DE KETEN In ons werk staan de jongere en het gezin centraal. Ons streven is dat de jongere uiteindelijk écht geholpen is en niet steeds bij een andere voordeur terecht komt zonder dat er nog naar hem/ haar omgekeken wordt. Samenwerking in de keten betekent voor mij daarom echt werken aan dat gezamenlijke doel. Dit vraagt om nog meer investering; met elkaar moeten we zorgen voor een aaneengesloten traject in nazorg. Wilster Intensieve Jeugdzorg is hierbij een schakel in de keten die kan bouwen op vele en gedifferentieerde expertises om zich heen. Ik ben trots op het algehele imago van Wilster. We worden regionaal en landelijk gezien als een zeer erkend speler in het jeugdzorgveld. Het bezoek van de inspectie afgelopen jaar heeft dit bevestigd. Ik zie het ook terug in de medewerkers: mensen zijn trots op hun werk, er heerst enthousiasme. In de toekomst wil ik de boodschap van Wilster nog proactiever uitzenden naar de keten. Er verandert veel binnen Wilster en het is belangrijk dat onze partners een up-to-date beeld van ons houden. Laten zien wat we allemaal doen! Als één van de Jeugdzorg Plus instellingen in Nederland biedt Wilster sinds 2009 intensieve gedwongen jeugdzorg aan jongeren die een maatregel gesloten jeugdzorg opgelegd hebben gekregen door de kinderrechter. Dit is een specifiek stuk hulpverlening; er zit kracht en eindigheid in. We behandelen zo kort als mogelijk en zo lang als nodig. 4 5 Rianne Waanders Directeur Wilster Intensieve Jeugdzorg In 2009 hebben we veel bewerkstelligd. We zijn er in geslaagd een gevarieerd activiteitenprogramma aan te bieden aan de jongeren. Er is geïnvesteerd in de ontwikkeling van effectieve behandelprogramma s en ons verlofbeleid voor jongeren is aangescherpt. Voor het eerst in haar bestaan heeft Wilster te maken gehad met capaciteitsreductie. Deze krimp is onder andere veroorzaakt door de verplaatsing van 24 behandelplekken naar behandelcentrum Woodbrookers in Friesland. Deze situatie heeft nog meer de focus op een adequate bedrijfsvoering gelegd. WILSTER IS EEN SCHAKEL IN DE KETEN EN KAN BOUWEN OP VELE EN GEDIFFE RENTIEERDE EXPERTISES OM ZICH HEEN.

20 Ketentrajecten WILSTER DOET WAT WERKT 6 7 Wilster biedt ondersteuning en behandeling aan jongeren in diverse leefgroepen. Naast de reguliere groepen, gesloten en besloten, gemengd en alleen jongens of een meidengroep, is Wilster afgelopen jaar gestart met een specifieke LVG groep. Samen met de zorgaanbieders in de noordelijke provincies en Juvaid en Portalis richt Wilster zich op de (gesloten) Jeugdzorg voor deze groep jongeren met een licht verstandelijke beperking. Wilster onderscheidt zich eveneens door Doen Wat Werkt, het zorgprogramma dat behandeling biedt aan jongeren met ernstige gedragsproblemen én aan hun gezinnen. Samen met Accare, Yorneo en Tjallingahiem wordt het intensieve en veelal succesvolle behandeltraject doorlopen. In 2006 is het project Doen Wat Werkt gestart als project, maar in 2009 is het een structureel zorgprogramma geworden! Voor Wilster heeft 2009 ook in het teken gestaan van een nieuw te openen behandelcentrum in Kortehemmen (Friesland): Woodbrookers. Een 24-tal bedden van Wilster zijn overgegaan naar deze instelling. Zowel Het Poortje Jeugdinrichtingen als Jeugdhulp Friesland zijn hier nauw bij betrokken. Wilster oriënteert zich op trajectzorg en is daarom het afgelopen jaar in gesprek geweest met diverse ketenpartners over hoe de behandeltrajecten voor jongeren gestroomlijnd kunnen worden. Deze trajectzorg richt zich op jongeren met orthopsychiatrische en pedagogische problematiek gecombineerd met verslaving en/of een verstandelijke beperking. DE INTERSECTORALE SAMENWERKING TUSSEN DE VERSCHILLENDE INSTELLINGEN DIE BIJ DOEN WAT WERKT BETROKKEN ZIJN, IS UITERMATE BIJZONDER. JUIST OMDAT DIE SAMENWERKING OOK BIJZONDER GOED GAAT! De totale behandeling binnen Doen Wat Werkt wordt aangeboden als één traject door verschillende zorgaanbieders in de regio. Wilster is één van de schakels in het veld en biedt gesloten en besloten behandeling. Portalis verzorgt het onderwijs. Voor meer informatie over Doen Wat Werkt:

21 Kwaliteit WILSTER ONDER DE LOEP Behandelprogramma s AL DOENDE LEERT MEN In juni 2009 heeft de Inspectie Jeugdzorg een onderzoek gedaan naar de rechtspositie van jongeren. Hiermee is de eerste stap gezet in het toezicht op het kwaliteitskader van gesloten jeugdzorg. Er is gekeken naar drie gebieden: 1 de wijze waarop beperkende maatregelen worden toegepast; 2 de manier waarop verlof wordt toegekend; 3 de procedure voor het indienen van een klacht en de toegang naar de vertrouwenspersoon. Bij Wilster zijn zowel de medewerkers als jongeren goed op de hoogte; we hebben van de negen landelijk onderzochte instellingen de beste score behaald! In 2010 wordt de tweede stap gezet en toetst de inspectie het behandel- en opvoedklimaat. Om ons goed voor te bereiden staat een interne audit op het programma. Dit biedt tevens de gelegenheid om de borging van de eerste stap te controleren. Zo blijft Wilster in control! 8 9 Samen met het Sociaal Competentie Model gaat nu ook Equip tot de basismethodieken van Wilster behoren. Equip is een programma waarmee jongeren leren verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen denken en doen. Het doel is om jongeren te motiveren en toe te rusten (equiperen) om elkaar te helpen en van elkaar te leren. Jongeren nemen veel meer van elkaar aan dan van volwassenen. Negatieve groeps-/straatcultuur wordt zo omgebogen naar een cultuur waarin je rekening houdt met elkaar. In 2009 zijn al onze medewerkers geschoold in de Equip methodiek. We zijn klaar voor de sessies met jongeren: Wilster is letterlijk en figuurlijk geëquipeerd! In 2009 is eveneens de hulpverleningsplanning vastgesteld. De hulpverleningsplanning is het geheel aan processen waarin de behandeling en opvoeding van jongeren binnen Wilster georganiseerd wordt. De door Het Poortje Jeugdinrichtingen ontwikkelde zorgvisie Tussen wil en dank en de Wet op de Jeugdzorg vormen hiervoor het kader. ZORG MOET DEUGEN. DE WET OP DE JEUGDZORG VERLANGT VERANTWOORDE ZORG: VAN GOED NIVEAU, DOELTREFFEND, DOELMATIG, GERICHT OP DE CLIËNT EN ZIJN/HAAR BEHOEFTEN. De Inspectie Jeugdzorg heeft Wilster, van de negen landelijk onderzochte instellingen, het beste beoordeeld. In augustus vond de afsluiting van de eerste Equip training voor medewerkers plaats. De medewerkers hebben de training succesvol afgerond en daarmee een certificaat in de wacht gesleept.

22 Ouder- en jongerenparticipatie Werkgeverschap INSPRAAK IS GOUD WAARD TROTS OP HET WERK Voor Wilster staat vast dat jongeren en hun ouders met respect worden behandeld. Inspraak in eventuele veranderingen en verbeteringen in de werkwijze voor jongeren is van wezenlijk belang. Wilster kent daarom een actieve jongerenraad met daarin uit iedere leefgroep een vertegenwoordiger. De jongerenraad vergadert eenmaal per maand in aanwezigheid van een afdelingsmanager en/of de directie. In 2009 zijn veel primaire zaken behandeld op de agenda (eten, tv kijken, activiteiten, verlof), maar ook organisatiewijzigingen zijn besproken. Succesvol was de invoering van de digitale zakgeldkaart. Zakgeld en andere giften voor de jongere worden gestort op een speciale rekening. Jongeren kunnen vervolgens inkopen doen bij het winkeltje van Wilster en betalen met hun eigen digitale zakgeldpas. Om ouderparticipatie te bevorderen zijn ouders uitgenodigd om via de website van Wilster verbeterpunten aan te geven. Met ingang van 2010 worden thema-avonden en gezamenlijke ouderbijeenkomsten, in samenwerking met Portalis, georganiseerd. NAAST DE BETROKKENHEID BIJ DE BEHANDELING IS HET BELANGRIJK DAT OUDERS DE MOGELIJKHEID KRIJGEN OM EEN BEZOEK TE BRENGEN AAN DE LEEFGROEP EN DE SCHOOL VAN HUN KIND Betrokken, gedreven, betrouwbaar en professioneel: dát zijn de medewerkers van Wilster. Trots op hun werk! Het is de taak van Wilster dat medewerkers zich hiertoe gefaciliteerd weten om vanuit deze kernwaarden jongeren en hun ouders te kunnen begeleiden. In 2009 vond de transitie van 24 bedden naar behandelcentrum Woodbrookers in Friesland plaats, een reorganisatie die veel impact heeft gehad. Door middel van een sociaal plan is deze overgang goed en zorgvuldig geregeld. In Wilster wordt deze reorganisatie de opmaat naar de gewenste groepsverkleining (10 of 8 jongeren per groep in plaats van 12). Om dit alles in goede banen te leiden wordt er grote waarde gehecht aan transparante communicatie met medewerkers, de Locatie Advies Raad en de Ondernemingsraad. IN WILSTER WERKEN HEEL BEVLOGEN MENSEN, DIE HUN SAMENWERKING RONDOM HET WELZIJN VAN HET KIND HEBBEN GEORGANISEERD. MET EEN GOEDE EN ZICH STEEDS ONTWIKKELENDE MATE VAN PROFESSIONALITEIT. Eén keer per maand vergadert de jongerenraad van Wilster, met uit iedere leefgroep een vertegenwoordiger. Het nieuwe behandelcentrum Woodbrookers in Kortehemmen (Friesland).

23 Blik op de toekomst SOMS MOET JE EVEN STILSTAAN OM BEWOGEN TE WORDEN Het jaar 2010 krijgt voor Wilster het motto mee Soms moet je even stilstaan om bewogen te worden (Loesje). Daarmee bedoelen we dat alle ontwikkelingen die in de voorgaande twee jaren in gang gezet zijn doorontwikkeld, geïmplementeerd en geborgd moeten worden. De focus ligt op verkleining van de groepsgrootte, methodisch handelen volgens Equip, het aanscherpen van het verlofbeleid, het (systeemgericht) werken met ouders, behandelmodules en nazorg. Samenwerking met (keten)partners en de ontwikkeling van trajectzorg zijn onze uitdagingen. Financiële kaders zijn meer dan voorheen richtinggevend en kaderstellend. Even stilstaan biedt de kans om te reflecteren en geeft ruimte voor verbinding, zowel intern als extern. Zo willen we óók als organisatie betrokken, innovatief en professioneel zijn.

24 Kerngegevens Wilster Intensieve Jeugdzorg LEEFTIJDSOPBOUW INGESTROOMDE JONGEREN jongens meisjes DEELNAME BEHANDELPROGRAMMA S Work Wise Doen Wat Werkt Equip % leeftijd Alle jongeren die langer dan 3 weken in Wilster verbleven hebben Work-Wise gevolgd. Iets minder dan 50 jongeren volgden het zorgprogramma Doen Wat Werkt (zie pag. 7). In 2010 start de nieuwe methodiek Equip voor de jongeren (zie pag. 9). De meeste jongeren in Wilster waren in 2009 tussen de 15 en 17 jaar, waarbij de meisjes van 15 en 16 jaar in de meerderheid waren. Uitloop na 18 jaar is niet voorgekomen. GEMIDDELDE BEHANDELDUUR IN MAANDEN BETROKKENHEID OUDERS/VOOGD BIJ EERSTE BEHANDELPLAN BESPREKINGEN 2009 In principe worden de ouders/voogd van de jongere uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de 1 e behandelplanbespreking. In 2009 was uiteindelijk 77% van de ouders aanwezig bij de 1 e behandelplanbespreking VERVOLGTRAJECTEN NA DEFINITIEF VERTREK % maanden 80 De gemiddelde behandelduur binnen Wilster lag in 2009 op 6,5 maanden. De variatie in behandelduur is groot, de groep die slechts 1 maand in Wilster verbleef is bijna even groot als de groep die meer dan 12 maanden behandeld werd. 60 ONTTREKKINGEN & VERLOFBEWEGINGEN % 0 huis opleiding werk In het kader van de behandeling zijn er in 2009 ruim 5000 verlofbewegingen vanuit Wilster geweest. In 84 gevallen was er sprake van een zogenaamde onttrekking, de jongere keerde niet terug van verlof. Dit komt er op neer dat in 1,57% van de verloven sprake was van een onttrekking. Overigens keerde het merendeel van de jongeren na de onttrekking weer terug naar Wilster. Van de jongeren die na behandeling in Wilster definitief naar huis vertrokken was van 78% bekend dat zij beschikten over een woonvoorziening voor de duur van langer dan zes maanden. 71% van de jongeren beschikte over een dagbesteding in de vorm van een opleiding of werk. Van een beperkte groep is geen informatie hierover beschikbaar, onder andere bij degenen die zich hebben onttrokken aan verlof.

25 Wilster Intensieve Jeugdzorg Postadres Postbus AA Groningen Bezoekadres Hoogeweg 9 (gesloten behandeling) Hoogeweg 9a (besloten behandeling) 9746 TN Groningen T (050) F (050) info@wilster.nu 16 WILSTER.NU

26 1 PORTALIS ONDERWIJS EN ARBEIDSTOELEIDING JAARVERSLAG 2009

27 Portalis Onderwijs en Arbeidstoeleiding Portalis Onderwijs en Arbeidstoeleiding is de interne school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs van Stichting Het Poortje Jeugdinrichtingen. Met alle jongeren binnen Het Poortje Jeugdinrichtingen wordt gekeken naar hun toekomstperspectief: welke opleiding kunnen en willen ze volgen? In welk vakgebied willen ze gaan werken? Portalis biedt onderwijs en arbeidstoeleiding voor alle jongeren van Juvaid (Veenhuizen) en Wilster (Groningen). Portalis Onderwijs en Arbeidstoeleiding legt verantwoording af aan het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. ONS DOEL IS DAT IEDERE JONGERE MINIMAAL EEN DIPLOMA OP ZAK HEEFT OM STRAKS MET VERTROUWEN DE ARBEIDSMARKT TEGEMOET TE TREDEN.

28 Woord vooraf GEDREVEN, AMBITIEUS, OVERTUIGD EN TROTS! Dat zijn woorden die bij me naar boven komen als ik terugkijk op het jaar Ons werk is de moeite waard, we kunnen het verschil maken! Als dé onderwijs en arbeidstoeleidingstak van jongeren met ernstige gedragsproblemen wil Portalis kwalitatief goed onderwijs bieden aan deze kwetsbare doelgroep. En door middel van een effectief behandelplan passende en naadloze aansluiting vinden bij het vervolg in het onderwijs of de arbeidsmarkt. Portalis heeft betekenisvolle stappen gezet in het afgelopen jaar. Een paar hoogtepunten: we zijn een evenwaardige specialisatie in samenwerking met Juvaid en Wilster en hebben rondom één kind, één plan onze handelingsplannen uitgewerkt. We geven steeds meer vorm aan het terugplaatsen van de jongere in een regulier onderwijstraject. Ook zijn we professioneler geworden in onze bedrijfsvoering, de ontwikkeling van onderwijskundige programma s en het integraal personeelsbeleid. 4 5 De samenwerking met de keten vind ik steeds positiever te noemen; de grond is vruchtbaar en we zien de eerste bloemen bloeien. We vinden elkaar steeds sneller in een goede samenwerking. Soms is dat lastig; creativiteit, maar ook vertrouwen in de toekomst, is hierbij van essentieel belang! Wij zijn de steunpilaren van de jongere, als keten zorgen we ervoor dat de jongere kan blijven staan. Samenwerking vanuit alle betrokken partners maakt hierbij het verschil. Ons werk is niet altijd gemakkelijk. Onze medewerkers wordt steeds gevraagd geloof te houden dat het goed komt met de jongere. Dit vergt energie en doorzettingsvermogen. Uiteindelijk is het ons gezamenlijke doel dat iedere jongere minimaal een diploma op zak heeft om straks met vertrouwen de arbeidsmarkt tegemoet te treden en te werken aan een goede toekomst. Als we hierin slagen, zijn dat de krenten in de pap! Annette van den Bosch Directeur Portalis Onderwijs en Arbeidstoeleiding DE GROND IS VRUCHTBAAR EN WE ZIEN DE EERSTE BLOEMEN BLOEIEN.

29 Ketentrajecten PORTALIS GAAT REGIONAAL 6 7 Met voldoening heeft Portalis in 2009 gemerkt dat de onderwijsinstellingen in de drie noordelijke provincies steeds meer betrokken zijn bij het organiseren van goede, aansluitende onderwijstrajecten voor de jongeren die bij Portalis onderwijs volgen. Zowel in de provincie Friesland als in Groningen heeft Portalis overeenkomsten afgesloten of staat op het punt de handtekening onder overeenkomsten te zetten. Partners waar Portalis nu mee samenwerkt zijn: het Noorderpoort College, het Alfa College, het Friesland College en de Friese Poort en het Singelland College. In 2009 heeft Portalis een hernieuwd contract afgesloten met het Noorderpoort College om beroepskwalificerend onderwijs in zowel Juvaid (Veenhuizen) als Wilster (Groningen) aan te kunnen bieden. In dit contract hebben Portalis en het Noorderpoort duidelijker uiteengezet hoe de verantwoordelijkheid voor de inhoud van het onderwijs is verdeeld. Als gevolg van de verplaatsing van 24 behandelplekken vanuit Wilster naar Kortehemmen, heeft Portalis in het afgelopen jaar het onderwijsconcept ontwikkeld voor het behandelcentrum Woodbrookers. Voor 36 leerlingen is er gelegenheid gecreëerd om onderwijs te volgen; stages maken structureel deel uit van het onderwijsaanbod. In augustus 2009 tekenden de voorzitter Raad van Bestuur van Het Poortje Jeugdinrichtingen, Joop van der Vlugt, en wethouder C. Kuipers van de gemeente Smallingerland een samenwerkings overeenkomst voor het onderwijs in het nieuwe behandelcentrum Woodbrookers in Kortehemmen. GOEDE PROCEDURES ZORGEN ERVOOR DAT WE OP BETROUWBARE WIJZE STEEDS DE OVERGANG VAN ONZE JONGEREN PROBEREN TE WAARBORGEN.

30 Kwaliteit PORTALIS ZET IN OP KWALITEIT Behandelprogramma s HET NIEUWE ONDERWIJS CONCEPT; EEN GROTE VERANDERING Portalis is in 2009 bezig geweest met het verder uitbouwen van de kwaliteit van de handelingsplannen (het individuele behandelplan per kind); schoolpsychologen investeren samen met mentoren in de juiste aanpak van de handelingsplannen. De aanwezigheid van Portalis medewerkers bij de behandelplanbesprekingen is goed toegenomen. Procedures voor de aanvragen van de indicatiestellingen zijn ontwikkeld samen met het CVI (Centrum voor Indicatiestellingen). Het blijft nog wel een aandachtspunt om, op het moment dat de jongere overstapt naar regulier onderwijs, de ambulante begeleiding zo te organiseren dat leerlingen en de ontvangende scholen hier meteen baat bij hebben. Op het gebied van kwaliteit gaat Portalis meedoen met de HKZ-certificering. In 2009 heeft Portalis regelmatig zaken geëvalueerd: het taakbeleid en de zorgstructuur zijn daar mooie voorbeelden van. Door het betrekken van veel onderwijsmedewerkers bij die evaluaties, komen we tot zorgvuldige analyses en conclusies en die stellen ons in staat om goede verbeteracties in te zetten. Hierdoor is de kwaliteit van het primaire proces daadwerkelijk verbeterd. 8 9 Portalis heeft als doel de leerling de vaardigheden mee te geven die hij/zij nodig heeft voor het volgen van extern onderwijs. Het onderwijsteam van Portalis in Groningen is daarom in 2009 opgeleid voor het geven van Equip, een behandelmethodiek voor het aanleren van sociale vaardigheden. In 2010 wordt er gestart met het geven van de sessies aan jongeren. Portalis Veenhuizen heeft veel tijd gestoken in de verdere verbetering van de module Equip. De invoering van de methodiek Equip is een mooi voorbeeld van een geslaagde coproductie tussen Juvaid, Wilster en Portalis. Daarnaast heeft Portalis in Groningen een grote klus geklaard; het starten van het Nieuw Onderwijs Concept (NOC). Een grote verandering, waarbij de leerling en zijn/haar individuele opleidingsplan centraal is komen te staan en het onderwijsaanbod zich ontwikkelt naar een beroepsvoorbereidend en/of beroepskwalificerend programma. De start van de implementatie was op 2 november Portalis zal het gehele jaar 2010 volop met deze implementatie bezig zijn. EÉN KIND, ÉÉN PLAN, DAT IS WAT WIJ NASTREVEN. DAAROM MAAKT HET HANDELINGSPLAN VAN PORTALIS DEEL UIT VAN HET BEHANDELPLAN VAN JUVAID OF WILSTER. MET HET NIEUWE ONDERWIJS CONCEPT WORDT OP EEN NIEUWE EN ANDERE MANIER LESGEGEVEN AAN DE JONGEREN IN GRONINGEN. WAAR VOORHEEN DE TOTALE LEEFGROEP IN ÉÉN STAMKLAS ZAT, KIEZEN DE LEERLINGEN NU UIT ÉÉN VAN DE OPLEIDINGEN DIE HET BESTE BIJ ZE PAST EN GAAT DE LEERLING DUS OOK NAAR DIE LESSEN. Leerlingen volgen veel verschillende lessen bij Portalis, waaronder naast praktijkvakken (bijvoorbeeld houtbewerking) ook theorieles.

31 Ouder- en jongerenparticipatie SUCCESERVARINGEN OP SCHOOL VOOR OUDER(S) EN KIND! Werkgeverschap TRANSPARANT EN UITDAGEND Doordat ouders structureel deelnemen aan de behandelplanbesprekingen van hun kind, heeft Portalis steeds meer en beter contact met ouders. Veel leerlingen doen het goed op school en het kunnen laten zien van die resultaten aan ouders, levert een mooie succeservaring op. Dit zorgt voor een positieve bijdrage aan de doelen van het behandelplan. In Groningen organiseerde Portalis bijeenkomsten voor ouders en leerlingen waar op feestelijke wijze certificaten en (deel)diploma s werden uitgereikt. In Portalis Veenhuizen werden, samen met Juvaid, bijeenkomsten voor ouders gerealiseerd, waarbij ouders door hun eigen kind rondgeleid werden door de school en de inrichting. Dit zijn positieve ervaringen die we willen uitbouwen in de komende jaren! In 2009 hebben stageplaatsen voor jongeren een structurele plaats verworven in het onderwijsaanbod. Op alle locaties van Portalis zijn er stageplaatsen binnen het eigen bedrijf ; bij de technische dienst, in de linnenkamer, in de kantine. Buiten bij het groenonderhoud wordt de leerlingen de gelegenheid geboden om arbeidservaring op te doen. Leerlingen leren hierdoor ook wat belangrijk is op een arbeidsplek, zoals op tijd op je werk komen. De collega s van Wilster en Juvaid vinden hun rol als werkmeester zinvol en belangrijk. Ook door middel van deze vorm van stages geven we gezamenlijk inhoud aan het behandel plan van de jongere. GOED ONDERWIJS EN ERKENDE DIPLOMA S VERGROTEN DE KANSEN VAN JONGEREN OP DE ARBEIDSMARKT. DAARMEE VERMINDERT DE KANS OP RECIDIVE OF TERUGVAL IN GEDRAGS PROBLEMEN Portalis heeft in 2009 op het gebied van personeelsbeleid een aantal stappen gezet. Er is geïnvesteerd in de normjaartaak van de individuele medewerker. Hierdoor maken we inzichtelijk wat iedere medewerker doet op jaarbasis en hoe de totale last aan taken verdeeld wordt over vele schouders. Een prettig en goed bijkomend effect is we hierdoor ook transparant maken wat we allemaal doen. Dat geeft medewerker en leidinggevende een goed uitgangspunt voor het functioneringsgesprek. Dagen we elkaar voldoende uit om datgene te doen in het werk dat het beste bij ons past en waar de organisatie behoefte aan heeft! Daarnaast heeft Portalis, in het kader van de wet BIO (Beroepen in Onderwijs), een ontwikkeltraject voor het functiebouwwerk opgezet. Hierbij worden de functies en competentieprofielen binnen Portalis beschreven. In 2009 is gestart met de aanpak daarvan. IEDEREEN DIE HIER WERKT VAN HUISMEESTER EN FINANCIEEL MEDEWERKER, TOT AAN GEDRAGSWETENSCHAPPER EN DOCENT DRAAGT BIJ AAN HET PEDAGOGISCH BASISKLIMAAT. ALLE JONGEREN DIE HIER KOMEN MOETEN OPGEVOED WORDEN. Ouders en jongeren vieren samen de certificaat- en diploma-uitreiking van Portalis in Groningen. Een docente van Portalis geeft uitleg aan een leerling.

32 Blik op de toekomst beroep op inzet en flexibiliteit Voor Portalis zal 2010 een turbulent jaar zijn. De groepsverkleiningen bij Juvaid en Wilster worden uitgevoerd en omdat Portalis onlosmakelijk verbonden is aan deze specialisaties, heeft de groeps verkleining ook gevolgen voor het onderwijs. De samen werking tussen Portalis en behandelcentrum Woodbrookers in Kortehemmen wordt operationeel. Deze beweging zal een groot beroep doen op de inzet en de flexibiliteit van onze medewerkers. De inhoudelijke verandering die samengaat met de groepsverkleining (o.a. het richten op de Licht Verstandelijk Gehandicapte jongeren) zal van ons vergen dat we meebewegen met de vraag die de veranderende doelgroep aan ons stelt. Portalis zal samen met Juvaid en Wilster dezelfde methodische aanpak ontwikkelen en uitvoeren. Op deze manier wordt de behandeling voor de leerling/jongere in kwestie herkenbaar, duidelijk en niet in de laatste plaats ook veilig!

33 Kerngegevens Portalis Onderwijs en Arbeidstoeleiding LEEFTIJDSOPBOUW INGESTROOMDE JONGEREN 2009 GEMIDDELDE BEHANDELDUUR IN MAANDEN jongens meisjes % leeftijd % maanden Portalis biedt intern onderwijs aan (vrijwel) alle jongeren van Het Poortje Jeugdinrichtingen. Het zwaartepunt lag in 2009 bij jongens van 16 en 17 jaar. Met name in Veenhuizen zijn het vooral de jongens aan wie les wordt gegeven, in Groningen zijn de meisjes in de leeftijdscategorie 16 en 17 jaar vooral in de meerderheid. Een kleine 30% van de leerlingen verbleef een maand of korter in de klas. Voor de docenten en instructeurs is het iedere keer weer een uitdaging om de rust en continuïteit in de les te waarborgen. Overigens zijn er naast de kortverblijvers natuurlijk ook veel leerlingen die langere tijd een studierichting (kunnen) volgen. STUDIERICHTINGEN BINNEN PORTALIS 2009 Studierichtingen Groningen (in %) VMBO 44% PRO (praktijkonderwijs) 10% Structuur (leerwegondersteuning) 11% AVO Techniek 11% Zorg & Welzijn 7% MBO 6% Instroom & Oriëntatie 11% Totaal 100% Behaalde diploma s & certificaten Groningen (aantallen) IVIO (Instituut voor Individuele Ontwikkeling) 119 Metaal Noorderpoort 24 Metaal NIL (Nederlands Instituut Lastechniek) 1 ECDL ICT (Europees Computer Rijbewijs) 5 VCA (Veiligheid, Gezondheid en Milieu) 7 VMBO-TL (Theoretische Leerweg) 3 Muziek 2 Hout & Meubel 1 Totaal 162 VERVOLGTRAJECTEN NA DEFINITIEF VERTREK Studierichtingen Veenhuizen (in %) Zorg & Welzijn 16% Consumptieve Technieken 16% Techniek Bouw 16% Techniek Metaal 16% Maatwerk 16% ICT 8% Arbeidstraining 8% Totaal 100% Behaalde diploma s & certificaten Veenhuizen (aantallen) Behaalde verklaringen MBO-niveau 1 of Behaalde deelcertificaten MBO-niveau 1 of 2 57 Behaalde diploma s 18 Totaal % 0 huis opleiding werk Meer dan de helft van de leerlingen in Portalis Groningen volgden de VMBO-richting dan wel de instroom- en oriëntatieklassen. In Portalis Veenhuizen zijn vooral de technische richtingen goed vertegenwoordigd, wat voor een belangrijk deel wordt verklaard door het grote aantal jongens. Een grote groep leerlingen heeft in 2009 een diploma of een deelcertificaat gehaald. Van de jongeren die na hun scholing in Portalis definitief naar huis vertrokken was van 78% bekend dat zij beschikten over een woonvoorziening voor de duur van langer dan zes maanden. 71% van de jongeren beschikte over een dagbesteding in de vorm van een opleiding of werk.