Macro Visie. Belfius Research. V.S.: Fed maakt geen haast met hogere rente 2. Eurozone: private consumptie leverde opnieuw de grootste groeibijdrage 3

Transcriptie

1 juni 216 Macro Visie Belfius Research V.S.: Fed maakt geen haast met hogere rente 2 Eurozone: private consumptie leverde opnieuw de grootste groeibijdrage 3 België: inflatie blijft op een hoog niveau 6 Japan: de btw-verhoging wordt uitgesteld. 9 Rente: de Duitse langetermijnrente gaat negatief 1. FX: uitslag Brits EU-referendum weegt op EUR-USD 12 Dr. Geert Gielens Chief Economist geert.gielens@belfius.be Stefan Hulpiau Senior Economist stefan.hulpiau@belfius.be Frank Maet Senior Economist frank.maet@belfius.be Prognosetabel 13

2 V.S.: Fed maakt geen haast met hogere rente. De minder sterke arbeidscijfers voor april pleiten voor een voorzichtig monetair beleid van de Fed in 216/217. We zien weinig kans dat de macro-economische variabelen de komende weken voldoende verbeteren om reeds een renteverhoging in juli te verantwoorden. Zoals verwacht liet de Federal Reserve in Washington de officiële kortetermijnrente ongewijzigd op,5% na de monetaire vergadering van juni. Gouverneur Janet Yellen zei in haar persconferentie dat de centrale bank nog altijd van plan is om de rente in de loop van 216 te verhogen maar dat recente macro-economische data suggereren dat de economische expansie in de V.S. sputtert. Ze verwees expliciet naar de arbeidscijfers van april en mei die tegenvielen op het vlak van jobcreatie. De projecties voor de verloop van de kortetermijnrente tonen dat de meeste van de leden van het monetair comité nog steeds uitgaan van 5 basispunten rentestijging in 216, maar de meningen zijn meer verdeeld dan bij de vorige vergadering in april. Het aantal FOMC leden dat dit jaar slechts één renteverhoging met 25 basispunten verwacht is sinds april geklommen van één naar zes (van de zeventien leden). Voor 217 gaan de leden uit van een extra renteverhoging met,75% terwijl dat in het voorjaar nog 1% bedroeg. De tabel hieronder geeft een overzicht van de nieuwe economische projecties van de Amerikaanse centrale bank en hoe die zijn gewijzigd t.o.v. de vorige prognoses van maart (cijfers in groen werden naar boven herzien sinds maart, rood betekent dat de projectie naar beneden werd herzien, zwart betekent geen verandering in vergelijking met maart). In juli is er opnieuw een monetaire vergadering maar we verwachten dat Yellen en haar collega s zullen wachten tot de vergadering van september om de rente op te trekken. Concreet wil de centrale bank eerst een duidelijke versteviging zien van de BBP-groei na een zwak eerste kwartaal, en afwachten of de zwakkere arbeidsmarktrapporten dan wel het begin zijn van een trend of een tijdelijke dip. De derde voorwaarde die wellicht moet vervuld zijn om de rente te verhogen is een inflatie die gecontroleerd aantrekt richting 2%. Tabel 1. Economische projecties (%) Federal Reserve Board leden (mediaanwaarden). JUNI MAART lange termijn lange termijn BBP-groei 2, 2, 2, 2, 2,2 2,1 2, 2, Inflatie 1,4 1,9 2, 2, 1,2 1,9 2, 2, Werkloosheidsgraad 4,7 4,6 4,6 4,8 4,7 4,6 4,5 4,8 Federal funds rente,9 1,6 2,4 3,,9 1,9 3, 3,3 Bron: FOMC 2

3 Eurozone: private consumptie leverde opnieuw de grootste groeibijdrage In het eerste kwartaal van 216 kende de eurozone een iets beter dan verwachte economische groei van,6% ten opzichte van het voorgaande kwartaal. De particuliere consumptie, die met,6% toenam, leverde de voornaamste bijdrage aan de bbp-groei. De indicator van het economisch sentiment is in mei verder toegenomen. In het eerste kwartaal van 216 kende de eurozone een iets beter dan verwachte economische groei van,6% ten opzichte van het voorgaande kwartaal en in vergelijking met het eerste kwartaal van 215 beliep de groei 1,7%. Niet enkel Duitsland (+,7%), maar ook Frankrijk (+,6), Italië (+,3%), Spanje (+,8%) en Nederland (+,5%) droegen hier toe bij. De particuliere consumptie, die met,6% toenam, leverde de voornaamste bijdrage aan de bbp-groei, namelijk,3 procentpunt. De bruto vorming van vast kapitaal steeg met,8% en leverde een groeibijdrage van,2 procentpunt. Ook de overheidsconsumptie, die met,4% steeg, leverde een groeibijdrage van,1 procentpunt. Maar de netto export woog negatief op de groei (-,1 procentpunt) omdat de export minder snel toenam (,4%) dan de import (,7%). De opbouw van voorraden leverde een positieve bijdrage (,1 procentpunt). Begin juni maakte de ECB nieuwe groeiprognoses bekend. Voor geheel 216 stelt de ECB nu een reële toename van het bbp voorop van 1,6% (voorheen 1,4%) en deze zou in 217 toenemen tot 1,7% (ongewijzigd). De indicator van het economisch sentiment is in mei verder toegenomen met,7 punt tot 14,7. Dit is een gevolg van een sterke toename van het vertrouwen bij de consumenten en bij de bedrijfsleiders in de kleinhandel en in de bouwsector. Het vertrouwen in de nijverheidssector stabiliseerde, terwijl er in de dienstensector een kleine afname optrad. Onder de vijf belangrijkste economieën van de eurozone was de toename het sterkst in Frankrijk (+1,5) gevolgd door Duitsland (+,4) en Italië (+,3), terwijl er een kleine afname te noteren viel in Nederland (-,1) en Spanje (-,4). De stabilisatie in de industrie resulteerde uit een positievere beoordeling van de orderbestanden die geneutraliseerd werd door een afname van de toekomstige productieverwachtingen. De toename van het vertrouwen bij de consumenten werd vooral gedragen door een betere beoordeling van de algemene economische situatie, de werkloosheid en de toekomstige spaarmogelijkheden. Grafiek 1: evolutie bbp (QoQ en YoY) Grafiek 2: indicatoren van het vertrouwen,8,6 GDP (ESA21), Q-Q %ch, SA, WDA- Euro area (Left) GDP (ESA21), Y-Y%ch, SA, WDA- Euro area (Right) 2 1,5 5 Economicsentiment indicator, Euroarea (Right) Industrial confidenceindicator, Euroarea (19countries) (Left) Consumer confidence indicator, Euro area (Left) 11 15,4-5, ,2, ,4 -, ,8 -,5 2nd/213 3rd/213 4th/213 1st/214 2nd/214 3rd/214 4th/214 1st/215 2nd/215 3rd/215 4th/215 1st/216 2nd/

4 In april lag de industriële productie 1,1% hoger dan in de voorgaande maand en in vergelijking met een jaar geleden bedroeg de stijging 2,%. De private consumptie blijft een van de gangmakers van de economische groei. Dit komt onder meer tot uiting in de kleinhandel. In april lag het volume van de omzet in de kleinhandel 1,4% hoger dan een jaar geleden. De tewerkstelling in de eurozone nam in het eerste kwartaal van 216 toe met,3% tegenover het voorgaande kwartaal. De groei van de geldhoeveelheid op jaarbasis, gemeten door M3, lag in april op 4,6% tegenover 5,% in maart. De tewerkstelling in de eurozone nam in het eerste kwartaal van 216 toe met,3% tegenover het voorgaande kwartaal en in vergelijking met het eerste kwartaal van 215 beliep de toename 1,4%. Dit had een gunstig effect op de werkloosheid. De werkloosheidsgraad beliep 1,2% in april, stabiel tegenover maart, maar wel merkelijk lager dan de 11,% in april 215. De dalende trend doet zich in bijna alle lidstaten voor, maar er blijven grote verschillen want de werkloosheidsgraad ligt het laagst in Duitsland (4,2%) terwijl deze zeer hoog is in Griekenland (24,2%) en Spanje (2,1%). Ook de jeugdwerkloosheid (jonger dan 25 jaar) is dalend gericht, namelijk 21,1% tegenover 22,5% een jaar geleden, maar hier is de daling minder algemeen gespreid en zijn er ook grote verschillen tussen Duitsland (7,%) en Griekenland (51,4%) en Spanje (45,%). De daling van de werkloosheidsgraad is beginnen versnellen in 215. De Europese Commissie verwacht dat de gemiddelde werkloosheidsgraad (1,9% in 215) verder zal afnemen in 216 en 217 met respectievelijk,6 en,4 procentpunt. De groei van de geldhoeveelheid op jaarbasis, gemeten door M3, lag in april op 4,6% tegenover 5,% in maart. De jaar-op-jaar groei van kredietverlening aan de privé sector (aangepast voor verkopen en effectiseringen) beliep,9%, wat een ongewijzigd percentage is sinds februari. Sinds begin 214 was deze groei beginnen verbeteren. In april is de groei op jaarbasis van de kredieten aan de gezinnen licht vertraagd tot 1,5% (1,6% in maart) maar deze van de kredieten aan de bedrijven is iets gestegen tot 1,2% (1,1% in maart). Grafiek 3: export en import extra- eurozone Grafiek 4: evolutie werkloosheidsgraad Exports, Total, Extra-EuroArea-19, TradeValue, Mil Of Euro, Nsa - EuroArea (19Countries) Imports, Total, Extra-EuroArea-19, TradeValue, Mil Of Euro, Nsa - EuroArea(19 Countries) HarmonizedUnemployment Rate- EuroArea (Right) Numberof unemployed, ThousPersons - EuroArea (Left) 12, , , ,

5 In mei is de inflatie op jaarbasis licht gestegen tot -,1% tegenover -,2% in de voorgaande maand. De ECB stelt nu voor 216 een HICP inflatie voorop van,2%. In mei is de inflatie op jaarbasis licht gestegen tot -,1% tegenover -,2% in de voorgaande maand. De negatieve inflatie is enkel te wijten aan de gedaalde energieprijzen die nu 8,1% lager liggen dan een jaar geleden. In alle overige grote categorieën was er een prijsstijging, zodat men niet kan spreken van een algemene deflatie. Zo beloopt de onderliggende inflatie, die geen rekening houdt met de prijzen van energie en voeding,,8%. Het verschil met de algemene HICP beloopt dus nu bijna 1 procentpunt. Sinds september 213 ligt de algemene HICP beneden de onderliggende inflatie. De inflatie zal nog geruime tijd laag blijven. Op 2 juni heeft de ECB nieuwe prognoses voor de inflatie in de volgende jaren bekend gemaakt. Ze stelt nu voor 216 een HICP inflatie voorop van,2% (voorheen,1%) die in 217 zou oplopen tot 1,3% en in 218 tot 1,6% (beide ongewijzigd). Grafiek 5: kredieten aan gezinnen en bedrijven Grafiek 6: inflatie en onderliggende inflatie 2 Euro Area Loansto Households (% YoY) EuroAreaLoansToNon-Financial Corporations (%YoY) 4,5 4 EuroAreaHarmonizedCPI (%YoY) Euro Area Coreinflation (% YoY) 15 3, , ,5 1,5 -,

6 België: inflatie blijft op een hoog niveau In het eerste kwartaal van 216 beliep de reële economische groei,2% ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Na een groei van 1,4% behaald te hebben in 215, zou het bbp in 216 toenemen met 1,3% en in 217 met 1,5%. BBP In het eerste kwartaal van 216 beliep de reële economische groei,2% ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Op jaarbasis beliep de groei 1,5%. De toegevoegde waarde is in alle bedrijfstakken gestegen: vergeleken met het voorgaande kwartaal nam ze in de industrie toe met,2 %, in de bouwnijverheid met 1,9 % en in de diensten met,1 %. De binnenlandse vraag (exclusief voorraden) steeg met,3 %. De stijging was zowel zichtbaar bij de huishoudens, die hun consumptieve bestedingen (+,1 %) en hun investeringen in woongebouwen (+1, %) hebben verhoogd, als bij de ondernemingen, waarvan de brutoinvesteringen in vaste activa met 1, % zijn toegenomen. Ook de overheidsconsumptie en de investeringen van de overheid namen toe, met respectievelijk,2 % en 1,4 %. De netto-uitvoer van goederen en diensten droeg licht negatief bij aan de bbp-verandering (-,1 procentpunt), aangezien de uitvoer iets minder sterk opliep (+,7 %) dan de invoer (+,8 %). Begin juni publiceerde de NBB nieuwe projecties voor de Belgische economie. Na een groei van 1,4% behaald te hebben in 215, zou het bbp in 216 toenemen met 1,3% en in 217 met 1,5%. Dit is ongeveer in lijn met de jongste prognoses van de Europese Commissie die voor België een groei verwacht van 1,2% in 216 en 1,6% in 217. Het Federaal Planbureau voorspelt een groei van 1,2% in 216 en 1,5% in 217. Indicatoren van het vertrouwen Na twee opeenvolgende maanden te zijn gestegen kende de conjunctuurbarometer van de NBB een kleine afname in mei (-,4 punten tot -2,8). Het ondernemersvertrouwen nam enkel af in de verwerkende nijverheid. Het ondernemingsklimaat verbeterde daarentegen in de dienstverlening aan de bedrijven en de handel. In de bouwnijverheid bleef de indicator traag stijgen. Grafiek 7: evolutie bbp (QoQ en YoY) Grafiek 8: investeringen per sector (% 1 Q) 4 3 BelgiumGDP(% 1 Q) BelgiumGDP(% 1 Y) 2 15 GrossFixedCapital FormationByEnterprices (%1Q) (Left) GrossFixedCapital FormationByDwellings (%1Q) (Left) GrossFixedCapital FormationByPublicAdministration (%1Q) (Right)

7 Het consumentenvertrouwen heeft zich in mei, na vier opeenvolgende dalingen, gestabiliseerd. De in de verwerkende nijverheid opgetekende afname is toe te schrijven aan de duidelijk negatievere beoordeling van het peil van de voorraden. De algemene synthetische afgevlakte curve, die de onderliggende conjunctuurtrend aangeeft, stabiliseerde zich. Het consumentenvertrouwen heeft zich in mei, na vier opeenvolgende dalingen, gestabiliseerd. De verminderde verwachtingen omtrent de algemene economische situatie werden gecompenseerd door een meer optimistische inschatting van de toekomstige spaarmogelijkheden. 14 In het eerste kwartaal van 216 lag de binnenlandse werkgelegenheid,2% hoger dan in het voorgaande kwartaal en 1,% hoger dan een jaar geleden. In april 216 beliep de geharmoniseerde werkloosheidsgraad 8,6%. Maar het Belgische cijfer verbergt grote regionale verschillen. Grafiek 9: export en import van goederen en diensten BelgiumExportsOf Goods &Services (% YoY) BelgiumImportsOf Goods &Services (% YoY) Arbeidsmarkt In het eerste kwartaal van 216 lag de binnenlandse werkgelegenheid,2% hoger dan in het voorgaande kwartaal en 1,% hoger dan een jaar geleden. De toename, zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis, was het sterkst in de sector van de zakelijke dienstverlening (respectievelijk,7% en 3,2%), gevolgd door gezondheids- en welzijnszorg (,6% en 2,7%) en informatie en communicatie (,4% en 1,7%). Er was echter een afname van de tewerkstelling, zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis in de sector nijverheid en energie (met respectievelijk -,3% en -1,%) en in de bouwsector (-,1% en -,5%). De NBB verwacht dat de binnenlandse tewerkstelling zal blijven toenemen met ongeveer 14. eenheden in de periode In april 216 beliep de geharmoniseerde werkloosheidsgraad 8,6% tegenover 1,2% in de eurozone. De Europese Commissie verwacht dat de Belgische werkloosheidsgraad zal dalen tot 7,7% in 217. Maar het Belgische cijfer verbergt grote regionale verschillen. Zo beliep de tewerkstellingsgraad in het vierde kwartaal van 215 in Vlaanderen 66,1% tegenover 56,5% in Wallonië en 54,9% in Brussel. Ook de werkloosheidsgraad kende grote verschillen met 5,6% in Vlaanderen, 12,% in Wallonië en 17,2% in Brussel. Het aandeel van de jeugdige werklozen ligt in Vlaanderen (17,6%) iets lager dan in Wallonië (18,8%) en is het laagst in Brussel (1,8%). Het studieniveau van de werklozen vergelijken is moeilijk omdat in de drie gewesten een andere indeling gevolgd wordt, maar het is toch duidelijk dat de werkloosheid bij hoger geschoolden lager ligt. Langdurige werkloosheid (>2 jaar) treft 47,6% van de werklozen in Brussel, 39,4% in Wallonië en 32,1% in Vlaanderen. Grafiek 1: vertrouwen ondernemers en consumenten BusinessSurvey, Total Industry, Sa, - Belgium Consumer Survey, Consumer Confidence Indicator - Belgium

8 De inflatie op jaarbasis, gemeten op basis van het nationaal indexcijfer der consumptieprijzen, is in mei gestegen van 2,4% naar 2,2%. De duidelijke afwijking van de onderliggende inflatie tegenover de eurozone dateert nu reeds van april 215. Inflatie De inflatie op jaarbasis, gemeten op basis van het nationaal indexcijfer der consumptieprijzen, is in mei gestegen van 2,4% naar 2,2%. Op basis van de gezondheidsindex, die onder meer gebruikt wordt bij de berekening van de indexering van lonen, sociale uitkeringen en huurprijzen, beliep de inflatie in mei 2,58%. De afgevlakte gezondheidsindex beliep in mei 11,26 punten en de spilindex (11,2) werd daarmee overschreden. De inflatie volgens de (Europese) geharmoniseerde index van consumptieprijzen kwam in april uit op 1,5% tegenover -,2% voor de eurozone. Dit verschil wordt in ruime mate verklaard door de kleinere daling van de energieprijzen in België (-5,1%) dan in de eurozone (-8,7%) ten gevolge van de verhoging van de btw op elektriciteit en de hogere accijnzen. Maar zelfs de onderliggende inflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedroeg in april 3,9% in België tegenover slechts,5% voor de eurozone. Een van de verklarende factoren hier is de sterkere prijsstijging van de diensten in België (+2,4%) dan in de eurozone (+,9%). De duidelijke afwijking van de onderliggende inflatie tegenover de eurozone dateert nu reeds van april 215. Elke maand maakt het Federaal Planbureau (FPB) een update van de inflatieverwachtingen. Op basis van de gegevens tot mei verwacht het FPB nu voor 216 een gemiddelde inflatie van 1,9% volgens het nationale indexcijfer van consumptieprijzen (,56% in 215) en van 2,% volgens de gezondheidsindex (1,5% in 215). Volgens het FPB zou de volgende overschrijding van de spilindex (13,4) plaats hebben in december 217. De NBB stelt voor de geharmoniseerde index (HICP) een inflatie voorop van 1,6% in 216 en 1,8% in 217. Grafiek 11: vergelijking werkloosheidsgraad Grafiek 12: vergelijking inflatiepercentage 13 LaborMarket, HarmonizedUnemployment Rate, Sa, Percent - Belgium HarmonizedUnemployment Rate, BothSexes, AllAges, Sa - EuroArea 2 BELGIUMHICP (%1 Y) EUROAREAHICP (%1Y) 12 1, , ,

9 Japan: btw-verhoging wordt uitgesteld. De verhoging van de consumptietaks werd met meer dan twee jaar uitgesteld. De Japanse premier Shinzo Abe zag zich genoodzaakt om de verhoging van de consumptiebelasting (van 8% tot 1%) die voorzien was voor april 217 met meer dan twee jaar uit te stellen tot oktober 219. De bedoeling van de hogere taks was om de Japanse overheidsschuld op die manier te doen krimpen maar de premier vreest dat de tragere economische groei in China en sommige andere Aziatische landen kan gaan wegen op de Japanse export. Het feit dat er in juli parlementaire verkiezingen worden gehouden in Japan kan natuurlijk ook een rol gespeeld hebben in het beslissingsproces van de premier. Wellicht een betere economische reden om de BTW-verhoging uit te stellen, is het verloop van de Japanse consumptieprijzen. In april werd er opnieuw een jaar-op-jaar krimp genoteerd van de consumptieprijzen, een zoveelste indicatie dat de Bank of Japan nog volop strijd levert tegen deflatie. Een BTW-verhoging kan dan wel op ultrakorte termijn hogere inflatiecijfers opleveren maar daarna riskeert de economie een hardnekkige deflatie omdat de hogere consumptietaks op de consumentenuitgaven weegt. De vorige verhoging van de consumptiebelasting in 214 en de recessie die daarop volgde zal ook nog vers in het geheugen liggen van de Japanse bewindsploeg. De Japanse obligatierentes vestigden nieuwe laagterecords door de toegenomen nervositeit op de financiële markten. Ondanks het feit dat kredietbeoordelaar Fitch de outlook voor Japan verlaagde naar aanleiding van het opschorten van de BTW-verhoging, was er weinig bezorgdheid op de obligatiemarkten over de omvang van de Japanse overheidsschuld. Integendeel, de JGBs (Japanese government bonds) profiteerden net als het Duits staatspapier van een sterke safe haven bid door de toegenomen onzekerheid m.b.t. de toekomst van de EU en de winstnemingen op de aandelenmarkten. De 5-jaars en 1-jaars obligatierentes vestigden dan ook nieuwe laagterecords (zie grafiek). Grafiek 13. Japan: evolutie van de JGB rentes. 9

10 Rente: de Duitse langetermijnrente gaat negatief De rente op de Duitse overheidsobligaties met een looptijd van 1 jaar zakte op 14 juni voor het eerst onder procent. De voorbije weken werd op de Europese rentemarkten een nieuwe (zij het bedenkelijke) mijlpaal bereikt: de rente op de Duitse overheidsobligaties met een looptijd van 1 jaar zakte op 14 juni voor het eerst onder procent, wat impliceert dat de Duitse overheid geld verdient aan de uitgifte van nieuwe obligaties (met een looptijd van 1 jaar of korter). De vrees voor een chaotisch Brexit-scenario en de recente verkoopgolf op de Europese aandelenbeurzen wakkerde de vraag aan naar Duits overheidspapier dat bekend staat als een veilige haven in tijden van onzekerheid op de financiële markten. De keuze voor een uittreden van het V.K. uit de EU riskeert om de volledige eurozone in een institutionele en politieke crisis te dompelen met nefaste gevolgen voor de economische groei. De overwinning van het LEAVE kamp in de V.K. op 23 juni opent de deur naar soortgelijke volksraadplegingen in de andere lidstaten van de EU. Uit een bevraging door marktonderzoeksbureau Ipsos Mori bij 6, EU-burgers blijkt dat 45% van de burgers voorstander is van een referendum over het EU-lidmaatschap. De animo voor een volksraadpleging is het grootst in Italië (58%) en Frankrijk (55%), onafhankelijk van de uitkomst van het referendum in Groot-Brittannië. Grafiek 14. Poll Ipsos Mori. Bron: Ipsos Mori 1

11 De rentespread tussen de IRS-curve en de rentecurve van het overheidspapier is opgelopen Aangezien de recente daling van de staatsobligatierentes in de eurozone is ingegeven door een hoger eventrisico, is de rentespread tussen de IRScurve en de rentecurve van het overheidspapier opgelopen. Bovendien wordt er gevreesd dat een langere periode van negatieve rentes de rentabiliteit van sommige financiële instellingen in de eurozone in het gedrang kan brengen, wat de swapspread verder deed verwijden. Grafiek 15 : Duitse rentecurve (overheidsobligaties). Grafiek 16 : Verloop van de rente op bunds, OLOs en IRS (looptijd 1-jaar). 11

12 FX: uitslag Brits EU-referendum weegt op EUR-USD. Nu de Britten op 23 juni voor een vertrek uit de EU stemden, krijgen we meer dan waarschijnlijk te maken met een lange periode van onzekerheid en nervositeit op de financiële markten.. Begin juni incasseerde de Amerikaanse dollar op de forexmarkten een uppercut na het onverwacht zwakke arbeidsrapport van mei. De vertraging van de arbeidsmarkt in de V.S. werd meteen vertaald op de financiële markten in lagere verwachtingen voor renteverhogingen door de Fed, en een zwakkere USD. Hierdoor kon de EUR-USD koers op één week tijd corrigeren van naar Maar in de weken daarna slaagde de gemeenschappelijke munt van de eurozone er niet in om deze winst aan te houden en werd er opnieuw aangeknoopt met de zwakkere trend die we in mei konden vaststellen. Nu de Britten op 23 juni voor een vertrek uit de EU stemden krijgen we meer dan waarschijnlijk te maken met een lange periode van onzekerheid en nervositeit op de financiële markten. Speculatie over de toekomst van de EU en de vrees voor een recessie in de eurozone kunnen zwaar gaan wegen op de euro in de directe nasleep van het Brits NO tegen de EU. De signalen van een potentieel zwakkere BBPgroei in de V.S. in Q3 en de lagere rentevooruitzichten van de Fed wijzen in de richting van een stabiliserende EUR-USD koers. Maar na enige gewenning zullen de spelers op de financiële markten zich opnieuw gaan richten op de macro-economische conjunctuur aan beide kanten van de Atlantische Oceaan. De signalen van een potentieel zwakkere BBP-groei in de V.S. in Q3 en de lagere rentevooruitzichten van de Fed wijzen in de richting van een stabiliserende EUR-USD koers, waarbij de euro kan appreciëren tot 1,14 in de loop van het derde kwartaal. Grafiek 17: EUR-USD, voortschrijdend gemiddelde (5 & 1-daags) 12

13 Belfius Macro Visie Prognosetabellen juni 216 PROGNOSETABELLEN. * Vooruitzichten BBP ( % jaar-op-jaar) CPI vooruitzichten ( % jaarop-jaar) V.S. 2,4 1,8 2,,1 1,3 2,3 Eurozone 1,6 1,6 1,7,,2 1,3 Duitsland 1,7 1,7 1,8,1,3 1,4 België 1,4 1,4 1,5,6 1,6 1,5 Japan,5,3,8,5, 1, China 6,9 6,5 5,8 1,4 1,5 1,8 ** 2/6/16 Q3 16 Q4 16 Q1 17 Q2 17 3mnd $,64,9 1, 1,15 1,2 3mnd -,27 -,38 -,4 -,4 -,4 1j IRS $ 1,55 1,8 1,9 2,5 2,1 1j IRS,48,7,75,85,9 EUR-USD 1,134 1,145 1,15 1,14 1,135 USD-JPY 14, EUR-GBP,771,74,73,71,71 *: GDP/CPI vooruitzichten zijn gemiddelden **: alle vooruitzichten van de financiële markten gelden op het einde van de periode 13

14 Research Disclaimer. Dit document is van louter informatieve aard, het omvat geen aanbod tot de verkoop of aankoop van financiële instrumenten, het vormt geen beleggingsadvies, noch een bevestiging van enige transactie. Alle opinies, ramingen en verwachtingen in dit document zijn die van Belfius Bank op de datum van dit document en zijn onderhevig aan wijzigingen zonder voorafgaande kennisgeving. De informatie in dit document komt van diverse bronnen. Belfius Bank legt de grootst mogelijke zorg aan de dag bij het kiezen van zijn informatiebronnen en het doorgeven van de informatie. Fouten of weglatingen in deze bronnen of processen kunnen echter niet van tevoren worden uitgesloten. Belfius kan niet aansprakelijk worden gesteld voor directe of indirecte schade of verlies die voortvloeit uit het gebruik van dit document. De informatie in dit document is bedoeld om de ontvanger van dienst te zijn. Er moet niet op worden gerekend als zijnde gezaghebbend of mag niet ter vervanging van het eigen oordeel van de ontvanger worden genomen.