hoofdstuk 2 een vergelijkbaar sekseverschil laat zien voor buitenrelationeel seksueel gedrag: het hebben van seksuele contacten buiten de vaste
|
|
- Sebastiaan Janssens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Mensen zijn in het algemeen geneigd om consensus voor hun eigen gedrag waar te nemen. Met andere woorden, mensen denken dat hun eigen gedrag relatief vaak voorkomt. Dit verschijnsel staat in de sociale psychologie bekend als het 'false consensus effect. Van false consensus is dus sprake wanneer mensen die een bepaald gedrag vertonen, de frequentie van dat gedrag in de populatie hoger schatten dan mensen die dat gedrag niet vertonen. In dit proefschrift staat de vraag centraal in hoeverre er ook bij onveilig seksueel gedrag sprake is van false consensus. Daarbij gaat het met name om de vraag of een doorbreking van false consensus door het aanbieden van informatie over het voorkomen van veilig seksueel gedrag in de eigen populatie, de neiging om veilig te vrijen verhoogt. Meer specifiek gaat het om de vraag of het aanbieden van de informatie dat veel mensen veilig vrijen ertoe leidt dat mensen zelf sterker van plan zijn om voortaan veilig te vrijen. Deze vraagstelling is relevant voor de preventie van seksueel risicogedrag in verband met AIDS. In hoofdstuk 2 is het false consensus effect onderzocht ten aanzien van onveilig seksueel gedrag. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat dit effect wel bij mannen, maar niet bij vrouwen optreedt. Anders gezegd, mannen die onveilig vrijen geven in vergelijking met mannen die veilig vrijen een hogere schatting van het percentage mensen dat onveilig vrijt. Mannen zijn dus geneigd om hun onveilige seksuele gedrag als relatief veel voorkomend te beschouwen. Bij vrouwen lijkt echter het tegenovergestelde verschijnsel op te treden; vrouwen die vaak onveilig vrijen hebben het idee dat onveilig seksueel gedrag relatief weinig voorkomt. Opmerkelijk is dat het onderzoek in 101
2 hoofdstuk 2 een vergelijkbaar sekseverschil laat zien voor buitenrelationeel seksueel gedrag: het hebben van seksuele contacten buiten de vaste relatie. Met andere woorden, mannen die buitenrelationele seksuele contacten hebben, denken dat relatief veel anderen ook zulke contacten hebben, terwijl vrouwen die frequent met een ander dan de eigen partner vrijen, denken dat relatief weinig anderen dit doen. Omdat mensen in het algemeen geneigd zijn om consensus voor hun eigen gedrag waar te nemen, zijn met name de resultaten van vrouwen opvallend. Een mogelijke verklaring voor het gegeven dat vrouwen zich relatief uniek voelen, zou kunnen zijn dat onveilig en buitenrelationeel seksueel gedrag in het algemeen sterker voor vrouwen dan voor mannen afgekeurd wordt. Vrouwen zouden daardoor meer onzekerheid over hun gedrag ervaren en een relatief sterke behoefte hebben aan informatie over de mate waarin andere vrouwen deze gedragingen vertonen. Vanwege de sterkere sociale afkeuring zullen vrouwen, in vergelijking met mannen, echter minder geneigd zijn om openlijk over hun onveilige of buitenrelationele seksuele contacten te praten, waardoor het idee kan ontstaan dat weinig andere vrouwen zich zo gedragen. Bij deze verklaring wordt er vanuit gegaan dat vrouwen met name aan vrouwen gedacht zouden hebben bij het schatten van het percentage mensen dat onveilige of buitenrelationele seksuele contacten heeft. Het onderzoek in hoofdstuk 2 laat zien dat dit inderdaad het geval is. In de volgende hoofdstukken van dit proefschrift is voortgebouwd op het false consensus effect voor onveilig seksueel gedrag dat bij mannen gevonden is. Dit vanuit het idee dat false consensus een rol zou kunnen spelen bij de instandhouding van onveilig seksueel gedrag. De gedachte dat de meeste andere mensen ook onveilig vrijen zou namelijk wel eens een geruststellend effect kunnen hebben. Als veel mensen onveilig vrijen hoeft men zich immers niet afwijkend te voelen, en kan men zich zelfs gesteund voelen in het idee dat onveilig seksueel gedrag (soms) te rechtvaardigen is. In overeenstemming met dit idee zou het aanbieden van de informatie dat de meeste mensen niet onveilig maar juist veilig vrijen mogelijk een gunstige invloed kunnen hebben op de intentie om veilig te vrijen. 102
3 In hoofdstuk 3 is deze hypothese getoetst door een groep studenten de informatie aan te bieden dat 88% van hun medestudenten veilig vrijt en een andere groep studenten deze informatie niet te geven. Daarnaast is de hypothese getoetst of deze informatie met name een effect heeft op mannen, op mensen die onveilig vrijen, en op mensen die denken dat relatief veel anderen onveilig vrijen. De resultaten laten zien dat de boodschap dat 88% van de medestudenten veilig vrijt, een positief effect heeft op de intentie om veilig te vrijen. De hypothese dat dit effect vooral bij mannen op zou treden wordt niet bevestigd. Evenmin wordt ondersteuning gevonden voor de hypothese dat het effect van deze boodschap vooral op zou treden bij mensen die zelf onveilig vrijen en mensen die denken dat relatief veel anderen onveilige seksuele contacten hebben. De resultaten laten daarentegen wel zien dat vooral personen die nog weinig of geen seksuele ervaring hebben door de boodschap beinvloed worden. Dit resultaat deed de vraag ontstaan of een andere belangrijke doelgroep voor AIDS-preventieve interventies, te weten (heteroseksuele) mensen die reeds risicovolle seksuele contacten hebben gehad, met de boodschap bereikt kan worden. Om dit te onderzoeken is een tweede studie uitgevoerd onder bezoekers van het spreekuur voor seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) van de GGD. Hieruit bleek dat de boodschap dat 88% van de mensen veilig vrijt ook effectief is bij mensen die reeds risicovolle seksuele contacten hebben gehad. Deze resultaten zijn belangrijk voor de preventie van AIDS, immers de boodschap dat de meeste mensen veilig vrijen lijkt effectief te zijn bij twee belangrijke doelgroepen, te weten jonge heteroseksuelen die naar verwachting binnenkort hun eerste seksuele contacten zullen hebben en heteroseksuelen die in hun verleden onveilige seksuele contacten hebben gehad. De resultaten van hoofdstuk 3 bieden geen ondersteuning voor het vermoeden dat de informatie dat de meeste mensen veilig vrijen effectief is omdat het relatieve overschattingen van consensus corrigeert en daarmee geruststellende gedachten wegneemt. In hoofdstuk 4 is voortgebouwd op het eerdere onderzoek en zijn twee processen onderzocht die verantwoordelijk zouden kunnen zijn voor het effect van de informatie dat 88% veilig vrijt op de intentie om veilig te vrijen, te weten een proces waarbij de 103
4 waargenomen sociale norm onder vrienden beinvloed wordt, en een proces waarbij de waargenomen sociale norm onder eventuele toekomstige seksuele partners verandert. In dit onderzoek zijn twee typen informatie aangeboden, te weten de informatie dat 88% van de mannen veilig vrijt en de informatie dat 88% van de vrouwen dit doet. De resultaten laten zien dat de informatie dat 88% van de mannen veilig vrijt een sterker effect heeft op de intentie om veilig te vrijen dan de informatie dat 88% van de vrouwen veilig vrijt, en dat deze informatie met name effect heeft bij vrouwen. Verder suggereren de resultaten dat dit effect het gevolg is van een verandering in de waargenomen sociale norm onder toekomstige seksuele partners. Met andere woorden, vrouwen lijken sterker van plan om in de toekomst veilig te vrijen, omdat de informatie dat 88% van de mannen veilig vrijt het idee versterkt dat toekomstige seksuele partners voorstander zullen zijn van veilige seksuele contacten. In hoofdstuk 5 is tenslotte nagegaan of de eerder gevonden effecten van de boodschap dat 88% van de mensen veilig vrijt toegeschreven kunnen worden aan het specifieke percentage veilige vrijers dat aangeboden wordt, dan wel aan het simpele feit dat informatie gegeven wordt over de mate waarin mensen veilig vrijen. Om dit te toetsen zijn naast de boodschap dat 88% van de mensen veilig vrijt nog drie andere boodschappen aangeboden, te weten de boodschap dat 12%, 36% en 64% van de mensen veilige seksuele contacten heeft. Daarnaast zijn opnieuw twee onderliggende sociaal psychologische processen onderzocht, namelijk een proces dat via waargenomen sociale normen en een proces dat via het waargenomen risico op AIDS loopt. De resultaten van dit onderzoek laten in het algemeen zien dat naarmate een hoger percentage veilige vrijers aangeboden wordt, de intentie om veilig te vrijen toeneemt. De informatie dat veel mensen veilig vrijen heeft een gunstiger effect op de bereidheid om veilig te vrijen dan de informatie dat weinig mensen veilige seksuele contacten hebben. Daarbij lijkt de informatie dat 64% van de mensen veilig vrijt het sterkste effect op intentie te hebben (alhoewel niet significant sterker dan de informatie dat 88% veilig vrijt). In overeenstemming met eerdere resultaten bleek dat veranderingen in de intentie om veilig te vrijen mede het gevolg zijn van veranderingen in de waargenomen sociale normen, en 104
5 daarnaast van veranderingen in het waargenomen risico op AIDS. Opvallend, maar niet verwonderlijk, is echter dat deze twee processen een tegengesteld effect hebben op de intentie om veilig te vrijen. Naarmate het aangeboden percentage mensen dat veilig vrijt hoger wordt, gaan mensen enerzijds een sterkere sociale norm waarnemen waardoor hun intentie om veilig te vrijen versterkt wordt, maar gaan ze anderzijds een lager risico op AIDS waarnemen waardoor ze juist minder sterk van plan zijn om veilig te vrijen. Op basis van het voorgaande kunnen een aantal conclusies getrokken worden die relevant kunnen zijn voor de preventie van AIDS. Allereerst is gebleken dat mannen geneigd zijn om hun onveilige seksuele gedrag als relatief veel voorkomend te beschouwen, terwijl vrouwen deze neiging niet hebben. Verder is gebleken dat het aanbieden van de boodschap dat de meeste mensen veilig vrijen de intentie om veilig te vrijen van zowel mannen als vrouwen kan versterken. Verschillende doelgroepen voor AIDS-preventie, te weten heteroseksuele jongeren die binnenkort voor het eerst zullen gaan vrijen en heteroseksuele jongeren en volwassenen die reeds onveilige seksuele contacten hebben gehad, blijken door deze informatie gunstig beinvloed te kunnen worden. De boodschap dat de meeste mensen veilig vrijen bevordert het voornemen om veilige seksuele contacten te hebben onder andere omdat het de waargenomen sociale norm om veilig te vrijen versterkt. Het aanbieden van de boodschap dat extreem veel mensen veilig vrijen (bijvoorbeeld 88%) lijkt echter ook een gevaar voor AIDS-preventie op te leveren. Deze boodschap lijkt het waargenomen risico op besmetting met HIV te verminderen. Ten gevolge van deze tegengestelde processen lijkt de informatie dat een redelijke meerderheid van de mensen veilig vrijt (bijvoorbeeld 64%) het meest effectief te zijn in het versterken van de intentie om veilig te vrijen. 105
Samenvatting (Dutch summary)
Samenvatting (Dutch summary) Deze studie onderzocht seksueel risicogedrag van homoseksuele mannen in vaste relaties, voornamelijk onder mannen die deelnemen aan de Amsterdamse Cohort Studies onder Homoseksuele
Nadere informatieSamenvatting Summary in Dutch
112 Samenvatting Summary in Dutch Wanneer mensen anderen zien die in een gelijke situatie of wel beter af zijn of wel slechter af zijn, kan dat sterke reacties oproepen. Mensen kunnen als reactie sterke
Nadere informatieSamenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur
Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur Hoewel kinderen die leren praten geen moeite lijken te doen om de regels van hun moedertaal
Nadere informatiehet laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en
Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens
Nadere informatieOndanks dat het in Nederland niet is toegestaan om alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, drinkt een groot deel van deze jongeren
Ondanks dat het in Nederland niet is toegestaan om alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, drinkt een groot deel van deze jongeren alcohol. Dit proefschrift laat zien dat de meerderheid van
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch)
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Deze dissertatie gaat over antecedenten en consequenties van publiek vertrouwen in organisaties die betrokken zijn bij de ontwikkeling van en de besluitvorming
Nadere informatieSamenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld
Samenvatting Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld om hen heen. Zo hebben vele mensen een natuurlijke neiging om zichzelf als bijzonder positief te beschouwen (bijv,
Nadere informatieBELANGRIJKSTE BEVINDINGEN
APRIL 213 INHOUD Het doel van de thermometer is een eerste berichtgeving over de stand van zaken in 212 over seksuele gezondheid in Nederland. De thermometer bevat nieuwe gegevens van de soa-centra, aangiftecijfers,
Nadere informatieWerkinstructie benaderen intermediairs Sense
Werkinstructie benaderen intermediairs Sense BIJLAGE 7 Voorbeeld van de opzet van de presentatie in PowerPoint BIJLAGE 7 VOORBEELD VAN DE OPZET VAN DE PRESENTATIE IN POWERPOINT] 1 WERKINSTRUCTIE BENADEREN
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4
Samenvatting SAMENVATTING 189 Depressie is een veelvoorkomende psychische stoornis die een hoge ziektelast veroorzaakt voor zowel de samenleving als het individu. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
Nadere informatieStudieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen. Marinka Kuijpers & Frans Meijers
Studieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen Marinka Kuijpers & Frans Meijers De Haagse Hogeschool Januari 2009 Management Samenvatting Studieloopbaanbegeleiding is hot in het hoger beroepsonderwijs.
Nadere informatienederlandse samenvatting Dutch summary
Dutch summary 211 dutch summary De onderzoeken beschreven in dit proefschrift zijn onderdeel van een grootschalig onderzoek naar individuele verschillen in algemene cognitieve vaardigheden. Algemene cognitieve
Nadere informatieChapter. Samenvatting
Chapter 9 9 Samenvatting Samenvatting Patiënten met chronische pijn die veel catastroferende gedachten (d.w.z. rampdenken) hebben over pijn ervaren een verminderd fysiek en psychologisch welbevinden. Het
Nadere informatieSamenvatting. Leeftijd en Psychologisch Contractbreuk in Relatie tot Werkuitkomsten
Samenvatting Leeftijd en Psychologisch Contractbreuk in Relatie tot Werkuitkomsten De beroepsbevolking in Nederland, maar ook in andere westerse landen, vergrijst in een rap tempo. Terwijl er minder kinderen
Nadere informatieSEKSUELE GEZONDHEID JAARVERSLAG 2016
SEKSUELE GEZONDHEID JAARVERSLAG 2016 WIE ZIJN WIJ? De afdeling Seksuele Gezondheid onderzoekt en behandelt seksueel overdraagbare aandoeningen (soa). Deze GGD-voorziening is aanvullend op die van de huisartsenzorg.
Nadere informatieSeksuele gezondheid in Nederland 2017
Seksuele gezondheid in Nederland 2017 Samenvatting Seksuele gezondheid in Nederland 2017 is een grootschalig representatief onderzoek naar de seksuele gezondheid van volwassenen van 18 tot 80 jaar in Nederland.
Nadere informatiegedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang?
Is er een samenhang tussen seksuele attituden en gedragsintenties voor veilig seksueel Is there a correlation between sexual attitudes and the intention to engage in sexually safe behaviour? Does gender
Nadere informatieDeelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010
Seksualiteit Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010 In de gezondheidsenquête is een aantal vragen opgenomen over seksuele gezondheid 1. Friezen van 19 tot en met
Nadere informatieNederlandse samenvatting - voor niet-vakgenoten -
Nederlandse samenvatting - voor niet-vakgenoten - Nederlandse samenvatting voor niet-vakgenoten In dit proefschrift staat het metaal koper centraal. Koper komt vooral via de voeding in het lichaam van
Nadere informatie- 172 - Prevention of cognitive decline
Samenvatting - 172 - Prevention of cognitive decline Het percentage ouderen binnen de totale bevolking stijgt, en ook de gemiddelde levensverwachting is toegenomen. Vanwege deze zogenaamde dubbele vergrijzing
Nadere informatieProefschrift Girigori.qxp_Layout 1 10/21/15 9:11 PM Page 129 S u m m a r y in Dutch Summary 129
S u m m a r y in Dutch Summary 129 Gedurende de geschiedenis hebben verschillende factoren zoals slavernij, migratie, de katholieke kerk en multinationals zoals de Shell raffinaderij de gezinsstructuren
Nadere informatieGeven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.
Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van
Nadere informatieGO Jeugd 2008 Seksualiteit
GO Jeugd 2008 Seksualiteit Samenvatting seksualiteit Uit de gegevens van GO Jeugd 2008 van GGD Fryslân blijkt dat 22% van de Friese 12 t/m 18 jongeren wel eens geslachtsgemeenschap heeft gehad. De helft
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Burnout, een toestand van mentale uitputting door chronische stress in de werksituatie, vormt een ernstig maatschappelijk probleem dat momenteel veel aandacht krijgt. In
Nadere informatieSamenvatting (summary in Dutch)
Samenvatting (summary in Dutch) 149 Samenvatting (summary in Dutch) Één van de meest voorkomende en slopende ziektes is depressie. De impact op het dagelijks functioneren en op de samenleving is enorm,
Nadere informatieSEKSUELE GEZONDHEID JAARVERSLAG 2015 CASUS: SYFILIS CLUSTER WIE ZIJN WIJ?
SEKSUELE GEZONDHEID JAARVERSLAG 2015 CASUS: SYFILIS CLUSTER WIE ZIJN WIJ? De afdeling seksuele gezondheid heeft als taken het bestrijden van soa, bevorderen van seksuele gezondheid onder jongeren onder
Nadere informatieDe sociale psychologie van waargenomen rechtvaardigheid en de rol van onzekerheid
Kees van den Bos De sociale psychologie van waargenomen rechtvaardigheid en de rol van onzekerheid In deze bijdrage wordt sociaal-psychologisch onderzoek naar sociale rechtvaardigheid besproken. Sociaal-psychologen
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 119 120 Samenvatting 121 Inleiding Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij de ziekte sarcoïdose en is geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven. In de literatuur
Nadere informatieSamenvatting. factoren betreft), en scoren zij anders waar het gaat om het soort en de
Samenvatting Dit onderzoek richt zich op het verband tussen de aanwezigheid van risico- en protectieve factoren en de latere ontwikkeling van delinquent gedrag in een groep risicojongeren. De volgende
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Bij de ontwikkeling van metabole ziekten zoals overgewicht, type 2 diabetes en Anorexia Nervosa spelen omgevingsfactoren zoals dieet en fysieke activiteit een belangrijke rol. Er zijn echter grote individuele
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologische producten en diensten geïntroduceerd op de
Nadere informatieHOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN
HOOFDSTUK 6: INTRODUCTIE IN STATISTISCHE GEVOLGTREKKINGEN Inleiding Statistische gevolgtrekkingen (statistical inference) gaan over het trekken van conclusies over een populatie op basis van steekproefdata.
Nadere informatievervolgonderwijs na de lagere school, waar men tot 14 jaar verblijft. Deze scholen zijn gelegen in Kosice, een stad in Oost-Slowakije met 240.
SAMENVATTING De aanwezigheid van sociaal-economische gezondheidsverschillen (SEGV) is bevestigd in bijna alle West Europese landen. Gedurende de vroege kinderleeftijd zijn de SEGV groot; ze blijven gedurende
Nadere informatieSummery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers
ummery amenvatting Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers 207 Algemene introductie Werkgerelateerde arm-, schouder- en nekklachten zijn al eeuwen
Nadere informatieOnderzoek Wereldproblemen en Seks
Onderzoek Wereldproblemen en Seks 1V Jongerenpanel 24 oktober 2014 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek in samenwerking met dance4life, gehouden van 15 tot en met 23 oktober 2014, deden 1641 jongeren
Nadere informatieWaarom doen sommige personen wel aan sport en anderen niet? In hoeverre speelt
Nederlandse samenvatting (Dutch summary) Waarom doen sommige personen wel aan sport en anderen niet? In hoeverre speelt genetische aanleg voor sportgedrag een rol? Hoe hangt sportgedrag samen met geestelijke
Nadere informatieRabobank: Eindejaarscampagne versterkt het imago en de voorkeur
Rabobank: Eindejaarscampagne versterkt het imago en de voorkeur Onderzocht door: In opdracht van: Aanleiding De Rabobank heeft van 20 tot en met 30 december 2010 een unieke eindejaars reclamecampagne gevoerd
Nadere informatieDutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae
Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae 184 Welbevinden en hoofdpijn bij adolescenten: de rol van zelfregulatie In dit proefschrift is de rol van zelfregulatie processen voor het welbevinden van
Nadere informatieMonitor Zorg Verandert
Monitor Zorg Verandert Een peiling onder mensen met een aandoening of beperking en mantelzorgers over de veranderde zorgwetgeving Meting december 2015-januari 2016 Samenvatting Samenvatting Monitor Zorg
Nadere informatieVoorstel van resolutie. betreffende het uitwerken van een meer doelmatig en doeltreffend hiv- en aidsbeleid
stuk ingediend op 1354 (2011-2012) Nr. 1 9 november 2011 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de heer Jan Roegiers, de dames Cindy Franssen, Lies Jans en Mia De Vits, de heer Tom Dehaene en de dames
Nadere informatieTabel 1a. Ervaring met verschillende vormen van seksueel gedrag naar leeftijd leeftijd eerste 12 tot 15 (%) 18 tot 21 (%) 15 tot 18 (%)
Factsheet Seks onder je 25 e In 4901 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 25 jaar hebben deelgenomen aan het onderzoek Seks onder je 25 e. Overal waar in dit factsheet een vergelijking wordt gemaakt
Nadere informatieIMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY
IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY IMPACTMETING VAN BRIGHT ABOUT MONEY - eindrapport - Y. Bleeker MSc (Regioplan) dr. M. Witvliet (Regioplan) dr. N. Jungmann (Hogeschool Utrecht) Regioplan Jollemanhof
Nadere informatieSamenvatting. Audiovisuele aandacht in de ruimte
Samenvatting Audiovisuele aandacht in de ruimte Theoretisch kader Tijdens het uitvoeren van een visuele taak, zoals het lezen van een boek, kan onze aandacht getrokken worden naar de locatie van een onverwacht
Nadere informatieVaccinaties in Nederland, een vanzelfsprekende zaak.
nipo het marktonderzoekinstituut Postbus 247 1000 ae Amsterdam Grote Bickersstraat 74 Telefoon (020) 522 54 44 Fax (020) 522 53 33 E-mail info@nipo.nl Internet http://www.nipo.nl Rapport Vaccinaties in
Nadere informatieSamenvatting. (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit
Nadere informatieInleiding. Familiale kwetsbaarheid en geslacht. Samenvatting
Inleiding Depressie en angst zijn veel voorkomende psychische stoornissen. Het ontstaan van deze stoornissen is gerelateerd aan een breed scala van risicofactoren, zoals genetische kwetsbaarheid, neurofysiologisch
Nadere informatieDe psychologie van de wanbetaler
07-10-2015 De psychologie van de wanbetaler Dr. Martijn Keizer Rijksuniversiteit Groningen m.keizer@rug.nl Deze presentatie Deze presentatie Hoe motiveren we debiteuren om actie te ondernemen? Overzicht
Nadere informatieVerslag consumentenonderzoek zorgsector Breda
Verslag consumentenonderzoek zorgsector Breda Inleiding: In het kader van het project economische barometer is in 2012 gekozen voor het onderwerp zorgverlening en vooral het gebruik van de zorgverleners,
Nadere informatie4 Hoe aantrekkelijk zijn O&O functies als startersbaan?
4 Hoe aantrekkelijk zijn O&O functies als startersbaan? Arnaud Dupuy Al meer dan een decennium lang geven bedrijven die veel aan onderzoek en ontwikkeling (O&O) doen te kennen dat zij O&O vacatures maar
Nadere informatieBeschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw
Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw Dit document beschrijft kort de bevindingen uit het onderzoek over biseksualiteit van het AmsterdamPinkPanel.
Nadere informatieJaarcijfers 2012. Regionaal Centrum voor Seksuele Gezondheid zuidelijk Zuid-Holland. GGD Hollands Midden GGD Rotterdam-Rijnmond GGD Zuid-Holland-Zuid
Regionaal Centrum voor Seksuele Gezondheid zuidelijk Zuid-Holland GGD Hollands Midden GGD Rotterdam-Rijnmond GGD Zuid-Holland-Zuid Juni 2013 Samenstelling: Hannelore Götz, arts Maatschappij en Gezondheid
Nadere informatieFactsheets Schorer Monitor 2008
# $$$"# Factsheets 1: Mannen met hiv 2: Testen op hiv en soa 3: Vaste partners 4: Losse sekspartners 5: Leefstijlen 6: Jonge mannen 7: Mannen met hoog risicogedrag Deze factsheets zijn gebaseerd op gegevens
Nadere informatieCover Page. Author: Musallam, Khaled Mousa Saleh and Taher, Ali Taher Title: β-thalassemia intermedia : morbidity uncovered Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19124 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Musallam, Khaled Mousa Saleh and Taher, Ali Taher Title: β-thalassemia intermedia
Nadere informatieSeksuele Gezondheid. Thermometer 2014 Cijfers over soa s en seksualiteitsvragen van de GGD en Oost-Nederland
1 Seksuele Gezondheid Thermometer Cijfers over soa s en seksualiteitsvragen van de GGD en Oost-Nederland 2 Nog volop werk aan de winkel! Dit is alweer de zesde Thermometer Seksuele Gezondheid voor Oost-Nederland
Nadere informatieDenken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie.
0 Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve
Nadere informatieG0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd Modeloplossing
G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd 2007-2008 Modeloplossing Opmerking vooraf: Deze modeloplossing is een heel volledig antwoord op de gestelde vragen. Om de maximumscore op een vraag
Nadere informatieSAMENVATTING Dijkstra, Coosje.indd :45
SAMENVATTING Samenvatting INTRODUCTIE Grote sociaal economische gezondheidsverschillen zijn een groeiend probleem in bijna alle Westerse landen. In Nederland leven mensen met een lagere opleiding gemiddeld
Nadere informatieSubsidiebesteding wetenschappelijk onderzoek
Subsidiebesteding wetenschappelijk onderzoek Informatie voor onderzoekers en andere betrokkenen Aids Fonds Keizersgracht 392 1016 GB Amsterdam Contactpersoon Marein de Jong, Irene Keizer Titel Beleidsadvies
Nadere informatieDutch Summary Samenvatting. Pesten Gecontextualiseerd: Het Veranderen van het Groepsproces door het Veranderen van de Betrokkenheid
Dutch Summary Samenvatting Pesten Gecontextualiseerd: Het Veranderen van het Groepsproces door het Veranderen van de Betrokkenheid van de Buitenstaanders In Hoofdstuk Een werd de theoretische achtergrond
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 220 Seksueel overdraagbare aandoeningen (Soa) Nr. 9 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van
Nadere informatieSamenvatting Jong; dus gezond!?
Samenvatting Jong; dus gezond!? Deel III Gezondheidsprofiel regio Nieuwe Waterweg Noord, 2005-2008 Samenvatting rapport Jong; dus gezond!? Gezondheidssituatie van de Jeugd (2004-2006) Regio Nieuwe Waterweg
Nadere informatieSamenvatting. Achtergrond van het onderzoek. Doel en vraagstelling van het onderzoek
Samenvatting Achtergrond van het onderzoek Tot op heden zijn er in Nederland geen cijfers beschikbaar over de omvang van kindermishandeling. Deze cijfers zijn hard nodig; kennis over de aard en omvang
Nadere informatieSamenvatting Vitamine K antagonisten zijn antistollingsmiddelen in tabletvorm. Ze worden voorgeschreven voor de behandeling en preventie van trombose.
1 Samenvatting Samenvatting Vitamine K antagonisten zijn antistollingsmiddelen in tabletvorm. Ze worden voorgeschreven voor de behandeling en preventie van trombose. Zowel arteriële trombose (trombose
Nadere informatieMarrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131. chapter 10 samenvatting
Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131 chapter 10 samenvatting Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 132 Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 133 Zaadbalkanker wordt voornamelijk bij jonge mannen vastgesteld
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2017
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 217 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl van de bevolking verzameld door meerdere thema-instituten die elk op
Nadere informatieRampen- en Crisisbestrijding: Wat en wie moeten we trainen
Kenmerken van rampen- en crisisbestrijding Crisissen of rampen hebben een aantal gedeelde kenmerken die van grote invloed zijn op de wijze waarop ze bestreden worden en die tevens de voorbereiding erop
Nadere informatieCROSSMEDIATRACKER DEFENSIE VROUWEN MeMo². All rights reserved.
CROSSMEDIATRACKER DEFENSIE VROUWEN 2016 MeMo². All rights reserved. INHOUDSOPGAVE Introductie & Methodologie Campagne Evaluatie Vrouwen Doelstellingen Campagne effecten / single medium, synergie Herkenning
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Dit proefschrift bestudeert het gebruik van handelskrediet in de rijstmarkten van Tanzania. 18 We richten ons daarbij op drie aspecten. Ten eerste richten we ons op het
Nadere informatieGeen tekort aan technisch opgeleiden
Geen tekort aan technisch opgeleiden Auteur(s): Groot, W. (auteur) Maassen van den Brink, H. (auteur) Plug, E. (auteur) De auteurs zijn allen verbonden aan 'Scholar', Faculteit der Economische Wetenschappen
Nadere informatieszw0001052 Aan de Voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid s-gravenhage, 23 november 2000 Aanleiding
szw0001052 Aan de Voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid s-gravenhage, 23 november 2000 Aanleiding Naar aanleiding van vragen over de hoge arbeidsongeschiktheidspercentages
Nadere informatieSeks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017
Seks onder je 25e Seksuele gezondheid van jongeren in Flevoland anno 2017 Usha Bregita Ivo Joore Suzan van Dijken Charlie van der Weijden Met dank aan het team Seksuele Gezondheid en administratieve ondersteuning
Nadere informatieSeksuele gezondheid van holebi s
Factsheet 2007-1 Seksuele gezondheid van holebi s Seksuele gezondheid in Nederland De Rutgers Nisso Groep heeft in 2006 een grootschalige bevolkingsstudie uitgevoerd naar seksuele gezondheid in Nederland
Nadere informatieSummary in Dutch Samenvatting (Summary in Dutch)
Summary in Dutch Samenvatting (Summary in Dutch) Sinds het bekend is dat roken uitermate schadelijk is voor de gezondheid - na een publicatie van de Surgeon General of the United States in 1964 - is rookgedrag
Nadere informatieOnderzoek Veilig of niet?
Onderzoek Veilig of niet? 06 februari 2013 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 24 januari tot 04 februari 2013, deden 2.261 jongeren mee. Het onderzoek is gehouden in samenwerking
Nadere informatieachtergrond, net zoals dat we mensen niet willen reduceren tot hun hiv-status. Zet daarom altijd mensen voorop.
Deze taalwijzer is een hulpmiddel voor mensen die schrijven over hiv en/of aids. Net zoals taal verandert zullen we deze taalwijzer ook constant updaten. Voor vragen over het gebruik van bepaalde termen
Nadere informatieSamenvatting. Summary in Dutch
6 Samenvatting Summary in Dutch 112 Samenvatting Emotionele en sociale processen bij pesten, gepest worden en verdedigen Pesten op school is een wereldwijd probleem met negatieve korte- en langetermijngevolgen
Nadere informatieSoaSense. Thermometer 2010 GGD en Oost-Nederland
SoaSense Thermometer 1 GGD en Oost-Nederland Risicogroepen steeds beter bereikt Met genoegen bieden wij u de tweede SoaSense Thermometer van Oost- Nederland (Gelderland en Overijssel) aan. Dit jaar met
Nadere informatieIntroductie Prognosetafel AG2014 Effect voorziening zeer beperkt, kostendekkende premie neemt wel toe
Introductie Effect voorziening zeer beperkt, kostendekkende premie neemt wel toe Op dit moment is de de overlevingstafel waarmee pensioenfondsen hun verplichtingen waarderen. Deze overlevingstafel houdt
Nadere informatieSAMENVATTING (Summary in Dutch)
SAMENVATTING (Summary in Dutch) Taal speelt een belangrijke rol in ons dagelijks leven. Het is een van de meest centrale aspecten bij de interactie tussen mensen. Ons taalgebruik wordt beïnvloed door onze
Nadere informatieVoor het eerst is er een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen
Samenvatting Voor het eerst is er een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen In Nederland bestaat al decennia een succesvol programma voor bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Daarmee
Nadere informatieVOORLICHTING = VEILIG?
VOORLICHTING = VEILIG? De invloed van seksuele voorlichting op middelbare scholen op het condoomgebruik onder studenten. Ilse Slabbekoorn 10753672 Communicatiewetenschap Afstudeerproject Bas van den Putte
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/90117
Nadere informatieVerslag sessie 1: Seksuele start
Verslag sessie 1: Seksuele start a. Reactie discuttant (Lies Verhetsel): Enkele opvallende resultaten: o De resultaten van de seksuele startleeftijd lijken het effect van de mei 68/pil-generatie te tonen.
Nadere informatieachtergrond, net zoals dat we mensen niet willen reduceren tot hun hiv-status. Zet daarom altijd mensen voorop.
Deze taalwijzer is een hulpmiddel voor mensen die schrijven over hiv en/of aids. Net zoals taal verandert zullen we deze taalwijzer ook constant updaten. Voor vragen over het gebruik van bepaalde termen
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Het aantal eerste en tweede generatie immigranten in Nederland is hoger dan ooit tevoren. Momenteel wonen er 3,2 miljoen immigranten in Nederland, dat is 19.7% van de totale
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2015
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2015 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl van de bevolking verzameld door meerdere thema-instituten die elk
Nadere informatieRed cheeks, sweaty palms, and coy-smiles: The role of emotional and sociocognitive disturbances in child social anxiety M. Nikolić
Red cheeks, sweaty palms, and coy-smiles: The role of emotional and sociocognitive disturbances in child social anxiety M. Nikolić Rode wangen, zweethanden en coy-smiles: De rol van emotionele en socio-cognitieve
Nadere informatieSignalen bij depressies (S36) Managementsamenvatting. Signalen bij depressies (S36)
Managementsamenvatting Managementsamenvatting (1/5) Inleiding In Nederland hebben bijna 800.000 mensen per jaar last van depressie. Het staat al enige tijd in de top vijf van aandoeningen met de hoogste
Nadere informatieChapter 5. Samenvatting. Fear and Cervical cancer screening
Chapter 5 Samenvatting Fear and Cervical cancer screening 115 Samenvatting Samenvatting Angst en cervixkankerscreening Angst en screening voor baarmoederhalskanker: Een onderzoek naar risicogedrag, angst
Nadere informatieSamenvatting. Synchronisatie met fractal ritmes: Complexiteit matching bij statistische structuur
Samenvatting Synchronisatie met fractal ritmes: Complexiteit matching bij statistische structuur De uitvoering van dagelijkse fysieke activiteiten is sterk variabel. Deze variabiliteit kan worden beschreven
Nadere informatieGelieve deze vragen te beantwoorden vooraleer de vragenlijst in te vullen. Indien u nee antwoordt op vraag 1, hoeft u geen vragenlijst invullen
BIJLAGE 3 VRAGENLIJST VROUWEN Gelieve deze vragen te beantwoorden vooraleer de vragenlijst in te vullen 1. Hebt u ooit seksueel contact* gehad? Ja Nee Indien u nee antwoordt op vraag 1, hoeft u geen vragenlijst
Nadere informatieEvaluatie Diving Cup. Effecten op Sportparticipatie. Jan van Houthof AJ Amsterdam T
Evaluatie Diving Cup Effecten op Sportparticipatie Jan van Houthof 6 1065 AJ Amsterdam T 06 24512991 marije@bureaubeweeg.nl www.bureaubeweeg.nl 1 Samenvatting In deze rapportage worden de resultaten besproken
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting In Nederland is het Cerebro Vasculair Accident (CVA= hersenbloeding of herseninfarct) de derde doodsoorzaak. Van degenen die getroffen worden door een CVA overleeft ongeveer 75%. Veel van
Nadere informatie3.2 Effecten van onbemande snelheidshandhaving op autosnelwegen in Vlaanderen
3.2 Effecten van onbemande snelheidshandhaving op autosnelwegen in Vlaanderen Ellen De Pauw, Stijn Daniels, Tom Brijs, Elke Hermans, Geert Wets Universiteit Hasselt Instituut voor Mobiliteit (IMOB) Dat
Nadere informatieEen jaar Regionaal soa-centrum Den Haag
epidemiologisch bulletin, 9, jaargang, nummer 1 Een jaar Regionaal soa-centrum Den Haag A.P. van Leeuwen, M.P.H. Berns Eind is het Regionaal soa-centrum Den Haag 1 geopend op het terrein van het Medisch
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014 2 Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014 Figuur 1 Aantal deelnemers naar geslacht en leeftijd 75 t/m 85 jaar 1 Over welke cijfers hebben
Nadere informatieKerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014
Kerncijfers leefstijlmonitor seksuele gezondheid 2014 Figuur 1 Aantal deelnemers naar geslacht en leeftijd 75 t/m 85 jaar 1 Over welke cijfers hebben we het? In Nederland worden gegevens over de leefstijl
Nadere informatie