Belgian Insurance Conference Compliant verzekeren. 25 november 2014

Transcriptie

1 Belgian Insurance Conference Compliant verzekeren Sandra Lodewijckx 25 november 2014 Anne Catteau

2 Overzicht I. De compliance functie II. De core business van de compliance officer 1) AssurMiFID en verschillende recente KB s 2) WLVO en Wet Verzekeringsbemiddeling / Wet Verzekeringen 3) Wet Marktpraktijken / Wetboek Economisch Recht 4) Witwas, financiering van terrorisme, financiële embargo s en sanctieclausules 5) Buitenlandse wetgeving: FATCA 2

3 Context Compliancefunctie is in 2005 gecreëerd voor verzekeraars, naast de banken Artikel 14bis Controlewet Reglement van de FSMA oktober 2011, goedgekeurd door KB 12 maart 2012: erkenning compliance officers Gezamenlijke mededeling van de NBB en de FSMA van 4 december 2012: harmonisatie ten gevolge van o.a. de Mededeling van 2007 over deugdelijk bestuur Artikel 87bis Wet Financieel Toezicht 3

4 Toepassingsgebied (Her)verzekeringsondernemingen In België gevestigde bijkantoren van EER- (her)verzekeringsondernemingen Werkdomeinen De compliancefunctie is belast met het toezicht op de naleving van de wettelijke en/of reglementaire integriteits- en gedragsregels die van toepassing zijn op de verzekeraars. 4

5 Werkdomeinen Het betreft ten minste bepaalde domeinen (per soort instelling) Voor (her)verzekeringsondernemingen: Witwas Voorkoming fiscale fraude Onverenigbaarheid van mandaten AssurMiFID Bescherming van de verzekeringnemer, informatie aan de cliënt en publiciteit, zijnde: WLVO / Wet Verzekeringen Controlewet Wet Verzekeringsbemiddeling / Wet Verzekeringen KB Leven WAP CBFA-Circulaire over rechtsbijstandsverzekering Gedragsregels distributie Anti-discriminatiewetten Wet op het hypothecair krediet / Wetboek Economisch Recht 5

6 Werkdomeinen Andere domeinen: Principes inzake behoorlijk beloningsbeleid Wet marktpraktijken / Wetboek Economisch Recht Privacywet Gedragscodes en regels van Assuralia Interne waarden en integriteitsregels Consumentenkrediet / Wetboek Economisch Recht Financiële embargo s Buitenlandse wetgeving die een impact heeft op de compliancedomeinen (FATCA / Bribery Act) 6

7 Erkenning Erkenning door de FSMA indien er aan een aantal criteria wordt beantwoord, met name: Over een masterdiploma of gelijkwaardige ervaring beschikken; Slagen in een examen dat de kennis van de gedragsregels test (behalve voor degene die de functie al bekleedden vóór 1 april 2011); Beschikken over de nodige professionele betrouwbaarheid; Een rechtsbijstandsverzekering afgesloten hebben. Regelmatig bijscholing 7

8 Definities Compliance is een onderdeel van de bedrijfscultuur van elke verzekeraar dat de nadruk legt op eerlijkheid en integriteit, het naleven van hoge ethische normen bij het zakendoen en het naleven van zowel de geest als de letter van de toepasselijke regelgeving. De compliancefunctie is een onafhankelijke functie binnen de verzekeraar, gericht op de naleving van de regels die verband houden met: De integriteit van de activiteiten van de verzekeraar; en De beheersing van het compliancerisico van de verzekeraar. 8

9 Principes Circulaire formuleert 10 principes waaraan de compliancefunctie dient te voldoen, alsook good practices, o.a. De Raad van Bestuur ziet erop toe dat de instelling over een passend integriteitsbeleid en ondernemingswaarden beschikt. De effectieve leiding is verantwoordelijk voor de beheersing van het compliancerisico. De compliancefunctie rapporteert jaarlijks aan de effectieve leiding en informeert de RvB. Het integriteitsbeleid en de compliancefunctie in een groep worden centraal aangestuurd door de moederinstelling. 9

10 Nieuwigheden van de Mededeling Drie grote nieuwigheden: Compliancefunctie in een groepscontext Beroep op deskundigen Kleinere instellingen 10

11 Compliancefunctie in een groepscontext (principe nr. 12) Centrale aansturing door de moederinstelling Belgische bijkantoren / dochterondernemingen in het buitenland? Organisatie van een compliancefunctie en aanstelling van een hoofd, tenzij activiteiten geen enkel compliancerisico inhouden Rapporteert hiërarchisch aan de effectieve leiding van het bijkantoor/dochter en functioneel aan het hoofd van de compliance functie in België Organisatie dient in overeenstemming te zijn met de plaatselijke wetten en reglementen 11

12 Compliancefunctie in een groepscontext (principe nr. 12) Buitenlandse bijkantoren / dochterondernemingen in België? Van staten die geen lid zijn van de EER Vallen onder toepassingsgebied van Mededeling , met inbegrip van organisatie Moederonderneming: staat in voor samenwerking, coördinatie, verlenen van steun en advies en stroomlijnen van de verschillende lokale compliancefuncties! Mogelijke afwijking mits voorafgaande toestemming van de (twee) toezichtautoriteiten. De doelstellingen van de Mededeling dienen te allen tijde te worden bereikt. 12

13 Beroep op een deskundige (principe nr. 13) Verbod van uitbesteding van de compliancefunctie Verantwoordelijkheid om de wetten en reglementen na te leven kan niet worden uitbesteed Uitzondering: voorwaarden = Voor bepaalde nauwkeurige gespecificeerde opdrachten (behalve kleinere instellingen) Tijdelijk Ten opzichte van controleautoriteit: Uitleg redenen Keuzecriteria voor de deskundigen Permanente controle door de verantwoordelijke: eventueel bijgestaan door een medewerker Naleving regels Mededeling 2006 over uitbesteding 13

14 Kleinere instellingen (principe nr. 14) Compliancefunctie kan uitgeoefend worden door een lid van de effectieve leiding Bijzondere aandacht naar het vermijden van belangenconflicten Eventueel beroep op een deskundige: permanent Hetzij buiten de instelling, hetzij binnen de groep Voorafgaandelijke informatie van de toezichtautoriteit Onder controle van de effectieve leiding Geen definitie van kleiner Interpretatie NBB: geval per geval beoordeling proportionaliteitsprincipe Zie Mededeling 2006 Interne audit: In sommige kleinere ondernemingen waar het omwille van de omvang en de gelopen risico s niet verantwoord is minstens één voltijds werkend personeelslid met de interne auditfunctie te belasten, kan deze uitbesteed worden aan een extern deskundige 14

15 Enkele kritische bedenkingen Rol en belang zijn toegenomen Key factors: Goede communicatie met de afdelingen Combinatie met legal? Compliancefunctie in een groepstructuur 15

16 De core business van de compliance officer 16

17 1) Assur-MiFID en verschillende recente KB s 17

18 Algemeen Nieuwe wetgevingen: verschillende toepassingsgebieden: Grote risico s / massa risico s Retail cliënt / professionele cliënt Consument / niet consument 18

19 Algemeen Professionele cliënt : Automatisch professionele cliënt Entiteiten die een vergunning moeten hebben of gereglementeerd moeten zijn om op financiële markten actief te mogen zijn (o.a.. kredietinstellingen, beleggingsondernemingen, verzekeringsondernemingen, pensioenfondsen, enz.); Grote ondernemingen andere dan sub (1) die op individueel niveau aan twee van de onderstaande omvangvereisten voldoen : balanstotaal : EUR, netto-omzet : EUR, eigen vermogen : EUR; De Belgische Staat, de Gemeenschappen en Gewesten en buitenlandse nationale en regionale overheden,.; Andere institutionele beleggers van wie de belangrijkste activiteit bestaat uit het beleggen in financiële instrumenten, inclusief instanties die zich bezig houden met de effectisering van activa of andere financieringstransacties. 19

20 Algemeen Professionele cliënt op verzoek Minstens twee van de volgende criteria zijn voldaan : tijdens de voorafgaande vier kwartalen heeft de cliënt op de desbetreffende markt per kwartaal gemiddeld 10 transacties van significante omvang verricht; de omvang van de portefeuille financiële instrumenten van de cliënt, welke zowel deposito's in contanten als financiële instrumenten omvat, is groter dan EUR; de cliënt is gedurende ten minste een jaar werkzaam of werkzaam geweest in de financiële sector, waar hij een beroepsbezigheid uitoefent of heeft uitgeoefend waarbij kennis van de beoogde transacties of diensten vereist is of was. 20

21 Algemeen Consument / niet consument: Consument = Iedere natuurlijke persoon die handelt voor doeleinden die buiten zijn handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit vallen. 21

22 Toepassingsgebied De MiFID regels zijn van toepassing op: Verzekeraars naar Belgisch recht Verzekeringstussenpersonen naar Belgisch recht met uitzondering van de verbonden agenten Verzekeraars en de verzekeringstussenpersonen van een EER lidstaat actief via bijkantoor of vrije dienstverrichting Verzekeraars die ressorteren onder het recht van een lidstaat die geen lid is van de EER actief via bijkantoor of vrije dienstverrichting Quid bepaling van algemeen belang? 22

23 Verbonden agent Begrip verbonden verzekeringsagent Verzekeraars die samenwerken met verbonden verzekeringsagenten: Volledig en onvoorwaardelijk verantwoordelijk Hun hoedanigheid kenbaar maken Controle Verzekeringsagenten en verzekeringsmakelaars die samenwerken met verzekeringssubagenten: Volledig en onvoorwaardelijk verantwoordelijk Hoedanigheid kenbaar maken Controle Verbod cumul statuten Quid meerdere tussenpersonen? Verbonden agent verbonden subagent Toepassing op buitenlandse maatschappijen/agenten? 23

24 Classificatie tussenpersonen Verzekeraars die met verbonden agenten werken Vermogensbeheerders en onafhankelijke beleggingsadviseurs Makelaars en nietverbonden agenten Geen toepassing van het inducements-regime Wel toepassing van de regels belangenconflicten Verbonden kosten en lasten Verbod op inducements Inducements toegelaten (>< verboden) onder voorwaarden: - Transparantie - Verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening - Geen belangenconflicten 24

25 Verzekeringsbemiddelingsdiensten Verzekeringsbemiddelingsdiensten: Het adviseren over, het voorstellen of aanbieden van, of het verrichten van voorbereidend werk tot het sluiten van of het sluiten van verzekeringsovereenkomsten, dan wel in het assisteren bij het beheer en de uitvoering ervan Op het Belgisch grondgebied Zowel door verzekeraar als door tussenpersoon Schadebeheer en schade-expertise Risicobeheer Klantenaanbrenger Maatschappelijk doel? Vrijstelling BTW/verzekeringstaks? 25

26 Diensten aangeboden aan een cliënt De verzekeringsbemiddelingsdienst moet worden verleend aan een cliënt Verzekeringnemer, begunstigde of verzekerde Meer dan één tussenpersonen Type cliënt MiFID voor de banksector: onderscheid tussen professionele cliënten en niet-professionele cliënten MiFID voor de verzekeringssector: geen onderscheid in functie van type cliënt (Wet Verzekeringen, KB Reclame en KB Labelling: onderscheid tussen professionele cliënten en retail cliënten) 26

27 Toepassingsgebied Assur-MiFID Niet van toepassing op: De eerste en tweede pensioenpijler (>< praktijk) De connected contracts (! KB Reclame) Herverzekeraars en -verzekeringstussenpersonen Wel van toepassing op leven en niet-leven (conflicten met buurlanden en Europa?) Uitsluiting bepaalde verplichtingen: Grote risico s (! IMD2 Richtlijn) Let op: Spaar- en beleggingsverzekeringen/ Andere dan spaaren beleggingsverzekeringen Stemt niet overeen met definitie leven / niet-leven: de categorie van verzekeringen andere dan spaar- en beleggingsverzekeringen bevat ook levensverzekeringen 27

28 MiFID-gedragsregels 1. Fundamentele gedragsregel 2. Know your customer - beginsel 3. Informatieplicht 4. Loyauteitsbeginsel 5. Dossierplicht 6. Verslagplicht 28

29 1. Fundamentele gedragsregel De 'algemene zorgplicht of de 'fundamentele MiFIDgedragsregel De dienstverleners die verzekeringsbemiddelingsdiensten verstrekken, moeten zich op loyale, billijke en professionele wijze inzetten voor de belangen van hun cliënten. 29

30 2. Know your customer -beginsel De dienstverlener moet nagaan of de cliënt de voor hem geschikte/passende diensten krijgt. Twee fasen: a) Informatie vergaren b) Bepalen van het profiel 30

31 a) Informatie vergaren De cliënt als belangrijkste informatiebron Dienstverlener mag zich baseren op de door haar cliënten of potentiële cliënten verstrekte informatie, tenzij zij weet of zou moeten weten dat deze informatie kennelijk verouderd, onnauwkeurig of onvolledig is Indien onvolledige of onnauwkeurige informatie, marginale toetsing door de onderneming Dienstverlener beoordeelt of hij voldoende informatie heeft gekregen om een profiel te bepalen Vragenlijsten aanvaardbaar voor zover: Daadwerkelijke check antwoorden Voldoende detail Duidelijke en ondubbelzinnige vragen 31

32 b) Bepalen van het profiel 1. Aftoetsing verlangens en behoeften Advies en onpartijdige analyse 2. Passendheidsbeoordeling («appropriateness») Twee voorwaarden: i. Dienstverlener verschaft advies ii. Het betreft spaar- en beleggingsverzekeringen Informatie vergaren en nagaan of: Cliënt kennis en ervaring heeft met betrekking tot het specifieke soort spaar- of beleggingsverzekering Negatieve test Waarschuwen dat product niet passend is Mag in gestandaardiseerde vorm 32

33 b) Bepalen van het profiel 3. Geschiktheidsbeoordeling («suitability») Twee voorwaarden: i. Dienstverlener verschaft advies ii. Het betreft spaar- en beleggingsverzekeringen Informatie vergaren en nagaan of: Cliënt kennis en ervaring heeft Cliënt financiële draagkracht heeft Ze overeenstemt met spaar- en beleggingsdoelstellingen 33

34 3. Informatieplicht Kwaliteit van de informatie Beginsel: volledige, duidelijke en niet-misleidende informatie Reclame Specifieke informatie Minimale informatie De dienstverlener en zijn diensten De soorten verzekeringsovereenkomsten die worden aangeboden, en de ter zake geldende dekkingen en voorwaarden De spaar- of beleggingsverzekeringen en de voorgestelde spaar- of beleggingsstrategieën; hieronder vallen passende toelichting en waarschuwingen over de risico's verbonden aan het sparen of het beleggen in deze producten of aan bepaalde spaar- of beleggingsstrategieën De kosten en bijbehorende lasten 34

35 3. Loyauteitsbeginsel Beginsel Zich op loyale, billijke en professionele wijze inzetten Voor de belangen van hun cliënten a) Belangenconflicten b) Inducements 35

36 a) Belangenconflicten Zeer ruim gezien ruime definitie van verzekeringsbemiddelingsdiensten! Cliënt Andere cliënten Makelaar / niet verbonden agent / subagent Verzekeraar / verbonden agent / verbonden subagent Bestuurder / manager / werknemer / outsourcing / zeggenschap verzekeraar Belangenconflicten met cliënt Schade van belangen van cliënt 36

37 a) Belangenconflicten Identificatie van belangenconflicten De belangenconflicten identificeren situaties omschrijven die een belangenconflict vormen of kunnen doen ontstaan een aanzienlijk risico bestaat dat de belangen van één of meer cliënten worden geschaad. Voorbeelden: winst maken of verlies lijden ten koste van de cliënt een belang dat verschilt van het belang van de cliënt zelfde bedrijf als cliënt Opstellen lijst van potentiële belangenconflicten Commerciële regelingen? 37

38 a) Belangenconflicten Beheer van belangenconflicten Organisatorische of administratieve maatregelen nemen om te vermijden dat belangenconflicten de belangen van de cliënt schaden Vertalen in duidelijke procedure Transparantie Bijhouden register met belangenconflicten die zich voordoen regelmatig actualiseren Belangenconflictenbeleid schriftelijk vaststellen Informatie aan cliënten: beknopt / uitgebreid 38

39 b) Inducements Beginsel: Verbod voor dienstverleners om een vergoeding of provisie te betalen of te ontvangen voor de verrichting van een verzekeringsbemiddelingsdienst, dan wel een niet-geldelijk voordeel te verschaffen of aan te nemen Vergoeding tussen dienstverlener en derde De verbonden agent wordt niet beschouwd als een derde Let op: Belangenconflicten Fundamentele gedragsregel 39

40 b) Inducements Drie uitzonderingen 1) Vergoeding wordt betaald door of aan de cliënt ( fee ) 2) Passende vergoedingen die de verrichting van verzekeringsbemiddelingsdiensten mogelijk maken of daarvoor noodzakelijk zijn beperkte categorie 3) Inducements sensu stricto Concreet actieplan uitwerken voor vergoedingen die niet aan de regels voldoen 40

41 Inducements Verschillen tussen: Verloning die in principe de kwaliteit van de dienst ten goede komt (bv. basiscommissie) Verloning die, afhankelijk van de situatie, potentieel de kwaliteit van de dienst ten goede komt (bv. surcommissie) Verloning die de kwaliteit van de dienst niet ten goede komt (bv. reizen) Circulaire FSMA mbt inducements: Basiscommissie en beheerscommissie blijven mogelijk. Surcommissies waarvoor een verbetering van de kwaliteit van de dienst ten voordele van de cliënt niet kan worden aangetoond worden verboden Reizen worden ook verboden. FSMA stelt dat dit slechts voorbeelden zijn. 41

42 Inducements Transparantie Vóór de verrichting van een verzekeringsbemiddelingsdienst of op elke vervaldag van een verzekeringsovereenkomst: Het bestaan De aard Het bedrag of, wanneer het bedrag niet kan worden achterhaald, van de berekeningswijze van dit bedrag of een orde van grootte. Bij niet-geldelijke verloning: hun geldelijke waarde 42

43 Inducements Transparantie Organisatorisch: aanbeveling van de FSMA om een inducements policy/beleid op te stellen Op duurzame drager of website In voorkomend geval in beknopte vorm 43

44 4. Dossierplicht en bewaring gegevens Dossier mbt de rechten en plichten van beide partijen, alsook de overige voorwaarden waaronder de dienstverlener diensten voor de cliënt zal verrichten (bv.: verzekeringsovereenkomst) Niet noodzakelijke op papier. Wel georganiseerd klassement, eventueel elektronisch, om de relevante informatie snel te kunne terugvinden. KB kan verdere regels bepalen: Verzekeringstussenpersonen bewaren een registratie van elke verrichte activiteit van verzekeringsbemiddeling Toekomstige FSMA Reglement (ontwerp) 44

45 5. Verslagplicht Deugdelijke verslagen over de verzekeringsbemiddelingsdienst of de verzekeringsovereenkomst Kosten van de aan de cliënten verstrekte verzekeringsbemiddelingsdiensten of de verzekeringsovereenkomsten Toekomstige FSMA Reglement zal verder inhoud en vorm bepalen, alsook modaliteiten voor overlegging 45

46 Verdeling verantwoordelijkheid makelaar / verzekeraar Gedragsregel Makelaar Verzekeraar Pre-contractuele informatie Zorgplicht / KYC Inducements Rapportering Belangenconflicten Essentiële productkennis Cliëntendossier Bewaring gegevens de partij die in contact staat met de cliënt Let op met makelaarsclausules de partij die in contact staat met de cliënt Elk op zijn niveau, mits praktische afstemming Elk op zijn niveau, mits praktische afstemming Elk op zijn niveau Bij directe verzekering Aanmaak van de contractuele documenten - Indien contacten toegelaten - Check Elk op zijn niveau, mits praktische afstemming Elk op zijn niveau, mits praktische afstemming Elk op zijn niveau 46

47 KB van 25 april 2014 betreffende bepaalde informatieverplichtingen Verplichting om bij de commercialisering van financiële producten bij niet-professionele cliënten een informatiefiche te verstrekken De informatiefiche moet informatie bevatten die correct, duidelijk, nietmisleidend en in overeenstemming is met de informatie vervat in alle andere documenten met contractuele of precontractuele informatie, niettegenstaande de mogelijkheid om bijzondere voorwaarden vast te leggen in de verzekeringscontracten. 47

48 Toepassingsgebied Transversale aard: van toepassing is op alle financiële producten zoals spaarrekeningen, kasbons, verzekeringsovereenkomsten uit de groep leven en nietleven, effecten en andere beleggingsinstrumenten,... Financiële producten die bij niet-professionele cliënten gecommercialiseerd worden 48

49 Informatiefiche Verplichte meedelen van informatiefiche, maar geen a priori controle door de FSMA (>< andere financiële producten) Verplichte inhoud (o.a.): 1) Niet in niet-technische bewoordingen geschreven 2) Begrijpelijk voor de niet-professionele cliënten 3) Niet langer dan 3 bladzijden van A4-formaat, met gepaste typografie 4) Term "infofiche 5) Label 6) Waarschuwing 7) Belastingregime 8) Datum 49

50 Reclame Verplichte vermeldingen (o.a.): Voor spaar- en beleggingsproducten: a) Bondige aanduiding van de spaar- of beleggingsdoelstelling; b) Vergoeding c) Label d) Overzicht van alle kosten ten laste van de niet-professionele cliënt e) Plaats waar de waarde of prijs van het financieel product wordt bekendgemaakt d) Het eventuele minimale inschrijvingsbedrag e) Verwijzing naar infofiche f) Waarschuwing g) Looptijd 50

51 KB van 25 april 2014 betreffende de technische vereisten van het risicolabel Vermelding van een risicolabel (5 risicoklasses) 51

52 Vermelding van een risicolabel Voor de toekenning en aanpassing van het risicolabel worden spaar- en beleggingsproducten onderverdeeld in de volgende vijf categorieën (van 1 tot 5): Tak 21 = categorie 1 Tak 23 = categorie 3! Onderscheid tak 21 / tak 23, niet meer spaar- of beleggingsverzekering Aan elke spaar- en beleggingsproduct wordt er een risicoklasse toegekend, van A tot E Tak 23 = risicoklasse C Volatiliteit wordt gemeten aan de hand van de volatiliteitsindicator die wordt opgesteld voor dergelijke producten. 52

53 3) Nieuwe Wet Verzekeringen van 4 april

54 Context Deze wet codificeert in grote mate de volgende bestaande wetgeving: Een deel van de bepalingen uit de controlewet De meeste bepalingen uit de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst (de WLVO) De bepalingen uit de wet van 11 juni 1874 (ze wordt volledig opgeheven) De bepalingen uit de wet van 27 maart 1995 betreffende de verzekeringsen herverzekeringsbemiddeling en distributie van verzekeringen (ze wordt ook volledig opgeheven) Belangrijke wijzigingen Uitbreiding van de mogelijkheden van de FSMA om herstelmaatregelen te nemen ten aanzien van verzekeraars en (her)verzekeringstussenpersonen Codificatie? Artikel 344 tot 346 van de wet van 4 april 2014 wijzigen. de wet van 4 april 2014! 54

55 Nieuwe bepalingen (1/2) 1) Gevolgen van verzekeringsovereenkomsten gesloten door een niet-toegelaten verzekeraar 2) Elektronische afschriften 3) Bijzondere regels met betrekking tot levensverzekeringen verbonden met een beleggingsfonds 4) Verplichte verzekeringen 5) Reclame 6) Informatieverplichtingen 7) Segmentatie 8) Winstdeling 9) Bedenkingsrecht 10) Medische info 55

56 Nieuwe bepalingen (2/2) 11) Uitvoering van de overeenkomst 12) Aanmaning tot betaling 13) Uitwerking van de schorsing of van de opzegging 14) Verzwaring van het risico 15) Duur en einde van de overeenkomst 16) Opzegging na schadeval 17) Aansprakelijkheidsverzekeringen verhaalsrecht 18) Verzekeringsbemiddeling 19) Organisatie van het toezicht 20) Herstelmaatregelen 56

57 Nieuw: Levensverzekeringen verbonden met een beleggingsfonds (art ) Verzekeringsuitkeringen mogen slechts verbonden zijn, zowel rechtstreeks als onrechtstreeks, met activa en instrumenten waarvan de verzekeraar de risico's goed kan inschatten. Verzekeraar licht de verzekeringnemer voor het sluiten van de overeenkomst in duidelijke bewoordingen in over het door hem gedragen risico. De overeenkomst mag enkel een waarborg van een minimumrendement bevatten als die waarborg het voorwerp uitmaakt van een dekking door een in de Europese Unie daarvoor toegelaten onderneming. 57

58 Levensverzekeringen verbonden met een beleggingsfonds Creatie van level playing field, o.a. met ICBE s, mbt de soorten activa of referentiewaarden waaraan de verzekeringsuitkeringen mogen verbonden zijn VN: niet-professionele cliënt Verbintenis: gelegen in België 58

59 Soorten activa a) Rechten van deelneming in ICBE s naar Belgisch of buitenlands recht die zijn ingeschreven op de lijst van de FSMA b) Activa uit de volgende categorieën: ICBE s naar Belgisch recht voor zover bepaalde investeringsregels worden nageleefd Openbare ICB s naar Belgisch recht voor zover de regels inzake het beleggingsbeleid van het intern of extern beleggingsfonds niet afwijken van de geldende regels voor de overeenstemmende categorie van beleggingen die openstaat voor ICB s naar Belgisch recht 59

60 Soorten activa Afwijkingen mogelijk voorwaarden: Kredietrisico wordt duidelijk in alle documenten vermeld Documenten (precontractuele informatie en in de publiciteit) mogen geen melding maken van een gehele of gedeeltelijke kapitaalgarantie. Slechts melding van kapitaalbescherming op eindvervaldag, indien de onderliggende financiële structuur op de eindvervaldag deze bescherming biedt. 60

61 Soorten activa Gestructureerde producten: fonds waaraan verzekeringsuitkeringen verbonden zijn kan meer dan 20 % van de waarde van de activa beleggen in: Deposito s bij één en dezelfde kredietinstelling, of in obligaties en andere vastrentende financiële instrumenten uitgegeven door één en dezelfde kredietinstelling Niet achtergestelde, niet omwisselbare en niet converteerbare obligaties of andere vastrentende financiële producten Effecten die zijn toegelaten tot verhandeling op een gereglementeerde markt, voor zover deze effecten worden uitgegeven door of gewaarborgd door een centrale, regionale of plaatselijke overheid van een lidstaat van de EER, dan wel door een internationale publiekrechtelijke instelling waarin één of meerdere lidstaten van de EER deelnemen 61

62 Inwerkingtreding Verzekeringsovereenkomsten aangegaan vóór de inwerkingtreding van de wet: nieuwe regels zijn in principe niet van toepassing, behalve bij één van de volgende wijzigingen: Bestaande verzekeringsovereenkomst wordt verbonden met één of meerdere nieuwe beleggingsfondsen, of het beheersreglement wordt gewijzigd: quid blijvende activa?; of Voorwaarden inzake het (minimum)rendement worden gewijzigd; of Beheersreglement wordt gewijzigd. 62

63 Reclame (art. 28) Ieder document dat door verzekeraars of tussenpersonen in België ter algemene kennis wordt gebracht moet bepaalde vermeldingen bevatten KB over inhoud van berichten, reclame en andere op de commercialisering gerichte documenten KB van 25 april 2014 betreffende bepaalde informatieverplichtingen bij de commercialisering van financiële producten bij niet-professionele cliënten Verzekeraars en verzekeringstussenpersonen houden een kopie van hun reclame gedurende de verjaringstermijn maar ook twee jaar na het verstrijken van de laatste verzekeringsovereenkomst waarop deze reclame betrekking heeft 63

64 Segmentatie (art ) Doel: bescherming van de VN, de VE of de BE tegen willekeurige differentiatie Maatregel van algemeen belang In aanvulling van de regels die reeds gelden op grond van de Belgische antidiscriminatiewetgeving, legt deze wet een bijzondere transparantie- en motiveringsplicht op in geval van segmentatie bij bepaalde in de wet opgesomde verzekeringen Enkel wanneer de verzekeringnemer een consument is 64

65 Segmentatie (art ) Basisverzekeringen (art. 43), waaronder de individuele levensverzekering Elk onderscheid (op grond van eender welk criterium, dus niet enkel op grond van de criteria opgesomd in de antidiscriminatiewetgeving) moet op het vlak van acceptatie, tarifering en dekking objectief worden gerechtvaardigd door een legitiem doel en de middelen voor het bereiken van dat doel passend maken en noodzakelijk zijn Publicatie op website van de verzekeraar, per type verzekering, van de segmenteringscriteria die zij gebruikt Mededeling bij Aanbod Aanpassing Weigering van de verzekering 65

66 Inwerkingtreding Wet of KB Inwerkingtreding Overgangsperioode Twin Peaks Wet van 30 juli 2013 MiFID-KB s van 21 februari 2014 Wet Verzekeringen KB Labelling en informatiefiche Oorspronkelijk: 9 september 2013 Uitgesteld: 30 april 2014 Bewijs kennis tussenpersonen: 30 april april 2014 Bewijs kennis tussenpersonen: 30 april november 2014 Formele aanpassing verzekeringsvoorwaarden: 1 mei 2015 voor 12 juni

67 4) Wet Marktpraktijken / Wetboek Economisch Recht 67

68 Het nieuwe Wetboek Economisch recht Een algemeen, duidelijk en duurzaam wettelijk kader uitwerken, met zo weinig mogelijk reglementeringen van sectorale aard die niet algemeen van toepassing zijn Het Wetboek is samengesteld uit 18 boeken, die zeer uiteenlopende materies behandelen 68

69 Boek VI Marktpraktijken en consumentenbescherming (Wet 21 december 2013) Regels vloeien enerzijds voort uit de codificatie van de wet op de handelspraktijken van 6 april 2010 en anderzijds uit de omzetting in Belgisch recht van Richtlijn 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende consumentenrechten Algemene wetgeving met horizontaal toepassingsgebied: ze wordt dus toegepast zonder afbreuk te doen aan specifieke regelgevingen in bepaalde sectoren (energie, telecommunicatie, banksector, onderwijs, enz.). Omvat 7 titels: 1) Algemene principes 2) Informatie van de markt 3) Overeenkomsten met consumenten 4) Verboden praktijken 5) Collectieve consumentenovereenkomsten 6) Bijzondere regels inzake geregistreerde benamingen 7) Slotbepalingen. 69

70 Boek VI Marktpraktijken en consumenten bescherming (Wet 21 december 2013) Belangrijke nieuwigheden Omzetting van de richtlijn consumentenrechten (overeenkomsten op afstand): precontractuele informatieverschaffing, herroepingsrecht, In tegenstelling tot de vorige wetgeving, worden de financiële diensten voortaan niet langer uitgesloten van het toepassingsgebied van de algemene wetgeving op de marktpraktijken De Koning kan bijzondere bepalingen voorschrijven voor één of meerdere categorieën van financiële diensten! KB dat voor bepaalde categorieën van financiële diensten van Boek VI zou afwijken (beleggingsinstrumenten waarvan de prijs niet op voorhand bepaald is, financiële producten uitgedrukt in een ander devies dan de euro, beleggingsinstrumenten waarvan de prijs afhankelijk is van fluctuaties op de financiële markt waarop de onderneming geen enkele invloed heeft, ) 70

71 Enkele kritische bedenkingen Wet Marktpraktijken werd gewoon omgezet in WER, waaronder regels over gezamenlijke aanbod Nuances: wat is een aanbod? Bescherming van de consument! Acties worden vaak door commerciële dienst gelanceerd 71

72 4) Witwas, financiering van terrorisme, financiële embargo s en sanctieclausules 72

73 Witwas en financiering van terrorisme Wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme: van openbare orde (nietnaleving heeft absolute nietigheid tot gevolg) Van toepassing zowel op verzekeringsondernemingen als op verzekeringsmakelaars die levensverzekeringen distribueren 73